Lehrbuch der projektivischen (neueren) Geometrie (synthetische Geometrie, Geometrie der Lage).
Annotations Tools
Polarität und Duialität. 43 obiger Antwort von selbst die Beziehung, daß die Ordnungszahl der Bildkurve gleich der Klassenzahl der Originalkurve, und umgekehrt die Klassenzahl der Bildkurve gleich der Ordnungszahl der Originallkurve werden muß. Nur bei der Kurve zweiten Grades sind diese beiderlei Zahlen sets gleich groß. ErIk. 81. Es ist eine sehr nahe liegende Erleichterung der Vorstellung, daß man sich als Fundamentalkurve fast immer eine Ellipse gewählt denkt. Das ist wohl nicht unzulässig und aus dem Grunde auch förderlich, weil aus dieser Auffassungsweise am leichtesten der Anschluß an die gewöhnliche p 1 a i e t r isch e Durchfihrung der Polarität inbezug auf einen K r e i s als Fundamentalkurve gefunden wird (vgl. das dieser Encyklopädie angehörige Lehrbuch der Planimetrie, VIII. Teil, Abschnitt 6a). Jedoch muß dabei stets festgehalten werden, daß die Polarität vollkommen allgemeine Grundlage besitzt inbezug auf jede der drei Gattungen der Kurve zweiten Grades. Dem Studierenden kann daher nur' angeraten werden, sich auch manche der Figuren vorzustellen und auch zu zeichnen, in welchen als Fundamentalkurve eine Hyperbel oder Parabel verwendet wird. Erkl. 82. Beim Studium jeder geometrischen Abbildung einer Originalebene auf eine Bildebene sind besonders zwei Hauptfragen zu untersuchen: nämlich einmal nach dem Vorhandensein selbstentsprechender Elemente, und sodann nach dem Ergebnis der Abbildung der unendlich fernen Elemente beider Ebenen. So findet man in der Planimetrie, daß bei kongruenter Parallel-Verschiebung die unendlich fernen Elemente der Ebene, sowohl Punkte als Gerade, unendlich fern bleiben, und zwar zugleich als einzige selbstentsprechende Elemente; bei der U m k 1 a p pun g (der axialen Symmetrie) sind die Punkte der Achse die selbstentsprechenden Punkte, die Achse selbst zusammen mit der unendlich fernen Geraden die selbstentsprechenden Geraden, während im übrigen die unendlich fernen Punkte wieder ins Unendliche zu liegen kommen, aber auf denselben Punkt, nur in entgegengesetzter Richtung; bei der D r e h u n g m e i en e P n k t (zentrische Symmetrie im engeren [< 180~] und im weiteren Sinne [beliebiger <n ]) ist dieser als Symmetriezentrum der einzige selbstentsprechende Punkt, die unendlich ferne Gerade (und beim engeren Sinne auch die Strahlen durchs Symmetriezentrum) selbstentsprechende Geraden, während unendlich ferne Punkte wieder ins Unendliche zu liegen kommen, aber auf andere Punkte. Bei der projektivischen Abbildulng einer Ebene auf eine andere (Antwort 29 des 1. Teils dieses Lehrbuches) sind die Punkte der Schnittkante und die Schnittkante selbst die selbstentsprechenden Elemente, während die unendlich fernen Elemente jeder Ebene auf die Gegenachse oder Fluchtgerade der anderen kommen. Läßt man die beiden Ebenen zusammenfallen, so entsteht die Verwandtschaft der sog. K ollinea r itt, wobei noch der vorherige Projektionsscheitel als selbstentsprechendes Kollineationszentrum zum Scheitel