Poems, &c. upon several occasions both English and Latin, &c.
Milton, John, 1608-1674.
Page 45
Sylvarum Liber.
Anno aetatis 16. In obitum Procancellarii medici.
PArere fati discite legibus,
Manusque Parcae jam date supplices,
Qui pendulum telluris orbem
Iäpeti colitis nepotes.
Vos si relicto mors vaga Taenaro
Semel vocârit flebilis, heu morae
Tentantur incassùm dolique;
Per tenebras Stygis ire certum est.
Si destinatam pellere dextera
Mortem valeret, non ferus Hercules
Nessi venenatus cruore
Aemathiâ jacuisset Oetâ.
Nec fraude turpi Palladis invidae
Vidisset occisum Ilion Hectora, aut
Quem larva Pelidis peremit
Ense Locro, Jove lacrymante.
Page 46
Si•riste fatum verba Hecateia
Fugare possint, Telegoni parens
Vixisset infamis, potentique
Aegiali soror usa virgâ.
Numenque trinum fallere si queant
Artes medentûm, ignotaque gramina,
Non gnarus herbarum Machaon
Eurypyli cecidisset hastâ.
Laesisset & nec te Philyreie
Sagitta echidnae perlita sanguine,
Nec tela te fulmenque avitum
Caese puer genitricis alvo.
Tuque O alumno major Apolline,
Gentis togatae cui regimen datum,
Frondosa quem nunc Cirrha luget,
Et mediis Helicon in undis,
Jam praesuisses Palladio gregi
Laetus, superstes, nec sine gloria,
Nec puppe lustrasses Charontis
Horribiles barathri recessus.
At fila rupit Persephone tua
Irata, cum te viderit artibus
Succoque pollenti tot atris
Fausibus eripuisse mortis.
Page 47
Colende praeses, membra precor tua
Molli quiescant cespite, & ex tuo
Crescant rosae, calthaeque busto,
Purpureoque hyacinthus ore.
Sit mite de te judicium Aeaci,
Subrideatque Aetnaea Proserpina,
Interque felices perennis
Elysio spatiere campo.
In quintum Novembris, Anno aetatis 17.
JAm pius extremâ veniens Iäcobus ab arcto
Teucrigenas populos, latéque patentia regna
Albionum tenuit, jamque inviolabile foedus
Sceptra Caledoniis conjunxerat Anglica Scotis:
Pacificusque novo felix divesque sedebat
In solio, occultique doli securus & hostis:
Cum ferus ignifluo regnans Acheronte tyrannus,
Eumenidum pater, aethereo vagus exul Olympo,
Forte per immensum terrarum erraverat orbem,
Dinumerans sceleris socios, vernasque fideles,
Participes regni post funera moesta futuros;
Hic tempestates medio ciet aêre diras,
Page 48
Illic unamimes odium struit inter amicos,
Armat & invictas in mutua viscera gentes;
Regnaque olivifera vertit florentia pace,
Et quoscunque videt purae virtutis amantes,
Hos cupit adjicere imperio, fraudumque magister
Tentat inaccessum sceleri corrumpere pectus,
Infidiasque locat tacitas, cassesque latentes
Tendit, ut incautos rapiat, seu Caspia Tigris
Insequitur trepidam deserta per avia praedam
Nocte sub illuni, & somno nictantibus astris.
Talibus infestat populos Summanus & urbes
Cinctus caeruleae fumanti turbine flammae.
Jamque fluentisonis albentia rupibus arva
Apparent, & terra Deo dilecta marino,
Cui nomen dederat quondam Neptunia proles
Amphitryoniaden qui non dubitavit atrocem
Aequore tranato furiali poscere bello,
Ante expugnatae crudelia saecula Troiae.
At simul hanc opibusque & festâ pace beatam
Aspicit, & pingues donis Cerealibus agros,
Quodque magis doluit, venerantem numina veri
Sancta Dei populum, tandem suspiria rupit
Tartareos ignes & luridum olentia sulphur.
Qualia Trinacriâ trux ab Jove clausus in Aetna
Page 49
Efflat tabifico monstrosus ab ore Tiphoeus.
Ignescunt oculi, stridetque adamantius ordo
Dentis, ut armorum fragor, ictaque cuspide cuspis.
Atque pererrato solum hoc lacrymabile mundo
Inveni, dixit, gens haec mihi sola rebellis,
Contemtrixque jugi, nostrâque potentior arte.
Illa tamen, mea si quicquam tantamina possunt.
Non feret hoc impune diu, non ibit inulta,
Hactenus; & piceis liquido notat aêre pennis;
Quà volat, adversi praecursant agmine venti,
Densantur nubes, & crebra tonitrua fulgent.
Jamque pruinosas velox superaverat alpes,
Et tenet Ausoniae fines, à parte sinistrâ
Nimbifer Appenninus erat, priscique Sabini,
Dextra veneficiis infamis Hetruria, nec non
Te furtiva Tibris Thetidi videt oscula dantem;
Hinc Mavortigenae consistit in arce Quirini.
Reddiderant dubiam jam sera crepuscula lucem,
Cum circumgreditur totam Tricoronifer urbem,
Panificosque Deos portat, scapulisque virorum
Evehitur, praeeunt submisso poplite reges,
Et mendicantum series longissima fratrum;
Cereaque in manibus gestant funalia caeci,
Cimmeriis nati in tenebris, vitamque trahentes,
Page 50
Templa dein multis subeunt lucentia taedis
(Vespe• erat sacer iste Petro) fremitusque canentum
Saepe tholos implet vacuos, & inane locorum.
Qualiter exululat Bromius, Bromiique caterva,
Orgia cantantes in Echionio Aracyntho,
Dum tremit attonitus vitreis Asopus in undis,
Et procul ipse cavâ responsat rupe Cithaeron.
His igitur tandem solenni more peractis,
Nox senis amplexus Erebi taciturna reliquit,
Praecipitesque impellit equos stimulante flagello,
Captum oculis Typhlonta, Melanchaetemque ferocem,
Atque Acherontaeo prognatam patre Siopen
Torpidam, & hirsutis horrentem Phrica capillis.
Interea regum domitor, Phlegetontius haeres
Ingreditur thalamos (neque enim secretus adulter
Producit steriles molli sine pellice noctes)
At vix compositos somnus claudebat ocellos,
Cum niger umbrarum dominus, rectorque silentum,
Praedatorque hominum falsâ sub imagine tectus
Astitit, assumptis micuerunt tempora canis,
Barba sinus promissa tegit, cineracea longo
Syrmate verrit humum vestis, pendetque cucullus
Vertice de raso, & ne quicquam desit ad artes,
Cannabeo lumbos constrinxit sune salaces.
Page 51
Tarda fenestratis figens vestigia calceis.
Talis uti fama est, vastâ Franciscus eremo
Tetra vagabatur solus per lustra ferarum,
Sylvestrique tulit genti pia verba salutis
Impius, atque lupos domuit, Lybicosque leones.
Subdolus at tali Serpens velatus amictu
Solvit in has fallax ora execrantia voces;
Dormis nate? Etiamne tuos sopor opprimit artus?
