To the extent possible under law, the Text Creation Partnership has waived all copyright and related or neighboring rights to this keyboarded and encoded edition of the work described above, according to the terms of the CC0 1.0 Public Domain Dedication (http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/). This waiver does not extend to any page images or other supplementary files associated with this work, which may be protected by copyright or other license restrictions. Please go to http://www.textcreationpartnership.org/ for more information.
SED ecce e duplici in homine prin∣cipio duplicem methodum exilere vis.
Sagax natura (inquis) hominem ab ortu sic instituit, ut duplicis methodi duplex in se principium repraesentet, lucis scilicet & tenebrarum.
QUAE tandem lucis & tenebrarum voca∣bulis principia interpretaris? Quantum ex oratione tua divinare possum, lucem pro mente, tenebras, pro sensu posuisti▪
Quid tibi in mentem venit ut sensum cum tenebris tam inconsultò conferas? Vis specialia esse nobis clarissima, aut quia sensu apprehenduntur, aut quia sensui vi∣cina sunt: & vis etiam isto tenebrarum (ut appellas) principio res distinctè & particulariter (sic enim loqueris) discerni ac judicari. Quomodo igitur, cùm sensi∣bus cognitionem, cùm vim accuratiùs di∣stinguendi ac judicandi eisdem concedas, quomodo (inquam) sensibús cùm tene∣bris tanta cognatio intercedit? Verùm re∣mitto istud tibi: sit sensus principium, sit mens etiā principiū scientiae & cognitio∣nis acquirēdae. Quid tum? an hinc duplex methodus existet? hujus tam frigidae con∣sequentiae judicium quis ita stupidae men∣tis est aliquando ut probet? Agnosco e sensuum observatione & rerum inducti∣one omnem cognitionem defluxisse. At verò res singulae, postquam subsidio sen∣suum & mentis lumine cognitae fuerint, si volumus ipsas ordine aliquo devinciri, sunt illae quidem unica P. Rami a gene∣ralibus methodo digerendae. Aliud est sensus mentisq́ue beneficio ad rem intel∣intelligendam
pervenire: aliud res in∣tellectas methodo disponere. Neque si acquirendae cognitionis via in multiplici genere sita sit, idcirco rerum jam cogni∣tarum dispositio in varias ac repugnantes species distinguetur. Quòd si rationem parandae scientiae quae per sensum effici∣tur, methodum appellas, & idem de men∣tis ad rem cognoscendam actione statuis: duas hercle praeclaras methodos consti∣tuis: quarum utraq́ue tantum abest a ve∣ritate methodi, quantum abess evidemus aut vanitatem contorti sophismatis a lau∣de sapientiae, aut Everardi analyticā the∣oriam ab ornamentis excultissimae disci∣plinae.