Vindiciæ Ecclesiæ Anglicanæ; siue De legitimo eiusdem ministerio id est, de episcoporum successione, consecratione, electione & confirmatione; item, de presbyterorum, & diaconorum ordinatione, libri V. In quibus Ecclesia Anglicana à Bellarmini, Sanderi, Bristoi, Hardingi, Alani, Stapletoni, Parsonij, Kellisoni, Eudæmonis, Becani, aliorúmque romanistarum calumnijs, & contumelijs vindicatur. Editio secunda, priori Anglicanâ longè auctior, & emendatior. Cui inter alia accesserunt ad Fitzherberti presbyteri, Fitz-Simonis Iesuitæ, D. Kellisoni, Champnæi Sorbonistæ, Fluddi, & nescio cujus anonymi exceptiones suis quæque locis intertextæ responsiones. Opus ex idiomate Anglicano traductum, & locupletatum ab ipso authore Franc. Masono, in S. Theologia Bacchal. Archidiacono Norfolc. et socio Colleg. Mertonensis apud Oxonienses.

CAP. VIII. Non est de absoluta necessitate vt tres Episcopi ad noui antistitis ordinationem confluant.

• Probatur ••
  • Romanae ipsius Ecclesiae
    • Praxi. 1
    • Doctrina. 2
  • Concilijs
    • Carthaginiensi quarto. 3
    • Ara••sicano primo. 4
  • Exemplis
    • Patriarcharum.
      • Dioscori Alexandrini. 5
      • Pelagij primi, Romani. 6
      • Euagrij, Antiocheni. 7
    • Episcoporum Galliae. 8
  • Testimonijs Papistarum. 9

ORTH.

TErnarium Episcoporum numerum non esse essentialem, vel absolutè necessarium, nobis fidem facit sacrae Scrip∣turae, in re quae tanti futura esset momenti, tam altum silentium. Caeterùm quum hoc argumenti genus, à sa∣cris oraculis negatiuè ductum, apud te tantilli sit ponderis, expe∣riamur

an aliae fortè occurrant rationes, quae hominem non perti∣nacem à tam rigidâ necessitate defendenda posset auellere. Et primò ad ipsius Ecclesiae Romanae praxin prouoco; in qua ali∣quandò vsuvenit (testantibus a 1.1 Bellarmino & b 1.2 Binnio) vt vnus so∣lus Episcopus, duobus infulatis Abbatibus assistentibus, & vicem Episcoporum supplentibus, Episcopum ordinet. Si vnus aliquan∣dò sufficiat, nec ternarius nec binarius numerus erit de ordinatio∣nis essentia, vel ex absoluta necessitate.

PHIL.

Hoc fieri aliquandò fateor, sed c 1.3 dispensante Ponti∣fice.

ORTH.

Si cum ternario vel binario dispensare possit Ponti∣fex,* 1.4 ne{que} hic, neque ille ad ordinationis essentiam pertinere potest. Quod vt fiat illustrius, percontari libet an ordinatio episcopalis sit sacramentum necne?

PHIL.

Est Sacramentum verè & propriè dictum, vt rectè do∣cet Concilium d 1.5 Tridentinum. Nam ad hoc tria requiruntur (fa∣tentibus aduersarijs) Symbolum externum, Promissio gratiae, & man∣datum, seu institutio diuina; Quae omnia in ordinatione episco∣pali reperiuntur, vt eruditè ex Scripturis probauit doctissimus e 1.6 Cardinalis: qui f 1.7 insuper ostendit, etiam illas Scripturas, quibus Catholici probant ordinationem esse Sacramentum, de ordinati∣one episcopali debere intelligi: vnde audacter asserit, non posse nos, si modò ordinatio episcopalis non sit sacramentum, ex Scrip∣turis apertè probare, ordinationem esse Sacramentum.

ORTH.

