Euchologia, neu, Yr athrawiaeth i arferol weddio o waith y gwir anrhyddedus dad Joan Prideawx ... ; Rhodd a adawodd ef ar ei ddyddd diwedd iw ferched yn ddirgel, iw hyfforddi hwy ir cyfriw reidiol arferau, on Llyfr Gweddi gyffredin. : Ac a ddichou roi bodlonrwydd ym mhob achos heb edrych ar ol y goleuadàu newyddion ai parodbryd lewyrchoedd.

PEN. VII. Am wilied am atteb gra∣susol oddiwrth Dduw ar arwyddion diogelaf o adnabod hynny.

NI rydd neb erfynniau at arall ond a ddis∣gwyl am atteb, or modd y byddont yn sefyll. Gwei∣sion Benhadad yr rhai oe∣ddynt ymbilwyr mewn sach liain a rhaffau o am∣gylch, eu pennau tros eu meistr, at Ahab orfoled∣dus a ddalient sulw yn ddy∣fal a ddeuai dim oddiwrtho ef, ar a allent hwy graffu

arno. Ar rwymedigaeth E∣ster ym mhlith y gweryfon iw dwyn at Ahasferus i ddewis brenhines. Morde∣decai a rodiodd be••nydd o flaen cyntedd ty r gwragedd, i wybod llwyddiant Hester a pheth a wnelid iddi, y mae yn rheidiach o lawer i er∣synwyr Duwiol a roesant i fynu eu gweddiau at Dduw, mewn matterion or berthy∣nas oruchelaf: i wilied beth a fydd y digwyddiad o ho∣nynt, mal os llwyddant y byddo eu diolchgarwch yn gyfattebol: os amgen eu gofal i chwilio allan y lle y mae yr attaliaeth, a holl ddiwydrwyd a ellir ei ar∣fer iw symud ef. Ar hyn y mae r Psamydd yn ymroi: Gwrandawaf beth a ddywaid yr Arglwyd Dduw canys efe a draetha heddwch iw b••bl,

ac iw Sainct, mal na threant drachefn at ynfydrwydd. Felly Michah yn ail, y pryd nad oedd na chefaill na gwraig na phlant llai o lawer gweision i ymddiried vd∣dynt mi edrychaf ar yr Ar∣glwydd (medd ef) disgwy∣liaf wrth Dduw fy iachy∣dwriaeth, fy Nuw am gw∣rendy. Yr unrhiw ddisgwy∣liad a welwn ni Habacuc yn ei broffesu, gan ddisgwyl beth a wnai Dduw yng∣hylch y dinistr bygythiol oddiwrth y Caldeaid yr hwn y bu ef ddifrifol i weddio yn eu herbyn, safaf fynisgwylfa (medd ef) ac ymsafydlaf ar y Twr, ac a wiliaf i edrych beth a ddy∣waid ef wrthyf, a pheth at∣tebaf pan im cerydder. Ca∣nys yr hwn a dybio yn ddigonol weddio, heb ddal

sulw pa ffrwyth a ddel o honi, ellir ei, gyffelybu ir ostrids yr hon a âd ei hw∣yau yn y ddaiar, ac ai cyn∣hesa hwy yn y llwch heb fawr brisio beth a ddel o honynt wedi hynny. Rhaid in dichlyndod gofalus fod yn fwy na hynny, nid yn vnig i weddio yn wresog, ei∣thr i wilied yn ammynedd∣gar nes gweled rhyw ar∣wydd ar ein daioni, am ein cyssur mewn bywoliaeth dda, a chywilydd ir rhai au cashant; nid yw Gwyrthiau i ddysgwyl am danynt yma, yn y cyfriw oleuni eglur or Efengyl, yr hon a gadarn∣hawyd trwy wrthiau: eithr dal sulw ar ddigwyddiadau a ddylid, mal y gallom ddirnad, Pa cyn belled y cyrhaeddodd nerth ein gwe∣ddiau.

Pan welodd gwas Abra∣ham ai lygaid y modd y llwyddodd yr holl bethau a weddiasai ef am danynt, wrth waith parodrwydd Rebecca yn rhoddi iddo ddiod, ac yn dyfrhau ei gamelod, ni amheuodd na wrandawsai Dduw ei we∣ddi.

A chyssur Hannah yn ol gweddio at Dduw am gael mab oedd eglurwch odiae∣thol, na fwrid moi gobaith yn ofer.

