An ceud chaogad do shalmaibh Dhaibhidh ar a dtarring as an eabhra a meadar dhana gaod︡hilg, le seanadh earraghaoidheal / neoch a dorduigh an feinm a heaglaisaibh, agus a dteaghlichaibh a ghnathuigheas an chanambain sin is na criochaibh ceudna.

About this Item

Title
An ceud chaogad do shalmaibh Dhaibhidh ar a dtarring as an eabhra a meadar dhana gaod︡hilg, le seanadh earraghaoidheal / neoch a dorduigh an feinm a heaglaisaibh, agus a dteaghlichaibh a ghnathuigheas an chanambain sin is na criochaibh ceudna.
Publication
Glasgow:: Do chuireadh so a gelo a Nglasgo ie Aindra Aindrason ...,
1659.
Rights/Permissions

To the extent possible under law, the Text Creation Partnership has waived all copyright and related or neighboring rights to this keyboarded and encoded edition of the work described above, according to the terms of the CC0 1.0 Public Domain Dedication (http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/). This waiver does not extend to any page images or other supplementary files associated with this work, which may be protected by copyright or other license restrictions. Please go to http://www.textcreationpartnership.org/ for more information.

Link to this Item
http://name.umdl.umich.edu/B36974.0001.001
Cite this Item
"An ceud chaogad do shalmaibh Dhaibhidh ar a dtarring as an eabhra a meadar dhana gaod︡hilg, le seanadh earraghaoidheal / neoch a dorduigh an feinm a heaglaisaibh, agus a dteaghlichaibh a ghnathuigheas an chanambain sin is na criochaibh ceudna." In the digital collection Early English Books Online 2. https://name.umdl.umich.edu/B36974.0001.001. University of Michigan Library Digital Collections. Accessed May 2, 2025.

Pages

Page 5

Foirceadul Aithghearr, CHEASNUIGHE, An dus ar na ordughadh le Coimhthional na Ndiagh∣aireadh ag Niarmbanister, a SASGAN. Leis an Daontuighe Ard-seanadh Eagluis na HALBANN, chum a bheith na chuid egin daon mhodh Chrabuigh edir Eaglaisaibh CHRIOSD sha tri RIOGHOCHDAIDH.

CEISD. CReud is crioch arid don duine?

F. Is í is crioch arid don duine Dia do ghlorughadh agus do mhealtin gu suthaine.

Page 6

2. C. Creud an riaghail thug Di dhuinne dar dteagusg chum go fedmaoi esin do ghlorughadh agus do mhealoch duin?

F. Is é focal De (ata ar na chur siō a sgriobtuiraibh an tseintiomna agu an tiomna nuaidh) amhain is riaghai duinn dar dteagusg chum go fedmaoid esin do ghlorughadh agus do mhealin

3. C. Creud ata na Sgriobtuirid gu harid ag teagosg?

F. Ataid na Sgriobtuiridh gu hari ag tegosg gach ni is coir don duin chreitsinn adtimcheall Dhe, agus a dleasdanas ata Dia ag iarraidh ar a duine.

4. C. Creud è Dia?

F. Dia is Spiorad eata neamh-chrioch nuighach, biothbhuain, neamh-chlaoc lodhach, ro-ghlic, ro-chumhachdach ro-naomh, ro-cheart, ro-mhaith, agu ro-fhior!

5. C. A bfuilid tuille Dée ann ach a haon?

F. Ni bfuil achd a haon, an Dia be¦fior.

Page 7

6. C. Cia lion pearsa ata san diagh∣achd?

F. Ataid tri pearsa san diaghachd, an tathair, an mac, agus an Spiorad naomh, agus an triarsa is aon Dia iad, ionan a nadur, coimhmeas a gcumhachd agus an gloir.

7. C. Creud iad orduigha De?

F. Is iad orduighe De a runn sior' ruidhe, da reir comhairle a thoile, leis an dorduigh se roimh laimh, chum a ghloire fein, gach ni thig gu crich.

