Tabel van oud- en nieuw-Indische alphabetten: Bijdrage tot de palaeographie van Nederlandsch-Indie,/ door K.F. Holle.

- 18 -

Ook -op Bali 'moeten- bronzen platen zijn gevonden, waaromtrent Dr.
NEUBRONNER VAN DER TUUK heeft beloofd te zullen berigten.
Op katoen is voorgesteld een kaart van een groot deel der Soendalanden; dit stuk is'een kleine 300 jaar oud. (1)
III. De Buitenbezittingen.
Voor zoover ik- weet, zijn van Sumatra's ouden tijd al!een een paar
inscripties op steen bekend (Pager-roejoeng, Batoe-beragoeng en Koeboer Radja).van het begin der: 14e eeuw (1269 en 1278) van (aka met de Kambodja-type en een gouden plaat met Nagari-type uit een tope (2). Hier dient
ook nog te worden vermeld de steen- inscriptie (trachiet) -van Baros. In het'
Palembangsche moeten ook koperen platen en een zilveren bestaan, echter
niet zoo heel oud. Die, bedoeld in Tijdschr. Gen. deel 1.8, bladz. 186, wordt
niet ouder geschat dan 150 jaar en bevindt zich in handen van een hoofd
der..Pasemah-landen.
Evenzoo worden in de Lampongs ook wel piagems aangetroffen met
Javaansch schrift op koperen platen gegriffeld, uit den tijd dat die streek onder de Bantamusche Sulthans stond. Zeker niet ouder dan de 16e eeuw.Voor zoover het inlandsche schrift niet door het Arabische is verdrongen,
griffelt de Batakker, Redjanger en Lamponger nu zijn schrift op bamboe, een
enkele keer op rotan; ook worden vele mss. aangetroffen, geschreven op boombast (3) met inkt, en soms wordt ook wel.van ons papier gebruik gemaakt.
Ook werd en wordt het lontar-blad in sommige streken gebezigd. Het
oudste bekende Lampong-ms. wordt geschat niet meer dan een' 200 jaar oud
te zijn. (Zie //Les mss. L'ampongs" v. Dr. Neubr. v. d. Tuuk).
Van Bali is een korte grot-inscriptie (van 933 van Qaka), Kambodjaof Kawi-type, bekend; overigens is nu nog het lontar-blad het gewone sehrijfmateriaal, waarin het schrift gegriffeld wordt.
Van koperen of bronzen platen op dit eiland sprak ik zoo even. Het
is mij niet bekend of zij al of niet met et Kawi-karakters beschreven zijn.
Van Borneo hebben wij de.steen-inscriptie van Koetei.
Oude mss. van Celebes schijnen, behalve enkele in oud-Mak. schrii- van
de 17e eeuw, niet meer te bestaan; die van lateren tijd zijn geschbreven oppapier, evenals op Bima en Endeh geschiedt, waar- men ook wel van lontar-blad
gebruik maakt.
Behalve op Celebes, wordt het Boeginesche.alphabet ook gebruikt in
Boeginesche kolonien, die zich in den Riouw-archipel en op Borneo hebben ge

vestigd. Andere Ned. Indische volkeren, zooals de Dajaks, de Alfoeren, debevolking der Molulkken, enz. bezitten. geen eigen alphabet; en, of enkele hunner
er vroeger een bezaten, is niet bekend. Voor zoover daar geschreven wordt, bedient
men er zich of van ons letterschrift of van het Arabische, het laatste vooral door
(') Zie Tijdscluift Genooschap Deel XXIV (Kaart Tji-ela).
() zi nt,, v enootscha Deel. X f, 7-77
(3) De schors yan den Alimboom,