Llyfr y Psalmau,: wedi eu cyfieithu, a'u cyfansoddi ar fefur cerdd, yn gymraeg. / Drwy waith Edmund Prys archdiacon Merionydd.

PSALM. CXIX.

Aleph. Rhan. 1.

POb cyfryw ddŷn y sŷdd a'i daith, yn berffaith, mae fe'n ddedwydd, Y rhai 'n fucheddol a rodian ynghyfraith lân yr Arglwydd. [verse 2] Y rna'i gŷd gwynfŷd a gânt, a gadwant ei orchmynion: Ac a'u ceisiant hwy 'n ddilŷs, â holl ewyllys, calon.

[verse 3] Diau yw nad â rhai hyn, i galyn llwybrau gwammal, [verse 4] Ond cadw dy air (a erchaist i'n) a dilyn hyn yn ddyfal. [verse 5] Och fi na chawn vnioni'n glau, fy llwybrau at dy ddeddfod; [verse 6] Bŷth ni'm gwradwyddid y môdd hwn, tra cadwn dy gyfammod.

[verse 7] Mi a'th glodforaf di er nêb, ac mewn vniondeb calon: Pan ddysgwyf adnabod dy farn, sy gadarn, ac sy gysion. [verse 8] Am dy farn mae fy holl amcan, dy ddeddfau glân a gadwaf, Na âd fŷth fi yn fy nŷch, ô, tro i edrych arnaf.

Beth. Rhan. 2.

[verse 9] Pa fôdd (ô Dduw) y ceidw llangc, sŷdd ievangc, eu holl lwybrau? Wrth ymgadw yn ôl dy air, pôb llwybr a gair yn olau. [verse 10] Dy orchmynion â'm holl gâlon, a'u dirgelwch ceisiais oll, O lluddias fi ar ofer hynt, oddiwrthynt ar gyfyrgoll.

[verse 11] I'm calon cuddiais dy air cu, rhag i mi bechu'n d'erbyd: [verse 12] O Arglwydd bendigaid y ô dŷsg i mi d' orchymmyn, dwyt [verse 13] Dy gyfiawn feirn, a'r gwîr ai ••au a mawl gwefusau traethais, [verse 14] A'th dystiolaethau di i gŷd, vwch holl dda 'r bŷd a hoffais.

[verse 15] Dy ddeddf fy myfyr yw a'm drŷch, dy ffyrdd rwy'n edrych arnyn. [verse 16] M••r ddigrif i mi yw dy air, o'm côf nis cair vn gronyn.

Guimel Rhan. 3.

[verse 17] Bŷdd dda i'•• w••••, a byw a wna, a'th air a gadwa'n berff••i••h: [verse 18] A'm llygaid eg••r diariêd, i weled rhîn dy gyfraith,

[verse 19] Dieithr ydwyfi'n y tîr, dy ddeddf wîr na chudd rhagof, [verse 20] O wîr awydd i'r gyfraith hon, mae'n don fy enaid ynof.

[verse 21] Curaist feilch: daw dy felltith di i'r rhai sy'n torri d' eirchion: [verse 22] Trô oddiwrthif fefl ar gais, can's cedwais dy orchmynion. [verse 23] Ef i swyddogion roi barn gâs, rhoes dy wâs ei fyfyrdod [verse 24] Yn dy ddeddf, honsŷdd ym i gŷd, yn gyngor hyfryd ynod

Daleth. Rhan. 4.

[verse 25] F' enaid ymron llŵch y bêdd yw: o'th air gwna fi'n fŷw eilwaith; [verse 26] Mynegais fy ffyrdd clywaist fi, ô dŷsg i mi dy gyfraith. [verse 27] Pâr i mi ddeall ffordd dy air, ar hwnnw cair fy' myfŷr. [verse 28] Gan ofid f' enaid fu ar dawdd, a'th air gwnai 'n hawdd fi'n bybŷr,

[verse 29] O'th nawdd oddiwrthif tyn ffŷrdd gau a dŷsg y'm ddeddfau crefydd. [verse 30] Dewisais ffordd gwirionedd, hon sydd ger fy mron i beunydd. [verse 31] Glynais wrth dy air, ô Arglwydd, ô llûdd i'm wradwydd digllon. [verse 32] Yn dy ddeddfau fy rhodiad fŷdd pan wneych yn rhŷdd fy nghalon.

He. Rhan. 5.

