Petri Philomeni de Dacia in algorismum vulgarem Johannis de Sacrobosco commentarius. Una cum algorismo ipso edidit et praefatus est Maximilianus Curtze.
Annotations Tools
XIII einen Erklarungsgrund zurechtgelegt. Dieses W~ort sei eine Zusammenziehung aus circumfacta oder circumfer'enda und bedeute, im Gegensatze zu circulus, den Kreis ohne Riicksicht auf den Mittelpunkt. Auf die Zehnzahl der Zahlzeichen sei ALGUS gekommen, weil er gesehen babe, dass die Zahlennamen immer nach Zehnern fortschreiten, was schon der Philosoph - es ist an erster Stelle PLATON, an zweiter ARISTOTELES gemeintim dritten Buche der Physik im Capitulum de infinito ausgesprochen habel). Dass man die kleinere Zahl rechts die grossere links sowohl schreibe als lese, babe seinen Grund darin, dass die Araber, die Erfinder des Ziffernrechnens, in dieser Weise, d. h. von rechts nach links, sowohl schreiben als lesen. Bei ihnen sowohl, wie bei alien barbarischen Volkern, zu denen er speciell die Deutschen und Englander zahlt, wfirde die kleinere Zahl stets vor der grossern ausgesprochen, von den Lateinern aber, den Griechen und alien damit sprachlich verwandten Vlkern umgekehrt die grossere Zahl vor der kleinern. Aber auch bei den letzteren VBlkern sei fiir 11, 12, 13, 14, 15, 16, jedoch nur ftir diese sechs, eine Ausnahme zu constatieren, da ftir diese sechs stets die Einer vor den Zehnern ausgesprochen wtirden. Das hange damit zusammen, dass einmal der Ursprung und die Vervollkomminnug der Zahlenschreibung und Lesung von den Arabern stamme, und dass deshalb die Lateiner u. s. w. diese Lesung bis zur ersten vollkoimmenen Zahl, d. h. bis zur 6, ubernommen hatten. Es sei also jedenfalls falsch, wie einige zu thun gewohnt sein, septemdecim oder octodecimn zu lesen, es mfisse hier immer decem et septem, decemn et octo gelesen Bemerkenswerth in dieser Abhandlung ist auch die Form f ftr 3, welche darin fast ausnahmslos auch im Texte benutzt wird, und nwelche fir das XII. Jahrhundert so charakteristisch ist, dass man aus ihrer Benutzung sicher auf das XII. Jahrhundert als das der Entstehung der betreffenden Handschrift schliessen darf. ) M. s. die Berliner Ausgabe des Aristoteles p. 20Gb, 1. 32: /'iZe yap 8exadoS roirEotz ' i apt,,IJ.Y.
-
Scan #1
Page #1
-
Scan #2
Page I - Title Page
-
Scan #3
Page II
-
Scan #4
Page III
-
Scan #5
Page IV
-
Scan #6
Page V
-
Scan #7
Page VI
-
Scan #8
Page VII
-
Scan #9
Page VIII
-
Scan #10
Page IX
-
Scan #11
Page X
-
Scan #12
Page XI
-
Scan #13
Page XII
-
Scan #14
Page XIII
-
Scan #15
Page XIV
-
Scan #16
Page XV
-
Scan #17
Page XVI
-
Scan #18
Page XVII
-
Scan #19
Page XVIII
-
Scan #20
Page XIX
-
Scan #21
Page XX
-
Scan #22
Page 1
-
Scan #23
Page 2
-
Scan #24
Page 3
-
Scan #25
Page 4
-
Scan #26
Page 5
-
Scan #27
Page 6
-
Scan #28
Page 7
-
Scan #29
Page 8
-
Scan #30
Page 9
-
Scan #31
Page 10
-
Scan #32
Page 11
-
Scan #33
Page 12
-
Scan #34
Page 13
-
Scan #35
Page 14
-
Scan #36
Page 15
-
Scan #37
Page 16
-
Scan #38
Page 17