Immemor O fidei, pecorumque oblite tuorum!
Dum cathedram venerande tuam, diademaque triplex
Ridet Hyperboreo gens barbara nata sub axe,
Dumque pharetrati spernunt tua jura Britanni:
Surge, age, surge piger, Latius quem Caesar adorat,
Cui reserata patet convexi janua caeli,
Turgentes animos, & fastus frange procaces,
Sacrilegique sciant, tua quid maledictro possit,
Et quid Apostolicae possit custodia clavis;
Et memor Hesperiae disjectam ulciscere classem,
Mersaque Iberorum lato vexilla profundo,
Sanctorumque cruci tot corpora fixa probrosae,
Thermodoontéa nuper regnante puella.
At tu si tenero mavis torpescere lecto
Crescentesque negas hosti contundere vires,
Tyrrhenum implebit numeroso milite pontum,
Page 52
Signaque Aventino ponet fulgentia colle:
Relliquas veterum franget, flammisque cremabit,
Sacraque calcabit pedibus tua colla profanis,
Cujus gaudebant soleîs dare basia reges.
Nec tamen hunc bellis & aperto Marte lacesses,
Irritus ille labor, tu callidus utere fraude,
Quaelibet haereticis disponere retia fas est;
Jamque ad consilium extremis rex magnus ab oris
Patricios vocat, & procerum de stirpe creatos,
Grandaevosque patres trabeâ, canisque verendos;
Hos tu membratim poteris conspergere in auras,
Atque dare in cineres, nitrati pulveris igne
Aedibus injecto, quà convenere, sub imis.
Protinus ipse igitur quoscunque habet Anglia fidos
Propositi, factique mone, quisquámne tuorum
Audebit summi non jussa facessere Papae.
Perculsosque metu subito, casúmque stupentes
Invadat vel Gallus atrox, vel saevus Iberus.
Saecula sic illic tandem Mariana redibunt,
Tuque in belligeros iterum dominaberis Anglos.
Et nequid timeas, divos divasque secundas
Accipe, quotque tuis celebrantur numina fastis.
Dixit & adscitos ponens malefidus amictus
Fugit ad infandam, regnum illaetabile, Lethen.
Page 53
Jam rosea Eoas pandens Tithonia portas
Vestit inauratas redeunti lumine terras;
Maestaque adhuc nigri deplorans funera nati
Irrigat ambrosiis montana cacumina guttis;
Cum somnos pepulit stellatae janitor aulae
Nocturnos visus, & somnia grata revolvens.
Est locus aeternâ septus caligine noctis
Vasta ruinosi quondam fundamina tecti,
Nunc torvi spelunca Phoni, Prodotaeque bilinguis
Effera quos uno peperit Discordia partu.
Hic inter caementa jacent praeruptaque saxa,
Ossa inhumata virûm, & trajecta cadavera ferro;
Hic Dolus intortis semper sedet ater ocellis,
Jurgiaque, & stimulis armata Calumnia fauces.
Et Furor, atque viae moriendi mille videntur
Et timor, exanguisque locum circumvolat Horror,
Perpetuoque leves per muta silentia Manes
Exululat, tellus & sanguine conscia stagnat.
Ipsi etiam pavidi latitant penetralibus antri
Et Phonos, & Prodotes, nulloque sequente per antrum
Antrum horrens, scopulosum, atrum feralibus umbris
Diffugiunt sontes, & retrò lumina vortunt,
Hos pugiles Romae per saecula longa fideles
Evocat antistes Babylonius, atque ita fatur.
Page 54
Fi•ibus occiduis circumfusum incolit aequor
Gens exosa mihi, prudens natura negavit
Indignam penitus nostro conjungere mundo:
Illuc, sic jubeo, celeri contendite gressu,
Tartareoque leves difflentur pulvere in auras
Et rex & pariter satrapae, scelerata propago
Et quotquot fidei caluere cupidine verae
Consilii socios adhibete, operisque ministros.
Finierat, rigidi cupidè paruere gemelli.
Interea longo flectens curvamine coelos
Despicit aethereâ dominus qui fulgurat arce,
Vanaque perversae ridet conamina turbae,
Atque sui causam populi volet ipse tueri.
Esse ferunt spatium, quà distat ab Aside terra
Fertilis Europe, & spectat Mareotidas undas;
Hic turris posita est Titanidos ardua Famae
Aerea, lata, sonans, rutilis vicinior astris
Quàm superimpositum vel Athos vel Pelion Ossae
Mille fores aditusque patent, totidemque fenestrae,
Amplaque per tenues translucent atria muros;
Excitat hic varios plebs agglomerata susurros;
Qualiter instrepitant circum mulctralia bombis
Agmina muscarum, aut texto per ovilia junco,
Dum Canis aestivum coeli petit ardua culmen
Page 55
Ipsa quidem summâ sedet ultrix matris in arce,
Auribus innumeris cinctum caput eminet olli,
Queis sonitum exiguum trahit, atque levissima captat
Murmura, ab extremis patuli confinibus orbis.
Nec tot Aristoride servator inique juvencae
Isidos, immiti volvebas lumina vultu,
Lumina non unquam tacito nutantia somno,
Lumina subjectas late spectantia terras.
Istis illa solet loca luce carentia saepe
Perlustrare, etiam radianti imper•ia soli•▪
Millenisque loquax auditaque visaque linguis
Cuilibet effundit temeraria, veráque mendax
Nunc minuit, modò confictis sermonibus auget.
Sed tamen a nostro meruisti carmine laudes
Fama, bonum quo non aliud veracius ullum,
Nobis digna cani, nec te memorasse pigebit
Carmine tam longo, servati scilicet Angli
Officiis vaga diva tuis, tibi reddimus aequa.
Te Deus aeternos motu qui temperat ignes,
Fulmine praemisso alloquitur, terrâque tremente▪
Fama siles? an te latet impia Papistarum
Conjurata cohors in meque meosque Britannos,
Et nova sceptrigero caedes meditata Iäcobo:
Nec plura, illa statim sensit mandata Tonantis,
Page 56
Et satis antè fugax stridentes induit alas,
Induit & variis exilia corpora plumis;
Dextra tubam gestat Temesaeo ex aere sonoram.
Nec mora jam pennis cedentes remigat auras,
Atque parum est curfu celeres praevertere nubes,
Jam ventos, jam solis equos post terga reliquit:
Et primò Angliacas solito de more per urbes
Ambiguas voces, incertaque murmura spargit,
Mox arguta dolos, & detestabile vulgat
Proditionis opus, nec non facta horrida dictu,
Authoresque addit sceleris, nec garrula caecis
Insidiis loca structa silet; stupuere relatis,
Et pariter juvenes, pariter tremuere puellae,
Effaetique senes pariter, tantaeque ruinae
Sensus ad aetatem subitò penetraverat omnem
Attamen interea populi miserescit ab alto
Aethereus pater, & crudelibus obstitit ausis
Papicolûm; capti poenas raptantur ad acres;
At pia thura Deo, & grati solvuntur honores;
Compita laeta focis genialibus omnia fumant;
Turba choros juvenilis agit: Quintoque Novembris
Nulla Dies toto occurrit celebratior anno.