8. C. Cionnas ata Dia ag cur a or∣duigheadh a ngniomh?

F. Ata Dia ag cur a orduigheadh a ngniomh a noibrighaibh an chruthaigh agus an fhreasdail.

9. C. Creud is obair an chruthaigh ann?

F. Is ì obair an chruthaigh Día do dheanamh na huile neithe do neimhni, le focal a chumhachda, a bhfheadh sé laithe agus iad uile ro mhaith.

10. C. Cionnas do chruthaigh Dia an duine?

Page 8

Do chruthaigh Dia an duine fear agus bean da reir a iomhaighe fein, a neolas, fireuntachd, naomhthachd, le uachdranachd oscionn na gcretuireadh. 11. C. Creud iad oibrighe freasdail De?

F. Is iad oibrighe freasdail De, gu bfuil se ag coimhed, agus ag riaghladh na nuile chretuireadh, le a nuile ghniomharthaibh gu ro-naomh, ro∣ghlic agus gu ro-chumhachdach.

12. C. Creud an gniomh arid freas∣dail do rinn Dia do thaobh an duine san staid an do chruthuighadh é?

F. An tan do chruthigh Dia an duine, do rinn se coimhcheangal beatha ris, ag iarraidh umhlachd iomlan air mar chumhnnt: agus ag toirmiosg dho ni ar bioth it he do chraoibh eolais maith agus uilc faoi phein a bhais.

13. C. An dfanid ar gceudshinnsir ann san cheud staid ann do chruthuigh∣adh iad?

F. Arbheith dar ceud shinnscaraibh ar a mbfagbhail gu saoise a ndtoile fein, do thuiteadar on staid ann do chru∣thighadh

Page 9

iad le peacadh anadhaigh Dhe.

14. C. Creud é peacadh?

F. Is e peacadh briseadh lagha De.

15. C. Cia é an peacadh leis ar thuitcadar ar ceudshinnsir on staid an do chruthuighadh iad?

F. Do bé an peacadh leis an do thuit ar ceudshinnsir on staid ann do chru∣thuighadh iad, gu dith siad an meas toirmisgthe.

16. C. An do thuit an cinneadh daonna uile a gceudpheacadh Adhamh?

F. O do bhith an coimhcheangal ar na dheanamh re Adhamh, ni amhain ar a shon fein achd arson a shliochd; uime sin, an cinneadh daonna uile do thánig a nuas uaidh, tre ginnolchadh gnath∣aighthe, do pheacaidh iadannsan agus do thuit siad maile ris ann sa cheudsheach∣ran.

17. C. Creud an staid ann dug an leagadh úd an cinneadh daonna?

F. Do thug an leagadh úd an cinneadh daonna a staid peacaidh agus truaighe.

Page 10

18. C. Creud é peacadh na staide sin ann do thuit an auin?

F. Trid an leagadh ud, ata an duine faoi chinta ceudpheacaidh Adhamh; faoi easbuidh na ceudfhirentachd, faoi thruailleadh a náduir gu hiomlan (da ngoirthear peacadh gein) agus fa gach uile pheacadh gniomha ata geintin uaidh sin.

19. C. Creud é truaighe na staide sin ann do thuit an duine?

F. Trid an leagadh ud, do chaill an cinneadh daonna uile a gcomhchomann re Dia, ataid faoi a fheirg agus mhalla∣chadh Dhe, agus mar sin ataid fa gach uile thruaighe san bheathuidhse, fan bhás fein, agus fa phianaibh ifrinn gu siorruighe.

20. C. An dfág Dia an cinneadh daonna uile da mbeith cailte a staid a pheacaidh agus na truaighe?

F. Ar dtagha do Dhia da ghean maith fein, roimh thosach an tsaoghail, cuid egin do na daoinaibh chum na beatha suthaine, dorinn se coimhcheangal grasa

Page 11

riu; dan saoradh O staid an pheacaidh agus na truaighe, agus da ntabhairt gu staid slanuighe trid fhearsaoiridh.

21. C. Cia is fearsaoruidh do phobul tagha De?

F. Is e is en fhearsaoruidh do pho∣bul tagha De, an Tighearna Iosa Criosd amhain, neoch ar bheith dho na mhac storruighe do Dhia, do rinneadh e na dbuine, agus mar sin ata se agfantain na Dhia, agus na dhuine, ann do nadur edirghealighte, agus a naon phearsoin a feasda.

