Scotland illustrated, or, An essay of natural history in which are exquisitely displayed the nature of the country, the dispositions and manners of the inhabitants, and the various diseases incident to them, and likewise their proper method of cure resulting from their native medicines : and the manifold productions of nature in its three-fold kingdom, (viz.) vegetable, animal and mineral, dispersed throughout the northern part of Great Brittain, which makes up the most ancient kingdom of Scotland, are now exactly collected and published together, and their various uses, (especialy medicinal and mechanical, for the necessity as well as the accommodation of life) : clearly laid open to all : illustrated with near fifty copper plates, being the work of twenty years / published by the command of the Most Illustrious Monarch Charles II, King of Great Britain, &c. by Sir R. Sibbald ...

CAPUT I.

Quod antiquissima fuerit Medicina Indigena.

NOvum et ab hujus seculi genio planè alienum videbitur de Medicinâ Indigenâ scr••∣bere, cùm tantus nos luxus teneat, ut nec remedia placeant, nisi quae ab extremis Indis et diverso Orbe petantur. Sed, cùm Medicina, quae hodie in usu est, Medicamen∣torum exoticorum lenocinio multùm fucata sit, operaepretium erit primaevam inspicere. Primaevi enim homines ut sese magis ad Naturae ductum componebant et Rationis Legibus magis obtemperabant, ita et Medicinam puriorem et saniorem habuisse eos censendum est.

Qui autem voluerit antiquissimos quosque in re Medicâ Scriptores versare, et Histori∣cos, qui de Medicinae Origine et Progressu tractârunt, inspicere: quid multa? Ipsos Mi∣dicinae Fontes purissimos, in Hippocratis, Celsi, Dioscoridis, Galeni, aliorumque Me∣dicinae Principum monumentis scaturientes adire, is certè non aliam reperibit Medicinam quàm quae à facilè parabilibus, iisque ut plurimùm Indigenis desumeretur. Et siquae alia ab Hippocrate et memoratis Medicorum Principibus usurpabantur, ea ejusmodi fuerunt, quae facili cultu in agris aut hortis regionis laetà provenirent, aut à vicinis facili trajectu re∣centia et viribus integra apportarentur. A remotissimis certè oris alio solo & coelo gaudenti∣bus nulla advehebantur: non enim, nisi multis postea seculis, detecta fuit India Occiden∣talis, ex quâ tot exotica ad nos deferuntur. Argumento sanè irrefragabili, benè sine pe∣regrinis istis subsistere posse Medicinam, quòd nec horum quidem somniàrunt Principes Medici; et, quae etiam à non ita remotis Regionibus pe••ebantur, non nisi pauca quaedam apud illos extant, prae Indigenorum Medicamentorum numero. Tantus iis Patriae suae & Medicinae, quam Patria benignè de se fundebat, amor fuit.

〈1 page duplicate〉〈1 page duplicate〉

〈1 page duplicate〉〈1 page duplicate〉

Et haec quidem Medicina tamdiu obtinuit, quamdiu virtus & sobrietas apud mor∣tales valuerunt. Ut verò labentibus seculis mores labefactari, & prodiga luxuries di∣raque habendi cupido animos hominum invadere coeperunt, simul & Medicina vacil∣lare coepit & illis Luxuriae fucis inquinari, ut meritò hic illud Poëtae usurpare liceat,

Namque ut opes nimias mundo fortuna subacto Intulit, & rebus mores cessere secundis; Praedaque, & hostiles luxum suasere rapinae: Non auro tectisve modus, mensasque priores Adsperuata fames, cultus gestare decoros Vix nuribus, rapuere mares: foecunda virorum Paupertas fugitur, totoque arcessitur orbe, Quo gens quaeque perit.

Cùm enim ii plurimùm apud Principes tunc valerent, qui libidinis corum ministri es∣sent, nec aliud curarent illi, quam ut rebus suis vili adulatione consulerent, opes scil. & honores sibi accumulando: hinc factum est, ut quemadmodum morbos plurimos antea incognitos malis suis artibus arcessirent Principibus, ita & quò plus apud cos pos∣sent, quotidie nova quaedam excogitabant, quae quod prae raritate & novitate iis blan∣direntur, falso iisdem Remediorum nomina & vires tribuebant. Sic demum praevalen∣te Luxuriâ &, quae illam comitari solet, foedâ ignorantiâ & bonarum disciplinarum in∣curià, irruentibus praesertim in cas Barbaris, corrupta Medicina fuit. Et tunc

Ignotum vobis Arabes venistis in Orbem.