Logic neu ymresymiaith Gwraig Manoah yn y cy∣friw achosion a eill sefyll am reol, y weithred an har∣wain ni at y gweithredwr, y hynny a welwn at y peth y c••wiliwn ar ei ol. Pe myn∣nasei (medd hi) yr Argl∣wydd ein lladd ni (mal yr ych chwi fyngwr yn tybed)

ni ddyrbynuiasei ef boeth offrwm, a bwyd offrwm on llaw ni, ac ni ddenghosasei efe i ni yr holl bethau hyn, ac ni pharasei efe i ni y pryd hyn glywed y fath be∣thau. Ar ddadliaith y wraig hon gan hynny, pa ham na ddichon y gwyr goreu ar gwragedd fyned ym mlaen fal hyn i gasglu a dyfalu beth a ddaw oi gweddiau duwiolaf? Y mae r Apostol at y Galatiaid yn gosod i lawr naw o ffrwythau yr yspsyd a phwy bynnac sydd yn gynysgae∣ddol or rhain nid ydyw tan vnrhiw gyfraiih gondem∣nedig yr rhain ydynt, 1. Ca∣riad. 2. Llawenydd. 3. Tan∣ghneddyf. 4. Hirymaros. 5. Cymwynasgarwch. 6. Dai∣oni. 7. Ffydd. 8. Add∣fwynder. 9. Dirwest.

Oc yn ol tywallt ein erfynniau gostyngodig at Dduw yn ol holiad didueddol ein cydwy∣bodau dieuog, y cawn ein ca∣riad i Dduw a dyn yn cyn∣nyddu, ein llawenydd, trwy ryw ddigwyddiadau daionus yn derchafu, ein heddwch, yn gystal i mewn, ac allan, wedi ei gadaruhau, ein hir ymaros wedi ei fywhau, ein cymwynasgarwch heb ei gamarfer, ein synwyr neu ein daioni yn fwy cymerad∣wy, ein ffyrdd neu ein ffy∣ddlondeb yn cael ymddiri∣aid ynddynt, ein addfwynder yn ynnill eraill, an cyme∣droldeb tymerus mewn rhiw fesur da yn gwellhau; pa ham na allwn ni ddiben∣nu neu goncludio fod ein holl weddiau wedi ei cyme∣ryd i mewn, ai gosod ar y llinyn, neu r ffil yn Stafell

Seren Duw, i feddwl ym mhellach am danynt in dai∣oni an lles ni? Canys wrth ein gwaith yn rhodio yn yr yspryd mal y mae r Apo∣stol yn rhoi rheol yno) ni gawn wybod pa ffordd y mae r yspryd yn chwythu, wrth yr hwn yr ym yn byw. Ac ir rhodio hwn yn yr yspryd, y mae n rheidiol saith cydymaith.

1. Goleuni heb yr hwn nid oes na rhodio na gwei∣thio. Y mae r nos yn dy∣fod pryd na all vn dyn wei∣thio.

2. Hyder i ddyfod o hyd ir nefoedd, lle mynnem ein bod yn gimaint nad ydym ni yma ond dieithriaid a phererynnion.

3. Cariad ir wlad ir hon yr ydym yn rhodio; wrth fod yn absenol oddywrth

yr hon, y mae hiraeth Da∣vid, pa bryd y deuaf, ac yr ym ddangosaf o flaen Duw, yr hen Simeon yn ceisio ei ly∣thyrau gollyngdod yr aw∣rhon Arglwydd y gollyngi dy was i ymadel mewn tanghne∣ddyf, yn ol dy air: a dymu∣niad St. Paul i gael ei ym∣ddattodiad ac i fod gyd a christ.

4. Diogelwch on bod yn y ffordd vnion atti, gwe∣lwch pa fodd y rhodioch yn ddiesceulus (medd yr A∣postl) nid fel anoethion ond fel doethion gan brynur am∣ser oblegit y dyddiau sy ddrwg.

5. Sobrwvdd, canys gwyn∣fydedig yw yr rhai per∣ffaith eu ffyrdd, y rhai a ro∣diant ynghyfra••th yr Argl∣wydd, yr hon ai harwain yn ddiogel fendigedig.

6. Heddychlonrhwydd ai cyd-ymdeithwyr, gwelwch na syrthioch allan ar y ffordd (medd Joseph wrth ei frodyr) yr hyn fynychaf a wnawn trwy wag ogoniant, (hynny y mae r Apostl yn ei ddanod( gan ymannog ei gilydd gan genffigennu wrth ei gilydd, pryd y mae cyf∣fredin flinderau neu fendi∣thion, yn ein annog ni fwyaf i vndeb.

