Thesaurus medicinæ practicæ expræstantissimorum tum veterum tum recentiorum medicorum observationibus, consultationibus, consiliis & epistolis : summa diligentia collectus ordineq, alphabetico dispositus / studio & opera Thomæ Bvrnet ...

Sectio septima. De Achoribus.

AChores sunt capitis ulcera manan∣tia, tenuissimis foraminibus cu∣tem perforantia, ex quibus glutinosa fanies effluere solet. Causa proxima est, humor acris, serosus, nitrosus & mordax crasso admistus: remota, ma∣lum regimen in sex rebus non naturali∣bus, praesertim in cibo & potu. Pu∣erilis aetas est huic morbo maximè ob∣noxia, sed mulieres & viros acrius & molestius infestat. Achoribus affinis est alius affectus, qui favus latinis, graecis 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 dicitur. Haec statuitur inter ipsos differentia, quod in achoribus fo∣ramina sint minora, in Favis verò ma∣jora, & quod humor, qui è favis, ema∣nat, fit melli consistentiâ similis, unde modò meliceris, modo Cerium dicitur.

Subsectio prima. Pro Achore seu tinea crustosa in puero 13. annorum.

Puerum hunc sequentibus remediis ita curavimus.

℞. fumariae Miij. scabios. beton. borrag. acetos. viol. agrimon. an. Mj. sem. endiv. acetos. anis. an. ʒj. rad. enul. ℥ss. fol. sen. ʒvi. Epithim. ʒj. uvarum passarum exacinat ℥ss. liquirit ʒiij.f. omnium decoctio in aq. com∣munis & fumariae an. pt. aeq. & q.s. pro lb j. in colat. dissolv. Syr. de fumar. ℥iij. Syr. de Epithymo, borag. & staechad. an. ℥ss.m.f. apozema, capie∣bat bis in die erat facilis solutionis; quotidie enim ter ad minus hoc deco∣cto alvus solvebatur, aliquando & quinquies alvum deponebat. Deinde ut hoc capitis lavacro uteretur man∣davi.

℞. sumar. betae. lapath. acut cum toto, chelidon. cum toto malv. fol. Heder. arbor. rad. althaeae, an. Mj. flor. Chamoem. melilot. & furfur an. Mss. coq. in aq. q.s. pro lb iij.

Deinde ut crustae melius emolesce∣rent, jussi ut post lotionem in ungeret caput infrascripto linimento.

℞. mucilag. foenugraec. sem. lini cum aq. malv. extract. axung. gallinae, porcinae, ol. ex vitell ovorum an. ℥ss. Croci ʒss.Ms. pro linimento ut artis est. Iisque saepius reiteratis, caput deinde radi jussimus novaculo, conti∣nuando lotionem & inunctionem manè & hora quarta pomeridiana.

Post sex deinde dies paravimus ite∣rum apozema purgans sicut antè, ad∣dendo polipod. q.℥ss. ras. ligni sanct. quart. j. ex quo sumebat aliquando se∣mel, aliquando bis in die, si alvus mi∣nus responderet. Novacula rursus a∣braso capite, ut materia magis foras evocaretur, ad lotionem hanc plus de∣tergentem deve••imus.

℞. Fumiterr. scabios. Caul. rub. be∣tae, fol. Heder. arbor. malv. ras. ligni Guajac. an. Mss. rad. enul. Chelidon. alth. an. ℥j. flo. Chamoem. furfur. an. pij. farin. faburam lupinorum an. ℥jss. Coq. in aq. pro lb iiij. Post lotionem hoc linemento inungi man∣davimus ad detergendum & magis ex∣siccandum.

℞. pulv. rad. enul. camp. litharg.

auri & argent. Ceruss. alumin. roch. combust. an. ℈jss. terantur subtilissimè & incorporentur cum linimento prius d••scripto; addendo ol. vitell ovorum q.s. & cerae albae modicum ut in un∣guenti formam coeat.