Cùm enim Graeci Romanique (apud quos cultiores Disciplinae florebant) saevissimis bellis diu attriti tandem Barbaris Gentibus Imperium cederent, Rationalis etiam Me∣dicina Empiricae cessit, eamque Arabes Barbarum & infidum genus occupârunt. Et hi maximè Medicinam corruperunt, invectis in illam tot inutilibus & tot pomposis Me∣dicamentis, ut nec ipse Hippocrates & Galenus, redivivi si essent, eam ita conspur∣catam agnoscere possent.

Nunc verò postquam Luxuries eò processit, ut nostra nobismet sordeant, nec ulla nisi à remotissimis oris devecta nobis arrideant, dolosi Mercatores lucrum ex nostrâ stultitiâ captantes singulis annis nova Medicamenta apportant, &, confictis, de eo∣rum viribus in variis morbis curandis, fabulis, Mundo, qui vult decipi, imponunt et illudunt. Tantum Arti salutari detrimentum attulisti

— O prodiga rerum Luxuries, nunquam parvo contenta paratu, Et quaesitorum terrâ, pelagoque ciborum Ambitiosa fames, & lautae gloria mensae!

Ut itaque verae Medicinae nativus splendor & vetus gloria restituerentur, & simul Patriae nostrae & egenis in eâ praesertim consuleretur, Medicinam pro nobis Indigenam extruere conatus sum, cùm illa apud antiquissimos et celeberrimos omni tempore Me∣dicos recepta fuerit, et apud consultiores Medicos adhuc in multo usu sit. Plantae namque jam repertae plùs minùs septingentae sunt sponte nascentes; Animalia autem supra quadringenta; et Mineralia omnis generis, praecipuè cuncta ea, quae aliquem usum in Medicinâ praestare possint. Nec desunt Fontes Medicati ad morbos varios uti∣les, ut priore libro videre est.

Priusquam autem agam de Plantis, Animalibus et Mineralibus, quae sunt materia Medicinae Indigenae, quaedam tradenda sunt de Medicinâ Indigenâ in genere; cum ut osten∣derem eam unicuique Regioni sufficere, sicque ejus dignitatem illustrarem; tum ut difficultates de purgantibus et cardiacis, quae deesse illi putabantur, clarè diluerem; et non deesse populis, qui vino, oleo et saccharo carent, aequè commoda, quae illo∣rum vicem supplerent, demonstrarem; & Methodum quandam generalem Sim∣plicium facultates deprehendendi traderem. Er sic ad particularem nostrae Re∣gionis Medicinam Indigenam deventum est, quae in amplam satis molem excrevit. In numerosa enim, quae occurrit, materiâ Medicâ Simplicis cujusvis nomina, vires probatissimae, et si prius descriptum non esset, descriptio quoque accurata adjicienda erat; et, num apud Veteres in usu fuerit, ostendendum erat, quod multi temporis et non exigui laboris opus erat.

Plantae enim non tantum sylvestres in Indigenarum censum veniunt, sed & hotten∣ses, praesertim quae facilè & laetè hìe proveniunt in hortis, & quae in agris satae na∣scuntur.

Animalia quoque tam fera quàm domestica, sive easemper hìc extiterint, sive aliun∣de devecta, commode hic vivunt & foetus de se producunt. Et hìc quidem Patriae no∣strae gratulandum est, quòd, cùm omnia ferè ad usus salutares utilia producat, nulla venenata, nec saeva & truculenta alat, Busone & Colubro exceptis, quorum venenum non ita noxium hîc ut in aliis Regionibus est.

Idem quoque in Mineralibus observandum est: cùm enim ferrum, cuprum, plum∣bum, argentum & aurum in variis locis reperiantur; alumen quoque, vitriolum & sal commune ex aquâ, marinâ & multae etiam terrae & lapides, quae salubris usus sint, nullibi tamen, quod sciam, videre estarsenicum, aliave quae perniciosa sunt.

Postquam itaque tot Plantae, tot Animalia & tot Mineralia Medici usûs in Patriâ nostrâ reperiuntur, Medicinam certe nostram Indigenam ad multos ex morbis nostris curandos sufficientem admiserit is, qui meminerit plurimos morbos tam ab antiquis quàm modernis Medicis ferro, & igne & diaetâ (ut suprà traditum) curari.

