The second part of The signal loyalty and devotion of Gods true saints and pious Christians under the Gospel, (especially in this our island) towards their Christian kings & emperors, whether orthodox or heterodox, virtuous or vicious, Protestants or papists, protectors or persecutors, ever since their kings and emperors first became Christian, till this present. Expressed in, and evidenced by their publike and private supplications, prayers, intercessions, thanksgivings, options, acclamations, for their long life, health, safety, prosperity, victory over enemies, temporal, spiritual and eternal felicity; peaceable, just, glorious reign over them, &c. And likewise for their queens, children, royal posterity, realms, armies, counsels, officers. ... Together with the various forms of prayers, supplications, collects, votes, and acclamations used at the coronations of emperors and kings, especially of our ancient and late kings of England and Scotland (not hitherto published.) By William Prynne Esq; a bencher of Lincolns Inne.

About this Item

Title
The second part of The signal loyalty and devotion of Gods true saints and pious Christians under the Gospel, (especially in this our island) towards their Christian kings & emperors, whether orthodox or heterodox, virtuous or vicious, Protestants or papists, protectors or persecutors, ever since their kings and emperors first became Christian, till this present. Expressed in, and evidenced by their publike and private supplications, prayers, intercessions, thanksgivings, options, acclamations, for their long life, health, safety, prosperity, victory over enemies, temporal, spiritual and eternal felicity; peaceable, just, glorious reign over them, &c. And likewise for their queens, children, royal posterity, realms, armies, counsels, officers. ... Together with the various forms of prayers, supplications, collects, votes, and acclamations used at the coronations of emperors and kings, especially of our ancient and late kings of England and Scotland (not hitherto published.) By William Prynne Esq; a bencher of Lincolns Inne.
Author
Prynne, William, 1600-1669.
Publication
London :: printed by T. Childe and L. Parry, and are to be sold by Edward Thomas at the Adam and Eve in Little Britain,
1660.
Rights/Permissions

To the extent possible under law, the Text Creation Partnership has waived all copyright and related or neighboring rights to this keyboarded and encoded edition of the work described above, according to the terms of the CC0 1.0 Public Domain Dedication (http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/). This waiver does not extend to any page images or other supplementary files associated with this work, which may be protected by copyright or other license restrictions. Please go to http://www.textcreationpartnership.org/ for more information.

Subject terms
Kings and rulers -- Religious aspects -- Early works to 1800.
Cite this Item
"The second part of The signal loyalty and devotion of Gods true saints and pious Christians under the Gospel, (especially in this our island) towards their Christian kings & emperors, whether orthodox or heterodox, virtuous or vicious, Protestants or papists, protectors or persecutors, ever since their kings and emperors first became Christian, till this present. Expressed in, and evidenced by their publike and private supplications, prayers, intercessions, thanksgivings, options, acclamations, for their long life, health, safety, prosperity, victory over enemies, temporal, spiritual and eternal felicity; peaceable, just, glorious reign over them, &c. And likewise for their queens, children, royal posterity, realms, armies, counsels, officers. ... Together with the various forms of prayers, supplications, collects, votes, and acclamations used at the coronations of emperors and kings, especially of our ancient and late kings of England and Scotland (not hitherto published.) By William Prynne Esq; a bencher of Lincolns Inne." In the digital collection Early English Books Online. https://name.umdl.umich.edu/A91273.0001.001. University of Michigan Library Digital Collections. Accessed May 3, 2024.

Pages

CHAP. VIII.

[Anno 565] I Now proceed in the last place to the Solemn publick Prayers, Acclamations, Supplications, Thanksgivings, Collects, usually made at the Solemn Coronations of Christian Emperors, Kings and Queens, and the Homage and Oaths of Allegiance and Fidelity then commonly sworn to them by their Prelates and Nobles, especially in England.

I shall begin with a Corippus, who poetically relating the manner of the Coronation of the Emperor Justin, and his Empresse Sophia, Anno 565, (he living in that Age) brings in the Patriarch of Constantinople, thus pray∣ing for him, and the People supplicating and praying for

Page 149

their happiness, long life, and prosperous Reign, with united reiterated Shouts and Acclamations.

Postquàm cuncta videt ritu praefecta priorum Pontificum summus, plaenaque aetate venustus Astantem benedixit eum, Coelique potentem Exorans Dominum, sacro diademate jussit Augustum sancire caput, summoque coronam, Imponens apici, &c. After which the People Justinum, Sophiamque pares duo lumina mundi Esse ferunt. Regnate pares in saecula, dicunt; Felices Annos Dominis felicibus orant; Insonuit vox illa iu; tandemque quievit.

[Anno 1330] Cautachuthenus, Histor. l. 1. c 41. recording at large the Ceremonies used at the Coronation of the Emperors of Constantinople, and particularly of the inauguration of Andrnicus the younger, Anno 1330. informs us, That the Patriarch of Constantinople ascending upon a Scaffold: Patriarcha precationes ad Imperatorum unctionem com∣positas, alias submissa, alias clara voce, omnibus audien∣tibus ordine recitat, ac Deum, ei qui ungendus est propitiat, &c. Patriarcha verò ad soleam consistens, pro Imperatore, Imperatrice, et eorum populis Preces pro∣nunciat. After which Diaconus sublata voce inquit, Me∣mor sit Dominus Deus potentiae Imperii vestri, in Regno suo ubique, nunc et semper, et in secula seculo∣rum, addens, Amen. Deinceps et reliqui Diaconi ac Sacerdotes adeuntes, idem comprecantur. After his Consecration he ascends into the Catechumeum, where he may be seen of all, where there is a Hymn Sung to his Prayse, et sanctis Acclamationibus ab omnibus exci∣pitur.

As touching the Ceremonies used at the Coronations of the Roman Emperors, and the several Prayers, Collects, Oaths made at them, you may consult at leisure, Hieromy∣mus Balbus de Coronatione ad Carol. 5. c. 6, & 31. Gunther. lib. 1. Onuphrins de Comitiis Imperatoriis, c. 10, 11.

Page 150

Bartholomeus Chassaneus, Catalog. Glor. Mundi pars 5. consid. 27. Krantzius Saxoniae Hist. l. 4. c. 37. Sigonius de Regno Ital. l. 1, 3, 4, 7. Aventinus Annal. Boyorum, l. 6. Antonius Sabinus, Georgius Flammin. Grimstones Imperi∣al History and others in the lives of the Emperors Charles the 5th. Maximilian 1, & 2. Matthias & Ferdinand. The form of the Emperors coronation in Italian, printed 1558 and above all others Melchior Goldastus Politica Imperialia: Part. 3. Discurs. 3.

[Anno 800] The old b Ordo Romanus Antiqu▪ de divinis Catho∣licae Ecclesiae Officiis et Ministeriis, compiled about 800. years after Christ, as Iodocus Coccius, and others appre∣hend, prescribes this form of Consecration, Prayers, and Collects at the Emperors Coronation, which I shall recite, because omitted by Mr. Selden; it begins thus,

Incipit Ordo Romanus, ad Benedicendum Imperato∣rem

Orationem primam det Episcopus de Castello Alba∣nensi ante portam Argenteam.

Oremus.

Deus in cujus manu corda sunt Regum, inclina ad pre∣ces humilitatis nostrae aures misericordiae tuae, & Principi nostro regimen tuae appone sapientiae, ut haustis de tuo fonte confiliis, & tibi placeat, & super omnia Regna prae∣cellat. Per Dominum.

Orationem secundam det Episcopus Portuensis intra Ecclesiam beati Petri Apostoli, in medio rotae.

Deus inenarrabilis auctor mundi, ut supra scriptum est in ordinatione Regis.

Deinde vadat ante confessionem beati Petri Apostoli, & prosternat se pronus in terram, & archidiaconus faciat li∣taniam. Qua finita, Episcopus Ostiensis ungat ei oleo ex∣orcizato brachium dextrum & inter scapulas, & dicat orationem istam.

Domine Deus omnipotens cujus est omnis potestas▪ & dignitas, te supplici devotione atque humillima prece deposcimus, ut huic famulo tuo N. prosperum Impera∣toriae

Page 151

dignitatis concedas effectum, ut in tua dispositione constituto, ad regendam Ecclesiam tuam sanctam nihil praesentia officiant, futuraque non obsistant, sed inspirante sancti Spiritus tui dono, populum sibi subditum aequo justitiae libramine regere valeat, & in omnibus operi∣bus suis te semper timeat, tibi jugiter placere conten∣dat. Per.

Pontifex ergo stet sursum ante altare, & imponat ei diadema super caput, dicens:

Accipe signum gloriae in nominae Patris, & Filii, & Spi∣ritus sancti, ut spreto antiquo hoste, spretisque contagiis omnium vitiorum, sic judicium & justitiam diligas, & misericorditer vivas, ut ab ipso Domino nostro Jesu Christo in consortio Sanctorum aeterni regni coronam percipias. Qui cum Patre & Spiritu tuo sancto vivit & regnat Deus, per insinita secula seculorum. Resp. Amen.

Alia coronae impositio.

Accipe coronam à Domino Deo tibi praedestinatam, habeas, teneas, atque possideas, & filiis tuis post te futu∣ris ad honorem Deo auxiliante derelinquas.

Exaudi Domine preces nostras, & famulum tuum N. ad regendum Rom. imperium constitutum, ut per te regere incipiat, & per te fideliter Regnum custodiat. Qui vivit & regnat.

Oremus.

Prospice omnipotens Deus serenis obtutibus hunc glo∣riosum Imperatorem nostrum N. & sicut benedixisti A∣braham, Isaac, & Jacob, Require supra in benedictione Regis.

Alia.

Deus pater aeternae gloriae, sit adjutor tuus & Protector, & omnipotens benedicat tibi, preces tuas in cunctis ex∣audiat, et vitam longitudine dierum adimpleat, et sem∣per in sua voluntate custodiat, thronum Regni corrobo∣ret,

Page 152

gentes populumque tuum ad nutum tuum subjiciat, et à peste et fame tuis temporibus conservet, inimicos¦tuos confusione induat, et super te Christi sanctificatio floreat, et super caetera regna excellentiorem faciat, ut qui tibuit in terris imperium, ipse tibi in coelis cum ele∣ctis suis conferat habere consortium. Per.

To this I shall subjoyn the Ceremonies and Prayers made at the Coronation of the Emperor of Russ••••, recorded both in Latin and English in the Marginal Authors.

The Solemities used at the Russe Emperors Coronation, are on this manner. In the great Church of Precheste (or our Lady) within the Emperors Castle is erected a Stage, whereon standeth a Skreen, that beareth upon it the Imperial Cap and Robe of very Rich stuff. When the day of the Inaugurati∣on is come, there resort thither, first, the Patriarch with the Metropolitans, Abchbishops, Bishops, Abbots, and Priors, all richly clad in their Pontificalibus. Then enter the Deacons with the Qier of Singers. Who so soon as the Emperor set∣teth foot into the Church, begin to sing: Many years may live Noble Theodore Juanowich, &c. whereunto the Pa∣triarch and Metropolitan, with the rest of the Clergy, answer with a certain Hymn, in form of a Prayer, singing it alto∣gether with a great noise. The Hymn being ended, the Patri∣arch with the Emperor mount up the Stage, where standeth a Seat ready for the Emperor. Whereupon the Patriarch wil∣leth him to sit down; and then placing himself by him upon another. Seat provided for that purpose, boweth down his head towards the ground and saith this Prayer: O Lord God, King of Kings, and Lord of Lords, which by thy Prophet Samuel diddest choose thy Servant David, and anoint him for King over thy People Israel, hear now our Prayers, and look from thy Sanctuary upon this thy Servant Theodore, whom thou hast chosen, and exalted for King over these thy holy Nations; anoint him with the Oyl of gladnesse, protect him by thy Power, put upon his Head a Crown of Gold and precious Stones, give him length of daies, place him in the seat of Justice, strenthen

Page 153

his Arm, make subject unto him all the barbarous Na∣tions. Let thy fear be in his whole heart; turn him from an evil Faith, and from all error, and shew him the salvation of thy holy, and universal Church, that he may judge thy People with justice, and protect the children of the poor, and finally attain everlasting life. This Prayer he speaketh with a low voyce, and then pronoun∣ceth aloud: All praise and power to God the Father, the Son, and the Holy Ghost. The Prayer being ended, he commandeth certain Abbots to reach the Imperial Robe, and Cap: which is done very decently, and with great solem∣nity, the Patriarch withall pronouncing aloud: Peace be unto all. And so he beginneth another Prayer to this effect: Bow your selves together with us, and pray to him that reign∣eth over all. Preserve him (O Lord) under thy holy protection, keep him, that he may do good and holy things, let Justice shine sorth in his daies, that we may live quietly without strife and malice. This is pronounced somwhat softly by the Patriarch, whereto he addeth again a∣loud: Thou art the King of the whole world, and the Saviour of our Souls; to thee the Father, Son, and the holy Ghost, be all prayse for ever and ever. Amen. Then putting on the Robe and the Cap, he blesseth the Empe∣ror with the sign of the Crosse: saying withall, in the Name of the Father, the Son, and the holy Ghost. The like is done by the Metropolites, Archbishops and Bishops: who all in their order come to the Chair, and one after another blsse the Emperor with their two fore-fingers. Then is said by the Patriarch another Prayer, that beginneth: O most holy Virgin Mother of God, &c. After which a Deacon pronoun∣ceth with a high loud voyce: Many years to Noble Theodore, good, honourable, beloved of God, great Duke of Volo∣demer, of Mosko, Emperor and Monarch of all Russia, &c. whereto the other Priests and Deacons, that stand some∣what far off by the Altar or Table, answer singing, Many years, Many years to the Noble Theodore; The same note is taken up by the Priests and Deacons that are placed at

Page 154

the right and left side of the Church, and then altogether they chaunt and thunder out, singing: Many years to the Noble Theodore, good, honourable, beloved of God, great Duke of Volodmer, Mosko, Emperor of all Russia, &c. These Solemnities being ended, first commeth the Patriarch with the Metropolites, Archbishops and Bishops, then the Nobi∣lity and the whole Company in their Order, to do homage to the Emperor, bending down their heads, and knocking them at his feet to the very ground.

To these Prayers and Acclamations used at the Coro∣nations of Christian Emperors, I shall only annex the Prayer of the very Turks themselves, at the Coronation of their Mahometan Emperors (which they doubtlesse derived from the Christians) thus briefly related by Leun∣clavius. When Selim the 2d. after the death of his Fa∣ther Soliman was placed in the Imperial Throne, Inde per urbem, proclamationes more majorum factae, quibus, vota pri∣mum concipiebantr ut anima Solimanis in paradiso foelix ae∣vum ageret, ac in perpetua gloria quiesceret: deinde, multos ut annos viveret Sultanus Selimes Chan, prosperique status incremento continuo frueretur.

I now proceed to the Prayers and Benedictions used at the Coronation of Christian Kings and Queens, begin∣ginning with those in forein parts.

Ordo Romanus Antiquus, de divinis Ecclesiae Catholicae Officiis, contains and relates them in this manner,

Incipit Ordo ad Regem benedicendum, quando novus à clero & populo sublimatur in regnum.

Primum e∣nim exeunte illo thalamum, Ʋnus Archiepi∣scopus dicat hanc Orationem.
OMnipotens sempiterne Deus, qui famulum tuum N. regni fastigio dignatus es sublimare, tribue ei quaesu∣mus, ut ita in praesenti collecta multitudine cunctorum in commune salutem disponat, quatenus à tuae veritatis tramite non recedat. Per, &c.

Postea suscipiant illum duo Episcopi dextra laevaque hnorificè parati, habentes reliquias collo pendentes. Cae∣teri

Page 155

autem clerici solenni apparatu ornati, praecedente sancto Evangelio & duabus crucibus cum incenso boni odoris, ducant illum ad Ecclesiam, responsorium ca∣nentes: Ecce mitto Angelum meum. Cum vers. Israel si me audieris. Cuncta um plebe sequente: ad ostium autem Ecclesiae clerus subsistat, & dicat alius Archiepiscopus hanc orationem.

Deus qui scis genus humanum nulla virtute posse sub∣sistere, concede propitius, ut famulus tuus N. quem po∣pulo tuo voluisti praeferre, ita tuo fulciatur adjutorio, quatenus quibus potuit praeesse, valeat & prodesse. Per.

Introeuntes autem clerici Ecclesiam, hanc decantent antiphonam. Domine salvum fac Regem, & exaudi nos in die qua invocaverimus te. Psal. Exaudiat te Dominus. Totum. Usque introitum chori. Tunc Dominus Metropolitanus dicat hanc orationem.

Omnipotens sempiterne Deus, coelestium terrestrium∣que moderator, qui famulum tuum ill. ad regni fastigi∣um dignatus es provehere, concede quaesumus, ut à cunctis adversitatibus liberatus, & ecclesiasticae pacis do∣no muniatur, & ad aeternae pais gaudia, te donante pervenire mereatur. Pr.

Tunc designatus Princeps pallium deponat, atque inter manus Episcoporum perductus in chorum usque ad alta∣ris gradus incedat, cunctoque pavimento tapetibus & pal∣liolis ontecto, ibi humiliter totus in crce prostratus jaceat cum Episcopis & Presbyteris hinc inde prostratis, caeteris autem in choro litaniam breviter psallentibus, id est, duodcim Apostolos, totidemque Martyres, Confes∣sores, & Virgines. Et inter caetera inferenda sunt ista.

Ut hunc famulum tuum illust. in Regem eligere dig∣neris.

Terogamus audi nos.

Ut eum benedicere, & sublimare digneris. Teroga∣mus audi nos.

Ut eum ad Imperii fastigium perducere digneris. Te¦rogamus audi nos.

Et caetera huic benedictioni convenientia. Finita lita∣nia,

Page 156

erigant se Episcopi, sublevatumque Principem inter∣roget Dominus Metropolitanus his verbis.

Vis sanctam fidem à catholicis viris tibi traditam tene∣re, & operibus justis observare? Resp. Volo. Vis sanctis Ecclesiis Ecclesiarumque ministris tutor & defensor esse? Respon. Volo. Vis regnum tibi à Deo concessum, secundum justitiam patrum tuorum, regere & defendere? Respon. In quantum divino fultus adjutorio ac solatium omnium fideli∣um suorum valuero, ita me per omnia fideliter acturum esse promitto.

Deinde ipse Dominus Metropolitanus affatur populum his verbis.

Vis tali Principi ac rectori te subjicere, ipfiusque regnum firma fide stabilire, atque jussionibus illius obtemperare, juxta Apostolum, Omnis anima potestatibus sublimioribus subdita sit, Regi, quasi praecellenti: Tunc ergo à circumstan∣te clero & populo unanimiter dicatur. Fiat. Fiat. Amen.

Postea vero eo devotè inclinato, dicatur ab Episcopo haec oratio.

BEnedic Domine hunc Regem nostrum illust. qui reg∣na omnia moderaris à seculo, & tali eum benedictio∣ne glorifica, ut Davidicae teneat sublimitatis sceptrum, & glorificatus in ejus protinus reperiatur merito. Da ei tuo inspiramine cum mansuetudine ita regere populum, sicut Salomonem fecisti regnum obtinere pacificum. Tibi semper cum timore sit subditus, tibique militet cum qui∣ete. Sit tuo clypeo protectus cum proceribus, & ubique tua gratia victor existat. Honorifica eum prae cunctis re∣gibus gentium, felix populis dominetur, et feliter eum nationes adornent. Vivat inter gentium catervas magnani∣mus, sit in judiciis aequitatis singularis, locupletet eum tua praedives dextera, frugiferam obtineat patriam, & ejus li∣beris tribuas profutura. Praesta ei prolixitatem vitae per tempora, et in diebus ejus oriatur justitia. A te robustum teneat regiminis solium, et cum jocunditate et justitia, aeterno glorietur in regno. Per Dominum.

Omnipotens aeterne Deus, creator omnium, Impera∣tor

Page 157

Angelorum, rex regnantium, dominus{que} dominanti∣um, qui Abraham fidelem famulum tuum de hostibus trumphare fecisti: Moysi & Josue populo praelatis multi∣plicem victoriam tribuisti, humilemque David puerum tuum regni fastigio sublimasti, & Salomonem sapientiae pa∣cisque ineffabili munere ditasti, respice quaesumus ad pre∣ces humilitatis nostrae, & super hunc famulum tuum ill. quem supplici devotione in Regem elegimus, benedictio∣num tuarum dona multiplica, eumque dextera tuae po∣tentiae semper & ubique circunda, quatenus praedicti A∣brahae fidelitate firmatus, Moysis mansuetudine fretus, Josue fortitudine munitus, Davidis humilitate exalta∣tus, Salomonis sapientia decoratus, tibi in omnibus placeat, & per tramitem justitiae inoffenso gradu semper incedat, Ecclesiamque tuam deinceps cum plebibus sibi annexis ita enutriat ac doceat, muniat, & instruat, contra∣que omnes visibiles & invisibiles hostes, eidem potenter regaliterque tuae virtutis regimen administret, & ad verae fidei pacisque concordiam eorum animos, te opi∣tulante, reformet, ut horum populorum debita subjecti∣one fultus, condigno amore glorificatus, ad paternum de∣center solium tua miseratione conscendere mereatur. Tuae quoque protectionis galea munitus, & scuto insepa∣rabili jugiter protectus, armisque caelestibus cicundatus, optabilis victoriae triumphum fideliter capiat, terrorem∣que suae potentiae infidelibus inferat, & pacem tibi mili∣tantibus laetanter reportent per Dominum nostrum, qui virtute crucis tartara destruxit, regnoque diaboli supe∣rato, ad coelos victor ascendit, in quo potestas omnis regumque consistit victoria, qui est gloria humilium, & vita salusque populorum, qui tecum vivit & regnat Deus per omnia secula seculorum. Amen.

Deinde ab alio Episcopo haec dicatur Oratio.

Deus inenarrabilis auctor mundi, conditor generis humani, gbernator Imperii, confirmator regni, qui ex u∣tero

Page 158

fidelis amici tui patriarchae nostri Abrahae Praeelegi∣sti regem seculis profuturum, tu praesentem Regem hunc ill. cum exercitu suo per intercessionem omnium sancto∣rum ubere benedictione locupleta, & in solium regni fir∣ma stabilitate connecte. Visita eum sicut Moysen in ruho, Jesum Nave in praelio, Gedeon in agro, Samuelem in tem∣plo, Et in illa eum benedictione sidera, ac sapientiae tuae rore profunde, quam B. David in psalterio, Salomon fili∣us, te remunerante, percepit è coelo. Sis ei contra acies inimicorum lorica, in adversis galea, in prosperis pati∣entia, in protectione clypeus sempiternus, & praesta, ut gentes illi teneant fidem, proceres sui habeant pacem, dili∣gant charitatem, abstineant se à cupiditate, loquantur ju∣stitiam, custodiant veritatem. Et ita populus iste pullu∣let, coalitus benedictione aeternitatis, ut semper maneant tripudiantes in pace victores. Quod ipse praestare dig∣netur qui tecum vivit.

Tunc Dominus Metropolitanus ungat de oleo sancti∣ficato caput, pectus, & scapulas, ambasque compages brachiorum ipsius ita dicendo: Ʋngo te in Regem de oleo sanctificato in nomine Patris, & Filii, & Spiritus sancti. Et dicant, Ame. Pax tibi. Et cum spiritu tuo. Deinde ungat sibi manus de oleo sanctificato ita dicendo: Ʋngantur manus istae de oleo sanctificato unde uncti fuerunt reges & prophetae, & sicut unxit Samuel David in regem ut sis benedictus, & consti∣ttus Rex in regno isto super populum istum, quem Dominus De∣us tuus dedit tibi ad regendum ac gubernandum. Quod ipse praest.

Sequitur.

Prospice, omnipotens Deus, serenis obtutibus hunc gloriosum regem, et sicut benedixisti Abraham, Isaac, et Jacob, sic illum largis benedictionibus spiritualis gratiae cum omni plenitudine tuae potentiae irrigare atque per∣fundere dignare. Tribue ei de rore coeli, & de pingue∣dine terrae abundantiam frumenti, vini & olei, & omni∣um frugum opulentiam ex largitate divini muneris longa per tempora, ut illo regnante, sit sanitas corporum in patria, & pax inviolata sit in regno, & dignitas glorio∣sa

Page 159

regalis palatii maximo splendore regiae potestatis ocu∣lis omnium fulgeat, luce clarissima clarescat, atque splen∣dere quasi splendidissima fulgura, maximo perfusa lu∣mine videatur. Tribue ei omnipotens Deus, ut sit for∣tissimus protector patriae, & consolator ecclesiarum, at∣que coenobiorum sanctorum maxima cum pietate regalis munificentiae, atque ut sit fortissimus regum, triumpha∣tor hostium, ad opprimendas rebelles & paganas natio∣nes. Sitque suis inimicis satis terribilis prae maxima for∣titudine regalis potentiae Optimatibus quoque atque praecelsis, proceribusque ac sidelibus sui regni sit magnifi∣cus & amabilis et pius, ut ab omnibus timeatur, atque diligatur. Reges quoque de lumbis ejus per successio∣nes temporum futurorum egrediantur regnum hoc rege∣re totum, et post gloriosa tempora, atque felicia praesentis vitae gaudia sempiterna in perpetua beatitudine habere mereatur. Quod ipse praestare, Spiritus sancti gratia, hu∣militatis nostrae officio in te copiosa descendat, ut sicut manibus nostris indignis oleo materiali oblitus, pingue∣scis exterius, ita ejus invisibili unguine delibutus im∣pinguari merearis interius, ejusque spirituali unctione persectissimè semper imbutus, & illicita declinare tota mente & spernere discas seu valeas, & utilia animae tuae jugiter cogitare, optare, atque operare queas. Auxili∣ante Domino nostro Jesu Christo, Qui cum Deo Patre & odem Spiritus. &c.

ALIA.

Deus qui es justorum gloria & misericordia peccato∣rum qui misisti filium tuum preciosissimo sanguine fuo genus humanum redimere, qui conteris bella, et propug∣nator es in te sperantium, et sub cujus arbitrio omnium regnorum continetur potestas, te humiliter deprecamur, ut praesentem famulum tuum N in tua misericordia confi∣dentem benedicas, eique propitius adesse digneris, ut qui tua expetit protectione defendi, omnibus sit hostibus fortior. Fac eum Domine beatum esse et victorem de

Page 160

inimicis suis: corona eum corona justitiae et pietatis, ut ex toto corde et tota mente in te credens tibi deserviat, sanctam tuam Ecclesiam defendat et sublimet: populum∣que à te sibi commissum justè regat, nullus insidiantibus malis eum in injustitiam vertat. Accende Domine cor ejus ad amorem gratiae tuae per hoc unctionis oleum, un∣de unxisti Sacerdotes, reges, et prophetas, quatenus justitiam diligens per tramitem similiter justitiae popu∣lum ducens, post peracta à te disposita in regali excellen∣tia annorum curricula, pervenire ad aeterna gaudia me∣reatur. Per eundem Dominum.

Per omnia secula seculorum. Resp. Amen. Dominus vobiscum. Resp. Et cum Spiritu tuo. Sursum corda. Resp. Habemus ad Dominum. Gratias agamus Domino Deo no∣stro. Respon. Dignum & justum est.

Praefatio.

Vere dignum, &c. usque Deus. Creator omnium, im∣perator Angelorum, Rex regnantium, Dominus domi∣nantium, qui Abraham sidelem famulum tuum de hosti∣bus triumphare fecisti, Moysi et Josue populo praelatis multiplicem victoriam tribuisti, humilemque David puerum tuum regni fastigio sublimasti, et Salomonem sapientiae pacisque ineffabili munere ditasti: respice quae∣sumus ad preces humilitatis nostrae, et super hunc famu∣lum tuum N. quem supplici devotione in regem elegi∣mus, benedictionum tuarum dona in eo multiplica: eum∣que dextera tuae potentiae semper et ubique circunda, quatenus praedicti Abrahae fidelitate firmatus, Moysis mansuetudine fretus, Josue fortitudine munitus, Davidis humilitate exaltatus, Salomonis sapientia decoratus, tibi in omnibus placeat, et per tramitem justitiae in offenso ingressu semper incedat. Ecclesiam ergo tuam deinceps cum plebibus sibi annexis ita enutriat et instruat, con∣traque omnes visibiles et invisibiles hostes eidem poten∣ter regaliterque tuae virtutis regimen administret, et ad verae sidei pacisque concordiam, eorum animos, te opitu∣lante,

Page 161

reformet: ut horum populorum debita subjectio∣ne fultus, cum digno amore glorificatus, ad paternum decenter solium tua miseratione conscendere mereatur. Tuae quoque protectionis galea munitus, & scuto insu∣perabili jugiter protectus, armisque coelestibus circun∣datus, optabilis victoriae triumphum feliciter capiat, ter∣roremqe suae potentiae insidelibus inferat, & pacem tibi militantibus laetanter reportet, Per Dominum nostrum qui virtute crueis tartara destruxit, regnoque diaboli superato, ad coelos victor ascendit, in quo potestas omnis, regumque consistit victoria, qui est gloria humilium, & vita salusque populorum, qui tecum vivit & regnat De∣us. s. Dei filius Jesus Christus Dominus noster, qui à Pa∣tre oleo exultationis unctus est prae particibus suis, ipse per praesentem sacri ungu inis infusionem, Spiritus para∣clyti super caput tuum infundat benedictonem, eandem∣que ad interiora cordis tui penetrare faciat, quatenus hoc visibili & tractabili dono invisibilia percipere, & tem∣porali regno justis moderaminibus executo, aeternaliter cum eo regnare merearis: qui solus sine peccato Rex re∣gum, vivit & gloriatur, cum Deo patre in unitate ejus∣dem Spiritus sancti Deus.

Postea ab Episcopis ensem accipiat, & cum ense totum regnum sibi fideliter ad regendum sciat commendatum, & dicatur: Accipe gladium per manus Episcoporum licet indignas, vice tamen & auctoritate sanctorum Apo∣stolorum consecratas, tibi regaliter impositum, nostrae∣que benedictionis officio in defensionem sanctae Dei Eccle∣siae divinitus ordinatum. Et esto memor, de quo Psal∣mista prophetavit, dicens: Accingere gladio tuo super femur tuum potentissime, ut in hoc per eundem vim aequitatis exerceas, molem iniquitatis potenter destruas, & sanctam Dei Ecclesiam ejusque fideles propugnes ac protegas, nec minus sub fide falsos, quam Christiani nominis hostes exe∣cres ac destruas viduas & pupillos clementer adjuves, ac defendas, desolata restaues, restaurata conerves, ulcisca∣ris injusta, confirmes benè disposita, quatenus haec in agendo, virtutum triumpho gloriosus, justitiaeque cultor

Page 162

egregius, cum mundi salvatore, cujus typum geris in nomine, sine fine merearis regnare. Qui cum Patre & Spi∣ritu sancto vivit et regnat.

Accinctus autem ense, similiter ab illis armillas & pal∣lium et annulum accipiat, dicente Metropolitano.

Accipe regiae dignitatis annulum, et per hunc in te Catholicae fidei cognosce signaculum, quia ut hodie or∣dinaris caput et princeps regni ac populi, ita perseve∣rabis auctor ac stabilitor Christianitatis, et Christianae fidei, ut felix in opere, locuples in fide, cum Rege regum glorieris per aevum, cui est honor et gloria per infinita.

Postea sceptrum & baculum accipiat, dicente sibi ordi∣natore.

Accipe virgam virtutis atque aequitatis, quia intelli∣gas mulcere pios, et terrere reprobos, errantibus viam pandere, lapsis manum porrigere, disperdasque super∣bos, et releves humiles, et aperiat tibi ostium Jesus Christus Dominus noster qui de seipso ait, Ego sum ostium: per me si quis introierit, salvabitur. Et ipse qui est clavis David, & sceptrum domus Israel: qui aporit, & nemo claudit, claudit & nemo aperit. Sitque tibi auctor, qui educit vinctos de domo carceris, sedentemque in tenebris, et umbra mortis, et in omnibus sequi merearis eum, de quo David propheta cecinit, Sedes tua Dus in seculum seculi, virga aequitatis, virga regni tui, et imitando ipsum, dili∣gas justitiam, et odio habeas iniquitatem: quia propterea unxit te Dous tuus, ad exemplum illius, quem ante se∣cula unxerat oleo exultationis prae participibus suis, Jesum Dominum nostrum.

Postea Metropolitanus reverenter Coronam capiti Re∣gis imponat, dicens: Accipe coronam regni, quae licet ab indignis Episcoporum tamen manibus capiti tuo imponi∣tur, eamque sanctitatis gloriam et honorem, et opus for∣titudinis expressè signare intelligas, et per hanc te parti∣cipem ministerii nostri non ignores, ita ut sicut nos in interioribus pastores, rectoresque animarum intelligimur, u quoque in exterioribus verus Dei cultor, strenuusque contra omnes adversitates Ecclesiae Christi defensor, reg∣nique

Page 163

tibi à Deo dati, et per officium nostrae benedicti∣onis vice Apostolorum omniumque sanctorum tuorum regimine commissi, utilis executor, regnatorque profi∣cuus semper appareas, ut inter gloriosos athletas virtu∣tum gemmis ornatus, et praemio sempiternae felicitatis coronatus, cum redemptore ac salvatore Jesu Christo, cujus nomen vicemque gestare crederis, sine fine glorieris, qui vivit et imperat Deus, cum Deo patre in unitate Spiritus sancti, per omnia secula seculorum. Amen. Et ab eo statim dicatur benedictio super eum, quae et tem∣pore synodi super regem dicenda est: Benedicat tibi Do∣minus, custodiatque te, et sicut te voluit super populum suum esse regem, ita in paesenti seculo felicem et aeternae felicitatis tribuat esse consortem. Amen.

Clerum ao populum, quem sua voluit opitulatione in tua sanctione congregari, sua dispensatione et tua admi∣nistratione, per diuturna tempora faciat feliciter guber∣nari. Amen.

Quatenus divinis monitis parentes, adversitatibus carentes, bonis omnibus exuberantes, tuo Imperio fideli amore obsequentes, et in praesenti seculo tranquillitate fruatur, et tecum aeternorum civium consortio potiri mereantur. Quod ipse praestare dignetur, cujus regnum et imperium sine fine permanet in secula seculorum. Bene∣dictio Dei Patris et Filii, et Spiritus sancti, descendat super te. Amen.

Deinde coronatus, honorisicè per chorum ducatur de altari ab Episcopis usque ad solium, canente clero: Resp. Desiderium animae ejus tribuisti ei Domine. Dein∣de dicit sibi dominus Metropolitanus. Sta, et tene amo∣do locum, quem hucusque paterna successione tenuisti, haereditario jure tibi idelegatum per auctoritatem Dei omnipotentis, et praesentem traditionem nostram, scilicet omnium Episcoporum caeterorumque servorum Dei. Et quanto clerum sacris altaribus propinquiorem perspicis, tanto ei potiorem in locis congruis honorem impendere memineris, quatenus mediator Dei et hominum, te me∣diatorem cle i et plebis, (Hoc in loco dominus Metro∣politanus

Page 164

sedere eum faciat super sedem, dicendo:) in hoc regni solio confirmet & in regno aeterno secum reg∣nare faciat Jesus Christus Dominus noster, Rex regum, & Dominus dominantium, qui cum Deo Patre et Spi∣ritu sancto vivit et regnat in secula seculorum. Respon. Amen.

Post haec det illi oscula pacis. Cunctus autem coetus clericorum tali rectore gratulans, sonantibus campa∣nis, hymnum alta voce concinant, Te Deumlaudamus. Tunc Episcopus Metropolitanus Missam celebret plena processione.

Incipit Benedictio Reginae in ingressu Ec∣clesiae.

OMnipotens aeterne Deus, fons & origo totius bonitatis, qui foeminei sexus fragilitatem, nequaquam reprobando aver∣saris, sed dignanter comprobando potius eligis, & qui infirma mundi eligendo, fortia quaeque confuudere decrevisti, quique eti∣am gloriae virtutisqe tuae triumphum in manu Judith foeminae olim Judaicae plebi de hoste saevissimo resignare voluisti: respice quaesumus ad preces humilitatis nostrae, & super hanc famulam tuam N. quam supplici devotione in Reginam elegimus, benedicti∣onum tuarum dona multiplica, eamque dextera tuae potentiae semper & ubique circunda, ut ambone muniminis tui undique firmiter protecta, visibilis seu invisibilis hostis nequitias trium∣phaliter expugnare valeat, & una cum Sara, atque Rebecca, Lia, & Rachel, beatis reverendisque foeminis, fructu uterisui foecundari seu gratulari mereatur, ad decorem totius regni, statumque sanct Dei Ecclesiae regendum, necnon protegen∣dum per Christum Dominum nostrum, qui ex intemerato beatae Mariae Virginis alvo nasci, visitare ac renovare hunc digna∣tus est mundum, qui tecum vivit & gloriatur, Deus in unitat Spiritus sancti per immortalia secula seculorum.

Item benedictio ejusdem ante altare.

Deus qui solus habes immortalitatem, lucemque habitas inacces∣sibilem,

Page 165

cujus providentia in sui dispositione non fallitur, qui fecisti quae ventura sunt, & vocas ea quae non sunt, tanquam ea quae sunt: qui superbos aequo moderamine de principatu dejicis, atque humiles dignanter in sublime provehis, ineffabilem mi∣sericordiam tuam supplices rogamus, ut sicut Hester reginam, Israelis causa salutis, de captivitatis suae compede solutam, ad regis Assueri thalamum, regnique sui consortium transire fecisti, ita hanc famulam tuam N. humilitatis no∣strae benedictione Christianae plebis gratia salutis, ad dignam sublimemque regis nostri copulam, regnique sui participium misericorditer transire concedas: & ut in regalis foedere conju∣gii semper manens pudica, proximam virginitati palmam ob∣tinerc queat, tibique Deo vivo & vero in omnibus & super omnia jugiter placere desideret, & te inspirante, quae placita sunt toto corde perficiat. Per.

Sacri unctio olei.

Spiritus sancti gratia, humilitatis nostrae offcio, in re copi∣osa descendat, ut sicut manibus nostris indignis, oleo materi∣ali oblita pinguescis exterius, ita ejus invisibili unguine deli∣buta, impinguari merearis interius: ejusque spirituali unctione perfectissime semper imbuta, & illicita declinare tota mente & spernere discas seu paleas, & utilia animae tuae jugiter cogi∣tare, optare, atque operari queas, auxiliante Domino nostr Jesu Christo, qui cum Deo patre, & eodem Spiritu sancto vivit & regnat Deus in secula seculorum.

Coronae positio.

Officio indignitatis nostrae seu congregationis, in Reginam benedicta, accipe coronam regalis excellentiae: quae licet ab indignis, Episcoporum tamen manibus capiti tuo imponitur, undè velut exterius auro & gemmis redimita enites, ita & in∣terius auro sapientiae, virtutumque gemmis decorari contendas: quatenus post occasum hujus seculi cum prudentibus virginibus sponso perenni Deo nostro Jesu Christo digne & laudabiliter occurrens, Regiam coelestis aulae nerearis ingredi, qui cum

Page 166

Deo Patre, & Spiritu sancto vivit & regnat Deus, per infinita secula seculorum. Amen.

To these I shall subjoyn the Prayers for and Benedicti∣ons of Christian Kings and Queens at their Coronation, in Pontificale Romanum Clementis VIII. Pontif. Max. jussu Restitutum atque Editum, Antuerpiae 1627. fol. 163. &c.