Page 57
Anno aetatis 17. In obitum. Praesulis Eliensis.
ADhuc madentes rore squalebant genae,
Et sicca nondum lumina;
Adhuc liquentis imbre turgebant salis,
Quem nuper effudi pius,
Dum maesta charo justa persolvi rogo
Wintoniensis praesulis.
Cum centilinguis Fama (proh semper mali
Cladisque vera nuntia)
Spargit per urbes divitis Britanniae,
Populosque Neptuno satos,
Cessisse morti, & ferreis sororibus
Te generis humani decus,
Qui rex sacrorum illâ fuisti in insulâ
Quae nomen Anguillae tenet.
Tunc inquietum pectus irâ protinus
Ebulliebat fervidâ,
Tumulis potentem saepe devovens deam:
Nec vota Naso in Ibida
Concepit alto diriora pectore,
Graiusque vates parciùs
Page 58
Turpem Lycambis execratus est dolum,
Sponsamque Neobolen suam.
At ecce diras ipse dum fundo graves,
Et imprecor neci necem,
Audisse tales videor attonitus sonos
Leni, sub aurâ, flamine:
Caecos furores pone, pone vitream
Bilemque & irritas minas,
Quid temerè violas non nocenda numina,
Subitoque ad iras percita.
Non est, ut arbitraris elusus miser,
Mors atra Noctis filia,
Erebóve patre creta, sive Erinnye,
Vastóve nata sub Chao:
Ast illa caelo missa stellato, Dei
Messes ubique colligit;
Animasque mole carneâ reconditas
In lucem & auras evocat:
Ut cum fugaces excitant Horae diem
Themidos Jovisque filiae;
Et sempiterni ducit ad vultus patris;
At justa raptat impios
Sub regna furvi luctuosa Tartari,
Sedesque subterraneas
Page 59
Hanc ut vocantem laetus audivi, citò
Foedum resiqui carcerem,
Volatilesque faustus inter milites
Ad astra sublimis feror:
Vates ut olim raptus ad coelum senex
Auriga currus ignei,
Non me Boötis terruere lucidi
Sarraca tarde frigore, aut
Formidolosi Scorpionis brachia,
Non ensis Orion tuus.
Praetervolavi fulgidi solis globum,
Longéque sub pedibus deam
Vidi trisormem, dum coercebat suos
Fraenis dracones aureis.
Erraticorum syderum per ordines,
Per lacteas vehor plagas,
Velocitatem saepe miratus novam,
Donec nitentes ad fores
Ventum est Olympi, & regiam Chrystallinam, &
Stratum smaragdis Atrium.
Sed hic tacebo, nam quis effari queat
Oriundus humano pa••e
Amoenitates illius loci, mihi
S•t est in aeternum frui,
Page 60
Naturam non pati senium.
HEu quàm perpetuis erroribus acta fatiscit
Avia mens hominum, tenebris{que} immersa profun∣dis
Oedipodioniam volvit sub pectore noctem!
Quae vesana suis metiri facta deorum
Audet, & incisas leges adamante perenni
Assimilare suis, nulloque solubile saeclo
Consilium fati perituris alligat horis.
Ergóne marcescet sulcantibus obsita rugis
Naturae facies, & rerum publica mater
Omniparum contracta uterum sterilescet ab aevo?
Et se fassa senem malè certis passibus ibit
Sidereum tremebunda caput? num tetra vetustas
Annorumque aeterna fames, squalorque s•usque
Sidera vexabunt? an & insatiabile Tempus
Esuriet Caelum, rapietque in viscera patrem?
Heu, potuitne suas imprudens Jupiter arces
Hoc contra munisse nefas, & temporis isto
Exemisse malo, gyrosque dedisse perennes?
Ergo erit ut quandoque sono dilapsa tremendo
Convexi tabulata ruant, atque-obvius ictu
Stridat uterque polus, superâque ut Olympius aula
Decidat, horribilisque retectâ Gorgone Pallas.
Page 61
Qualis in Aegaeam proles Junonia Lemnon
Deturbata sacro cecidit de limine caeli.
Tu quoque Phoebe tui casus imitabere nati
Praecipiti curru, subitâque ferere ruinâ
Pronus, & exinctâ fumabit lampade Nereus,
Et dabit attonito feralia sibila ponto.
Tunc etiam aërei divulfis sedibus Haemi
Dissultabit apex, imoque allisa barathro
Terrebunt Stygium dejecta Ceraunia Ditem
In superos quibus usus erat, fraternaque bella.
At pater omnipotens fundatis fortius astris
Consuluit rerum summae, certoque peregit
Pondere fatorum lances, atque ordine summo
Singula perpetuum jussit servare tenorem.
Volvitur hinc lapsu mundi rota prima diurno;
Raptat & ambit os sociâ vertigine caelos.
Tardior haud solito Saturnus, & acer ut olim
Fulmineum rutilat cristatâ casside Mavors.
Floridus aeternùm Phoebus juvenile coruscat,
Nec fovet effoetas loca per declivia terras
Devexo temone Deus; sed semper amicá
Luce potens eadem currit per signa rotarum,
Surgit odoratis pariter formosus ab Indis
Ethereum pecus albenti qui cogit Olympo
Page 62
Mane vocans, & serus agens in pascua coeli,
Temporis & gemino dispertit regna colore.
Fulget, obitque vices alterno Delia cornu,
Caeruleumque ignem paribus complectitur ulnis.
Nec variant elementa fidem, solitóque fragore
Lurida perculsas jaculantur fulmina rupes.
Nec per inane furit leviori murmure Corus,
Stringit & armiferos aequali horrore Gelonos
Trux Aquilo, spiratque hyemem, nimbosque volutat.
Utque solet, Siculi diverberat ima Pelori
Rex maris, & raucâ circumstrepit aequora conchâ
Oceani Tubicen, nec vastâ mole minorem
Aegaeona ferunt dorso Balearica cete.
Sed neque Terra tibi saecli vigor ille vetusti
Priscus abest, servatque suum Narcissus odorem,
Et puer ille suum tenet & puer ille decorem
Phoebe tuufque & Cypri tuus, nec ditior olim
Terra datum sceleri celavit montibus aurum
Conscia, vel sub aquis gemmas. Sic denique in aevum.
Ibit cunctarum series justissima rerum,
Donec flamma orbem populabitur ultima, latè
Circumplexa polos, & vasti culmina caeli▪
Ingentique rogo flagrabit machina mundi.
Page 63
De Idea Platonica quemadmodum Aristoteles intellexit.
DIcite sacrorum praesides nemorum deae,
Tuque O noveni perbeata numinis
Memoria mater, quaeque in immenso procul
Antro recumbis otiosa Aeternitas,
Monumenta servans, & ratas leges Jovis,
Caelique fastos atque ephemeridas Deûm,
Quis ille primus cujus ex imagine
Natura solers finxit humanum genus,
Aeternus, incorruptus, aequaevus polo,
Unusque & universus, exemplar Dei?
