Diccionario bisaya-español v.1 /: compuesto por el Juan Felix de la Encarnacion.
Annotations Tools
220 LO. cerro 6 monte, etc. * LIevar alguna cosa 6. la otL'a 'banda 6 detr6.s de algutna esquina, monte, etc. LOOAD, Troncho 6 cogollo comestible, cu~alquiera que sea. LOOAG, V. Loag..LOQAG LOQAG. V. Lodg Lodg. LOOANG. V. Loang. LOOAN L60AN. Especie de caracolillos que s crian en charcos y lugares de agua:rebalizada., LOQAS. iReclimir,, rescatar al cautivo. * Redimir con dieola pena corporal pie alguno habia de sufrir. *Por antonoma.sia se entiende este t6rrnino por la ad~mirable obra pie hizo Dios, red~iriendo y rescatand~o al genero hum rano de la esciavitud. del den onio. Qqit.n'g tanain ang m~a tauo gui~panogl6oas sa k.ong Gutinoong Jesucristo sa cabih6.gan, sa ya.oa.===Todos nosotros Los hornbres, (tod-o e'ge'nero hunaano,) fuirnos redimidos por'nuestro Seftor Jesucristo de la esciavituci del dernonio. * Ang Santos ug bilidhion uy6.rnot nga carmat6.yon sa Dios, m6.oy guil6oas nia can6.to sa carnat6.yon nga Ad6yon.==La santa y muy preciosisimia muerte de Dios es con lo que' (el mism;o Sefior) nos redimi6, rescat6 de la muerte eterna. * Sa p6.gl6oas sa, Dios sa mga tauo naog6bot ang infierno, ug nang-g6bot ang mga y6~oa sa dagcOng calisang.==Cuando Dios redimi6 A. lo's hombres, el g6nero humnano, se confutndi6 ell inflerno, y se confandieron. Los demonlios con gran terror.* V. Lacat. con Los ejemplos, y la not~a puest aLfnd a. palabra Ilooay. *acar, poner fu~era dec alguna parte cualquiera cosa, trasto's de cuarto, sala 6 habitacion; animates de'sementeras; embarcaciones de. bajuras, etc, 'etc. interpretar.* Traducir de un idioma' A. otro. LOQAT..Dejar, soltar, a~bandonar, desamparar algu'no.lo que tenia agarrado, lo que estaba desempefiando, la coinisiion de que estaba hecho cargo, etc..LOOAY., V. L oay. LOOB. Acostarse las' ayes, acurrucarse en la tierra, en el hoyo que hicieron, en'i tapias, 6.rboles, etc.* Ponerse Las' g'allinas sobre'los hevos para empollarlos, fornent6.ndolos con Su calor. * T ob. LOOC. Efisenada de a ri, el e'spacioqu ha desde una pIunta 'a otra, en Las costas ptie bafiia el. mar. *Quinalo6can, 6 quinal6c an. (Sincopado.)zToda La~ tierra~ 6 costa pie comprende alguna ensenada. *'Asir, agarrar hi alguno por la garganta, apretaindole. Ahogar.* Apretar, oprimir,: comnprimir, estrechar, estrujar 'a alguno sujet'Andole,,uni6nclole y' cosi6ndole.con La tierra. *'Molestarse alguno, rendirse cansarse, agobiarse, sofocarse, con la cai'ga que: Neva. LOOD. Tener alguno revuelto, alterado!el est6mago, sentir ganas de vpmitar, n6.useas, bascas, ainsials. * ostrar alguno sentimiento porque no Le 'dieron lo qedeseAba. * Aburrirse alguno, cansarsefsdiarse por Los malos tratarnientos quo recibe~ de sut padre, d~e SU arno, tutor, curadoi~, etce. *T ener alguno asco de las cosas. s-icias que vi6, v6.