[verse 33] Duw, ffordd dy ddeddfau dŷsg i mi, dros f' einioes mi a gadwaf. [verse 34] O par i'm ddeall y ddeddf hon, o'm calon mi a'i cyflownaf. [verse 35] Pâr i'm fynd lwybr dy ddeddf ar frŷs, hyn yw fy 'wyllys deilwng: [verse 36] A'm calon at dystiolaeth ddâ, nid at gybydd-dra gostwng.

[verse 37] Trô fi rhag gweled gwagedd gwael, bŷwhâ fi i gael dy ffordd di. [verse 38] Cyflowna d' air â mi dy wâs, yna câf râs i'th ofni. [verse 39] Ofnais warth, ô trô heibio hon, da yw d' orchmynion tyner. [verse 40] Wele, f'awydd i'th gyfraith yw gwnâ ym fyw o'th gyfiownder.

Vau. Rhan. 6.

[verse 41] Arglwydd dôd dy drugaredd ŷm, a hyn o rym d' addewid [verse 42] Drwy gred un'd air rhôf atteb crwn i'm cablwr hwn a'm dilid. [verse 43] O'm genau na ddŵg dy air gwîr, i'th farnau hîr yw 'ngobaith. [verse 44] Minnau'n wastadol cadwaf bŷth dy lân wehelyth gyfraith.

[verse 45] Mewn rhyddid mawr rhodio a wnâf a cheisiaf dy orchmynion. [verse 46] A'th dystiolaethau rhôf ar goedd, o flaen brenhinoedd cryfion. [verse 47] Heb wradwydd llawen iawn i'm cair yn d'air yr hwn a hoffais. [verse 48] Codaf fy nwylo at dy ddeddf drwy fyfŷr, greddf a gredais.

Zain. Bhan. 7.

[verse 49] Cofia i'th wâs dy air a'••h raith, lle rhois fy ngobaith arno, [verse 50] Yn d'air mae nghysur i i gŷd, yr hwn mae mywŷd yntho. [verse 51] Er gwatwar beilch ni throis ychwaith, oddiwrth dy gyfraith hoŷw-bur. [verse 52] Cofiais (O Dduw) dy ddeddf erioed yn honno rhoed i'm gysur.

[verse 53] Y trowsion a ofnais yn faith, sy'n torri'r gyfraith eiddod, [verse 54] O'th ddeddf y cenais gerdd yn hŷ, yn nhŷ fy mhererindod. [verse 55] Cofiais d'enw (fy Iôn) bôb nôs, o serch i'th ddiddos gyfraith. [verse 56] Cefais hynny am gadw o'm bron dy ddeddf: sef hon sŷdd berffaith.

Cheth. Rhan. 8.

[verse 57] Ti Arglwydd wyt i mi yn rhan, ar d'air maef'amcan innau. [verse 58] Gweddiais am nawdd gar dy fron o'm calon yn ôl d'eiriau. [verse 59] Meddyliais am ffŷrdd dy ddedfau. a throis fy nghamrau attynt. [verse 60] Dy eirchion ar frŷs a gedwais, nid oedais ddim o honynt.

[verse 61] Er i draws drôf fy' speilio i, dy gyfraith ni anghofiais. [verse 62] Gan godi ganol nôs yn frau, dy farnau a gyffessais. [verse 63] Cyfaill wyf i'r rhai a'th ofnant, ac a gadwant dy eiriau. [verse 64] Dy nawdd drwy'r tîr sy lawn i'n mŷsg, Duw dysg i mi dy ddeddfau.

Teth. Rhan. 9.

[verse 65] Arglwydd gwnaethost yn dda a'th wâs yn ôl dy râs yn addo: [verse 66] Dŷsg i'm ddeall dy air yn iawn, 'r wy'n credu'n gyflawn yntho.

[verse 67] Cyn fy ngostwng euthym ar gam, yn awr wyf ddinam eilwaith. [verse 68] Da iawn a graslawn y dwyt ti, ô dŷsg i mi dy gyfraith.

[verse 69] Dy air er beilch yn clyttio ffug a'm calon orug cadwaf. [verse 70] Breision ŷnt hwy, er hyn myfi, dy gyfraith di a hoffaf. [verse 71] Fy mlinder maith da iawn i'm fu, i ddysgu dy statusoedd. [verse 72] Gwell fu î'm gyfraith d'enau glân, nag aur ac arian filoedd:

Jod. Rhan. 10.