Exotica certè quisquis accuratè ponderaverit, is ea plerumque ex eo genere reperiet, cui (ut ait Philosophus Latinus) non ex naturâ suâ sed ex opinione nostrâ magni∣tudo est. Sanè debita est humorum nostri corporis temperies, seu 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, quae sa∣nitatem facit, sicut eorundem praeter naturam dispositio morbum. Eos autem ad tem∣periem & citiùs & tutiùs & jucundiùs multo reducunt, quae familiaria & amica nostrae naturae sint, ut quae solo & coelo cum eo conveniunt, qualia Indigena sunt: ea enim com∣modiùs à naturâ nostrâ subigi & confici possunt. Illa verò exotica, licet pretio vel raritate commendabilia sint, saepe nullas, vel exiguas vires habent, easque à naturâ no∣strâ imò saepe sititia, saepe carie & situ corrupta sunt.

Optandum ergo esset (cùm multa ex istis exoticis parùm, aut nihil juvent, imò multùm si non noceant) ut clarissimi quique in Medicinâ faciendâ viri Indigena Medi∣camenta magis in usum rèciperent, quae & nullo aut facili pretio haberi possint, cum exotica non parùm damni patrimoniis inferant. Certè sperandum esset multos tunc morbos curabiles fore, qui nunc, quòd minùs proportionatis Medicamentis oppugnen∣tur, non cedunt remediis, & tanquam deplorati & incurabiles prognostico relin∣quuntur.

Et si minùs apud cos possint nostra vota, humanitas cerè & Christiana pietas pau∣peribus & egenis nos succurrere jubet, quibus non adsunt sumptus pro peregrinis illis emendis, ut vel in illorum gratiam recipienda sit Medicina Indigena, ex qua multum emolumenti percepturi sunt illi, cùm familiaria illorum naturis remedia passim ferè gra∣tis reperiantur.

Nec timere debent Pharmacopaei, ne, si admittantur semel Indigena, de eorum lu∣cro sit actum; longè enim aliter se res habet. Pauci nunc sunt, qui sumptus in vale∣tudinem necessarios impendere possunt; tunc autem omnes poterint, nec amplius Ve∣tulas, Circumforaneos et Empiricos quosque consulent, sed Medicos veros et doctos adibunt; qui pro iis Medicamenta (ut moris est) apud Pharmacopaeos praescribent, qui proinde, licet minore pretio pharmaca sua vendant, ex minore sanè impenso majores reditus habituri sint.

Medici autem illud boni inde consecuturi sint, quòd de Medicamentorum operationibus futuri sint certiores, cum pauca eaque recentia praescribant, quorum vires illis exploratae sint: nec metus est à succedaneis, quae peregrinis saepe male à Pharmacopaeis substituuntur.

Atque hae me rationes movebant, ut Medicinam Indigenam exponerem, ut reprae∣sentata Indigenorum Medicamentorum copiá, tum eorum etiam convenientiâ in mor∣bis cujusvis Regionis curandis, peritiores ad ea in praxi adhibenda excitarem. Hoc si minùs possim, aliquem saltem usum mihi et aegris, qui me vocant, inde derivarem.

Notes

• Medicina primaeva.
• Veteres & ce••ebriores Medici In∣digenis, ut plurimu•• usi sunt.
• Quando Medicina Indigena exulavit.
• Lucanus
• Lib. 1.
• Car. Guil∣lemeau Th. Paris. Sect. 4.
• Arabes Me∣dicinae cor∣rruptores.
• Mercatori∣bus tri∣buendum, quod exo∣tica nunc plus pla∣ceant.
• Lucan, Lib. 4.
• Quàm pro∣bè instru∣cta sit Sco∣tia iis om∣nibus quae praecipui sint in Me∣dicinà usus.
• Quae nobis desunt, aliis non minùs utilibus supplentur.
• Plantae.
• Animalia.
• Mineralia
• Seneca.
• Quid satri∣tatem tue∣tur, & quid morbos as¦sert.
• Indigena exoticis praeseren∣da.
• Pauperibus & egenis consulere decet.
• Nihil de pharmaco∣poeorum lucro im∣minuetur recipiendo Medicinam Indigenam.
• Medicina Indigena Medicis etiam utillis sutura est.