Si Sacramenti vocabulum ad quoduis externum sig∣num à Deo institutum, cui Diuinae gratiae promissio annectitur, ex∣tendamus, sacrum Ordinem Sacramentum dici posse, vnà cum Sancto g 1.8 Augustino & alijs agnoscimus. Sin strictè sumatur, Pro figillo h 1.9 Iustitiae fidei, vel pro signo gratiae iustificantis, quod promissioni de peccatorum remissione appenditur, hoc sensu duo tantùm noui Testamenti sunt Sacramenta, nempe Baptismus, & caena Domini; id∣que iuxta i 1.10 Augustinum: Percussum est (inquit) eius latus (vt Euan∣gelium loquitur) & statim manauit sanguis & aqua, quae sunt Ecclesiae ge∣mina Sacramenta. Aqua, in qua est sponsa purificata, sanguis ex quo inue∣nitur esse dotata. Ac proinde Ordo hoc sensu pro Sacramento haberi non potest. Siquidem in Baptismo & caena Domini, saluifica iu∣stificationis seu remissionis peccatorum gratia, per sanguinem Christi parta, dignè recipientibus significatur, obsignatur, & exhi∣betur. At gratia, in ordinatione collata, est alterius conditionis, non tam ad recipientis, quàm ad gregis (in cuius gratiam recipi∣tur) bonum collimans. Ministri enim euangelici sunt sal Domini ad alios condiendos, lampades ad alios illuminandos, fistulae seu canales quibus aqua, saliens ad vitam aeternam, ad alios irrigandos transmittitur. Verùm si sit Sacramentum propriè dictum, vt Ec∣clesia vestra docet, dic porrò ecquam habet Pontifex dispensandi potestatem in Sacramentis?

PHIL.

Sacrosancta k 1.11 Synodus Tridentina declarat hanc potestatem perpetuò in Ecclesia fuisse, vt in Sacramentorum dispensatione, salua illo∣rum substantia, ea statuere possit vel mutare, quae suscipientium vtilitati, seu ipsorum Sacramentorum venerationi, pro rerum, temporum, & Locorum varietate, magis expedire iudicauerit. Hinc apparet, Pontificem in re∣bus duntaxat adiaphoris, & quae ordinis essentiam non attingunt, dispensare posse.

ORTH.

Cur igitur sacrum calicem ex caena Domini dispen∣sando sustulit? An Sacramenti dimidium auferre potest, salua in∣terim substantia? Sed animaduerte, qualis ex tuis praemissis sua sponte fluat conclusio. Etenim si, secundum Ecclesiae vestrae do∣ctrinam, episcopalis ordinatio sit Sacramentum, & in Sacramen∣torum substantia dispensare non liceat, ergo episcopalis ordinati∣onis substantia in dispensationem non cadit. At, vobis fatentibus, ternarius Episcoporum numerus (addo etiam & binarius) est dispensabilis, ac proinde nec hic, nec ille est de episcopalis ordi∣nationis substantia.

Nunc prisca, si placet, saecula animo recolamus, & quaenam illo∣rum* 1.12 fuerit sententia, inuestigemus. Incipio à Concilio Carthagi∣niensi quarto, cui, anno Christi trecentissimo nonagesimo octauo, sanctus interfuit & subscripsit Augustinus. Huius Concilij verba à te l 1.13 superiùs allata idem confirmant, in quibus duo Episcopi Euan∣geliorum codicem super caput & ceruicem ordinandi iubentur tenere, vno super eum fundente benedictionem. Quid est benedictionem fundere, nisi verba proferre, quibus spiritualis potestas & benedictio con∣fertur? Siquidem, vt rectè m 1.14 Bellarminus, conuenit inter omnes huius sacramenti formam (essentialem intelligit) esse verba, quae dicuntur, dum signum sensibile exhibetur. Quare cùm vnus solus, ex praescripto Cncilij, verba haec formalia enunciet, idem solus, ex Concilij sen∣tentia, formam ordinis essentialem conferre, & per consequens or∣dinare dicendus est; reliqui duo (si propriè loqui velimus) non tam ordinant, quàm ordinanti assistunt. Hoc eruditi vestri n 1.15 Car∣dinalis interpretationi est consentaneum; cuius haec sunt verba. Tenent librum, &c. Ergo videtur, quod nihil agatur per illos Episcopos, quod sit ad substantiam consecrationis pertinens. Ergo eorum assistentia non pertinet ad substantiam ordinationis, sed magis ad quandam solenni∣tatem.