De Benedictione et Coronatione Regis.

CVm Rex est coronandus, Episcopi Regni ad ivita∣tem, ubi coronatio fieri debet, convocantur. Rex triduanum jejunium devotè peragit, per hebdomadam praecedentem, videlicet quarta et sexta Feria, et Sabba∣to. Dominica verò proxima sequenti coronatur, qua ipse Rex se ad Communionem parat. Ecclesia verò ipsa Metropolitana, sive Cathedralis, ubi solemnitas cele∣brabitur, paretur et ornetur, quò melius fieri poterit. Ad altare majus parantur ea quae consueta sunt parari, Pontifice celebrante; et credentia juxta altare cum re∣bus opportunis. Super altare ponitur gladius, corona, et sceptrum Regi danda, et oleum Catochumenorum, bombyx ad ligandum et extorgendum brachium Regis, et inter scapulas post unctionem, fascia ad ligandum bombycem in brachio. Paratur in Ecclesia, in loco competenti, thalamus sive suggestum pro Rege, in quo sit Regalis sedes ornata, et thalamus ipse sit ornatus pannis sericeis, et aulaeis. Sed advertendum est, quòd altitudo thalami non sit major quàm gradus supre∣mus altaris. Paratur etiam in loco convenienti ten∣torium, sive papilio, sub quo Rex vestes Regales, pro Regni consuetuine, quae ibidem pro eo parantur, suo tempore recipit. Et st Regina etiam simul est coronan∣da, pariter pro ea illius thalamus, non longè à Regio, sed illo aliquantulùm humilior; et ita sunt situandi thalami, ut inde possiut videri altare et Pontifex cele∣brans. Parantur etiam ante altare hinc et inde sedes,

Page 167

pro numero Episcoporum coronationi interessentium.

Die autem Dominica, qua Rex benedicendus et co∣ronandus est, omnes Episcopi conveniunt manè in Ec∣clesia, in qua hoc fieri debet; et Metropolitanus, sive Pontifex, ad quem spectat, parat se solemniter cum Mi∣nistris, Missam celebraturus, paramentis tempori con∣venientibus. Episcopi verò induuntur supra rochetum (vel supra superpelliceum, si sint Religiosi) amictu, stola, pluviali albo, et mitra simplici. Quibus omni∣bus paratis, Metropolitanus in aldistorio ante medium altaris posto sedet cum mitra, et Episcopi parati hinc et inde super sedibus pro eis paratis, quasi in modum coronae sedentes, sibi assistunt. Interim Rex vestibus militaribus indutus, cum suis Praelatis domesticis non paratis, ac Baronibus, Nobilibus, et aliis, venit ad Ecclesiam; et cùm fuerit prope Presbyterium, duo priores Episcopi ex paratis veniunt ei obviàm, et cum mitris capita illi aliquantulum inclinantes, ipsum inter se medium, birreo deposito, usque ante Metropolitanum deducunt: cui Rex caput inclinans, humilem reverentiam exhibet; qua facta, prior Episcoporum deducentium stans, detecto capite, versus ad Metropolitanum, dicit intelligibili voce:

REverendissime Pater, postulat sancta Mater Ecclesia Catholica, ut praesentem egregium Militem ad dig∣nitatem Regiam sublevetis.

Interrogat Metropolanus:

Scitis illum esse dignum & utilem ad hanc dignita∣tem?

Ille respondet:

Et novimus, & credimus eum esse dignum, & utilem Ecclesiae Dei, et ad Regimen hujus Regni.

Metropolitanus dicit:

Deo gratias.

Tunc sedet Rex medius inter duos Episcopos dedu∣centes, congruenti spatio à Metropolitano, ita ut illi faciem vertat; ips etiam deducentes Episcopi, senior ad

Page 168

dexteram, alius ad sinistram Regis se collocant, ut et ipsi ad alterutrum factes vertant. Quibus sic sedenti∣bus, postquam aliquantulùm quieverint, Metropolitanus coronandum Regem admonet, dicens:

CUm hodie per manus nostras, optime Princeps, qui Christi salvatoris nostri vice in hac re fungimur (quā∣vis indigni) sacram unctionem et Regni insignia sis suscep∣turus; benè est, ut te priùs de onere, ad quod destinaris, moneamus. Regiam hodie suscipis dignitatem, et regen∣di fideles populos tibi commissos curam sumis. Praecla∣rum sanè inter mortales locum, sed discriminis, laboris, atque anxietatis plenum. Verùm, si consideraveris, quòd omnis potestas à Domino Deo est, per quem Reges reg∣nant, et legum conditores justa decernunt, tu quoque de grege tibi commisso ipsi Deo rationem es redditurus. Primùm, pietatem servabis, dominum Deum tuum tota mente ac puro corde coles. Christianam religionem, ac fi∣dem Catholicam, quam ab incunabulis professus es, ad finē usque inviolatam retinebis, eamque contra omnes adver∣santes pro viribus defendes. Ecclesiarum Praelatis, ac reliquis Sacerdotibus condignam reverentiam exhibebis. Ecclesiasticam libertatem non conculcabis. Justitiam, sine qua nulla societas diu consistere potest, erga omnes incon∣cussè administrabis, bonis praemia, noxiis debitas poenas retribuendo. Viduas, pupillos, pauperes, ac debiles ab omni oppressione defendes. Omnibus te adeuntibus be∣nignum, mansuetum, atque affabilem, pro Regia tua dig∣nitate te praebebis. Et ita te geres, ut non ad tuam, sed totius populi utilitatem regnare, praemiumque benè factorum tuorum, non in terris, sed in coelo expectare videaris. Quod ipse praestare dignetur, qui vivit et reg∣nat Deus, in saecula saeculorum. Resp. Amen.

Rex electus accedit ad Metropolitanum; et coram eo, de∣tecto capite, genuflexus, facit hanc professionem, dicens:

EGo N. deo annuente futurus Rex N. profiteor, et promitto coram Deo, et Angelis ejus, deinceps legem,

Page 169

justitiam & pacem Ecclesiae Dei, populoque mihi sub∣jecto, pro posse & nosse, facere ac servare salvo condig∣no misericordiae Dei respectu, sicut in consilio fidelium meorum meliùs potero invenire. Pontisicibus quoque Ecclesiarum Dei condignum & canonicum honorem ex∣hibere; atque ea, quae ab Imperatoribus & Regibus Eccle∣siis collata & reddita sunt, inviolabiliter observare. Abbatibus, Comitibus, & vasallis meis congruum ho∣norem, secundum consilium fidelium meorum, pae∣stare.

Deinde ambabus manibus tangit librum Evangelio∣rum, quem Metropolitanus ante se apertum tenet, dicens,

Sic me Deus adjuvet, & haec sancta Dei Evangelia.

Posteà Rex electus Metropolitani manum reverenter osculatur.

His expeditis, illo genuflexo manente, Metropoli∣tanus, deposita mitra, surgit, et stans versus ad ipsum coronandum, dicit competenti voce sequentem Oratio∣nem, quam etiam dicunt omnes Pontifices parati, simi∣liter sine mitris stantes; dicunt etiam omnia alia bene∣dictionem et coronationem ipsam concernentia, voce sub∣missa, Metropolitanum tamen in omnibus observantes, et imitantes.

Oremus.

OMnipotens sempiterne Deus, creator omnium, Imperator Angelorum, Rex Regum, & Dominus dominantium, qui Abraham fidelem servum tuum de hostibus triumphare fecisti, Moysi & Josue populo tuo Praelatis multiplicem victoriam tribu∣isti, humilemque David puerum tuum Regni fastigio sublimasti, & Salomonem sapientiae pacisque ineffabili munere ditasti; re∣spice, quaesumus Domine, ad preces humilitatis nostrae, & super hunc famulum tuum N. quem supplici devotione in Regem eligimus, benedictionum tuarum dona multiplica, eùmque dexterae tuae potentia semper & ubique circumda: quatenus prae∣dicti Abrahae fidelitate firmatus, Moysi mansuetudine fretus,

Page 170

Josue fortitudine munitus, David humilitate exaltatus, Sa∣lomonis sapientia decoratus, tibi in omnibus complaceat, & per tramitem justitiae inoffenso gressu semper incedat; tuae quoque protectionis galea munitus, & scuto insuperabili jugiter prote∣ctus, armisque coelestibus circumdatus, optabilis de hostibus san∣ctae Crucis Christi victoriae triumphum feliciter capiat, ter∣roremque suae potentiae illis inferat, & pacem tibi militan∣tibus laetanter reportet. Per Christum Dominum nostrum, qui virtute sanctae Crucis tartara destruxit, regnoque diaboli superato, ad coelos victor ascendit, in quo potestas omnis, reg∣nique consistit victoria, qui est gloria humilium, & vita salús∣que populorum: qui tecum vivit & regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. Resp. Amen.

Post haec Metropolitanus cum mitra procumbit supra faldistorium. Rex verò ad ejus sinistram in terram se prosternit, aliis Praelatis paratis ante sedes suas simili∣ter procumbentibus. Tunc cantores incipiunt, et pro∣sequuntur Litanias, choro respondente.

Cum dictùm fuerit,

Ut omnibus fidelibus, &c.

Resp. Te rogamus audi nos.

Metropolitanus surgit, et accepto baculo pastorali in sinistram manum, super electum Regem prostratum, dicit:

Ut hunc electum in Regem coronandum benedicere digneris.

R. Te rogamus audi nos.

Secundò dicit.

Ut hunc electum in Regem coronandum benedicere et consecrare digneris.

R. Te rogamus audi nos.

Producendo semper super eum signum Crucis. Idem dicunt et faciunt Episcopi parati, genuflexi tamen per∣manentes. Quo dicto, Metropolitanus redit ad accu∣bitum, cantoribus resumentibus, et perficientibus Li∣tanias. Quibus finitis, Metropolitanus, deposita mi∣tra, surgit, illo prostrato, atque Episcopis, deposita mi∣tra, genuflexis manentibus, versus ad coronandum, dicit: Pater noster.

Page 171

V. Et ne nos inducas in tentationem.

R. Sed libera nos à malo.

V. Salvum sac servum tuum Domine.

R. Deus meus sperantem in te.

V. Esto ei Domine turris fortitudinis.

R. A facie inimici.

V. Nihil proficiat inimicus in eo.

R. Et filius iniquitatis non apponat nocere ei.

V. Domine exaudi orationem meam.

R. Et clamor meus ad te veniat.

V. Dominus vobiscum.

R. Et cum Spiritu tuo.

Oremus.

PRaetende Domine, huic famulo tuo dexteram coelestis auxi∣lii: ut te toto corde perquirat; & quae dignè postulat, con∣sequi mereatur.

ACtiones nostras, quaesumus, Domine, aspirando praeveni, & adjuvando prosequere: ut cuncta nostra oratio & opera∣tio à te semper incipiat, & per te coepta finiatur. Per Chri∣stum Dominum nostrum. R. Amen.

Post haec Metropolitanus sedet, accipit mitram, et electus Rex coram eo genuflectit; et circumastantibus Praelatis paratis cum suis mitris in modum coronae, Metropolitanus intingit pollicem dexterae manus in ole∣um Catechumenorum, et inungit, in modum Crucis, illius brachium dexterum, inter juncturam manus, et juncturam cubiti, atque inter scapulas, dicens hanc O∣rationem.

DEus, Dei Filius, Jesus Christus Dominus noster, qui à Pate oleo exultationis unctus est, prae participibus suis; ipse per praeentem sanctae unctionis infusionem Spi∣ritus Paracliti super caput tuum benedictionem infun∣dat, eandemque usque ad interiora cordis tui penetra∣re faciat: quatenus hoc visibili & tractabili oleo, dona invisibilia percipere, & temporali Regno justis modera∣tionibus

Page 172

executo, aeternaliter cum eo regnare merearis, qui solus sine peccato, Rex regum vivit & gloriatur cum Deo Patre in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. R. Amen.

Oremus.

OMnipotens sempiterne Deus, qui Hazael super Syriam & Jehu super Israel per Eliam, David quoque & Saulem per Samuelem Prophetam in Reges inungi fecisti; tribue, quaesumus, manibus nostris opem tuae benedictio∣nis, & huic famulo tuo N. quem hodie, licet indigni, in Regem sacra unctione delinimus, dignam delibutio∣nis hujus efficaciam, & virtutem concede: constitue, Do∣mine, Principatum super humerum ejus, ut sit fortis, justus, fidelis, providus, & indefessus Regni hujus & po∣puli tui gubernator, infidelium expugnator, justitiae cultor, meritorum & demeritorum remunerator, Eccle∣siae tuae sanctae & fidei Christianae defensor, ad decus & laudem tui nominis gloriosi, Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui tecum vivit & reg∣nat in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia saecula sae∣culorum. R. Amen.

Quo facto, Metropolitanus lavat et abstergit manus, surgit cum mitra, descendit ante altare; ubi deposita mitra, stans cum suis ministris facit Confessionem. Rex verò e∣lectus ad partein se etrahit, et genuflexus cum suis Praela∣tis domesticis idem facit. Similiter et Episcopi parati sine mitris stantes, bini et bini Confessionem dicunt. Finita Confessione, Metropolitanus ascendit ad altare, et proce∣dit in Missa, more solito, usque ad Allelujah, sive ultimum versum Tractus, vel Sequentiae, exolusivè, Praeatis paratis juxta suas sedes stantibus, vel sedentibus, pro∣ut tempus requirit. Interim schola inchoat Introitum, et prosequitur in Missa; et Rex à suis ducitur in Sachri∣stiam, vel sub papillione ad hoc parato, ubi inter scapu∣las et brachium inunctum bombyce benè abstergitur, et induitur Regalibus indumentis, ex more Regni Para∣tus

Page 173

itaque Rex, et ornatus, procedit cum suis Praelatis, Baronibus, et aliis ad eminentem et ornatum thala∣mum, in Ecclesia sibi praeparatum, et ibi super aliquo faldistorio ornato genuflexus incumbens, audit Missam, quam Praelati sui non parati circumstantes etiam genu∣flexi legunt usque ad Allelujah, sive ultimum versum Tractus, vel Sequentiae, exclusivè. Missa dicitur de die; et cum Oratione diei, dicitur pro ipso electo Rege, sub uno per Dominum, haec Oratio.

QUaesumus, omnipotens Deus, ut famulus tuus N. Rex noster, qui tua miseratione suscepit Regni guber∣nacula, virtutum etiam omnium percipiat incrementa; quibus decenter ornatus, et vitiorum monstra devitare, et ad te, qui via, veritas, & vita es, gloriosus valeat pervenire. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui tecum vivit & regnat in unitate Spi∣tus sancti Deus, per omnia saecula saeculorm. R. A∣men.

Graduali cantato, Metropolitanus sedet ante altare cum mitra in faldistorio, et Rex à suis associatus medius inter priores Praelatos paratos ad Metropolitanum re∣dueitur; cui facta reverentia, ut prius, genuflectit coram eo. Tunc Metropolitanus accipit gladium, quem unus Ministrorum sibi porrigit de altari, et illum eva∣ginatum tradit in manus Regis, dicens:

ACcipe gladium de altari sumptum per nostras manus, licet indignas, vice tamen & auctoritate sanctorum Apostolorum consecratas, tibi regaliter concessum, no∣straeque benedictionis officio, in defensionem sanctae Dei Ecclesiae divinitus ordinatum; & memor esto ejus, de quo Psalmista prophetavit, dicens: Accingere gladio tuo super femur tuum potentissime; ut in hoc per eun∣dem vim aequitatis exerceas, molem iniquitatis poten∣ter destruas, et sanctam Dei Ecclesiam, ejusque fideles propugnes ac protegas; nec minùs sub fide falsos, quàm Christiani nominis hostes execres, ac dispergas; viduas

Page 174

& pupillos clementer adjuves, ac defendas; desolata re∣staures, restautata conserves; ulciscaris injusta, confir∣mes benè diposita: quatenus haec agendo, virtutum triumpho gloriosus, justitiaeque cultor egregius, cum mundi salvatore sine fine regnare merearis. Qui cum Deo Patre, & Spiritu sancto, vivit et regnat Deus, per omnia saecula saeculorum. R. Amen.

His expeditis, Ensis à Ministris in vaginam repo∣nitur; et Metropolitanus accingit ense Regem, dicens:

ACcingere gladio tuo super femur tuum potentissime, & attende, quòd Sancti non in gladio, sed per fidem vicerunt regna.

Et mox Rex accinctus surgit, et eximit ensem de vagi∣na, illumque viriliter vibrat; deinde super brachium sinistrum tergit, et in vaginam reponit; atque ierum coram Metropolitano genuflectit. Tunc ei corona im∣ponitur, quam omnes Praelati parati, qui adsunt, de altari per Metropolitanum sumptam manibus tenent, ipse Metropolitano illam regene, capiti illius imponen∣te, ac dicente:

ACcipe Coronam Regni, quae, licet ab indignis, Episco∣porum tamen, manibus capiti tuo imponitur. In nomine Patris, & Filii, & Spiritus sancti, quam sancti∣tatis gloriam, et honorem, & opus fortitudinis, signifi∣care intelligas; & per hanc te participem Ministerii nostri non ignores. Ita, ut sicut nos in interioribus pastores rectoresque animarum intelligimur, ita & tu in exteri∣oribus verus Dei cultor, strenuusque contra omnes ad∣versitates Ecclesiae Christi defensor assista; regnique tibi à Deo dati, & per officium nostrae benedictionis in vice A∣postolorum, omniumque Sanctorum, regimini tuo com∣missi utilis executor, proficuusque regnator semper ap∣pareas; ut inter gloriosos athletas, virtutum gemmis ornatus, & praemio sempiternae felicitati coronatus, cum Redemptore ac Salvatore nostro Jesu Christo, cujus nomen vicemque gestare crederis, sine fine glorieris.

Page 175

Qui vivit et imperat Deus, cum Patre & Spiritu sancto, in saecula saeculorum R. Amen.

Posteà Metropolitanus dat ei adhuc genuflexo Scp∣trum, dicens:

ACcipe virgam virtutis ac veritatis, qua intelligas te obnoxium mulcere pios, terrere reprobos, errantes viam docere, lapsis manum porrigere, disperdee super∣bos, & relevare humiles: & apeiat tibi ostium Jesus Christus Dominus noster, qui de semetipso ait, Ego sum ostium, per me si quis introierit, salvabitur: qui est cla∣vis David, & sceptrum domus Israel; qui aperit, & ne∣mo claudit; claudit, & nemo apeit. Sitque tibi ductor, qui educit vinctum de domo carceris, sedentem in tene∣bis & umbra mortis: & in omnibus sequi merearis eum, de quo David propheta cecinit, Sedes tua, Deus, in saecu∣lum saeculi; virga directionis, virga Regni tui; & imi∣tando ipsum, diligas justitiam, et odio habeas iniqui∣tatem, quia proptereà unxit te Deus, Deus tuus, ad exemplum illius, quem ante saecula unxerat oleo exul∣tationis, prae participibus suis, Jesum Christum Domi∣num nostrum, qui cum eo vivit & regnat Deus, per omnia saecula saeculorum. R. Amen

Tunc Regi surgenti discingitur ensis, et in vagina datur alicui, qui eum ante Regem immediatè portat. Et Metropolitanns cum aliis Praeatis paratis deducit Regem, sceptrum in manu et coronam in capite feren∣tem medium inter se à dexteris, et digniorem Praelatum paratum à sinistris Regis incedentem, ad solium supra thalamum; et adjuvante cum digniore Praeato praedi∣ct, inthronizat Regem in solio, dicens:

STa, & retine amodò locum tibi à Deo delegatum, per auctoritatem omnipotentis Dei, & per paesen em tra∣ditionem nostram, omnium scilicet Episcoporum, caee∣rorumque Dei servorum; & quantò Clerum sacis alta∣ribus propinquiorem perspicis, tanto ei potiorem in locis congruis honorem impendere memineris; quate∣nus

Page 176

mediator Dei & hominum te mediatorem Cleri et plebis permanere faciat.

Deinde Metropolitanus, deposita mitra, stans versus ad altare inchoat, Schola prosequente, Hymnum:

Te Deum laudamus.

Qui totus dicitur: quo incepto, Metropolitanus acce∣dit ad dextram Regis: ibi continuò maneus, usque ad fi∣nem Hymni; et eo finito, Metropolitanus stans, ut priùs, ad dexteram Regis sine mitra, dicit super illum versus.

Firmetur manus tua, et exaltetur dextera tua.

R. Justitia et judicium praeparatio sedis tuae.

V. Domine exaudi orationem meam.

R. Et clamor meus ad te veniat.

V. Dominus vobiscum.

R. Et cum Spiritu tu.

Oremus.

DEus, qui victrices Moysi manus in oratione firmasti, qui quamvis aetate languesceret, infatigabili sanctitate pugna∣bat; ut dum Amalech iniquus vincitur, dum profanus natio∣num populus subjugatur, exterminatis alienigenis, hereditati tuae possessio copiosa serviret; opus manuum tuarum pia nostrae orationis exauditione confirma: habemus & nos apud te, sancte Pater, Dominuum salvatorem, qui pro nobis manus suas exten∣dit in cruce; per quem etiam precamur, Altissime, ut, tua pc∣tentia suffragante universorum bostium frangatur impietas; populusque tuus, cessante formidine, te solum timere condiscat. Per eundem Cbristum Dominum nostrum. R. Amen.

Oremus.

DEus inenarabilis auctor mundi, conditor generis humani, confirmator Regni, qui ex utero fidelis amici tui Patri∣arche nostri Abrahae praeelegisti Regem saeculis profuturum: tu praesentem insignem Regem hunc cum exercitu suo per interces∣sionem beatae Maria semper virginis, & omnium Sanctorum,

Page 177

uberi benedictione locupleta, & in solium Regni f••••ma stabil i∣tate connecte: visita eum, sicut visitasti Mysen in rbo, Josue in praelio, Gedeonem in agro, Samuelem in templo; & illa eum siderea benedictione, ac sapientiae tuae rore persunde, quam beatus David in Psalterio, Salomon filius ejus, te remune∣rante, percepit de coelo. Sis ei contra acies inimicorum lori∣ca, in adversis galea, in prosperis sapientia, in protectione clypeus sempiternus. Et praesta, ut gentes illi teneant fidem, Proceres sui habeant pacem, diligant charitatem, abstineant se à cupiditate, loquantur justitiam, custodiant veritatem: & ita populus iste sub ejus imperio pullulet, coalitus benedictione aeternittis; ut semper tripudiantes maneant in pace, ac victo∣res. Quod ipse praestare dignetur, qui tecum vivit & regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. R. Amen.

Quibus finitis, Metropolitanus cum Praeatis paratis redit ad sedem suam, vel faldistorium propè altare, et (nisi sit coronanda Regina) dicitur Alleluia, sive ul∣timus versus Tractus, vel Sequentiae Evangelium, et alia usque ad Offertorium inclusivè. Quo dicto, Metropo∣litanus residet in faldistorio suo ante medium altaris cum mitra; et Rex à sus Praelatis, et Baronibus associa∣tus, venit ante Metropolitanum, coram quo genuflex∣us, detecto capite, offert ei aurum, quantum sibi pla∣cet, et manum Metropolitani recipientis osculatur. Deinde ad solium suum revertitur. Metropolitanus lavat manus, surgensque accedit ad altare, et prosequi∣tur Missam usque ad Communionem.

Cum Secreta diei dicitur pro Rege, sub uno Per Do∣minum nostrum.

Secreta.

MUnera, quaesumus Domine, oblata sanctifica: ut et nobis Unigeniti tui Corpus et Sangu is fiant; et Re∣gi nostro ad obtinendam animae corporisque salutem, et ad peragendum injunctum officium, te largiente, usque∣quaque proficiant, Per eundem Dominum nostrum Je∣sum

Page 178

Christum 〈◊〉〈◊〉 cuum, qui tecum vivit et egnat in unitate Spiitus sancti Deus, per omnia saecula saeculo∣rum. R. Amen.

Pax d••••ur Regi per primum ex Paeatis paratis, cum instrumento ad hoc ordinaro. Postquam Metro∣poli anus se de Corpoe, et Sanguine, quem totum sumre dbe, communicaverit; Rex, deecto capte, de tha••••m ••••o accedit a altare, corm quo, in supremo gradu genuflcti, et Metropolianus conversus a Re∣gem, ipsum communicat. Rex, priusquam Communi∣onem suma, osculatur manum dexteram Metropolitani; et sumpa Communione, ex calice de manu Metropoli∣tani se purificat, et purificatus ad thalamum suum re∣vertitur. Metropolitanus verò▪ blutionem sumit; et accepta mitra, lavat manus, et perficit Missam.

Cum Postcommunione diei, dicitur pro Rege, sub uno per Dominum,

Postcommunio.

HAec, Domine, oblatio salutaris famulum N. Regem nostrum ab omnibus tueatur adversi; quatenus Ec∣clesiasticae pacis obtineat tranquillitatem, & post istius tempois decursum ad aeternam perveniat haereditatem. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui tecum vivit & regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. R. Amen.

In fine Metropolitanus dat benedictionem solemnem, ut suprà; qua data, singuli ad sua revertuntur.

De Benedictione & Coronatione Reginae.

SIverò tunc Regina benedicenda sit et coronanda, quàm primùm, ipso Rege inthronizao, et Orationi∣bus expletis, Metropolitanus cum Praeatis paratis ad altare reversus in faldistorio sedet Rex de solio suo surgens, cum comitiva sua, coronam in capite et scep∣trum

Page 179

in manu gestans, ante Altare ad Metropolitanum proficiscitur; et facta ei reverentia, stans, detecto capite, petit Reginam benedici, et coronari, sub his verbis:

REverendissime Pater, postulamus, ut Consortem no∣stram nobis à Deo conjunctam benedicere, & coona ReginaIi decoare dignemini, ad laudem & gloriam Sal∣vatoris nostri Jesu Christi.

Deinde ad solium suum revertitur.

Tunc Regina, quae in aliquo loco ad partem in Ecclesia à principio steterat, à duobus Episcopis paratis, non his qui Re∣gem deduxerunt, sed primis post eos, crine soluto, & capite velato, in vestibus suis communibus ad Metropolitanum ante altare deducitur; & facta Metropolitano reverentia, coram illo genuflectit, & ejus manum osculatur.

Tunc surgit Metropolitanus cum mitra, & in faldistorio pro∣cumbit. Regina verò ad ejus sinistram in terram se prosternit; & inchoantur ac perfiiuntur Litaniae, ut suprà: quibus fini∣tis, Mtropolitanus, deposita mitra, surgit, & stans versus ad illam ante segenuflxam, dicit sequentem Orationem intelli∣gibili voce; quam etiam, & alia sequentia, astantes Praelati parati submissa voce dicunt.

Oremus.

OMnipotens sempiterne Deus, hanc famulam tuam N. coelesti benedictione sanctifica, quam in adju∣torium Regni Reginam eligimus; tua ubique sapi∣entia doceat, & comfortet, atque Ecclesia tua fidelem famulam semper agnoscat. Per eundem Dominum no∣strum Jesum Christum filium tuum, qui tecum vivit & regnat in unitate Spiritus sancti Deus.

Deinde, extensis manibus ante pectus, dicit:

Per omnia saecula saeculorum. R. Amen. V. Dominus vobiscum. R. Et cum Spiritu tuo. V. Sursum corda. R. Habemus ad Dominum. V. Gratias agamus Domin Deo nostro. R. Dignum & justum est. Verè 〈◊〉〈◊〉 & justum est, aequum & salutare, nos tibi emper

Page 180

& ubique gratias agere▪ Domine sancte, Pater omnipo∣tens, aeterne Deus: Honorum cunctorum auctor ac di∣stributor, benedictionumque omnium largus infusor, tribue super hanc famulam tuam Reginam benedictio∣nis tuae copiam; & quam humana electio sibi praeesse gau∣det, tua supernae electionis & benedictionis infusio accu∣mulet. Concede ei, Domine, auctoritatem regimi∣nis, consilii magnitudinem, sapientiae, prudentiae, & in∣tellectus abundantiam religionis ac pietatis custodiam; quatenus mereatur benedici & augmentari in nomine, ut Sara; visitari & faecundari, ut Rebecca; conta om∣nium munii vitiorum monstra, ut Judith; in regimine Regni eligi, ut Esther. Ut, quam humana nititur fra∣gilitas benedicere, clestis potius intimi roris repleat infusio. Et quae à nobis eligitur & benedicitur in Regi∣nam, à te mereatur obtinere praemium aeternitatis per∣petuae. Et sicut ab hominibus sublimatur in nomine, ita à te sublimetur side & operatione. Illo etiam sapientiae tuae am roe perfunde, quem beatus David in repromissi∣ne & filius ejus Salomon percepit in locupletatione. Sis ei, Domine, contra cunctorum ictus inimicorum lorica; in ad∣versis galea; in prosperis sapientia; in protectione clypeus sempiternus. Sequatur pacem, diligat charitatem, absti∣neat se ab omni impietate; loquatur justitiam, custodiat veritatem; sit cultrix justitiae et pietatis, amatrix religi∣onis. Vigeatque praesenti benedictione in hoc aevo annis plurimis, & in sempiterno sine fine aeternis.

Quod sequitur, dicit planè legendo; ita tamen, quòd à circumstantibus audiatur.

Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui tecum vivit & regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. R. Amen.

Qua Praefatione expleta, sedet Metropolitanus; et accepta mitra, inungit in modum Crucis cum oleo Ca∣tehuminorum illius brachium dexterum, inter junctu∣ram mnus, et juncturam cubiti, atque inter scapulas, dicens:

Page 181

DEus Pater aeternae gloriae sit tibi adjutor, & Omnipo∣tens benedicat tibi, preces tuas exaudiat; vitam tu∣am longitudine dierum adimpleat; benedictionem tu∣am jugiter confirmet; te cum omni populo in aeternum conservet; inimicos tuos confusione induat; et super te Christi sanctificatio, atque hujus olei infusio floreat: ut, qui tibi in terris tribuit benedictionem, ipse in coelis conferat meritum Angelorum; ac benedicat te, et custo∣diat in vitam aeternam Jesus Christus Dominus noster, qui vivit & regnat Deus, in saecula saeculorum. R. A∣men.

Quo facto, surgit Regina, et à suis ducitur ad sacristi∣am, seu papilionem, ubi Rex Regales vestes indutus est; ibi et ipsa induitur vestibus Reginalibus, quibus induta reducitur ad Metropolitanum adhuc cum mitra in faldi∣storio sedentem, qui imponit illi ante genuflexae coro∣nam, dicens:

ACcipe Coronam gloriae, ut scias te esse consor∣tem Regni, populoque Dei semper prospere con∣sulas; et quantò plus exaltaris, tantò amplius humi∣litatem diligas, et custodias, in Christo Jesu Domino nostro.

Et mox dat ei sceptrum, dicens:

ACcipe virgam virtutis ac veritatis, et esto pauperi∣bus misericors, et affabilis; viduis, pupillis, & orpha∣nis, diligentissimam curam exhibeas; ut omnipotens Deus augeat tibi gratiam suam, qui vivit et regnat in saecula saeculorum. R. Amen.

Quo facto, surgit Regina; & Episcopi parati, qui ipsam ad altare deduxerunt, eam associant usque ad suum thalamum, ubi sedet in solio suo, matronis ejus ipsam comitantibus: deinde dicitur Alleluia, sive ultimus versus Tractus, vel Sequentiae, Evangelium, & Offertorium. Quo dicto, Regina cum Rege à suis tantùm associati, vadunt ad offerendum Metropolitano in faldistorio ante medium altaris sedenti, de auro quantum vo∣lunt, & manum Metropolitani recipientis osculantur: deinde

Page 182

revertuutur ambo ad thalamum suum, et proceditur in Missa usque ad Communionem. Data pace Regi et Reginae per pri∣mum ex Praelatis paratis, cum instrumento ad hoc ordinato; Rex et Regina à suis tantùm associati descendunt de thalamis, et veniunt ad altare, ubi in supremo gradu genuflectunt: et percepta Communione, Metropolitanus ponit ambas hostias con∣secratas super patenam, et conversus ad Regem et Reginam, eos communicat.

Rex, priusquam Communionem sumat, osculatur manum dexteram Metropolitani; cum simili modo communicat Regi∣nam, quae similiter ejus manum osculatur: et succssivè ambos ex calice suo purificat; qui purificati ad thalamossuos rever∣tuntur, eo ordine quo venerunt. Metropolitanus verò ablutio∣nem sumit; et accepta mitra, lavat manus, perficitque Mis∣sam, et in fine dat Benedictionem solemnem. Qua data Rex et Regina vadunt ad palatium suum; et Metropolitanus atque alii Praelati omnes deponunt vestes sacras, et ad propria quis∣que revertitur.

De Benedicione et Coronatione Reginae solius.

SI Rege jam pridem coronato, Regina sola, ut Con∣jux illius, coronanda sit parantur duo thalami, et alius locus, in quo Regina à principio Officii usque ad tempus corona fonis expectat. Vocantur omnes Prae∣lati Regni, atque omnia alia fiunt, quae supra pro coro∣natione Regs ordinata sunt. Die autem statuto, Me∣tropolitano et Praelatis in Ecclesia constitutis, et se vestientibus, Rex vestibus Regalibus indutus cum corona in caite, et sceptro in manu, ense prae∣cedente, à suis associaus venit ad Ecclesiam, et as∣cendit thalamum suum; et Metropolitano ac Praela∣tis omnibus paratis incipitur Missa, more solito, et con∣tinuatur usque ad Alleluia, sive ultimum versum Tra∣ctus, vel Sequentiae, exclusivè. Tunc Rex coronam et sceptrum ferens descendit de thalamo suo; et Me∣tropolitono

Page 183

in faldistorio ante altare tum mitra sedente, stas, detecto capie, petit ab eo Reginam benedici, et coronari, sub his verbis:

REveendissime Pater, postulamus ut consortem no∣stram nobis à Deo conjunctam benedicee, et coro∣na Reginali decorae dignemini, ad laudem et gloiam Salvatoi nostri Jesu Christi.

Deinde ad thalamum suum revertitur: et Regina, quae usque tunc in aliquo loco ad parem in Ecclesia ste∣terat, à duobus Prioribus Praelatis paratis, cine so∣luto, et capie ve ato ducitur ad Metropoitanum ane altarę sedontem; et facta ei reverenia coram eo genu∣flectit, et ejus manum osculatur. Tunc surgit Metro∣politanus, et cum mitra procumbit supra faldistorium▪ Regina verò ad ejus simstram se in erram prosternit, et inchoantur Litanae et perficuntur, atque omnia alia fiunt, quae suprà in coronatione Reginae dicta sunt, usque ad Offertorium; ad quod poterit Rex cum Regina pro∣cedere, vel Regina sola, prout Regi placebit. Facta Communione per Metropolitanum, communicatur Re∣gina. Deinde perficiur Missa, et in fine Metropolita∣nus dat Benedictionem solemnem, &c.

De Benedictione et Coronatione Regin ut Regni Dominae.

SI verò Regina coronanda est ut Regni Domina, et absque Rege, tunc paratur thalamus unus in Ec∣clesia; vocantur Praelati Regni, et omnia alia similier fiunt, quae suprà pro coronatione Regis ordinata sunt. Die stauto, conveniunt in Ecclesia, in qua coronaio fieri debet; ubi Metropolitanus, au. alius ad quem spe∣ctat, cum Episcopis aliis parat se, et sedent ante al are, ut suprà dictum est. Interim Regina consueis vestibus induta, cum suis Praelatis, Baronibus, et Maronis, aque aliis domesticis vnit ad Ecclesiam; et cùm fue∣rit

Page 184

prope Presbyterium, duo priores Episcopi para∣ti veniunt et obvàm, et cum mitris capia illi aliquan∣tulum inclinantes, ipsam inter se mediam usque ad Me∣tropolitanum deducunt: cui Regina caput inclinans, hu∣milem reverentiam exhibet; qua facta, prior ipsorum deducentium detecto capite, versus ad Metropolianum, dicit:

REverendissime Pater, postulat sancta Mater Ecclesia Catholica, ut praesentem circumspectam mulierem ad dignitatem Reginalem sublevetis.

Tunc interrogat Metropolanus:

Scitis illam esse dignam & utilem ad hanc dignita∣tem?

Ille respondet:

Et novimus, & credimus eam esse dignam, & utilem Ecclesiae Dei, et ad Regimen hujus Regni.

Metropolitanus dicit:

Deo gratias.

Tunc sedet Regina media inter ipsos Episcopos dedu∣centes, congruenti spatio à Metropolitano, ia ut illi faciem vertat; ipsi etiam deducentes Episcopi, senior ad dexteram, alius ad sinistram Reginae se collocant, ut et ipsi ad alterurum factes vertant. Ipsis sic sedentibus, posquam aliquantulùm quieverint, Metropolitanus co∣ronandam Reginam admonet, dicens:

CUm hodie per manus nostras, circumspecta mulier, qui Christi salvatoris nostri vice in hac re fungimur (quā∣vis indigni sacram unctionem et Regni insignia sis suscep∣turus; benè est, ut te priùs de onere, ad quod destinaris, moneamus. Regiam hodie suscipis dignitatem, et regen∣di sideles populos tibi commissos curam sumis. Praecla∣rum sanè inter mortales locum, sed discriminis, laboris, atque anxietatis plenum. Verùm, si consideraveris, quòd omnis potestas à Domino Deo est, per quem Reges reg∣nant, et legum conditores justa decernunt, tu quoque de grege tibi commisso ipsi Deo rationem es redditura.

Page 185

Primùm, pietatem servabis, Dominum Deum tuum tota mente ac puro corde coles. Christianam religionem, ac fi∣dem catholicam, quam ab incunabulis professa es, ad sinem usque inviolatam retinebis, eamque contra omnes adver∣santes pro viribus defendes. Ecclesiarum Praelatis, ac reliquis Sacerdotibus condignam reverentiam exhibebi. Ecclesiasticam libertatem non conculcabis; Justitiam, sine qua nulla societas diu consistere potest, erga omnes incon∣cussè administrabis, bonis praemia, noxiis debitas poenas retribuendo. Viduas, pupillos, pauperes, ac debiles ab omni oppressione defendes. Omnibus te adeuntibus be∣nignam, mansuetam, atque affabilem, pro Regia tua dig∣nitate te praebebis. Et ita te geres, ut non ad tuam, sed totius populi utilitatem regnare, praemiumque benè factorum tuorum, non in terris, sed in coelo expectare videaris. Quod ipse praestare dignetur, qui vivit et reg∣nat Deus, in saecula saeculorum. Resp Amen.

Regina electa accedit ad Metropolitanum; et genu∣flexa facit hanc professionem, dicens:

EGo N. deo annuente futura Regina N. prositeor, et promitto coram Deo, et Angelis ejus, deinceps legem, justitiam & pacem Ecclesiae Dei, populoque mihi sub∣jecto, pro posse & nosse, facere ac servare, salvo condig∣no misericordiae Dei respectu, sicut in consilio fidelium meorum meliùs potero invenire. Pontisicibus quoque Ecclesiarum Dei condignum & canonicum honorem ex∣hibere; atque ea, quae ab Imperatoribus & Regibus Eccle∣siis collata & reddita sunt, inviolabiliter observare. Abbatibus, Comitibus, & vasallis meis congruum ho∣norem, secundum consilium fidelium meorum, prae∣stare.

Deinde ambabus manibus tangit librum Evangelio∣rum, (quem Metropolitanus coram ea super genibus apertum tenet, inferiori parte libri Reginae versa) dicens,

Sic me Deus adjuvet, & haec sancta Dei Evangelia.

