Information for Andrew Fletcher of Aberlady and his tutor against Sir Archibald Murray of Blackbarrony, and Sir Patrick Murray of Saltcoats and others.

Facti Species.

EXActorum Scoticanorum, in lin∣guam Latinam Translatorum Exemplis Exhibitis cum facti Species haec apparuerit, Dominum An∣draeam Fletcher certo pretio sibi com∣parrasse territorium Aberlady, sed prop∣ter Constitutum Dominae de Kennedo de Ardmillan in territorio illis usum fructum, Id inter venditorem emptorem∣que expressa fuisse actum pactione ut penes emptorem usu fructu durante resi∣dua temaneret ex pretio promisso quan∣titas 42000 Mercarum quo posset ex istius pecuniae usuris annuis ex more regionis Ad 2500 Marcas ascendentibus prestare totidem marcarū quantitas an nuatim usu fructuariae x jure usu fructus debita & ex solvenda. Mortuo dein emp∣tore relicto filio Minorenne Archibaldo Fletcher Curatores ejus Dominum de Blackbarrony & alios transegisse cum Domina fructuaria annum aetatis agente 56 ac Cancro tunc laborante, ut illa acceptis simul & semel 13000 Marca∣rum, jus suum usu fructus Domino pro∣prietatis Minorenni Cederet atque ita omni renunciaret Juri servitutis. In hujus autem transactionis securitatem Cura∣tores spopondisse ac propriam devinx∣isse personam: At que in super pupillo suo autores fuisse ut ille annum aetatis agens septimum & decimum jure juran∣do sollenni promitteret se illam trans∣actionem ratam Habiturum, nec un∣quam eandem Impugnaturum. Fructua∣riam his ita gestis Brevi post ex cancro extinctam fuisse ipsum quoque minoren∣nem fato functum successorem habuisse fratris fui filium Andream Fletcher aduc impuberem. Huic cum per Curatores defuncti lis mota fuisset ad restitutio∣nem 13000 marcarum transactione comprehensarum quas illi de suo aiebant ex solutas, succubuisse impuberem in

supremo Scotiae Concessu juridico dene∣gata ei quam ex defuncti patrui capite Imploraverat restitutione in integrum adversus transactionem defuncti mino∣ris nomine per Curatores cum fructuaria initam & ab ipso minore defuncto per jus jurandam firmatam. Ab ea vero sententia ad Parliamentum Scoticanum fuisse impuberis nomine ex more Jure{que} concesso appellatum. Nos qui subsig∣navimus in Academia Lugduno Batava antecessores Juridicam Constituentes Facultatem nostram de hac inter Cura∣tores & minoris successorem lite men∣tem exponere responso juridico rogati, duo potissimum arbitrati sumus excuti∣enda esse primo quidem an ad curatorum officium pertinuerit jus ac potestas transactionem de usu fructu tali pro suo minorenni in eundi; de inde an omne in integrum restitutionis auxilium omne∣que aliud juris praesidium minori aut ejus successori prae ripueret interpositum a minore annum decimum & septimum agente jus jurandum transactionis fir∣mandae causa adjectum?

Primum quod attinet & si jura non in universum omnem Curatoribus trans∣actionem interdicant, sed eam tantum qua jus liquidum Pupilli similiumque remittitur, L. pignore 54. ss: ult: l. inter∣dum 56. ss. qui intelam 4. D. de furtis. l. prefes 12. Cod. de transaction l. Lucius 46. ss. ult. D. de adm: & perit. tut. Junct: l. non omne 16. Cod: Eod. tit: de Adm: tutor: Tiraquel. lus Ad L: si unquam 8 Cod: de revoc. Donat. in verbis donatione largitus num. 196. paulus Montanus de tutelis cap. 33. num. 239, 240. & seqq, & num. 289, 290, 291. Tamen de hisce demun Casibus sententia haec Admittenda est in quibus litis presentis vel Imminen∣tis dubius est expectandus eventus, atque adeo in quibus si transactione negotium non componeretur, Judiciali tandem sententia foret inter partes contendentes decidendum; Tunc etenim cum omnino facto hominis decisio sequi debeat & in certa ac ambigua causarum fata sint in certique triumphi satius saepe est verae re∣dimendae gratia non nihil de jure pupilli remittere quam experiundo de jure sum∣mo

