Tabel van oud- en nieuw-Indische alphabetten: Bijdrage tot de palaeographie van Nederlandsch-Indie,/ door K.F. Holle.

F.or ' 'o e h f p..
hoofdzakelijk daarin, dat de ronde vorm voor de loekige heeft plaats gemaakt,
evenals het Duitsche letterschrift daarin grootendeels verschilt met het Latijnsche. Dit blijkt ten duidelijkste uit de volgende voorbeelden:
Kawi Ci Lampongsch -;
',. -,..
Deze voorbeelden behoeven niet met andere te worden vermeerderd,
zij spreken duidelijk genoeg. Het Redjang en Pasemah-alphabet is bijna
gelijk aan het Lampongsche en wat het Bataksche betreft, daar zijn wel meer
verschillen, maar, wat de ken g betreft, is de gelijkenis duidelijk, om niet te
spreken van de dj, n en m._
Eene eigenaardigheid van de nieuwere alphabettenvan Sumatra en
Celebes is, dat ze geen secunda;le letterteekens gebrmiken, hetgeen bij de Kawi-alphabetten wel het geval is, ofschoon er een tijd is geweest, dat men ook
daarbij slechts enkele letters als pasangan bezigde.
Om dat gemis aan secundaire letters te vergoeden heeft men bij enkele Sumatrasche alphabetten eenige letters gevoegd voor zamengestelde klan-'
ken, zooals ngk ngngga, ntja, nta, mba, mpa etc., hetwelk ook heelJ plaats gehad bij de alphabetten van Celebes, terwijl er verder eenige teekens zijn uitgedacht om de n, (1) j en w aan het einde van een woord uit te drukken (Lampongsch, Pasemasch, Redjangsch). 'De teekens voor de j en w als sluitletter
zijn denkelijk gevolgd naar de pengkal en de pasangan w, waarmede vooral
dit laatste teeken eenige overeenkomst vertoont. Het Bataksch heeft zich ten
deze echter onthouden.
Bleven de letters van de 7e of 8e eeuw tot het begin der 16e

op Java vrij wel onveranderd, daarna kwam er meer grill;gheid en, zooals
de oud-Javaansche alphabetten sub 54 t/n 73 kunnen getuigen, vele letters
werden vrij wel onherkenbaar. In later tijd verbeterde het schrift niet
in fraaiheid en eenvoud, zooals kan blijken v't de alphabetten, voorkomende
sub 95 t/m 109.
Dit laat zich trouwens verklaren door het feit, dat er!geen pandita's
en wikoe's meer waren om monnikenwerk te doen en dat, alhoewel men in
den beginne ook voor Mohamedaansche boeken het Javaansche letterscIrift gebruikte, dit spoedig, waar het' geloofszaken betrof, moest plaats maken voor
het Arabische,:en om zijn heiligheid en omdat het voor dat doel beter geschikt is.
(~) Ook bij enkele Indische alphabetten is er een letter voor: de m en n als sluitletter.
Zie o. a. inscripties Badami. Ind. Antiquary Maart 1881.. O.