Diccionario bisaya-español v.1 /: compuesto por el Juan Felix de la Encarnacion.

OP. cidad, y Para que resistan mnejor las marejaclas.* Descortezar tirboles. OPACAN. Especie de.pescado muyvenoo OPANG. Enemistar, Poner a'lguno en malat inteligencia a otros con sus cuentos, chisrmes y enredos. OPAO. Persona calva, y la mismna calvez. Tener alguno la cabeza rapada A navaje. OPAS. Perder ahkuna cosa el olor o La fortaleza, p or -haberse desvirtuado 6 evaporado, Como el tabaco que por estar mat acondicionado 6 mal, colocado, Be puso flojo'., de mal sabor, olor y color, el vino que perdi6 la fortaleza p'or haber estado la vasija destapa-I da, etc., etc.* Tronco del plAtano, y Lo carnoso de Pus pencas. oPAT. Cuatro en ni-dnero.* V. Duhd, para las cornposicionles. OPAY. Oosa buena; ser bueno'. OPILA. -Especie de hormigas. OPIS. Hoja 16 corteza. del plAtano, ldcia yay medio seca, 'de man~era quo pueda servir para amarrar. algo con ella. OPLOC.,V. — Ocnol, Oc-oc y ONWoc 0OP6. Oansar alguna cosa, fastidiar, enfadar, mocomnodar. OPOC. V., Ha lit. Animalejo semejante alI gato,8 crian en las orillas de los rios. * Dicen que cuando lo 'liova la avonida hdcia la mar se mete en 'el cardfimen,de sardinas y toda sardina que ha tocado con aquel animalejo 6, so le meten pelos en Las escamnns, envenena al liombre que lo come. OP6D. Adverbio que significa orden sucesivo en decir 6 haber. * iacer, decir 6 Pensar algo otra vez, repetidamente.* Cambiar, mudar alguno de genio, do conducta, de proceder. * pdon (sincopado) mo canA pagbiihat.==Haz. eso otra vez, Vu6Lvelo a hacer. * Ouiop6d, co na pagsiilat.;=-Ya -vol-vi a escribir, escri'bf otra vez. * Gui6 pdan ac6 pagbiinal.===Me apalearon otra vez, me repiti eron la paliza. * Ingria pagop6d aug guiingou, aug: guiparn6long Mo.==Yuelve A decir lo que hablaste, ropite otra vez lo que dijisto. * Tagai ac6 pagop6d.==Dame otra vez; vu6lverne A dar. *Pa6pdon mo silang' tanAn sa -pagpangAdye.==Mdndales 'que rezen otra vez; haz que vuolviln ollos A rezar, que repitan. ol rezo, lo que han'6 rezado, rezaron. *Dili na ac6 magaop6d ni'hdtong buhdta. * Ya no VOlver6 A hacer aquella acMDon, ya no repetir6 lo quo hice.* UalA pa tumgmaug Anac co, nagaop6d sia guihApon sa iang ~batasan_.=Aun no ha escarmnentado mi hij o, ha vuelto siempre -A au cos'tumbre. (A Las andadas.) * Paga6p don 90c quinlng Acong g~icy magaddot cana'co.Mudar6 de genlo, porque. me dafia, me perjudica.* Quipaop6d canAco sa Acong agAlon aung guibiAhat cong catro, cAy dilii con6, maiyo.==Me mandn. mi,amo Vol ver. A hacer (deshacidndole otra Ivez) el catro que yo ho hecho, porque dice que no est& bien hecho, quo no es bueno..Guipaquigop6d: sa among capitan ang didla sa' usA, eatIiig.==Manda, pide, desea, ha podido, mandado, nuestro capitan que Be repita la c0 -media, el juogo del otro aflo, del afio pasado. * V. Ob4n. OPOD. Acompaiiar. Seguir.* Tener parentosco. OPOG. V. Qutimay. OPOL. Cerrarso, obstruirso camnino, caizada, puerta do calle, de cqarnain, etc., con rarnas, Palos, broza, etc. OPON'G. El conjunto do espigas 6 do pajas do ol~las,.de yerba,A. etc., quo puodo abarcar el segador, y abarcar lo dicho. * V. flopbig. OP6NG. Pueblo eq Ila Isla do Mactan, situado en fronte del do Mandaoi en la Isla de Cob-Li. *En la dicha Isla de Mactan fau6 dondo sucumbi6 A manos Os.26 do una infinidad do birbaros, siib~ditos del reyezuelo del terreno, el c6lebre 6 intrdpido navegante Hernando do Magallanes. * Muri6, cubierto do, horidus, el dia, 26 do Abril del afio do 1521..OP6S. Oabo, punta, extremo docualquiera cosa. *PuntaI 6 extrerno quo quoda, gastado 6 consuinido lo demos do quo era continno, Como el Cabo 6 punta do candela, do tizon, do 'tabaco, etc.., dospues do haber ardido 6 haberse quemado lo restante, 6 aquello do quo la punta era parte. *. Consum irse del todo alg"Una COS% por el fuego, reducirso A pavesas. * V. Tapos y Homan. OP6Y. Estarse algyuno quieto, sin menearse, agachado, acostado, sentado, do rodillas, do pi6, etc. * Taparso algano, cubrirse -bien, y permanecer asf, sin hablar ni moverso, para reconciliar el suefio, para sudar, etc. * Kombre do cariflo paal~amar, l6s ~abuolos y abuelas. OQ OQUIAB. Volar Aun tiempo una porcion do pajaros; por labe siado disimuladamente algoprao gerlos infraganti, 6 volar. por haber oido disparoa do cafion 6 fusil. * Mioquiab angl mga o4c sa pag-, AO ni P. Victor.:_=Volaron Los cuervos al acecharlos el P. Victor.' OQUIAT. V. 6'oddt. OQUIG., Cola do cualquier animal. OQUING. Una especie delmarisco. (gAm.) OQUISOQUIO. Culebritas quo Iso crian en ]as vasijas, donde hay agua por mucho' tiempo sin cambiar ni remudar. OQUIOT. V. B~ogdo. OQUIT.' Descascarar palay, trigo, borona., 6 cual-_ quiera otra cosa. OQUITOQUIT. Tnforrnar. *V. Sosi y Solay. OQUITOQUITON, Andar solicito on inquirir,'ae niur6 escudrifiar. V. Oquit. Os OS. Expresion, para anirnar a' Los. perros a quo ladren, A quo embistanL A quo acometan. *Envisoar, azuzar. *Una ospecie do arbusto. OSA. Uno en nuimero, Una.* Adverbio do tiempo.* Antes, prirnero. *Para decar el prmrn ouado este t6rmnino, sin.o do la' palabra Ona anteponi6adola La diccion naha, y diciendo, nahabn~a. * Aug naha6na, sa mnga Persns sa Santisima Trinidadmoan Amabhin, aug A-mahin. man.-La prirmera Persona do la Santisima Trinidad. es -el Padre.* Con particuLas compositivas do verbos so hace verbo. * Sa na-. caosa lamang ac6 nagataoag, c~nimo.,==Solamonte to he liarnado una vez; por una sola vez to ho liamado.* Lugnon mo sa macasa (sincopado) da,==zDilo una sola vez,. por sola una vez. Osahon mo canang tanan.=-= Todo oso hazlo una soLa "cosa; haz. una cosa do todo' oso. * Osa owa maosIa' osA sila nahanipac sa paghis6 -Jod nila.==Uno por uno, cada cual do por si, todos, fueron azotados conformo iban entrando. * Guiosft os&t sila paghatag sa manica6alo.==A.I todos do por si, ai cada uno, A cada cual,- Los di6 medio real. * Osaan MO, 6shan MO guihapon aug abian mo.=Unete siemnp~ro, hazte siempro uno con tu amigo. * Guiosahan na, sa bfina.ang asftoa.'-Ya so uni6 el marido Ala mujer,. con la muj or. * Aug bala'y cong d~aa Mao ang guiosdan sa mnga thuong tanAn ni~kdtong usA ea l6ngsod. ===Ea nil casa antigua, es donde so 'han unido, reuni u urdo, dondo han hocho unc O.p, todas las per

