Egluryn phraethineb. sebh, dosparth ar retoreg, vn oʻr saith gelbhydhyd, yn dysculhuniaith ymadrodh, aʻi pherthynassau

About this Item

Title
Egluryn phraethineb. sebh, dosparth ar retoreg, vn oʻr saith gelbhydhyd, yn dysculhuniaith ymadrodh, aʻi pherthynassau
Author
[Perry, Henry].
Publication
[London] :: Printiedig gann Ioan Danter yn Lhundain,
1595.
Rights/Permissions

To the extent possible under law, the Text Creation Partnership has waived all copyright and related or neighboring rights to this keyboarded and encoded edition of the work described above, according to the terms of the CC0 1.0 Public Domain Dedication (http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/). This waiver does not extend to any page images or other supplementary files associated with this work, which may be protected by copyright or other license restrictions. Please go to http://www.textcreationpartnership.org/ for more information.

Subject terms
Rhetoric -- Early works to 1800.
Cite this Item
"Egluryn phraethineb. sebh, dosparth ar retoreg, vn oʻr saith gelbhydhyd, yn dysculhuniaith ymadrodh, aʻi pherthynassau." In the digital collection Early English Books Online. https://name.umdl.umich.edu/A09492.0001.001. University of Michigan Library Digital Collections. Accessed May 5, 2024.

Pages

Page 14

VI. PENNOD.

Am Dra{w}sen{w}iad Dar{y}msa{w}dh.

TRassen{w}r dhar{y}msa{w}dh sydh, pan ar{w}ydhoceir ar {y}madrodh {y} Sylbhon cadarn; neu pan g{y}bhleuir {y} dhar{y}msa{w}dh dros {y} sylbhon bhonsaghus.

M{y}nych ia{w}n {y}r {y}marbherir a‘r drobheg {y}mma; a h{y}nny hagen {y}n ar{w}{y}dhocaus. Mal.

I.

{Y}n g{y}ntabh pan g{y}ssodir my{w}n araith, neu {y}madrodh, en{w}∣au‘r rhin {w}edhau, a‘r campau canmolad{w}y▪ ynt ar ry{w} rei; dros {y} d{y}nsodhion sy‘n berchennogion o nadhynt.

Eghraph o‘r scruthur lan bhal hynn.

Iesu Grist a {w}naeth{w}yd i ni {y}n dhoethineb, a ch{y}bhia{w}nder, a sancteidhr{w}ydh, a phr{y}nnedigaeth. 1. Cor. 1. 31.

{W}rth {y} geiriau doethineb, c{y}bhia{w}nder, sancteidhr{w}ydh, a phr{y}nnedigaeth {y} rhein {y}dynt dhar{y}n isodhion, a ch{y}nnalied∣ig {y}n ei sylbhon; {y} dehelhir dharbhod i dhu{w} tad ‘osod Crist {y}n dhoeth athro i ni {y}n g{y}bhia{w}n dhi{w}gydh {y}n santaidh g{y}bh r{y}gh{w}r, ag {y}n drugarog br{y}nn{w}r, ar {y}r vn {y} mae g{w}ir dhoethi∣neb {y}n gobenn{y}dhu.

Aralh.

C{y}bhia{w}nder a edr{y}chodh i la{w}r o‘r nebhoedh.

{Y} gair c{y}bhia{w}nder h{w}n y{w} ‘r dhar{y}msa{w}dh a osod{w}yd gan {y}r {Y} sbryd glan {y}n lhe Du{w}, {y} sylbhon cadarn, {y}n {y}r h{w}n {y} mae c{y}bhia{w}nder {y}n trigbhannu.

S{Y}NA {Y}N DHIRBHINO, a g{w}ybydh rhag c{y}bheiliorni beth y{w} {y} dhar{y}msa{w}dh.

Page 15

I.

{Y}n g{y}ntabh, pob rhy{w} beth {y} gelhir dy{w}edyd am dano, ei bhod {y}my{w}n peth aralh, sy o dudhrych h{y}nny {y}n dhar{y}msa{w}dh.

Mal pan d{y}{w}edir bhod g{w}ybodaeth {y}n {y}r enaid: g{w}ybod∣aeth y{w}‘r dhar{y}msa{w}dh: a‘r enaid y{w} ‘r sylbhon cadarn.