<. H acer ascos, mirar con el despreejo d~ebido,, la inmoralid~ad, la mala conducta y Las costurnbres puercas y inund~anas del projimo, Las acciones que incitan. Lu~juria, Las que provienen de ella, etc.. LOOG. IRernontarse alguno, huirse, ocultarse en los montes, y el que, anda asi huyendo, por no querer cumplir con, sus obligaciones, por algun delito que haya cometido, 6 por ser de genio montar6.z y, selv6.tiwo. LOOM._ Limpiar alguna arna 6 herramienta, echarla, ponerla en vinagre Ai otro licor A.grio 6 kiido paraI Li mpiarla. LOOM.' Faltar 6. Los nifios La respiracion cuando lto LO. ran demasiado, agitarse, conmovers~e, irritarse, espiritarse. *,Puede tambien significar el mismo, efeoto en aduiltos y gente grand~e, si proviene de la mismna LOON. Poner, colocar, empacar unas cosas Sobre o tra s. * Vestir dos sayas, tres, etc., dos 6 mas caizones, camisas, etc. * Racer muehos dobleces en cualquiera cosa, en s6.bana, cortina, pabellon etc. * ivir en -una casa, como pupilos, 6 como vecinos que habitan distintos cuartos 6 aposentos. *Estar amancebados dos homnbres con una mujer y vice vers. *V. la palabra _ipon y Los eemplos. * Cubri Jo guisado; 6 cocido con plato 11 otra cosa. LO-ON. Pescado asado. * Las hojas de pl6.tano, coco, etc., con quoe ta'an la olla de morisqueta para.que esta se cueza bien. LOONG. Hueso de la cabeza de pez. 'raya. * Co-. mer el. pe~rro 6 garto lo quo pitla, aunque sea en, la olla, carajay, etc. LOQY. Mojarse alguno, mojar 6 remojar algo.* Estar, perm~anecer en el agua, persona 6 bruto, refres-, c~ndose, moj6.ndose 6' bofii6ndose. LOOP. Tapa'dera de cualquier cosa, y de 'cualquiera inateria. LOOS. Romperse, troncharse carrizo, cafia, de maiz, paja de Palay, etc, con el viento, pis6.ndolo 6 por otra causa.* Irse a.1gunQ, escabullirse sin se r visto ni oido. LOQY. Misericordia, piedad, cornpasion, l6stirna; toner alguno cornpa sion de otro, misericordia, piedad., U6stima, y ser misericordioso, compasivo, piadoso y propenso 6. tener lAstimna.* Nal6oy ac6 sa 6.cong isigca. tauo ar6n calo6yan ac6 sa Dios.==Tengo compasion, misericordia, de mi pr6jimo, par que Dios tenga. pied~ad de mi. * Mal~oy *Lc6 canimo, apan uaL6. ac6 ing 6.rang icat6.bang canfmo,=Yo tengo, tendi~a compasion de ti,,. (de buena gana to mostraria, mi pie dad) 'pero no tengo recursos con que ayuidarte,' carezoo de lo necesario para favorecerte. (No ten'!) dinero, no conozco al juez, etc, etc.) Bisan, nga diii a06 mm. ciala cania, sap6nao colmrang cania, ug sa pagcabiitang'nia nga' macalol6oy, hingcal6y-an. (por sincopa) co, siya dih6..=:=Aunque no co nozco yo 6. 61, con mirarle solamente, y 6 su estado miserable, digno de compasion, al momento, de repente, tuve l6.stirata de 61 * Naquigmal6oy na~quimal~oy ac6 sa atub6ngsrn mo' tilngod sa a.coug 6.nac.-=Pido misericordia ante ti, entUt presencia, ~por mi hijo, 6. favor, en olsequio de mi hijo. * C6.dtong lang pagl6.ban canh.os paga'bot can6.co sa dagco'ng calis6d, sa c'Anhin'g tiernpo, m6.o gayod aug icahtoy co cania caroiing guilisdan sia op'6d.=Et habermue 61 ayadado, socorrido,. favorecido, protegido, amparado, cutando, eotro tiemp o, en Los tiempos pasados, me agrobi6 un, *grande trabajo,. vino sobre mi una grande desgracia, me ha~ll en grande apuro, comnprorniso, es el motivo porque yo me c ompadezco, tengo lastirna de 61, ahora *que tambien se halla en conilicto, ahora que tambien es des(Yraciado. * Aug ipaquimalooy co sa Dios mao nga dili 6nta ac6 nia paguad-an sa iang santos nga. gracia.