Anno Christi quadringentesimo quadragesimo primo, cele∣bratum* 1.16 est in Gallia Concilium Arausicanum primum, cui Sanctus Hilarius interfuit, in quo sic sancitum est: o 1.17 Duo si praesumpserint or∣dinare Episcopum in nostris Prouincijs, placuit de praesumptoribus, vt, sicubi contigerit duos Episcopos inuitum Episcopum facere, authoribus damnatis, vnius eorum Ecclesiae, ipse, qui vim passus est, substituatur, si tamen vita respondet, & alter in alterius deiecti loco nihilominùs ordine∣tur. Si voluntarium duo fecerint, & ipse damnabitur, quo cautiùs, ea quae sunt antiquitùs instituta seruentur. Duo hic casus incidunt, quia or∣dinatus

vel spontè, vel inuitus, euectus est. Si inuitus, Episcopali tum ordine tum dignitate fruebatur; quippè qui violati Canonis reus non esset; sin sciens, volensque consensum suum praebuit, à munere Episcopali erat reijciendus. Quod non ideo factum est, quasi potestate destitutus esset Episcopali, sed disciplinae gratia. Nam si duo Episcopi potestatem praesularem in reluctantem in∣stillare poterant, quin eandem in consentientem possint infunde∣re, nemo ambigit. At primùm fatentur Patres Arausicani, dum reluctantem pro Episcopo agnoscunt, & in alterius deiecti Episco∣pi Cathedram substituunt: de consentiente igitur, quin similem in ordinatione acceperit potestatem, dubitare non poterant. Ve∣rum quum vtrique, quoad acceptam potestatem, perinde se habe∣rent, visum est tamen, ad tenendam disciplinam, alterum amplecti, & honoribus amplificare, alterum reijcere ac repudiare.

PHIL.

Canon iste est palea, vt ex p 1.18 Gratiano manifestum est.

ORTH.

Si hunc innuat Gratianus, eundem foedissimè viola∣uit. Sed vt tu ipse sentias non esse paleam, celeberrimi vestri Ba∣ronij accipe sententiam, his verbis: q 1.19 Nobilis quidem ista dicenda Sy∣nodus, clarissimorum Antistitum illustrata corona. Et rursus; r 1.20 Flore∣bant quidem dictae Galliarum Prouinciae, si quae aliae Christianae orbis orae, his temporibus, Episcopis aequè sanctissimis & doctissimis; quorum solerti vigilantia, in suo permanebant robore leges Ecclesiasticae. E•• s 1.21 rursus, Tot igitur clarissimi Antistites Synodum Arausicanam, licet paucorum Episco∣porum numero congregatam, reddidere in omnibus celebrem & illustrem. Et nequis fortè miretur, cur tantis efferat laudibus, hanc reddit ra∣tionem: t 1.22 Porro, vt tot insignes doctrina & sanctitate viri in ijsdem Pro∣uincijs inuenirentur, id praestitisse videtur celeberrimum Lerinensis Insulae, proximè adiacentis Terrae, caenobium, sanctissimorum Episcoporum Semi∣narium. Quod adhuc vlteriùs, adductis Sydonij Apollinaris carmi∣nibus, celebrat. Baronium suus concomitabitur Binnius, qui ex Baronij Vindemia vnas solit u 1.23 colligere. Haec (inquit) Synodus, claris∣simorum Antistitum illustrata corona, nobilissima est, in ea quindecim Episcopi Narbonensis & Lugdumensis Prouinciae, suo more conuenientes, viginti nouem Canones, ad iura & disciplinam Ecclesiae spectantes, sanxe∣runt. Huius igitur nobilissimae Synodi authoritate constat, Episco∣pum esse posse qui à duobus tantum, idque inuitus, ordinatur; vn∣de conficitur, ternarium Episcoporum numerum non esse conse∣crationi Episcopali essentialem, aut absolutè necessarium. Hacte∣nùs de Concilijs: nunc antiquae Historiae exempla eruamus.