Et post Regina electa Metropolitani manum reveren∣ter

Page 186

osculatur. Quo facto, Metropolitanus surgit, et cum mitra procumbit in faldistorio. Regina verò ad ejus sinistram in terram se prosternit. Et cantores incipi∣unt, schola prosequente, Litanias; in quibus cùm dictum fuerit,

Ut omnibus fidelibus, &c.

R. Te rogamus audi nos.

Metropolitanus surgit, et accepto baculo pastorali in sinistra, super illam dicit:

Ut hanc electam in Reginam coronandam benedicere digneris.

R. Te rogamus audi nos.

Secundo dicit.

Ut hanc electam in Reginam coronandam benedicere, & consecrare digneris.

R. Te rogamus audi nos.

Producendo semper super Reginam signum Crucis. Idem dicunt et faciunt Episcopi parati, genuflexi tamen permanentes. Quo dicto, Metropolitanus redit ad ac∣eubitum, cantoribus Litanias resumentibus, et perfici∣entibus. Quibus finitis, Metropolitanus, deposita mitra, surgit, Regina prostrata manente, etdicit su∣per eam intelligibili voce Orationem sequentem; quam astantes Episcopi, etiam sine mitris in locis suis stan∣tes, submissa voce pronunciant.

Oremus.

OMnipotens sempiterne Deus, hanc famulm tuam coelesti benedictone sanctisica, quam in gubernatio∣nem Regni Reginam eligimus, tua ubique sapientia do∣ceat, et confortet, atque Ecclesia tua fidelem famulam semper agnoscat. Per eundem Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui tecum vivit & regnat in uni∣tate Spiritus sancti Deus.

Tunc surgit Regina et coram Pontifice genuflectit. Deindo Pontifex mediocri voce, extensis manibus ante pectus, dicit:

Page 187

Per omnia saecula saeculorum. R. Amen. V. Dominus vobiscum. R. Et cum Spiritu tuo. V. Sursum corda. R. Habemus ad Dominum. V. Gratias agamus Domino Deo nostro. R. Dignum & justum est. Verè dignum & justum est, aequum & salutare, nos tibi semper & ubique gratias agere, Domine sancte, Pater omnipo∣tens, aeterne Deus: Honorum cunctorum auctor ac di∣stributor, benedictionumque omnium largus infusor, tribue super hanc famulam tuam Reginam benedictio∣nis tuae copiam; & quam humana electio sibi praeesse gau∣det, tua supernae electionis & benedictionis infusio accu∣mulet. Concede ei, Domine, auctoritatem regimi∣nis, consilii magnitudinem, sapientiae, prudentiae, & in∣tellectus abundantiam, religionis ac pietatis custodiam; quatenus mereatur benedici & augmentari in nomine, ut Sara; visitari & faecundari, ut Rebecca; contra om∣nium muniri vitiorum monstra, ut Judith; in regimine Regni eligi, ut Esther. Ut, quam humana nititur fra∣gilitas benedicere, coelestis potius intimi roris repleat infusio. Et quae à nobis eligitur & benedicitur in Regi∣nam, à te mereatur obtinere praemium aeternitatis per∣petuae. Et sicut ab hominibus sublimatur in nomine, ita à te sublimetur fide & operatione. Illo etiam sapientiae tuae eam rore perfunde, quem beatus David in repromissi∣ne & filius ejus Salomon percepit in locupletatione. Sis ei, Domine, contra cunctorum ictus inimicorum lorica; in ad∣versis galea; in prosperis sapientia; in protectione clypeus sempiternus. Sequatur pacem, diligat charitatem, absti∣neat se ab omni impietate; loquatur justitiam, custodiat veritatem; sit cultrix justitiae et pietatis, amatrix religi∣onis. Vigeatque praesenti benedictione in hoc aevo annis plurimis, & in sempiterno sine fine aeternis.

Deinde dicit planè legendo; ita tamen, quòd à cir∣cumstantibus audiatur.

Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui tecum vivit & regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. R. Amen.

Page 188

Quibus dicts, sedet Metropolitanus; et accepta mi∣tra, intingi pollicm dexierae manus in oleum Cae∣chumenorum; et inungit, in modum Crucs, brachi∣um dexterum Reginae inter juncturam manus, et inter juncturam cubiti, atque inter scapulas, dicens

DEus Pater aeternae gloriae fit tibi adjutor, & Omnipo∣tens benedicat tibi, preces tuas exaudiat; vitam tu∣am longitudine dierum adimpleat; benedictionem tu∣am jugiter confirmet; te cum omni populo in aeternum conservet; inimicos tuos confusione induat; et super te Christi sanctificatio, atque hujus olei infusio sloreat: ut, qui tibi in terris tribuit benedictionem, ipse in coelis conferat meritum Angelorum; ac benedicat te, et custo∣diat in vitam aeternam Jesus Christus Dominus noster, qui vivit & regnat Deus, in saecula saeculorum. R. Amen.

Quo facto, surgit Regina, et ad partem se retrahit ubi Praelati sui Domestici ei assistunt. Metropolitanus verò lavat et abstergit manus, deinde accedit ane alta∣re; et deposita mitra, cum suis ministris facit Confessio∣nem. Idem faciunt Episcopi parati juxta sedes suas sine mitris stantes. Facta Confessione, Metropolitanus ascendit ad altare, osculatur, incensat, et procedit in Mis∣sa usque ad Allelujah exclusivè, sive ultimum versum Tractus, vel Sequentiae, si dicitur, more consueto. Regina verò ducitur à suis ad sacristiam, vel papillio∣nem, ubi accipit vestes Reginales. Deinde redit cum illis ad thalamum, ubi manet usque ad dictum Gradua∣le; non tamen sedet in soio, sed super aliquod scabel∣lum sibi paratum genuflexa procumbit audiens Missam. Missa dicitur de die; et cum Oratione diei, dicitur pro ipsa electa Regina sub uno, Per Dominum.

Oratio.

QUaesumus, Omnipotens Deus, ut famula tua N. Regina nostra, qui tua miseratione suscepit Regni gu∣bernacula, virtutum etiam omnium percipiat incrementa;

Page [unnumbered]

quibus decenter ornata, et vitiorum mnst a devitare, et ad te, qui via, veritas, & vitae, ga i〈…〉〈…〉 vaeat pervenire. Per Dominum nostrum Jeum Christum filium tuum, qui tecm vivit & regnat in unitate Spi∣tus sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. R. A∣men.

Graduali cantato, Metropolitanus sedet ante altare in faldistorio cum mitra, et Regina à suis associata me∣dia inter priores duos Praelatos paratos ad Metropoli∣tanum reducitur; cui facta reverentia, ut prius, genu∣flectit coram co. Tunc imponitur i Corona, quamom∣nes Episcopi parati, qui adsunt, de altari per Metro∣litanum sumptam manibus tenent, ipso Metropolitano illam regente, et capiti illius imponente, ac dicente:

ACcipe Coronam Regni, quae, licet ab indignis, Episco∣porum tamen manibus capiti tuo imponitur. In nomine Patris, & Filii, & Spiritus sancti, quam sancti∣tatis gloriam, et honorem, & opus fortitudinis, signifi∣care intelligas; & per hanc te participem Ministerii nostri non ignores. Ita, ut sicut nos in interioribus pastores rectoresque animarum intelligimur, ita & tu in exteri∣oribus vera Dei cultrix, strenuaque contra omnes ad∣versitates Ecclesiae Christi defensatrix assistas, regni{que} tibi à Deo dati, & per officium nostrae benedictionis in vice A∣postolorum, omniumque Sanctorum, regimini tuo com∣missi utilis executrix, proficuaque regnatrix semper ap∣pareas; ut inter gloriosos athletas, virtutum gemmis ornata, & praemio sempiternae felicitatis coronata, cum Redemptore ac Salvatore nostro Jesu Christo, cujus nomen vicemque gestare crederis, sine fine glorieris. Qui vivit et imperat Deus, cum Patre & Spiritu sancto, in saecula saeculorum. R. Amen.

Et mox dat ei Sceptrum in manum, dicens:

ACcipe virgam virtutis ac veritatis, et esto pauperibus misericors, et affabilis: viduis, pupillis, et orpha∣nis, diligentissimam curam exhibeas; ut Omnipotens

Page 190

Deus augeat tibi gratiam suam, qui vivit et regnat in sae∣cula saeculorum. R. Amen.

Tunc surgunt omnes, et Metropolitanus cum omnibus Episcopis paratis deducit Reginam, coronam in capite et sceptrum in manu ferentem, mediam inter se et dignio∣rem Episcopum paratum, supra solium; ubi stans cum mitra, unà cum eodem digniore Episcopo, inthronizat eam in solio, dicens.

STa, et retine amodò locum tibi à Deo delegatum, per auctoritatem omnipotentis Dei, et per praesentem tra∣ditionem nostram, omnium scilicet Episcoporum, caete∣rorumque Dei servorum; et quantò Clerum sacris alta∣ribus propinquiorem perspicis, tanto ei potiorem in locis congruis honorem impendere memineris; quate∣nus mediator Dei & hominum te mediatricem Cleri et plebis permanere faciat.

Deinde Metropolitanus, deposita mitra, inchoat, scho∣la sequente, Hymnum:

Te Deum laudamus.

Qui totus dicitur: quo incepto, Metropolitanus acce∣dit ad dextram Reginae: ibi continuò manens, usque ad fi∣nem Hymni; finit hymno, Metropolitanus stans, ut priùs, iuxta Reginam sine mitra, dicit super illam:

V. Firmetur manus tua, et exaltetur dextera tua.

R. Justitia et judicium praeparatio sedis tuae.

V. Domine exaudi orationem meam.

R. Et clamor meus ad te veniat.

V. Dominus vobiscum.

R. Et cum Spiritu tuo.

Oremus.

DEus, qui victrices Moysi manus in oratione firmasti, qui quamvis aetate languesceret, infatigabili sanctitate pugna∣bat; ut dum Amalch iniquus vincitur, dum profanus natio∣num populus subjugatur, exterminatis alienigenis, hereditati

Page 191

tuae possessio copiosa serviet; opus manuum tuarum pia nestrae orationis exauditione confirma: habemus & nos apud te, sancte Pater, Dominum salvatorem, qui pro nobis manus suas exten∣dit in cruce; per quem etiam precamur, Altissime, ut, tua po∣tentia suffragante univerorum hostium frangatur impietas; po∣pulusque tuus, cssante formidine, te solum timre condiscat. Per eundem Christum Dominum nostrum. R. Amen.

Quibus finitis, Metropolitanus cum Episcopis paratis revertitur ad sedem suam, vel faldistorium propè altare, et dicitur Alleluia, sive ultimus versus Tractus, vel Sequentiae Evangelium, et alia usque ad Offertorium inclusivè. Quo dicto, Metropolitanus residet in fal∣distorio ante medium altaris cum mitra; et Regina à suis Praelatis, Magnatibus, et aliis associata venit ante Metropolitanum, coram quo genuflexa, offert ei aurum, quantum sibi placet, et manum Metropo∣litani recipientis osculatur. Deinde ad solium suum revertitur. Metropolitanus lavat manus, surgit, et ac∣cedit ad altare, et prosequitur Missam usque ad Com∣munionem.

Cum Secreta diei dicitur pro Regina, sub uno Per Dominum.

Secreta.

MUnera, quaesumus Domine, oblata sanctifica: ut et nobis Unigeniti tui Corpus et Sanguis fiant; et Re∣ginae nostrae ad obtinendam animae corporis{que} salutem, et ad peragendum injunctum officium, te largiente, usque∣quaque proficiant. Per eundem Dominum nostrum Je∣sum Christum silium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia saecula saeculo∣rum. R. Amen.

Pax datur Reginae per primum ex Praelatis paratis, cum instrumento ad hoc ordinato. Postquam Metro∣politanus se communicaverit de Corpore, et Sanguine; Regina sine corona, et sine sceptro, de thalamo suo, à suis duntaxat associata, accedit ad altare, genuflectit in su∣premo

Page 192

gradu altaris, et Metropolitanus conversus ad Reginam eam communicat. Regina, antequam sumat Sacramenum, osculatur manum dexteram Metropoli∣tani; et sumpta Communione, ex calice de manu Me∣tropolitani se purificat, et purificatus ad thalamum su∣um revertitur cum suis, ut venit. Metropolitanus verò ablutionem sumit; et accepta mitra, lavat manus, et perficit Missam.

Cum Postcommunione diei, dicitur pro Regna sub uno Per Dominum.

Postcommunio.

HAec, Domine, oblatio salutaris famulam tuam N. Re∣ginam nostram ab omnibus tueatur adversis; quatenus Ecclesiasticae pacis obtineat tranquillitatem, & post istius temporis decursum ad aeternam perveniat haereditatem. Per Dominum nostrum Jesum Christum filium tuum, qui tecum vivit & regnat in unitate Spiritus sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. R. Amen.

In fine Metropolitanus dat Benedictionem solemnem, qua data, omnes vadunt in pace.

De Benedictione & Coronatione Regis in Consortem electi.

CVm autem Regina, jampridem, ut Regni Domina benedicta et coronata, deinde Consortem sibi elegerit, quem posteà statuerit coronari, ad diem ordinatam vo∣cantur omnes Praelati Regni; parantur duo thalami, at∣que omnia alia ordinantur, prout suprà in coronatione Regis posita sunt, f 163. Die autem statuto, Metropo∣litano et Praelatis in Ecclesia constitutis, et se vestien∣tibus, Regina Reginalibus vestibus induta, cum corona in capite et sceptro in manu, à suis associata venit ad Ecclesiam, et ascendit thalamum suum. Illis autem paratis, et suo ordine sedentibus, ut suprà in coronatio∣ne Regis ordinatum est; Regina de thalamo suo descen∣dens cum corona in capite, et sceptro in manu, venit

Page 193

coram Metropolitano, à quo, facta ei reverentia, petit Regem consortem suum benedici et coronari, sub his verbis:

REverendissime Pater, postulamus ut consortem no∣stram nobis à Deo conjunctam benedicere, et coro∣na Reginali decorare dignemini, ad laudem et gloriam Salvatoris nostri Jesu Christi.

Deinde ad thalamum suum revertitur. Interim Rex vestibus militaribus indutus veniat ad Ecclesiam, à suis Praelatis domesticis non paratis, et Comitibus, Magnatibus Regni, et aliis associatus. Qui cùm ve∣nerit propè Presbyterium, duo Priores Episcopi ex paratis ei obviàm veniunt, et cum mitris capita illi ali∣quantulum inclinantes, ipsum, bireto deposito, usque ante Metropolitanum deducunt; coram quo Rex caput inclinans, humilem ei reverentiam exhibet. Oua fa∣cta, prior Episcoporum deducentium stans, detecto capi∣te, versus ad Metropolitanum, voce intelligibili dicit:

REvereudissime Pater, postulat sancta Mater Ecclesia Catholica, ut praesentem egregium militem ad dig∣nitatem Regiam sublevetis.

Et omnia alia suo ordine fiunt, prout habetur su∣prà sub prima rubrica de benedictione et coronatione Re∣gis, fol. 163. usque ad aliam rubricam de coronatione Reginae, fol. 174. quae hîc omittitur, cùm sit priùs co∣ronata.

These forms of Prayers and Ceremonies are used in most forein Kingdoms, as Spain, Hungary, Bohemia, Poland, &c. with some little variation relating only to their par∣ticular Kingdoms.

M. Paulus Stranskie Reipub. Bohemiae, Lugd. Bat. 1634. c. 5. sect. 12, to 20. p. 572, &c. describing at large the manner of the Coronation of the Kings of Bohemia in later times, informs us, That after the Supreme Burgrave of Prague hath in the name of the most blessed and undivided Tri∣nity

Page 294

pronounced such a one to be elected and accepted King of Bohemia, all the multitude hearing this, presently cry out, Vivat, vivat, vivat N. Bohemiae Rex: After which having taken his Oath, the Archbishop and Bishops use several set Prayers for him; and all the People, as well those who are present as absent at the Coronation feast, cry out with ingeminated joyfull shouts, Vivat, vivat, vi∣vat, Triumphatis Reipublicae Hostibus N. Bohemiae Rex.

In France they have a particular Pontifical or form of Prayers, Benedictions and Ceremonies used at the Con∣secration of their Kings, writen and used in the year 1365. the first year of Charles the 5th. King of France, by his special command, and thus subscribed.

Ce liure du sacre des Roys de France est a nous Charles le v▪ de nostre nom Roy de France; & le fimes corriger, ordeiner, escrier & istorier l' an 1365. agreeing for the most part with that in Laurentius Bochellus, Decretorum Ecclesiae Gallieanae, lib. 5. Tit. 2. De Consecratione & Coronatione Regis Franciae, c. 1. p. 701, to 755.

Ordo ad Inungendum, & Coronandum Regem.

Primò paratur solium in modum Eschaaudi aliquan∣tulum eminens contigum exteriùs choro Ecclesiae inter vtrumque chorum positum in medio, in quo per gra∣dus ascenditur. Et in quo possint Pares regni, & aliqui si necesse fuerit, cum eo consistere. Rex autem die quo ad coronandum venerit, debet processionalitèr recipi tam à Canonicis quàm à caeteris Ecclesiis conventualibus Sabbato praecedente diem dominicam in qua Rex est consecrandus, & coronandus, Post Completorium ex∣pletum, committitur Ecclesiae custodia custodibus à Re∣ge deputatis cum propriis custodibus Ecclesiae. Et debet Rex intempestae noctis silentio venire in Eccle∣siam Orationem facturus, & ibidem in Oratione ali∣quantulum, si voluerit, vigilaturus. Cum pulsatur autem ad matutinas debent esse parati Custodes Regis in∣troitum Eccl. observantes, qui alijs hostijs Ecclesiae firmius obseratis & munitis, Canonicos & Clericos Ecclesiae de∣bent honorificè intromittere ac diligentèr quotienscun{que}

Page 295

opus fuerit eis. Matutinae more solito decantentur Qui∣bus expletis pulsatur ad Primam, Quae cantari debet in aurora diei. Post primam cantatam debet Rex cum Archi∣episcopis, & Episcopis & Baronibus & aliis quos intromittere voluerit in Ecclesiam venire antequam siat aqua benedicta, & debent esse sedes dispositae circà altare, hinc & indè, ubi Archiepiscopi & Episcopi honorificè sedeant. Episcopis paribus, videlicet, primò Landunensi, postea Beluacensi, deinde Lingonensi, posteà Cathalanensi, ultimum, Novio mensi cum alijs Episcopis a Archiepiscopatus Remensis sedentibus seorsum inter altare & Regem ab oppositis al∣taris non longè à Rege, nec multis indecentèr interposi∣tis. Et debent Canonici Ecclesiae Remensis procession alitèr cum duabus crucibus cereis, & thuribulo cum incenso ire ad palatium Archiepiscopale. Et Episcopi Landuensis & Beluacensis, qui sunt primi Pares de Episcopis, debent esse in praedicta processione habentes sanctorum reliquias colle pendentes. Et in Camera magna debent reperire Principem in Regem consecrandum sedentem, & quasi ja∣centem supra thalamum decenter ornatum. Et cum ad dicti Principis praesentiam applicaverint, Dicat Landu∣nensis Episcopus hanc orationem.

Omnipotens sempiterne Deus: qui famulum tuum N. fastigio dignatus es sublimare, tribue quaesumus ei, ut ita in hujus saeculi cursu multorum in communè salutem disponat, quatenus à ve∣ritatis tuae tramite non recedat. b Per Dominum.

Qua oratione dicta, statim suscipiant eum duo prae∣dicti Epistopi dextera laevaque honorificè, & ipsum reve∣rentèr ducant ad Ecclesiam canentes hoc c Resp. cum Canonicis praedictis.

Ecce mitto Angelum meum qui praecedat te & custodiat semper. Observa & audi vocem meam, & inimicus ero ini∣micis tuis, & affligentes te affligam, & praecedet te Angelus meus.

Finito Resp. cantetur d Vers.

Israel si me audieris, non erit in te Deus recens, ne{que} ad∣orabis Deum alienum, ego enim Dominus. Observa

Cunctoque eum populo sequente ad hostium Ecclesiae Clerus subsistat. Et alter Episcopus scilicet Bluacensis, si

Page 196

praesens fuerit, dicat hanc orationem quae sequitur.

DEUS qui scis humanum genus nulla virtute posse sub∣sistere, concede propitius ut famulus tuus N. quem Populo tuo voluisti praeferri, ità tuo fulciatur adjutorio e quatenus quibus potuit praesse, valeat & prodsse. Per Dminum.

Introeuntes autem Ecclesiam paecedentes Canonici dicant usque ad introitum chori hanc Antiphonam.

Domine in virtute tua laetabiter Rex.

Finita Antiphona Metropolitanus cui in Ecclesia expe∣ctanti ante Altare per praedictos Episcopos, Rex conse∣crandus praesentabitur, f dicat hanc orationem se∣quentem. g

h Omnipotens Dus, oelestium Moderator, qui famulum tuum N. ad regni fastigium dignatus es provehere, conede quaesumus, ut à cunctis adversitatibus liberatus, & Ecclsia∣sticae pacis dono muniatur, & ad aeternae pacis gaudia, te donan∣te, pervenire mereatur. Per Dominum.

Qua oratione dicta ducant praedicti Episcopi Regem consecrandum ad sedendum in Cathedra fibi praeparata in conspectu Cathedrae Archiepiscopi, & ibi sedebit do∣nec Archiepiscopus veniat cum sancta ampulla, cui venienti assurget Rex reverentèr.

Quando sacra i ampulla debeat vnire.

Inter primam & tertiam debent venire Monachi beati Remigii processionaliter cum crucibus & cereis cum sa∣crosancta ampulla quam debet Abbas reverentissimè deferre sub cortina serica quatuor particis à quatuor Monachis albis indutis sublevata. Rex autem debet mittere de Baronibus qui eam securè conducant, &c cum venerit ad Ecclesiam beati Dionysii vel usque ad ma∣jorem januam Ecclesiae propter turbam comprimentem, debet Archiepiscopus super pilitio stola & capa sollempni indutus cum mitra & baculo pastorali sua cruce praece∣dente, cum caeteris Archiepiscopis & Episcopis, Ba∣ronibus, necnon & Canonicis, si fieri potest, occurrere sanctae ampullae, & eam de manu Abbatis rcipere, cum

Page 197

pollicitatione de reddendo bona side, k & sic ad altare cum magna populi reverentia deserre, Abbate & ali∣quibus de Monachis pariter l cum Comitantibu. Caeteri verò Monachi debeat expectare in Ecclesia beati Dionysii vel in Capella beati Nicholai, donec omma per∣acta fuerint, & quousque saera ampulla fuerit repor∣tata.

Quid suscpt â ampullâ agendum sit.

m Archiepiscopus ad Missam se praeparat cum Diaconi∣bus, & Subdiaconibus vestimentis insignioribus, & pallio n induendus, & in hunc modum indutus venit o pro∣cessionaliter ad altare more solito, Cui venienti, Rex debet assurgere reverenter. Cum autem venerit Archie∣piscopus ad altare, debet pro omnibus Ecclesiis sibi subdi∣tis à rege haec petere.

Ammonitio ad Regem dicendo ità.

A vobis perdonari petimus ut unicuique de Nobis & Ecclesiis nobis commissis, Canonicum privilegium, ac debitam legem atque justitiam conservetis, & defensionem exhibeatis, sint Rex in regno suo debet unicuique Episcopo, & Ecclesiae sibi com∣missae.

Page 298

Responsio Regis ad Episcopos.

Promitto vobis & perdono, p quia unicuique de vobis, et Ecclesiis vobis commissis, Canonicum privilegium, et debitam legem atque justitiam q conservabo, et defensionem quan∣tum potuero exhibebo Domino adjuvante, sicut Rex in suo regno unicuique Episcopo, et Ecclesiae sibi commissae per rectum exhibe∣re debet.

Item haec dicit Rex, & promittit & sirmat Juramento.

Haec Populo Christiano et mihi subdito, in Christi nomine, promitto, In primis ut Ecclesiae Dei omnis populus Christianus veram pacem nostro arbitrio in omni tempore servet (r et supe∣rioritatem, jura, et nobilitates Coronae Franciae inviolabiliter custodiam, et illa nec transportabo nec alienabo.) Item, ut om∣nes rapacitates et omnes iniquitates omnibus gradibus, interdi∣cam. Item, ut in omnibus judiciis aequitatem et misericordi∣am praecipiam, ut mihi et vobis indulgeat per suam misericordi∣am clemens, et misericors Dominus. Item, de terra mea ac Iurisdictione mihi subdita universos haereticos ab Ecclesia de∣notatos pro viribus bona fide exterminare studebo. Haec omnia praedicta firmo juramento.

Tunc manum apponat libro, & librum osculetur. His factis s processionibus, statim incipiatur, Te Deum laudamus.

Sed secundum usum Romanum, & aliquorum regno∣rum non dicitur, Te Deum, usque post intronizationem quae est post t orationem. Sta, et retine, & videtur me∣lius ibi dici quam hic. Et duo praedicti Episcopi ducunt Regem per manus ante altare, qui prosternit se ante altare usque in finem, Te Deum.

u Postmodum surgit jam anteà praeparatis, & positis super altare, Corona Regia, Gladio in vagina incluso, Cal∣caribus aureis, Sceptro deaurato, & Virga ad mensuram unius cubiti vel amplius habente desuper manum eburne∣am. Item Caligis sericis & x jacinctinis per totum

Page 299

intextis Liliis aureis, & tunica ejusdem coloris & opeis in modum tunicalis quo induuntur Subdiaconi ad Mis∣sam, necnon, & y socco prorsus ejusdem coloris & o∣peris, qui est factus ferè in modum cappae sericae absque caperone, quae omnia Abbas beati Dionysii in Francia de Monasterio suo debet Remis asferre, & stans ad altare cu∣stodire▪ Tunc primo Rex stans ante altare deponit vestes suas praeter tunicam sericam & camisiam apertas profun∣dius ante & retro in pectore videlicet & inter scapulas z aperturis, tunicae sibi invicem connexis ansulis ar∣genteis, Et tunc in primis dicatur ab Archiepiscopo oratio sequens.

Deus inenarrabilis Auctor mundi, Conditor generis humani, Gubernator Imperii, Confirmator regni, qui ex utero fidelis amici tui Patriarchae nostri Abrahae praeelegisti Regem saeculis profuturum, Tu praesentem Regem hunc N. cum exercitu suo per intercessionem omnium Sanctorum, uberi benedictione lo∣cupleta, et in solium regni firma stabilitate b connecta. Vi∣sita eum sicut Moysem in rubo, Jesum Nave in praelio, Ge∣deon in agro, Samuelem in templo. Et illa eum benedictio∣ne sidrea ac sapientiae tuae rore perfunde, quam beatus David in Psalterio, Salomon filius ejus, te remunerante, percepit è coelo.

Sis ei contra acies inimicorum lorica, in adversis galea, in prosperis patientia, in protectione clypeus sempiternus. Et praesta ut gentes illi teneant fidem, Proceres sui habeant pacem, diligant caritatem, astineant se à cupiditate, loquantur ju∣stitiam, custodiant veritatem. Et ità populus iste pullulet coa∣litus benedictione aeternitatis, ut semper maneant tripudiantes in pace victores. Quod ipse praestare, c &c.

Qua oratione dicta statim ibi à magno Camerario Franciae, Regi dictae caligae calciantnr. Et postmodum à Duce Burgundiae Calcaria ejus pedibus astringuntur & sta∣tim tolluntur.

Benedictio super Gladium.

Exaudi Domine quaesumus preces nostras, & hunc Gladium

Page 200

quo famulus tuus N. se accingi desiderat, Majestatis tuae dex∣tera d benedicere dignare, quatenus desensio atque protectio possit esse Ecclesiarum, viduarum, orphanorum, omniumque Deo servientium contra saevitiam Paganorum, aliisque insidiantibus sit pavor, terror, et formido f

Postmodum Rex, à solo Archiepiscopo, Gladio accingi∣tur, quo accincto, statim idem Gladius discingitur et è vagina ab Archiepiscopo extrahitur, vaginâ super altare repositâ, & datur ei ab Archiepiscopo in manibus cum ista oratione g dicendo quem Rex in manu sua teneat cuspi∣de elevato donec h A. Confortare, &c. fuerit cantata & oratio sequens dicta per Archiepiscopum.

Accipe i hunc Gladium cum Dei k benedictione tibi colla∣tum in quo per virtutem Sancti Spiritus resistere et ejicere omnes inimicos tuos valeas, et cunctos sanctae Dei Ecclesiae ad∣versarios, regnumque tibi commissum tutari atque protegere castra Dei per anxiium invietissimi Triumphatoris Domini no∣stri Jhesu Christi.

Accipe inquam hunc Gladium per manus nostras vice et au∣thoritate sanctorum Apostolorum consecratas tibi regalitèr im∣positum, nostraeque benedictionis officio in defensione sanctae Dei Ecclesiae ordinatum divinitus. Et esto memor de quo Psalmista prophetavit dicens, Accingere gladio tuo super femur tuum potentissime, u in hoc per eundem vim aequitatis exerceas, l molam iniquitatis potenter destruas, et sanctam Dei Ecclesi∣am, ejusque fideles propugnes et protegas, nec minus sub fide falsos quam Christiani nominis hostes execreris ac destruas, vi∣duas, et pupillos clementèr adjuves ac defendas, desolata restau∣res, restaurata conserves, ulciscaris injusta, confirmes bene dis∣posita, quatenus haec in agendo, virtutum triumpho gloriosus, justitiaeque Cultor egregius cum Mundi Salvatore cujus t∣pum geris in nomine, sine fine merearis regnare, qui cum Pa∣tre, &c. m

Hic cantatur ista Antiphona.

Confortare, et esto vir, et observa custodias Domini DEI tui, ut ambules in viis ejus et custodias ceremonias ejus, et

Page 201

cepta ejus et testimonia et judicia n quoeunque te verteris con∣firmet te Deus.

Cantata ista Antiphona dicitur ista oratio post dationem Gladii.

Deus qui providentia tua coelestia simul et terrena moderaris, propitiare Christianissimo Regi nostro, ut omnis hostium sorum fortitudo virtute gladii spiritualis frangatur, à o te pro illo pugnante penitus conteratur, Per Dominum.

Gladium debet Rex humiliter recipere de manu Archi∣episcopi, et devote flexis genibus offerre ad altare, et statim genibus Regis in terram positis resumere de manu Archiepiscopi, et p incontinenti dare Seneschallo Franciae, si Seneschallum habueit, Sin autem, cui voluerit de Baronibus ad portandum ante se & in Ecclesia usque in finem Missae, et post Missam usque ad Palatium Tradito per Regem Gladio, ut dictum est, dicat Archiepiscopus hanc Orationem.

Prospice a Omnipotens Deus serenis obtutibus hunc glorio∣sum Regem N. Et sicut benedixisti Abraham, Isaac & Jacob, b & sic illum largis benedictionibus spiritualis graciae, cum omni plenitudine potentiae irrigare atque perfundere dignare. Tribue ei de rore coeli, & de pinguedine terrae, habundantiam frumenti, vini & olei, & omnium frugum opulentiam, ex largitate divini muneris longa per tempora, ut illo regnante sit sanitas corporum in patria, & pax inviolata sit in regno, et dignitas gloriosa regalis palatii maximo splendore regiae pote∣statis oculis omnium fulgeat, luce clarissima c choruscare atque splendere, quasi splendidissima fulgura maximo persusa lumine videatur. Tribue ei Omnipotens Deus ut sit fortissimus Protector Patriae, & Consolator Ecclesiarum atque Coenobio∣rum Sanctorum maxima cum pietate regalis munificentiae, at∣que ut sit fortissimus regum, Triumphator hostium ad oppri∣mendas rebelles & d Paganas nationes. Sitque suis inimicis satis terribilis prae maxima fortitudine regalis potentiae, Opti∣matibus quoque atque praecelsis proceribus ac fidelibus sui regni sit munificus, & amabilis, & pius, ut ab omnibus tmeatur

Page 202

atque diligatur. Reges quoque de lumbis ejus per successiones temporum futurorum egrediantur, regnum hoc regere totum. Et post glor iosa tempora atque faelicia praesentis vitae, gaudia sempi∣terna in perpetua beatitudine habere mereatur. Quod ipse praestare e dignetur, &c.

Alia Benedictio.

Benedic Domine quaesumus hunc Principem nostrum quem ad salutem populi Nobis à te credimus esse conces∣sum, fac eum esse annis multiplicem, vigenti atque salu∣bri corporis robore vigentem, & ad senectutem optatam, atque demùm ad finem pervenire saelicem. Sit nobis fiducia eam obtinere gratiam pro populo quam Aaron in tabernaculo, Helyseus in fluvio, Ezechias in lectulo, Za∣charias vetulus impetravit in templo; sit illi regendi virtus atque auctoritas, qualem Josue suscepit in castris, Gedeon sumpsit in praeliis, Petrus accepit in clave, Paulus est usus in dogmate. Et ita Pastorum cura tuum proficiat in ovile, sicut Isaac profecit in fruge te, Jacob dilatatus est in grege. Quod ipse f, &c.

Oratio

Deus Pater aeternae Gloriae sit Adjutor tuus et Prote∣ctor, et Omnipotens benedicat tibi, preces tuas in cun∣ctis exaudiat, & vitam tuam longitudine dierum adim∣pleat, thronum regni tui jugitèr firmet, & gentem po∣pulumque tuum in aeternum conservet, & inimicos tuos confusione induat, & super te sanctificatio Christi floreat, ut qui tibi tribuit in terris Imperium ipse in coelis con∣ferat paemium, Qui vivit, &c.

Hucusque de Gladio. Posthaec praeparatur Ʋnctio in hunc modum. Sed quamdiu ab Archiepiscopo paratur incipit Cantor.

Resp. Gentem Francorum inclytam,

Page 203

Simul cum Rege nobili,

Beatus Remigius sumpto,

Caelitùs crismate, sacro,

Santificavit gurgite,

Atque Spiritus sancti,

Plenè ditavit munere,

Vers. Qui dono singularis gratiae in Columba apparuit & divinum crisma caelitus Pontifici ministravit.

Vers. Ora pro Nobis beate Remigi.

Resp. Ʋt digni efficiamur promissinius Christi.

ORATIO.

Oremus.

DEUS, qui populo tuo aeternae salutis beatum Remigi∣um Ministrum tribuisti, praesta, quaesumus, ut qum Doctorem vitae habuimus in terris, Intercessorem babere mereamur in coe∣lis per Christum. g

Crisma in Altai ponitur super patenam consecratam, & Archiepiscopus sacrosanctam ampullam, quam Abbas beati Remigii attulit super Altare, debet apeire, & inde cum acu aurea, aliquantulum de oleo caelitus misso attrahere, & crismati parato in patena diligentiùs cum digito immiscere ad immgendum Regem, qui solus inter universos Reges terrae hoc glorioso praesulgt privilegio, h ut oleo caelitùs misso singularitèr inungatur. Pa∣ratá unctione qua Rex debet inungi ab Archiepiscopo, de∣bent dissolvi ansulae aperturarum vestimentorum Regis ante et retrò, et genibus Regis in terram positis, prostrato super faldistorium; Archiepiscopo etiam consimiliter prostrato. Duo Archiepiscopi vel Episcopi incipiunt Letaniam.

Page 204

Tune Archiepiscopus ab accubitu surgens, et ad Re∣gem consecrandum se volvens, baculum Pastoralem cum sinistra tenens dicat hos versus, choro post eum quemibet integrè repetente.

Vt hunc praesentem famulum tuum N. in Regem Coronan∣dum benedicere digneris. Te rogamus audi nos.

Secundo dicit.

Benedicere, & sublimare digneris, te rogamus.

Tertio dicit.

Benedicere, sublimare, & consecrare digneris, te roga∣mus.

Quo dicto, et à choro responso, redit ad accubitum, Episcopis resumentibus et prosequentibus Letaniam.

Ʋt Regibus, & Principibus Christianis pacem & concordiam donare digneris. Te rogamus audi nos.

Ʋt cunctum populum Christianum precioso sanguine tuo re∣dempum conservare digneris. Te rogamus audi nos.

Ʋt cunctis fidelibus defunctis requiem aeternam donare dig∣neris. Te rogamus audi nos.

Ʋt nos exaudire digneris. Te rogamus audi nos.

••••li Dei. Te rogamus audi nos.

Agnus Dei qui tollis peccata mundi, parce nobis Domine.

Agnus Dei qui tollis peccata mundi, exaudi nos Domine.

Agnus Dei qui tollis peccata mundi, miserere nobis.

Christe audi nos.

Kyrie eleyson.

Christe eleyson.

Kyrie eleyson.

Letania finita, Metropolitanus surgens, Rege et Episcopis prostratis manentibus, annunciat.

Pater noster. Et ne nos.

Salvum fac servum tuum.

Deus mus, sperantem in te.

Esto ei, Domine, turris fortitudinis.

A facie inimici.

Nihil prficiat inimicus in eo.

Et filius iniquitatis non opponat nocere ei.

Domine exaudi. Et clamor. Dominus. vobiscum. Et cum Spi∣ritu tuo. Oremus.

Page 205

Oratio.

Praetende quaesumus Domine huic famulo tuo N. dexteram coelestis auxilii, ut te toto corde perquirat, & quae dignè po∣stulat assequi mereatur. Per Dom. Resp. Amen.

Alia Oratio.

Actiones nostras, quaesumus, Domine aspirando praeveni, & adjuvando prosequere, ut cuncta nostra operatio & oratio, à te semper incipiat, & per te coepta finiatur. Per Dom.

Item Archiepiscopus debet super Regem dicere has Oratio∣tiones, antequam eum inungat, et debet sedere sicut sedet quando consecrat Episcopos.

Te invocamus Domine, sancte Pater omnipotens, aeternae De∣us, ut hunc famulum tuum N. quem tuae divinae dispensationis providentia in primordio plasmatum usque in hunc praesentem diem, juvenili flore laetantem crescere concessisti: eum tuae pieta∣tis dono ditatum, plenumque gratia veritatis de die in diem coram Deo & hominibus ad meliora semper proficere facias, ut summi regiminis solium, gratiae supernae largitate gaudens su∣scipiat, & misericordiae tuae muro ab hostium adversitate undi∣que munitus, & plebem sibi commissam cum pace propitiationis, & virtute victoriae regere mereatur, Per Dominum.

Alia Oratio.

Deus qui populis tuis virtute consulis & amore dominaris, da huic famulo tuo Spiritum sapientiae tuae cum regimine disci∣plinae, ut tibi toto corde devotus, in regni regimine semper maneat idoneus, tuoque munere ipsius temporibus securitas Ecclesiae diri∣gatur, & in tranquillitate devotio Ecclsiastica permaneat, ut in bonis operibus perseverans, ad aeternum regnum te duce valeat pervenire. Per.

Alia Oratio.

