Abhandlungen zur Geschichte der Mathematik.

-150 -
Codex C 80 (B1. 9). Regula Falsi (B1. 2-2').
Sciendum de regula Nueleum Quanquam autem ipsa quam certi phique secundum philosophos regula lozophantium non immerito Augmenti et
dicitur augmentacionis et diminu- Decrementi dicunt Falsi appellata sit
cionis proposito aliquo casu ex Regula Quoniam ex duobus numeris falduobus numeris falsis invenire sis pro tanto quia ad placitum positi
verum Examinatis enim hijs nume- practieantis. Verus et quesitus elicitur
ris secundum exigenciam casus numerus Augmenti vero et decrementi
tunc vterque aut excedit summam eadem dicta est Regula propterea quia
expressam aut vterque deficit aut numeri ex opere practicantis iuxta Revnus excedit et alter deficit Si gule preceptionem procreati. Primos ad
vterque excedit vel vterque deficit placitum positos excedunt numeros: aut
idem est modus scilicet subtra- illis sunt minores Hinc Regula Augmenti
hendo minorem excessus a maiori et Decrementi dicta est Et secundumi
Residuum autem numerum osten- hoc etiam Regula tripartita est Quoniam
dit diuisorem Multiplica igitur propositis duobus numeris falsis examiprimum falsum per excessum se- natisque secundum casus propositi exicundi Et secundum numerum gentiam tune aut deficiat vterque vel
falsum per excessum primi sub- excedat. Aut vnus illorum excedet et
trahendo minus productum a ma- alter deficiet. Si primis duobus modis
iori Et quod remanserit diuide tunc minor excessus vel defectus a maper diuisorem Itaque patebit nu- iore subtrahatur numerus et relictum
merus verus Si vero vnus excedit pro diuisore reseruatur numero. Quo
et alter deficit tune hos numeros facto cruciformis numerorum adinuicem
excessus et defectus adde simul fiat multiplicatio hoc modo. quilibet
id est illud quo vnus excedit sumi- numerus ad placitum secundum tamen
mam expressam et illud quo alter rei exigentiam positus seorsum in altedeficit ab illa summa adde simul rius ducatur mendatium. et facta mulet illud erit diuisor Post hoc mul- tiplicatione. productum minus a maiore
tiplica vnum numerum falsum per subtrahatur producto. et relictum si culm
excessum alterius Et alium nume- diuisore seruato diuisum fuerit. quociens
rum falsum per defectum alterius ostendet quesitum et numerum verum.
prioris addendis producta simul Si vero vnus deficiat et alter excedat
et hic erit numerus diuidendus ] addantur simul numeri scilicet excessus
que diuide per diuisorem premis- et defectus et aggregatum ipsum. vt
sum Et patebit numerus verus qui supra pro diuisiore seruatur et iterum vt
fuit ignotus et quesitus.1) superius factum est cruciformis fiat
1) Hieran reihen sich unmittelbar ohne jeden Zwischenraum zwei Aufgaben
mit Auflösungen.