-
Scan #39
Page 18
-
Scan #40
Page 19
-
Scan #41
Page 20
-
Scan #42
Page 21
-
Scan #43
Page 22
-
Scan #44
Page 23
-
Scan #45
Page 24
-
Scan #46
Page 25
-
Scan #47
Page 26
-
Scan #48
Page 27
-
Scan #49
Page 28
-
Scan #50
Page 29
-
Scan #51
Page 30
-
Scan #52
Page 31
-
Scan #53
Page 32
-
Scan #54
Page 33
-
Scan #55
Page 34
-
Scan #56
Page 35
-
Scan #57
Page 36
-
Scan #58
Page 37
-
Scan #59
Page 38
-
Scan #60
Page 39
-
Scan #61
Page 40
-
Scan #62
Page 41
-
Scan #63
Page 42
-
Scan #64
Page 43
-
Scan #65
Page 44
-
Scan #66
Page 45
-
Scan #67
Page 46
-
Scan #68
Page 47
-
Scan #69
Page 48
-
Scan #70
Page 49
-
Scan #71
Page 50
-
Scan #72
Page 51
-
Scan #73
Page 52
-
Scan #74
Page 53
-
Scan #75
Page 54
-
Scan #76
Page 55
-
Scan #77
Page 56
-
Scan #78
Page 57
-
Scan #79
Page 58
-
Scan #80
Page 59
-
Scan #81
Page 60
-
Scan #82
Page 61
-
Scan #83
Page 62
-
Scan #84
Page 63
-
Scan #85
Page 64
-
Scan #86
Page 65
-
Scan #87
Page 66
-
Scan #88
Page 67
-
Scan #89
Page 68
-
Scan #90
Page 69
-
Scan #91
Page 70
-
Scan #92
Page 71
-
Scan #93
Page 72
-
Scan #94
Page 73
-
Scan #95
Page 74
-
Scan #96
Page 75
-
Scan #97
Page 76
-
Scan #98
Page 77
-
Scan #99
Page 78
-
Scan #100
Page 79
-
Scan #101
Page 80
-
Scan #102
Page 81
-
Scan #103
Page 82
-
Scan #104
Page 83
-
Scan #105
Page 84
-
Scan #106
Page 85
-
Scan #107
Page 86
-
Scan #108
Page 87
-
Scan #109
Page 88
-
Scan #110
Page 89
-
Scan #111
Page 90
-
Scan #112
Page 91
-
Scan #113
Page 92
Actions
About this Item
- Title
- Petri Philomeni de Dacia in algorismum vulgarem Johannis de Sacrobosco commentarius. Una cum algorismo ipso edidit et praefatus est Maximilianus Curtze.
- Author
- Sacro Bosco, Joannes de, fl. 1230.
- Canvas
- Page viewer.nopagenum
- Publication
- Hauniae,: A. F. Host,
- 1897.
- Subject terms
- Arithmetic
Technical Details
- Link to this Item
-
https://name.umdl.umich.edu/acv7283.0001.001
- Link to this scan
-
https://quod.lib.umich.edu/u/umhistmath/acv7283.0001.001/14
Rights and Permissions
The University of Michigan Library provides access to these materials for educational and research purposes. These materials are in the public domain in the United States. If you have questions about the collection, please contact Historical Mathematics Digital Collection Help at [email protected]. If you have concerns about the inclusion of an item in this collection, please contact Library Information Technology at [email protected].
DPLA Rights Statement: No Copyright - United States
Related Links
IIIF
- Manifest
-
https://quod.lib.umich.edu/cgi/t/text/api/manifest/umhistmath:acv7283.0001.001
Cite this Item
- Full citation
-
"Petri Philomeni de Dacia in algorismum vulgarem Johannis de Sacrobosco commentarius. Una cum algorismo ipso edidit et praefatus est Maximilianus Curtze." In the digital collection University of Michigan Historical Math Collection. https://name.umdl.umich.edu/acv7283.0001.001. University of Michigan Library Digital Collections. Accessed May 29, 2025.