& extrema tentando pupillum amit∣tendi totius per••culo exponere: Unde & hanc in tutoribus transigendi licen∣tiam praecipue eo niti fundamento quod honesta Censer•• debeat ac verecunda minime{que} vitu peranda tutorū cogitatio lites execrantium videre est apud Mon∣tanum d. tract. de tut. cap 33. num. 254. & seq. Aliter statuendum ubi nulla lis est vel Metuitur ubi non per judicis senten∣riam incertitudo si quae naegotiis pupilla∣tibus subsit definienda est, & ab incerta judicis periti imperitive circumspecti aut imprudentis opinione, captu{que} vacillante, lucrum pupilli aut damnū dependet, sed tantum a natura & eventu Conditionis aut diei ex quo suspensa est duratio at{que} interitus rei, determinationem debet ex∣pectate, ubi den que jus pupilli, nulla sui parte Contraversum, sed planum, certumque apparet Quae om••ia in presenti concurrere facti specie mani∣festum est: Quippe in qua uti certum erat Minori jus proprietatis in re empta competere, ita è contrario evidens quo∣que erat nullum jus usus fructus cum proprietate consolidandi ei••em aquiren∣dum fuisse: nisi extincto per usu fructu∣ariae mortem usu fructu; & uti nullo probabili Ratione per Judicis sententi∣am fructuaria ante obitum potuisset au∣ferri jus usus fructus ac Pupillo addici, ita nec vice versa spem usus fructus ad pro∣prietatē reversuri potuisse diminui Pupil∣lo aut interverti; sed omnino ex incerta Mortalitatis eventu, quandoque extituro usus fructus constituti finem pendere.

Nec est quod regeratur Curatorum hoc unum fuisse propositum ut suo quam maxime consulerent pupillo, paucorum annorum (quinque videlicet & paulo amplius) prestatione presenti jus usus fructus adjiciendo proprietati, a qua il∣lud potuisset forte annis integris quadra∣ginta aut diutius mansisse seperatum; Cum fructuaria transactionis tempore annum agens sextum & quinquagesi mum potuerit naturaliter ad annum Centesimum tanquam finem vitae lon∣gaevi hominis aetatem perducere & à jure fruendi proprietarium minorem impe dire, L an usus fructus 56. D de usu fructu. Etenim primo quidem illud con∣siderandum,

permissum haud esse cura∣toribus certa suorum pupillorum Como∣da incertis exponere amissionis pericu∣lis aut res eorum diminuere lucri majoris incerti obtinendi spe & ita patrimonium diminuendi, causa transigere D. L. 46. ss. ult. D. de Admin. tut. cui consequens erat nec curatoribus hic competiisse fa∣cultatem faciendi ex substantia pupillari ttedecem Millium marcarum presentem jacturam aut erogationem; ut ex usu fructu sic redempto lucrum sentiret pu∣pillus post annorum quinque decursum, ubi & sine ulla numeratione potuisset Anno primo usus fructus finire, uti id e∣tiam in hac facti specie contigisse asseri∣tur. Quamvis enim haud sit eundum inficias, quin quandoque boni ac provi∣di patres familias medico praesenti soluto proprietati suae adjiciant usum fructum penes alterum existentē, qui redemptio∣ne praetermissa diutius potuisset a propri∣etate manere segregatus; non tamen quic∣quid diligens pater familias liberrimus rerum suarum moderator ac arbiter spe lucri majoris tentat, quicquid periculo amissionis non imprudenter exponat, cum emolumenti captandi voto, id etiam Curatoribus aliisque similibus rerum a∣lienarum administratoribus non liberum arbitrium, sed administrandi tantum po∣testatem habentibus, videre debet con∣cessum esse. Non omni titulo res Pu∣pilli alienandi potestatem Tutores ha∣bent, sed administrationis tantum cau∣sa distrahentes quae iis veuundare licet justam causam possidendi comparanti∣bus prestat, pro regula traditum est ab Impp: in L. non omni. 16. Cod: de Ad. Tut. Et certe ista si Tutoribus ac Cu∣ratoribus permittenda fuerint occasio facilis erit, ac via declivis qua Minores ad paupertatem festinent. Mercaturam exercere & ea ratione ad opulentiam grassare, Dominis permissum est; nec tamen ideo recte aut ex officii prescripto Tutor fecerit, si bene collocatos faenori nummos Pupillares, aut etiam otiosos, maturius ditescendi causa negotiationi instituendae impenderit unius forte naufragii calamitate in totum perituros hinc in L. qui negotiationem 58. D. de Ad, & per. Tut. cum pater Pupilli per du∣os