Dioscorus, Patriarcha Alexandrinus, à duobus tantùm Episco∣pis* 1.24 sacratus fuit, potestate tamen episcopali erat instructus. Priùs membrum constat ex Episcoporum Ponti Synodali x 1.25 epistola; Or∣dinationem suam à damnatis Episcopis, & hoc duobus, accepit.

PHIL.

Nonnè eandem nefandam atque imaginariam appel∣lant; eidemque Nicenorum patrum authoritatem opponunt, qui

tres episcopos corporaliter adesse in huiusmodi dispensationibus omninò prospiciunt?

ORTH.

Rectè tu quidem. Sed hoc rationis meae priorem partem magis corroborat, nempe à duobus tantùm esse ordina∣tum.

PHIL.

Posteriorem tamen eneruat. Nam si haec ordinatio imaginaria fuit, vt patres Pontici loquuntur, ergo non realis, sed (si rem ipsam spectes) planè nulla.

ORTH.

Nullo modo aequum esse censebant hominem scele∣ratum, qui tam apertè & petulanter Canones violasset, tanto ho∣nore debere potiri. Idcirco eius ordinationem nullam esse statue∣bant, non tamen simpliciter, & quoad Characterein, sed quoad Exe∣cutionem.

PHIL.

Hoc quid est aliud quàm patrum authoritati illudere, & fucum facere? Nonnè hanc ordinationem appellant imaginari∣am? Quid apertiùs, quid liquidiùs dici potuit?

ORTH.

Dioscorus, in ipsis y 1.26 actis concilij Chalcedonensis, magnae Alexandrinae ciuitatis reuerendissimus Episcopus nominatur. Eodem quoque titulo ab accusatore suo z 1.27 Eusebio, Doryleo Epis∣copo, honestatur. Immò à a 1.28 Theodosio Imperatore, & ab ipso Concilio in epistola b 1.29 Synodali. Praetereà, vt Dioscori Characte∣rem episcopalem agnouerunt, ita Anatolium à Dioscoro conse∣cratum amplexi sunt; vt patet ex verbis c 1.30 Thrasij Patriarchae, in se∣cundo Niceno concilio, quod vobis est septimum Generale. Tha∣rasius beatissimus Patriarcha dixit; Quid de Anatolio dicitis? Nonne princeps erat quartae synodi? Tamen ab impio Dioscoro creatus est Episco∣pus, idque praesente Eutyche. Ergo & nos ab haereticis ordinatos recipia∣mus, quemadmodum & Anatolius receptus est. Quinetiam à Leone pri∣mo est approbatus, & in communionem receptus. Approbatus his verbis; d 1.31 Leo Episcopus, Anatolio Episcopo. In communionem receptus, illis. e 1.32 In qua (communionis integritate) societatem tuae di∣lectionis amplectimur. Quamobrem, cùm Anatolius, quem Diosco∣rus ordinauit, à Pontifice Romano, & duobus Concilijs Generali∣bus pro Episcopo sit agnitus, Dioscorum quoque, quamuis homi∣nem sceleratum, & à duobus duntaxat ordinatum, Episcopum ta∣men fuisse fateamini necesse est.

Nunc transfretemus, si placet, &, relictâ Alexandriâ, Romam pe∣tamus.* 1.33 Hîc autem nobis occurrit Pelagius primus, qui vtrum legi∣timus fuerit episcopus, necne, mihi expedias velim.

PHIL.

Ab f 1.34 Adriano Pontifice est laudatus, &, summo omni∣um concensu, in Pontificum Romanorum catalogum ascriptus.

ORTH.

A tribus tamen episcopis non est consecratus, teste g 1.35 Anastasio: cuius haec sunt verba, in historia h 1.36 Baroniana, & conci∣liorum editione i 1.37 Biniana citata. Dum non essent episcopi qui eum or∣dinarent, inuenti sunt duo Episcopi, Iohannes de Perusio, & Bonus de Fe∣rentino, & Andreas presbyter de Ostia, & ordinauerunt eum Pontificem.

