Petri Philomeni de Dacia in algorismum vulgarem Johannis de Sacrobosco commentarius. Una cum algorismo ipso edidit et praefatus est Maximilianus Curtze.

26

scripta differat a se vel ab alia scripta alibi, et sic vocatur
differentia. Deinde cum dicit: Sciendum igitur, assignat numerum figurarum, quae sunt, per quas fit omnis numeratio et
similiter aliae species huius artis, et facit tria. Primo enim
5 ostendit, quae et quot sint figurae in universo significativae, et
secundo addit conditiones cuiusdam figurae non significativae,
et tertio probat sufficientiam figurarum. Secunda pars incipit
ibi: Decima vero 0 dicitur teca; tertia ibi: C(um igitur per has
novem figuras. Dicit ergo primo, quod secundum numerum
10 novenarium novem limitum inveniuntur novem figurae significativae repraesentantes n'ovem digitos, quae tales sunt:
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.
Quomodo autem novem digiti, qui accipiuntur secundum novem
limites, non transcendunt novenarium numerum, dicetur in de
15 radicum extractione. Decina vero: hic addit conditiones cuiusdam figurae non significativae, et primo facit hoc, secundo removet dubium, cum dicit: Ipsa tamen locum. Dicit. quod
decima figura habet quatuor nomina, quia dicitur teca, circulus,
cyfra vel figura nichili; et subdit, quare vocatur figura nichili,
20 quia nichil significat. Quare autem aliis nominibus vocetur,
non dicit auctor, quia omnia alia nomina habent rationem suae
lineationis sive figurationis. Quia rotunda est, dicitur haec
figura teca ad similitudinem tecae. Teca enim est ferrum figurae
rotundae, quod ignitum solet in quibusdam regionibus imprimi
25 fronti vel maxillae furis seu latronum. Haec etiam figura dicitur
circulus, quia est figura circularis; vocatur etiam cyfra, quasi
circumfacta vel circumferenda, quod idem est, quod circulus
non habito respectu ad centrum. Deinde cum dicit: Ipsa tamen locumn tenens, removet dubium. Quia (enim) dixit, quod
30 haec decima vocatur propter hoc figura nichili, quia nichil significat, dubitaret forte aliquis, quare inter figuras huius artis
annumeretur; ideo removet hoc dubium dicens, quia, licet ipsa
per se sumpta nichil significat, ipsa. (tamen) tenens, id est occupans, locum dat aliis significare; nam, sicut dicit auctor, arti