Tabel van oud- en nieuw-Indische alphabetten: Bijdrage tot de palaeographie van Nederlandsch-Indie,/ door K.F. Holle.

van de 15e of het begin der 16e -eeuw, waarin ik o. a. van een veldtogtnaar
het land Kemir vind gewag gemaakt.
TYPE III, tot nog toe slechts gevonden in het Malangsche en te Prambanan, houd ik voor het jongste der ingevoerde alphabetten, evenals die, waarmee achter een paar bronzen Boeddhabeeldjes de boeddhistische grondspreuk:
^Je Dharmna hetoe prabhawa" enz. is geschreven. (1) Jaartallen zijn mij ten
opzigte van deze type niet bekend geworden.
Behalve opgenoemde hoofdtypen hebben wij nog een oud-Tamil type op
een inscriptie van Baros, die nog op ontcijfering wacht, waartoe de hulp van
de taalgeleerden in Britsch-lndioe is ingeroepen, terwijl enkele ringen van. Sumatra en een gouden plaat, gevonden in een,/tope" aldaar, Nagari-karakters
vertoonen en een r'ng letters- heeff, overeenkomende met het Bengali-alphabet,
die daarom denkelijk van lateren tijd is.
Een rots-inscriptie van Klein-Karimoen, onder Riouw, is nog niet kunnen worden ontcijferd (Zie o. a. Notulen Genootschap 6 Oct. 1874 ~ II2)...
De stof, waarop geschreven of waarin gebeiteld werd, is voor:
I. Java:
steen (trachiet); goud (2), zilver, brons en koper, lontarblad, bamboe en daloewang, zijnde een grofsoort papier, geklopt uit de bast van de Sae. Dit evenwel in lateren tijd, terwijl nog later van Ghineesch papier en nu bijnaalgemeen van het onze wo~dt gebruik gemaakt. De bronzen werktuigen,
in vroegeren tijd gebruikt om daloewang te kloppen, worden nog hier en
daar aangetroffen, vooral op zoogenaamde heilige plaatsen (kaboejoetans),
waar ze met eerbied worden bewaard. Daloewang wordt zelfs hier en daar
nog gemaakt, maar meestal slechts voor pakpapier;
II'. de Soendalanden:'
steen (trachiet), koper, lontar-blad, nipah-blad, bamboe, daloewang, inlandsch katoen (boeh), Chineesch papier en Europeesch idem; de twee
laatste van lateren tijd.
Van de Javaansche mss. kan niet worden gezegd: //scripta manent,'
want, voor zoover ik weet, zijn er nog geene voor den dag gekomen met
het oude Kawi-karakter.

De oudste dateren, geloof ik, van de' lie eeuw, welligt iets vroeger.
Anders is het gesteld met de mss. uit de Soenda-landen, hetzij in
Kawi, hetzij in oud-Soendaasch.
Het oudst' bekende (een Ardjoena Wiwaha) dateert van 1256'van
Caka of 1334 A~ Di en. de jongste mss. in oud karakter van 1440 van
C aka of het begin der 16e eeuw. Dat eerste ms. is denkelijk het oudste
(1) Zie omtrent deze inscripties: Verhandelingen Bat. Genootsch. v. K. en W., Deel.-X-_XI- en-X^-t- e —N-otc-2-Dee48-^79-_II_(It ~. achter bronzen beeldje Jogjakarta en
Inscr. Baros.)
(2)- Zieot- eneeat'in Britsch museum.
-.-.