In diebus ejus oriatur omnibus aeqitas & justitia, amicis ad∣jutorium, inimicis obstaculum, humiibus solatium, elatis cor∣rctio, divitibus doctrina, pauperibus pietas, peregrinis pacifica∣tio, propriis in patria pax & securitas, unumquemque secundum suam mensuram moderatè gbernans, seipsum sedulus disat, ut tua irrigatus compunctione toto populo tibi placita praebere vitae possit xempla, & per viam veritatis cum grege gradiens sibi

Page 206

subdito pes frugales habundanter acquirat, simulque ad salutem non solum corporum sed etiam cordium à te concssam, cuncta accipiat. Sicque in te cogitatum animi consiliumque omne com∣ponens, plebis gubernacula cum pace simul & sapientia semper invenire videatur. Teque auxiliante praesentis vitae prosperi∣tatem et prolixitatem percipiat, & per tempora bona usque ad summam senectutem perveniat, hujusque fragilitatis finem per∣fectum ab omnibus vitiorum vinculis tuae pietatis largitate libe∣ratus, & infinitae prosperitatis praemia perpetua Angelorumque aetera commrcia consequatur. Per Dom.

Consecratio Regis.

Omnipotens sempiterne Deus Creator ac Gubernator coeli, & terrae Conditor, & dispsitor Angelorum et hominum, Rex re∣gum, et Dominus dominorum, qui Abrabam fidelem famlum tuum de hostibus triumphare fecisti, Moysi et Josue populo tuo Praelatis multiplicem victoriam tribuisti, humilem quoque pue∣rum tuum David regni fastigio sblimasti, umqu de ore Leo∣nis, et de manu bestiae atque Goliae, sed et de gladio maligno Saul et omnium inimicorum ejus liberasti, et Solomonem sa∣pientiae pacis{que} inffabili munere ditasti; respice propitius ad preces nostrae humilitatis, et super hunc famulum tuum N. quem supplici dvoti devotione in hujus regni Regem pariter eligimus, benedictionum tuarm dona multiplica, um{que} dextera potentiae tuae ubique circunda, quatenus praedicti Abrahae fidelitate fir∣matus, Moysi mansuetudine fretus, Josue fortitudine munitus, David humilitate exaltatus, Solomonis sapientia decoratus, tibi in omnibus complaceat, et per tramitem Justitiae inoffenso grssu semper incedat, et totius regni Ecclesiam deinceps cum plebibus sibi annexis ita enutriat ac doceat, muniat et instruat, contraque omnes visibiles et invisibiles hostes idem potenter rega∣liter que tuae virtutis regimen administret, ut regale solium vi∣delicet a Saxonum, Merciorum, Nordanchimbrorum sceptra non deserat, sed ad pristinae fidei pacisque concordiam eorum animos tè opitulante reformet, ut utrorum{que} horum populo∣rum

Page 207

debita subjectione fultus, cum digno amore glorificatus per longum vitae spatium paternae apicem gloriae tua miseratione unitum stabilire et gubernare mereatur, tuae quoque protectionis galea munitus, et scuto insuperabili jugiter protectus, armisque coelestibus circundatu, optabilis victoriae triumphum de hostibus faelicitèr capiat, terroremque suae potentiae infidelius inferat, et pacem militantibus laetantèr reportet, virtutibus necnon qui∣bus praeatos fideles tuos decorasti, multiplici honoris benedictio∣ne condecora, et in regimine regni sublimiter colloca, et oleo gra∣tiae Spiritus sancti perunge. Per Dominum nostrum qui vir∣tute Crucis tartara destruxit, regnoque Diaboli superato, ad coe∣los victor ascendit. In quo potestas omnis regnumque consistit et victoria, qui est gloria humilium et vita salusque populorum, Qui tecum, &c.

Hîc inungatur inunctione Crismatis et Oli de caelo missi priùs ab Archiepiscopo confecti in patena ficut superius dictum est. Inungat autem Archiepiscopus eum primò in summitate capitis de dicta unctione, Secundò in pectore, Tertiò inter scapulas, Quartò in compagine brachiorum et dicat cuilibet unctioni.

Ʋngo te in Regem de oleo sanctificato in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti.

Dicant omnes. Amen.

Dum haec unctio agitur cantent assistentes hanc Antiphonam.

Ʋnxrunt Solomonem Sadoch Sacerdos, et Nathan Pro∣pheta Regem in Gyon, et accedentes laeti dixerunt, Vivat Rex in aeternum.

Facta unctione et cantata Antiphona, dicat Archie∣piscopus hanc Orationem.

Christe perunge hunc Regem in regimen undè unxisti Sacerdotes, Reges, ac Prophetas, ac Martyres qui per fidem vicerunt regna, operati sunt justitiam, atque adepti sunt promissiones. Tua sacratissima unctio super caput ejus de∣fluat, at{que} ad interiora descendat, et cordis illius intima penetret, et promissionibus quas adepti sunt victoriosissimi Reges, tua gratia dignus efficiatur quatenus et in praesenti saeculo faelicitèr regnet, et ad eorum consortium in coelesti

Page 208

regno perveniat. Per Dominum nostrum Jesum Christum Filium tuum, qui unctus est oleo laetitiae pae consortibus suis; et virtute Crucis potestates aerias debellavit, tartara destruxit, regnum{que} Diaboli superavit, et ad coelos victor ascendit, in cujus victoria manu omnis gloria et potestas consistunt; et tecum vivit et regnat in unitate Spiritus san∣cti Deus, per omnia saecula saeculorum. Amen.

Alia Oratio.

Deus electorum fortitudo et humilium celsitudo, qui in primordio per effu••••onem dilu vii mundi crimina castigare voluisti, et per columbā ramum olivae portantem pacē ter∣ris redditam demonstrasti. Iterum{que} Sacerdotem Aaron fa∣mulum tuū per unctionem olei Sacerdotem sanxisti, et po∣stea per hujus unguenti infusionem ad regendū populum Israeliticum Sacerdotes, Reges, ac Prophetas perfecisti, vul∣tum{que} Ecclesiae in oleo exhilarandum per Propheticam fa∣muli tui vocem David, esse praedixisti: ita quaesumus, omni∣potens Deus pater, ut per hujus creaturae pinguedinē hunc servum tuum sanctificare benedictione digneris, eum{que} in similitudinem Columbae pacem simplicitatis populo sibi commisso praestare, et exempla Aaron in Dei servitio dili∣genter imitari, regni{que} fastigia in consiliis scientiae et aequi∣tate Judicii semper assequi, vultumque hilaritatis per hunc olei unctionem, tuamque benedictionem te adju∣vante toti plebi paratum habere faciat. Per Dominum.

Alia Oratio.

Deus Dei filius Dominus noster Jesus Christus, qui à Patre oleo exultationis unctus est prae particibus suis, ipse per praesentem sacri unguinis infusionem Spiritus Paracliti super caput tuum infundat benedictionem, eandem{que} usque ad interiora cordis tui penetr are faciat, quatenus hoc visibili et tractabili dono invisibi∣lia percipero, et temporali regno justis moderaminibus executo, aeternalitèr cum eo regnare merearis. Qui solus sine peccato Rex Regum vivit, et gloriatur cum Deo Patre in unitate ejus∣dem Spiritus sancti Deus. Per, &c.

His dictis orationibus connectuntur Ansulae apertu∣rarum vestimenti Regis ab Archiepiscopo vel Sacerdotibus vel Diaconibus propter unctionem.

Page 209

Benedictio cujuscunque regalis ornamenti.

Dus Rex Regum, & Dominus Dominantium, per quem Re∣ges reguant, & legum conditores jura decernunt, dignare pro∣pitius benedicere hoc regale ornamentum, & praesta ut famulus tuus Rex noster qui illud portaturus est ornamento bonorum mo∣rum & sanctarum actionum in conspectu tuo fulgeat, & post tem∣poralem vitam aeternam quae tempus non habet sine fine possid∣at, &c.

Et tunc à Camerario Franciae induitur tunica jacincti∣na, & desuper socco ita quod dexteram manum habet li∣beram in apertura socci, & super soccum elevatum sicut elevatur casula Sacerdoti. Tunc ab Archiepiscopo ungan∣tur sibi manus de praedicto oleo caelitiùs misso ut supra, & dicat Archiepiscopus.

Ʋngantur manus istae de oleo sanctificato unde uncti fuerunt Reges, & Prophetae, & sicut unxit Samuel David in Regem ut sis benedictus, & costitutus Rex in regno isto quem Dominus Deus tuus dedit tibi ad regendum, & gubernandum. Quod ipse praestare, &c.

Deinde dicat Arichiepiscopus hanc Orationem.

Deus qui es Justorum gloria, & misericordia peccatorum, qui misisti filium tuum preciocissimo sanquine suo genus humanum redimere, qui conteris bella, pugnator es in te sperantium, & sub cujus arbitrio omnium regnorum continetur potestas, te humi∣litèr deprecamur ut praesentem famulum tuum N. in tua mise∣ricordia confidentem in praesenti sede regali benedicas, eique po∣pitius adsse digneris; ut qui tua expetit protectione defendi, omnibus hostibus sit fortior. Fac eum Domine beatum esse, & victorem de inimicis suis. Corona eum corona justitiae & pietatis, ut ex toto corde, et tota mente in te credens tibi deserviat, san∣ctam Ecclesiam tuam defendat, & sublimet, populumque à te sibi commissum justè regat, et nullis insidiantibus malis eum injustitia convertat. Accende Domine cor ejus ad amorem gratiae tuae, per hoc unctionis oleum, unde unxisti Sacerdotes, Reges et Pro∣phetas, quatenus justitiam diligens per tramitem similitèr ince∣dens justitiae, post peracta à te deposita, in regali excellentia an∣norum curricula pervenire ad aeterna gaudia mereatur. Per eundem, &c.

Page 210

Facta autem manuum unctione, inungat Rex ante pectus. Poste si voluerit Rex Cyrotecas subtiles induere sicut faci∣unt Episcopi dum consecrantur, ob reverentiam sanctae unctionis ne manibus nudis aliquid tangant; primò ab Archiepiscopo benedicentur cyrotecae iu haec verba se∣quentia.

ORATIO.

Omnipotens Creator qui homini ad imaginem tuam creato manus digitis discretionis insignitas tanquam or∣ganum intelligentem ad rectè operandum dedisti, quas servai mundas praecepisti, ut in eis anima digna portare∣tur, & tua in eis dignè contractarentur mysteia; benedi∣cere, & sanctificae digneis haec manuum tegumenta, ut quicunque Reges hiis cum humilitate manus suas velare voluerint, tam cordis quàm operis munditiam tua mi∣sericordia subministret. Per Christum.

Et aspergantur Cyroecae aqua benedicta, deinde imponan∣tur manibus Regis per Archiepiscopum dicentem.

Cicunda Domine manus hujus famuli tui N. mundi∣tia novi hominis qui de coelo descendit, ut quemadmo∣dum Jacob dilectus tuus pelliculis edorum opertis ma∣nibus paternam benedictionem oblato Patri cibo potuque gratistimo impetravit, sic & iste gratiae tuae benedictio∣nem impetrare mereatur. Per eundem Dominum no∣strum Jesum Christum qui in similitudinem carnis peccati tibi obtulit semetipsum. Amen.

Vel si Rex maluerit Cyrotecas non habere, tunc facta manu∣um unctione dictisque orationibus ad eam spectantibus Episcopi adsistentes cum cotone manus Regis abstergant, et mica panis vel cum sale fricent, deinde lavent sibi manus, quibus lotis et ma∣nibus etiam Archiepiscopi, benedicat Archiepiscopus Annulum sic dicens. Oremus.

ORATIO.

Deus totius creaturae Principium & Finis, Creator & Conservator humani generis, Dator gratiae spiritualis, Lar∣gitor aeternae salutis in quo clausa sunt omnia, tu Domine tuam emitte benedictionem super hunc annulum, ipsum{que}

Page 211

benedicere, et sanctificare digneris, ut qui per eum famu∣lo tuo honoris insignia concedis, virtutum praemia largi∣aris, quo diseretionis habitum semper retineat, & verae fi∣dei fulgore praefulgeat, sanctae quoque Tinitatis armatus munimine miles inexpugnabilis acies Diaboli constantèr evincat, & fibi veram salutem mentis & corporis proficiat. Per Christum.

Benedictio Annuli.

Deus coelestium terrestrium{que} conditor creaturarum, atque humani generis benignissimus reparator, dator spi∣ritualis gratiae, omniumque benedictionum largitor, qui justitiam tuae legis in cordibus credentium digito tuo, id est, unigenito tuo scribis. Tui magi in egipti resistere non valentes continuabant dicentes, Digitus Dei hic est, Immitte Spiritum sanctum tuum paraclitum de coelis su∣per hunc Annulum arte fabrili decoratum, & sublimitatis tuae potentiae ità eum emundare digneris, ac omni nequi∣tia lividi venenosique serpentis procul expulsa metallum à te bono Conditore creatum munimine à cuncis sor∣dibus inimici maneat. Amen.

Alia Oratio.

Benedic Domine & sanctifica Annulum istum, et mitte super eum septiformem Spiritum tuum quo famulus tuus eo fruens annulo fidei subarratus, virtute a••••issimi sine pec∣cato custodiatur, & omnes benedictiones quae in Scripturis divinis reperiuntur super eum copiosè descendant, ut quaecunque sanctificaverit sanctificata permaneant, et quaecunque benedixerit, spirituali beedictione benedi∣cantur. Per, &c.

Deindè datur ei ab Archiepiscopo Sceptrum in manu dxte∣ra, et virga in sinistra, et in datione Septriet Virgae dicentur istae orationes. Sed not andum, antequam dantur Scptrum et Ʋirga, datur Annulus, et in dation Annli diciur haec Ora∣tio. Hic detur Annulus, et dicatur.

Accipe Annulum signaculum videlicet fidei sanctae, soli∣datem regni, augmentum potentiae per quae scias trium∣phali potentia hostes repellere, haereses destruere, subdito coadunare, & Catholicae fidei perseverabilitati connecit.

Page 212

Oratio post Annulum

Deus cujus est omnis potestas & dignitas da famulo pros∣perum suae dignatatis effectum, in qua te remunerante permaneat, semperque timeat, tibique jugitèr placere contendat. Per Dominum.

Dato Annulo, statim post detur Sceptrum in manu dexte∣ra, et dicatur haec Oratio.

Accipe Sceptrum Regiae potestatis insigne, virgam scili∣cèt regni, rectam virgam virtutis, qua te ipsum bene regas, sanctam Ecclesiam populum{que} videlicet Christianum tibi à. Deo commissum regia virtute ab improbis defendas, pravos corrigas, rectos pacifices, & ut viam rectam tenere possint tuo juvamine dirigas, quatenus de temporali reg∣no ad aeternum regnum pervenias, ipso adjuvante cujus regnum, imperiū, sine fine permanet in saecula saeculorum.

Oratio post Sceptrum datum.

Omnium Domine fons bonorum, cunctorum Deus in∣stitutor profetuum, tribue quaesumus famulo tuo N. adeptam bene regere dignitatem, & à te sibi praestitum honorem dignare corroborare, Honorifica eum prae cunc∣tis Regibus terrae, uberi eum benedictione locupleta, & in solio regni firma stabilitate consolida, visita eum in sobole, praesta ei prolixitatem vitae, in diebus ejus oriatur justitia, ut cum jocunditate; & laetitia aeterno glorietur in regno. Per Dominum.

Post statim datur ei Virga in manu sinistra, et dicitur.

Accipe Virgam virtutis atque aequitatis, qua intelligas mulcere pios, et terrere reprobos, errantibus viam dare, lapsisque manum porrigere, disperdasque superbos, & re∣leves humiles, ut aperiat tibi hostium Jesus Christus Do∣minus noster, qui de ipso ait, Ego sum hostium, er me si quis introiri salvabiur Et qui est clavis David, & Sceptrum domus Israel, qui aperit, & nemo claudit, claudit & ne∣mo aperit. Sit tibi adjutor qui adduxit vinctum de do∣mo carceis sedentem in tenebris, & umbra mortis, ut in omnibus sequi merearis eum de quo Propheta David cecinit, Sedes tua Deus in saeculum saeculi, virga aequitatis; virga regni tui, & imiteris eum qui dixit, diligas justitiam, et

Page 213

odio habeas iniquitatem, proptereà unxit te Deus, Deus tuus oleo laetitiae ad exemplum illius, quem ante saecula unxe∣rat prae particibus suis Jesum Christum Dom. nostrum.

Benedictio Coronae.

Deus tuorum Corona fidelium, qui in capitibus eorum pois Coronam de lapide precioso, benedic, et sanctifica Coronam istam, quatenus siut ipsa diversis preciosisque lapidibus adornatur, sic famula tua largiente gratia repleatur. Per D.

Post istam orationem convocantur Pares a nomine suo à Cancellario suo si praesens est. Sin autem, ab Archie∣piscopo. Primò b Laici, posteà Clerici, quibus vocatis & circumstantibus Archiepiscopus accipit de altari Co∣ronam Regiam, & solus imponit eam capiti Regis. Qua posita, omnes Pares tam Clerici quam Laici manum ap∣ponunt c Coronam, & eam undique sustentant, & soli Pares. Tunc Archiepiscopus dicit istam orationem ante∣quam Coronam situet in capite, sed eam d tenet satis altè ante caput Regis.

ORATIO.

Coronet te Deus Corona gloriae atque justitiae honore, et opere sortitudinis, ut per officium nostrae benedictionis cum fide recta et multiplici bonorum operum fructu ad Coronam pervenias reg∣ni perpetui, ipso largiente, cujus regnum et imperium permanet in saecula saeculorum.

Qua oratione dicta ponendo Coronam in capite, dicat Archiepiscopus.

Accipe Coronam regni in nomine Patris et Filii et Spiritus∣sancti, ut spreto antiquo haste, spretisque contagiis vitiorum omni∣um, sic justitiam, misericordiam, et judicim diligas, et ita justè et misericorditer et piè vivas, ut ab ipso Domino nostro Jesu Chri∣sto in consortio Sanctorum aeterni regni Coronam percipias. Ac∣cipe inquam Coronam quam sanctitatis gloriam et honorem, et opus fortitudinis intelligas signare, et per hanc te participm Ministerii nostri non ignores, ità ut sicut Nos in interioribus

Page 214

Pastores, Rectoresque animarum intelligimur, b itàut contrà omnes adversitates Ecclesiae Christi defensor assistas, regnique tibi à Deo dati, & per officium nostrae benedictionis in vice Apostolorum, omniumque Sanctorum regimini tuo commisst uti∣lis executor, perspiuusque Regnator semper appareas, ut in∣ter gloriosos Athletas virtutum gemmis ornatus, et praemio sem∣piternae faelicitatis coronatus, cum Redemptore ac Salvatore nostro Christo cujus nomen vicemque gestare credris, sine fine glorieris; Qui vivit, & imperat Deus cum Deo Patre in saecu∣la saeculorum. Amen.

Oratio post Coronam.

Deus perpetuitatis, Dux virtutum, cunctorum hostium Ʋictor, bendic hunc famulum tuum tibi caput suum incli∣nantem, & prolixa sanitate, & prosperafaelicitate eum conser∣va, et ubicunque pro quibus auxilium tuum invocaverit, citò assis, & protegas ac defendas, tribue ei quaesumus Domine di∣vitias gloriae tuae, comple in bonis desiderium ejus, corona eum in misratione, et misericordia, tibique Deo pia devotione jugitèr famuletur. Per D.

Statim post istom Orationem dicatur ista Benedictio.

Extendat omnipotens Deus dexteram suae benedi∣onis, & circundet te muro faelicitatis ac custodia tua protectionis sanctae Mariae ac beati Petri Apostolorum Principis sanctique Dyonisii e atque omnium Sancto∣rum intercedentibus meritis. Amen.

Alia Benedictio.

Indulgeat tibi Dominus omnia peccata quae gessisti, & tribuat tibi gratiam & misericordiam quam humilitèr ab eo deposcis, & liberet te ab adversitatibus cunctis, & ab omnibus inimicorum omnium visibilium & invisibili∣um insidiis. Amen.

Alia Benedictio.

Angelos suos bonos qui te semper & ubique praece∣dant committentur, & subsequantur ad custodiam tui po∣nat, & à peccato, sive gladio, & ab omnium periculo∣rum discrimine sua potentia liberet. Amen.

Page 215

Alia Benedictio.

Inimicos tuos, ad pacis, caritatisque benignitatem covertat, & bonis omnibus te gratiosum, & amabilem faciat, pertinaces quoque in tui insectatione & odio in∣fusione salutai induat, super te autem participatio & sanctificatio sempiterna floreat. Amen.

Alia Benedictio.

Victoriosum te atque triumphatorem de invisibilibus atque visilibus hostibus semper efficiat, & sancti nominis sui timorem, paritr & amorem continuum cordi tuo in∣fundat, et in fide recta ac bonis operibus perseverabilem reddat, & pace in diebus tuis concessâ cum palma victo∣riae, te ad perpetuum regnum perducat. Amen.

Alia Benedictio.

Et qui te voluit super populum suum constituere Re∣gem, ut in praesenti saeculo foelicem aeternae foelicitatis tri∣buat esse Consortem. Amen. Quod ipse praestare, &c.

Alia Benedictio dicenda super eum a

Benedic Domine hunc Regem nostrum qui regna omnium Regum à saeculo moderaris. Amen.

Alia Bnedictio.

Et tali eum benedictione glorisica, ut Davidica te∣neat sublimitate Sceptrum salutis, & sanctificae propitiati∣onis munere reperiatur locupletatus. Amen.

Alia Benedictio.

Da ei tuo speramine cum mansuetudine ita regere po∣pulum, sicut Solomonem fecisti regnum obtinere pacificum. Amen.

Alia Benedictio.

Tibi cum timore sit subditus, tibique militet cum quiete, sit tuo clypeo protectus, cum Proceribus, & ubi∣que gratia tua victor existat. Amen.

Alia Benedictio.

Honorifica eum prae cunctis Regibus gentium, foelix po∣pulis dominetur, & foelicitèr eum nationes adornent, vi∣vat inter gentium nationes magnanimus. Amen.

Alia Benedictio.

Sit in judiciis aequitatis singularis, locupletet eum tua praedives dextera, frugiferam obtineat patriam, & ejus beris tribuas profutura. Amen.

Page 216

Alia Benedictio.

Paesta ei prolixitatem vitae per tempora, ut in diebus ejus oriatur justicia, à te robustum teneat regiminis soli∣um, & cum jocunditate & judicio aeterno glorietur reg∣no. Quod ipse praestare, &c.

Alia Cratio.

Omnipotens Deus det tibi de rore coeli, & de pingue∣dine terrae abundantiam frumenti, vini, & olei, & servi∣ant tibi populi, & adorent Te tribus, esto Dominus fra∣trum tuorum, & incurventur ante te filii matris tuae, & qui benedixerit tibi benedictionibus repleatur, & qui maledixerit tibi maledictionibus repleatur, et Deus erit adjutor tuus.

Alia Oratio.

Omnipotens benedicat tibi benedictionibus coeli desu∣per in montibus, & collibus, benedictionibus abyssi jacen∣tibus deorsum, benedictionibus uberum, et uvarum po∣morumque, benedictiones Patrum antiquorum Abraham, Isaac, et Jacob, confortatae sint super te per Dominum.

Alia Oratio.

Benedic Domine fortitudinem Principis, opera manuum illius suscipe, et benedictione tua terra ejus de pomis re∣pleatur de fructu coeli et rore, atque abyssi subjacentis, de fructu Solis et Lunae, et de vertice antiquorum mon∣tium, de pomis aeternorum collium, et de frugibus terrae, et de plenitudine ejus; benedictio illius qui apparuit in rubo veniat super caput ejus, et plena sit benedictio Do∣mini in filiis ejus, et tingat in oleo pedem suum, cornua Rinoceruntis cornua illius, in ipsis ventilabit gentes usque ad terminos terrae, quia ascensor coeli auxiliator suus in sempiternum fiat. Per D.

Deinde coronatus Rex, et ducatur per manum ab Archiepi∣scopo, concomitantibus Paribus, tam Praelatis quàm Laicis, de altari per chorum usque ad solium jam anteà praeparatum. Et dum Rex ad solium venerit Archiepiscopus ipsum collocet in sede. Et hic Regis status designatur, et dicat Archiepiscopus.

Sta, et retine amodo statum quem huc paterna succes∣sione tenuisti haereditario jure tibi delegatum per aucto∣ritatem

Page 217

Dei omnipotentis, & per praesentem traditionem nostram, omnium scilicet Episcoporum caeterorumque Servorum Dei. Et quanto Clerum propinquiorem sacris al∣taribus prospicis; tanto ei potiorem in locis congruentibus honorem impendere memineris, quatenus mediator Dei & hominum, te mediatorem Cleri & Plebis constituat.

Hic faciat cum sedere Archiepisc. tenendo eum per manum.

In hoc regni solio confirmet & in regno aeterno secum regnare faciat, Jesus Christus Dominus noster Rex Regum, & Dominus Dominantium. Qui eum Deo Patre, &c.

Secundum usum aliquorum, maximè secundum usum Roma∣norum post intronizationem & non ante, Metropolitanus incho∣at, Canonicis prosequentibus. Te Deum laudamus. d Quo finito, dicit super Regem.

Ʋers. Firmetur manus tua & exaltetur dextera tua.

Resp. Justitia & Judicium praeparatio sedis tuae. Domine exaudi. Et clamor. Dominus vobiscum. Et cum Spiritu tuo. Oremus.

ORATIO.

Deus qui victrices Moysi manus in oratione firmasti, qui quamvis aetate latesceret insatigabili sanctitate pugnabat, ut dum Amalech iniquus vincitur, dum prophanus Nationum po∣pulus subjugatur, exterminatis alienigenis haereditati tuae pos∣fessio copiosa serviret, opus manuum nostrarum pia mater oratio∣nis exauditione confirma. Habemus & Nos apud te, sancte Pater, Dominum salvatorem, qui pro nobis manus si as tetendit in cruce, per quem etiam precamur altissime, ut ejus potentia suf∣fragante, universorum hostium frangatur impi••••as, populsque tuus cessante formidine te solum timere e consistat. Per eun∣dem, &c. f

Hiis expletis Archiepiscopus cum Paribus Coronam su∣stentantibus Regem taliter insignitum & deductum in solium sibi praeparatum sericis stratum, & ornatum, ubi collocavit eum in sede eminenti, unde ab omnibus pos∣sit videri. Quem in sede sua talitèr residenter•…•… mox Archiepiscopus mitrâ depositâ osculatur eum di•…•….

Vivat Rex in aeternum.

Page 218

Et post eum Episcopi & Laici Pares qui ejus Coronam sustentant, hoc idem dicentes. a

His expletis manebit Rex sedens in suo solio, donec Regina fuerit consecrata, quâ consecratâ & ad suam se∣dem reducta, missa à Cantore primo & Succentore cho∣rum servantibus inchoetur, & suo ordine decantetur.

Oratio pro Rege.

Quaesumus Omnipotens Deus, ut famulus tuus Rex noster N. qui tua miseratione Regni suscepit gubernacula, virtutum etiam omnium percipiat incrementa, quibus decentèr ornatus, & vitiorum monstra devitare, & hostes superare, & ad te qui via, veritas & vita es gratiosus valeat pervenire. Per Domi∣num.

Secreta.

Munera quaesumus Domine oblata sanctifica, & ut Nobis u∣nigeniti tui corpus & sanguis fiant, & N. Regi nostro ad obti∣nendam animae corporisque salutem, & ad peragendum injun∣ctum officium te largiente usquequaque proficiant. Per, &c. b

Postcommunio.

Haec Domine Oratio salutaris famulum tuum N. Regem no∣strum ab omnibus tueatur adversis; quatenus & Ecclesiasticae pais obtineat tranquillitatem, post illius temporis decursum ad aeternam perveniat haereditatem. Per Dominum, &c.

Quando legitur Evangelium, Rex, & Regina debent deponere Coronas suas. Notandum, quod lecto Evange∣lio, major inter Archiepiscopos & Episcopos accipit librum Evangelii, & defert Domino Regi ad deosculandum, & postea Reginae, & postea Domino Archiepiscopo Missam ce∣lebranti. Post offertorium Pares deducunt Regem ad al∣tare, Coronam ejus sustinentes. Rex autem debet offerre panem unum. Vinum in urceo argenteo. Tresdecem Bisantos aureos, & Regina similiter. In eundo autem & redeundo Gladius nudus defertur coram eo. Finita Mis∣sa iterùm Pares adducunt Regem coram altari, & commu∣nicat corpus & sanguinem Domini, de manu Domini Ar∣chiepiscopi Missam celebrantis. Sed notandum est, quod ille qui dedit ei Evangelium ad deosculandum debet post Pax Domini, accipere pacem ab Archiepiscopo Missam

Page 219

celebrante & deferre Regi cum oris osculo, & Reginae a in libro. Et post eum omnes Archiepiscopi, & Episco∣pi, unus post alium, dant osculum pacis Regi in suo solio residenti. Missa finita deponit Archiepiscopus Coronam de capite Regis, & expoliato Rege de insignioribus vesti∣mentis, & aliis indutis, iteùm imponit capiti suo Archi∣episcopus aliam Coronam minorem, & sic vadit ad palatium nudo Gladio praecedente. Et sciendum, quod ejus Cami∣sia propter Sanctam unctionem debet comburi.

De Ampullae reductione.

Sciendum, quod Rex debet recipere de Baronibus suis Nobilioribus & fortioribus in die Coronationis suae in aurora diei b mittere apud sanctum Remigium pro sancta Ampulla, & illi debent jurare Abbati & Ecclesiae, quod dictam sanctam Ampullam bona fide ducent & re∣ducent ad sanctam Ecclesiam beati Remigii. Abbas autem hoc facto, debet sanctam Ampullam afferre sicut superi∣us est notatum. Finita consecratione & missa, debent iterùm iidem Barones reducere sanctam Ampullam us∣que ad sanctum Remigium honorificè & securè, & eam restituere loco suo. c

Ordo ad Reginam benedicendam.

Quae debet consecrari statim post factam consecrati∣onem Regis, debet ei parari solium in modum solii Re∣gis. Debet tamen aliquantulum minus esse. Debet au∣tem Regina adduci à duobus Episcopis in Ecclesiam, & Rex in suo solio sedere, in omnibus ornamentis suis regi∣is sicut in solio residebat post Inunctionem, & Corona∣tionem suam superiùs annotatam. Regina autem addu∣cta in Ecclesiam debet prosterni ante altare, & prostrata debet orare, quâ elevatâ ab oratione ab Episcopis debet iterùm caput inclinare, & Archiepiscopus hanc Orationem dicere.

ORATIO.

Adesto Domine supplicationibus nostris, et quod hu∣humilitatis

Page 220

nostiae gerendum est mysterio tuae virtutis im∣pleatur effectu. Per Dom. &c.

Deinde dicat Archiepiscopus hanc Orationem.

Omnipotens aeterne Deus fons & origo totius bonita∣tis, qui foeminei sexus fragilitatem nequaquam repro∣bando, potiùs adversaris, sed dignantèr comprobando, potius eligis. Et qui infirma mundi eligendo, fortia quaeque confundere decrevisti: quique etiam gloriae vir∣tutisque tuae triumphum in manu Judith foeminae, olim Judaicae plebi de hoste saevissimo designare voluisti: respi∣ce quaesumus ad preces humilitatis nostrae. Et super hanc famulam tuam N. quam supplici devotione in Reginam eligimus, benedictionum tuarum dona multiplica. Eam∣que dextera tuae potentiae semper & ubique circunda, sitque bono muniminis tui undique firmitèr protecta, quatenus visibilis, seu invisibilis hostis nequitias trium∣phalitèr expugnare valeat. Et una cum Sara atque Re∣becea, Lya et Rachel, beatis reverendisque foeminabus, fructu uteri sui faecundari seu gratulari mereatur, ad totius decorem regni, statùmque sanctae Dei Eccle∣siae regendum, necnon protegendum. Per Christum Do∣minum nostrum, Qui ex intemerato beatae Mariae Virgi∣nis alvo nasci, visitare, ac renovare dignatus est mundum: Qui tecum vivit, &c.

Alia Oratio.

Deus qui solus habes immortalitatem, lucemque in∣habitas inaccessibilem, cujus providentia in sui dispositi∣one non fallitur, qui secisti quae futura sunt, et vocas ea quae non sunt, qui suberbos aequo modeamine de princi∣patu dejicis, atque humiles in sublime dignantèr prove∣his, Ineffabilem misericordiam tuam supplices exora∣mus, ut sicut Hster Reginam, Israelis causa salutis de cap∣tivitatis suae compedesolutam ad Regis assueti thalamum, regnique sui consortium transire fecisti. Ità hanc famulam tuam N. humilitatis nostrae benedictione Christianae ple∣bis gratia salutis ad dignam sublimemque copulam Regis 〈◊〉〈◊〉 mise••••corditèr transire concedas. Et ut in foedre

Page 221

conjugii semper manens pudica proximam Virginitatis palmam continere queat; tibique Deo vivo & vero in om∣nibus & super omnia jugitèr placere desideret. Et te inspirante quae tibi placita sunt toto corde perficiat. Per Dominum nostrum, &c.

Alia Oratio.

Omnipotens sempiterne Deus hanc famulam tuam coe∣lesti benedictione sanctisica, et quam in adjutorio regni Reginam eligimus, tua ubique sapientia doceat atque confortet, et Ecclesia tua fidelem famulam semper ag∣noscat. Per Christum Dominum nostrum.

Notandum, quod tunica Reginae, & camisia debent ss apertè usque ad corrigiam, & Dominus Archiepiscopus debet inun∣gere eam oleo sancto in capite, & in pectore, & dicere dum inngit in qualibet Ʋnctione.

In nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti, prosit tibi haec Unctio olei in honorem et consirmationem aeternam in saecula saeculorum. Amen.

Facta Ʋnctione, dicat Archiepiscopus, Oremus.

Spiritus sancti gratia humilitatis nostrae officio in te co∣piosa descendat, ut sicut manibus nostris indignis oleo materiali oblita pinguescis exterius; ità ejus invisibili un∣guine delibuta impinguari mereare interius ejus spiritu∣ali unctione perfectissimè semper imbuta, et illicita de∣clinare tota mente, et spernere discas seu valeas, et utilia animae tuae jugitèr cogitare, optare, atque operare que∣as.

Alia Oratio.

Deus Pater aeternae gloriae sit tibi adjutor. Et omnipo∣tens benedicat tibi, preces tuas exaudiat, vitam tuam longitudine dierum adimpleat, benedictionem tuam jugi∣tèr confirmet, te cum omni populo in aeternum conservet, inimicos tuos confusione induat, et super te Christi san∣ctificatio ac hujus olei infusio floreat. Ut qui tibi in terris tribuit benedictionem, ipse in coelis conferat meri∣tum

Page 222

Angelorum. Benedicat te, et custodiat in vitam ae∣ternam Dominus noster Jesus Christus, Qui vivit, &c.

Tunc debet ab Archiepiscopo Annulus immitti digito, et dicere.

Accipe Annulum fidei signaculum sanctae Trinitatis, quo possis omnes haereticas praviates devitare, barbaras gentes, virtute tibi praestita ad agnitionem veritatis advocare.

Sequitur Oratio, Dominus Ʋobiscum.

Oremus.

Deus cujus est omnis potestas & dignitas da famulae tuae signo trae fidei prosperum suae dignitatis effctum in qua tibi semper firma maneat, tibique jugitèr placere contendat. Per Do∣minum, &c.

Post istam Orationem datur ab Archiepiscopo Scep∣trum modicum alterius modi quam Sceptrum Regium, et Virga consimilis Virgae Regiae. Et in tradendo dicat Ar∣chiepiscopus.

Accipe Virgam virtutis & aequitatis, & esto pauperibus misericors, & assabilis, viduis, pupillis, & orphanis diligen∣tissimam curam exhibeas, ut Omnipotens Deus augeat tibi gra∣tiam suam. Qui vivit, & regnat.

Sequitur post dationem Sceptriet Virgae haec Oratio.

Omnipotens sempiterne Deus affluentem Spiritum tuae bene∣dictionis super famulam tuam nobis orantibus propitiatus insun∣de, utque per manus nostrae impositionem hodiè Regina institui∣tur, sanctificatione tua digna, & electa permaneat, ut nun∣quam postmodum de tua gratia separetur indigna. Per Do∣minum.

Tunc debet ei imponi à solo Archiepiscopo Corona in Ca∣pite ipsius, quam impositam sustentare debent undique Baro∣nes. Archiepiscopus autem debet dicere in impositionem Ora∣tionem.

Accipe Coronam gloriae et regalis excellentiae, honorem jocunditatis, ut splendida fulgeas, et aeternâ exultatione

Page 223

Coroneris. Ut scias te esse consortem regni, populoque Dei semper prosperè consulas, et quanto plus exaltaris, canto amplius humilitatem diligas atque custodias. Unde sicut exterius auro et gemmis redimita enites, ità et inte∣rius auo sapientiae virtutumque gemmis decorari con∣tendas, quatenus post occasum hujus saeculi cum pru∣dentibus virginibus sponso perhenni Domino nostro Jesu Christo dignè et laudabilitèr occurens, regiam coelestis aulae merearis ingredi januam, Auxiliante Domino no∣stro Jesu Christo, Qui cum Patre, et Spiritu sancto vivit, et reguat per infinita saecula saeculorum. Amen.

Post Impositam Coronam dicat Archiepiscopus.

Omnium Domine fons bonorum, & cunctorum dator prove∣ctuum, tribue famulae tuae N. adeptam benè regere dignitatem, & à te sibi praestitam in ea bonis operibus corrobora gloriam. Per Dom.

Domine sancte Pater omnipotens, aeterne Deus, honorum cunctorum auctor & distributor, benedictionumque omnium largus infusor, Tribue super hanc famulam tuam Reginam benedictionis gratiae tuae copiam, & quam humana sibi electio praesse gaudet, tuae supernae electionis ac benedictionis infusio accumulet. Concede ei Domine auctoritatem regiminis, con∣silii magnitudinem, sapientiae, prudentiae, & intellectus ha∣bundantiam, religionis ac pietatis custodiam quatenus mere∣tur benedici, & augmentari in nomine ut Sara, visitari, & saecundari ut Rebecca, contra omnium muniri monstra vitio∣••••um ut Judith, In regni regimine eligi ut Hester. Ʋt quam humana nititur fragilitas benedicere, coelestis potius intimi roris & sacri olei repleat infusio. Et quae à Nobis coronatur & benedicitur in Reginam à te mereatur obtinere in praemio aeternitatis perpetuae. t sicut ab hominibus sublimatur in no∣mine ità à te sublimetur fide & operatione. Illo etiam sapi∣entiae tuae * cum rore perfunde quem beatus David in repromis∣sione, & filius ejus Solomon percepit in locupletatione. Sis ei Domine contra cunctorum ictus inimicorum lorica, in adver∣sis galea, in prosperis sapientia, in proteetione clypeus sempi∣ternus.

Page 224

Sequatur pacem, diligat caritatem, abstinent se ab omni impietate, loquatur justitiam, custodiat veritatem. Sit cuitrix justitiae, & pietatis, amatrix religionis, vigentque prae∣senti benedictione in hoc aevo annis plurimis, & in sempiterno sine fine aeternis. Praestante Domino nostro Jsu Christo, qi cum Patre & Spiritu sancto vivit, & regnat Deus. Per omnia saecula saeculorum. Amen.

Post istam Orationem Barones qui Coronam ejus susten∣tant deducunt eam ad solium, ubi in sede parata collo∣catur circumstantibus eam Baronibus et Matronis Nobi∣lioribus in oblatione. In pace serenda, in communi∣one penitùs est ordo Regis superius annotatus obser∣vandus.

Notandum, quod antequam Archiepiscopus dicat, Pax Domini, &c. debet dicee hanc benedictionem super Re∣gem, et super populum. Sic.