[verse 73] A'th ddwylaw gwnaethost fi dy hûn a rhoist i'm lun yn berffaith: O pâr i'm ddeall dy air di, a dyscaf firdy gyfraith. [verse 74] Y sawl a'th ofnant gwelant hyn, bŷdd llawen genthyn weled, Am fôd fy ngobaith yn dy air, yr hwn a gair ei glywed.

[verse 75] Duw gwn fôd dy farnau 'n deilwng a'm gostwng i yn ffyddlon: [verse 76] Dôd nawdd er cyssur i'm dy wâs, o'th râs a'th addewidion. [verse 77] Dôd i'm dy nawdd, a byddaf byw, dy gŷfraith yw yn felŷs. [verse 78] Gwradwydder beilch a'm plŷg ar gam myfyriaf am d'ewyllys.

[verse 79] Y rhai ô Dduw a'th afnant di, troer y rheini attaf: A'r rhai adwaenant er eu maeth, dystiolaeth y Goruchaf. [verse 80] Bydded fy nghalon yn berffaith, yn dy lân gyfraith Arglwydd, Fel nas gorchuddier yn y bŷd, fy wyneb-prŷd â gwradwydd.

Caph. Rhan. 11.

[verse 81] Gan ddisgwil am dy iechyd di, mae f'enaid i mewn diffig: Yn Gwilied beunydd wrth dy air, ô Arglwydd cair fi'n ddiddig. [verse 82] Y mae fy llygaid mewn pall ddrŷch yn edrych am d'addewŷd, Pa brŷd (ô Arglwydd, dwedais i) i'm didd eni a'th iechyd?

[verse 83] Can's ••••••f fel costrel mewn mŵg cau cofiais dy eiriau cyfion. [verse 84] Pa hŷd yw amser dy wâs di? pa brŷd y berni'r trowsion? [verse 85] Cloddiai'r beilchion i'm byllau: hyn sy'n erbyn dy gyfreithiau.

[verse 86] Gwirionedd yw d'orchmynion di, cymmorth fi rhag cam faglau. [verse 87] Braidd na'm dif••nt o'r tîr ar gais: ond glynais wrth d'orchmynion. [verse 88] Bŷwhâ fi Dduw, i gadw'n glau, dystiolaeth d'enau ffyddlon.

Lamed. Rhan. 12.

[verse 89] Bŷth yn y nêf y pery d'air, ô Dduw cair dy wirionedd O oes i oes: siccrhest y tîr na siglir mo'r amgylchedd. [verse 90] Safant bŷth wrth dy farnau di maent i ti'n weision usudd. [verse 91] Oni bai fôd dy ddeddf yn dda, i'n difa buasai gystudd.

[verse 92] A'th orchmynion y bŷwheist fi, am hyn y rheini a goffais: [verse 93] Eiddo ti wyf, Duw achub fi, dy ddeddfau di a geisiais. [verse 94] Disgwylfy llâdd mae'r anwir sur 'r wy'n ystyr dy dystiolaeth. [verse 95] Ar bôb perffeithrwydd mae terfyn, ond ar d'orchymmyn helaeth.

Mem. Rhan. 13.

[verse 96] Mor gu (ô Arglwydd) gennyf fi, dy ddeddf di a'th gyfammod: Ac ar y rhain o ddŷdd i ddŷdd, y bŷdd fy holl fyfyrdod. [verse 97] Gwnaethost fi a'th orchmynion iâch, yn ddoethach na'm gelynion: Can's gydâ mi yn dragywŷdd, y bŷdd dy holl orchmynion.

[verse 98] Gwnaethost fi'n ddoethach (ô Dduw Iôn) nâ'r athrawon a'm dyscynt, Oblegid fy' myfrydod mau, dy dystiolaethau oeddynt. [verse 99] Rhag dryg-lwybr, fel y cadwn d'air fy nhraed yn ddiwair cedwais. [verse 100] Am gadw o honof dy ddeddf di, mwy na'm rhieni dealldais:

[verse 101] Rhag dy farnau ni chiliais i, can's ti a'm dysgaist ynthynt. [verse 102] Mor beraidd gennif d' eiriau iâch, nâ'r mêl melusach ydynt. [verse 103] O Arglwydd â'th orchmynîon di, y gwnaethost fi yn bwyllawg, Am hynny 'r ydwyf yn casâu pôb cyfryw lwybrau genawg.

Nun. Rhan. 14.