Haud ille Palladis gemellus innubae
Interna proles insidet menti Jovis;
Sed quamlibet natura sit communior,
Tamen seorsùs extat ad morem unius,
Et, mira, certo stringitur spatio loci;
Seu sempiternus ille syderum comes
Caeli pererrat ordines decemplicis,
Citimúmve terris incolit Lunae globum:
Sive inter animas corpus adituras sedens
Obliviosas torpet ad Lethes aquas:
Page 64
Sive in remotâ forte terrarum plagâ
Incedit ingens hominis archetypus gigas,
Et iis tremendus exigit celsum caput
Atlante major portitore syderum.
Non cui profundum caecitas lumen dedit
Dircaeus augur vidit hunc alto sinu;
Non hunc silenti nocte Plêiones nepos
Vatum sagaci praepes ostendit choro;
Non hunc sacerdos novit Assyrius, licet
Longos vetusti commemoret atavos Nini,
Priscumque Belon, inclytumque O••ridem.
Non ille trino gloriosus nomine
Ter magnus Hermes (ut sit arcani sciens)
Talem reliquit Isidis cultoribus.
At tu perenne ruris Academi decus
(Haec monstra si tu primus induxit scholis)
Jam jam pôetas urbis exules tuae
Revocabis, ipse fabulator maximus,
Aut institutor ipse migrabis foras.
Ad Patrem.
NUnc mea Pierios cupiam per pectora fontes
Irriguas torquere vias, totumque per ora
Page 65
Volvere laxatum gemino de vertice 〈…〉um;
Ut tenues oblita sonos audacibus alis
Surgat in officium venerandi Musa parentis.
Hoc utcunque tibi gratum peter optime carmen
Exiguum meditatur opus, nec novimus ipsi
Aptiùs à nobis quae possunt munera donis
Respondere tuis, quamvis nec maxima possint
Respondere tuis, nedum ut par gratia donis
Esse queat, vacuis quae redditur arida verbis.
Sed tamen haec nostros ostendit pagina census,
Et quod habemus opum chartâ numeravimus istâ,
Quae mihi sunt nullae, nisi quas dedit aurea Clio
Quas mihi semoto somni peperere sub antro,
Et nemoris laureta sacri Parnassides umbrae.
Nec tu vatis opus divinum despice carmen,
Quo nihil aethereos ortus, & semina caeli,
Nil magis humanam commendat origine mentem,
Sancta Promethéae retinens vestigia flammae.
Carmen amant superi, tremebundaque Tartara carmen
Ima ciere valet, divosque ligare profundos,
Et triplici duros Manes adamante coercet.
Carmine sepositi retegunt arcana futuri
Phoebades, & tremulae pallantes ora Sibyllae;
Carmina sacrificus sollennes pangit ad aras
Page 66
Aurea seu sternit motantem cornua taurum;
Seu cùm fata sagax fumantibus abdita fibris
Consulit, & tepidis Parcam scrutatur in extis.
Nos etiam patrium tunc cum repetemus Olympum,
Aeternaeque morae stabunt immobilis aevi,
Ibimus auratis per caeli templa coronis,
Dulcia suaviloquo sociantes carmina plectro,
Astra quibus, geminique poli convexa sonabunt.
Spiritus & rapidos qui circinat igneus orbes,
Nunc quoque sydereis intercinit ipse choreis
Immortale melos, & inenarrabile carmen;
Torrida dum rutilus compescit sibila serpens,
Demissoque ferox gladio mansueseit Orion;
Stellarum nec sentit onus Maurusius Atlas.
Carmina regales epulas ornare solebant,
Cum nondum luxus, vastaeque immensa vorago
Nota gulae, & modico spumabat coena Lyaeo.
Tum de more sedens festa ad convivia vates
Aesculeâ intonsos redimitus ab arbore crines,
Heroumque actus, imitandaque gesta canebat,
Et chaos, & positi latè fundamina mundi,
Repeantesque Deos, & alentes numina glandes,
Et nondum Aetneo quaesitum fulmen ab antro.
Denique quid vocis modulamen inane juvabit,
Page 67
Verborum sensusque vacans, numerique loquacis?
Silvestres decet iste choros, non Orphea cantus
Qui tenuit fluvios & quercubus addidit aures
Carmine, non citharâ, simulachraque functa canendo
Compulit in lacrymas; habet has à carmine laudes.
Nec tu perge precor sacras contemnere Musas,
Nec vanas inopesque puta, quarum ipse peritus
Munere, mille sonos numeros componis ad aptos,
Millibus & vocem modulis variare canoram
Doctus, Arionii meritò sis nominis haeres.
Nunc tibi quid mirum, si me genuisse poëtam
Contigerit, charo si tam propè sanguine juncti
Cognatas artes, studiumque affine sequamur:
Ipse volens Phoebus se dispertire duobus,
Altera dona mihi, dedit altera dona parenti,
Dividuumque Deum genitorque puerque tenemus.
Tu tamen ut simules teneras odisse camoenas,
Non odisse reor, neque enim, pater, ire jubebas
Quà via lata patet, quà pronior area lucri,
Certaque condendi fulget spes aurea nummi:
Nec rapis ad leges, malè custoditaque gentis
Jura, nec insulsis damnas clamoribus aures.
Sed magis excultam cupiens ditescere mentem,
Me procul urbano strepitu, sccessibus altis
Page 68
Abductum aoniae jucunda per otia ripae
Phoebaeo lateri comitem finis ire beatum.
Officium chari taceo commune parentis,
Me poscunt majora, tuo pater optime sumptu
Cùm mihi Romuleae patuit facundia linguae,
Et Latii veneres, & quae Jovis ora decebant
Grandia magniloquis elata vocabula Graiis,
Addere suasisti quos jactat Gallia flores,
Et quam degerreri novus Italus ore loquelam
Fundit, Barbaricos testatus voce tumultus,
Quaeque Palaestinus loquitur mysteria vates.
Denique quicquid habet coelum, subjectaque coelo
Terra parens, terraeque & coelo interfluus aer,
Quicquid & unda tegit, pontique agitabile marmor,
Per te nosse licet, per te, si nosse libebit.
Dimotáque venit spectanda scientia nube,
Nudaque conspicuos inclinat ad oscula vultus,
Ni fugisse velim, ni sit libâsse molestum.
I nunc, confer opes quisquis malesanus avitas
Austriaci gazas, Perüanaque regna praeoptas.
Quae potuit majora pater tribuisse, vel ipse
Jupiter, excepto, donâsset ut omnia, coelo?
Non potiora dedit, quamvis & tuta fuissent,
Publica qui juveni commisit lumina nato
Page 69
Atque Hyperionios currus, & fraena diei,
Et circum undantem radiatâ luce tiaram.
Ergo ego jam doctae pars quamlibet ima catervee
Victrices hederas inter, laurosque sedebo,
Jamque nec obscurus populo miscebor inerti,
Vitabuntque oculos vestigia nostra profanos.