libertos suos mercaturam exercuisset nominatim Testamento suo caven••um censuit. Et Libertis hisce impuberi fi∣lio Tutoribus datis injungendum ut ne∣gotium eodem modo exerceretur quo se vivo exercebatur. Cumque alter Tu∣tor redactum ex ista negotiatione lucrum sibi cuperit reservatum, & pecu∣niae Pupillaris usuras inferendo defungi vellet, Responsum fuit eum debere Rationes reddere secundum defuncti vo∣luntatem adeoque lucrum omne Ne∣gotiationis ac damnum Pupillo impu∣tate. Cui consequens erit ipsum Libe∣randum fuisse sola usuarum prestatione & suo periculo fuisse negotiaturum si non nominatim Pupilli Pater Testamen∣to suo negotiationis praecipisset continu∣ationem. Unde & interpretes merito Colligerent tutorem non posse mercatu∣ram, a defuncto Pupilli Patre non exer∣citam, Pupilli nomine & periculo ex∣ercere, & si Pater exercuerit non alio modo quam quo is egerat continuare; uti post Alexandrum vol. 5. consiil. 132 num. 14. & Marquardum de Mercatura L. 1. cap. 9 num. 5. & seq. Notat Bru∣nem annusad dict. L, 58. de ad tut num. 3. Mercium quoque transvehendarum pe riculum lege ac consuetudine probante. In se recipiunt non pauci Patres familias Industrii accepto presenti periculipretio; nec tamen Jure quisquam hanc curato∣ribus asseruerit potestatem ut Pupillo∣rum suorum nomine ac periculo rerum trajectitiarum promitterent securitatem, seu (ut loquuntur) facerent assecuratio∣nem. Nec ignotum, licitas esse de he∣reditatibus ex fidei commisso post mor∣tem fiduciarii restituendis transactiones, ut vel fiduciarius statim ipse vivus resti∣tuat, retenta hereditatis parte, vel fidei commissarius presente modico accepto contentus ulteriori renuntiet spei. L. 1. Cod. de pactis l. cum proponas 16 Cod. de pactis l. de fidei commiss. 11. Cod. de transact. Iniquum tamen sore; si haec transigendi Species arbitrio nudo Cura∣torum nullo Magistratus decreto & cog∣nitione inter veniente relinqueretur, in aperto est. Reditus denique vitalitios emere haud insolitum illis qui rerum suarum satagunt: ex quo emtionis gene∣re

licet Pupillis ad aetatem provexiorem per∣venturis non leve lucrū accedere possit, quia tamen sors ipsa Pupillo brevi post moriente, possit perire, potestatis sui terminos Curator accesserit si Pupilla¦rem pecuniam in Redituum talium ac∣quisitionem Pupilli periculo voluerit erogatam. Adeo ut nunc apud Hol∣landos (ubi redituum talium vitalitiorum frequentissimus usus est) anno 1671. 3 Octob: urgentibus utilitatibus fisci, tunc unde quaque pecuniis conquirentis, per Hollandiae ordines cautum suerit tutores & Curatores extra cavillationis aut re∣prehentionis metū posse pupillorū pecu∣niis & periculo ac commodo tales abaera∣rio reditus comparare sed tamen non ali∣ter quam praecedente curiae provincialis vel Magistratus decreto. Et quamvis Hol∣landorum juribus exteros non ligari ex∣peditum sit, rationabilem tamen & li∣mitatum ex aequo tutorum potestatem etiam ex aliarum gentium moratiorum usibus confirmari absonum non est. At, quid, obfecro, interest, reditum vita∣litium quis pupillo comparet & sortem perdat, an presenti 13000. Mercarum pretio incertam redimat usus fructus itidem a mortalitate dependentis, dura∣tionem?