eines Büschels selbstentsprechender Strahlen wird, und die Kante der vorher getrennt liegenden Ebenen als Kollineationsachse zum Träger einer selbstentsprechenden Punktreihe. Vereinfacht sich diese Abbildung zur Verwandtschaft der Ähnlichkeit, so wird der Scheitel (äußerer oder innerer) Ähnlichkeitspunkt, und die unendlich ferne Gerade zur Achse. Für die hier vorliegende Verwandtschaft der Polarität wird die Abbildung der unendlich fernen Elemente zum Gegenstande eines besonderen Abschnittes gemacht; und der Begriff selbstentsprechender Elemente ist im friüeren Sinne gar nicht vorhanden, da ja ein Punkt nicht wieder einem Punkte, sondern einer Geraden entspricht. Man kann daher nur die Frage aufstellen nach solchen Elementen, die mit ihren zugeordneten vereinigt liegeno Und durch diese Auffassung erhält die Fundamentalkurve ihre ausgezeichnete Stellung unter allen Figuren und Kurven der Ebene, indem ihre Kurvenpunkte als
-
Scan #1
Page #1
-
Scan #2
Page #2
-
Scan #3
Page #3
-
Scan #4
Page #4
-
Scan #5
Page #5
-
Scan #6
Page #6
-
Scan #7
Page 2
-
Scan #8
Page 3
-
Scan #9
Page 4
-
Scan #10
Page 5
-
Scan #11
Page 6
-
Scan #12
Page 7
-
Scan #13
Page 8
-
Scan #14
Page 9
-
Scan #15
Page 10
-
Scan #16
Page 11
-
Scan #17
Page 12
-
Scan #18
Page 13
-
Scan #19
Page 14
-
Scan #20
Page 15
-
Scan #21
Page 16
-
Scan #22
Page 17
-
Scan #23
Page 18
-
Scan #24
Page 19
-
Scan #25
Page 20
-
Scan #26
Page 21
-
Scan #27
Page 22
-
Scan #28
Page 23
-
Scan #29
Page 24
-
Scan #30
Page 25
-
Scan #31
Page 26
-
Scan #32
Page 27
-
Scan #33
Page 28
-
Scan #34
Page 29
-
Scan #35
Page 30
-
Scan #36
Page 31
-
Scan #37
Page 32
-
Scan #38
Page 33
-
Scan #39
Page 34
-
Scan #40
Page 35
-
Scan #41
Page 36
-
Scan #42
Page 37
-
Scan #43
Page 38
-
Scan #44
Page 39
-
Scan #45
Page 40
-
Scan #46
Page 41
-
Scan #47
Page 42
-
Scan #48
Page 43
-
Scan #49
Page 44
-
Scan #50
Page 45
-
Scan #51
Page 46
-
Scan #52
Page 47
-
Scan #53
Page 48
-
Scan #54
Page 49
-
Scan #55
Page 50
-
Scan #56
Page 51
-
Scan #57
Page 52
-
Scan #58
Page 53
-
Scan #59
Page 54
-
Scan #60
Page 55
-
Scan #61
Page 56
-
Scan #62
Page 57
-
Scan #63
Page 58
-
Scan #64
Page 59
-
Scan #65
Page 60
-
Scan #66
Page 61
-
Scan #67
Page 62
-
Scan #68
Page 63
-
Scan #69
Page 64
-
Scan #70
Page 65
-
Scan #71
Page 66
-
Scan #72
Page 67
-
Scan #73
Page 68
-
Scan #74
Page 69
-
Scan #75
Page 70
-
Scan #76
Page 71
-
Scan #77
Page 72
-
Scan #78
Page 73
-
Scan #79
Page 74
-
Scan #80
Page 75
-
Scan #81
Page 76
-
Scan #82
Page 77
-
Scan #83
Page 78
-
Scan #84
Page 79
-
Scan #85
Page 80
-
Scan #86
Page 81
-
Scan #87
Page 82
-
Scan #88
Page 83
-
Scan #89
Page 84
-
Scan #90
Page 85
-
Scan #91
Page 86
-
Scan #92
Page 87
-
Scan #93
Page 88
-
Scan #94
Page 89
-
Scan #95
Page 90
-
Scan #96
Page 91
-
Scan #97
Page 92
-
Scan #98
Page 93
-
Scan #99
Page 94
-
Scan #100
Page 95
-
Scan #101
Page 96
-
Scan #102
Page 97
-
Scan #103
Page 98
-
Scan #104
Page 99
-
Scan #105
Page 100
-
Scan #106
Page 101
-
Scan #107
Page 102
-
Scan #108
Page 103
-
Scan #109
Page 104
-
Scan #110
Page 105
-
Scan #111
Page 106
-
Scan #112
Page 107
-
Scan #113