Este procul vigiles curae, procul este querelae,
Invidiaeque acies transverso tortilis hirquo,
Saeva nec anguiferos extende Calumnia rictus;
In me triste nihil faedissima turba potestis,
Nec vestri sum juris ego; securaque tutus
Pectora, vipereo gradiar sublimis ab ictu.
At tibi, chare pater, postquam non aequa merenti
Posse referre datur, nec dona rependere factis,
Sit memorâsse satis, repetitaque munera grato
Percensere animo, fidaeque reponere menti.
Et vos, O nostri, juvenilia carmina, Iusus,
Si modo perpetuos sperare audebitis annos,
Et domini superesse rogo, lucemque tueri,
Nec spisso rapient oblivia nigra sub Orco,
Forsitan has laudes, decantatumque parentis
Nomen, ad exemplum, sero servabitis aevo.
Page 70
PSALM CXIV.
〈 in non-Latin alphabet 〉
〈 in non-Latin alphabet 〉,
〈 in non-Latin alphabet 〉.
〈 in non-Latin alphabet 〉.
〈 in non-Latin alphabet 〉
〈 in non-Latin alphabet 〉
〈 in non-Latin alphabet 〉.
〈 in non-Latin alphabet 〉,
〈 in non-Latin alphabet 〉.
〈 in non-Latin alphabet 〉,
〈 in non-Latin alphabet 〉.
〈 in non-Latin alphabet 〉;
〈 in non-Latin alphabet 〉
〈 in non-Latin alphabet 〉;
〈 in non-Latin alphabet 〉
〈 in non-Latin alphabet 〉;
〈 in non-Latin alphabet 〉,
〈 in non-Latin alphabet 〉,
〈 in non-Latin alphabet 〉
〈 in non-Latin alphabet 〉
〈 in non-Latin alphabet 〉,
〈 in non-Latin alphabet 〉.
Page 71
Philosophus ad regem quendam qui eum ignotum & in tem inter reos forte captum inscius damnaverat 〈 in non-Latin alphabet 〉 haec subito misit.
〈 in non-Latin alphabet 〉
〈 in non-Latin alphabet 〉
〈 in non-Latin alphabet 〉,
〈 in non-Latin alphabet 〉▪
〈 in non-Latin alphabet 〉.
In Effigei Ejus Sculptorem
〈 in non-Latin alphabet 〉
〈 in non-Latin alphabet 〉
〈 in non-Latin alphabet 〉
〈 in non-Latin alphabet 〉.
Ad Salfillum poetam Romanum aegrotantem.
SCAZONTES.
OMusa gressum quae volens trahis claudum,
Vulcanioque tarda gaudes incessu,
Nec sentis illud in loco minus gratum,
Quàm cùm decentes flava Dëiope suras
Alternat aureum ante Junonis lectum,
Adesdum & haec s'is verba pauca Salsillo
Page 72
Ref•r, camoena nostra cui tantum est cordi,
Quamque ille magnis praetulit immeritò divis.
Haec ergo alumnus ille Londini Milto,
Diebus hisce qui suum linquens nidum
Polique tractum, (pessimus ubi ventorum,
Insanientis impotensque pulmonis
Pernix anhela sub Jove exercet flabra)
Venit feraces Itali soli ad glebas,
Visum superbâ cognitas urbes famâ
Virosque doctaeque indolem juventutis,
Tibi optat idem hic fausta multa Salsill•,
Habitumque fesso corpori penitùs sanum;
Cui nunc profunda bilis infestat renes,
Praecordiisque fixa damnosùm spirat.
Nec id pepercit impia quòd tu Romano
Tam cultus ore Lesbium condis melos.
O dulce divûm munus, O salus Hebes
Germana! Tuque Phoebe morborum terror
Pythone caeso, sive tu magis Paean
Libenter audis, hic tuus sacerdos est.
Querceta Fauni, vosque rore vinoso
Colles benigni, mitis Evandri sedes,
Siquid salubre vallibus frondet vestris,
Levamen aegro ferte certatim vati.
Page 73
Sic ille charis redditus rursùm Musis
Vicina dulci prata mulcebit cantu.
Ipse inter atros emirabitur lucos
Numa, ubi beatum degit otium aeternum,
Suam reclivis semper Aegeriam spectans.
Tumidusque & ipse Tibris hinc delinitus
Spei favebit annuae colonorum:
Nec in sepulchris ibit obsessum reges
Nimiùm sinistro laxus irruens loro:
Sed fraena melius temperabit undarum,
Adusque curvi salsa regna Portumni.
Page 74
Mansus.
Joannes Baptista Mansus Marchio Villensis vir ingenii laude, tum literarum studio, nec non & bellica virtute apud Italos clarus in primis est. Ad quem Torquati Tassi dialogus extat de Amicitia scriptus; erat enim Tassi amicissimus; ab quo etiam inter Cam∣paniae principes celebratur, in illo poemate cui ritulus Gerusalemme conquistata, lib. 20.
Fra cavalier magnanimi, è cortesi
Risplende il Manso—
Is authorem Neapoli commorantem summa benevolentia prosecutus est, multaque ei detulit humanitatis offi∣cia. Ad hunc itaque hospes ille antequam ab ea urbe discederet, ut ne ingratum se ostenderet, hoc carmen misit.
HAec quoque Manse tuae meditantur carmina laudi
Pierides, tibi Manse choro notissime Phoebi,
Quandoquidem ille alium haud aequo est dignatus ho∣nore,
Post galli cineres, & Mecaenatis Hetrusci.
Tu quoque si nostrae tantùm valet aura Camoenae,
Victrices hederas inter, laurosque sedebis.
Te pridem magno felix concordia Tasso
Junxit, & aeternis inscripsit nomina chartis.
Mox tibi dulciloquum non inscia Musa Marinum
Tradidit, ille tuum dici se gaudet alumnum,
Page 75
Dum canit Assyrios divûm prolixus amores;
Mollis & Ausonias stupefecit carmine nymphas
Ille itidem moriens tibi soli debita vates
Ossa tibi soli, supremaque vota reliquit.
Nec manes pietas tua chara fefellit amici,
Vidimus arridentem operoso ex aere poetam.
Nec satis hoc visum est in utrumque, & nec pia cessant
Officia in tumulo, cupis integros rapere Orco,
Quá potes, atque avidas Parcarum eludere leges:
Amborum genus, & variâ sub sorte peractam
Describis vitam, moresque, & dona Minervae;
Aemulus illius Mycalen qui natus ad altam
Rettulit Aeolii vitam facundus Homeri.
Ergo ego te Cliûs & magni nomine Phoebi
Manse pater, jubeo longum salvere per aevum
Missus Hyperboreo juvenis peregrinus ab axe.
Nec tu longinguam bonus aspernabere musam,
Quae nuper gelidâ vix enutrita sub Arcto
Imprudens Italas aufa est volitare per urbes.
Nos etiam in nostro modulantes flumine cygnos
Credimus obscuras noctis sensisse per umbras,
Quà Thamesis late puris argenteus urnis
Oceani glaucos perfundit gurgite crines.
Quin & in has quondam pervenit Tityrus ora•.