=La: nisericordia pue yo 'id o A. Dios, lo que yo pido 6. Dios misericordiosarnente, es qie no per, niaque me falte sui Santa gracia. * Nahical6oy; man ac6, c6.y tac-is man Siang tuod nga caloy-a~n.-Me entern'eci, tuve lasti'ma, de 6l, porque es. verdaderarnente digno de compasion. * Calooyi (por impersonal) ac6, Guinoo, ingon sa pagcadagco sa calooy ino, ingon sacalooy mong dagc6.au.-=Miserere mci Deus, secendum magnam misericordiarn tuain. *Ug ingon sa pagoadaghan sa mga calooy MO, pagoadon mo, panasa (por i ra. personal) ang pagcadaotau co, aug cadaot co..=Et
-
Scan #1
Page #1 - Front Matter
-
Scan #2
Page #2 - Title Page
-
Scan #3
Page #3
-
Scan #4
Page #4
-
Scan #5
Page #5
-
Scan #6
Page #6
-
Scan #7
Page #7
-
Scan #8
Page #8
-
Scan #9
Page #9
-
Scan #10
Page 1
-
Scan #11
Page 2
-
Scan #12
Page 3
-
Scan #13
Page 4
-
Scan #14
Page 5
-
Scan #15
Page 6
-
Scan #16
Page 7
-
Scan #17
Page 8
-
Scan #18
Page 9
-
Scan #19
Page 10
-
Scan #20
Page 11
-
Scan #21
Page 12
-
Scan #22
Page 13
-
Scan #23
Page 14
-
Scan #24
Page 15
-
Scan #25
Page 16
-
Scan #26
Page 17
-
Scan #27
Page 18
-
Scan #28
Page 19
-
Scan #29
Page 20
-
Scan #30
Page 21
-
Scan #31
Page 22
-
Scan #32
Page 23
-
Scan #33
Page 24
-
Scan #34
Page 25
-
Scan #35
Page 26
-
Scan #36
Page 27
-
Scan #37
Page 28
-
Scan #38
Page 29
-
Scan #39
Page 30
-
Scan #40
Page 31
-
Scan #41
Page 32
-
Scan #42
Page 33
-
Scan #43
Page 34
-
Scan #44
Page 35
-
Scan #45
Page 36
-
Scan #46
Page 37
-
Scan #47
Page 38
-
Scan #48
Page 39
-
Scan #49
Page 40
-
Scan #50
Page 41
-
Scan #51
Page 42
-
Scan #52
Page 43
-
Scan #53
Page 44
-
Scan #54
Page 45
-
Scan #55
Page 46
-
Scan #56
Page 47
-
Scan #57
Page 48
-
Scan #58
Page 49
-
Scan #59
Page 50
-
Scan #60
Page 51
-
Scan #61
Page 52
-
Scan #62
Page 53
-
Scan #63
Page 54
-
Scan #64
Page 55
-
Scan #65
Page 56
-
Scan #66
Page 57
-
Scan #67
Page 58
-
Scan #68
Page 59
-
Scan #69
Page 60
-
Scan #70
Page 61
-
Scan #71
Page 62
-
Scan #72
Page 63
-
Scan #73
Page 64
-
Scan #74
Page 65
-
Scan #75
Page 66
-
Scan #76
Page 67
-
Scan #77
Page 68
-
Scan #78
Page 69
-
Scan #79
Page 70
-
Scan #80
Page 71
-
Scan #81
Page 72
-
Scan #82
Page 73
-
Scan #83
Page 74
-
Scan #84
Page 75
-
Scan #85
Page 76
-
Scan #86
Page 77
-
Scan #87
Page 78
-
Scan #88
Page 79
-
Scan #89
Page 80
-
Scan #90
Page 81
-
Scan #91
Page 82
-
Scan #92
Page 83
-
Scan #93
Page 84
-
Scan #94
Page 85
-
Scan #95
Page 86
-
Scan #96
Page 87
-
Scan #97
Page 88
-
Scan #98
Page 89
-
Scan #99
Page 90
-
Scan #100
Page 91
-
Scan #101
Page 92
-
Scan #102
Page 93
-
Scan #103
Page 94
-
Scan #104
Page 95
-
Scan #105
Page 96
-
Scan #106
Page 97
-
Scan #107
Page 98
-
Scan #108
Page 99
-
Scan #109
Page 100
-
Scan #110
Page 101
-
Scan #111
Page 102
-
Scan #112
Page 103
-
Scan #113
Page 104
-
Scan #114
Page 105
-
Scan #115
Page 106
-
Scan #116
Page 107
-
Scan #117
Page 108
-
Scan #118
Page 109
-
Scan #119
Page 110
-
Scan #120
Page 111
-
Scan #121
Page 112
-
Scan #122
Page 113
-
Scan #123
Page 114
-
Scan #124
Page 115
-
Scan #125
Page 116
-
Scan #126
Page 117
-
Scan #127
Page 118
-
Scan #128
Page 119
-
Scan #129
Page 120
-
Scan #130