Accedit hisce quod in casu proposito usus fructus ipse; si à proprietate diutius mansisset separatus nullo tamen modo damnosus aut onerosus esse potuisset Pupillo: Quippe penes quem durante usus fructus jure tanta pretii quantitas vi pacti expressi residua debeat esse, ut ex usuris ejus usufructuariae quotannis sa∣tisfieri potuerat: Sic ut nulla satis justa aut urgens transigendi ratio vi∣deri possit subfuisse. Etiamsi enim per Curatores allegatum sit non nisi decem millia ex millibus quadraginta duobus, retentis fuisse Transactionis tempore residua; cum tamen id non appareat, nec dum redditis tutelae Rationibus, & si maxime pateret, ratiocinia supe∣riora nequaquam subvertaret, inducti omnino sumus, ut existimemus Cura∣tores in presenti facti specie de usu fructu transigentis, solutis tredecem mercarum millibus, absque ulla precedente Ma∣gistratus cognitione ac decreto egressus

potestatis Curatoriae limites, & ea egisse quae ad Curatoris officium ac administrationem non pertinebant: at{que} adeo transactionem illam ut ipso jure nullam; nullum potuisse pupillo prejudicium inferre.

Sed & si summo jure hoc transactionis genus Curatoribus permissum esse statueretur (ut cumque contrarium abunde ad structum sit) Non tamen propterea deneganda minori foret adversus laesionem ex hac transactione illatam restitutio; Cum sat magna imo supina negli∣gentia (dolum enim si non manifeste probetur sive testibus sive juris jurandi remedio, in Cu∣ratoribus familiae splendore Generosis presu∣mere fas non est) in ea Caelebranda videatur Commissa, quod scilicet non diligentius in con∣ditionem & valetudinem fructuariae cum qua transigendum erat inquisiverint. Cum enim Mortalitas ex probabilibus aetatis, debilitatis, morbi, aliis{que} Circumstantis, Serius otiusve fructuariae superventura unicum fuerit trans∣actionis interponendi fundamentum, necesse omnino fuit, ut curiosa plane in corporis habi∣tum ac valetudinem fructuariae inquisitio ad hiberetur, quae si intercessisset, etiam Cancri scientia & inde mortis pro pediem imminentis suspitio potuisset ad curatores aeque ac ad alios pervenisse, nec bona fides fuisset dein passa ut ad hujusmodi transactionem Certiorati pro∣cessissent cum tam manifesta pecuniae pupilla∣ris jactura. Dum ergo in eo indagando negli∣gentes fuerint negare nequit quin ex lata eo∣rum culpa in hoc 13000 marcarum damnum Minor inciderit. Minoribus vero ita laesis per in integrum restitutionem solere succurri juris ideo triti ac certi est ut probatione haud opus sit.

Alteram ex jure jurando minoris ad trans∣actionem firmandam interposito, natam con∣traversiam