22. C. Ar bheith do Chriosd na mhac do Dhia, Cionnas do rinneadh se na dhuine?

F. Do rinnadh Criosd mac Dhe na dhuine, le corp fior agus anam resunta do ghabhail chuge fein ar bheith dho le cumhachd an Spioraid naomh ar na ghabhal a mbroinn muire na hoighe, agus ar a bhreith le, gidheadh a bfeg∣mhais peacaidh.

23. C. Cia iad na hoifig••••dha ata Criosd ag cur a ngniomh mar ar fear∣saoruidhne?

Page 12

F. Ata Criosd mar ar fearsaoruidhne ag cur angniomh Oiffigeadha Faigh, Sagairt, agus Riogh, a raon a staid an Irisluigh agus an Arduighe.

24. C. Cionnas ata Criosd ag cur Oiffig Faigh a ngniomh?

F. Ata Criosd ag cur Oifig Faigh a ngniomh, an toil De chum ar slanuighe dhfoillsiughadh dhuinn, le na fhocal agus le na Spiorad.

25. C. Cionnas ata Criosd ag cur Oifig Sagairt a ngniomh?

F. Ata Criosd ag cur Oifig Sagairt a ngniomh, an é fein do thabhairt suas aon uair na iobairt dodhioladh ceartuis De; agus do dheanamh ar reitigh re Dia; agus an gnatheadarghuidhe do dhenamh ar arsoinne.

26. C. Cionnas ata Criosd ag cur Oifig Riogh a ngniomh?

F. Ata Criosd ag cur Oifig Riogh a ngniomh, le sinn do cheannsughadh dho fein, do riaghladh agus do sheasamh agus le cosg do chur ar na huilibh is naimhde dhosan agus duinne.

Page 13

27. C. Cia iad na neithe ina raibh Criosd ar na irisliughadh?

F. Do bhi Criosd ar na iristiughadh, ina bheith ar a bhreith, agus sin a staid isail, ar na dheanamh faoi an lagh, ag dol fa gach truaighe na beathadhsa, fa fheirg Dhe, agus fa bhas mhalluighte na croiche, ina bheith ar na adhlacadh, agus ag fuireach faoi chumchachda a bhais re scal.

28. C. Cia iad na neithe ina raibh Criosd ar na ardughadh?

F. Do bhi Criosd ar na ardughadh, ina eilerigh o na marbhuibh ar an treas lá, inadhul suas ar neamh, ina shuidhe ar deastaimh Dhe a nathar, agus ina theachd do thabhairt breitheamhnuis ar an tshaoghl ann san la dheigheannach.

29. C. Cionnas atamoid ar air ndea∣namh inar luchd comhpart don tsaoirse do chosain Criosd?

F. Atamoid ar air ndeanamh inar luchd-comhpart don tsaoirse do chofain Criosd, leis an tsaoirse sin a chur ruinn gu heifeachdach le na Spiorad naomh∣thasan.

Page 14

30. C. Cionnas ata an Spiorad ag cur ruinn na saoirse sin do chosain Criosd?

F. Ata an Spiorad ag cur ruinn na saoirse sin do chosain Criosd, an crei∣deamh dhobriughadh ionnain leis an bful se ag ar comhcheangal re Criosd inar gairm eifeachdigh.

31. C. Creud is gairm eifeachdach ann?

F. Is gairm eifeachdach ann, obair Spiorad De, leis an bfuil se ag ar bhfhagbhail ris ionnain fein a bpeacadh agus truaighe, ag soilsiughadh ar ninn∣tinnead ha a neolus Chriosd, ag athnu∣adhughadh ar dtoile, agus ar a lorg sin ag ar ndeanamh deonach agus comasach ar Iosa Criosd a dhlu-ghabhail chugin, mar ata se ar na thairgse dhuinn go saor is an tsoisgel.