Page 121
-
Scan #131
Page 122
-
Scan #132
Page 123
-
Scan #133
Page 124
-
Scan #134
Page 125
-
Scan #135
Page 126
-
Scan #136
Page 127
-
Scan #137
Page 128
-
Scan #138
Page 129
-
Scan #139
Page 130
-
Scan #140
Page 131
-
Scan #141
Page 132
-
Scan #142
Page 133
-
Scan #143
Page 134
-
Scan #144
Page 135
-
Scan #145
Page 136
-
Scan #146
Page 137
-
Scan #147
Page 138
-
Scan #148
Page 139
-
Scan #149
Page 140
-
Scan #150
Page 141
-
Scan #151
Page 142
-
Scan #152
Page 143
-
Scan #153
Page 144
-
Scan #154
Page 145
-
Scan #155
Page 146
-
Scan #156
Page 147
-
Scan #157
Page 148
-
Scan #158
Page 149
-
Scan #159
Page 150
-
Scan #160
Page 151
-
Scan #161
Page 152
-
Scan #162
Page 153
-
Scan #163
Page 154
-
Scan #164
Page 155
-
Scan #165
Page 156
-
Scan #166
Page 157
-
Scan #167
Page 158
-
Scan #168
Page 159
-
Scan #169
Page 160
-
Scan #170
Page 161
-
Scan #171
Page 162
-
Scan #172
Page 163
-
Scan #173
Page 164
-
Scan #174
Page 165
-
Scan #175
Page 166
-
Scan #176
Page 167
-
Scan #177
Page 168
-
Scan #178
Page 169
-
Scan #179
Page 170
-
Scan #180
Page 171
-
Scan #181
Page 172
-
Scan #182
Page 173
-
Scan #183
Page 174
-
Scan #184
Page 175
-
Scan #185
Page 176
-
Scan #186
Page 177
-
Scan #187
Page 178
-
Scan #188
Page 179
-
Scan #189
Page 180
-
Scan #190
Page 181
-
Scan #191
Page 182
-
Scan #192
Page 183
-
Scan #193
Page 184
-
Scan #194
Page 185
-
Scan #195
Page 186
-
Scan #196
Page 187
-
Scan #197
Page 188
-
Scan #198
Page 189
-
Scan #199
Page 190
-
Scan #200
Page 191
-
Scan #201
Page 192
-
Scan #202
Page 193
-
Scan #203
Page 194
-
Scan #204
Page 195
-
Scan #205
Page 196
-
Scan #206
Page 197
-
Scan #207
Page 198
-
Scan #208
Page 199
-
Scan #209
Page 200
-
Scan #210
Page 201
-
Scan #211
Page 202
-
Scan #212
Page 203
-
Scan #213
Page 204
-
Scan #214
Page 205
-
Scan #215
Page 206
-
Scan #216
Page 207
-
Scan #217
Page 208
-
Scan #218
Page 209
-
Scan #219
Page 210
-
Scan #220
Page 211
-
Scan #221
Page 212
-
Scan #222
Page 213
-
Scan #223
Page 214
-
Scan #224
Page 215
-
Scan #225
Page 216
-
Scan #226
Page 217
-
Scan #227
Page 218
-
Scan #228
Page 219
-
Scan #229
Page 220
-
Scan #230
Page 221
-
Scan #231
Page 222
-
Scan #232
Page 223
-
Scan #233
Page 224
-
Scan #234
Page 225
-
Scan #235
Page 226
-
Scan #236
Page 227
-
Scan #237
Page 228
-
Scan #238
Page 229
-
Scan #239
Page 230
-
Scan #240
Page 231
-
Scan #241
Page 232
-
Scan #242
Page 233
-
Scan #243
Page 234
-
Scan #244
Page 235
-
Scan #245
Page 236
-
Scan #246
Page 237
-
Scan #247
Page 238
-
Scan #248
Page 239
-
Scan #249
Page 240
-
Scan #250
Page 241
-
Scan #251
Page 242
-
Scan #252
Page 243
-
Scan #253
Page 244
-
Scan #254
Page 245
-
Scan #255
Page 246
-
Scan #256
Page 247
-
Scan #257
Page 248
-
Scan #258
Page 249
-
Scan #259
Page 250
-
Scan #260
Page 251
-
Scan #261
Page 252
-
Scan #262
Page 253
-
Scan #263
Page 254
-
Scan #264
Page 255
-
Scan #265
Page 256
-
Scan #266
Page 257
-
Scan #267
Page 258
-
Scan #268
Page 259
-
Scan #269
Page 260
-
Scan #270
Page 261
-
Scan #271
Page 262
-
Scan #272
Page 263
-
Scan #273
Page 264
-
Scan #274
Page 265
-
Scan #275
Page 266
-
Scan #276
Page 267
-
Scan #277
Page 268
-
Scan #278
Page 269
-
Scan #279
Page 270
-
Scan #280
