Thesaurus medicinæ practicæ expræstantissimorum tum veterum tum recentiorum medicorum observationibus, consultationibus, consiliis & epistolis : summa diligentia collectus ordineq, alphabetico dispositus / studio & opera Thomæ Bvrnet ...

Subsectio septima. Pro Dentium Dolore.

ILlustrissima quaedam princeps tem∣pore hyemis patiebatur dolorem dentium diuturnum ac gravem, denti∣bus maximè erosis, cavisque existen∣tibus, remedia quibus foelici cum suc∣cessu usus sum, fuere sequentia.

℞. Extract. panchymag. Croll. ℈jss. gumm. gutt. laxat. gr. iiij▪ (erat enim difficilioris solutionis) ol. succin. anis. stillat. an. gt. ij.M.F. pilulae nume∣ro xxj. pro una dosi. accepit in auro∣ra, & sufficienter excrevit. praemisso hoc minorativo, noctu antequam Cu∣bitum se conferret, accepit▪ pro catar∣rho sistendo v. vel vj. de istis pilu∣lis.

℞. Oliban. selectiss. mass. pil. de Cynoglossa an. ℈ss. laudan opiat gr. iss. ol. carui succini an. gutt. iiij. cum Syr. papav. f. pil. numero xxv.

Interdiu utatur istis morsulis contra catarrhos, pro lubitu accipiendo ali∣quoties.

℞. Oliban. el. nuc. mosch. an. ʒj. mastich. liqurit. pulv. an. ℈ij.C.C. u∣sti praep. ʒj. coriandr. praep. ʒjss. con∣serv. ros. antiq. ʒvj. sacch. aq, ros. so∣lut. lb ss.℥ij.F. confectio in morsulis. Si dolor urgeat, placetur istis topi∣cis.

℞. Aq. salv. beton. verben. an. ℥jss. aceti, fl. caryoph. rosac. an. ℥ss. ol. succini, caryophyll. an. gt. iij. laudan. opiat. aceto scyllit. solut. gr. iiij. cam∣phorae solut. gr. ij.M.F. gargaris. vel sic fiat.

℞. Rad. alth. pyrethr. bistort. ire∣os, ras. ligni sanct. an. ℥ss. fol. hyssop. salv. verben. beton. an. Mss fl. anthos, sambuc. an. p.j.F. decoctio in colat. lb ss. dissolve aceti rosac. ʒvj. laudan. opiat. gr. v. ol. caryophyll. gutt. v.M.F. gargarism. atque his Deo bene∣dicente, immanis ac diutinus dolor remisit, placarique coepit. Io. Petrus Lotichius. observ. 4. cap. 4. lib. 2.

Ex unico alumine inveni solatium, quod ignita scutella fusum in pulve∣rem redegi, cumque nuce moschata & mellis, q.s. in mortario in linimenti formam permiscui; quo per vices partem dolentem inunxi non vano successu, sopiti enim dolores & nox quieta fuit. Thomas Bartholinus. hist. 54. cent. 5.

Vidi os brachii bufon is statim primo contactu odontalgiam tollere. Io. Hel∣neontius. tract. cui tit. Butler.

Quicunque excavatos dolentesque dentes digitis eximere sine omni mo∣lestia & cruciatu cupit, is dissolvat ʒij. gummi ammoniac. aut galbani cum sufficiente lacte esulae aut hyoscy∣ami, & coquat lento igne donec la•• absumatur· ex his gummatibus con∣formet globulos, & erosis foramini∣bus dentium imponat per noctem & sic sine dolore eximere dentes poterit. Franciscus Ioel. pract. lib. 2. sect. 6.

Si dentes sunt cavi & dolent, vel etiam citra cavitatem in dentibus do∣lentibus praestans est oleum cayophyll. in cujus ʒj. camphorae, ℈ss. solutus fuerit· hujus compositi gutta una vel altera in gossipio (praesertim moschum redolente) cavo denti immissa, vel e∣tiam dolenti alioquin applicata, om∣nem dolorem aufert. Io. Hartmannus. prax. Chimiatr. pag. 120.