Page 76
Sed neque nos genus incultum, nec inutile Phoebo,
Quà plaga sept••o mundi sulcata Trione
Brumalem patitur longâ sub nocte Boöten.
Nos etiam colimus Phoebum, nos munera Phoebo
Flaventes spicas, & lutea mala canistris,
Halantemque crocum (perhibet nisi vana vetustas)
Misimus, & lectas Druidum de gente choreas.
(Gens Druides antiqua sacris operata deorum
Heroum laudes imitandaque gesta canebant)
Hinc quoties festo cingunt altaria cantu
Delo in herbosâ Graiae de more puellae
Carminibus laetis memorant Corinēida Loxo,
Fatidicamque Upin, cum flavicomâ Hecaêrge
Nuda Caledonio variatas pectora fuco.
Fortunate senex, ergo quacunque per orbem
Torquati decus, & nomen celebrabitur ingens,
Claraque perpetui succrescet sama Marini,
Tu quoque in ora frequens venies plausumque virorum,
Et parili carpes iter immortale volatu.
Dicetur tum sponte tuos habitâsse penates
Cynthius, & famulas venisse ad limina Musas:
At non sponte domum tamen idem, & regis adivit
Rura Pheretiadae coelo fugitivus Apollo;
Ille licet magnum Alciden susceperat hospes;
Page 77
Tantùm ubi clamosos placuit vitare bubulcos,
Nobile mansueti cessit Chironis in antrum,
Irriguos inter saltus frondosaque tecta
Peneium prope rivum: ibi saepe sub ilice nigrâ
Ad citharae strepitum blandâ prece victus amici
Exilii duros lenibat voce labores.
Tum neque ripa suo, barathro nec fixa sub imo,
Saxa stetere loco, nutat Trachinia rupes,
Nec sentit solitas, immania pondera, silvas,
Emotaeque suis properant de collibus orni,
Mulcenturque novo maculosi carmine lynces.
Diis dilecte senex, te Jupiter aequus oportet
Nascentem, & miti lustrarit lumine Phoebus,
Atlantisque nepos; neque enim nisi charus ab ortu
Diis superis poterit magno favisse poetae.
Hinc longaeva tibi lento sub flore senectus
Vernat, & Aesonios lucratur vivida fusos,
Nondum deciduos servans tibi frontis honores,
Ingeniumque vigens, & adultum mentis acumen.
O mihi si mea sors talem concedat amicum
Phoebaeos decorâsse viros qui tam bene nôrit,
Si quando indigenas revocabo in carmina reges,
Arturumque etiam sub terris bella moventem;
Ant dicam invictae sociali foedere mensae,
Page 78
Magnanimos Heroas, & (O modo spiritus ad fit)
Frangam Saxonicas Britonum sub Marte phalanges.
Tandem ubi non tacitae permensus tempora vitae,
Annorumque satur cineri sua jura relinquam,
Ille mihi lecto madidis astaret ocellis,
Astanti sat erit si dicam sim tibi curae;
Iile meos artus liventi morte solutos
Curaret parvâ componi molliter urnâ.
Forsitan & nostros ducat de marmore vultus,
Nectens aut Paphiâ myrti aut Parnasside lauri
Fronde comas, at ego securâ pace quiescam.
Tum quoque, si qua fides, si praemia certa bonorum,
Ipse ego caelicolûm semotus in-aethera divûm,
Quò Iabor & mens pura vehunt, atque ignea virtus
Secreti haec aliquâ mundi de parte bidebo
(Quantum fata sinunt) & totâ mente serenùm
Ridens purpureo suffundar lumine vultus
Et simul aethereo plaudam mihi laetus Olympo.
Page 79
EPITAPHIUM DAMONIS.
ARGUMENTUM.
Page 80THyrsis & Damon ejusdem viciniae Pastores, eadem studia sequuti a pueritia amici erant, ut qui plurimum. Thyrsis animi causa pro∣fectus peregrè de obitu Damonis nuncium accepit. Domum postea reversus, & rem ita esse comperto, se, suamque solitudi∣nem hoc carmine deplorat. Damonis au∣tem sub persona hîc intelligitur Carolus Deodatus ex urbe Hetruriae Luca Paterno genere oriundus, caetera Anglus; ingenio, doctrina, clarissimisque caeteris virtutibus, dum viveret, juvenis egregius.
EPITAPHIUM DAMONIS.
HImerides nymphae (nam vos & Daphnin & Hy∣lan,
Et plorata diu meministis fata Bionis)
Dicite Sicelicum Thamesina per oppida carmen:
Quas miser effudit voces, quae murmura Thyrsis,
Et quibus assiduis exercuit antra querelis,
Fluminaque, fontesque vagos, nemorumque recessus,
Dum sibi praereptum queritur Damona, neque altam
Luctibus exemit noctem loca soia perrerans.
Et jam bis viridi surgebat culmus arista,
Et totidem flavas numerabant horrea messes,
Ex quo summa dies tulerat Damona sub umbras,
Nec dum aderat Thyrsis; pastorem scilicet illum
Dulcis amor Muste Thusca retinebat in urbe.
Ast ubi mens expleta domum, pecorisque reli〈…〉i
Cura vocat, simul assuetâ seditque sub ulmo,
Tum verò amissum tum denique sen•it amicum,
Page 81
Coepit & immensum sic exonerare dolorem.
Ite domum impasti, domino jam non vacat, agni.
Hei mihi! quae terris, quae dicam numina coelo,
Postquam te immiti rapuerunt funere Damon;
Siccine nos linquis, tua sic sine nomine virtus
Ibit, & obscuris numero sociabitur umbris?
At non ille, animas virgâ qui dividit aureâ,
Ista velit, dignumque tui te ducat in agmen,
Ignavumque procul pecus arceat omne silentum.
Ite domum impasti, domino jam non vacat, agni.
Quicquid erit, certè nisi me lupus antè videbit,
Indeplorato non comminuere sepulchro,
Constabitque tuus tibi honos, longúmque vigebit
Inter pastores: Illi tibi vota secundo
Solvere post Daphnin, post Daphnin dicere laudes
Gaudebunt, dum rura Pales, dum Faunus amabit:
Si quid id est, priscamque fidem coluisse, piúmque,
Palladiásque artes, sociúmque habuisse canorum.
Ite domum impasti, domino jam non vacat, agni.
Haec tibi certa manent, tibi erunt haec praemia Damon,
At mihi quid tandem fiet modò? quis mihi fidus
Haerebit lateri comes, ut tu saepe solebas
Frigoribus duris, & per loca foeta pruinis,
Aut rapido sub sole, siti morientibus herbis?
Page 82
Sive opus in magnos fuit eminùs ire leones
Aut avi 〈…〉s terrere lupos praesepibus altis;
Quis fando sopire diem, cantuque solebit?
Ite domum impasti, domino jam non vacat, agni.
Pectora cui credam? quis me lenire docebit
Mordaces curas, quis longam fallere noctem
Dulcibus alloquiis, grato cùm sibilat igni
Molle pyrum, & nucibus strepitat focus, at malus auster
Miscet cuncta foris, & desuper intonat ulmo.
