De veritate, prout distinguitur a revelatione, a verisimili, a possibili, et a falso hoc opus condidit Edoardus Baro Herbert de Cherbury ... ; et lectori cuiuis, integri & illibati iudicii dicavit.

FACVLTAS quae movet quaestionem QVOMODO, PER QVOD, vel QVIBVS MEDIIS.

MEDIA, sive conditiones, quae ad actiones cujuscunque generis perficiendas desiderantur, exagitat facultas ista; sunt autem omninò diversa juxta objecti, facultatis & Analogiae differentiam: alia igitur exigunt media, quae per meatum visus; alia quae per meatum auditus; alia quae per meatum olfactus; alia denique quę per meatus gustus & tactus traijciuntur; quaedam deinde diversa, ad conformationes sensuum inter norum postulantur, quae ad externos (propriè) non specta nt; quaedam denique ad discursus conformatio∣nem, quae ad instinctum naturalem non attinent, & vice versâ, supra & quidem abundè docuimus; in hoc igitur omne situm est opus, sive Analogiam rerum ad nos, sive Analogiam rerum inter se, respicias, ut media investiges, quae si dantur, nihil in se non mutuò agere posse existima, Lector; quo pacto omnis scientię arcanum erit mediorum investigatio; proinde leges & normae actionum universae, ex quaestione istâ, eruendae sunt; quibus datis & licita illa à veteribus decantata magi•• insurget; Hęc igitur potissi∣mùm, in suas classes distinguenda sunt, ut deinde ad me∣diorum complicationem devenias, & subinde in objectis complexis, (sive rerum, sive verborum, sive fignorum) an

universa accesserint media, expendas, Media enim medijs complicantur, & quod respectu hujus est principium, respe∣ctu illius esse medium, ubique comperies, cùm igitur alia media, in objectis simplicibus, alia in ijs, quae commiscentur, vel quidem complicantur, subesse constet, Media quibus objecta, sive simplicia, sive composita cum facultatibus suis Analogis conformantur, ut in promptu sint, quomodo, in seipsis ita se habeant, nos ferè latent. Te igitur incalescere, ut ex igne vicino sentias, quomodo ignis in seipso sit cali∣dus, nun quam conijcies: ita de colore, sono, &c. existiman∣dum est, (nisi notitia aliqua communis subsit) quia sunt ex Natura; sed in artificialibus aliter fit, quia sunt ex mente nostra: media igitur artis, dignosci possunt, ita denique sunt necessaria, ut sine illis nulla artis institui pòssint prae∣cognita; in mediorum igitur investigatione, & pulcherri∣ma, & difficillima, sive artem intelligas sive Naturam, sita esse cogita: cùm tamen discursus, per similitudines suas, de∣fectus, cujuscunque generis, supplere conetur, extra limites elatus in errorem proclivis labitur; pauca enim sunt, eaque obscura, quae in naturalibus deprehendimus; quippe pulsus, & arteriarum micantium motum & rationem, in seipso, nemo mortalium vel cepit vel capiet unquam; causam effi∣cientem & formalem, interea immo & materialem quatenus est caussa, in quaestione undè exponemus; Hoc interea de medijs cape, scilicet in eorum defectum, omnem ignoran∣tiam nostram reijci debere: neque enim facultates, ad ob∣jecta quaecunque, neque quidem fidem ad eorum confor∣mationem deesse posse, existimandum est: quis enim, de∣bita si media adsint, se objectum quodcunque percepturum (vel Divinum dicas vel humanum) inficias ibit? quod igi∣tur non intelligas veritatem quamcunque, vel fidem ei non adhibeas, vel ex mediorum indigentia, vel ex obstructione, sive medijs indebitis, provenit; mens enim per se, & inter∣minata

est, & ad ipsa 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 extenditur: Rectè igitur dicitur, senem si organa eadem, quibus in juventute usus est, resti∣tuerentur, objecta quaevis, eâdem facilitate quâ olim, per∣cipere posse; Callus membranis oculorum, sordes auribus (vel si quod aliud obstaculum) tollantur, singula munere suo pristino defungentur membra; neque enim senescit anima: Haec autem breviter, de quaestione quo-modo, sive medijs rerum, dicta sunto; A quaestione istâ autem, reliquae quęstiones, tota ratione ita distinguuntur, ut pluribus non sit opus: Quę autem facultates respondent, sunt instinctus naturalis & discursus, neque enim sensus vel externi vel in∣terni, modum vel leges actionum, per se attingunt, in quibus, quae consensu universali firmata (nullo ut rationis indicio constent) ad instinctum naturalem tanquam postli∣minio revocamus, reliqua discursui permittentes. Com∣plicationes autem primae hujus quaestionis sunt. Quomodo-an, quomodo-quid, quomodo-quale, quomodo-quantum, quo∣modo-ad quid, quomodo-quomodo, quomodo-ubi, quomodo-quando, quomodo-undè, quomodo-cujus gratia.