Benedicat tibi Dominus, custodiatque te, & sieut voluit te super populum suum constituere Regem, ita in praesenti saeculo faelicm, & aeternae faelicitati tribuat esse consortem. Amen.

Alia Benedictio.

Clerum ac populum quem sua voluit opitulatione tua sanc∣tione congregari, tua dispensatione & tua administratione, per diuturna tempora facias faeliciter gubernari. Amen.

Alia Benedictio.

Quatenus Divinis monitis parentes adversitatibus omnibus carentes, bonis omnibus exberantes, tuo ministerio fideli amore obsquentes, & in praesenti saeculo pacis tranquillitate fruan∣tur, & tecum aeternorum Civium consortio potiri mereantur. Amen. Quod ipse parare dignetur cujus regnum & imperium sine fine permanet in saeculit saeculorum. Amen. Et benedictio Dei Omnipotentis Patris et Filii et Spiritus sancti vos descen∣dat et maneat semper. Amen.

Explicit ordo et officium in Consecratione Regis et Re∣gina.

Page 225

Having given you this Account of the Ceremonies and Prayers used at the Coronations of Forein Christian Em∣perors and Kings; I shall next present you with the Or∣der, Prayers, Ceremonies and Solemnities used at the Co∣ronations of our antient Saxon and English Kings; especi∣ally with those in later ages, since our Kings and Queenes became Protestants, never formerly published in print.

For the manner and ceremonies of the Unction, Bene∣diction and Coronation of the Kings of England, the Oaths then taken by them, with the Oaths and Homages made by the Prelates & Nobles to them, mentioned in our Histories, (being not so pertinent to my Theam) I shall re∣ferr the Readers to peruse them at their leisue, in Mat. Wstm. Flores Hist. part 1. Anno 435, 445, 454, 465, 498, 516. Galfridus Monumetensis, Histor. Regum Brit. l. 9. c. 7, 8. &c. during the British Kings reigns. Willielmus Malmesburiensis, de Gestis Regum Angl: l. 2. c. 4. 6. 9. 13. Mat. Westminster, Flores Hist. pars 1. Anno 855, 871, 924, 940, 946, 959, 973, 974, 975, 979, 1016, 1035, 1042. Leges Edwardi Confessoris, Lex 17. in Mr. Lamards Ar∣chaion, Fox Acts and Monuments, London 1641. Vol: 1. p. 214. for our Saxon and Danish Kings. Malmesburiensis, Hoveden, Brompton, Mat: Paris, Mat: Westminster, Tho. Wal∣singham, Speed, Holinshed, Grafton, Stow, in the Lives of King William 1, 2. Henry 1. King Stephen, Henry 2. Rich. 1. King John, H. 3. Edw. 1, 2, 3. R. 2. H. 4, 5, 6. Edward 4. Richard 3. H. 7, & 8. Edward 6, Queen Mary, Queen Elizabeth, and King James, whose respective Coronati∣ons, Oathes, and Solemnities they recite. To which I shall adde Rot. Parl. anno 1 R. 2. n. 44. & 1 H. 4. n. 17 53. to 62. and Robertus Hlcot in lib: Sapientiae, Lectio 74. fol. 73. A. B. where he mentions both the Oath, Ʋnctin, Crmo∣nies, and some prayers used at our Kings Coronations. I shall present you 1: With the antient Form of our Saxon Kings Coronations, and the prayers used at them; recor∣ded by Mr: Selden out of the old Saxon Ceremonial. 2ly: With the Ceremonies and prayers used at the Coro∣nation of King Richard the 2. 3ly: With the uual Form

Page 226

of the Coronation of the Kings of England, and their Queens, and of the Prayers used thereat (never hitherto published, and omitted by M: 〈◊〉〈◊〉, in his Titles of Honor) extracted out of Liber Regulis, being the orm used at the Coopations of Henry the 7, & 8. and their Queens, King James, and Queen Ann, and our late King Charles. 4ly: With the Form of the Coonation of the Kings of Scotland, sed at the Coronation o our late King Charles, ann 1633.

For the 1: Ar: Selder (our most learned Antiquary) informs us; That there remain in an old imperfect Pon∣tisical of the Saxon times, a piece of a Ceremonial for the Coronation of the Kings and Queens of England, or of the English-Saxons, wherein after divers Prayers and Benedictions, this sollows for the Anointing.

OMnipotens sempiterne Deus, Creator ac Gubernator Coeli & Terrae, conditor & dispositor Anglorum & Hminum, Rex Regum, & Dominus dominantium, qui Habraham fide∣lem famulum tuum de hostibus triumphare fecisti; Moysi & Josue populo tuo Praelatis, mi ltiplicem victoriam tribuisti; hu∣milem quoque David puerum tuum Regni fastigio sublimasti, eumque de ore Leonis & de manu Bestiae atque Goliae, sed & de gladio maligno Saul, & omnium inimicorum ejus liberasti, & Salomonem supientiae pacisque ineffubili munere ditasti; respi∣ce, quaesumus omine, ad preces nostrae humilitatis, & super hunc famulum tuum, illum quem supplici devotione in Regem Anglorum vel Saxonum pariter eligimus, Benedictionum tu∣arum dona multiplica. Hunc dexterâ tuae potentiae semper ubique circunda, quatenus praedicti Abrahae sidelitate firmatus, Moysi mansuetudine fretus, Josuae fortitudine munitus, Da∣vid humilitate exaltatus, Salomonis sapientia decoratus, tibi in omnibus complacent, & per tramitem justitiae inossenso grssu semper incedat. Hic totius Regni Anglo-Saxonum Ecclesium deinceps cum plebibus sibi annexis ita enutriat ac doceat, mu∣niat, & instruat, contraque omnes visibiles & invisibiles hostes idem potenter regaliterque tuae virtutis regimen amministret, ut regale solium, videlicet Anglorum vel Saxonum Sceptro,

Page 227

non deserat, sed ad pristinae fidei pacis{que} concordiam eorum ani∣mos, te opitulante, reformet, ut populorum debitâ subjectione fultus, condigno amore glorificatus per longum vitae spatium, pa∣ternae apicem gloriae, tuae miseratione unita, stabilire & guber∣nare mereatur. Tuae quoque protectionis galea munitus & scu∣to insuperabili jugitèr protectus, armis{que} coelestibus circundatus, optabilis victoriae triumphum de hostibus foeliciter capiat, terro∣remque suae potentiae infidelibus inferat, & pacem tibi militan∣tibus laetantèr reportet. Ʋirtutibus, Christe, hunc quibus prae∣fatos fideles tuos decorasti, multiplici honoris benedictione con∣decora, & in regimine regni sublimitèr colloca, et oleo gratiae Spiritus Sancti perunge, per Dominum, in unitate ejusdem.

The Rubrique to this Prayer, is thus; Consecratio Re∣gis ab Episcopo qui arcem tenuerit super eum dicenda, which I understand for the Archbishop: And after the prayer fol∣lows this Rubrique. Hic unguatur oleo & haec cantetur An∣tiphona, the Anthem being thus,

Ʋnxerunt Salomonem Sadoch Sacerdos & Nathan Pro∣pheta Regem in Gion, et accedentes dixerunt, Vivat Rex in aeternum.

Quam sequatur Oratio.

Christe perunge hunc Regem in regimen unde unxisti Sacer∣dotes Reges & Prophetas ac Martyres qui per fidem vicerunt regna, & operatisunt Justitiam, atque adepti sunt repromissiones. Tua sacratissima unctio super caput ejus defluat, atque ad inte∣riora descendat & cordis illius intima penetret, & promissioni∣bus, quas adepti sunt victoriosissimi Reges, gratia tua dignus efficiatur, quatenus et in praesenti seculo felicitèr regnet, & ad eorum consortium in coelesti regno perveniat per Dominum.

Alia.

Deus electorum Fortitudo et humilium Celsitudo, qui in pri∣mordio per effusionem diluvii, crimina mundi castigare volisti, et per Columbam ramum olivae portantem pacem terris reddi∣tam demonstrasti, iterum{que} Aaron famulum 〈◊〉〈◊〉 per Ʋnctio∣nem Olei Sacerdotem sancxisti, et poste per 〈◊〉〈◊〉 unguenti in∣fusionem ad regendum populum Israeliticum Sacerdotes ac

Page 228

Reges et Prophetas praefecisti vultum{que} Ecclesiae—

There the Copy is defective; nor hath it more that concerns Anointing the King. But after the Ceremonies that belong to the whole Coronation of the King, fol∣lows the form of the crowning the Queens also of that age, who were likewise anointed.

Sequitur consecratio Reginae quae propter honorificentiam (so are the words of the Rubrique) ab Epis oposacri unguinis oleo super verticem perfundenda est, et in Ecclesia coram Opti∣matibus cum condigno honore & Regia celsitudine, & in Rega∣lis thori consortium benedicenda & consecranda est, quae etiam Aunulo pro integritate fidei & Corona pro aeternitatis gloria decoranda est.

The words used at their anointing were,

In Nomine Patris, & Filii, & Spiritus Sancti, prosit tibi haec Ʋnctio Olei in honorem et confirmationem aeternam in saecula saeculorum: Amen:

——& cunctos sanctae Dei Ecclesiae adversarios regnumque tibi commissum tutari atque protegere Castra Dei, per auxilium invictissimi Triumphatoris Domini nostri Jhesu Christi, qui cum Patre in Vnitate Spiritus Sancti vivit & regnat.

Then it goes on thus, in the Kings Coronation.

Oratio post datum Gladium.

Deus qui providentiâ tuâ coelestia simul & terrena modera∣ris, propitiare Christianissimo Reginostro, vt omnis hostium su∣orum fortitudo virtute Gladii spiritualis frangatur, ac te pro illo pugnante, penitùs conteratur per, &c.

Hic Coronetur Rex, eique dicatur.

Coronet te Deus Coronâ Gloriae atque Justitiae, honore & o∣pere fortitudinis, ut per officium benedictionis cum fide recta & multiplici bonorum operum fructu, ad Coronam pervenias regni perpetui, ipso largiente cujus regnum permanet in secula secule∣num. Amen.

Oratio super Regem postquam Corona fuerit▪ imposita super caput ejus.

Deus perpetuitat is, Dux virtutum, cunctorum hostium vic∣tor,

Page [unnumbered]

benedic hunc famulum tuum N. tibi caput suum humilitr inclinantem, & prolixâ sanitate & prosperâ felicitate cum con∣serva, ut ubicunque vel pro quibuscunque auxilium tuum invo∣caverit ciò adsis & protegas ac defendas. Triue ei, quaesu∣mus, Domine divitias gratiae tuae; comple in bonis dsiderium ejus; Corona eum in misericor dia tu, ut tibi Domine pia de∣votione famuletur per, &c.

Which are the same almost in a Syllable that in the latter Ceremonials of the English Coronation, are appoin∣ted for the particular time of the putting on the Crown.

By the same old Ceremonial also, the Queen after her Vnction and receiving the Ring, is to be Crowned with these words, which are also in the latter Forms.

Accipe Coronam gloriae, et honorem jocunditatis, ut splendi∣da fulgeas et aeterna exultatione Coroneris per, &c.

Alia.

Omnium Domine sons bonorum et cunctorum dator profec∣tum, tribue samulae tuae N. adeptam bene regere dignitatem, et à te sibi pestitam in ea bonis operil us corroborare gloriam, per Dominum nostrum, &c.

Hic detur Regi Sceptrum eique dicatur.

Accipe Sceptrum ••••giae potestatis insigne, Virgam scilicet regni rectam, virg am virtutis, qua teipsum bene rega, et Sanctam Ecclsiam populumque videlicet Christianum tibi à Deo commissum Regia virtute ab improbis defendas. Pravos corrigas, rectos pacifices, et ut viam rectam tenere possint, tuo juvamine dirigas, quatenus de temporali regno ad aeternum regnum pervenias. Ipso adjuvante cujus regnum et imperium sine sine permanet in secula seculorum. Amen.

Oratio super Regem postquam datum fuerit ei Sceptrum.

Omnium Domine fons bonorum, cunetorumque Dominus I∣stitutor profectuum, tribue quaeso famulo tuo Illi. adeptam be∣ne regere dignitatem, et à te sibi concessum bonorem dignare corroborare Honorifica cum prae cunctis Regibus Britanniae, uberi um benedictione locupleta, et in solio regni firma stabili∣tate consolida, visita eum in sobole, et praesta ei prolixitatem uitae. In diebus ejus fuperoriatur Ju••••••tia, ut cum jocunditate et laeticia aeterno glorietur in regno per, &c.

Page 230

Hic Regi Virga detur eique dicatur.

Accipe Virgam virtutis atque aequitatis, qua intelligas mulcere pios & terrere reprobos. Errantes viam doce, lap∣sisque manum porrige, disperdasque superbos, & releves humiles, ut aperiat tibi ostium Ihsus Cbristus Dominus noster, qui de sipsoait. Ego sum ostium, per me si quis introierit salvabitur, Et ipse qui est Clavis David & Sceptrum Domus Israhel qui aperit & nemo claudit, claudit et nemo aperit. Sit tibi ad∣jutor qui educit vinctum de domo Carceris, sedentem in tenebris et umbra mortis, ut in omnibus sequi merearis eum de quo Propheta David cecinit. Dominus in saeculum saeculi, vir∣ga recta est virga Regni tui. Imitare ipsum qui dicit, dili∣gas Justitiam & hodio habeas iniquitatem, propterea unxit te Dominus Deus tuus oleo laetitiae ad exemplum illius quem an∣te saecula unxerat prae participlbus suis, Jhesum Christum Domi∣num nostrum.

Benedictio ad Regem.

Extendat omnipotens Dominus dexteram suae benedictionis, et ffundat super te donum suae protectionis, Sanctae Mariae, ac Beati Petri Apostolorum Principis, Sanctique Gregorii An∣glorum Apostolici, atque omnium sanctorum intercedentibus meritis. Amen.

Indulgeat tibi Dominus omnia mala quae gessisti, et tribuat tibi gratiam et misericordiam quam humiliter ab eo deposcis, ut liberet te ab adersitatibus unctis, et ab omnibus visibilium et invisibilium inimiorum insidiis. Amen.

Angelos suos bonos semper et ubique qui te praecedant, comi∣tentur, et subsequantur, ad custodiam tui ponat, et à pecca∣to seu gladio, et ab omnium periculorum discrimine sua te po∣tentia liberet. Amen.

Inimicos tuos ad pacis caritatisque benignitatem convertat, et bonis omnibus te gratiosum, et amabilem faciat, pertinaoes quoque in tui insectatione et odio, confusione salutari induat, super te autem sanctificatio sempiterna floreat.

Ʋictoriosum te atque triumphatorem de invisibilibus atque visibilibus hostibus semper efficiat, et sancti nominis sui tim∣rem pariter et amorem continuum cordi tuo infundat, et in fide rect ac bois operibus p••••soverabilem reddat, et pace in diebus

Page 231

tuis concessâ, cum palma victoriae te ad perpetuum regnum per∣ducat. Amen.

Ft qi te voluit super populum suum constituere Regem, et in praesenti saeculo foelicem, et aeternae foelicitatis tribuat esse con∣frtm. Quod ipse praestare, &c.

Alia.

Benedic. Domine hunc praeelectum Principem qui reg∣na omnium Regum à aeculo moderaris. Amen.

Et tali eum benedictione glorifica, ut avitia teneat sublimitate Sceptrum salutis, & sanctificae propitiationis munere reperiatur locupletatus. Amen.

Da ei à tuo spiramine regere populum sicut Salomonem fecisti regnum optinere pacificum. Amen. Quod ipse praestare, &c.

Designatio status Regis.

Sta & retine amodo statum, quem hucusque paterna suggestione tenuisti haeeditario jure tibi delegatum per autoritatem Dei Omnipotentis & per paesentem taditi∣onem nostram, omnium scilicet Episcoporum, caetero∣rumque Dei servorum; & quantò clerum sacris Altaribus propinquirem prospicis, tantò ei potiorem in locis con∣gruis honorem impendere memineris, quatenus media∣ator Dei et hominum, Te mediatorem Cleri & Plebis in hoc Regni solio confirmet, & in Regno aeterno secum reg∣nare faciat Jesus Christus Dominus noster, Rex Regum, et Dominus dominantium, qui cum Deo Patre & Spiritu Sancto, &c.

Sequitur Oratio.

Omnipotens Deus det tibi de rore coeli et de pinguedi∣ne terrae habundantiam frumenti et vini et olei, serviant tibi populi, et adorent te tribus. Esto Dominus fratrum tuorum, et incurventur ante te filii matris tuae, et qui benedixerit tibi benedictionibus repleatur, & Deus erit adjutor tuus. Omnipotens benedicat tibi benedictioni∣bus coeli desuper et in montibus, et in collibus, benedi∣ctionibus Abyssi jacentis deorsum, benedictionibus ube∣rum et vulvae, benedictionibus uvarum pomorumque; Benedictiones Patrum antiquorum, Abraham, Isaac, et Jacob confortatae sint super te, per, &c.

Page 232

Alia Oratio.

Benedic Domine fortitudinem hujus Principis, et ope∣ra manuum illius suscipe, et benedictione tua terra ejus de pomis repleatur, de fructu coeli, et rore atque abyssi subjacentis, de fructu solis, etunae, de vertice antiquo∣rum montium, de pomis aeternorum collium, et de fru∣gibus terrae et plenitudine ejus.

Benedictio illius qui apparuit in rubo veniat super ea∣put Illius, et plena sit benedictio Domini in filiis ejus, et tingat in oleo pedem suum.

Cornua Rinocerotis cornua illius; in ipsis ventilabit gentes usque ad terminos terrae, et ascensor coeli Auxilia∣tor suus in sempiternum fiat, per Dominum, &c.

Thus much for the Saxon Kings & Queens coronations.

I find this Note of the principal Officers used at the Coronation of our King Richard the first.

Officiarii principales in die coronationis Regis.

IMprimis, officium magni elemosinarii pertinet Domino Nicholao de Bello campo Bedford qui pannum sub pe∣dibus Regis stratum in processione praedicta, de Aula ad Ecclesiam extendi faciet, et tum per extra ostium Ec∣clesiae Westmonasteriensis inter pauperes distribui faciet.

Item Episcopus Dunelm. & Bathon. Episcop. Regem supportabunt in coronatione sua preciostoribus induti.

Item Cancellarius Angliae, (si Episcopus fuerit) Pon∣tificalibus indutus coram Rege in processione Ecclesiae Sancti Edwardi regale potabit.

Item Thesauraius Angliae (si Episcopus fuerit) Dal∣matica indutus et Pontificialibus, patenam dicti Cali∣cis ante Regem portabit, & ante Cancellarium ibit.

Item duo Dces sive Comites excellentiores Regni qui attinent Regi, propinquiores in sanguine, Sceptrum reg∣ni cum cruce, et virgam auream cum columba ante Re∣gem in processione portabunt.

Item Comes Cestriae portabit in processione coram Rege, gladium vocatum Curtana, ex cujus parte dextra Comes Hntingdon alium gladium portabit, & tertium ex sinistra parte portabit Comes Warwick.

Page 233

Item unus de Nobilioribus Dominis & Magnatibus regni, portabit magna Calcaria Deaurata in processione.

Item Comes in regno superior ensem circa Regem in∣inctum in Coronatione oblatum super altare, redimet, & redemptum ante Regem in Palatium revertentem portabit.

Item Comes Lycestriae serviet Regi die Coronationis suae de officio Senescalliae.

Item Dux Eboracensis, & Heredes sui portabunt Coro∣nas Regis & Reginae in eorum Coronatione.

Item Comes Norfolciae serviet de officio Marescallis.

Item Comes Arundel serviet de Pincerna.

Item Comes Hereford serviet de Constabulario.

Item Comes Oxoniae serviet officio Camerarii.

Item Dominus Nicolaus Hastings serviet Regi de map∣pis.

Item Dominus Nicolaus de Bello Campo de Duneley serviet de Salsario & Cultellis.

Item Dominus Nicolaus Furnival sustentabit brachia Regis et Reginae in ipsorum Coronatione.

Item duo Episcopi, ad hoc per Regem assignati, susten∣tabunt Reginam in coronatione sua.

Item una de Nobilioribus dominatus Angliae semper assistet Reginae in sua coronatione., & ei sedulè ministrabit.

Stephanus de Pnchest. Constabularius Dover et Custos quinque Portuum, Anno 21 Ri. fil. Regis H. sic cer∣tificavit.

For the 2d. it is thus related by Thomas of Walsingham, Hist. Angliae, p. 193, to 197.

Die Jovis, id est 16 die Julii, videlicet 17 Calend. Augusti, vigilia sancti Kenelmi Regis, convenientibus Archiepiscopo et Episcopis Regnique Proceribus ad West∣monast. summo mane, ordinata processione Monacho∣rum in capis, Episcopi cum Monachis ad ostium Regii thalami pervenerunt, et paratum Regem reperientes ••••idem, per manus qui ejus lateribus astiterunt, perdux∣erunt in Ecclesiam Sancti Petri, cantantes Antiphonam in honorem Apostoli, cum oratione competenti adjuncta

Page 234

et hac oratione: Deus humilium visitator, qui nos tua misericordia consolaris, praetende super famulum tuum Regem nostrum misericordiam tuam, ut per eum tuum in nobis adesse sentiamus adventum. Rex verò mox ut altare pervenit, prostravit se folo tenùs ante altare, pa∣vimentum autem stratum fuit palliis et tapetis. Prosecuta ut diximus oratione, Archiepiscopus cum Episcopis qui aderant, prostravit se super pavimentum circa Regem. Interim duo Episcopi Letaniam devote cantarunt. Qua expleta, erectus Rex, ductus est ad sedem▪suam▪ Choro hanc▪ Antiphonam decantante, Firmetur manus tua. Tunc Episcopus sermonem fecit de materia Regis et Regni ad populum, qualiter Rex se haberet in populo, & in quibus populus sibi debuit obedire. Quo completo, juravit Rex coram Archiepiscopo et Proceribus qui ibi aderant, quoniam ipsi soli ejus juramentum audire potuerunt, quòd Ecclesiam suis permitteret gaudere libertatibus, et eam ac Ministros ejus honoraret, et fidem rectam tene∣ret, rapacitatem et omnes iniquitates in omnibus gradi∣bus interdiceret. Secundò, ut leges terrae bonas ubique servari faceret, et praecipuè leges S. Edwardi Regis et Confessoris qui in eadem requiescit Ecclesia, et malas leges faceret abrogari. Tertiò, ut non esset personarum acceptor, sed judicium rectum inter virum et virum fa∣ceret, et praecipuè misericordiam observaret▪ sicut sibi suam indulgeat misericordiā clemens, et misericors Deus. Quibus expletis, Archiepiscopus praecedente eum Ma∣reschallo Angliae Domino Henrico Percy, convertit se ad omnes plagas Ecclesiae, indicans populo Regium juramen∣tum, et quaerens, si se tali Principi ac Rectori subjicere et ejus jussionibus obtemperare vellent? Et responsum est à plebe tisone clamore, quòd libenter sibi parere vellent. Archiepiscopus Regem his orationibus benedix∣it, videlicet, Omnipotens et sempiterne Deus, benedic Domine hunc Regem nostrum, qui regna omnium mode∣raris à saeculo, tali eum benedictione glorifica, ut Davi∣dicae teneat sublimitatis seeptum, et glorificatus in ejus propitius reperiatur merito; da ei tuo inspiramine, cum

Page 235

mansuetudine ita regere populum, sicut Solomon fecisti regum obtinere pacificum. Tibi cum timore semper sit subditus, tibique militet cum quiete; sit tuo clypeo protectus cum Proceibus, et ubique tua gratia victor existat. Honorifica eum prae cunctis regibus gentium. Felix populis dominetur, et faeliciter eum nationes ad∣orent, vivat in gentium catervis magnanimus, sit in ju∣diciis aequitatis singularis, locupletet eum tua praedives gratia, frutiferam habeat patriam, et ejus liberis tri∣buas profutura. Praesta ei prolixitatem vitae per tempora, ut in diebus ejus oriatur justicia, à te robustum teneat regiminis solium, et cum jucunditate et justicia aeterno gloriatur in regno. Ista praemissa benedictio post primam orationem ad modum praefationis ab Archiepiscopo cantabitur, qua cantata, dicta est & alia oratio super eum, scilicet; Deus ineffabilis, cum Antiphona, Com∣fortare & esto vir fortis, &c. Tunc Archiepiscopus ac∣cessit ad eum, & vestimenta sua discindens manibus suis à summo usque ad imum, exit eum praeter camisiam vestimentis suis. Custodes verò quinque portuum ex officio tam in processione quam in unctione & Missa, et post Missam dum iret ad palatium ab Ecclesia, semper tenuerunt umbraculum sericum magnum coloris aërii, 4. hastis per quatuor angulos colligatum. Sed non obstan∣te umbraculo supradicto, mox antequam Archiepisco∣pus eum suis vestibus exuisset, allatus est pannus aureus à comitibus,. sub quo latuit dum unctionis perciperet Sacamenta. Archiepiscopus (ut diximus) eo nudato, unxit manus ejus de oleo sanctificato, undè uncti fuerunt Reges & Prophetae, & sicut unxit Samuel Davidem in regem, ut sis benedictus & constitutus Rex in regno isto super populum istum, quem Dominus Deus tuus de∣dit tibi ad regendum & gubenandum. Item dixit ora∣tionem, Propice omnipotens Deus. Post haec unxit Ar∣chiepiscopus caput ejus, & pectus, & scapulas, ambas∣que compages brachiorum, dicens: Unguantur caput istud, pectus, & scapulae, & compages brachiorum de oleo sanctificato, &c. ut supra. Et interim chorus cantavit

Page 236

Antiphonam, Unxerunt regem Salomonem in Gyan, Sa∣dock Sacerdos, & Nathan Propheta, & ascendentes lae∣ti dixerunt, vivat. Alleluia. Postquam subjunxit Me∣tropolitanus, Deus dei filius Jesus Christus dominus no∣ster, qui à Patre oleo exultationis unctus est prae parti∣cipibu suis, ipse per praesentem sacri unguinis infusionem spiritum paracleti super caput tuum infundat, benedicti∣onemque eandem usque inteiora cordis tui penetrare faciat, quatenus hoc visibili & tractabili dono invisibilia percipere & temporali regno justis moderaminibus exe∣cuto aeternaliter cum o regnare merearis. Mox finita oratione, Archiepiscopus cum Episcopis, hymnum, Veni creator spiritus, rege interim prostrato in longa venia, & circa cum Metropolitano cum suffraganeis suis. Expleto hymno, erectus est Rex ab Archiepiscopo, & in∣dutus est primò tunica S. Ed. & post ejusdem dalmatica, projecta circa collum ejus stola, Archiepiscopo oratio∣nes competentes interim prosequente. Post haec Archie∣piscopus cum Episcopis tradidit ei gladium, ita dicens: Accipe gladium per manus Episcoporum, licèt indignas, vice tamen & autoritate sanctorum Apostolorum conse∣cratas tibi regaliter impositum, nostraeque benedictio∣nis officio defensionem sanctae Ecclesiae divinitus ordina∣tum, & esto memor de Psalmista qui prophetavit, dicens: Accingere gladio tuo super femur tuum potentissime, ut per eundem vim aequitatis exerceas, molem iniquitatis potenter destruas, & sanctam Dei Ecclesiam, ejusque fideles propugnando protegas, nec minus sub fide salsos quam Christiani nominis hostes execreris ac destruas; vi∣duas & pupillos clementer adjuves ac defendas, desolata restaures, restaurata conserves, uleiscaris injusta, confirmes bene disposita, quatenus haec in agendo virtutum trium∣pho gloriosus justiciae cultor egregius, cum mundi salva∣tore, cujus typum geris in nomine, sine fine merea is reg∣nare. Tunc duo Comites eum gladio accinxerunt: quo facto, Achiepiscopus armilas dedit ei, dicens: Accipe armilla sinceritatis & saprentiae, divinaeque circundatio∣nis indicium, quibus intelligas omnes operationes tuas

Page 237

contra hostes visibiles & invisibiles posse esse munitas. Posteà induit eum Archiepiscopus regali pallio, ita di∣cens: Accipe pallium quatuor nunciis formatum, per quod intelligas quatuor mundi partes divinae potestati esse subjectas, nec quenquam posse faeliciter regnare in terris, nisi cui potestas regnandi fuerit collata de coelis. Interim dum Archiepiscopus benedixit coronam regiam duo Comites calcaria verunt, ad quorum officium pertine∣bat. Benedicta corona Archiepiscopus imposuit super caput, dicens: Coronat te Deus corona gloriae atque ju∣sticiae, honore & opere fortitudinis, ut per officium nostrae benedictionis, cum fide recta, & multiplici bonorum operum fructu ad coronam pervenias regni perpetui. Tunc dedit ei Archiepiscopus anulum, cum his verbis: Acipe anulum regiae dignitatis, & per hunc, vitae catholicae fidei signaculunr, quia ut hodie ordinaris ca∣put & princeps regni ac populi, ita perseverabis author & stabilitor Christianitatis & christianae fidei, ut faelix in opere, locuples in fide, cum rege regum glorieris. Sta∣tim post haec accessit Dominus de Furneval, ex officio of∣ferens ei rubeam chirothecam, quam Archiepiscopus be∣nedixit & imposuit manui regiae, dans ei sceptrum his verbis, dicens: Accipe sceptrum regiae potestatis insigne, virgam scilicet regni rectam, virgam virtutis qua te ip∣sum bene regas, sanctam Ecclesiam, populum videlicet christianū tibi à Deo commissum, regia virtute ab impro∣bis defendas, pravos corrigas, rectos pontifices, & ut vi∣am rectam tenere possint tuo juvamine dirigas, quatenus de temporali regno ad aeternum regnum pervenias. Tunc dedit ei Archiepisc. virgam in alia manu, habentē in sum∣mitate columbā, nam sceptrum quod susceperat consur∣rexit de rotundo globo aureo quē tenebat in manu chi∣rothecata, & habebat in summitate signum crucis, & acce∣pit virgam praedict. cum verbis hi: Accipe virgā virtutis & aequitatis qua intelligas te mulcere pios, et terrere re∣pobos, errantes viam doce, lapsis{que} manum porrige, dis∣pedas••••e superbos, & releves humiles, ut apereat 〈…〉〈…〉 Jesus Christus Dominus noster. Post haec

Page 238

benedictus est Rex ab Archiepiscopo ita dicente: Benedicat te Deus custodiatque te, sieut te voluit super populum suum esse regem, ita in prae enti saeculo feli∣cem aeternae felicitatis tibuat esse consoîtem. His itaque peractis, osculatus est Rex Episcopos omnes & Abbates, à quibus statim ductus est postea ad regale solium, Epi∣scopis inchoantibus hymnum Te Deum Laudamus. Finis to hymno, Archiepiscopus ita eum allocutus est: Sta & re∣tine amodo locum quem hucusque paterna successione tenuisti haereditarie, indico tibi delegatum per authori∣tatem Dei omnipotentis, & praesentem raditionem no∣stram, scilicet omnium Episcoporum caeterorumque Dei servorum, & quantò clerum sacris altaribus propinquio∣rem, tantò ei potiorem in locis congruis honorem im∣pendere memineris, quatenùs mediator Dei & hominum, te mediatorem plebis in hoc regni solio confirmet, & in regnum aeternum regnare faciat Jesus Christus Dominus noster.

His itaque peractis, inchoata est missa congruens coro∣nationi regiae, cujus officium fuit, Protector noster aspice Deus, &c. Epist. Subjecti estote omni humanae creaturae propter Deum, &c. Gradale. Dirigatur Domine oratio mea. Alleluiah. Domine in virtute. Evangelium. Abeuntes Pharisaei: quod legit Episcopus Eliensis, Epistolam Episcopus Wigorni∣ens. Offertorium. Intende orationi meae Rex meus. Lecto Evangelio, Rex de regali solio ductus est ad offerendum. Primo igitur obtulit Archiepiscopo gladium suum quem susceperat, & postea quantum placuit, sed non minus marca propter consuetudinem: nam plus potest offerre Deo & sancto Petro si placuerit. Post oblationem pecu∣niae, obtulit Archiepiseopo panem & vinum ad modum Monachorum, undè posteà, tam Metropolitanus, quàm ipse Rex, communicati fuerunt. Quo facto, Comes ad cujus officium pertinebat portare gladium coram Rege, gladium quem obtulerat dato precio redemit, & assu∣mens eum, portabat coram illo. Percelebrata missa us∣que ac communionem reductus est Rex ad altare, & ge∣nuflexo coram Archiepiscopo, dixit, confiteor. Quo

Page 239

absoluto, communicatus est, & iterum reductus est ad sedem suam. Interea praeparavit se quidam miles Do∣minus Johannes cognomento Dimmock, qui clamabat se habere jus ad defendendum jura Regis illo die, & etiam si opus esset duello cōfligendum, si aliquis praesumeret affir∣mare Regem non habere jus in regno Angliae, quanquā per ante Dominus Baldwinus Frevill idem officium calumni∣asset, sed minimè obtinuisset. Iste ergo Dominus Johan∣nes memoratus circa sinem Missae incessit ad valvas Eccle∣siae armatus decentissimè, insidens dextrarium pulcheri∣mè phaleratum, caput etiam & pectus armatum, quem idem Dominus Johannes assumpsit de stabulo regio, utens videlicet avita consuetudine tam in aequo quàm armis eligendis de thesauro Regis. Nam & optimum equum praeter unum, & praeter unam praecipuam armaturam facturus dictum officium elegit ad vota sua. Veniens igitur ad ostium Monasterii, praeequitantibus duobus, qui ejus lanceā & cly peum porta verunt, expecta vit ibidem sinem Missae. Mareschallus antem Dom. Henr: Percye factu∣rus viam coram Rege cum Seneschallo Angliae, scilicet Duce & Constabulario Dom. Tho. Woodstock atque fratre ejus∣dem Marescalli Domino Thoma Percy, qui omnes magnos inequitavêre dextrarios, venit ad dictum militem, di∣cens, non debere eum ea hora venire, sed quod usque ad prandium Regis differret adventum suum. Qua propter monuit ut rediret, et deposito tanto onere armorum, quiesceret ad illud tempus. Miles verò juxta consilium Marelchalli facturus abscessit. Illicò post decessum militis praeequitantibus Regem Dominis supradictis super dex∣trarios suos, necnon praecedente magno numero diversi generis histrionum, portatus est in humeris militum usque ad regale palatium, ductus quoque in cameram, paulis∣per quievit: debilis enim fuerat prae labore parum com∣medens. Postea veniens in aulam, creavit quatuor novos Comites antequam accessit ad mensam. Dominum nam∣que Thomam Woodstock avunculum suum Comitem Buckingam, datis sibi milles marcis annuatim de thesauro regio donec sibi de terris tanti valoris providisset. Do∣minum etiam Gifardum de Angolismo quondam magi∣strum

Page 240

suum fecit comitem Huntington, datis insuper sibi mille ma••••is annuis usquequo providisset sibi de redditi∣bus tanti valoris: Domino de Moubray dedit comitatum Notyngamiae, et Domino Henrico Percy Northumbriae comitatum: Milites quoque fecit novem eodem die. Qibus expleti, ascendit ad mensam, ubi epulabantur cum eo splendidè Episcopi, Comites & Barones, et in∣numera multitudo plebis confluxerat in illam aulam prae∣grandem, quòd nisi Dux Lancastriae, videlicet Senescal∣lus Angliae, et Comes Buckinghamiae regni Constabula∣rius, et Dominus Henricus Percy Mareschallus, cum mul∣tis aliis, viam super equos grandes servientibus in aula fecissent, ferentes fercula ad convivas minimè pernetras∣sent. Si numerare contenderem convivii apparatum, divitias utensilium, vaietatem ferculorum, forsitan lector percussus tam tantarum rerum precio quàm mag∣nitudine credere formidaret. Unum solum quod ad mag∣nificentiam regiam ostendendam fuerat ordinatum, aliis omissis aestimo proferendum. In medio regalis palati, ele∣vata fuerat quaedam columna marmorea, concava super certos gradus, cujus summitatem occupabat grandis au∣rata aquila, sub cujus pedibus in capitello columnae per quatuor partes vina diversi generis decrrebant per to∣tum diem eoronationis regiae, nec erat qui aliquem vel panperem virum haurire vetaret: facta est coronatio haec anno 11. aetatis ipsius regis.

In crastino facta est generalis processio pro Rege et pace regni, cui revestiti interfuerunt omnes Praelati, videlicet Archiepiscopus cum Episcopis et Abbatibus qui corona∣tioni interfuerant, necnon ipse Dux cum Magnatibus et Plebis multitudine copiosa. In progressu autem proces∣sionis concionatus est ad populum Episcopus Roffensis, hortans ut dissentiones et discordiae ortae, et diu continu∣atae, inter plebem et Dominos sopirentur, probans per multa argumenta hujuscemodi diflentiones Deo pluri∣mum displicere: hortatus insuper Dominos, ne tantis de caetero sine causa taxationibus populum onerarent. Monuit etiam ut si causa subesset rationabilis qua oporte∣ret

Page 241

eos omninò juvare Regem & Regnum, ut patienter & sine murmure atque seditionis scrupulo facerent quod oporteret Insuper exhortatur eos generaliter qui Regi puero & innocenti adhaererent, ut relictis vitiis quibus inserviebant, videlicet stupris in fornicationibus, & adul∣teriis, ejus puritati & innocentiae se conformare stude∣rent, asserens hoc omninò patri patriae oportunum, perfa∣cileque regi a recto deviare, regnum & populum peri∣clitari, si tales essent qui ei sedulò & ejus consilio mini∣strarent. Sermone finito, Domini & universi Praelati ad sua secedunt.

Forma Coronationis Regum & Reginarum Angliae, (written, as I conceive, in the reign of King RICHARD the II.)

INprimis, Princeps noviter coronandus ante diem coro∣nationis suae nobili & decentissimo cultu apparetur equitando a Turri London: usque ad palatium Regii West∣monasterii capite denudato, equitantibus cum eo Domi∣nis temporalibus, & universitate Civitatis London, cum aliis Proceribus & populis.

Item provideatur quod in die coronationis praedictae in magna Aula Regis Westmonasterii sit sedes Regalis, emi∣nens, pannis cericis, & inauratis cum quissimis & tapetis decenter ornata.

Item provideatur quod in Ecclesia Westmonaster: sit u∣num Pulpitum cum gradibus utraque parte ejusdem, et bene ornetur cum pannis ex omni parte, & in area ejus.

Item provideatur quod in dicto Pulpito sit Thronus Regalis et sedes, in quo Rex sedere debet decentissimè ornatus cum palliis sericis, & quissimis inauratis.

Item notandum, quod Abbas Westmon. qui pro tempo∣re fuerit, per biduum vel triduum ante coronationem Re∣gis aut Reginae informabit eos de observantiis eorum fa∣ciendis in eorum coronatione, & ad mundandas eorum

Page 242

conscientias ante perceptionem sacae unctionis. Et si Ab∣bas fueit mortuus, infirmus, aut in partibus remotis, aut legitime impeditus, tunc debet eligi unus Monachus de gremio Ecclesiae per conventum Westmon. qui vices Abbati supplebit in hoc casu.

Item dicto die Coronationis Princeps coronandus in praesata sede Regali elevabitur in dicta Aula, ipso tamen prius balneato. Et post balneum praeparentur sibi tunica, & camisia serica aperta usque ad pectus, & inter scapu∣las, & in compagibus brachiorum, apetuis tunicae & ca∣misiae praedictarum sibi invicem connexis ansulis argent. & super dictam tunicam induatur aliis vestimentis nobili∣bus, & tantummodo caligis sine sotularibus calcietur.