Post quinque ru••sus dies propina∣vimus infusum fol. orient. Epithym. & rhei in aq. fumar. scabios. & beton. addendo cassiae & confect. Hamec. an. ʒij. Syr. de fumar. ℥ss. quo sexies multa & varia excrementa deposuit. die sequenti rursus exhibuimus, & ad∣huc sexies dejecit. Postea lotionibus dictis urinam antiquam adjecimus, & inter bulliendum vitrioli exiguum, quo ter tantum caput ablui imperavi∣mus, eo quod robustius medicamentum esset, caeterū post istam lotionem caput infrascripto unguento inungebatur.

℞. Litharg. auri & argent. cum aceto acerrimo & ol. ros. nutriti ʒij. ceruss. ablutae cum aq. Solan ʒj. alum. roch. combust. ʒss. fuligin. furni, rad. enul. exsicc. & in pulverem tri∣tae vel combustae chartae exustae an. ℈ij. ol. ex vitell. ovorum axung. galli∣nae, porcinae, an. ℥ss. ol. laurin. ros. & aceti exigui q.s. incorporentur in mortario S.A. ut in formam unguenti mollioris coeant.

Istud unguentum est apud me mag∣ni praetii, & mirabile magnaeque effi∣caciae, ut patet ex illis quae ingrediun∣tur. Galenus sola charta combusta, & aceto diluta locum affectum illine∣bat, & uno aut altero die, hoc medi∣camento utens exsiccante, plurimos curavit.

Tand••m▪ unguento ultimo praescrip∣to adjunximus argenti vivi cum saliva extincti ʒj. vitriol. rom. optimè cal∣cinat. ℈j. & bis inungebatur. his dictis remediis ab achore seu tinea humida liberatus est puer spatio duo∣rum ferè mensium. Petrus Forestus, obs. 17. lib. 8. de exter. capitis vitiis.

Subsectio secunda. Pro Achore in puero octo annorum.

POst lotiones & universalia remedia praecedenti observatione dicta, to∣pico remedio sequenti fuit curatus.

℞. succ. fumar. ℥ij. succ. scabios. borrag. Chelidon. succ. rad. enul. lapath. acut. an. ℥j. cum pauxillo fae∣cis ol. antiq. & ol. ros. addendo ax∣ungiae porcinae q.s. & aceti exigu∣um. bulliant. lento igne ad succorum consumptionem, in fine addendo pulv. litharg. auri & argenti, pulv. ireus, lupinorum an. ℈j. pulv. ros. lign. guaiac. ℈ss. benè incorporentur & f. linimentum. S.A. Expertus sum etiam valere decoctum guajaci, ut in morbo gallico uti solemus, cum op∣tima victus ratione; interea adhiben∣do lotiones, linimenta, & unguen∣ta, in observatione praecedenti prae∣scripta. Petrus Forestus. obs. 18. lib. 8. de externis capitis vitiis.

Subsectio tertia. Pro achoribus in puero 15. annorum.

COntra hoc malum sequens lixivi∣um inveniebam.

℞. absinth. fl. Chamoem. s••rpill. ma∣tricar. an. Mss. ba••••. Lauri rad. Ireos an. ℥j. rad. asar. ℥jss. incidantur & sacculo condita, coq. in lixivio ex lig∣ni juniperini cinere facto. Hoc luna decrescente caput lavabatur quotidie, ac brevì sanitatem recuperavit. Mar∣tinus Rulandus, cura••. 54. cent. 1.

Quendam achoribus tineisque per multos annos turpiter affectum, (cui varia fuerant incassum applicata re∣media) praemisso cathartico, linimen∣to ex oleo in quo ad exactam coctio∣nem bufo, sive rana terrestris ebullie∣rat, optime curavi. quippe simplici hoc remedio per paucos dies in capite utens, sanus, & capillatus ••actus est, durante autem linimento pili emor∣tui, vulsellis à chirurgo extirpabantur. Iulius Caesar Baricellus. in bortulo ge∣••iali.