{Y}r vn modh pan dh{y}{w}edir, bhod p{y}scod {y}n {y} mor; {y}r alh∣{w}edh {y}n {y} clo; d{w}r {y}n {y} crochan; tabhod {y}n {y} pen; lhi{w} {y}n {y} corph; glendid {y}n {y} g{w}r: {y} p{y}scod o dudhrych {y} mor sy dhar∣{y}msa{w}dh. O achos bho elhir d{y}{w}edyd ei bod h{w}ynt {y}n neu my{w}n {y} mor; a‘r mor {y}n ei hamdh{w}yn h{w}ynt.

II.

Pob rhy{w} beth ar {y} sydh {y}n darl{y}nu, ag {y}n gob{w}yso, neu‘n perthyn at beth aralh, dar{y}msa{w}dh y{w} o dudhrych {y} peth h{y}n∣ny. Mal {y} mae golud, clod, gair-ma{w}r, anair, tlodi g{w}iscoedh, o dudhrych dyn {y}n dhar{y}m sodhion.

III.

Pob rhy{w} beth {y} gelhir d{y}{w}edyd bhod peth aralh {y}ndho; o dudhrych h{w}nn{w} sy sylbhon.

Eghraph my{w}n Pr{y}d{y}dhiaeth.
D{w}yn dadl gida dyn did{w}ylh: Dal {y} ty, a dileu t{w}ylh.

G. Gl. i S. Sh. B{w}rgh.

{Y} gair t{w}ylh {y}n {y} pennilh h{w}n y{w}‘r dhar{y}msa{w}dh; ag a osod {w}yd {y}ma {y}n lhe ‘r sylbhon cadarn, sebh, i ar{w}ydhocau‘r dyn t{w}y∣lhodrus.

Aralh.

V'n dyn a g{w}ai{w} ‘n dan i gyd, Ai dr{w}y gaer o dri g{w}ryd.

T. Alet.

Page 16

{Y} gair tan h{w}n, y{w}‘r dhar{y}msa{w}dh, o achos galhu d{y}{w}edyd ei bhod, (malpei) {y}n {y} g{w}ai{w}, a dhod{w}yd dros ei sylbhon cad∣arn, sebh {y} g{w}ai{w} tanlhyt.

II.

{Y}N AIL pan dh{y}roir en{w}au beiau sarhadlon, a g{w}y∣dau anh{y}bhad dros {y}r hanbhod, neu‘r ansa{w}d {y} bont{y}ndhynt.

Eghraph o‘r scruthur lan bhal hyn.

Digobheint du{w} a dha{w} ar blant anh{y}d{y}nder. Col. 3. 6. {W}ele roi‘r dhar{y}msa{w}dh anh{y}d{y}nder dros {y} s{y}lbhon cadarn; sebh, {y} dyn anh {y} dyn, neu {w}rthnessig.

Aralh.

Ac mi a ganbhum anibhel g{w}ylht {y}n codi o‘r mor; a saith pen gantho; a dec corn; ac ar ei gyrn ebh dec coron; ac ar ei bennau ebh en{w} cabledigr{w}ydh. G{w}eledig Ioan.

{Y}r {y}spryd glan dr{w}y enau Ioan, a saghodh {y} gair cabledigr∣{w}ydh dros {y} sylbhon cadarn, sebh Cabledig.

Bhal hyn {y} gelhir d{y}{w}edyd am {y} Pab Alissander {y} ch{w}e∣ched, h{w}n oedh Hispan{w}r o ‘enedigaeth, ei bhod ebh, {y}n sce∣lerda{w}d i‘r gristianogaeth; {y}n g{y}b{y}bhdra ch{w}antlyt; {y}n dhia{w}l∣eidhr{w}ydh, (canys bho {w}naeth g{y}ghhrair a‘r c{y}thrael, er m{w}yn {y}nnilh {y} bendebhigaeth lenach:) {y}n bhalchder annodhebhad∣{w}y; {y}n demlher{w}riaeth annu{w}ia{w}l; ac {y}n dra{w}sl{y}{w}odraeth gor {y}mmyssa{w}l {y} brenhinoedh a oedhent o‘i amg{y}lch: mal {y} t{y}stia Panvinus ac Hieronimus Marius.

Eghraph my{w}h Pr{y}d{y}dhiaeth.
G{y}rraist pan bechaist buchedh cerdh ladrad, O‘r lhinad er {y} lh{y}nedh. Ond oedh {w}elh anned{w}ydh {w}edh,

Page 17

{Y}rru halen o‘r heledh?