Item ordinetur processio per Abbatem & Conventum Westmon. solemnis in capit. de Ecclesia Westmon. ad sedem Regalem praedictam in Aula praedicta in qua Princeps ex∣pectatur. In qua processione erunt Archiepiscopi Epis∣copi, & alii Praelati. Et tunc descendit Pinceps et sequi∣tur processionem in Ecclesiam Westmon. & ibit super pan∣num stagulatum positum in dicta sede super terram us∣que ad pulpitum in praedicta Ecclesia Westmon. ambula∣bunt & cantabunt in dicta processione quae in receptione Regum & Reginarum debent ex solito decantari

Item Crux sceptrum & virga & virga Regia quae sint de Regalibus deserentur in processione per Ab∣batem, Piorem, & seniores Monachos Westmon. in Pala∣tium, & ibi tradentur diversis Magnatibus ad ea deferen∣da coram Principe ad Ecclesiam in processione assignatis.

Item Barones quinque portuum portabunt hastas ar∣gent. per picturam cum cmpanellis argent. & deaurat. Et hastis erit affixus pannus sericus protegens Regem & Reginam in processione supradicta ad dictam Ecclesiam Westmon.

Item Abbas Westmon. aut Monachus supplens vices ejus, semper debet Regis & Reginae lateri adhaerere pro eorum informatione continua.

Item postquam Princeps paululm quieveit in Cathedra seu throno in dicto Pulpito ordinat. tunc Archiepiscopus

Page 243

Cantuarienfi quatuor partes dicti Pulpiti alta voce in∣quiret à plebe voluntatem de dicti Principis Coronatio∣ne, ipso Principe interim stante in dicto throno seu Cathe∣dra, atque ad quatuor partes dicti Pulpiti, dum Archie∣piscopus populum alloquitur, se vertente. Et post dic∣tam interrogationem cantetur Antiphona: Firmetur manus tua.

Item finita Antiphona praedicta, descendat Rex de pul∣pito praedicto usque ad magnum altare ducentibus eum super quod tenetur offere pallium unum, & unam libram auri, ejus complendo praeceptum qui dixit: Non apparebis vacuus in conspectu Domini Dei tui.

Item post oblationem factam prosternat se Rex super pavimentum ante altare prius per Regis Ministros pannis & quissimis decentibus sericis stratum, donec Archiepis∣copus superdixerit orationem, Domine sanctum, &c. Et tunc fiat sermo ad populum.

Item finito sermone accedat Rex ad altare ad faiendum juramentum suum, quod debet confirmare cum sacra∣mento Dominici corporis.

Item tunc incipiatur hymnus, Veni creator Spiritus, & solenniter decantetur, quo inchoato, prosternat se Rex, ut prius coram magno altari super letania & Lectio ex toto decantetur, quibus decantatis surget Rex, & resi∣deat in Cathedra sua paululum quiescens

Item postea surgat Rex de Cathedra, & vadat ad altare & deponat vestes suas praeter tunicam & camisiam prae∣dictas, ut recipiat unctionem, choro canente Antiphona: Unxerunt Salomonem, cum oratione subsequenti. Et tunc ungatur in quinque locis, viz. in manibus internis, in pec∣tore, inter scapulas, in compagibus brachiorum, & in ca∣pite, in modum crucis cum oleo sancto. Et postea in ca∣pite faciendo crucem cum chrismate, ansutis praedicta∣rum tunicae & camisiae prius apertis.

Item post unctionem praedictam & lineis panniculis de∣tersis, qui postea debent comburi, connectantur ansutae aperturarum praedictae propter unctionem, ab Abbate Westmon▪ vel ejus vices supplente.

Page 244

Item post unctionem capitis Regis, idem caput coope∣riatur pileo lineo propter unctionem sanctam: et sic per∣manebit usque ad octavum diem unctionis. Ad quem di∣em Abbas Westmon. aut ejus Vicemgerens veniet at Re∣gem, & deponet dictum pileum, & caput Regium lava∣bit & mundabit.

Item post dictam unctionem Abbas Westmon. aut ejus Vicem gerens induet Regem Regalibus indumentis, viz. Sindonis, colobio ad modum dalmaticae formato, caligis & sandaliis. Et tunc sequantur benedictiones ornamen∣torum Regalium ab Archiepiscopo, ut patet in libro.

Item hiis expletis praefatus Rex ab Abbate Westmon. aut ejus Vices gerente tunica longa intexta magnis imagini∣bus aureis aute & retro induetur super praedictum Col∣lobium, cum caligis, sandaliis & calcaribus tibiis ejus co∣aptatis.

Item posthac benedicatur ensis Regius, & dictum ensem idem Rex ab Episcopis accipiet, & se ipsum praecinget cum dicto ense, et armillas recipiet: & deinde pallio re∣gali induatur. Quod quidem pallium quadrum est, & Aquilis aureis contextum.

Item postquam hiis omnibus induatur dictus Rex, tum benedicatur corona, et imponatur capiti Regis per Ar∣chiepiscopum. Et postea benedicatur annulus, & Regi detur in manibus ab Episcopo.

Item post haec offerat Rex ensem praedictum super Al∣tari Deo, quam Comes dignior tunc praesens redimat per centum solidos, & deferat nudum ante Regem, cujus ensis praedictus dicto Altari pertinet.

Item post haec accipiat Rex chirothecas, & postea scep∣trum cum cruce in dextera manu, et virgam in sinistra. De∣inde benedictione data super eum, osculabitur Episcopos a quibus etiam et aliis Proceribus ducetur honorifice ad Regale solium, Choro cantante: Te Deum laudamus.

Item statim postea faciant Praelati et Magnates fidelita∣tem suam & homagium ligeum Domino Regi: Et tunc incipiatur missa.

Item dum cantatur Gloria in excelsis, Rex incensabitur

Page 245

à Diacono, & ad Credo osculabitur librum textus.

Item dum cantatur Offertorium, procedat Rex ad al∣tare, & faciat oblationem panis et vini; Et postea offerat marcam auri, quo facto Rex caput suum inclinet pau∣lulum, dum Archiepiscopus sibi benedicat cum duabus orationibus, et benedictione finita, Rex reducatur ad thronum sive solium suum.

Item oscnlo pacis, post Agnus Dei ab eo receptum, de∣scendat Rex de solio, & accedat humiliter ad altare, per∣cipiatque corpus Domini & sanguinem. Quo recepto, Abbas Westmon: ministrabit ei vinum de calice la pideo de Regalibus, & tunc immediatè redibit Rex ad solium suum.

Item expleta missa, descendat Rex de solio suo, & pro∣cedat ad magnum Altare: Et ibi Archiepiscopo, Epis∣copis & Magnatibus ipsum praecedentibus, usque ad fer∣trum Sancti Edwardi est incessurus: ubi deponet Archie∣piscopus coronam Sancti Edwardi de capite Regis, ponet∣que omnia super altare Sancti Edwardi.

Item tunc magnus Camerarius, sil. Comes Oxoni. exuet Regem Regalibus antedictis in loco clauso prope fere∣trum: quae Regalia sigillatim, sicut à Rege auferentur, tradentur Abbati Westmon. super dictum altare reponen∣da.

Item hiis expletis, Rex aliis vestibus indutus honorifi∣cè procedet ad altare feretri Sancti Edwardi praedicti, u∣bi Archiepiscopus imponat aliam coronam capiti Regis, reverenter, ege potins (et revertentur.)

Item postquam Rex sic coronatus, & sceptrum de Re∣galibus in manibus portans, à dicto feretro ad magnum Altare, et sic usque ad pulpitum, deinde per medium chorum descendet eadem via, qua venerat in Ecclesiam, praenominatis Comitibus praedictos gladios coram Rege deferentibus, cum magna gloria sunt reversuri usque ad palatium Regium ad prandium.

Item finito prandio, & Rege thalamum ingresso, dictum sceptrum liberabitur Abbati Westm. vel ejus Vicegerenti per manus dicti Domini Regis in Ecclesia reponendum.

Page 246

Et nota, quod in coronatione Reginae fiet processio: & si ipsa coronata sit cum Rege, tunc debet ungi in vertice capitis, & in pectore. Si ipsa sola coronata fuerit, tunc debet ungi in vertice capitis tantum in medio crucis cum chrismate.

Juramentum Domini Regis in die Coronationis suae.

ARchiepiscopus Cantuar. Regem interrogat, dicens ei: Si leges & consuetudines ab antiquis, justis, & Deo devotis Regibus plebi Anglorum concessas, cum sa∣cramenti sirmatione eidem plebi concedere, & servare voluit, & praesertim leges, consuetudines, & libertates à glorioso Regi Edwardo, clero, populoque concessas? dic∣to Principe se promittente omnia praemissa facturum & servaturum, tunc exponet sibi Archiepiscopus articulos, de quibus jurabit, sic dicens.

1. Servabis Ecclesiae Dei, cleroque & populo pacem ex integro & concordiam in Deo secundum vires tuas? Respondebit, Servabo.

2. Facies fieri in omnibus judiciis tuis aequam & rec∣tam justiciam, & discretionem cum misericordia & yei∣tate? Respondebit, Faciam.

3. Concedis justas leges & consuetudines esse tenen∣das, et permittes eas per te esse protegendas, et ad ho∣norem Dei roborandas, quas vulgus eligerit, secundum vi∣res tuas? Respondebit, Concedo et Promitto. Concordat. Garter Principal King of Armes.

Sequitur monitio Episcoporum ad Regem, & legatur ab uno.

DOmine Rex, à vobis perdonari petimus, ut unicui∣que de nobis, et Ecclesiis nobis commissis Canonicum privilegium ac debitam legem, atque justitiam conserve∣tis, & defensionem exhibeatis: sicut Rex in suo Regno debet unicuique Episcopo et Abbatibus, et Ecclesiis sibi commissis. Respondebit sic Rex.

Page 247

Animo libenti et devoto, promitto vobis, et perdono unicuique de vobis et Ecclesiis vobis commissis Canoni∣cum privilegium, et debitam legem, atque justitiam ser∣vabo et defensionem, quantum potero, adjuvante Deo, ex∣hibebo: sicut Rex in suo Regno unicuique Episcopo, Ab∣batibus et Ecclesiis sibi commissis per rectum exhibere debet.

Juramentum Domini Regis in Gallicis.

1. SYre, voulez vous granter & garder, & per vosire srment confirmer a peuple d' Angleterre lez leys & customs a eux grantez per les anciens Roys d' Angleterre droyturels, & devo∣tez a Dieu? & nomement les loys & custums & franchises grantes a clergye & a peuple per le glorious Roy St. Edovard? Respondebit Rex, Je lez garderey.

2. Syre, garderez vous a Dieu & a saynct Eglise & a cler∣gye, & a peuple paix & accord n Dieu, entierement selon vos∣tre pouvier? Respondebit Rex, Je lez garderey.

3. Syre, faires vous faire en toutz voz jugements & promet∣tes vous a defendre les loyz & costums droictturels, lez quels la Communautè de vostre Royaume avera eslu, & les enforceres al honour de Dieu selon vostre pouvier? Respondebit Rex, Je les grant & promise.

4. Syre, fairez vous faire en touts voz iugements ou le & droyct justice & discretion, & misericorde & veritè? Res∣pondebit Rex, Je les feray.

5 Syre, grantez vous a tenir et accomptir, et promittez vous a defendre lez loyz et custumes droiturels, lez quels la Communautè de vostre Royaume avera eslu, et les enforcerez al honour de Dieu selon vostre pouvoir? Respondebit Rex, Je les grant et les promes.

Juramentum homagii facti Regi.

I Become your man lege of lyfe and lymme, and trowthe, and eartlyche honor to you shall bear again all men

Page 248

that now lyffe and dye: So help me God and holy dome▪

Et memorandum, quod Archiepiscopus Cantuar. pri∣mo faciat fidelitatem, deinde Episcopi, & alii proceres Regni.

Officiarii principales Domini Regis in die coronationis.

INprimis, officium magni Eleemosinarii pertinet Domi∣no Nicholao de Bello campo Bedford. qui pannum sub pedibus Regis stratum in processione praedicta, de Aula ad Ecclesiam Westmon. extendi faciet, et totam partem ex∣tra ostium dictae Ecclesiae Westmonasteriensis inter paupe∣res distribui faciet.

Item Episcopus Dunelmenfis, & Episcopus Bathoni∣ensis Regem in sua coronatione sustentabunt Pontisicali∣bus induti.

Item Cancellarius Angliae, (si Episcopus fuerit) Pon∣tisicalibus indutus coram Rege in processione Calicem Sancti Edwardi regalem portabit.

Item Thesaurarius Angliae (si Episcopus fuerit) Dal∣matica indutus patenam Dei Calicis ante Regem porta∣bit, & ante Cancellarium praedictum ibit.

Item duo Duces sive Comites excellentiores Regni qui attinent Regi, propinquiores in sanguine, Sceptrum reg∣ni cum cruce, et virgam auream cum columba ante Re∣gem in processione portabunt.

Item Comes Cestriae portabit in processione coram Rege, gladium vocatum Curtana, ex cujus parte dextra Comes Huntingdon alium gladium portabit, & tertium ex sinistra parte portabit Comes Warwick.

Item unus de nobilioribus Dominis & Magnatibus Regni portabit magna calcaria deaurata in processione.

Item Comes in regno superior ensem circa Regem ac∣cinctum in coronatione oblatum super Altare redimet, & redemptum ante Regem in Palatium revertentem por∣tabit.

Item Dominus Nicholas Hastings serviet Regi de map∣pis, & post prandium mappas habebit.

Page 249

Item Comes Leycestriae serviet Regi die coronationis suae de officio Senescalli.

Item Dominus Nicholaus de Bello Campo de Dunely serviet Regi de salsario & cultellis, cujus est ipsum offi∣cium.

Item Dux Ebor. & haeredes sui portabunt coronam Regis & Reginae in coronatione ipsorum.

Item Comes de Arundel. serviat de Pinternapio.

Item Comes Herford. serviet de Constabulario, cujus est ipsum officium.

Item Comes Oxon. serviet de Camera, cujus est ipsum officium.

Item Comes Norfol. serviet de Marescalia, cujus est ip∣sum officium.

Item Dominus Nicholaus Furnel. sustentabit brachia Regis vel Reginae, in coronatione ipsorum.

Item duo Episcopi ad hoc per Regem assignati susten∣tabunt Reginam in sua coronatione.

Item una de nobilibus Dominabus Angliae semper assistet Reginae in sua coronatione & ei sedulo ministrabit.

Item Memorandum, quod Archiepiscopus Cantuar. unget Regem & Reginam, & capitibus eorum coronas ponet & deponet: Ad quem pertinet jure Ecclesiae suae coronatio & unctio Regum & Reginarum Angliae: vel Episcopus suffraganeus Ecclesiae Cantuar. cui dictus Ar∣chiepiscopus, ipso absente, hujusmodi coronationis offi∣cium committet per literas suas patentes, vel ipse Episco∣pus, cui Capitulum, sede vacante, officium commiserit exequendum Et item Archiepiscopus in die coronationis, in Pulpito stans interrogabit publice a populo, si istum venerabilem Principem justum haeredem Regni acclama∣re, eligere, & ei subjicere, & ejus jussionibus obtemperare voluerit? Tunc à circumstantibus clero & populo eleva∣tis brachiis, & manibus extensis, Respondebit, volumus & concedimus fiat, fiat, Amen.

Page 250

The Coronation of King Edward the sixt.

THis day the Lord Protector and others his coexecu∣tors, whose names be hereunto subscribed, upon mature and deep Deliberation had amongst them, did finally resolve, that forasmuch as diverse of the old ob∣servances and ceremonies to foretimes used at the Co∣ronation of the Kings of this Realm▪ were by them thought meet for sundry Respects to be corrected, and namely for the tedious length of the same, which should weary and be hurtsome peradventure to the Kings Ma∣jestie, being yet of tender age, fully to endure and bide out. And also for that many points of the same, were such as by the Laws of this Realm, at this present, were not allowable. The Kings Majesties Coronation should be done and celebrated upon Shrovesunday next ensuing in the Cathedral Church at Westminster, after the form and order ensuing.

First the Archbishop of Canterbury shall shew the King to the people at 4. parts of a great Pulpit or Stage, to be made for the King, and shall say on this wise.

Sirs, here I present King Edward, rightfull and un∣doubted inheritor, by the Laws of God and Man, to the Royal Dignity and Crown Imperial of this Realm, whose Consecration, Enunction and Coronation is appointed by all the Nobles and Peers of this Land, to be this day. Will you serve at this time, and give your good wills and assents to the same Consecration, Fnunction and Co∣ronation, as by your duty of Allegiance ye be bound to do?

The people do answer, Yea, Yea, Yea, and cry, King Edward, King Edward, King Edward.

This done, the Archbishop of Canterbury, being reves∣ted as he should go to Masse, with the Bishops of London and Winchester on both sides, with other Bishops, and the Dean of Westminster, in the Bishops absence, to go in order

Page 251

before the King. The King shall be brought from his seat by them that assisted him to the Church, to the high Al∣tar: where after his prayer made to God for his Grace, he shall offer a Pall, and a pound of Gold, 24. l. in Coin, which shalbe to him Delivered by the Lord great Chamberlain.

Then shall the King fall groveling before the Altar, and over him the Archbishop shall say this Collect, Deus humilium, &c.

Then the King shall rise, and go to his chair to be pre∣pared before the Altar, his face to the Altar, and standing one shall hold him a Book, And the Archbishop standing before the King, shall ask him with a loud and distinct voice, in manner and form following.

Will ye grant to keep to the people of England, and o∣ther your Realms and Dominions, the Laws and Liber∣ties of this Realm, and other your Realms and Domi∣nions?

I grant and promise.

You shall keep to your strength and power, to the Church of God, and to all the people, holy peace and concord.

I shall keep.

You shall make to be 〈◊〉〈◊〉 after your strength and power, equal and rightfull 〈◊〉〈◊〉 in all your Dooms and Judgements, with mercy and troth.

I shall do.

Do ye grant to make no new Laws, but such as shall be to the honor and glory of God, and to the good of the Common-wealth, and that the same shall be made by the consent of your people, as hath been accustomed?

I grant and promise.

Page 252

Then shall the King rise out of his Chair, and by them that before assisted him, be led to the high Altàr, where he shall make a solemn oath upon the Sacrament layed upon the said Altar, in the sight of all the people, to ob∣serve the premisses, and laying his hand again on the Book shall say.

The things which I have before promised, I shall ob∣serve and keep, so God help me and these holy Evange∣list, by Me bodily touched upon this holy Altar.

That done, the King shall fall again groveling before the high Altar, and the said Archbishop kneeling before him, shall with a loud voice begin, Veni Creator, &c.

Which done, the said Archbishop standing shall say over the King, Te invocamus, &c. and at the end shall kneel again: And then shall the King rise, and be set in the Chair again. And after a little pawse, he shall rise, and assist∣ed with those that did before that Office, goe again to the high Altar, where he shall be unclothed by his great Chamberlain unto his coat of Crimson satten, which, and also his shirt, shall be opened before and behind on his shoulders, and the bought of his Arms by the said great Chamberlain, to the intent that on those places he be a∣nointed, and whilest he is in the Anointing, Sir Anthony Denny, and Sir William Herbert must hold a pall over him. And first the said Arch-bishop shall annoint the King kneeling in the palmes of his hands, saying these words▪ Ʋnguautur manus, &c. With this Collect, Respice omni∣potens Deus. After he shall annoint him in the breast, in the middest of his back, on his two boughts of his Arms, and on his head making a Crosse. And after making another Crosse on his head with holy Cream, saying as he annointeth the places aforesaid, Ʋngatur Caput, un∣gantur Scapulae, &c. During which time of unction, the Quier shall continually sing, ungorunt Rgem, and the psalm, Domine in virtute tua laetabitur Rex. And it is to be remembred, that the Bishop or Dean of Westminster, after the Kings enunction, shall dry all the places of his body where he was anointed, with Cotten, or some Linnen

Page 253

cloth, which is to be burnt. And forthwith the places opened for the same are to be clozed by the Lord Great Chamberlain. And on the Kings hands shall be put by the said Archbishop of Canterbury, a pair of Linnen gloves, which the Lord Great Chamberlain shall before see pre∣pared.

This done, the King shall rise, and the Archbishop of Canterbury shall put upon the King a Tabert of Tarteron white, shaped in manner of a Dalmatick. And he shall put upon the Kings head a Coiff, the same to be brought by the Great Chamberlain.

Then the King shall take the Sword he was girt with∣all, and offer it himself to God, laying it on the Altar, in token that his strength and power should first come from God. And the same Sword he shall take again from the Altar, and Deliver to some great Earl to be redeemed of the Bishop or Dean of Westminster for one hundred shil∣lings. Which Sword shall be borne naked afterwards be∣fore the King.

Then the King being set in his Chair before the Altar, shall be crowned with King Edwards Crown, and there shall be brought by the Bishop or Dean of Westminster, the Regal Sandals and Spurs to be presently put on by the Lord Great Chamberlain, and the Spurs again im∣mediately taken off, that they do not incumber him.

Then the Archbishop with all the Peers and Nobles, shall convey the King sustained as before, again into the Pulpit, setting him in his Siege Royal, and then shall the Archbishop begin, Te Deum laudamus, &c. which done, the Archbishop shall say unto the King, Sta et retine amo∣do locum. And being the King thus set, all the Peers of the Realm and Bishops holding up their hands, shall make unto him Homage as followeth,

First the Lord Protector alone, Then the Archbishop of Canterbury and the Lord Chancellour, So two and two as they be placed.

I. N. become your Liege man of lieff and limme, and of earthly worship, and faith and troth I shall bear unto

Page 254

you, against all manner of Folks, as I am bound by any allegiance, and by the Laws and Statutes of this Realm, So help us God and All-Hallows.

And then every one shall kisse the Kings left cheek: which done, all there holding up their hands together, in token of their fidelicie, shall with one voice on their knees say,

We offer to sustain and defend you and your Crown, with our Lives, Lands and Goods, against all the world. And with one voice to cry, God save King Edward, which the people shall cry accordingly Then shall the King be led to his Traverse to hear the high Masse, and so depart home Crowned, in order as he set forth accor∣dinglie.

  • ...T. Cantuar.
  • T. Wriothesly Cancellar.
  • ...W. Saint-John.
  • ...John Russel.
  • ...J. Lisle.
  • ...Cuthb. Duresme.
  • ...Anth. Brown.
  • ...Will. Paget.
  • ...Anthony Denny.
  • ...William Herbert.

The Order of bringing the King and Queen into the Church, with other Ceremonies touch∣ing their Coronation.

  • 2. BIshops to support the King
  • 2. Bishops to support the Queen
  • 2. Bishops to sing the Lerany
  • 1. Bishop to carry the Paten
  • 1. Bishop to bear the Regal

The Dean of Westminster to be in the whole Action

  • 2. Bishops to attend the Archbishop
  • 1. Bishop to Preach
  • 1. To demand the fourth Question of the King
  • ...

Page 255

  • ...
    1. Nobleman to carry the Spursbefore the King.
    3. Special Noblemen to carry the 3. Swords
    2 To carry the 2. Scepters
    1. To carry the Rod with the Dove
    1. Nobleman to carry the Crownbefore the Queen.
    1. Nobleman to carry the Septer
    1. To carry the Ivory-rod

The Marshal of England is to go before the Archbishop, to the 4. sides of the Stage, when he demandeth the Question of the people touching their willingnesse, &c.

The Archbishop undoeth the Loops of the Kings Ap∣parel, and shirt, and openeth the Places to be anointed.

The anointing ended, The Dean of Westminster clos∣eth the Loops again which were opened.

Then a shallow quoiff is put on his head, because of the anointing oyl.

Then the Collobium or Dalmatica is put on him by the Dean of Westminster.

And after a Prayer ended.

The said Dean arrayeth the King.

First with the Supertunica or close Pall.

Then with the Tynsin hose.

Then with the Sandals.

Then are the Sprs put on by a Nobleman appointed by his Majestie.

After the Archbishop hath delivered the Sword unto the King, the same Sword is girded about him by a Peer thereto appointed by his Majestie.

Then the Armil is put about his neck, and tied to the boughts of his Arms by the Dean of Westminster.

So is likewise the Mantel or open Pall put on him by the said Dean.

Then the King putteth on the Linnen gloves.

Then the King offereth up his Sword, wherewith he was girt before.

Page 256

Then a Peer redeemeth the Sword, taketh it again from the Altar, draweth it out, and carrieth it before the King so drawen from that time during the whole solem∣nitie.

The Coronation, Inthoronization, and other Cere∣monies ended, and Homage done by the Archbishop, Bi∣shops, and Noblemen, the King delivereth the Scepter and the Rod with the Dove, hiis qui stirpi Regali sunt proximiores, who ease the King of them, and carry them before him.

Touching the Solemnity for the Queen.

THe Solemnitie of the Kings Inthoronization and Co∣ronation being performed, the Archbishop leaveth the King in his Throne, and goeth again down to the Altar.

Then the Queen who hath all this while reposed her self in her Chair beneath, ariseth and commeth to the steps of the Altar, and kneeleth down, &c.

And when the Queen ariseth from her prayer, the chiefest Lady present, taketh off her Coronet, and after that done, openeth her breast for the Anointing, &c.

Then the Queen kneeleth down again, and the Archbi∣shop anointeth her, &c.

Then the chiefest Lady attendant, clozeth the Queens Robe at her breast, and after putteth on her head a Lin∣nen quoiff, &c.

Then the Archbishop putteth on her Ring, and then Crowneth her.

And after that, putteth the Scepter into her Right hand, and the Ivory Rod into her left hand.

Page 257

The Communion ended, and other Ceremonies per∣formed, the King and Queen with all solemnitie return to their Thrones above, from whence after a while they return down again in all solemn manner into St. Edwards Chapel, &c.

Where the King in the Traverse is disrobed of St. Ed∣wards Robes, by the Lord Great Chamberlain, which Robes are then delivered to the Dean of Westminster.

Then the King is newly arrayed by the Lord Great Chamberlain, with his Robes royal, prepared for his Majesties wearing that day.

Then the Archbishop setteth the Crowns Imperial provided for the King and Queen to wear that day up∣on their heads.

The King and Queen so Crowned, taking into their hands each of them their Scepter and Rod, after the train is set in order before them, go from St. Edwards Altar, out to the great Altar, and so up to the Stage, and so thorough the midst of the Quire and Church, and return the same way they came.

The Scepters and Rods of St. Edward, which the King and Queen carried in their hands, are after Dinner to be re-delivered to the Church of Westminster, to be kept with the Residue of the Regalia.

It hath pleased his Majestie to give order to me the Archbi∣shop, for the appointing of these Bishops,

  • 2. Bishops to support the King.
  • 2. Bishops to support the Queen.
  • 1. Bishop to carry the Regal.
  • 1. Bishop to carry the Paten.

Your Lordships are to understand the King his plea∣sure, which of the Noblemen it will like his Majestie to appoint

1. To carry the Spursbefore the King.
3. To bear the 1, 2, and 3. Sword
2. To bear the 2. Scepters
1. To bear the Rod with the Dove

Page 258

1. To carry the Crown Imperial, which the King is to wear that day.

1. To bear the Crownbefore the Queen.
1. To bear the Scepter
1. To bear the Ivory Rod

  • 1. To put on the Kings Spurs.
  • 1. To git on the Kings Sword.

1. To edeem the Sword after it is offered, and to bear it drawn before him.

2. To ease the King of the carriage of his Scepter and Rod.

The manner of the proceeding at the Coronation

  • GEntlemen and Esquires, 2. and 2.
  • Knights having no Liveries.
  • Sewers of the Chamber.
  • Aldermen o London.
  • Esquires of the body.
  • Clerks of the Signet.
  • Clerks of the privy Seal.
  • Cleks of the Counsel.
  • Clerks of the Markets of England.
  • Chaplin having Dignity.
  • Secretaie of the 〈◊〉〈◊〉 nd French.
  • Solicitor, Attony, and the Kings Sergeants.
  • Masters of the Request.
  • Lord cie Baon of the Exchequer.
  • Lord chief Jstice of the common Pleas.
  • Master of the Rolls.
  • ...

Page 259

  • Lord chief Justice Popham. Nunc privati consilii.
  • Knight of the Bath.
  • Segeant Porter.
  • Sergeant of the vestry.
  • The Kings Chapel in Copes.
  • The Prebends of Wstminster.
  • Master of the Jewel-House.
  • Master of the Gadrobe.
  • Counsellors being Knights.
  • Bishops in thei Robes.
  • Baon in their Robes.
  • Secretary.
  • Controuler.
  • Thresorer.
  • Earls in their Robes.
  • Their Coronets on their caps in their hands.
  • Carencieux.
  • Lion.
  • Vster.
  • Lord Keeper.
  • Lord Archbishop alone.
  • An Earl with the Spurs.
  • An Earl with Saint Edwards Scepter.
  • An Earl with the pointed Swod.
  • An Earl with the Sword called urtana.
  • An Earl with the third Sword.
  • The Mayor of London with his Mace.
  • Gater principal King at Arms.
  • Genteman usher of the Privy Chamber.
  • The Lord Geat Chamberlain of England.
  • The Constable with his Mace.
  • The Sword in the Scabbard.
  • The Mashal with his Rod.
  • An Earl beaing the Scepter of the Dane.
  • An Earl beaing the Crown.
  • An Earl beaing the Ob.
  • Barons of the Cinquepots for the Canop.
  • His Majestie led by the Bishops of Dursm ad Wells.
  • ...

Page 260

  • The Chamberlain assisting the Train.
  • Master of the Horse.
  • Gentlemen of the Privy Chamber to the King.
  • Grooms of the privy Chamber.
  • Gentlemen-Ushers to the Queen.
  • An Earl bearing the Queens Scepter.
  • An Earl bearing the Queens Crown.
  • An Earl bearing the Queens Ivory Rod.
  • A Bishop.
  • The Queen in a purple Robe, Her hair dependent, under a Canopie borne by the Barons of the Cinqueports.
  • A Bishop.
  • Train-bearer.
  • The Queens Chamberlain supporting the Train.
  • Marquesses.
  • Countesses.
  • Baronesses.
  • Ladies of the Privy Chamber.
  • Gentlemen of the Queens Privy Chamber.
  • Captain of the Guard, with all the Guard following.
〈2 pages missing〉〈2 pages missing〉

Page 263

For the third, I shall present you with the Ce∣remonies and Prayers used at King James, Queen Annes, and our late King CHARLES their Co∣ronations at Westminster, (of which I have two Au∣thentick Copies) never formerly Printed.

Processio ad Templum de Palatio.

Ascentio ad Thronum.Oblatio.
Interrogatio Populi.Concio.
Descentio ad Altare.Juramentum Regis.
Himnus, veni Creator.Colobii, &c.
Tunica.
Litaniae.Gladii.
Unctio Regis.
Investitura Regis.Armillae.
Pallii.
Benedictio Regis.Coronae.
Ascentio ad Thronum.Annuli.
Inthronizatio.Oblatio Gladii.
Homagium.Sceptri.
Virgae.
Caeremoniae supportationis Coronae.Descentio ad Tumulum Edwardi Confessoris.
Communio Sacra.Depositio Coronae sacrae & vestium.
Descentio ad oblationem. 
Communicatio Regis.Indutio Coronae Novae & vestium.
Ascentio ad Thronum. 
Finis Communionis.Discessio de Templo ad Palatium.

Page 264

A Brief out of the Book of the Rites of the Coronation, called, Liber Regalis.

1. THE person that is to Annoint and Crown the King, is the Lord Arch-bishop of Canterbury.

2. The place is the Church of VVestminster, to which it is by divers Charters granted, to be Locus constitutionis & Coronationis Regiae & Repositorium Regalium.

3. The time (if it may well be) some Sonday or Holy-day.

The Preparation.

1. There is a Stage set up, square, close to the four high Pillars, between the Quire and the Altar, railed about, which Stage is to be spread with Tapestry, and the Railes of it to be richly covered.

2. It is also to have Stairs, out of the Quire up to it: and down from it to the Altar, other Staires Eastward.

3. There is a Throne of Estate for the King to be e∣rected on the said Stage, adorned in all points as is meet.

4. There is also another Chair of Estate for the King, to be set below by the Altar, on the right side of it, and a Fald-stool, with Cushions for the King to pray at.

5. There is a traverse also to be made in Sr. Edwards Chappell, for the King to disrobe himself in, after the Ceremonies of his Coronation ended.

Page 265

The Evening before the Coronation.

1. The Evening before the Coronation, the King is to be put in minde to give himself a certain space to contemplation and prayers.

In what sort it is set down, in Libro Regali.

It appertaineth by office to the Abbot of West∣minster, to remember his Mjesty of this and o∣ther observances.

2. There is then also to be delivered by his Majesties appointment to such persons, as he shall like to assigne to carry them;

  • 1. The Regall.
  • 2. The Paten.
  • 3. The two Scepters.
  • 4. The Rod with the Dove.
  • 5. The Spurs.

3. There is then also to be delivered to his Majesty, the Tuniea, or Shirt of red Silke, with the places for the annoynting opened, and looped close, which he is to wear next over his Shirt.

The morning of the Coronation.

1. It is to be provided, that all the Regalia (that is, King Edward the Confessors) Crown and other Orna∣ments, together with the Ampull wherein is the Oyle, with which antiently the Kings and Queens have been anoynted, be laied ready upon the Altar.

2. It is to be provided, that the Crown and other Robes Royal, which the King is to put on and wear af∣ter the Rites of the Coronation ended, be brought and laid ready in the Traverse within Saint Edwards Chappel.

3. There is cloth to be spread on the ground, from the Pallace Hall door unto the Stage in the Church, for

Page 266

his Majesty to tread on all the way, by the Heir of the Lord Beauchamp of Bedford Almoner for the Corona∣tion day.

The receiving of the King into the Church.

1. The Archbishop and Bishops of the Realm then present, together with the Church and Quire of West∣minster onely, are to meet the King at the Pallace gate, in procession wise.

2. Two Bishops assigned by the King, are to bear the one the Regal, the other the Paten.

3. After them, three Peers (by the King likewise to be appointed) are to bear, the one the Scepter with the Crosse, the other the long Scepter, the third the Rod with the Dove.

4. After them the three Swords to be born, per Comi∣tem. Cestriae. 2. Huntingdon & 3. Warwick.

5. After them a Peer by the King, appointed to bear the Spurs.

6. Then the King under a Canopy born by the Barons of the Cinque Ports. The King supported by the two Bishops of Durham and Bathe.

7. Abbas Westomonaster semper lateri Regis adhaerendo praesens debet esse pro dicti Regis informatione in hiis quae dictae Coronationis concernunt solennitatem. Ad ipsum vero hoc officium solummodo spectat.

The King is to be received into the Church with an Anthem.

Protector noster.

Protector noster aspice Deus, & respice in faciem uncti tui, quia melior est dies una in Atriis tuis super Millia. Quam dilecta, &c. Gloria patri, &c. Behold O Lord, our Protector, and look upon the face of thine Anointed, be∣cause one day in thy Court, is better then a thousand. Psal. quam dilecta, &c. 84. 11. Gloria patri, &c.

Page 267

The King passing up the body of the Church, and so through the Quire goeth up the Staires unto his Throne of Estate, and there reposeth himself.

The King set in his Throne, the Archbishop going to every of the four sides of the Stage, viz. North, South, East and West, (the Marshall of England, going before him to all the said places) asketh the people if they be willing to accept of the King as their Soveraigne, that he may be Anointed and Crowned? His verbis.

The people demanded if they be willing.

Sirs, here I present unto you King James, the rightful Inheritor of the Crown of this Realm, wherefore all you that be come this day to do your homage, service, and bounden duty, be ye willing to do the same?

Or thus,

Sirs, here present is James rightfull and undoubted Inheritor by the Laws of God and Man, to the Crown and Royal dignity of England, with all things thereunto annexed and appertaining, elect, chosen and required by all three Estates of this same Land, to take upon him this said Crown and Royal dignity, whereupon you shall understand that this day is fixed and appointed by all the Peers of the Land, for the consecration, enuncti∣on and Coronation of the said most excellent Prince James. Will you serve him at this time, and give your wills and assents to the same Consecration, Enunction, and Coronation?

Or thus,

Will you take this worthy Prince James, right Heir of the Realm, and have him to your King, and become Subjects to him, and submit your selves to his Com∣mandements?

This while, the King standing up, turneth himself to every of the four sides, as the Archbishop is at every of them speaking to the people.

The people signifying their willingnesse, by answe∣ring

Page 268

all in one voice, Yea, Yea, God save King James. The Quire singeth the Anthem.

Firmetur manus.

Firmetur manus tua, & exaltetur dextra tua justitia & judicium preparatio sedis tuae, Misericordia & veritas prece∣dent faciem tuam, Alleluiah.

Firmetur manus tua.

Let thy hand be strengthned, and thy right hand be exalted. Let Justice and Judgement be the preparation of thy Seat, and Mercy and Truth go before thy Face. Alleluia Ps. misericordias Dei. Glory be to the Fa∣ther, &c.

While the Quire singeth the Anthem, the Archbishop goeth down to the Altar, and revesteth himself there.

The Archbishop being there ready, the King, sup∣ported by the two Bishops, (as before) and attended by the Abbot of Westminster, goeth down from his Throne to the Altar.

The Kings Offering, and the Sermon.

There he maketh his first Oblation, which is, Pallium unum, & una libra auri.

After the King hath Offered, he kneeleth down at his Fald-stool.

The Archbishop saith the Prayer.

Deus humilium.

Deus humilium visitator, qui nos Sancti Spiritus illustra∣tione consolaris, pretende super hunc famulum tuum Jacobum gratiam tuam, nt per eum, tuum in nobis addesse sentiamus adventum per Dominum Christum nostrum, &c.

Page 269

Deus visitator humilium.

O God which dost visit those that are humble, and dost comfort us, by the light of thy Holy Spirit, send down thy Grace upon this thy Servant James, that by him we may feel thy presence amongst us, through Jesus Christ.

Then doth the Sermon begin, which the King hea∣reth in his Chair of Estate by the Altar on the South fide of it.

The Sermon being done, the Archbishop goeth to the King, and aketh his Majesty concerning his willingness to take the Oath, usually taken by his Predecestors.

The King (shewing himself willing therewithall) a∣riseth and cometh to the Altar.

The Archbishop ministreth the three first questions, and the King answereth them severally. Scilict.

1 Quaestio.

Si leges & consuetudines ab antiquis justis & Deo devotis Regibus, Plebi Anglorum concessas, cum sacrameni confirma∣tione eidem Plebi concedere & servare voluerit, & praesertim leges consuetudines & libertates à glorioso Rege Edward Clero & populo concessas▪ &c.

Dicto autem Principe se promittente omnia praemissa con∣cessurum & servaturum. Tunc exponat ei Metropolitanus de quibus jurabit. Ita dicendo, &c.

Prima quaestio.

Servabis Ecclesiae Dei, cleroque & populo pacem ex integro & concordiam in Deo, secundum vires tuas? Respon∣debit, servabo.

Page 270

Secunda quaestio.

Facie fieri in omnibus judiciis tuis equam & rectam justi∣tiam & discretionem in miseriordia & veritate secundum vires tuas? Resp. Faciam.

Tertia quaestio.