32. C. Cia iad na sochair ata an drong ata ar a ngairm gu heifeachdach ag faghail san bheathuidhse?

F. Is iad na sochair ata an drong sin ag faghail, Firenochadh, Ochdmha∣cachd, Naomhachadh; agus gach ile

Page 15

sochair ata ag sruthughadh uatha ran bheathuidhse.

33. C. Creud is Firenochadh ann?

F. Is é Firenochadh gniomh saor ghrasa De, leis an bfuil se ag maitheamh dhuinn ar nuile pheacuidh, agus ag ga∣bhail ruinn mar fhirenaibh ina fhiagh∣naise fein, agus sin amhain ar son firen∣tachd Chriosd ar na meas duinn, agus ar a ghabhail chugainn le creidamh amhain.

34. C. Creud is ochdmhaeachd ann?

F. Is í an ochdmhacachd, gniomh saorghrasa De, leis an bfuilmaoid ar ar ngabhail a naireamh chloinne De, agus leis an bfuil coir aguinn ar gach uile shocharaibh agus uram bheanus doibh.

35. C Creud is naomhachadh ann?

F. An naomhachadh is obair saorghrasa De é, leis an bfuil sinn ar air nathnuadh∣ughadh san duine gu hiomlan da reír fioghrach Dhe, agus ar ar deanamh comasach ni is mo agus ni is mo chum basughadh dopheacadh, as chum bheith beo don fhirentachd.

Page 16

36. C. Creud iad na sochair ata ann sa bheathuidhse ag sruthughadh ó nfhirenochadh, on ochdmhacachd, agus on naomhachadh?

F. Is iad na sochair ata ag sruthughadh uathasin, dearbh-bheachd ar gradh Dhe, siothchaint coguis, obhnas san Spiorad naomh, fas a ngrasa, agus buan, mhaithreachdin ann gu teachd na criche deighannuidhe.

37. C. Creud iad na sochair ata na creidmhigh ag faghail o Chriosd, re ham a mbdis?

F. Ataid anmanna na gcreidmheach re ham a mbais ar a ndenamh foirfe ann naomhachd, agus ar an mball ataid ag dul chum gloir; agus ar mbeith da ngcorpuibh sior-cheangaillte le Criosd, do nîd comhnuidh ina nuaigheannuibh gu nuig an eiseirigh.

38. C. Creud iad an sochair ata na creidmhigh ag faghail ó Chriosd san eiseirighe?

F. Ann san eise irighe, ar bheith do na creidmheachaibh ar a ndusgadh as a

Page 17

nuaigh a ngloir, bíhid siad ar a naith∣niughadh gu follas, agus ar a nlán-sa or∣adh a là an bhreitheamhnais, agus ar a ndenamh uille-bheannuight ann Dia a lán-mhealtín gu sioruighe.

39. C. Creud é an dleasdanas ata Dia ag iarruidh ar a nduine?

F. Is é an dleasdanas ata Dia ag iar∣ruidh ar a nduine, umhlachd da thoile ata ar na foilsinghadh.

40. C. Creud an riaghuil umhlachda thug Dia don duine ar thosach?

F. Do bí an riaghuil umhlachda thug Dia don duine ar thosach, lagh ni modhannidh.

41. C. Cia é an táite ina bfuil an laghsa na modhannidh ar an chur sios gu haithghearra iomlan?

F. Ata an laghsa na modhannidh ar na chur sios gu baihghearra iomlan sna deich Aitheantaibh.

42. C. Creud is suim do na doich Aitheantaibh?

F. Is í is suim do na deich Aithean∣taibh, an Tighearna ar Dia do ghradh∣ughadh

Page 18

le ar nuile chroidhe, le ar nuile anam, le ar nuile neart, le ar nuile inn∣tinn, agus ar gcomharsan do ghradhugh∣adh mar sinn fein.

43. C. Creud is Roimhraite do na deich Aitheantaibh?

F. Ata roimhraite na ndeich Aithcan∣ta ar na chur sios is na briathraibhse [Is mise an Tighearna do Dhia neoch tug thusa a talamh na Heibhghiphte, a teaghuis na daoirse?]