7. Diddanwch syn me∣lysham yr holl groesan ar y ffordd ac an cyssura ni i fy∣ned ym mlaen gyd a sic∣crwydd or goron, a osodwyd on blaen ni: y rhai a o∣cheneidiant ac a waeddant am ffieidd-dra yr amsero∣edd, ac a welant (megis) llaw dduw yn dderchafe∣dig i daro, a gant weled rhai wedi eu nodi (megis

yn Ezeciel ar Dadcuddiad) yr hyn a allwn ni wybod ynom ein hunain, os gwe∣lwn gyfluniad rhwng ein gwe thredoedd an erfyn∣niau. Canys oni ddichon ef yr hwn (megis gwir Na∣thaniel heb dwyll) syn ei gael ei hunan yn ostyngedig ynddo ei hunan, yn alaru am ei bechodau, yn add∣fwyn wrth ei gefeillion, yn newynu a sychedu i wneu∣thur daioni i bob dyn; yn drugarog wrth y truan; yn bur yn ei amcanion, yn amyneddgar yn diod••ef ca∣mau, er mwym cyfiawn∣der, ddiweddu yn ddiogel fod n••d o fendith wedi ei daro arno, yr hwn yw r prif nod, y mae ein gwe∣ddiau yn saethu atto ond paham y rhaid i ni fyned ym mhellach yn hyn o beth

na gweddi r Arglwydd: os gwelwn ein meddyliau yn ddidueddol yn ymdrechu i amgylchu:

1. Sancteiddio enw Duw vwchlaw pob peth.

2. I dderchafu ei Deir∣nas ai ecclwys.

3. I wneuthur ei ewyl∣lys yn cadw ei air.

4. I gydnabod gyd ag holl ddiolchgarwch ein ba∣ra beunyddiol.

5. Ein parodrwydd i faddeu i bawb eraill ei cam∣weddau yn ein herbyn, fel y gallom dderbyn maddeu∣ant on holl bechodau oddi∣wrtho ef.

6. Ein deisyfiadau i fod yu rhydd oddiwrth holl brofedigaethau y cnawd ar byd, yn yr rhai in difethir, os gadewir ni i ni ein hu∣nain. Ac,

7. On ymddiffyniad rhag rhuthrau a dichellion y llew rhuadwy hwnnw yr hwn sydd bob amser yn rhodio oddiamgylch, gan geisio y neb a allo ei lyngcu. Oni ddylai y cyfriw ddeisyfia∣dau calonnog, y rhai ni allant gyfodi oddiwrth ein nerth ein hunain, ein sic∣crhau ni fod adroddiad ca∣lonnog y weddi hon o gy∣sylltiad y mab, yn cael ffafor gyd ar Tad, in buddygo∣liaeth oreu ni mewn am∣ser dyledus iw gyflawni.

Mal hyn y cawsoch chwi (fy mhlant anwyl) angen∣rheidrwydd Gweddi, ac at bwy y mae ei thueddu, y pethau sydd i ni i weddio am danynt; ac anrhydedd cyfreithlon iw arfer wrth ofyn: yr attaliaeth a eill ei rhwystro, ar cymorth eill

ei gwneuthur yn ffrwythlon, yr arwyddion trwy y rhai y gallwn ddywedyd or di∣wedd fod ein gweddiau yn cael ffafor i gael eu derbyn. I roi diben dedwyddol gan hynny ir paratoad yma: pryd y gosodom ni ein hu∣nain i weddio yr hyn (mal y dywaid yr Apostol i ni) sydd raid bod yn ddibaid.

1. Anherfynol Fawrhy∣di Duw.

2. Ein Gwaeldra ein hu∣nain.

3. Twyll a chynddeiri∣ogrwydd ein gwrthwyne∣bwyr, y cnawd, y byd, ar cythrael.

4. Pwys y gorchwyl, yr awn yn ei gylch, sef vn ai ein gwneuthur, ai ein an∣rheithio yn ollawl.

5. Yr hawl sydd genym yn ein jachawdwr Jesu

Grist, yr hwn a wnaeth y cymod trosom.

6. Y cyfrif diddiangol sydd i ni iw roi, ar anhy∣spysrwydd or amser y gel∣wir am danom.

7. Yn olaf, vnionder y farn ddigyfnewidiol, sydd raid ei ystyrried yn ddie∣sceulus ac yn grefyddol ei osod at y galon, megis y gallom felly broffesu gyd ar Psalmydd: ciliwch oddi∣wrthyf oll weithredwyr an∣wiredd canys yr Arglwydd a glywodd lef fy wylofain, cly∣bu r Arglwydd fy neifyfiad yr Arglwydd a dderbyn fy ngweddi. Y modd y gw∣newch hyn yn neullduol, mi rof gais ar osod i chwi hyf∣forddiad eglur, yn yr hyn a ganlyn.

Notes

• Psa. 85.8.
• Mic. 7 9.
• Gal. 5.22, 23.
• Gal. 5.16.
• Joa. 9.4. Psa. 107.30
• Psa. 39.2 Cor. 5.6.
• Psa. 42.2.
• Luk. 2.15.
• Phil. 1.23.
• Psa 119.1.5.
• Eze. 9.4. Dad. 7.3.
• 1 The. 5.17.
• Psa. 4 8, 9.