T. Alet i Bhorys br{y}dydh.

{Y} gair lhadrad y{w} ‘r dhar{y}msa{w}dh, ac a ‘osod{w}yd {y}ma dros ei sylbhon cadarn, sebh cerdh ladradaidh.

Aralh.

G{w}na{w}n dha ac {y}n dhi{w}g Na {w}na{w}n druth {w}en{w}yn dr{w}g.

D. Nantmor.

{Y} gair g{w}en{w}yn sydh {y}n ar{w}ydhocau ei syl{w}edh cadarn sebh g{w}en{w}ynlhyt.

Aralh.

Ac vn‘{w}a{w}d phraeth a {w}naethost, G{w}ilidh i ti, ar gel{w}ydh tost. Pei g{w}elydti, gringi crog, Brint d{y} {w}yneb br{w}nt tonnog: {Y} no g{w}yb{y}dhyd gerbyd cas; Gau d{y} {w}ebhlau, gy{w} dibhlas.

C{w}ilidh dros g{w}il{y}dhus, {y}r hen{w} cadarn {y}n lhe‘r hen{w} g{w}ainn. Ag {y}n dhiau clodh ha{w}r bhydh {y}r araith, pan bho gair cudhrym {y}n gudhiedig, {y}n ar{w}ydhocau peth g{w}i{w} i{w} nodi; {w}rth roi‘r hen{w} cadarn {y}n lhe‘r en{w} g{w}ann; mal hynn.

A throi oessoedh, a thrasserch, {Y} meir{w} i bhy{w} {y} mae‘r bherch. Bhal maeth medhigimaeth gain, Eilbhy{w} i‘m geil{w} dyn aelbhain.

Aralh.

Saer d{y} bha{w}l, sorriad {w}ybh bhi. Sorriad dros sorredig.

Page 18

III.

{Y}N DR{Y}DYDH, pan bho i ni roi ar {y}madrodh {y}r ar{w}ydh dros {y} peth {y} bo {y}n ei ar{w}ydho.

Eghraph o‘r scruthur lan bhal hynn.

Ni phalha ‘n lh{w}yr deyrn{w}ialen o Ieh{w}da. Gen. 49. 10.

{Y} gair teyrn{w}ialen (sy ar {w}ydh teyrnogaeth) sy‘n d{w}yn ar dhealh {y}n h{y}dhysc, ac {y}n g{y}bhr{w}ydh, {y} bhrenhina{w}l a {w}durda∣{w}d oedh ar barhau odhumy{w}n lh{w}yth Ieh{w}da; oni dhele‘r Messiach: sebh Crist eneinia{w}g {y} tad.

Aralh.

Essabhied neu holed du{w} bhi {y}gh ghhlorian c{y}bhia{w}nder. Iob. 31. 9. {Y}n {y} geiriau hyn {y} gosododh Iob {y} gair clorian h{w}n {y}dy{w} {y}r ar{w}ydh, {y}n lhe c{y}bhia{w}nder; {y}r hon a ar{w}ydho∣ceir {w}rthynt h{w}y.

Aralh.

Nidy{w} ebh' {y}n d{w}yn {y} cledh {y}n obher. Rhubh. 13. {Y} cledh y{w}‘r ar{w}ydh; a‘r s{w}ydhogaeth y{w} ‘r peth a ar{w}ydhoceir {w}rtho.

Eghraph my{w}n Pr{y}d{y}dhiaeth.
Lhe{w} abl oedh {y}n lhe bledhyd: Llhyr benn i holh {w}yr {y}byd. Lhin Iarlh u{w}ch Caerlheon aeth, Lha{w} ‘{w}ydr, a‘r holh l{y}{w}odraeth. Lhe{w} a rydh lhu ar ei ol: Lh{w}yn aur Lhe{w}eni {w}rol.

Io. Br{w}ynog i S. Ioan Sal. bharchog.

{Y} gair lhe{w} a osododh {y} pr{y}dydh {y}n lhe‘r g{w}r, oedh {y}n rhoi lhun {y} lhe{w} {y}n ei arbhau.

Page 19

Aralh.

Os vn lhoer syn lhe aralh; Di{w}edh lhoer {y}doedh {y} lhalh.

{Y} gair lhoer y{w}‘r ar{w}ydh dar {y}msodha{w}l, a osod{w}yd {y}n lhe‘r g{w}r, a‘i rhoe {y}n ei arbhau; ac o ran h{y}nny o dudhrych {y}st{y}rria∣{w}l oedh {y} sylbhon cadarn.