Page 108
-
Scan #114
Page 109
-
Scan #115
Page 110
-
Scan #116
Page 111
-
Scan #117
Page 112
-
Scan #118
Page 113
-
Scan #119
Page 114
-
Scan #120
Page 115
-
Scan #121
Page 116
-
Scan #122
Page 117
-
Scan #123
Page 118
-
Scan #124
Page 119
-
Scan #125
Page 120
-
Scan #126
Page 121
-
Scan #127
Page 122
-
Scan #128
Page 123
-
Scan #129
Page 124
-
Scan #130
Page 125
-
Scan #131
Page 126
-
Scan #132
Page 127
-
Scan #133
Page 128
-
Scan #134
Page 129
-
Scan #135
Page 130
-
Scan #136
Page 131
-
Scan #137
Page 132
-
Scan #138
Page 133
-
Scan #139
Page 134
-
Scan #140
Page 135
-
Scan #141
Page 136
-
Scan #142
Page 137
-
Scan #143
Page 138
-
Scan #144
Page 139
-
Scan #145
Page 140
-
Scan #146
Page 141
-
Scan #147
Page 142
-
Scan #148
Page 143
-
Scan #149
Page 144
-
Scan #150
Page 145
-
Scan #151
Page 146
-
Scan #152
Page 147
-
Scan #153
Page 148
-
Scan #154
Page 149
-
Scan #155
Page 150
-
Scan #156
Page 151
-
Scan #157
Page 152
-
Scan #158
Page 153
-
Scan #159
Page 154
-
Scan #160
Page 155
-
Scan #161
Page 156
-
Scan #162
Page 157
-
Scan #163
Page 158
-
Scan #164
Page 159
-
Scan #165
Page 160
-
Scan #166
Page 161
-
Scan #167
Page 162
-
Scan #168
Page 163
-
Scan #169
Page 164
-
Scan #170
Page 165
-
Scan #171
Page 166
-
Scan #172
Page 167
-
Scan #173
Page 168
-
Scan #174
Page 169
-
Scan #175
Page 170
-
Scan #176
Page 171
-
Scan #177
Page 172
-
Scan #178
Page 173
-
Scan #179
Page 174
-
Scan #180
Page 175
-
Scan #181
Page 176
-
Scan #182
Page 177
-
Scan #183
Page 178
-
Scan #184
Page 179
-
Scan #185
Page 180
-
Scan #186
Page 181
-
Scan #187
Page 182
-
Scan #188
Page 183
-
Scan #189
Page 184
-
Scan #190
Page 185
-
Scan #191
Page 186
-
Scan #192
Page 187
-
Scan #193
Page 188
-
Scan #194
Page 189
-
Scan #195
Page 190
-
Scan #196
Page 191
-
Scan #197
Page 192
-
Scan #198
Page 193
-
Scan #199
Page 194
-
Scan #200
Page 195
-
Scan #201
Page 196
-
Scan #202
Page 197
-
Scan #203
Page 198
-
Scan #204
Page 199
-
Scan #205
Page 200
-
Scan #206
Page 201
-
Scan #207
Page 202
-
Scan #208
Page 203
-
Scan #209
Page 204
-
Scan #210
Page 205
-
Scan #211
Page 206
-
Scan #212
Page 207
-
Scan #213
Page 208
-
Scan #214
Page 209
-
Scan #215
Page 210
-
Scan #216
Page 211
-
Scan #217
Page 212
-
Scan #218
Page 213
-
Scan #219
Page 214
-
Scan #220
Page 215
-
Scan #221
Page 216
-
Scan #222
Page 217
-
Scan #223
Page 218
-
Scan #224
Page 219
-
Scan #225
Page 220
-
Scan #226
Page 221
-
Scan #227
Page 222
-
Scan #228
Page 223
-
Scan #229
Page 224
-
Scan #230
Page 225
-
Scan #231
Page 226
-
Scan #232
Page 227
-
Scan #233
Page 228
-
Scan #234
Page 229
-
Scan #235
Page 230
-
Scan #236
Page 231
-
Scan #237
Page 232
-
Scan #238
Page 233
-
Scan #239
Page 234
-
Scan #240
Page 235
-
Scan #241
Page 236
-
Scan #242
Page 237
-
Scan #243
Page 238
-
Scan #244
Page 239
-
Scan #245
Page 240
-
Scan #246
Page 241
-
Scan #247
Page 242
-
Scan #248
Page 243
-
Scan #249
Page 244
-
Scan #250
Page 245
-
Scan #251
Page 246
-
Scan #252
Page 247
-
Scan #253
Page 248
-
Scan #254
Page 249
-
Scan #255
Page 250
-
Scan #256
Page 251
-
Scan #257
Page 252
-
Scan #258
Page 253
-
Scan #259
Page 254
-
Scan #260
Page 255
-
Scan #261
Page 256
-
Scan #262
Page 257
-
Scan #263
Page 258
-
Scan #264
Page 259
-
Scan #265
Page 260
-
Scan #266
Page 261
-
Scan #267
Page 262
-
Scan #268
Page 263
-
Scan #269
Page 264
-
Scan #270
Page 265
-
Scan #271
Page 266
-
Scan #272
Page 267
-
Scan #273
Page 268
-
Scan #274
Page 269
-
Scan #275
Page 270
-
Scan #276
Page 271
-
Scan #277
Page 272
-
Scan #278
Page 273
-
Scan #279
Page 274
-
Scan #280
Page 275
-
Scan #281
Page 276
-
Scan #282
Page 277
-
Scan #283
Page 278
-
Scan #284
Page 279
-
Scan #285
Page 280
-
Scan #286
Page 281
-
Scan #287
Page 282
-
Scan #288
Page 283
-
Scan #289
Page 284
-
Scan #290
Page 285
-
Scan #291
Page 286
-
Scan #292
Page 287
-
Scan #293
Page 288
-
Scan #294
Page 289
-
Scan #295
Page 290
-
Scan #296
Page 291
-
Scan #297
Page 292
-
Scan #298
Page 293
-
Scan #299
Page 294
-
Scan #300
Page 295
-
Scan #301
Page 296
-
Scan #302
Page 297
-
Scan #303
Page 298
-
Scan #304
Page 299
-
Scan #305
Page 300
-
Scan #306
Page 301
-
Scan #307
Page 302
-
Scan #308
Page 303
-
Scan #309
Page 304
-
Scan #310
Page 305
-
Scan #311
Page 306
-
Scan #312
Page 307
-
Scan #313
Page 308
-
Scan #314
Page 309
-
Scan #315
Page 310
-
Scan #316
Page 311
-
Scan #317
Page 312
-
Scan #318
Page 313
-
Scan #319
Page 314
-
Scan #320
Page 315
-
Scan #321
Page 316
-
Scan #322
Page 317
-
Scan #323
Page 318
-
Scan #324
Page 319
-
Scan #325
Page 320
-
Scan #326
Page 321
-
Scan #327
Page 322
-
Scan #328
Page 323
-
Scan #329
Page 324
-
Scan #330
Page 325
-
Scan #331
Page 326
-
Scan #332
Page 327
-
Scan #333
Page #333
-
Scan #334
Page 329
-
Scan #335
Page 330
-
Scan #336
Page 331
-
Scan #337
Page 332
-
Scan #338
Page 333
-
Scan #339
Page 334
-
Scan #340
Page #340
-
Scan #341
Page #341
Actions
About this Item
- Title
- Lehrbuch der projektivischen (neueren) Geometrie (synthetische Geometrie, Geometrie der Lage).
- Author
- Sachs, J.
- Canvas
- Page 43
- Publication
- Stuttgart,: J. Maier,
- 1900-
- Subject terms
- Geometry, Projective
Technical Details
- Link to this Item
-
https://name.umdl.umich.edu/acm7517.0003.001
- Link to this scan
-
https://quod.lib.umich.edu/u/umhistmath/acm7517.0003.001/48
Rights and Permissions
The University of Michigan Library provides access to these materials for educational and research purposes. These materials are in the public domain in the United States. If you have questions about the collection, please contact Historical Mathematics Digital Collection Help at [email protected]. If you have concerns about the inclusion of an item in this collection, please contact Library Information Technology at [email protected].
DPLA Rights Statement: No Copyright - United States
Related Links
IIIF
- Manifest
-
https://quod.lib.umich.edu/cgi/t/text/api/manifest/umhistmath:acm7517.0003.001
Cite this Item
- Full citation
-
"Lehrbuch der projektivischen (neueren) Geometrie (synthetische Geometrie, Geometrie der Lage)." In the digital collection University of Michigan Historical Math Collection. https://name.umdl.umich.edu/acm7517.0003.001. University of Michigan Library Digital Collections. Accessed June 18, 2025.