[verse 104] Dy air i'm traed i llusern iw, a llewyrth gwiw i'm llwybrau.

[verse 105] Tyngais, a chyflawni a wnâf, y cadwaf dy lân ddeddfau: [verse 106] Cystuddiwyd fi'n fawr, Arglwydd dâ: bŷwhâ fi'n ôl d'addewyd: [verse 107] Bedloner di, ô Arglwydd mau, ag offrwm genau diwyd.

A dŷsg i'm dy holl farnau draw, [verse 108] F'naid fy' im llaw'n wastadol: Am hynny nid anghofiais chwaith, dy lân gyfraith sancteiddiol. [verse 109] Yr annuwolion i'r ffordd fau, rhoddasant faglau geirwon: Ni chyfeiliornais i er hyn, ond dilyn dy orchmynion.

[verse 110] Cymrais yn etifeddiaeth lân, bŷth weithian dy orchmynion, O herwydd mai hwyntwy y sŷdd, lawenydd mawr i'm calon. [verse 111] Gostyngais i fy nghalon bûr, i wneuthur drwy orfoledd. Dy ddeddfau di tra fwy'n y bŷd, a hynny hŷd y dîwedd.

Samec. Rhan. 15.

[verse 112] Dychmygion ofer caseis i, a'th gyfraith dî a hoffais. [verse 113] Lloones a tharian i'm yw dair: with dy air y disgwyliais. [verse 114] Ciliwch rai drŵg oddiwrthi fi, fy Nuw cadwaf ei gyfraith, [verse 115] Cynnal fi â'th air, a bŷw a wnâf, ni wridaf am fy ngobaith.

[verse 116] O cynnal fi, fy' Arglwydd Nâf, a byddafiich dragwyddol: Ac yn dy ddeddfau iâch y bŷdd fy llawenydd gwastadol. [verse 117] Sethraist O Arglwydd, yr holl rai a ai oddiwrth dy ddeddfau: Am mai oferedd gar dy fron oedd eu dychmygion hwythau.

[verse 118] Difethaist holl rai drŵg y tir, fel y difethir sothach. Am hyn dy dystiolaethau di, a gerais i'n anwŷlach. [verse 119] O Arglwydd Dduw rhag ofn dy ddig, fy gnhawd am cîg a synnodd. [verse 120] Rhag dy farnedegaethau di, fy yspryd i a ofnodd.

Ain Rhan. 16.

[verse 121] Barn a thrugaredd a wneuthym, na ddod fi ŷm caseion: [verse 122] O Arglwydd, dŷsg ddaioni i'th wâs, achub Rhag câs y beilchion. [verse 123] Pallai'n golwg yn disgwyl llawn iechyd o'th gyfiawn eiriau. [verse 124] Yn ôl trugaredd â'th wâs gwna, dŷsg im'in ddâ dy ddeddfau.

[verse 125] Dy wâs wyf fi, deall i'm dôd, i wybod dy ammodau. [verse 126] Madws it (Arglwydd) roddi barn, torwyd dy gadarn ddeddfau. [verse 127] Mwy nag aur hoffais dy ddeddf di, pe rhôn a'i goethi yn berffaith. [verse 128] Yn vniawn oll y cyfrifais, caseais lwybrau diffaith.

Pe. Rhan. 17.

[verse 129] Rhyfedd yw dy dystiolaethau, fy enaid innau a'i cadwodd. [verse 130] Egoriad d'air yn olau caid, i weiniaid pwyll a ddysgodd. [verse 131] Dyheais gan chwant (O Dduw Iôn) i'th lân orchmynion Croyw. [verse 132] Edrych di arnaf megis ar y rhai a gâr dy enw.

[verse 133] Yn ôl d'air oyfarwydda 'nrhoed, anwiredd na ddoed arnaf. [verse 134] O gwared fi rhag trowsedd dŷn, a'th orchymmyn a gadwaf, [verse 135] Llewyrcha d'wyneb ar dy wâs: dŷsg i mi flâs dy ddeddfau. [verse 136] Dagrau o'm golwg llifo' a wnânt, nas cadwant dy gyfreithiau.

Tsade. Rhan. 18.

[verse 137] Cyfiawn ydwyt (ô Arglwydd Dduw) ac vniawn yw dy farnau. [verse 138] Dy dystiolaethau yr vn wêdd, ŷnt mewn gwirionedd hwythau. [verse 139] Fy serch i'th air a'm difaodd, pan anghofiodd y gelyn. [verse 140] Dy'madrodd purwyd drwy fawr râs, hoffodd dy wâs d'orchymyn.

