Abhandlungen zur Geschichte der Mathematik.

8 J. L. Heiberg:
meridiem. facit autem orizontis quidem latio circulum, quem uocamus
ektimoron, id est sex partium, quia altitudinem usque ad sextaim horam
manifestat, latio autem meridiani circulum, quem uocamus horarium, quia
longitudini que secundum unamquamque horam comprogreditur, latio autem
eius qui secundum verticem circulum, quem uocamus katauaticum, id est
descensiuum, quia notificat descensionem ab altissimo acl humillimum. rursum
unusquisque dictorum circulorum in coexaltatione cum solari radio super
terram facit duas declinationes, quibus datis et positio radii determinatur,
quoniam una ad tale non sufficit, harum autem alteram quidem a rectis
contentam, scilicet a delata et manente, hoc est a radio et a diametro,
circa quam fertur, alteram autem ab ipsis planis ) similiter a moto et a
manente, ita ut duorum eirculorur utriusque una sola declinationum data
determinetur et positio radii. et eorum quidem qui ab2) ektimoro circulo
fiunt angulorum consistentem quidem apud radium et apud diametruni
equinoctialem non uidemus ab antiquis acceptum in locum gnomonicumn,
eum autem, qui ab ipsius declinatione ad orizontem fit, uocant ektimoron.
factorum autem a circulo horario duorum angulorum eum quidem, qui
apud radium et apud diametrum equinoctialem consistit, uocant horarium,
eum autem qui ab ipsius declinatione ad meridianum in plano eius qui
secundum verticem. factorum autem a circulo descensiuo duorum angulorum hic quidem apud radium et apud gnomonem consistit iterum3), hie
autem ab ipsius declinatione ad eum qui secundum verticem; utuntur
autem non hiis, sed pro angulo quidem, qui a gnomone et a radio continetur, utuntur deficiente ad unum rectum et uocant ipsum descensiuum,
pro angulo autem, qui ab ipsius declinatione ad eum qui secundum verticem continetur, utuntur eo, qui constituitur a declinatione ipsius ad meridianum, vocant autem et hunc antiskion, id est contraumbralem. sextuin
autem angulum inserunt pro relicto eum, qui fit ab equinoctiali diametro
et a communi sectione circuli horarii et equinoctialis, quem uocant in
equinoctialis plano, et quidem equinoctiali non in omni climate eandem
seruante positionem aliter passus est et orizon et meridianus et qui secundum verticem.
Ut autem sub uisu nobis magis cadat consequentia angulorum et quod
supponitur, sit meridianus quidem cireulus qui cbgd, recti autem super
ipsum et orientales semicirculi orizontis quidem qui aeb, eius autem qui
secundum verticem qui gcd, et supposita positione radii alicuius penes S
describantur per ipsum trium circulorum orientales semicirculi circumdelati
cum radio circa proprias diametros, ipsius quidem orizontis a eb facti ektimori
1) Hier similiter getilgt. 2) ex ausgelöscht. 3) Unsicher.