ac difficultatem ut enodemus; in antecessum praemittendum existimamus, ita de∣mum de jure Romano Sacramenta puberum in∣violabiter fuisse custodienda ex vulgata L. 1. & Anthens. Sacram. puber. Cod. si adversus vendit. si de caetero omnia legittime Gesta fuissent ex legū prescripto, sic ut summo jure rata ac firma fuerint nec alia quam ex capite laesionis per Minorennitatem Contingentis restitutio in in∣tegrum adversus ea fuisset metuenda; Cum alioquin non ex prescripto legum per minores contracta atque adeo nulla ni restitutionis qui∣dem auxilio indiguerint uti id ex L. quidem 11. Cod. de prediis & aliis reb. minor. 25. annis. Abunde colligitur dum re scriptum fuit decreto non in∣terposito de prediis minorum Alienandis super vacuum esse de vili praetio rei distractae tractare Cum senatus consulti autoritas retento Domi∣nio alienandi viā obstruxerit; interposito vero decreto, & ita jureperfecto venditione restitutio∣nē adversus viliori praetio factam distractionē potuisse impetrari. At si jus jurandum mino∣ris in super accessisset, Tum demum verum fuit restitutionis remedium fuisse denegatum per dict. L. 1. Cod. si adversus vendit. ita sentienti∣bus nobiscum Donello Commentar. Jur. Civil. l. 21. cap. 13. Zousio ad pandect. Tit. de minor 25. annis Num 40: Peresio ad tit. Cod. si adversis ven∣dit. Num. 1.2. Quamvis enim pluribus arrisit Martini opinio etiam invalidos minorum con∣tractus jure jurando validos & firmos effici contendentis quos longa serie recenset, Joh. a sand de prohibita, alien••••••••••e cap. 1. num. 94. Bulgari tamen ad sola negotia summo jure valida D. L. 1. & D. authenti{que} restringentis sententiam saniori Romani juris prudentiae rationi conve∣niri arbitramur, Nam cum ea quae per majo∣rennes quoscunque contra leges gesta sunt sic ipso jure nulla sint ut nec jus jurandum eis firmitatem adere queat L. non dubium 5. Cod. de Leg. L. juris Gentium 7. §. & Generaliter 16. de pactis: Necesse est ut absurditatis evitandae Causa longe magis infirma manere dicamus per minorem contra leges gesta, utcunque juris jurandi Religione firmata nisi deteriorem minorennium vellemus esse conditionem in contrahendo quam majorennium contra mani∣festum minoris aetatis favorem.

Haec si presenti accomodentur negotio aper∣tum erit, jus jurandum a minore transactionis firmandi causa interpositum minore non posse aut debere effectu inspecto damnosum esse. Sive enim transactionem ipso jure nullum con∣cipiamus, tanquam ad curatoris officium haud pertinentem, & sine Magistratus decreto factam, non potuit actus ille ipso jure invalidus ex ac∣cessorio jure jurando per minorem prestito ul∣lum accipere firmitatem. Sin ex adverso trans∣actionem summo jure substitisse quis contendat (licet contra rationes juris ante propositas) ta∣men cum laesio minoris ex manifesta ac magna curatorum negligentia appareat jusjurandum

minoris impedire nequit extraordinarium re∣stitutionis adjutorium, huic aetate laesae solitum indulgeri; eo quod evidenti laborat defectu ac ipso jure nullum est. Quemadmodum enim in aliis quibuscunque minorum Curatores ha∣bentium Conventionibus necessaria omnino est Curatorū autoritas ea{que} deficienteinutile prorsus est quicquid gestum fuerit, nec alio habendum loco quam quo contracta per eos quibus curato∣ri per praetorem dato bonis inter dictum est. L. si Curatorem 3. Cod, de in integrum restit: Minor. ita quoque irritum ipso jure Censeri debet jus jurandum illud promissorium quo minor se contra contractus interpositi fidem non ventu∣rum policetur, si Curatoris autoritas deficiat. Licet autem presenti in negotio primo fronte videri possit Curatorum autoritatem haud de fuisse dum hi ipsi minorem ad juris jurandi re∣ligionem exhortati sunt ac induxerunt; per pensis tamen penitius rei gestae circumstantiis in notescet facile ipso jure nullam fuisse hanc cura∣torum autoritatem. si modo conferre libuerit vulgatam juris Regulam quae tutores ac cura∣tores in rem suam propriam, propriam{que} utili tatem autores fieri diserte vetat, ac tali casu Curatores ad istum actū specialiter constituendi Consensum requirit L. 1. D. de autor. Tut §. ult. Insti••ut. eod. tit. Etenim tran••actio de usu fructu plenissimam esset adepta securitatem ac firmi∣tatem in commodum fructuariae quae Curato∣res opulentas satis, ad implementum transactio∣nis proprio nomine sibi reddiderat devinctos, & inde efficaciter convenire poterat, utcun{que} alioquin transactio in se spectata omni fuisset firmitate destituta, Arg. L. & si is. 9. Cod. de prediis & aliis rev. minor. sine decret. non alienand. Super vacaneum prorsus fuit quantum quidem ad fructuariam attinet, hoc subsecutum mino∣ris sacramentum; ac proinde concipi non potest in alterius cujusquam quam curatorum ipsorum utilitatem securitatem{que} excogita tum acpresti∣stitum, scilicet, ut vel ipsi liberarentur ab actione, tutelae, per pupillum postea adversus se ob damnosam transactionem & dissipatam sine necessitate uel utilitate pecuniam pupilla∣rem movendae, vel ne ipsi ex suo intercessione apud fructuariam facta conventi ac solventes in damno harerent. Si ipsis quantitatem tre∣decem millium Mercarum postea repetentibus aut in pupilli Rationes Imputantibus, nulli∣tatem transactionis minor opositurus fuisset vel saltem extraordinarium adversus damnosam transactionem auxilium imploraturus At quid quaeso est in rem suam Curatores autores fieri, si haec non est, ubi omni modo sibi securitatem & ab actione tutelae lib••rationem ex minoris Sacramento, autoritate sua & hortatu prestito tentarunt obtinere.