/ 368
Pages

Actions

file_download Download Options Download this page PDF - Page 265 Image - Page 265 Plain Text - Page 265

About this Item

Title
Diccionario bisaya-español v.1 /: compuesto por el Juan Felix de la Encarnacion.
Author
Juan Félix de la Encarnación, Father, 1806-1879.
Canvas
Page 265
Publication
Manila :: Tip. de "Amigos del País,",
1885.
Subject terms
Bisayan languages -- Dictionaries -- Spanish
Spanish language -- Dictionaries -- Bisayan

Technical Details

Link to this Item
https://name.umdl.umich.edu/aqp5055.0001.001
Link to this scan
https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/aqp5055.0001.001/274

Rights and Permissions

The University of Michigan Library provides access to these materials for educational and research purposes. These materials may be under copyright. If you decide to use any of these materials, you are responsible for making your own legal assessment and securing any necessary permission.

Manifest
https://quod.lib.umich.edu/cgi/t/text/api/manifest/philamer:aqp5055.0001.001

Cite this Item

Full citation
"Diccionario bisaya-español v.1 /: compuesto por el Juan Felix de la Encarnacion." In the digital collection The United States and its Territories, 1870 - 1925: The Age of Imperialism. https://name.umdl.umich.edu/aqp5055.0001.001. University of Michigan Library Digital Collections. Accessed May 12, 2025.
Do you have questions about this content? Need to report a problem? Please contact us.