Middle English Dictionary Entry
ibēd(e n.
Entry Info
Forms | ibēd(e n. Also (early) ibæd, ȝebed(e, gebed; pl. ibeden, ibeoden, ȝebeden, ȝebedon, ȝebedu(m, gebeden, gebedan, gebedu. |
Etymology | OE gebed, gebæd; pl. gebedu, A gebeodu. |
Definitions (Senses and Subsenses)
1.
(a) A petition to God, a prayer; (b) the act of praying; -- often pl. [sometimes difficult to distinguish from (a)]; ~ hous, a place for prayer, an oratory; (c) a command.
Associated quotations
a
- a1150(OE) Vsp.D.Hom.(Vsp D.14)96/36 : Swyðe raðe gehereð se Ælmihtige God ure gebedan for ure synnen, gyf we wylleð geheren þæra manna benen þe wið us agyllteð, þonne heo æt us forgyfenysse biddað.
- c1175(OE) Bod.Hom.Evang.(Bod 343)18/6-7 : Swylce þing maciæð þa mæren ȝebedu þurh ðone soðan God, ðe symle wyle wæl & iheræð þa ȝebedu on his halȝenæ neode.
- c1175(?OE) Bod.Hom.(Bod 343)34/17 : Ælce dæȝe we biddæþ ure synne forȝifennysse on þam paternoster -- swa swa Crist sylf us ȝesette þæt ȝebed.
- c1175(?OE) Bod.Hom.(Bod 343)132/19 : Þa ðe to me cerræð from heoræ gyltæs..& dædbote doþ..mid teare gute, & mid clæne ȝebedum -- ic ȝeate heom mine milse.
- a1225(c1200) Vices & V.(1) (Stw 34)143/20 : Ðies hali ȝebede hie is gode swiðe ȝecweme.
- a1225 Wint.Ben.Rule (Cld D.3)53/21 : Æfter ȝeendunȝe þære þreore sealme sy an captel ȝecweden & þat fers & 'kyrieleison', & þo beon mid ȝebedon ȝeendode.
b
- a1150(OE) Vsp.D.Hom.(Vsp D.14)25/20 : Þa seofen Godes þeignes..eoden..into ane myclen scræfe under anre dune & þære on gebedan þurhwuneden dæiges & nihtes.
- a1150(OE) Vsp.D.Hom.(Vsp D.14)131/1-2 : Forleas þa on þan færelde his ænne scoh, & oðerne mid him to his gebedhuse ham gebrohte..þa becom him to gemynde his oðer scoh, [etc.].
- c1175(?OE) Bod.Hom.(Bod 343)56/9 : Sanctus Paulus cwæð þæt þæt singale ibæd mycel fremode mid Gode.
- c1175(?OE) Bod.Hom.(Bod 343)96/16 : He sceal nu..þurh lomlice ȝebeden..her on weorlde earniæn.
- a1225(OE) Lamb.Hom.Pentec.(Lamb 487)89 : Cristes apostles weren wuniende edmodliche on heore ibeoden on an upflore.
- a1225(?OE) Lamb.Hom.(Lamb 487)7 : Heo sculen leden heore lif and ernien þa eche blisse mid ibede.
- a1200(?c1175) PMor.(Trin-C B.14.52)339 : Mid almesse, mid fasten, and mid ibeden [vr. ibede] werie we us wid senne.
- a1225(c1200) Vices & V.(1) (Stw 34)135/28 : Ȝif ðu..mid ibede hine ouercumst, þu scalt habben michel lean of godd.
- a1225 Wint.Ben.Rule (Cld D.3)5/18 : Mine eagen buð ofer eow & mine eare æt eoþer [read: eower] gebedu [L preces].
c
- a1225 Lamb.Hom.Pater N.(Lamb 487)55/7 : Weo moten to þeos weordes iseon..þet we don alle his ibeden.