Concedis instas leges & consuetudines esse tenendas, & pro∣mittis per te eas esse protegendas, & ad honorem Dei corrobo∣randas, quas vulgus elegerit scundum vires tuas? Respon∣debit, Concedo, & promitto.

Sequitur admonitio Episcoporum ad Regem, & legatur ab uno Episcopo coram omnibus Clara voce. Sic dicendo.

Domine Rex à vobis perdonari petimus, ut unicuique de no∣bis, & Ecclesiis nobis commissis, Canonicum Privilegium ac debitam legem atque justitiam conservetis, & defensionem exhibeatis, siut Rex in suo regno debet, unicuique Episcopo & Ecclesiiis sibi commissis.

Respondebit,

Animo libenti & devoto, promitto vobis & perdono, quia unicuique de vobis & Ecclesiis vobis commissis Canonicum Privilegium & debitam legem atque justitiam Servabo, & defensionem quantum potuero, adjuvante Domino, Exhibebo, sicut Rex in suo Regno unicuique Episcopo & Ecclesiis sibi commissis quod rectum exhibere debet.

Adjiciantur praedictis Iuterrogationibus quae justa fuerint.

Pronunciatis omnibus supra dictis, dictus Princeps con∣firmet se omnia praedicta esse servaturum. Sacra∣mento super altare coram cunctis protinus praestito.

Page 271

Juramentum Gallice.

SIre, voulez vous granter & garder, & per vostre serment confirmer au peuple de An∣gleterre les leys & les custumes a eulx grantee par les Roies de Angleterre & voz predecesseurs droictereulx & devoutez a dieu, & nommement les leys, les custumes, & les Franchisez granter au Clergie, & au peuple par le gloriens Roy Saint Eduard vostre predecesseur? Responsio Regis. Ie les grant & promet. Episcopus. Sire, garderez vous a Dieu & au seinte Eglise, au Clergie & au peuples, paix & accord en dien entirement selon{que} vostre poer? Refp. Regis. Ie garderay. Episcopus. Sire ferez vouz faire en toutz voz jugements droit, justice, & discreti∣on in misericorde & verite a vostre poer? Resp. Regis. Ie feray. Episcopus. Sire, granterez vouz a tenir & a garder les leys, & les custumes droicturelles les quelux la Communaute de vo∣stre Reaume auera es leus, & lez defenderez & afforcerez al honor de dieu, a vostre poer? Resp. Regis. Ie les grant & promet.

The Kings Oath in English.

SIR, Will you grant and keep, and by your Oath Confirm to the People of England, the Lawes and Customes to them granted by the kings of England, your Lawful and Religious Predecessors; and namely the Laws, Customes,

Page 272

and Franchises granted to the Clergy and to the People, by the glorious King St. Edward your Predecessor?

Rex Resp.

I grant and promise to keep them.

Episcopus.

Sir, Will you keep Peace and Agreement entirely (according to your power) both to God, the holy Church, the Clergy and the People?

Rex.

I will keep it.

Episcopus.

Sir, Will you to your power, cause Law, Iustice, and Discretion in Mercy and Truth, to he executed in all your judgements?

Rex.

I will.

Episcopus.

Sir, Will you grant to hold and keep the Lawes and rightfull Customes, which the Commonalty of your Kingdom have, and to de∣fend and uphold them to the honour of God, so much as in you lye?

Responsio Regis.

I grant and promise so to do.

This done the King sweareth to the observation of what he hath promised then upon the Altar.

After the Oath thus taken, the King returneth to his Chair of Estate again.

The Archbishop beginneth the Hymn, Veni Creator spiritus, and the Quire sing it.

The Hymn ended, the King kneels down at his Fald∣stool, and the Archbishop saith the Prayer, Te invocamus, &c.

Page 273

Te invocamus Domine.

Te invocamus Domine sanct, Pater Omnipotens eterne Deus, ut hunc famulum tuum Jacobum, quem tuae divinae dispensai∣onis providentia in primordio Plasmatum usque hunc praesentem diem Juvenili slore letantem crescer concessisti; eum tuae Pietatis dono ditatum, plenumque gratia veritatis de die in diem coram Deo & hominibus ad meliora semper prosicere facias, ut summi regiminis solium, gratiae supernae largitate gaudens sus∣cipiat: Et misericordiae tuae muro ab hostium adversitate undi∣que munitum. Plebem sibi commissam cum pace propitiationis & virtute victoriae feliciter regere mereatur, per Jesum Christum.

We beseech thee, O Lord holy Father, almighty and e∣verlasting God, for this thy servant James, hat as at the first thou broughtest him into the world by thy Divine Pro∣vidence, and in the flower of his youth, hast preserved him untill this present day, so thou wilt evermore enrich him with the gift of piety, fulfill him with the grace of truth, and increase him daily in all goodnesse in the sight of God and men, that he may joyfully receive the seat of supreme Government, by the gift of thy supernal Grace; and being defended from all his Enemies, by the wall of thy Mercy, he may happily govern the people commit∣ted to his charge.

After the prayer done, beginneth the Letany to be sung by two Bishops. Vel duo Cantores. Infra Letaniam haec adungantu. Ut praesentem famulum tuum in tua pietate, Ju∣sticia & sanctitate confirmare & conservare digneris, te roga∣mus audi nos. Postea sequantur hae orationes.

Omnipotens sempiterne Deus creator omnium Imperatorum, angelorum Rex regnantium, Dominusque Dominantium, qui Abraham fidelem famulum tuum de hostibus triumphre e∣cisti; Moysi & Josuae populo Praelatis multiplicem vi••••oriam

Page 274

tribuisti; humilemque David puerum tuum Regni fastigio sublimasti. Salomonem Sapientiae, pacisque ineffabili munere ditasti. Respice nos ad preces humilitatis nostrae, & super hunc famutum tuum qum supplici devotione in Regem con∣secramus Benedictionum tuarum dona multiplica, eum{que} dextrae tuae potentia semper & ubique circunda, quatenu praedicti A∣brahae fide firmatus, Moysis mansuetudine fretus, Josuae fortitu∣dine munitus. Davidi humilitate exaltatus. Salomonis sapi∣entia decoratus, Tibi in omnibus placeat. Et per tramitem justitiae inoffenso gressu semper incedat. Ecclaesiamque tuam dinceps cum Plebibus sibi annexis ut enutriat ac doceat, mu∣niat & instruat. Contraque omnes visibiles & invisibiles hostes idm potenter regaliter que virtutis regimn administret, Et ad verae fidei pacisque Concordiam eorum aimos (te opitu∣lante) reformet, ut horum populorum debita subjectione fultus, cum digno amore glorificatus, ad paternum decenter solium tua miseratione concendere mereatur. Tuae quoque protectionis ga∣lea munitus, & scuto insuperabili jugiter protectus, armisque eoelestibus circundatus, optabilis victoriae triumphum feliciter apiat, terrorem que suae potentiae infidelibus inferat, Et pacem in militantibus letanter reportet per Dominum nostrum qui virtute Crucis Tartara destruxit, regnoque diaboli superacto, ad Coelos victor ascendit, in quo potestas omnis regum consistit & victoria, qui est gloria humilium & vita salusque Popnlo∣rum, qui tecum vivit. Amen.

O Almighty and everlasting God, Creator of all things, Ruler of Angels, King of Kings, and Lord of Lords, who didst cause thy faithful servant Abraham to triumph over his enemies; didst give many victories to Moyses, and Joshua, the Governors of thy people, didst exalt thy low∣ly servant David, unto the height of a Kingdome; didst enrich Solomon with the unspeakable gift of Wisdome and Peace. Give ear we beseech thee unto our humble Pray∣ers, and multiply thy blessing upon this thy Servant, whom in lowly devotion we do consecrate our King; that he being strengthned with the Faith of Abraham, indued with the Mildnesse of Moyses, armed with the

Page 275

Fortitude of Joshua, exalted with the humility of David, beautified with the Wisdome of Solomon, he may please thee in all things, he may alwaies walk uprightly in the way of Righteousnesse, he may nourish and teach, defend and instruct thy Church and people, and like a mighty King, minister unto them the government of thy Vertue against all enemies visible and invisible, and by thy help reform their mindes to the concord of true Faith and peace, that being underpropped by the due Obedience, and honoured by the condign Love of these his people, he may, by thy mercy royally ascend up to the throne of his forefather, and being defended with the Helmet of thy protection, covered with thy invincible shield, and all clad with heavenly Armour, he may gloriously triumph, and by his power both terrifie infidels, and bring joyfull peace to those that fight for thee, through our Lord, who by the power of his Crosse hath destroyed Hell, and ha∣ving overthrown the Kingdome of the Devil, is with vi∣ctory ascended into Heaven, in whom doth consist all Power, Kingdome and Victory, who is the glory of the humble, the life and salvation of his people, who liveh with thee and the holy Ghost.

Bonedio domine, &c. hunc Regem nostrum Jacobum, qui regna moderaris a seculo, & tali eum benedictione glorifica, ut Davidis teneat sublimitas sceptrum & glorisicatus in ejus te propitio reperiatur merito. Da ei tuo inspiramine cum mansue∣tudine ita regere Populum sicut Salomonem fecisti regnum ob∣tinere pacificum. Tibi cum timore semper sit subditus, tibique militet cum quiete. Sit tuo Clipeo protectus cum Proceribus, & ubique tua gratia major existat. Honorifica eum prae cunctis regibus Gentium. Felix populis dominetur, & feliciter eum Nationes adorent. Vivat inter gentium Catervas magnanimus. Sit in judiciis aequitatis singularis. Locuplet eum tua praedives dextera frugiferam obtineat patriam. Et ejus libris tribuis profutura Praesta ei prolixitatem vitae per tempora, ut in diebus ejus oriatur justitia. A te robustum teneat regiminis solium,

Page 276

& eum Jocunditate & Justitia eterno glorietur in regno. Amen.

O Lord, thou that governest all Kingdomes from ever∣lasting, blesse we beseech thee this our King, that he may rule like David, and by thy mercy obtain his reward. Grant that by thy inspiration he may govern with the mildenesse of Solomon, and enjoy a peaceable Kingdome. Grant that he may serve thee with fear, and fight for thee with constancy. Protect him and his Nobles with thy Shield, and alwaies give him victory by thy Grace. Ho∣nour him before all the Kings of the earth; Let him rule over Countryes, and let Nations adore him. Let him be singular in Judgement and Equity, and make him rich with thy rich right hand. Give him a fruitful Country, and give to his Children all good things. Give him a long life in this world, and in his dayes let Justice slou∣rish. Strengthen thou the throne of his Government, and with gladnesse and righteousnesse, let him glory in thy e∣ternal Kingdome, through Jesus Christ.

Deus inesfabilis author mundi, Conditor generis humani, Gu∣bernator imperii Confirmator, regni, qui utero fidelis amici tui Patriarchae nostrae Abrahae praeelegisti Regem seculis profutu∣rum. Tuum presentem Regem hunc cum exercitu suo per in∣trcessionem omnium Sanctorum uberi benedictione locupleta, & in solium Regni firma stabilitate connecte visita eum sicut Moy∣sem in Rubro, Josuam in Praelio, Gedeon in agro Samuelem in templo. Et illa eum benedictione syderia, ac sapientiae tuae rorae perfunde, quantum beatus David in Psalterio, Salomon filius ejus, te remunerante precepit è coelo. Sis ei contra acies Inimi∣corum lorica, in adversis galea, in prosperis patientia, in prote∣ctione Clipeus sempeternus, & presta ut gentes illi teneant fidem. Proceres sui habeant pacem, diligant Caritatem, abstineant se à cupiditate, loquantur justitiam, custodiant veritatem. Et ita populus iste pullulet coalitus benedictione aeternitatis ut semper permanea•••• tripudiantes in pace victores, per Christum Do∣minum nostrum, &c.

Page 277

God the unspeakable Author of the World, the Crea∣tor of Mankinde, the Governor of Empires, the Esta∣blisher of Kingdomes, who out of the loynes of thy faith∣full friend out Father Abraham, didst choose a King that should save all Nations. Blesse we beseech thee this our present King, and his Army with a rich blessing. Establish him in the throne of this Kingdome. Visit him, as thou didst visit Moses in the Bush, Josua in the Battel, Gedeon in the Field, and Samuel in the Temple; besprinkle him with the dew of thy Wisdome, and give unto him the blessing of David and Solomon. Be thou unto him a coat Armour against his Enemies, and an Helmet in adversity. Give him patience in Prosperity, and protect him alwaies with thy Shield. Grant that other Countries may keep Faith unto him, and that his Nobles may live in Peace, embrace Charity, abstain from Covetousnesse, speak Ju∣stice and maintain Truth; and so this people may grow up together with the blessing of Eternity, that having o∣vercome, they may rejoyce in everlasting peace, through Christ our Lord.

Deus qui populus tuis virtute consulis, & amore dominaris, da huic famulo tuo Jacobo spiritum sapientiae, cum regimine dis∣ciplinae, ut tibi toto corde devotus in regni regimine maneat sem∣per idoneus, tuoque munere ipsius temporibus securitas Ecclesiae dirigatur, & in tranquillitate devotio Christiana permaneat, ut bonis operibus perseverans ad aeternum regnum te duce vale∣at pervenire, per Dominum Jesum Christum, &c.

God which providest for thy people by thy Power, and rulest over them in Love, grant unto this thy Servant James, the spirit of Wisdome and Government, that be∣ing devoted unto thee with all his heart, he may so wise∣ly govern this Kingdome, that in his time the Church may be in safety, and Christian Devotion may continue in peace, that so persevering to the end in good works, he may by thy mercy come unto thine everlasting King∣dome, through thy Son our Lord Jesus Christ, who

Page 278

liveth and reigneth with thee world without end. Amen.

The Letany being ended, the Archbishop begineth to say aloud,

Sursum Corda.

Resp.

Habemus ad Dominum.

Lift up your Hearts, &c.

Answ.

We lift them up unto the Lord.

Verè dignum & justum est aequum & salutare, os tibi sem∣per & ubique gratias agere, domine sancte, pater omnipotens, eterne Deus, electorum fortitudo & humilium celsitudo, qui in primordio per effusionem diluvii Crimina mundi castigare volu∣isti, & per Columbam ramum olivae portantem pacem terris redditam demonstrasti. Iterumque Aaron famulum tuum per unctionem olei sacerdotem sanxisti, & posteà per hujus unguenti infusionem ad Regendum populum Israeliticum sacerdotes ac Reges & prophetas praefecisti, vultumque Ecclesiae in oleo ex∣hilerandum per Prophaeticam famuli tui vocem Davidi esse praedixisti. Ita quaesumus omnipotens Pater ut per hujus crea∣turae pinguedinem hunc servum tuum Jacobum sanctisicare tua benedictione digneris, eumque in similitudine Columbae pacem simplicitatis populo sibi subdito praestare, & exemplo Aaronis in Dei servicio diligenter imitari, regnique fastigia in Consiliis scientiae & aequitate judicii semper assequi, vultumque hilarita∣tis per hunc olei unctionem tuamque benedictionem (te adju∣vante) Toti Plebi paratum habere facias per Christum Domi∣num nostrum, &c.

It is very meet, right, and our bounden duty, that we should at all times, and in all places, give thanks unto thee, O Lord, holy Father, Almighty and everlasting God, the strength of thy Chosen, and the exalter of the

Page 279

Humble, which in the beginning, by the pouring out of the Flood, didst chasten the sins of the world, and by a Dove conveying an Olive branch, didst give a token of reconcilement unto the earth, and again didst consecrate thy servant Aaron a Priest, by the anoyning of Oyl, and afterward by the effusion of this Oyl, didst make Priests, and Kings, and Prophets, to govern thy people Israel, and by the voice of the Prophet David, didst foretell that the Countenance of thy Church should be made cheerfull with Oyl. We beseech thee almighty Father, that thou wilt vouchsafe to blesse and sanctifie this thy Servant James, that he may minister Peace unto his people, and imitate Aaron in the service of God. That he may at∣tain the perfection of Government in Counsel and Judge∣ment, and a countenance alwaies cheerful, and amiable to the whole people, through Christ our Lord.

This done, the King ariseth from his Devotion, and reposeth him a while in his chair of Estate.

After a while, he goeth to the Altar, and there disro∣beth himself of his upper garments (his under apparel being made open with loops only closed) at the places which are to be anoynted.

The Archbishop undoeth the loops, and openeth the places which he is to anoynt.

The Archbishop first anoynteth his hands: saying,

Unguantur manus, &c. istae de oleo sanctificato unde uncti fuerunt Reges & prophetae. Et sicut Samuel David in regem, ut sis benedictus & constitutus Rex in regno isto super populum istum quem Dominus Deus tuus dedit tibi ad regendum & gu∣bernandum; Quod ipse prestare dignetur, qui cum Patre & Spiritu sancto, &c.

Let these hands be anoynted, as Kings and Prophets have been anoynted, and as Samuel did anoynt David to be King, that thou maist be blessed, and established a King in this Kingdome over this people, whom the Lord thy

Page 280

God hath given thee to rule and govern, which he vouchsafe to grant, who with the Father and the holy Ghost, &c.

The mean while the Quire singeth the Anthem, Sadoc. Sacerdo.

Sadock the Priest, and Nathan the Prophet, anoynted Solomon King, and all the people rejoyced, and said, God save the King for ever.

The Archbishop saith this prayer.

Prospice omnipotens Deus serenibus obtutibus hunc glorio∣sum Regem, & sicut benedixisti Abraham, Isaack & Jacob, sic illum largis benedictionibus spiritualis gratiae cum omni ple∣nitudine tua potentia irrigare atque perfundere dignare. Tribue ei de rore coeli & de pinguedine terrae habundantiam frumenti vini, & olei, & omnium frugum opulentiam ex largitate di∣vini muneris long a per tempora, ut illo regnantè sit sanitas cor∣porum in patria, & pax inviolata sit in regno, & dignitas glo∣riosa regalis Pallatii maximo splendore Regiae potestatis oculis omnium fulgeat, luce Clarissima choruscare atque splendescere qui splendidissima fulgura maximo profusa lumine videatur. Tribue ei Omnipotens Deus, ut sit sortissimus protector patriae, & Consolator ecclesiarum ac Coenobiorum sanctorum, maxima cum pietate regalis munificentiae, atque ut sit fortissimus regum triumphator, hostium ad opprimendas rebelles, & paganas nati∣ones. Sitque suis inimiciis satis terribilis pro maxima forti∣tudine regelis potentiae. Optimatibus quoque atque praecelsis proceribus ac sidelibus suiregni Munificus & amabilis, & pi∣us; Ut ab omnibus timeatur atque deligatur. Reges quoque de lumbis ejus per succssiones temporum futurorum egredinur, regnum hoc regere totum, & pst gloriosa tempora atque faelicia praesentis vitae gaudia sempiterna in perpetua beatitudine habere mereatur. Per Christum, &c.

Look down Almighty God with thy favourable coun∣tenance upon this glorious King, and as thou did'st blesse Abraham, Isaac and Jacob, so vouchsafe we beseech thee

Page 281

by thy power, to water him plentifully with the blessings of thy grace. Give unto him of the dew of Heaven, and of the fatnesse of the Earth, abundance of Corn, and Wine, and Oyl, and plenty of all fruits of thy goodnesse long to continue, that in his time here may be health in our Countrey, and Peace in our Kingdome, and that the glo∣rious dignity of his Royal Court, may brightly shine as a most clear lightning, far and wide in the eyes of all men. Grant Almighty God, that he may be a most mighty protector of his Countrey, a bountifull comforter of Churches and holy Societies, the most valiant of Kings, that he may triumph over his enemies, and subdue Re∣bels and Infidels; that he may be loving and amiable to the Lords and Nobles, and all the faithfull Subjects of his Kingdome, that he may be feared, and loved of all men, that his Children may be Kings to rule this King∣dome by succession of all ages, and that after the glorious and happy dayes of this present life, he may obtain ever∣lasting joy and happinesse through Christ our Lord.

The prayer ended, the Archbishop p••••ceedeth with his anoynting.

  • 1. Of the Breast.
  • 2. Between the Shoulders.
  • 3. Of both the Shoulders.
  • 4. Of the boughes of both his armes.
  • 5. Of his head in the Crown.

The anoynting being done, the Abbot of Westminster closeth the loops again which were opened.

The Archbishop saith these prayers.

Deus Dei filius.

Deus Dei filius Jesu Christe dominus noster qui à Patre oleo exultationis unctus est, participibus suis, ipse per praesentem sa∣cri uguinis infusionem spiritus paracliti super cput tuum in∣sundat benedictionem, eandemque usque ad interiora 〈…〉〈…〉

Page 282

penetrare faciat, quatinus hoc visibili & tractabili dono invi∣sibilia percipere, & temporali regn justis moderaminibus ex∣cuto aeternaliter cum eo regnare merearis, qui solus sine peccato rex regum cuivit, & gloriatur cum De patre & spiritis sancto.

God the Son of God, Christ Jesus our Lord, which was anoynted by his Father with the oyl of gladnesse above his fellowes, he by his holy anoynting, pour down upon thy head the blessing of the holy Ghost, and make it en∣ter into the inward part of thy heart, so that thou maist receive invisible grace, and having justly governed thy temporall Kingdome, thou maist reign with him eternal∣ly, who onely being without sin, doth live in glory with God, and the Father, and the holy Ghost.

Deut qui es justorum gloria, & misericordia peccatorum, qui misisti filium tuum pretioso sanguine su genus humanum redisere qui conteris bella, & propugnatores in te sperantium, 〈◊〉〈◊〉 arbitrio omnium regnorum continetur potestas. Te humi∣liter deprecamur, ut praesentem famulum tuum Jacobum in tua misericordia confidentem, in praesenti sede regali benedieas, i{que} propitius adesse digneris; ut qui tua expetit protectione defendi, omnibus fit hostibus fortior. Fac eum Domine beatum esse, & victorem de invictissimis. Corona eum cornae justitiae & pie∣tatis, ut ex toto corde & tota mente in te credens tibi deservi∣at. Sanctum tuam Ecclesiam defendat & sublimt, populum∣que sibi commissum, juste regat, nullis insidiantibus malis eum in justitiam convertat. Accende domine Cor ejus ad amorem tuae gratiae, per hoc unctionis oleum, unde unxisti Sacerdotes, Reges & Prophetas, quatinus diligens justitiam per tramitem similiter justitiae populum ducens, post peracta à te disposita in re∣gali excellentia annrum curricula, pervenire ad aeterna gaudia mereatur. Per Christum Jesum, &c.

God which art the glory of the Righteous, and the mercy of Sinners, who hath sent thy Son to redeem man∣kinde with his precious blood, who bringest Wars to an end, and defendest those that trust in thee, upon whose good will and pleasure doth depend the strength of

Page 283

all Kingdomes; we humbly pray in this Royal seat, to blesse this thy servant, who putteth his considence in thy mercy, vouchsafe in thy favour to be present with him, that he which desireth to be defended by thy protection, may be stronger then his Enemies: Crown him with the Crown of Justice and Piery, that with all his heart, and all his minde, he may trust in thee, serve thee, defend and advance thy holy Church, and govern the people committed to his charge in justice and equity. Kindle O Lord his heart with the love of thy grace by the inward annoynting wherewith thou hast annoynted Priests, Kings and Prophets, that he loving Justice, and leading his peo∣ple by the wayes of righteousnesse, after the glorious course of this life which thou hast appointed, he may come to eternall joy, through Christ.

The prayers being ended. First a shallow Quoife is put on the Kings head (because of the annoynting)

If his Majesties haire be not smooth after it; there is King Edwards Ivory combe for that end.

Then the Colobium or Dalmatica is put on him.

After the putting on whereof, the Archbishop saith the prayer. Deus Rex Regum, &c.

The King putteth on the Linnen gloves (part of the Regalia.)

Then he taketh off his Sword, wherewith he was girt before.

He goeth to the Altar, and there offereth it.

The chief Peer then present offereth, and redeemeth the Sword.

Which having done, he draweth the Sword out, and carryeth it naked before the King, from that time all the solemnity.

The Archbishop taketh the Scepter with the Crosse, and delivereth it into the Kings right hand, with these words;

Page 284

Accipe sceptrum regiae potestatis insigne, virgam scilicet regni rectam, virgam virtutis, qua teipsum benè regas, san∣ctans Ecclesiam populumque videlicet Christianum tibi à D∣mino commissum regia virtute ab improbis defendas, pr••••os corrigas, rectos pascisices, & ut viam rectam tenere possint tuo juvamine dirigas, quatenus de temporali regno ad aeternum re∣gnum pervenas, ipso adjuvante cujus regnum permanet in se∣cula seculorum. Amen.

Receive the Scepter, the signe of Kingly power, the Rod of the Kingdome, the Rod of Vertue, that thou maist govern thy felf aright, and defend the holy Church and Christian people committed by God unto thy charge. Punish the wicked, and protect the just, and lead them in the way of righteousnesse, that from this Temporal king∣dome, thou maist be advanced to an Eternal kingdome, by his goodnesse whose kingdome is everlasting.

After the Archbishop saith this prayer.

Omnium Domine fons bonorum, cunctorumque Deus insti∣tutorum perfectuum, tribue quaesumus famulo tuo Jacobo a∣deptam benè regere dignitatem, & à te sibi▪ praestitum honorem dignare corroborare. Honorifica eum prae cunctis regibus, uberi eum benedictione locupleta, & in solio regni sirma stabi∣litate consolida; visita eum sobole, praesta eum prolixitatem vitae. In diebus ejus semper oriatur Justitia, ut cum Jocunditate & laetitia eterno glorietur in regno.

O Lord the Fountain of all good things, and the author of all good proceedings, grant we beseech thee to this thy servant James, that he may order aright the dignity he hath obtained. Vouchsafe to confirm the honour which thou hast given him, honour him before all Kings, and enrich him with a rich benediction; establish him in the throne of this Realm; visit him with increase of Chil∣dren, let justice spring up in his dayes, and with joy of gladnesse, let him reign in thine everlasting king∣dome.

Page 285

Then the Archbishop delivereth the Rod with the Dove into the Kings left hand, saying.

Accipe virgam virtutis at{que} aequitatis, qua intelligas te mulcere pios, & terrere superbos, Errantes viam doce, Lapsis{que} manum porrige, disperdas{que} superbos, & releves humiles, ut aperiat tibi ostium Jesus Christus dominus noster, qui de se ipso ait; Ego sum ostium per me si quis introierit salvabitur. Et ipse qui est clavis David & Sceptrum domus Israel, qui aperit, & nemo claudit, claudit & nemo aperit, sit tibi ad∣jutor, qui educit vinctum de domo Carceris, sedentem in tene∣bris & umbra mortis, ut in omnibus sequi merearis eum de quo Prophetae David cecinit, Sedes tua Deus in seculum seculi, virga recta est virga regni tui, & imitare ipsum qui dicit. Diligas justitiam & odio habeas iniquitatem, propterea unxit te Deus Deus tuuc oleo laetitiae ad exemplum illius, quem ante secula unxerat prae particibus suis, Iesum Christum Dominum nostrum, &c.

Receive the Rod of vertue and equity, Learn to make much of the godly, and to terrifie the wicked, Shew the way to those that go astray. Offer thy hand to those that fall. Repress the proud. Lift up the Lowly, that our Lord Jesus Christ may open to thee the dore, who saith of himself, I am the dore, by me if any man enter in he shall be safe; and let him be thy helper, who is the key of David and the Scepter of the house of Israel, who o∣peneth and no man shutteth, who shutteth and no mn openeth, who bringeth forth the captive ou of prison, where he sate in darkness and in the shdow of death, that in all things thou mayest follow him of whom the Prophet David saith, Thy seat O God endureth for ever▪ the Scepter of thy Kingdome is right Scepter; thou hast loved righteousness, and hated iniquity: Wherefore God even thy God hath anointed thee with the oyl of gladness a∣bove thy Fellows, even Jesus Christ our Lord.

After this he blesseth the King, saying.

Page 286

Benedicat tibi, &c. Dominus, custodiatque te, & sicut te voluit super Populum suum esse Regem, ita in presenti seculo faelicem, & aeternae faelicitatis tribuat esse consortem. Amen.

The Lord blesse and keep thee, and as he hath made thee King over his people, so he still prosper thee in this world, and make thee partaker of his eternal felicity in the world to come. Amen.

Grant O Lord that the Clergy and People gathered to∣gether by thy Ordinance, for this service of the King, may by the gracious assistance of thy goodnesse, and the vigi∣lant care of thy servant and King, be continually gover∣ned, and preserved in all happinesse. Amen.

Grant that they obeying thy holy will, may be freed from all adversities, and enjoying the riches of thy grace, may with fervent love walk in the waies of thy Com∣mandements, that in this life being made partakers of thy peace, they may be Citizens of thy Kingdome in the life that is to come, through Jesus Christ our Lord. Amen.

The King kisseth the Archbishop, and the Bishops then Assistant.

After this, the King goeth up from the Altar to the Stage (all the Peers solemnly attending his Majesty in their places.)

In the mean time the Quire sing; Te deum lau∣damus, &c.

Which being ended, the Archbishop inthronizeth the King into his throne there: saying,

Sta & retine à modo locum, quem huc usque paterna succes∣sione tenuisti hareditario judicio tibi delegatum per autoritatem Dei omnipotentis & praesentem traditionem nostram & omnium Episcoporum caeterorumque Dei servorum, & quanto Clerum sanctis altaribus propinquiorem prospices, tanto ei potiorem in

Page 287

locis congruis honorem impendere memineris, quatenus media∣tor Dei & hominum te mediatorem Cleri & Plebis in hoc reg∣ni Solio confirmet, & in regnum aeternum regnare faciat Je∣sus Christus Dominus noster, Rex Regum & Dominus Domi∣nantium, qui cum patre & spiritu sancto vivit, & regnat in se∣cula seculorum. Amen.

Stand and hold fast from henceforth, that place where∣of hitherto thou hast been heir by the succession of thy fore-fathers, being now delivered unto thee, by the au∣thority of Almighty God, and by the hands of Us, and all the Bishops and Servants of God; and as thou seest the Clergy to come nearer unto the Altar, so remember that in places convenient thou give them greater honour, that the mediator of God and Man may establish thee in this Kingly throne, to be the mediator betwixt the Clergy and the Laity, and that thou maist raigne for ever with Jesus Christ, the King of Kings, and the Lord of Lords, who with the Father and the holy Ghost, liveth and reigneth for ever. Amen.

Which done, all the Peers do their homage to the King. His verbis.

I become your Leige-man of Life and 〈◊〉〈◊〉, and of Earthly Worship, and Faith and Troth shall bear unto you, to live and dye with you against all manner of folk. So God m help.

And after, put their hands and touch the Crown (b way of ceremony, as promising to support it with all their power.)

Then the King to ease himself of the Scepter and Rod in his hands, giveth them to carry to such as it please•••••• his Majesty.

The Archbishop kneeled down, and made his 〈◊〉〈◊〉 as followeth,

Page 288

Out of the Coronation of Edward the 6.

J. A.

Shall be faithfull and true, and Faith and Troth bear unto you our Soveraign Lord, and to your Heires Kings of England, and I shall do and truly knowledge the service due of the Lands I claim to hold of you, as in the right of your Church, as God shall help me.

And so kissed the Kings left cheek, &c.

Or these words taken out of another book.

I become your man Leige of life and Limb, and Troth and hearty Honour to you shall bear, against all men that now live and dye. So help me God, &c.

The Achbishop goeth down to the Altar, and begins the Communion.

The Prayer. Quaesumus omnipotens, &c.

Quaesumus omnipotens Deus, ut famulus tuus Jacobus Rex noster, qui tua miseration suscepit Regni gubernacula, virtu∣tum etiam omnium percipiat incrementa. Quibus decenter ornatus▪ & vitiorum voraginem devitare, & hostes superare, & ad te qui veritas & vita es gratiosus valeat pervenire, per Dominum Iesum nostrum. Amen.

O Almighty God, we beseech thee that this thy Ser∣vant James our King, who by thy mercy hath received the government of this Realm, may also receive an increase of all Vertues, whereby he may be acceptable to thee, and avoid the gulfe of vice, and overcome all his ene∣mies, and finally come to thee in glory, who art the

Page 289

Way the Truth, and the Life, thorough Christ our Lord.

  • ...
    The Epistle, 1 Pet. 2.By two Bishops.
    The Gospel, Matth. 22.
  • The Nicene Creed.
  • The Offertory.

The King cometh down from the Throne to offer. He offereth twice.

  • 1. Bread and Wine.
  • 2. A Mark of Gold.

Then the Prayer, Omnipotens Deus, &c.

Omnipotens Deus det tibi de rore coeli & de pinguedine terrae habundantiam frumenti, vini & oli, & serviant tibi populi, & adorent te tribus. Esto Domixus fratrum tuorum, & incur∣ventur ante te filii matris tuae, & qui bendixerit tibi benedi∣ctionibus repleatur, & Deus erit adjutor tuus. Opus benedicat tibi benedictionibus coeli desuper in montibus, & in Collibus be∣nedictionibus abyssi jacentibus deorsum, benedictionibus uberum, & uvarum Pomarumque, benedictiones Patrum antiquorum Abraham & Isaac & Jacob confortatae sint super te.

Almighty God, give thee of the dew of Heaven, and of the fat of the Earth, abundance of Corn and Wine. Let the Nations serve thee, and the Tribes adoe thee, and let him be blessed that blesseth thee, and God shall be thy helper. Almighty God, blesse you with the blessing of Heaven above, in the Mountains and Hills, and with the blessings of the Earth beneath, with the blessings of Corn and Wine, and Fruit, and let the blessings of the old Fa∣thers, Abraham, Isaac, and Jacob, be established upon thee, through Christ our Lord.

Blesse O Lord, the vertuous courage of this King, and accept the work of his hands, replenish his Realm with

Page 290

the increase of thy Blessings, with the fruit of the Hea∣vens, and the dew of the Water, and the depths. Let the influence of the Sun and the Moon, drop down fatnesse upon the high Mountains, and the Clouds rain plenty up∣on the low Vallies, that the Earth may abound with store of all things. Let the blessings of him that appeared in the Bush, descend upon his head, and the fulnesse of his blessings fall upon his Children and posterity. Let his Feet be dipped in Oyl, and his horn be exalted, as the horn of an Unicorn, by which he may scatter his enemies from on the face of the Earth; the Lord that sitteth in Heaven be his defender for ever and ever, through Jesus Christ our Lord. Amen.

Blesse we beseech thee, O Lord, these thy gifts, and sanctifie them unto this holy use, that by them we may be made partakers of the Body and Blod of thy only be∣gotten Son Jesus Christ. And thy servant our King James may be fed unto velasting life of Soul and Body, and inabled to the discharge of his great place and office, whereunto thou hast called him of thy great goodnesse: grant this O Lord for Jesus Christs sake our only media∣tor and advocate. Amen.

Deus Rex Regum, & dominus dominantium, per quem Re∣ges regnant, & legum eonditores Jura decernunt, dignare pro∣pitius benedicere hoc regale ornamentum, & presta ut famulus tuus Rex nostr qui illud portaturus ornamento bonorum mo∣rum, & sanctarum actionum in conspectu tuo fulgeat, & post tempora alieni vitam aeternam & gloriam quod tempus non ha∣bet sine sine possideat, per Dominum nostrum, &c.

O God the King of Kings, and Lord of Lords, by whom Kings do reign, and Law-givers do make good Lawes, vouchsase in thy favour to blesse this Kingly ornament, and grant that thy servant our King, who shall wear it, may shine in the spirit, with the ornament of good life, and holy actions, and after this life ended, he may forever

Page 291

enjoy that life, and glory which hath no end, through Christ our Lord.

The prayer done, the Abbot of Westminster arrayeth the King.

  • 1. With the supertunica, or close Pall.
  • 2. Then with the Tynsin hose.
  • 3. Then with his Sandalls.

The Spurs are put on by a Nobleman, thereto by the King appointed.

Then the Archbishop taketh the Sword, and layeth it before him on the Altar, and saith the Prayer, Exaudi Domine, &c.

Quaesumus, Domine preces nostras, & hunc ensem quo hic famulus tuus Jacobus se circumcingi desiderat, majestatis tuae dextera benedicere & sanctificare dignare, quatenus defensio atque protectio ecclesiarum esse, viduarum Orphanorum omni∣umque Deo Servientium contra savitiam paganorum, aliisque insidiantibus sit pavor, terror & formido, per Dominum no∣strum &c.

Hear our prayers, we beseech thee, and vouchsafe by thy right hand of majesty, to blesse and sanctifie this Sword, wherewith this thy servant James desireth to be girt, that it may be a defence, and protection of Churches, Widows, Orphans, and all the Servants of God, against the savage cruelty of Pagans and Infidels; and that it may be a fear and terror to all those that lye in wait to do mischief, through Christ our Lord.

Then the Archbishop delivereth the Sword into the Kings hands, saying, Accipe gladium. Which Sword is girt about him by a Peer thereto appointed.

Page 292

Accipe gladium per manus Episcoprum licet indignas, vice cum & authritate sanctorum Apostolorum consecratas, tibi regaliter impositum, nostraeque benedictionis fficio in defensio∣nem, sanctae fidei Ecclesiae divinitus ordinatum. Et sto memor de quo Psalmista prophetavit dicens. Accingore gladio tuo su∣per femur tuum potentissime, ut per eundem vim aequitatis ex∣erceas molem iniquitatis potener destrus, & sanctam Dei Ec∣clesiam ejusque fideles propugnando protegas. Non minus sub fide falsos quam Christiam nominis hostes execreris ac destruas, viduas & pupillos clementer adjuves ac defendas, desolata re∣staures, restaurata conserves, ulciscaris injusta, Confirmes bene disposita, quatenus haec in agendo virtutum triumpho gloriosus▪ Justitiaeque cultor egregius cum mundi salvatora, cujus typum geris in nomine sine sine merearis regnare. Qui cum patre & Spiritu Sancto, &c.

Receive this Kingly Sword (which is hallowed) for the defence of the Faith of Christs holy Church, and delivered unto thee by the hands of Bishops, though unworthy, yet Consecrated, in the place of the holy Apostles; and re∣member of whom the Psalmist did prophesie, saying, Gird thy self with thy Sword upon thy Thigh, O thou most mighty; and with this Sword, exercise thou the force of Equity, and mightily destroy the growth of Iniquity; protect the holy Church of God, and his faithful people, and pursue Hereticks, no lesse then Infidels, defend and help Wid∣dows, and Orphans. Restore the things that are gone to decay, and maintain those things that are restored, be re∣venged of injustice, and confirm things that are in good order, that doing these things thou maist be glorious in the triumph of Vertue, and excellent in the ornament of Justice, and reign for ever with the Saviour of the world, whose image you bear, who with the Father and the Holy ghost.

Then the Armill is put about his neck (in the manner of a Stole) and tyed to the boughts of his two Arms.

The Archbishop saying;

Page 293

Accipe armillas sinceritatis, & sapientiae divinaeque circum∣dationibus judicium, quibus intelligas omnes operationes tuas contra hostes visibiles, & invisibiles posse esse munitas, per Do∣minum nostrum, &c.

Recive the Armill, as a token of Gods embracing, whereby all thy works may be defended against thy ene∣mies, both bodily and ghostly, through Christ our Lord.

Then the Mantle or open Pall is put on by the Abbot of Westminster.

The Archbishop saying,

Accipe pallium, quatuor initiis formaum, per quod intelli∣gas quatuor mundi partes Divinae potestati esse sub ectas. Nec quenquam posse feliciter regnare in terris, nisi cui potestas reg∣nandi fuerit collocata de Coelis.