Carolus piso (qui existimat dolorem dentium à seroso humore ut plurimùm fieri) lib. De Morbis ab illuvie serosa. Refert seipsum dolore dentium per multos dies afflictum, ab assumpto medicamento purgante, post sesqui∣horam, sinceram aquam ad lb j. & amplius evomuisse, tanto successu, ut postea vel decem annis ab hujusmodi dolore immunis prorsus fuerit· quo e∣doctus experimento, simili affectu la∣borantibus, medicamenta serosos hu∣mores educentia praescripsit foelici suc∣cessu.

Praemissis venae sectione & purga∣tione, cucurbitulis item cum & sine scarificatione scapulis, & vesicatoriis▪ nuchae vel pone aures admotis & ap∣plicatis; ad fluxionem etiam inhiben∣dam, adstringentia temporibus utili∣ter applicantur. Q••alia sunt Empla∣stra ex gummi Elemi, vel mastiche so∣la, supra pannum sericum liquata▪ cum pistillo aeneo calefacto, Emplastrum

de mastiche officinar. vel contra rup∣turam· radix consolidae maj. recens, contusa & admota tempori in formam Emplastri, fluxionem efficaciter in∣tercipit. In aures quoque immittun∣tur medicamenta ad dolores denti∣um, quia venulae per quas fertur ali∣mentum ad dentes, per illas partes excurrunt. Ideo infunditur oleum amygd. amar. in aurem vicinam den∣ti dolenti, aut excipitur fumus aceti, in quo pulegium aut origanum cocta sint. Alii acetum in aurem infundunt, quo fluxio cohibetur efficacissimè, & in fluxione calida praecipuè confert. In frigida verò fluxione, succus allii cum theriaca mixtus, & in aurem tepidè instillatus, mirum in modum dolorem compescit. Idem praestat allii bulbus detracto cortice in formam supposito∣rii scissus, & in aurem intrusus.

Irritis omnibus aliis remediis, Dens praesertim si valde exesus fuerit, ferro extrahendus est, eo enim extirpato, statim dolor cessat, non amplius re∣versurus. Evulso dente, ea pars à qua extractus est, digitis undequaque comprimatur, ut ad naturalem situm statim redeat: postmodum aeger os colluat oxycrato tepido, caveatque ab a••re frigido. Si ver•• sanguis in tanta cop••a effluat, ut vix cohiberi queat, (quod interdum contingit ex vena vel arteria discissa) ••istitur ut plurimum ille sanguinis fluxus, apposito globulo solidiori ex linteo confecto, & digitis per horam unam a•••• alteram compres∣so· quod si non suc••••dat vitriolum ustum admovendum est, & linteum in aceto maceratum superimponen∣dum, digitoque comprimendum, do∣nec crusta inducta fuerit. Postremum remedium est cauterium ignitum, quo sanguis erumpens statim cohibetur. Si quis meticulosus Chirurgi manum r••fugiat, ea sunt tentanda remedia, quae ab authoribus passim proponuntur, & dentis casum promovere censentur: qualia sunt, pasta ex lacte tithymali, & thuris pulvere simul mixtis cum pauco amylo, in cavum dentis immis∣sa; radix ranunculi, cortex radicis mori, cinis vermium terrestrium, py∣rethrum aceto infusum, radix cucume∣ris agrestis aceto infusa, & simi∣lia.

Sed prae caeteris efficacissimam vim obtinet ad dentium casum promoven∣dum helleboraster, si ejus folio con∣trito dens confricetur: Sed diligen∣ter cavendum est, ne alii dentes hoc remedio tangantur, eorum enim ca∣sum promoveret.

Quidam rusticus cum dolore denti∣um acerbissimo premeretur, suasit al∣ter ut helleborastro dentem confrica∣ret: ille incautè hoc utens remedio, majorem partem dentium maxillae af∣flictae confricuit, & intra paucas ho∣ras omnes propemodum deciderunt. Si quis igitur ••am vehemens remedi∣um experiri cupierit, suaserim ut re∣liquos dentes ••era diligenter obducat. Lazarus Riverius. prax. medic. lib. 6. cap. 1.