[verse 141] Nid anghofiais dy gyfraith lân, er bod yn fychan f'agwedd. [verse 142] Dy gyfiawnder di cyfiawn fŷdd: a'th ddeddf di sŷdd wirionedd. [verse 143] Adsŷd cefais, a chystudd maith: dy gyfraith yw 'nig••ifwch. [verse 144] Gwna i'm ddeall cysiawnder gwiw a byddaf fŷw mewn heddwch.

Koph. Rhan. 19

[verse 145] Llefais â'm holl galon, ô clŷw, a'th ddeddfau Dduw a gadwaf. [verse 146] Arnatillefais, achub fi, a'th lwybrau dî a rodiaf.

[verse 147] Gwaeddais. achubais flaen y dŷdd, wrth d'air yn vfydd gwiliais. [verse 148] Deffroe fy llygaid ganol nôs, o achos d'air a hoffais.

[verse 149] Clyw fi'n ôl dy drugaredd dda, bŷwhâ fi'n ôl dy farnau. [verse 150] Arnaf rhai sceler a nessânt: troseddant dy gyfreithiau. [verse 151] Tithau bŷdd agos. Arglwydd Dduw: gwirionedd yw d'orchmynion, [verse 152] Gwyddwn fôd dy dystiolaethau, gwedi eu siccrhâu yn gryfion.

Resh. Rhan. 20.

[verse 153] Gwêl fy nghystudd, gwared ar gais, can's cofiais dy gyfreithiau. [verse 154] Dadleu fy nadi, rhyddhâ fi'n rhôdd, yn ôl ymadrodd d'enau. [verse 155] Ffordd iechydwriaeth sŷdd bell iawn, oddiwrth anghyfiawn ddynion, Am nad ydynt yn ceifio'n glau, mo lwybr dy ddeddfau vnion.

[verse 156] Dy Drugaredd Arglwydd aml yw, gwna i'm fŷw'n ôl dy farnau. [verse 157] Llawer sy'm herlid, 'rwyf er hyn, yn dilyn dy lân ddeddfau. [verse 158] Gwelais y traws, a gresyn fu, iddynt ddirmy gu d'eiriau. [verse 159] Hoffais dy ddeddf, bywhâ fi' Arglwydd o herwydd dy drugareddau.

[verse 160] Dechrau dy air gwirionedd yw, ô Arglwydd Dduw y llywŷdd: A'th gyfiawn farnedigaethau, sŷdd yn parhâu 'n dragywŷdd.

Schin. Rhan. 21.

[verse 161] Y crŷf a'r gam f' erlid a wnai: rhag d'ofn y crynai 'nghalon. [verse 162] O blegid d'air wyf lawen iawn, fel pe cawn dlysau mowrion. [verse 163] Celwydd ffieidd-dra a gasaîs, a hoffais dy gyfreithiau: [verse 164] Saith waith bôb dŷdd y rhôf ŷt glôd, am fôd yn dda dy farnau.

[verse 165] Y sawl a gâr dy air, cânt hêdd. drŵg nis goddiwedd monyn. [verse 166] Gwiliais Arglwydd wrth dy iechyd, gan wneuthyd dy orchymmyn. [verse 167] Dy ddeddf cadwodd fy'enaid i, a hi yn fawr a hoffais [verse 168] Am fôd fy llwy brau gar dy fron, d'orchymynion nid angnofiais.

Tau. Rhan. 22.

[verse 169] O'th flaen Arglwydd nessaed fy nghri dŷsg i mi ddeall d'eiriau, [verse 170] Gwared fi'n ôl dy' madrodd rhâd, dêl att••d fy ngweddiau. [verse 171] Dy fawl a draetha 'ngenau'n wŷch pan ddysgych ym' dy ddeddfan. [verse 172] Datgan fy nhafod d'air yn rhwydd, herwydd dy gyfiawn eiriau.

[verse 173] Gymhorthed dy law fi ar gais, Dewisais dy orchmynion. [verse 174] Cerais dy rechyd, a'th ddeddf sydd lawenydd mawr i'm calon. [verse 175] Bo f'enaid bŷw, a mawl it rhoed: dy farn boed i'm amd diffyu. [verse 176] Crwydrais fel oen, dy was o cais, can's cofiais dy orchymmyn.