44. C. Creud ata roimhraite na nàeich Aitheanta ag teagosg dhuinn?

F. Ata roimhraite na ndeich Aithe∣anta ag teagosg dhuinn, do bhriogh gur é Dia is Tighearna ann, agus gur é is Dia agus is fearsaoruigh dhuinn, uime sin gu bfuil a Dhfhiachaibh oruinn a uile aitheantasan do choimheud.

45. C. Cia í an chrud Aithne?

F. [Na biodh Dêe oile agad am fhiaghnaise.]

46. C. Creud ata ar na iarruìdh san cheud aithn?

F. Ata an cheud aithne ag iarruidh

Page 19

oruinn, aithniughadh agus admhail gurb e Dia amhain an fior Dhia, agus gurb e ar Diain e, agus sinn adhradh agus gloir do thabhairt do da reir sin.

47. C. Creud ata ar na thoirmiosg san cheud Aithne?

F. Ata an cheud Aithne ag toir∣miosg an Dia fior do shénadh, no an tadhradh agus an ghloir dhlighthear dhosan do ligionn thoruinn, no antabh∣airt daon neach eile.

48. C. Creud ata ar na theagusg dhuinn gu sunnradhach sna briath∣ruibhse san cheud Aithne [am fhiagh∣nuise?]

F. Ata na briathrase san cheud Aithne, [am fhiaghnuise] ag teagusg dhuinn, gu bhuil Dia do chi na huile neithe ag tabhaitt aire don pheacadhsa, eadhon Dia ar bith oile do bheith aguinn, agus gu bfuil se ro dhiomghach dhe.

49. C. Creud í an dara Haithne?

F. Is í an dara Haithne, [Na dé duit fein iomhaigh ghraifne no en fhioghair neithe ata shuas ar neamh,

Page 20

no ar talmhuin a bhos, no sa nuisge faoi thalmhuin, na geilse dhoibh, agas na den seirbhis doibh: oir mise an Ti∣ghearna do Dhia as Dia edmhur me, leanas aingidheachd na naithreach air an gcloinn, go nuige an treas no an ceathramh cém no glun ghinealuigh ar an droing fhuathuigheas me, agas a fhoillsidheas trocaire do na miltibh don droing ghradhuigheas me, agas choi∣mhedus Maitheanta.]

50. C. Creud iarthar san dara Haithne?

F. Ata an dara Haithne ag iarruidh gach uile ghne adhruidh agus orduighe dhiagha a diarr Dia ina fhocal do ghabh∣ail chuguinn, do chonmhail, agus do choimhed gu glan iomlan.

51. C. Creud ata an dara Haithne ga thoirmeasg?

F. Ata an dara Haithne ag toirmeasg, adhradh do Dhia trid iomhaigh, no ar modh ar bith oile, nach bfull ordughte ina fhocal fein.

52. C. Creud iad na resuin ata ceangailte ris an dara Haithne?

Page 21

F. Is iad na resuin ata ceanguilte ris an dara Haithne, ard-uachdranachd De os ar gcionn, an tsealbh-choir ata ag ionnuinn, an gradh laiste agus cud ata aige da adhradh fein.

53. C. Cia í an treas Aithne?

F. Is í an treas Aithne, [Na tabhair ainm an Tighearna do Dhia an diomh∣aoineas, oir ge be bherus a ainm a ndiomhaoineas, ni budh neimhciontach a bfiaghnuisi an Tighearna é no, ni am mease an Tighearna neimhchiontach é.]

54. C. Creud iarthar san treas Aithne?

F. Ata an treas Aithne ag iarruidh, gnathughadh naomh urramach do dhe∣namh ar ainmnaibh, tiodolaibh, or∣dughaibh, briathraibh, agus oibrighaibh Dhe.

55. C. Creud ata ar na thoirmeasg san treas Aithne?

F. Ata an treas Aithne ag toirmeasg minaomhachadh no mighnathughadh ar bioth do dhenamh ar en ni leis an bfuil Dia aga fhoillsiughadh fein.