In quem locum sic Binius; Cùm Pelagius quintam synodum approbas∣set, tantoperè omnes Occidentales episcopos offendit, vt non prtuerit suffici∣entes reperire Antistites, à quibu•• secundùm constitutionem Apostolicam ordinaretur, ideoque necessum fuit, iussu Pelagij, presbyterum Ostiensem (quod nunquam anteà acciderat) loco episcopi munus illud obire. Hîc li∣quidissima est confessio, Episcopum Romanum, in casu necessitatis, à duobus tantùm Episcopis, & vno presbytero ordinatum esse. Constat tamen ex eodem Anastasio, eodem in loco, eundem Pela∣gium nouem fecisse diaconos, viginti sex presbyteros, Episcopos per diuersa loca numero quadraginta nouem. Quocirca si tres Episcopi sunt simpliciter necessarij, Pelagij consecratio simplici∣ter nulla fuit. Eadem est omnium ratio, qui ab eodem fluxerunt. Ità vastus & ingens se aperit in ecclesia Romana nullitatum Ocea∣nus; vel si Pelagij ordinatio non sit nulla, certè ex trium defectu nullitatem concludere non licebit.

Hactenus tres non esse necessarios manifestum fecimus; nunc* 1.38 porrò, an duo absolutè requirantur videamus. Euagrius, Patriar∣cha Antiochenus, à Paulino solo ordinatus est; quem tamen ve∣rum & legitimum fuisse Episcopum inficiari non potes.

PHIL.

Argumentum tuum duobus constat membris, quorum vtrum{que} mihi parū videtur probabile: de primo primùm agamus.

ORTH.

Solus Paulinus (inquit h 1.39 Theodoretus) eum (Euagri∣um) multis canonibus praeteritis, creauerat. Nam non permittunt hi mo∣rituro suffectionem, ac cunctos prouinciae iubent conuocari episcopos, creari∣que vetant vllum, nisi tribus episcopis praesentibus. Sed horum illi nihil scire volebant, communitatemque admittebant Euagrij, & aduersus Flauianum Imperatoris exasperabant aures.

PHIL.

Respondeo cum i 1.40 Baronio, Haec quae dicit Theodoretus de ordinatione Euagrij facta viuente Paulino, repugnant omninò his quae à Socrate & Sozomeno dicuntur, affirmantibus non nisi post Paulini obitum tentasse auditores eius subrogare in locum ipsius Euagrium.

ORTH.

Solet Baronius (proh pudor) quicquid in historijs pa∣lato eius non sapit, cum fastidio reijcere. In hac, de qua agitur, nes∣cio quam Historicorum discordiam comminiscitur, vbi tamen summa est concordia. Theodoretus enim de Euagrij Ordinatio∣ne, viuente Paulino facta, loquitur, k 1.41 Socrates & l 1.42 Sozomenus, non de Euagrij Ordinatione, (nam de populo & auditoribus agunt, quorum non est ordinare) sed de eiusdem vel electione, vel in∣thronizatione, post mortem Paulini.

PHIL.

Quin alterum mihi membrum expedias, videlicet, E∣uagrium agnitum esse pro vero & legitimo Episcopo.

ORTH.

Pro Euagrio (inquit m 1.43 Baronius) Syricius Theodosium in∣terpellauit. Pontifex (inquit n 1.44 Binnius) & cum eo ferè occidentales vni∣uersi, contra Flauianum, sicut antè Paulini, ità nunc Euagrij partibus ste∣terunt, atque Imperatorem contra Flauianum per literas animarunt. Praetereà Alexander, Episcopus Antiochenus, Romanae Ecclesiae

Communionem sub hac conditione ab Innocentio primo impe∣trauit, vt eos qui ab Euagrio, Paulini successore, essent ordinati cum ordinibus & honoribus reciperet, teste l 1.45 Binio.) Hîc illustre habes exemplum Episcopi ab vno solo ordinati; qui tamen à duo∣bus summis Pontificibus Romanis, & vniuersis ferè Occidentali∣bus est approbatus.