Page 271
-
Scan #281
Page 272
-
Scan #282
Page 273
-
Scan #283
Page 274
-
Scan #284
Page 275
-
Scan #285
Page 276
-
Scan #286
Page 277
-
Scan #287
Page 278
-
Scan #288
Page 279
-
Scan #289
Page 280
-
Scan #290
Page 281
-
Scan #291
Page 282
-
Scan #292
Page 283
-
Scan #293
Page 284
-
Scan #294
Page 285
-
Scan #295
Page 286
-
Scan #296
Page 287
-
Scan #297
Page 288
-
Scan #298
Page 289
-
Scan #299
Page 290
-
Scan #300
Page 291
-
Scan #301
Page 292
-
Scan #302
Page 293
-
Scan #303
Page 294
-
Scan #304
Page 295
-
Scan #305
Page 296
-
Scan #306
Page 297
-
Scan #307
Page 298
-
Scan #308
Page 299
-
Scan #309
Page 300
-
Scan #310
Page 301
-
Scan #311
Page 302
-
Scan #312
Page 303
-
Scan #313
Page 304
-
Scan #314
Page 305
-
Scan #315
Page 306
-
Scan #316
Page 307
-
Scan #317
Page 308
-
Scan #318
Page 309
-
Scan #319
Page 310
-
Scan #320
Page 311
-
Scan #321
Page 312
-
Scan #322
Page 313
-
Scan #323
Page 314
-
Scan #324
Page 315
-
Scan #325
Page 316
-
Scan #326
Page 317
-
Scan #327
Page 318
-
Scan #328
Page 319
-
Scan #329
Page 320
-
Scan #330
Page 321
-
Scan #331
Page 322
-
Scan #332
Page 323
-
Scan #333
Page 324
-
Scan #334
Page 325
-
Scan #335
Page 326
-
Scan #336
Page 327
-
Scan #337
Page 328
-
Scan #338
Page 329
-
Scan #339
Page 330
-
Scan #340
Page 331
-
Scan #341
Page 332
-
Scan #342
Page 333
-
Scan #343
Page 334
-
Scan #344
Page 335
-
Scan #345
Page 336
-
Scan #346
Page 337
-
Scan #347
Page 338
-
Scan #348
Page 339
-
Scan #349
Page 340
-
Scan #350
Page 341
-
Scan #351
Page 342
-
Scan #352
Page 343
-
Scan #353
Page 344
-
Scan #354
Page 345
-
Scan #355
Page 346
-
Scan #356
Page 347
-
Scan #357
Page 348
-
Scan #358
Page 349
-
Scan #359
Page 350
-
Scan #360
Page 351
-
Scan #361
Page 352
-
Scan #362
Page 353
-
Scan #363
Page 354
-
Scan #364
Page 355
-
Scan #365
Page 356
-
Scan #366
Page 357
-
Scan #367
Page 358
-
Scan #368
Page 359
Actions
About this Item
- Title
- Diccionario bisaya-español v.1 /: compuesto por el Juan Felix de la Encarnacion.
- Author
- Juan Félix de la Encarnación, Father, 1806-1879.
- Canvas
- Page 220
- Publication
- Manila :: Tip. de "Amigos del País,",
- 1885.
- Subject terms
- Bisayan languages -- Dictionaries -- Spanish
- Spanish language -- Dictionaries -- Bisayan
Technical Details
- Link to this Item
-
https://name.umdl.umich.edu/aqp5055.0001.001
- Link to this scan
-
https://quod.lib.umich.edu/p/philamer/aqp5055.0001.001/229
Rights and Permissions
The University of Michigan Library provides access to these materials for educational and research purposes. These materials may be under copyright. If you decide to use any of these materials, you are responsible for making your own legal assessment and securing any necessary permission.
Related Links
IIIF
- Manifest
-
https://quod.lib.umich.edu/cgi/t/text/api/manifest/philamer:aqp5055.0001.001
Cite this Item
- Full citation
-
"Diccionario bisaya-español v.1 /: compuesto por el Juan Felix de la Encarnacion." In the digital collection The United States and its Territories, 1870 - 1925: The Age of Imperialism. https://name.umdl.umich.edu/aqp5055.0001.001. University of Michigan Library Digital Collections. Accessed May 12, 2025.