Page 22

56. C. Cia é an resun ata ar na cheangal ris an treas Aithne?

F. Is é an resun ata ar na cheangal ris an treas Aithne, ge gu bfedsuid luchd briseadh na Haithncasa dhul saor ó dhioghaltas do thaobh dhaoineadh, gidhheadh ni fhuilngionn an Tighearna ar Diaine dhoibh dhul as o cheart∣bhreathamhnas fein.

57. C. Cia í an ceathramhadh Aithne?

F. Is î an ceathramhadh Aithne, [Cuimhuigh la na Saboide a chonbhail no a choimhed naomhtha: a sè laithibh den hobair agas huile shaothair, achd is é an seachdmhadh la Saboid an Tighear∣na do Dhia, na den en obair san losin, tu fein, no do mhac, no hinghen, hoglach, no do bhanoglach, no hainmhidhe, no en duine coimheach ata don taobh a stoigh dod dhoirsibh: oir a se laithibh do rinne an Tighearna, neamh agas talamh, an fhairge, agas gach ni ata ionta, agas do ghabh se comhnuidh an seachdmhadh la, uime sin do bheannuigh an Tighearna an Tsaboid, agas do naomh se é.]

Page 23

58. C. Creud iarthar san ceathramh∣adh Aithne?

F. Ata an ceathramhadh Aithne ag iarruidh coimhed naomh do dhenamh do Dhia ar na trathaibh suighighte do dhorduigh se fein ina fhocal, gu sunn∣radhach aon la iomlan do na seachd laithuibh, chum a bheith na shaboid naomhtha dho fein.

59. C. Cia an la do na seachd laith∣uibh a dorduigh Dia bheith na Shaboid gach seachdmhuin?

F. O thosach an tsaoghail a nuas gu nuig eiseirigh Chriosd dorduigh Dia an seachdmhadh la do bheith na Shaboid gach seachdmhuin; agas a riamh o sin a leth, an ceud la don tseachdmhuin dhfhantain agus do ghnathughadh gu dcireadh an domhain chum a bheith na Shaboid do na Chriosdaighaibh.

60. C. Cionnas is coir an Tsaboid do naomhughadh?

F. Is coit an Tsaboid do naomhugh∣adh le tamb naomh do ghabhail re fad an la sin gu hiomlan, agus sin fos o

Page 24

ghnoidhaibh saoghlata, o aightr agu sugarraibh ata ceaduighte ar laithaib oile, agus an uile aimsir sin do bhuiliugh adh re oibridhibh crabhuidh gu domh uir agus gu follus, le a muigh don mhea is ata iomchubhuigh re na chaitheam re hoibrighuibh an egandais agus 〈◊〉〈◊〉 trocaire.

61. C. Creud ata ar na thoirmeas san cheathramhadh Aithne?

F. Ata an ceathramhadh Aithne a toirmeasg minaomhachadh na Saboid 〈◊〉〈◊〉 diomhaoineas, agas neamhchuram a oibridhibh an la sin, no fos le smuai tighuibh, briathaibh, no gniomharaib neamhfheumamhuil a dtimchioll ghn idheadh saoghalta, no re aigher ag sugradh.

62. C. Cia iad na Résuin ata cian ailte ris an ceathramhadh Aithne?

F. Is iad so na Resuin ata ceangilte 〈◊〉〈◊〉 an ceathramhadh Aithne, Dia do bhei ag ceadughadh dhuinn, se laithead don tseachdmhuin dar gnoidhaibh fei agus agagra cora arighthe dho fein an tseachdmhadh la, agus an eisiompl

Page 25

do thug se fein uaidhe, agus go do bhe annuigh se la na Saboid.

63. C. Cia ì an cuigeamh Aithne?

F. I í an cuigeamh Aithne, [Ta∣bhair onoir dod tathair, agas dod mha∣thair: chum go sinfidhe do laithe air a nfhearonn do bheir an Tighearna do Dhia dhuit.]

64. C. Creud iarthar san chuigeamh Aithne?

F. Ata an cuigeamh Aithne ag iar∣ruidh, an onoir do choimhed, agus an dleasdanas do choimhlionadh, ataa dhfiachaibh do thabhairt dogach en neach alorg a ninmhe agus an dia∣mhaibh dha cheile faleth, mar ataid a nairde, no isle, no coimhmeas inmhe.