8. Hactenus de tribus Patriarchis, Alexandrino, Romano, An∣tiocheno. Nunc domum, per Gallias, redeamus. De quibus sic m 1.46 Iohannes Maior, Doctor Parisiensis; Rusticus & Elutherius, qui cum beato Dionysio ad Gallias venerunt, non erant Episcopi, sed Galliae E∣piscopos solus Dionysius ordinauit.

Ab exemplis, ad vestrorum testimonia breuiter deliband•• me conferam. n 1.47 Iohannes Maior; Dico esse constitutionem humanam, quòd Episcopus ordinetur à tribus. o 1.48 Petrus de Palude; In ecclesia v∣nus Episcopus sufficit ad alium consecrandum, nec est, nisi propter solennita∣tem, ab ecclesia inuentum, vt tres concurrant. p 1.49 Cardinalis de Turre-cre∣mata, in hoc argumento satis est copiosus, idemque quatuordecim rationibus confirmat: praesertim verò authoritate Beati Gregorij, de cuius sententia, libro q 1.50 sequenti, vberior erit dicendi locus.

PHIL.

Non desunt tamen, qui aliter sentiant.

Notes

• a 1.1

  De Eccl. mil. l. 4. c. 8.
• b 1.2

  Tom. 1. p. 14.
• c 1.3

  Bin. ibid.
• * 1.4

  2
• d 1.5

  Seff. 23. de Sacr. ord. can. 3
• e 1.6

  Bell. d•• Sacr. ••rd c. 2.
• f 1.7

  Cap. 5.
• g 1.8

  Contr. epist. parmen l. 2. c. 13
• h 1.9

  Rom 4. 11.
• i 1.10

  De Symb. ad Catech. l. ••. c. 6.
• k 1.11

  Sess. 21. c ••
• * 1.12

  3
• l 1.13

  ••. 6. n. 3.
• m 1.14

  Deord. Sacr. c. 9.
• n 1.15

  Iob. de Turre∣cremata in Gra∣tian. p. 4••3
• * 1.16

  4
• o 1.17

  Conc. Araus. c. 21. ••in. ••. ••. p. 1010.
• p 1.18

  Dist 64. De abiectione.
• q 1.19

  Ann. 441. n. 3.
• r 1.20

  Jbid.
• s 1.21

  Ann. 441. n. 15
• t 1.22

  Ibid.
• u 1.23

  In not. in hoc concil. ••. 1. p. 1011.
• * 1.24

  5
• x 1.25

  Apud Bin. ••. 2. p. 173.
• y 1.26

  Vide Bin. ••. 2. p. 1.
• z 1.27

  In epistola ad Imperatorem. Bin. ••. 2. p. 5.
• a 1.28

  Epist ad Diosc. Bin t. 2. p. 7.
• b 1.29

  Bin. t. 2. p. 72.
• c 1.30

  Bin. t. 3. p. 307.
• d 1.31

  Leo epist. 40.
• e 1.32

  Ibidem.
• * 1.33

  6
• f 1.34

  In epist. ad Car. magn. vide Bini∣um in not▪ in vi∣tam Pelagij. 1. t. 2 p. 626.
• g 1.35

  Anast. in vi••. Pelagij 1.
• h 1.36

  Bar. an. 555. n. 10.
• i 1.37

  Bin t 2. p. 626 627.
• * 1.38

  7
• h 1.39

  Theod. l. 5. c. 23.
• i 1.40

  Bar. an. 389. ••. 64.
• k 1.41

  Soc. l. 5. c. 15.
• l 1.42

  Soz. l. 7. c. 15.
• m 1.43

  Bar. quo supr.
• n 1.44

  In not. in con∣cil. Capuanum, ••. 1. p. 536.
• l 1.45

  In not. in Epist. 17. Jnnoc. 1. t. 1. p. 579.
• m 1.46

  Ioh. Maior. in 4 sent. dist. 25. q. 3. Inter opera Gersonis Pari∣sus 1606. p. 681.
• n 1.47

  Quo supra.
• o 1.48

  De potestate Eccles.
• p 1.49

  In Grat. p. 492.
• q 1.50

  Lib. 2. c. 6. n. 1.