Abhandlungen zur Geschichte der Mathematik.

I. 40' DE DUBIO PROPOSITO PER POSICIONEM DUARUM FALSITATUM VERITATEM INDAGARE. Regula falsi dicitur ista, que consistit in posicione duorum numerorum falsorum ad inveniendum veritatem hoc modo. Ponam casus, quod sint 5 20 persone in una cecha, inter quos smnt milites, cives et mulieres, et omnes habent solvere 20 1 hoc modo: mniles dabit 2 A, civis 1 39, et mnulier -2 A. Si hoc vis seire et suum simile, pone duas falsas posiciones, et si in qualibet aliquid superfluit, tunc subtrahe numerum superfluum a maiore, et quod remanet erit divisor. Si vero in qualibet posicione aliquid defe- 1o cerit, fac similiter subtrahendo minorem defectum a maiore, et quod remanet erit divisor. Si autem in una posicione aliquid superfluerit et in altera posicione defecerit, tune defectus unius posicionis debet addi ad 41 superfluum alterius posicionis, et produetum erit divisor. Et conformiter agendum est in multiplicacione posicionis cuiuslibet per alterius defecturn 15 vel abundanciam, ita videlicet, quod sicut divisor invenitur per addicionem, ita debet addi, quod venit ex multiplicacione unius per defectum alterius et per abundanciam seu superfluum alterius, quod idem est. Sed quando divisor invenitur per subtractionem, tunc debet eciam subtrahi, quod venit ex multiplicacione unius per alterius defectum vel superfluum. Item caven- 20 dum est in predicta regula, ne superfluum vel defectus sunt numeri equales ita, quod unus delet alium facta subtractione unius ab alio. Item cavendum est, ne post subtractionem unius ab alio remaneat unitas pro divisore, 5-7. Aus dieser Stelle geht wohl unzweideutig hervor, dass die Ableitung ldes Ausdrucks Begula coeci von Zeche die richtige ist. Die hier vorliegende Aufgabe ist genau in derselben Form schon recht alt. In einer Handschrift aus dem 13. Jahrhundert wird dafür die gereimte Auflösung gegeben: "In medio tetras, externis octo locentur" (Clm. 14684, Blt. 30a), welche mit der Auflösung unserer Abhandlung übereinstimmt. Es ist von gewisser Wichtigkeit, dass man auch Aufgaben der unbestimmten, sogenannten Diophantischen Algebra durch die Begula falsi zu lösen wusste. LEONARDO PISANO hatte sie als Mischungsrechnungen behandelt (siehe CANTOR, Vorlesungen II, S. 18). 22 bis S. 36 Z. 2. Diese Beschränkung ist in der zweiten Abhandlung über denselben Gegenstand nicht gemacht. Sie ist offenbar auch überflüssig. 3*

/ 917
Pages

Actions

file_download Download Options Download this page PDF - Pages 30-49 Image - Page 30 Plain Text - Page 30

About this Item

Title
Abhandlungen zur Geschichte der Mathematik.
Canvas
Page 30
Publication
Leipzig,: B. G. Teubner,
1877-99.
Subject terms
Mathematics -- Periodicals.
Mathematics -- History.

Technical Details

Link to this Item
https://name.umdl.umich.edu/acd4263.0002.001
Link to this scan
https://quod.lib.umich.edu/u/umhistmath/acd4263.0002.001/706

Rights and Permissions

The University of Michigan Library provides access to these materials for educational and research purposes. These materials are in the public domain in the United States. If you have questions about the collection, please contact Historical Mathematics Digital Collection Help at [email protected]. If you have concerns about the inclusion of an item in this collection, please contact Library Information Technology at [email protected].

DPLA Rights Statement: No Copyright - United States

Manifest
https://quod.lib.umich.edu/cgi/t/text/api/manifest/umhistmath:acd4263.0002.001

Cite this Item

Full citation
"Abhandlungen zur Geschichte der Mathematik." In the digital collection University of Michigan Historical Math Collection. https://name.umdl.umich.edu/acd4263.0002.001. University of Michigan Library Digital Collections. Accessed April 30, 2025.
Do you have questions about this content? Need to report a problem? Please contact us.