IIII.

{Y}N BED{W}ERYDH, pan dh{y}roir ar {y}madrodh araithia{w}l, neu br{y}d{y}dha{w}l, {y}‘ {w}eithol, neu‘r g{y}phyr dros {y} lh{y}{w}odraetha{w}l, neu‘r g{w}neuthuria{w}l, Tra{w}seu{w}‘r dhar{y}msa∣{w}dh bhydh. Can nad y{w} c{y}ph{y}rriau o dudhrych {y} g{w}neuthu∣ria{w}l {y}n {y} {w}eithred, neu‘r ar{w}einydh, ond dar{y}msa{w}dh arl{y}n∣nia{w}g.

Eghraph o‘r scruthur lan bhal hynn.

Megys {y} g{w}naeth d{y} gledhau di {w}ragedh {y}n dhietibhedhys: bhelhy {y} bydh d{y} bham dithau am danati. 2. Sam. 15. 33. {Y} mma {y} mae Samuel {y}n gosod {y} gair cledh dros Agag ei ar{w}einydh.

Eghraph my{w}n Pr{y}d{y}dhiaeth.
A‘th {w}ay{w} rhydh Dabhydh Hyd Ial A‘th isarn {w}rth osod Dal {y}n nhal, {Y} peraist di {y}m mhob rhy{w} stal Ibhild' obhni bhal D{y}bhn{w}al.

D. Nan.

{Y}ma mae‘r pr{y}dydh {y}n darbl{y}gu {y} peth a {w}nai‘r g{w}r; ac {y}n darg{y}nn{w}ysso obhn {y} gallon at {y}r arbh, {y} dhar{y}msa{w}dh; i ar∣{w}ydhocau {y} g{w}r, oedh {y}n g{y}rru obhn arnynt.

Page 20

V.

{Y}N BVMMED, pan osodir my{w}n {y}madrodh dar∣{y}msa{w}dh amser, {y}n lhe ei Sylbhon cadarn.

Eghraph o‘r scruthur lan bhal hynn.

Am danab hi lheiabh dim cennybh, bod i‘m barnu genn{w}ch, neu gan dhydh dyn. 1. Cor. 3. 3. {W}rth {y} gair {y}ma dydh yr ar{w}ydh∣oceir {y}n h{y}r{w}ydh ia{w}n {y} bharn, oedh arbheredig dr{w}y g{y}bh∣raith ei rhoi ar dh{y}dhiau, oedhent {w}edi ei trebhnu, a‘i c{y}bhri∣thio i h{y}nny o arbhaeth.

Eghraph my{w}n Pr{y}d{y} dhiaeth.
O bu drin ar {y} mab dra{w}, A bl{y}n{y}dhoedh blin idha{w}: Ei g{y}nnydh, a‘i dhigoniant. A dybh bhals' Iob dh{w}ybholsant.

G. Gl.

{Y} gair bl{y}n{y}dhoedh a osododh {y} pr{y}dydh {y}n lhe‘r g{w}yr o‘r bl{y}n{y}dhoedh h{y}nny. Ac her{w}ydh h{y}nny (bl{y}n{y}dhoedh) y{w} dar {y}msa{w}dh amser: a‘r {w}erin oedh me{w}n lhudhed neu ‘r g{w}r me{w}n abhribhed {y}n {y} bl{y}nyhoedh h{y}nny, y{w}‘r sylbhon cadarn. {Y}n ol {y}dhulh {y}ma hebhyd {y} d{y}{w}edir, dyma auiser caeth. {W}ele dh{y}dhiau helbulus. S{y}na amser, neu {w}an{w}yn rh{y}bhelog, a‘r c{y}bhry{w}. {Y}r helbul sy ar {y} bobl ac nid ar {y} d{y}dhiau.

Rh{y}bydh.

Ni elhir gosod ar {y}madrodh pob sylbhon cadarn {y}n lhe‘r dhar{y}msa{w}dh: neu {y}ntau bob bath ar dhar{y} msa{w}dh dros ei sylbhon: anyd {y}r vn a bho c{y}bhadhas, ac arbhera{w}l {y}mmlith scribhen{y}dhion h{y}dhoeth, neu bheirdh gradhol, a{w}enlyt.

Do you have questions about this content? Need to report a problem? Please contact us.