Ite domum impasti, domino jam non vacat, agni.
Aut aestate, dies medio dum vertitur axe,
Cum Pan aesculeâ somnum capit abditus umbrâ,
Et repetunt sub aquis sibi nota sedilia nymphae.
Pastoresque latent, stertit sub sepe colonus,
Q•is mihi blanditiásque tuas, quis tum mihi risus,
Cecropiosque sales referet, cultosque lepores?
Ite domum impasti, domino jam non vacat agni.
At jam solus agros, jam pascua solus oberro,
Sicubi ramosae densantur vallibus umbrae,
Hic serum expecto, supra caput imber & Eurus
Triste sonant, fractaeque agitata crepuscula silvae.
Ite domum impasti, domino jam non vacat, agni.
Heu quam culta mihi priùs arva procacibus herbis
Involvuntur, & ipsa situ seges alta fatiscit!
Page 83
Innuba neglecto marcescit & uva racemo,
Nec myrteta juvant; ovium quoque taedet, at illae
Moerent, inque suum convertunt ora magistrum.
Ite domum impasti, domino jam non vacat, agni.
Tityrus ad corylos vocat, Alphesiboeus ad ornos,
Ad salices Aegon, ad flumina pulcher Amyntas,
Hîc gelidi fontes, hîc illita gramina musco,
Hîc Zephiri, hîc placidas interstrepit arbutus undas;
Ista canunt surdo, frutices ego nactus abibam.
Ite domum impasti, domino jam non vacat, agni.
Mopsus ad haec, nam me redeuntem forte notârat
(Et callebat avium linguas, & sydera Mopsus)
Thyrfi quid hoc? dixit, quae te coquit improba bilis?
Aut te perdit amor, aut te malè fascinat astrum,
Saturni grave saepe fuit pastoribus astrum,
Intimaque obliquo figit praecordia plumbo.
Ite domum impasti, domino jam non vacat, agni.
Mirantur nymphae, & quid te Thyrsi futurum est?
Quid tibi vis? aiunt, non haec solet esse juventae
Nubila frons, oculique truces, vultusque severi,
Illa choros, lususque leves, & semper amorem
Jure petit, bis ille miser qui serus amavit.
Ite domum impasti, domino jam non vacat, agni.
Venit Hyas, Dryopéque, & filia Baucidis Aegle
Page 84
Docta modos, citharaeque sciens, sed perdita fastu,
Venit Id manii Chloris vicina fluenti;
Nil me blanditiae, nil me solantia verba,
Nil me, si quid adest, movet, aut spes ulla futuri.
Ite domum impasti, domino jam non vacat, agni.
Hei mihi quam similes ludunt per prata juvenci,
Omnes unanimi secum sibi lege sodales,
Nec magis hunc alio quisquam secernit amicum
De grege, sic densi veniunt ad pabula thoes,
Inque vicem hirsuti paribus junguntur onagri;
Lex eadem pelagi, deserto in littore Proteus
Agmina Phocarum numerat, vilisque volucrum
Passer habet semper quicum sit, & omnia circum
Farra libens volitet, serò sua tecta revisens,
Quem si fors letho objecit, seu milvus adunco
Fata tulit rostro, seu stravit arundine fossor,
Protinus ille alium socio petit inde volatu.
Nos durum genus, & diris exercita fatis
Gens homines aliena animis, & pectore discors,
Vix sibi quisque parem de millibus invenit unum,
Aut si sors dederit tandem non aspera votis,
Illum inopina dies quâ non speraveris horâ
Surripit, aeternum linquens in saecula damnum.
Ite domum impasti, domino jam non vacat, agni.
Page 85
Heu quis me ignotas traxit vagus error in oras
Ire per aêreas rupes, Alpemque nivosam!
Ecquid erat tanti Romam vidisse sepultam?
Quamvis illa foret, qualem dum viseret olim,
Tityrus ipse suas & oves & rura reliquit;
Ut te tam dulci possem caruisse sodale,
Possem tot maria alta, tot interponere montes,
Tot sylvas, tot saxa tibi, fluviosque sonantes.
Ah certè extremùm licuisset tangere dextram,
Et bene compositos placidè morientis ocellos,
Et dixi••e vale, nostri memor ibis ad astra.
Ite domum impasti, domino jam non vacat, agni.
Quamquam etiam vestri nunquam meminisse pigebit
Pastores Thusci, Musis operata juventus,
Hic Charis, atque Lepos; & Thuscus tu quoque Damon.
Antiquâ genus unde petis Lucumonis ab urbe.
O ego quantus eram, gelidi cum stratus ad Arni
Murmura, populeumque nemus, quà mollior herba,
Carpere nunc violas, nunc summas carpere myrtos,
Et potui Lycidae certantem audire Menalcam.
Ipse etiam tentare ausus sum, nec puto multùm
Displicui, nam sunt & apud me munera vestra
Fiscellae; calathique & cerea vincla cicutae,
Quin & nostra suas docuerunt nomina fagos
Page 86
Et Datis, & Francinus, erant & vocibus ambo
Et studi•• noti, Lydorum sanguinis ambo.
Ite domum impasti, domino jam non vacat, agni.
Haec mihi tum laeto dictabat roscida luna,
Dum solus teneros claudebam cratibus hoedos.
Ah quoties dixi, cùm te cinis ater habebat,
Nunc canit, aut lepori nunc tendit retia Damon,
Vimina nunc texit, varios sibi quod sit in usus;
Et quae tum facili sperabam mente futura
Arripui voto levis, & praesentia finxi,
Heus bone numquid agis? nisi te quid forte retardat,
Imus? & argutâ paulùm recubamus in umbra,
Aut ad aquas Colni, aut ubi jugera Cassibelauni?
Tu mihi percurres medicos, tua gramina, succos,
Helleborúmque, humilésque crocos, foliúmque hyacinthi'
Quasque habet ista palus herbas, artesque medentûm,
Ah pereant herbae, pereant artesque medentûm
Gramina, postquam ipsi nil profecere magistro.
Ipse etiam, nam nescio quid mihi grande sonabat
Fistula, ab undecimâ jam lux est altera nocte,
Et tum forte novis admōram labra cicutis,
Dissiluere tamen rupta compage, nec ultra
Ferre graves potuere sonos, dubito quoque ne sim
Turgidulus, tamen & referam, vos cedite silvae.
Page 87
Ite domum impasti, domino jam non vacat, agni.
Ipsa ego Dardanias Rutupina per aequora puppes
Dicam, & Pandrasidos regnum vetus Inogeniae,
Brennùmque Arviragúmque duces, priscùmque Belin〈…〉
Et tandem Armoricos Britonum sub lege colonos;
Tum gravidam Arturo fatali fraude Jogernen
Mendaces vultus, assumptáque Gorlōis arma,
Merlini dolus. O mihi tum si vita supersit,
Tu procul annosa pendebis fistula pinu
Multùm oblita mihi, aut patriis mutata camoenis
Brittonicum strides, quid enim? omnia non licet uni
Non sperâsse uni licet omnia, mi satis ampla
Merces, & mihi grande decus (sim ignotus in aevum
Tum licet, externo penitúsque inglorius orbi)
Si me flava comas legat Usa, & potor Alauni,
Vorticibúsque frequens Abra, & nemus omne Treantae,
Et Thamesis meus ante omnes, & fusca metallis
Tamara, & extremis me discant Orcades undis.