Quibus omnibus tandem ex abundanti adji∣ciendum est l. 1. & auth Sacramentum puberum Cod, si adversus vendit; ita communi Gentium usu esse abolitam testantibus illud hispanis,

Italis, Gallis, Belgis, aliisque juris interpreti∣bus ac pragmaticis ut quaeri merito possit, in qua orbis parte aut quo in angulo reservatis e∣tiam num fuerit hujus l. & Authen: usus & hoc quidem urgentissima ratione cum experientia docuisset eodem aetatis lubrico eademque facili∣tate qua ad contrahendum in Substantiae suae pernitiem inducuntur Minores, etiam ad con∣tractus suos jure Jurando muniendos instigari & permoveri ac multa minorum Patrimonia exhausta fuisse prae textu Sacramenti quod per in fidias artesque non bonas aetate fragili judicii imbecilitate laborante contrahentium captiosa extorserat avaritia & per fas nefasque lucrandi cupido Christineus vol. 5. decis. 225 num. 20. & seq. Pinellus ad l 2. Cod. ae rescind. rendit. part 3. Cap. 1. num. 11. Argentreus, ad consuetudine Brittan. Art. 471. num. 1. 2. Gudelinus, de jure novis. l. 3. Cap. 14. vers. non immorabor Hen. Kinshot Re∣sponso 102. num. 18. Bugneon de l. Abrogat l. 1. Satyra 119. Peresius Tit. Cod si adversus vendit. num. ult. Aliique quos referr Groenewgn. de leg. Abrogat. ad D. ut si adversus vendit. & Christineus in notis ad Bugnion. D. loco. At{que} hinc ipsis quo{que} frisiis licet alioquin religiosissimis Romani juris cultoribus & asseclis in tantum D l. •••• & Authen, displicuit dispositio, ut san citum ab iis fuerit re∣nunciationes ac Contractus Minorū juratas non plus operari quā in juratas simul{que} prohibitum, ne tabellionis jure jurando subjecerent contrac∣tus minorū, vel ab ipsis exigerent Sacramenta sub paena amissionis officii & alia Arbitraria, Statuta Frizii. l. 1. tit. 7. §. 5. Job. a sand. D. pro∣hibit, aliena Cap. 1. num. 97. in quam sere sen∣tentiam etiam Parliamentū. Scotiae anno. 1681. statutum. Concepisse Suggestum nobis est.

Propter quae omnia nulli dubitamus quin Minor adversus hanc Transactionem juratam, de qua lis est, succurendum sit, ne ullam inde Laesionem sustineat, atque ita juris esse, secun∣dum animi norstri Religionem censemus, in quorum fidem hisce subscripsimus, ac Minore Accademiae Sigillo Responsum Munivimus: Lugduni in Batavis die 7. May 1693.

Sic Subtr.

• Pr. Vitriarius J. C. t9. Pt. Acad. Rect.
• Johannes Voet.
• Anton. Matthaeus,
• ...Loci Sigilli
• Gerardus Noodd.