Petri Philomeni de Dacia in algorismum vulgarem Johannis de Sacrobosco commentarius. Una cum algorismo ipso edidit et praefatus est Maximilianus Curtze.

64

positis) superioris ordinis ut prius, et cum omnes subtractae
sunt, stabunt figurae sic:
207
216
5 -38
Quo facto anteriorandae sunt figurae numeri divisoris, et stabunt figurae sic:
207
216
10 38
Deinde videas, quotiens poteris subtralere figuras inferiores a
sibi suprapositis, et invenies, quod quinquies. Ponas igitur
5 supra 6, sub quo est prima inferioris ordinis, et stabunt
figurae sic:
15 2075
216
38
Deinde per illa quinque subtrahas figuras numneri divisoris ut
prius', et facta subtractione remanebunt 26 de numero primo
20 proposito, quod est minus divisore. Tunc sequitur illa pars:
Nec cessandum est, in qua docet, quamdiu anteriorandum sit,
et invenienda sit figura quotiens; et dicit, quod a tali anterioratione figurarum numeri divisoris non est cessandum, nec est
cessandum ponere quotiens numerum supra numerum dividendum,
25 nec cessandum est ducere numerum quotiens in divisorem et productum a dividendo subtrahere, ymmo omnia ista facienda sunt,
donec prima figura cum omnibus aliis numeri divisoris fuerint
subtractae a prima figura numeri dividendi. Quo facto aut aliquid
erit residuum, ant nichil. Si aliquid, sicut in exemplo secundo
30 patet, reservetur exterius in tabula, et erit semper minus divisore, si bene fuerit operatum. Deinde cumi dicit: Si autemr velis
scire, assignat finem et utilitatem huius speciei dicens: Si velis
scire, quantum de toto numero proposito eveniat cuilibet de
numero divisore, numerus quotiens hoc ostendet. Verbi gratia: