Abhandlungen zur Geschichte der Mathematik.

Die Handschrift No. 14836 der Königl. Hof- und Staatsbibliothek zu München. 105 11) Daran schliesst sich Bltt. 41', 7 bis 41', 18, das aus den Carmina Burana No. 92 bekannte Gedicht "Luduts scacorum". So heisst bei uns ebenfalls die Ueberschrift. Anfang: Qui cupit cegregium scacorum noscere ludum, Audiat, ut potui carmine composm. Schluss: Sepius est mattus servornum tzrbine septus, Et matturn suffert, si via nulla patet. 12) Darunter stehen die beiden Verse Quatiuor. et pcnta. duo. monas. tris. mias. ums. Hinc dias. amnbo. trias. wnus. dias. et duo. monas. Sie sind an späterer Stelle (Blatt 80v) wiederholt und ihre Gebrauchsanweisung beigefügt. Es sind Verse, welche die Anordnung enthalten, um das sogenannte Josephspiel, ludus Joseph, mit Christen und Heiden, von denen die Hälfte über Bord geworfen werden soll, so durchzuführen, dass nur Heiden das Loos trifft. 13) Bltt. 42r-44v enthalten einen arithmetischen Tractat, welchen ich, seines hohen Interesses halber, vollständig folgen lasse. Von der Hand, welche das Inhaltsverzeichniss schrieb, ist übergeschrieben,, Wirceburgensium", Worauf sich das gründet, wird später klar werden. 2r DE AGGREGATIONE NATURALIUM NUMERORUM. Si naturales numeros, id est I, II, II, IV, V et ceteros quotlibet ordinatim volueris aggregare, et quotum pariter conficiant numerum invenire, ultimum aggregandum, si par sit, in duo aequa divide, et per medietatem eius imparemn sequentem multiplica. Si autem impar sit, eum nichilominus 5 in duo seces, et per maiorem partem ipsum imparem ultimum scilicet aggregandum multiplices, et numerum totius aggregationis invenies. Taliter autem nati numeri trigoni vel trianguli solent nuncupari.1) curm 5 erit 195; adde 10, erit 205; ila multiplica cume 10 facit 2050. Nut merck sein regel, et est 3.50, dy zeuch ab von der sumn, vnd wcaz vber pleibt; daz tail in 100, et sie factum est. Et idem est, cutn vis scire, quid unus iaceret cum tribus taxillis. Noch näher dürfte folgendes aus dem CLM. 14684 dem XIV. Jahrh. angehörend dem Obigen kommen (Blatt 30v, 23-27): Si velis scire in quota fciria osculatus est aliquis; amiicam suam, die ei, quod duplet feriam adiciendo 1, quot totum multiplicet pce 5, post hoc productum per 10, et de tota summa reiciat 50. Post hoc qZucere hanc certitudinem, quotiens possint 100 subtrahi de tota summa. Si semel sit, est dies dominica, si bis, secunda feria, si ter, tercia feria, et sic deinceps. Würde hier 5 statt 1 addiert sein, so würde genau die Regel unseres Manuscriptes herauskommen. 1) Ist das letzte Glied 2n, so ist die Summe n (2n + 1), ist aber das letzte Glied ungerade, also 2n + 1, so entsteht (n + 1) (2n -+ ) als Summe.

/ 917
Pages

Actions

file_download Download Options Download this page PDF - Pages 90-109 Image - Page 90 Plain Text - Page 90

About this Item

Title
Abhandlungen zur Geschichte der Mathematik.
Canvas
Page 90
Publication
Leipzig,: B. G. Teubner,
1877-99.
Subject terms
Mathematics -- Periodicals.
Mathematics -- History.

Technical Details

Link to this Item
https://name.umdl.umich.edu/acd4263.0002.001
Link to this scan
https://quod.lib.umich.edu/u/umhistmath/acd4263.0002.001/776

Rights and Permissions

The University of Michigan Library provides access to these materials for educational and research purposes. These materials are in the public domain in the United States. If you have questions about the collection, please contact Historical Mathematics Digital Collection Help at [email protected]. If you have concerns about the inclusion of an item in this collection, please contact Library Information Technology at [email protected].

DPLA Rights Statement: No Copyright - United States

Manifest
https://quod.lib.umich.edu/cgi/t/text/api/manifest/umhistmath:acd4263.0002.001

Cite this Item

Full citation
"Abhandlungen zur Geschichte der Mathematik." In the digital collection University of Michigan Historical Math Collection. https://name.umdl.umich.edu/acd4263.0002.001. University of Michigan Library Digital Collections. Accessed May 1, 2025.
Do you have questions about this content? Need to report a problem? Please contact us.