Llyfer gweddi gyffredin, a gwenidogaeth y sacramentau, ac eraill gynneddfau a ceremoniau yn Eglwys Loegr..

Y Pedwerydd Sûl o'r Grawys.

Y Colect.

CAniadhâ ni a attolygwn i ti Holl-alluog Dduw, fod i ni y rhai a boenir yn rhyglyddus am ein drwg weithredoedd, trwy gonffordd dy rad ti, allu yn drugarog gael hawshâd, trwy ein Harglwydd Iesu Grist. Amen.

Yr Epistol.

DYwedwch i mi y rhai a fynnwch fôd dan y ddeddf, oni chlywch y ddeddf? Canys y mae yn scrifennedig fôd i A∣braham ddau fâb, vn o'r wasanaeth∣wraig, ac vn o'r wraig rŷdd. Eithr hwn oedd o'r wasanaeth-wraig a aned yn ôl y cnawd, a hwn oedd o'r wraig rŷdd a aned o herwydd yr adde∣wid. Yr hyn bethau a arwyddoccânt beth arall: ca∣nys y rhai hyn ŷnt y ddau destament: vn yn ddiau o fynydd Sina, yn cenhedlu i gaethiwed, yr hon yw Agar, (Canys Agar yw Sina mynydd yn Arabia, ac y mae yn cyfatteb i Ierusalem yr hon sydd yn

awr) ac y mae yn gaeth hi a'i phlant. Eithr y Ieru∣salem vchod sydd rŷdd, yr hon yw ein mam ni oll. Canys scrifennedig yw, Llawenhâ di yr ammhlan∣tadwy, yr hon nid wyt yn planta: torr allan a llefa, yr hon nid wyt yn escor, canys i'r ddi-wriog y mae llawer mwy o blant nag i'r hon y mae iddi ŵr. Nin∣nau, frodyr, ydym yn blant yr addewid vn wedd ag Isaac. Eithr megis y prŷd hynny hwn a aned yn ôl y cnawd a erlidie yr hwn a aned yn ôl yr Yspryd, felly y mae yr awr hon hefyd. Ond pa beth a ddywed yr Scrythur? Bwrw allan y wasanaeth-wraig, a'i mâb, canys ni bŷdd mâb y wasanaeth-wraig yn eti∣fedd gŷd â mâb y wraig rŷdd. Felly, frodyr, nid ydym blant i'r wasanaeth-wraig ond i'r wraig rŷdd.

Yr Efengyl.

YR Iesu a aeth tros fôr Galilêa, yr hwn yw môr Tiberias. A thyrfa fawr a'i canlynodd ef, oblegid iddynt weled ei arwyddion y rhai wnaethe efe ar y clei∣fion. A'r Iesu a aeth i fynu i'r mynydd, ac ef a eisteddodd yno gŷd â'i ddiscyblon. A'r Pâsc, gŵyl yr Iddewō oedd yn agos. Yna 'r Iesu a dderch∣afodd ei lygaid, ac a ganfu fod tyrfa fawr yn dyfod atto ef, ac a ddywedodd wrth Philip: o ba le y pryn∣wn ni fara, fel y gallo y rhai hyn fwytta? (Ac ef a ddywedodd hyn i'w brofi ef, canys efe a wydde beth a wnai.) Philip a'i hattebodd ef, Gwerth dau cant ceiniog o fara nid yw ddigon iddynt hwy, fel y gallo pob vn o honynt gymmeryd ychydig. Vn o'i ddiscy∣blion a ddywedodd wrtho ef, Andreas brawd Si∣mon Petr, Y mae ymma ryw fachgennyn, yr hwn sydd ganddo bump torth haidd, a dau byscodyn: ond beth yw hynny rhwng cynnifer? A'r Iesu a ddywedodd, perwch i'r dynion eistedd i lawr (ac yr o∣edd glas-wellt lawer yn y fan honno) A'r gwŷr a ei∣steddasant

i lawr ynghylch pum-mîl o nifer. A'r Ie∣su a gymmerth y bara, ac a ddiolchodd, ac a'i rhann∣odd i'r discyblon, a'r discyblon i'r rhai oeddynt yn ei∣stedd: felly hefyd o'r pyscod cymmeint ag a fynna∣sant. Ac wedi eu digoni hwynt, ef a ddywedodd wrth ei ddiscyblon, cesclwch y briw-fwyd sydd yng∣weddill, fel na choller dim. Yna hwynt a'i cascla∣sant, ac a lanwasant ddeu-ddeg basced â'r briw-fwyd o'r pump torth haidd, a weddillasid gan y sawl a fw∣yttâsent. Yna y dynion pan welsant yr arwydd a wnaethe yr Iesu, a ddywedasant, yn ddiau hwn yw 'r prophwyd yr hwn oedd ar ddyfod i'r bŷd.

Notes

• Gal. 4.21.
• Ioan. 6.1.