Receive this Pall which is formed with four Corners, to let thee understand, that the four quarters of the world, are subject to the power of God, and that no man can hap∣pily reign upon Earth, who hath not received his autho∣rity from Heaven;

Then the Archbishop taketh the Crown into his hands, and saith this prayer.

Deus perpetuatis, Dux virtutum cunctarum, hostium victor, benedic hunc famulum tuum Jacobum, tibi caput suum incli∣nantem, & prolixa sanitate, & prospera felicitate eum conser∣va, & ubicunque auxilium tuum invocaverit, cito adsis, & protegas ac defenda. Tribue ei quaesumus domine divitias gra∣tiae tuae comple in bonis desiderium ejus, corona um in miseri∣cordia tua, tibique domino opia devotione jugier famuletur, per Dominum nostrum Iesum Christum filium &c.

O God of Etenity, the commander of all Powers, the vanquisher of all Enemies, blesse this thy servant, who boweth his head unto thy Majesty, preserve him in long health, and prosperous felicity, be present with him, pro∣tect

Page 294

and defend him, whensoever he calleth upon thee. Give him, we beseech thee, the riches of thy Grace, fill his soul with goodnesse, and crown him with thy mercy, and let him alwaies in godly devotion wait upon thee, through thy Son our Lord Iesus Christ.

The Archbishop Crowneth the King, saying:

Coronet te Deus corona Galeaque justitiae, honore & opere fortitudinis, ut per officium nostrae benedictionis cum side recta, & multiplici bonorum operum fructu ad Coronam pervenias regni perpetui. Ipse lergiente, cujusregnum permane in secula seculorum.

God Crown thee with a Crown of Glory, and Righ∣teousnesse, with the honor, and work of Fortitude, that thou by our Ministery, having a right Faith, and manifold fruit of good works, maist obtain the Crown of an everla∣sting kingdome, by the gift of him whose kingdome induteth for ever.

In the mean time the Quire singeth the Anthem.

Confortare.

Be strong and of a good courage, and observe the Com∣mandements of the Lord, to walk in his wayes and keep his Ceremonies, Precepts, Testimonies and Iudgements, and almighty God prosper and strengthen thee whither∣soever thou goest. The Lord is my Ruler, therefore I shall want nothing.

Deus in virtute.

The King shall rejoyce in thy strength, O Lord, exceeding glad shall he be of thy Salvation, for thou hast granted him his hearts desire, and hast not denyed him the request of his lips: for thou hast prevented him with blessings of goodness, and hast set a Crown of pure gold upon his head.

Page 295

Then he putteth the Ring on his Wedding finger: saying,

Accipe regiae dignitatis annulum, & per hunc in te Ca∣tholicaefidei signaculum, quatenus ut hodie ornaris caput, & Princeps regni ac Populi, ita perseveres auctor & stabilitor Christianitatis, & Christianae sidei, ut felix in opere, locuples in side cum rege Regum glorieris Cui est honor & gloria per aterna secula seculorum. Amen.

Receive the Ring of Kingly dignity, and by it the seal of Christian Faith, that as this day thou art adorned the head and Prince of this Kingdome and People, so thou maist persevere as the Author and establisher of Christianity, and the Christian Faith, that being rich in Faith and happy in Works, thou maist reign with him who is King of Kings, to whom be glory and honour for ever and ever.

After this the Archbishop saith this prayer:

Deus cujus est, &c. omnis potestas, & dignitas, da fmul¦tuo, propriae suae dignitatis effctum in quâ te remuner ante permaneat, semperque te timeat tibique jugiter placere con∣tendat, per Dominum nostrum &c.

O God, to whom belongeth all Power and Dignity, give unto thy Servant the Fruit of his Dignity, wherein grant he may long continue and fear thee alwaies, and al∣waies labour to please thee, through Christ our Lord.

The King cometh to the Step of the Altar, to receive the Sacrament.

The Archbishop ministreth the Bread.

The Abbot of Westminster the Cup.

The King returneth to his Throne, and there staieth the end of Service.

The Communion being done, the King cometh down in Estate to the Altar.

Thence into King Edwards Chappell.

Page 296

The King taketh off his Crown, and delivereth it to the Archbishop, who laieth it on the Altar there.

The King withdraweth himself into the Traverse.

There the great Chamberlain of England, disrobeth him of the Robes of King Edward the Confessor.

These Robes he immediately delivereth to the Abbot of Westminster.

The King is arrayed with his own Royal Robes provi∣ded for his Majesty to wear that day.

The King being newly arrayed, cometh forth of the Traverse, and goeth to King Edwards Altar.

There the Archbishop putteth on him the Crown which is provided for his Majesty to wear that day.

The King taketh again his Scepter with the Cross into his hand, and the Rod with the Dove.

The King with his whole train, in most solemn man∣ner, goeth back to his Pallace, by the same way he came.

Dinner being done, and the King withdrawing him∣self, the Scepter which the King carried in his hand, with the Rod (being the Regalia) are to be re-delivered to the Abbot of Westminster againe, to be kept as they have been.

Page 297

Consecratio Reginae.

THE Queen must be supported by two Bishops, from the West door of the Church of Westminster, &c.

The Queen must be anoynted, &c. after the Homage done by the Lords, and the Kings Coronation finished.

The Queen following the King down to the Altar, go∣ing before the Lords, bearing her Crown, Scepter and Rod, two Bishops sustianing her, and for her there shall be made on the left side of the Altar a Folding stool.

She shall sit while the King be required for the keep∣ing of the Customes, &c. and that done, while Veni Creator is singing, and all the while the King is anoyn∣ting.

Dicetur ab Episcopo ad ingressum Ecclesiae, at the West door of Westminster Church. This prayer.

Omnipotens sempiterne, &c.

O Almighty and everlasting God, the Fountain and Well-spring of all goodnesse, which dost not reject the frailty of the Woman, but rather dost vouchsafe to allow and choose it, and by choosing the weak things of the world, dost confound those things that are strong, which didst sometime cause thy People to triumph over a most cruel Enemy, by the hand of Judith a woman, give ear we beseech thee to our most humble prayers, and multi∣ply thy blessinge upon this thy servant, whom in all hum∣ble Devotion, we do consecrate our Queen. Defend her alwaies with thy mighty right hand, and with the Buc∣kler

Page 298

of thy favour, protect her on every side, that she may be able to overcome, and triumph over all her Enemies, both bodily and ghostly, and that with Sarah and Rebecca, Leah and Rachel, and other blessed and honourable Wo∣men, she may multiply and rejoyce in the fruit of her Womb, to the honour of the whole Kingdome, and the good government of the holy Church of God, through Christ our Lord, who vouchsafed to be born of a most pure Virgin, that he might visit and redeem the world, who liveth and reigneth with thee, in unity of the holy Ghost, through all ages world without end.

Another blessing of the Queen before the Nobles, to be said at the Altar before she be anoynted.

Deus qui solus, &c.

God which onely hast immortality, and dwellest in Light which cannot be approached, whose Providence is never deceived, which hast made all things that are to come, and callest those things that are not, as the things that are, which castest down the Proud from their Seat, and dost exalt the Humble and Meek, we humbly beseech thy unspeakable mercy, that as for the good of the people of the Jewes, thou didst deliver Queen Hester from Ca∣ptivity, and didst bring her to the bed of King Assuerus, and the society of his Kindome; so for the good of thy Christian Flock, thou wilt of thy mercy by our Ministery, advance this thy Servant, to the most high and Royall company of our King, that she continuing alwaies in the chastity of Princely Wedlock, she may obtain the Crown that is next unto Virginity, and may in all things, and a∣bove all things, study alwaies to please thee the living God, and by thy holy inspiration to perform those things that are acceptable unto thee, through Christ our Lord, Amen.

Page 299

Here the Holy Oyle shall be poured upon the Crown of her head in the manner of a Crosse.

The Queen is to be anoynted two times, first in the forepart of her Head, the Bishop saying these words;

In the name of the Father, the Son and the holy Ghost, let the anoynting of this Oyl increase thy honour, and establish thee for ever and ever.

Secondly on her Breast, saying the same words;

In the name of the Father, the Son, and the holy Ghost, let the anoynting of this Oyl increase thy honour, and establish thee for ever and ever.

After the Anoynting, this Prayer is to be said:

Omnipotens sempiterne Deus.

O Almighty and everlasting God, we beseech thee of thy Goodnesse, poure out the spirit of thine abundant blessing, upon this thy servant, that as by the Imposition of our Hands, she is this day Crowned Queen, so she may by thy sanctification, continue alwaies thy cho∣sen and worthy Servant, that she may never hereafter fall from thy Grace, through Christ our Lord.

Page 300

Here the Ring must be given her, and put on the Fore-finger of her Right hand, the Bishop saying,

Accipe annulum.

Receive this Ring the Seal of a sincere Faith, that you may avoid all infection of Heresie, and by the power of God compell barbarous Nations, and bring them to the knowledge of the truth.

This Prayer must follow.

Deus cujus est.

God, to whom belongeth all Power and Dignity, grant we beseech thee to this thy Servant, by the signe of Christian Faith, prosperous successe in this her honour, and that she may continue firm in the same, and ende∣vour alwaies to please thee, through Christ our Lord.

Then the blessing of the Crown.

Deus tuorum.

O God, the Crown of the Faithfull, which dost Crown their heads with pretious Stones. Blesse and san∣ctifie this Crown, that as the same is adorned with many precious Stones, so thy Servant that weareth the same, may of thy grace be replenished with the manifold gits of all pretious virtues, through Christ our Lord. Amen.

Page 301

Then the Crown is set upon her Head, the Bishop saying;

Accipe Coronam.

Receive the Crown of Glory, and the honour of Joy, that you may shine in Righteousnesse, and be crowned with everlasting gladnesse.

This also.

Officio nostre.

Seeing you are by our Ministery solemnly Consecra∣ted for our Queen, receive the Crown of Royal excellen∣cy, which is placed upon your head by the Episcopal hands of us, though unworthy, and as you are Crowned without, with Gold and Pearl, so labour to be beauti∣fied within with the Gold of Wisdome, and the Pearl of Vertue, that after this life ended, you may with the just Virgins, decently meet the everlasting Bridegroom, our Lord Jesus Christ, and enter the Kingly gate of the Heavenly Court, by his help, who with the Father, and the Holy ghost, liveth and reigneth for ever and ever. Amen.

Then the Archbishop purteth the Scepter in her right hand, and a Rod of Gold in her left hand, saying,

Omnium Domine.

O Lord the fountain of all good things, and the gi∣ver of all perfection, grant unto thy servant, that she may order aright the high Dignity she hath obtained, and

Page 302

with good works establish the glory that thou hast given her, through Christ our Lord. Amen.

Then is the Queen carryed back into the Throne, by the two bishops.

As she psseth by the King she boweth to him.

She is placed in her Throne, and thus continueth, un∣till she come down with the King, to offer and receive the Communion.

The Queen going with the King into Saint Edwards Chappell, putteth off her Crown there at the Altar, be∣fore which Altar she stayeth untill the King hath made himselfe ready in the Traverse.

After they both put on their Crowns Imperial, and so go to the Pallace.

Page 303

For the fourth, I shall communicate to the World this Form of King Charles the I. his Coronation in Scotland, Anno 1633. Written with Mr. Dells own hand, Secretary to the late Arch-Bishop of Canterbury Dr. Laud.

The Form of Coronation, and Rites to be used therein; collected from other the like Solemnities known to have been used either in this Kingdom, or by other great Princes abroad.

LEaving the choice of the Place and Church to his Majesties own appointment, wheresoever the Co∣ronation shall be done.

A Stage must be set up made square and fastned to four Pillars of the Church, railed about, and the Rayles and Stage overspread and covered with Carpets and Tapestry.

The Stage being made of some convenient height and breadth, must have some Steps for ascent on the West part, about the mid'st thereof, and as many for descent to the Altar or Table, which is to be placed on the East.

Upon the Stage another little Scaffold must be erected of two foot high; which two steps to ascend, on which the Throne of State must be placed, and adorned as is meet.

A Chayre of State must also be set on the Stage, on the right hand of the little Scaffold, with a Fald-stoole and Cushions, for his Majesty to do his Devotion.

A little Traverse is to be made on the South side of the

Page 304

Altar or Table, for the King to repose and disrobe him∣self.

Round about on the right and left hand of the Stage, there must be Scaffolds for Noblemen, Barons, Knights, Gentlemen of the Chamber, and others to rest and be∣hold.

Within the compass of the Altar or Table a Pulpit must be set for Sermon.

Over against it a Chayr of State for his Majesty, with a Foldstool to kneel at.

On the West side of the Pulpit a Foarm covered with Tapestry, for the Arch-Bishop, and Bishops serving at the Coronation.

The Evening before, the King would be at service in Chappel, besides his private Devotion, whereof the Bishop of Dunblane, now Dean of the Chappel, must have care to remember his Majesty.

The Regal, Crown, Scepter, and Sword, with the Great Seal of the Kingdome, and Spurs are to be deli∣vered to such Persons as his Majesty will appoint for carrying the same.

There is likewise to be provided a Red silken Coat, ha∣ving the Places for the Anointing opened and looped, which his Majesty is to weare next to his Shirt.

The Sacred Oyl is to be provided also, and put in some Silver Vessel.

Cloath of some colour, red or blew, must be prepared and spread on the Ground from the Palace Hall dore, to the Stage in the Church, for his Majesty to walk upon all the way, which Way must be rayled on every side. This must be done in the Morning of the Coronation by some Nobleman that his Majesty will make Almoner for that day. And this concerning the Preparation.

Page 305

The Morning of the Coronation.

The Bishops, Noblemen, and Commissioners of Bur∣roughes to the number of six, are at that Morning to come unto the Presence. The Constable and Marshal (who are to carry their Buttones in their hands all that day) having brought the King from his Bed chamber to the Presence, and after he is placed in his Chaire, they all making the Reverence that becomes; Some one of the Church, or Noblemen speaks to this purpose.

Sir, the Estates of this your native and ancient King∣dom, calling to mind the great happiness they enjoyed under the Goverment of your Majesties Father of blessed memory, and acknowledging your Highness to be the rightful Heir of this Crown, by a long and lawful descent, do beseech your Majesty to receive them into your High∣ness protection, to govern them by the Laws of the King∣dome, and defend them their Rightes and Liberties by your Royal power: Offering their Service in most hum∣ble manner to your Majesty, with their Vows to bestow Land, Life, and what else is in their power, for the safety of your Majesties sacred Person, and maintenance of your Crown, which they intreat your Majesty to accept, and pray Almighty God that you may happily, and for many years enjoy the same.

The King Answers.

I do esteem your affections more then the Crowns of many Kingdomes, and will by Gods assistance bestow my life for your defence, wishing to live no longer then I may see this Kingdom slourish in all happiness.

Then kissing his Majesties hands, they prepare all to go in their ranks as they are appointed, towards the Church.

The Lyon . of Arms having an open Crown upon his

Page 306

Head, carries in his hand the Vessel containing the sa∣cred Oyl. Two of his Brethren walk on either of his hands one. The srumpets sound, and so they march.

The Receiving of the King into the Church.

THe Arch-Bishop and Bishops, with the Musitians of the Chappel are to meet the King at the Entry in Procession wise.

The King is received under a Canopy, supported by four Barons. Two Bishops walk, one on his Majesties one hand, and another upon the other. The Dean of the Chappel is alwayes by to inform the King of the Rites of the Solemnity, as need shall be.

The King is received with an Anthem into the Church, Protector noster, &c. Behold oh Lord our Protector, and look upon the face of thine Anointed; because one day in thy Court, is better then a thousand &c. Quam dilecta &c.

The King passing up the Church, goeth to the Stage, and reposeth himself a little.

The Regal Crown, Scepter, Sword, Great Seal, and Spurs are laid down on a Taffel besides the Altar or Ta∣ble. The sacred Oyl is delivered by Lion K. of Armes to the Dean of the Chappel, who brings it o the Arch-bishop, and he sets the same on the Table.

Then the King comes down from the Stage, and the Sermon begins.

Which ended, the King ascends again to the Stage, and sits down in the Chair of State.

Then the Arch-bishop (the Marshal of Scotland going before him) goeth to all the Quarters of the Stage, and speaks to the People in these words;

Sirs, I do present unto you King Charles, the right∣ful and undoubted Inheritor of the Crown and dignity of this Realm. This day is by the Peers of the king∣dome, appointed for his Coronation. And are you not willing to have him for your King, and become subject unto him and his Commandements?

Page 307

The King stands up in this time, and as the Arch-bishop goes from one part of the Stage to another, turn∣eth himself that he may be seen of the People.

The People declare their willingness by their Accla∣mations, and Shouts, crying, God save King Charles; or Let the King live.

Then is sung this Anthem, Firmetur manus tua, &c. Let thine Hands be strengthened, and thy right Hand be exalted, let Judgment be the preparation of thy Seat, mercy and truth go before thy face. Hallelujah. Psal. 89. Misericordias Dei, &c. Glory be to the Father, &c.

Whilest the Anthem is singing the Arch-bishop goeth down to the Altar or Table, and resteth there.

Then is the King supported by two Bishops, brought to the Altar, and makes his Oblation; After which he kneels at his Fald-stool, and the Arch-bishop sayes this Prayer;

Deus visitator humilium: O God who dost visit those that are humble, and dost comfort them by thine Holy Spirit, send down thy Grace upon this thy Servant King Charles, that by him we may feel thy presence amongst us, through Jesus Christ our Lord. Amen.

The Prayer ended the King sits down in his Chair, and the Archbishop goeth unto him, and asketh, if he be willing to take the Oath ap∣pointed to be given at the Coronation of Kings? His Majesty declaring his willingness, the Archbishop ministreth the Questions following.

Archbishop.

Sir, will you promise to serve Almighty God, and as every good King in his Kingdom ought to do, maintain the Gospel of Iesus Christ in this your Kingdom, against all A∣theism, Profaneness, Heresy, Schism, or Su∣perstition whatsoever?

Page 308

Rex.

I promise faithfully so to do.

Archbishop.

Sir, will you promise to rule this People subject to you, and committed to your Charge, according to the Laws, Constitutions and Cu∣stomes of this your Kingdom, causing (asmuch as in you lyeth) Iustice and Equity to be mini∣stred without partiality? And to endevour the Peace of the Church of Christ and all Christi∣an People?

Rex.

I grant, and promise so to do.

Archbishop.

Sir, will you likewise promise to preserve the Rights and Priviledges of the Crown of Scotland?

Rex.

I promise so to do.

Archbishop.

Sir, We do also beseech you to grant and preserve unto us of the Clergy, and to the Churches committed to our Charge all Cano∣nical Priviledges, and that you will defend and protect us, as every good King ought in his Kingdom to defend his Bishops, and the Chur∣ches that be under their Government?

The King answers.

With a willing heart I grant the same, and promise to maintain you and every one of you with all the Chur∣ches committed to your charge, in your whole Rights

Page 309

and Priviledges, according to Law and Justice.

Then the King rising from his Chair is led to the Al∣tar, where in sight of all the people, laying his hands upon the Bible, he takes his Oath and sayes. All the things which before I have promised, I shall observe and keep. So God me help; and by the Contents of this Book.

After the Oath, the King returns to his Chair of State, and then is sung the Hymn, Veni Creator, &c.

The Hymn finished, the King kneeleth at his Fold-stool, and the Archbishop sayes this prayer.

We beseech thee O Lord, holy Father, almighty and everlasting God, for this thy Servant King Charles, that as at the first, thou broughtest him into the world by thy Divine Providence, and in the flower of his youth hast preserved him untill this present time; So thou wilt e∣vermore enrich him with the gift of Piety, fill him with the grace of Truth, and daily increase in him all good∣nesse, that he may happily enjoy the seat of supreme Government, by the gift of thy supernal grace. And being defended from all his Enemies, by the Wall of thy mercy, may prosperously govern the people committed to his Charge.

After the Prayer, the Letany is sung, and at the close thereof this is to be added.

That it may please thee to keep and strengthen in the true Worshiping of thee, in Righteousnesse and Holiness of life, this thy servant Charles, our King and Governor, and so to the end.

Then is said this prayer by one of the Bishops that sings the Letany.

O Almighty and everlasting God, Creator of all things, Ruler of Angels, King of Kings, and Lord of Lords, who madest thy Servant Abraham triumph over his Enemies; didst give many victories to Moses, and Joshuah, the Go∣vernors of the people; didst raise and exalt David thy Servant to be a King over them; didst enrich Solomon his Son with the gift of Wisdome and Understanding▪ and

Page 310

blessedst him with peace and great prosperity. Give ear we beseech thee unto our humble Prayets, and multi∣ply thy blessings upon this thy Servant, who is now to be consecrated our King, that He being strengthned with the faith of Abraham, endued with the mildness of Mo∣ses, armed with the fortitude of Joshuah, exaited with the humility of David, and beautified with the Wisdom of Solomon, may please thee in all things, and ever walk uptightly in thy wayes. Defend him by thy mighty arm, compass him with thy protection, and give him to o∣vercome all his and thine Enemies. Honour him before all the Kings of the Earth. Let him rule over Countries, and let Nations adore him. Establish his Throne with Judgement and Equity, let Justice flourish in his dayes, and grant that He underpropped by the due obedience and hearty love of his People, may sit on the Throne of his Forefathers for many years, and after this life may reign with thee in thine everlasting kingdome, through Jesus Christ our Lord and Saviour. Amen.

The Letany thus ended, the Archbishop beginneth to say aloud, Lift up your Hearts and give thanks unto the Lord.

Answer: By the Bishops that sings the Letany.

We lift them up unto the Lord and to give thanks unto him it is meet and right.

Then the Archbishop says,

It is very meet and right and our bounden duty so to do, and at all times, and in all Places to give thanks to thee O Lord, holy Father, almighty and everlasting God, the strength of thy Chosen, and the exalter of the humble, who in the beginning by sending the sloud of Waters didest punish the sins of the World; and by a Dove bringing an Olive branch in her mouth, didst give a to∣ken of Reconcilement to the Earth; Who afterwards didst consecrate thy Servant Aaron a Priest, by the a∣nointing of Oyl, as also by the pouring out of the same didst make Kings, Priests, and Prophets to govern thy

Page 211

People Israel: And by the voice of the Prophet David didst foretel, that the Countenance of thy Church should be made joyful with Oyl: We beseech thee to bless and sanctifie this thy Servant King Charles, that he may mi∣nister Peace unto this People, that he may attain to the perfection of Government in Counsel and Judgment, and that his Countenance may be alvvayes cheerfull and amiable to all his People, through Jesus Christ our Lord. Amen.

This Prayer said the King rises from his devotion, and reposeth himself awhile in the Chair of State, in which he is to be Crown'd.

Afterwards he goeth to the Altar, and standeth with his Back close unto it, disrobes himself of his upper Garment, his under Coat having the loops opened in the Places vvhere he is to be anointed.

Then he comes to the Pulpit side, and sitting in a Chair, a Canopy is held over his Head all the time of his A∣nointing.

The Archbishop first anoints his Hands in the Palms saying; In the name of the Father, and of the Son, and of the Holy Ghost (which wordes he repeats in all the several Anointings) let these hands be anointed with Oyl, as Kings and Prophets have been anointed: And as Samuel did anoint David to be King, that thou mayest be blessed and established a King in this Kingdome over the People, whom the Lord thy God hath given thee to rule and govern: Which he vouchsafe to grant, who with the Father and the Holy Ghost is one, and reigns in gloy everlasting. Amen.

In this time the Singers do sing the Anthem, Sd••••ke the Priest and Nathn the Prophet anointed Solomon King, and all the People rejoyced and said, God save the King for ever.

Then the Archbishop says this Prayer.

Look down Almighty God upon this thy Servant, our dread Soveraign King Charles, with thy favourable coun∣tenance,

Page 312

and as thou didst bless Abraham, Isaac, and Jacob, so vouchsafe we beseech thee to water him plen∣tifully with the Blessing of thy Grace; give unto him of the dew of Heaven, and of the fatness of the Earth, abundance of Corn, Wine, and Oyl, with all plenty of fruites, and other good things. Grant him long to con∣tinue, and that in his time there may be health and peace in this Kingdome. Grant O Almighty God that he may be a mighty Protector of this Country, a bounti∣ful Comforter of Churches, and holy Societies, the most valiant of Kings, terrible to Rebels and Infidels, amia∣ble to his Nobles, and to all his faithful Subjects. Make his Royal Court to shine in Princely dignity as a most cleer Lightning, far and wide in the Eyes of all men. Finally let him be blessed with happy Children, that may reign as Kings, after him and rule this Kingdom by Succession of all Ages, and after the glorious and happy dayes of present life, give him of thy mercy an everlast∣ing Kingdome with thee in the Heavens, through Jesus Christ our Lord. Amen.

The Prayer ended, the Archbishop proceeds in the Anointing. 1. His Breast. 2. Betwixt the Shoulders. 3. Both the Points of the Shoulders. 5. Boughs of his Arms. 5. The Crown of his Majesties head.

The Anointing done: the Dean of the Chappel closeth the loops again, which were opened.

Then the Archbishop reads this Benediction. God the Son of God, Christ Jesus our Lord, who was anointed of his Father with Oyl of gladness above his fellows; pour down upon thy Head the Blessing of the Holy Ghost, and make it enter into the inward parts of thy Heart, so that thou mayest reign with him in the Hea∣vens eternally. Amen.

This pronounced, a shallow Quoife is put upon the Kings head, because of the Anointing.

Then the King goeth to the Altar, and the Robe is put upon him, at which the Archbishop says this Prayer.

Page 313

O God the King of Kings and Lord of Lords, by whom Kings do reign, and Law-givers make good Laws, vouchsafe in thy favour to bless this thy Servant Charles, in all his Government, that living godly, and leading his People by the way of righteousness, after a glorious course in this life he may attain that joy which hath no end, through our Lord. Amen.

Then the Sword is brought to the Archbishop, who laying it on the Altar, prayes in this manner.

Hear our prayers, we beseech thee O Lords and vouch∣safe by thy right hand of Majesty to bless and sanctifie this Sword, wherewith thy Servant Charles desires to be girt, by the same he may defend Churches, Widdows, Orphans, and all the People of God, against the savage cruelty of Pagans and Infidels; and that it may be a ter∣rour, and fear to all those that lie in wait to do mischief; through Jesus Christ our Lord. Amen.

Then the Archbishop takes up the Sword, and puts it in the Kings hand saying.

Receive this Kingly Sword for the defence of the faith of Christ, and protection of his Holy Church; and re∣member him of whom the psalmist did prophecy saying. Gird thy self with thy Sword upon thy Thigh, O thou most mighty; and with thy sword execute thou Equity and justice. Persue all Hereticks and Infidels, defend Wid∣dows and Orphans, restore the things that are gone to decay, maintain and confirm the things that are restored and in good order, destroy the growth of iniquity, and take punishment of all injustice, that you may be glo∣rious in the triumph of vertue, and reign with him whose Image you bear, for ever and ever. Amen.

The Sword is girt to the Kings side by one of the Peers thereto oppointed.

Then the King returns to the Chair, wherein he was anointed, and hath the Spurs put on by the Lord Mar∣shal.

After which the Archbishop taking the Crown in his hand sayes this prayer.

Page 314

O God the Crown of all the faithful, who dost Crown their Heads with pretious Stone that trust in thee, bless and sanctifie this Crown, that as the same is adorned with many precious Stones, so this thy Servant that weares the same may be replenished of thy Grace with the ma∣nifold gifts of all precious Virtues, through Christ our Lord. Amen.

Then the Archbishop crowneth the King saying. God Crown hee with a Crown of glory and righteousness, with the Honour and vertue of fortitude, that by a right faith, and manifold fruits of good works you may obtein the Crown of an everlasting kingdome, by the gift of him whose kingdome endureth for ever. Amen.

Then the King goes to the Stage and sits in the Chair of State, which is placed by the Throne.

Then the Lyon by direction of the Marshal calls the Nobles, who set their hands to the Crown, and say every man these words. So God not help me, as I shall support thee. And when they have done, they all hold up their hands, and swear to be loyal and true Subjects.

The Marshal having in his hand the obligatory Oath of the People, goeth to the four Corners of the Stage, and reads the same to the Lyon, who cries it down to the people, and they all hold up their hands and say. Amen.

The Oath of the People is this. We swear, and by the holding up of our hands do promise all subjection and loyalty to King Charles, our dread Soveraign, and as we wish God to be merciful unto us, shall be to his Majesty true and faithful, and be ever ready to bestow our Lives, Lands, and what else God hath given us, for the defence of his sacred Person and Crown.

Page 315

When the King is Crowned the Earles and Viscounts put on their Crownes, and the Lyon his. The other Ba∣rons and Lords continue bare and uncovered.

Then is this Anthem sung.

Be strong and of good courage, and observe the Com∣mandements of the Lord to walk in his wayes, and keep his Ceremonies, Precepts, Testimonies and Judgements. And almighty God strengthen and prosper thee, where∣soever thou goest. The Lord is my ruler, therefore I shall want nothing. The King shall rejoyce in thy strength oh Lord exceeding glad shall he be o thy Sal∣vation. For thou hast granted him his hearts desire, and hast not denyed him the request of his lips, for thou hast prevented him with blessings of goodness, and hast set a Crown of pure Gold upon his Head.

After this the King goes down again, looses his Sword wherewith he was git, and offers it, laying the same upon the Altar, which one of the Chief Nobles redeems with an Offering, and then draws it forth, and carries the same naked before the King.

Then the Archbishop takes the Scepter, and delivers it in the Kings right hand with these words.

Receive the Scepter the sign of royal power, the Rod of the kingdome, the Rod of vertue, tht thou mayest govern thy self aright, defend the holy Church, and all the Christian people committed by God to thy charge, punishing the wicked, and protecting the just.

And then he saith this Prayer.

O Lord the fountain of all good things, and the Au∣thor of all good proceedings, grant we beseech thee, to this thy Servant that he may rightly use the Digni∣ty which he hath by Inheritance; vouchsafe to confirm the Honour which thou hast given him before all Kings, and enrich him with all Benedictions. Establish his Throne, visit him with increase o Children, et Justice spring up in his dayes and his Soul be silled with joy 〈◊〉〈◊〉 gladness, till he be translated to rhine everlasting 〈◊〉〈◊〉. Amen.

Page 316

After this the Archbishop blesseth the King saying. The Lord bless thee and keep thee, and as he hath made thee King over his people, so he still may prosper thee in this world, and in the World to come make Thee parta∣ke of his eternal felicity. Amen.

The King then kisseth the Archbishop and Bishops assistant. After that the King ascendeth the Stage attended by the Nobles, and the Singers sing Te Deum laudamus, &c.

Which ended, the Archbishop enthrones the King saying. Stand and hold fast from henceforth the place whereof you are the righteous and lawful Heir by a long and lineal succession of your Forefathers, which is now delivered unto you, by the authority of Almighty God, and by the hands of us the Bishops, and Servants of God; And as you see the Clergy come more near to the Altar then others, so where it is convenient you will remem∣ber to give them that honour and respect which is due to their places, that the Mediator of God and man, may establish you in this kingly Throne, and that with him you may reign and live for ever.

Then goeth the Chancellour to the four Coruers of the Stage, and proclaims his Majesties pardon, with offer of the same under the Great Seal of Scotland, to all who shall require it. Upon which the people make their Acclamations crying, God save the King.

This done the Archbishop and Bishops kneel down, and make their Homage, their hands being betwixt the Kings hands, and these words are read unto them.

J. A. B. shall be faithful and true, and faith and truth bear, unto you our Soveraign Lord, and your Heirs Kings of Scotland, and I shall do, and truely acknowledge the Service of the Lanos, which I shall claim to hold of you in the right of the Church, as God help me.

Page 317

And they shall kiss the Kings left cheek. After them the Temporal Lords in like manner kneeling and holding their hands betwixt the Kings hands, have these words read unto them.

J. A. B. become your Liege man and truth and faith I shall bear unto you, live and die against all manner of folks whomsover in your Service. So God me help.

They kiss likewise the Kings left cheek. The King gi∣veth the Scepter to such as it shall please his Majesty for carrying the same, and goeth down to the Chair of E∣state ouer against the Pulpit.

And the Archbishop going to the Altar or Table, be∣ginneth the Communion.

The Communion ended and blessing given, the King with the Crown on his Head, and Scepter in his hand re∣turns with the whole Traine in most solemn manner to his Pallace.

The Trumpets sound, the Canons shout, and other small Shot are discharged. Silver and Gold pieces coyned for that purpose are cast among the People.

And then the King goeth to his Feast, which is order∣ed as his Majesty shall give direction.

God Save the KING.

Having given You this large Account of the Ceremo∣nie, and Prayers used at the Coronations of our own and other Christian Kings and Emperors: I shall thereunto subjoyn this memorial passage of Diodorus Siculus, touching the Form of Prayer and Solemnities used at the inauguration of the ancient Pagan Kings of Egypt.

When the Egyptian King was to be inthroned, he had such a Copy of the Laws delivered to him, by which he

Page 318

was to conform himself in all things, and an exact Estate of the Realm presented to him by Letters written from all parts: Tum lotus, & regni insignibus splendidâque trabea ornatus, diis sacrificatum ibat. Adductis tum ad aram vi∣ctimis, mos erat Principi sacerdotum regi astantum magna vce in conferta Aegyptiorum corona PRECES ENUNTI∣ARE, UR DI SANITATEM, CUM BONIS CAE∣TERIS OMNIBUS REGI, JUS ET AEQUUM ERG A INFERIORES TUENTI LARGIANTUR, singulae e∣tiam Regis virtutes dpraedicandae tum erant, quod videlicet piam ergà Deo, & mitissimam erga homines affectionem gerat, ut qui sit continens, justus, magnanimus, âlienus à mendacio, benignus honorum communicator, & tandem om∣nis concupiscentiae victor, qui minores delictorum meritis paenas irroget, & ampliorem beneficio gratiam rependt benemeritis. Haec & multa alia his affinia ubi peroravit Antistes, igno∣rantiae ad extremum peccata execratur, Regem quidem culpa eximens, sed & noxam & paenas in ministros & doctores ma∣lorum retorquens: Quod ideo peragebat, simul ut ad metum Numinis, & vitam Diis gratam Regem exhortaretur, simul ut non admonitionis acerbitate, sed laudum ille cebris virtuti maxime congruis, ad vitae modestiam illum adsuefceret, Post haec cum extis victimae in spectis, Rex perlitasset, à sacris libellis sacerdos consulta quaedam & facta clarissimorum virorum ad vitam conducentia▪ è commentariis sacris praelege∣bat, ut Princeps Reipublicae honestissimorum rationes consilio∣rum animo consideratas ad praescriptam singulorum admini∣strationem simili modo accommodaret. Non enim agendi ad populum & indicia obeundi tantummodo, sed etiam de ambulan∣di & laudandi, & cum uxore dormiendi, omniumque adeo per vitam agendorum tempus definitum erat, simplici praeterea nu∣trimento uti, & vitulorum anserum{que} carnibus vesci, & certan bibere vini mensuram, quae nec ad repletionem immodicam, nec ad ebrietatem faceret, in morem habebant. Breviter, tam moderata victus rtio praescripta fuit ut non legislator, sed Medicorum optimus, ad sanam valetudinem omnia referens, am instituisse videatur. Whereupon their Kings strictly

Page 319

conforming themselves to their Laws in all things without the least 〈◊〉〈◊〉, he subjoyns Hâc ergà subditos justi∣tiâ cum Rege uterentur, maore in se cives benevolentià quàm amore cognatos, propensos habebant: Non enim sa∣cerdotum du••••axat collegia, sed universa Aegyptiorum Na∣tio adeòque ••••••guli, non tàm de uxoribus liberisque & bonis suis privatis, quàm de Regis incolumitate solliciti erant. QUOC••••CA LONGISSIMO ETIAM TEMPORE SUB REGIBUS MEMORATIS INTEGRUM REI∣PUBLC AESTATUM CONSERVARUNT, IN SUM∣MA VIAM FELICITATE EXIGENTES, QUAM∣DIU HAEC LEGUM CONSTITUTIO VGEBAT. Ad haec plurimae ab is gentes subactae, maxima vis opum collecta, provinciae inimitabili operum magnificentiâ illustratae, ubes{que} variis & sumptuosissimis donariis exornatae. Which God grant may be Englands condition for the future as well as theirs and its too in times past, by a speedy happy cordial legal restitution & conjunction of K. and Subjects in the stictest bonds of mutual love and loyalty, without any adulation or self-seeking on either part. Then shall we sing with the elegant Poet:

a Non quaerit pretium, vitam qui debet amori. O quantum populo secreti numinis addit Imperii praesens species? quantamque rependit Majestas alterna vicem, cum Regia Circi, Connixum gradibus veneratur purpura vallis, Plebis adratae reboat fragor, Unaque otis Intonat Augustus Septenis Arcibus echo? b Fallitur egregio quisquis sub Principe credit Servitium: nunquam libertas gratior extat Quam sub Rege pio; quos praesicit ipse regendis Rebus ad arbitrium plebis Patrumque reducit, Concorditqus libens, meritis seu praemia poscant Seu punire velint, posito jam purpura fastu De se judicium non indignatur haberi. Sic docuit reguare Pater, sic casta juventae

Page 320

Froena dedit, teneros his moribus imbuit annos Verior Augusti genitor, fiducia belli, Pacis consilium; per quem squalore remoto Pristina Romuleis infloruit artibus aetas: Per quem fracta diu, translataque penè potestas In proprium reducta Lareni, victricia reddit Fata solo, fruiturque iterum, quibus haeserat olim Auspiciis, Capitique errantia Membra Reponit.

I shall conclude this whole Treatise with the usual thanks and Prayer of the Prelates, Lords, and Commons assembled in Parliament in the name all of other Sub∣jects of England (whom they represent) entred upon e∣very general Pardon of the King passed in Parliament, wherein they pray God to give him a peaceable, good and long life, in these words.

Les Prelates, Seigneurs, & Commones en ceft Parleament assembles, au nom de touts vous autres subjects, Remercient tres humblement vostre Majesty, & Prient deiu vous doner en sante, bone vie, & longe.

And with these Prayers and Collects for the King of England in the Book of Common Prayer.

Priest. O LORD SAVE THE KING. Answer: (by all the people.) And mercifully hear us when we call upon thee.

Almighty God, whose Kingdome is everlasting and power infinite, have mercy upon the whole congregation, and so rule the heart of thy chosen Servant, CHARLES OUR KING AND GOVERNOUR, that he (knowing whose mi∣nister he is) may above all things seek thy honour and glory, and that we his Subjects (duly considering whose authority he hath) may faithfully serve, honour and humbly obey him, in thee, and for thee, according to thy

Page 321

blessed word and ordinance, through Jesus Christ our Lord, who with Thee and the holy Ghost, liveth and reigneth one God, world without end. Amen.

Almighty and everlasting God, we be taught by thy holy word, that the hearts of Kings are in thy rule and governance, and that thou dost dispose and turn them as it seemeth best to thy godly wisdome; we beseech thee, so to dispose and govern the heart of CHARLES, THY SERVANT OUR KING AND GOVERNOR, THAT IN ALL HIS THOUGHTS WORDS AND WORKS, HE MAY EVER SEEK THY HONOUR AND GLORY, AND STUDY TO PRESERVE THY PEOPLE COMMITTED TO HIS CHARGE, IN WEALTH, PEAGE, AND GODLI∣NESSE: Grant this, O merciful Father for thy sons sake Jesus Christ our Lord. Amen.

Notes

Do you have questions about this content? Need to report a problem? Please contact us.