Ite domum impasti, domino jam non vacat, agni.
Haec tibi servabam lentâ sub cortice lauri,
Haec, & plura simul, tum quae mihi pocula Mansus,
Mansus Chalcidicae non ultima gloria ripae
Bina dedit, mirum artis opus, mirandus & ipse,
Et circùm gemino caelaverat argumento:
Page 88
In medio rubri maris unda, & odoriferum ver
Littora longa Arabum, & sudantes balsama silvae,
Has inter Phoenix divina avis, unica terris
Caerulcùm fulgens diversicoloribus alis
Auroram vitreis surgentem respicit undis.
Parte alia polus omnipatens, & magnus Olympus,
Quis putet? hic quo{que} Amor, pictae{que} in nube pharetrae,
Arma corusca faces, & spicula tincta pyropo;
Nec tenues animas, pectúsque ignobile vulgi
Hinc ferit, at circùm flammantia lumina torquens
Semper in erectum spargit sua tela per orbes
Impiger, & pronos nunquam collimat ad ictus,
Hinc mentes ardere sacrae, formaeque deorum.
Tu quoque in his, nec me fallit spes lubrica Damon,
Tu quoque in his certè es, nam quò tua dulcis abiret
Sanctáque simplicitas, nam quò tua candida virtus?
Nec te Lethaeo fas quaesivisse sub orco,
Nec tibi conveniunt lacrymae, nec flebimus ultrà,
Ite procul lacrymae, purum colit aethera Damon,
Aethera purus habet, pluvium pede reppulit arcum;
Heroúmque animas inter, divósque perennes,
Aethereos haurit latices & gaudia potat
Ore Sacro. Quin tu coeli post jura recepta
Dexter ades, placidúsque fave quicunque vocaris,
Page 89
Seu tu noster eris Damon, sive aequior audis
Diodotus, quo te divino nomine cuncti
Coelicolae nôrint, sylvisque vocabere Damon.
Quòd tibi purpureus pudor, & sine labe juventus
Grata fuit, quòd nulla tori libata voluptas,
En etiam tibi virginei servantur honores;
Ipse caput nitidum cinctus rutilante corona,
Letáque frondentis gestans umbracula palmae
Aeternum perages immortales hymenaeos;
Cantus ubi, choreisque furit lyra mista beatis,
Festa Sionaeo bacchantur & Orgia Thyrso.
Page 90
Jan. 23. 1646.
Ad Joannem Rousium Oxoniensis Acade∣miae Bibliothecarium.
De libro Poematum amisso, quem ille sibi denuo mitti postulabat, ut cum aliis nostris in Bibliotheca publica reponeret, Ode.
Strophe 1.
GEmelle cultu simplici gaudens liber,
Fronde licet geminâ,
Munditiéque nitens non operosâ,
Quam manus attulit
Juvenilis olim,
Sedula tamen haud nimii Poetae;
Dum vagus Ausonias nunc per umbras
Nunc Britannica per vireta lusit
Insons populi, barbitóque devius
Indulsit patrio, mox itidem pectine Daunio
Longinquum intonuit melos
Vicinis, & humum vix tetigit pede;
Page 91
Antistrophe.
Quis te, parve liber, quis te fratribus
Subduxit reliquis dolo?
Cum tu missus ab urbe,
Docto jugiter obsecrante amico,
Illustre tendebas iter
Thamesis ad incunabula
Caerulei patris,
Fontes ubi limpidi
Aonidum, thyasusque sacer
Orbi notus per immensos
Temporum lapsus redeunte coelo,
Celeberque futurus in aevum;
Strophe 2.
Modò quis deus, aut editus deo
Pristinam gentis miseratus indolem
(Si satis noxas luimus priores
Mollique luxu degener otium)
Tollat nefandos civium tumultus,
Almaque revocet studia sanctus
Et relegatas sme sede Musas
Jam penè totis finibus Angligenûm;
Page 92
Immundasque volucres
Unguibus imminentes
Figat Apollineâ pharetrâ,
Phinéamque abigat pestem procul amne Pegaséo.
Antistrophe.
Quin tu, libelle, nuntii licet malâ
Fide, vel oscitantiâ
Semel erraveris agmine fratrum,
Seu quis te teneat specus,
Seu qua te latebra, forsan unde vili
Callo teréris institoris insulsi,
Laetare felix, en iterum tibi
Spes nova fulget posse profundam
Fugere Lethen, vehique Superam
In Jovis aulam remige pennâ;
Strophe 3.
Nam te Roüsius sui
Optat peculî, numeróque justo
Sibi pollicitum queritur abesse,
Rogatque venias ille cujus inclyta
Sunt data virûm monumenta curae:
Téque adytis etiam sacris
Page 93
Voluit reponi quibus & ipse praesidet
Aeternorum operum custos fidelis,
Quaestorque gazae nobilioris,
Quàm cui praefuit Iön
Clarus Erechtheides
Opulenta dei per templa parentis
Fulvosque tripodas, donaque Delphica
Iön Actaea genitus Creusâ.
Antistrophe.
Ergo tu visere lucos
Musarum ibis amoenos,
Diamque Phoebi rursus ibis in domum
Oxoniâ quam valle colit
Delo posthabitâ,
Bifidóque Parnassi jugo:
Ibis honestus,
Postquam egregiam tu quoque sortem
Nactus abis, dextri prece sollicitatus amici.
Illic legéris inter alta nomina
Authorum, Graiae simul & Latinae
Antiqua gentis lumina, & verum decus.
Page 94
Epodos.
Vos tandem haud vacui mei labores,
Quicquid hoc sterile fudit ingenium,
Jam serò placidam sperare jubeo
Perfunctam invidiâ requiem, sedesque beatas
Quas bonus Hermes
Et tutela dabit solers Roüsi,
Quò neque lingua procax vulgi penetrabit, atque longè
Turba legentum prava facesset;
At ultimi nepotes,
Et cordatior aetas
Judicia rebus aequiora forsitan
Adhibebit integro sinu.
Tum livore sepulto,
Si quid meremur sana posteritas sciet
Roüsio favente.
Ode tribus constat Strophis, totidémque Antistrophis unâ demum epodo clausis, quas, tametsi omnes nec versuum numero, nec certis ubique colis exactè respondeant, ita tamen secuimus, commodè legendi potius, quam ad an∣tiquos concinendi modos rationem spectantes. Alioquin hoc genus rectiùs fortasse dici monostrophicum debue∣rat. Metra partim sunt 〈 in non-Latin alphabet 〉 partim 〈 in non-Latin alphabet 〉. Pha∣le•cia quae sunt, spondaeum tertio loco bis admittunt, quod idem in secundo loco Catullus ad libitum fecit.