65. C. Creud ata ar na thoirmeasg san chuigeamh Aithne?

F. Ata an cuigeamh aithne ag toir∣measg ni ar bith do dhenamh ata a na∣ghaidh na honora agus an dleasdanais bheanus da gach en neach a log a nin∣mhe agus a ndaimhe faleth dha cheile.

66. C. Creud é an Resun ata cean∣guilte ris an chuige amh Aithne?

Page 26

F. Is e an Resun ata ceanguilte ris an cuigeamh Aithne, gealladh ar sonu agus saoghal fada, d'uile luchd coimheid na haithnesa, doreir marthig sin le gloi Dhe agus a maith fein.

67. C. Cia í an scismhadh Aithne?

F. Is í an seismhadh Aithne, [Na den marbhadh]

68. C. Creud iarthar san tseismhadh Aithne?

F. Ata an tseismhadh Aithne ag iar∣ruidh gach uile dhitchchioll dligheach do dhenamh chum ar nauma fein agus anma dhaoine oile do choimhed.

69. C. Creud ata ar na thoirm easg san tseismhadh Aithne?

F. Ata an tseismhadh Aithne ag toirmeasg ar nanma do bhuain asuin fein, no as argcomharsan guhegcorach: agus gach uile nith achuidiughas sin do dhenamh.

70. C. Cia i an seachdmhadh Aithne?

F. Is í an scachdmhadh Aithne, [Na dean adhaltrannus.]

71. C. Creud iarthar san tseachd∣mhadh Aithne?

Page 27

F. Ata an seachdmhadh Aithne ag iarruidh coimhed do bheith aguinn ar air ngeanmnuigheachd fein, agus geanmnuigheachd argcomharsoin inar geroidhe, inar gcainte agus inar mbe∣subh.

72. C. Creud ata an seachdmhadh Aithne ga thoirmeasg?

F. Ata an seachdmhadh Aithne ag toirmeasg gach uile smuaintiughadh, briathar, agus gniomhneamh-gheanm∣uigh.

73. C. Cia í an tochdmhadh Aithne?

F. Is í an tochdmhadh Aithne, [Na dean goid]

74. C. Creud iarthar san ochdmhadh Aithne?

F. Ata an tochdmhadh Aithne ag iarruîdh gach cuidiughadh laghamhail do dhenamh, do chum ar saidhbhrios saoghalta fein agus saidbhrios dhaoine eile, do chur ar aghuidh.

75. C. Creud ata ar na thoirmeasg san ochdmhadh Aithne?

F. Ata an tochdmhadh Aithne ag toirmeasg gach neith ar bioth bhacas ar

Page 28

saidhbhrios saoghalta fein, no saidbhrios ar gcomharson gu hegcorach.

76. C. Cia í an naoiamh Aithne?

F. Is í an naoiamh Aithne, [Na dean fiaghnuise bhreige an adhuidh do chomharsoin.]

77. C. Creud iarthar san naoiamh Aithne?

F. Ata an naoiamh Aithne ag iar∣ruidh an fhirinn edar duin i duine; agus ar deaghainm fein, agus deaghainm ar coimharsan do sheasamh, agus sin gu sunradhach an fiaghnuis do dhenamh.

78. C. Creud ata ar na thoirmeasg san naoiamh Aithne?

F. Ata an naoiamh Aithne ag toir∣measg gach neithe ata ag cur lethtrom ar an f••••irinn, no ni egcoir ar ar deagh∣ainm fein, no ar deaghainm ar gcomhar∣san.

79. C. Cia í an deicheamh Aithne?

F. Is í an deicheamh Aithne. [Na smuain duit fein arus no teach do cho∣mharsain, na smuain duit fein bean do chomharsain, no a oglach, no a hhan∣oglach,

Page 29

no a dhamh, no a asal, no en nih oile bheanus dod comharsan]

80. C. Creud iarthar san deicheamh Aithne?

F. Ata an deicheamh Aithne ag iar∣ruidh oruinn, bheith lan-toilighte le ar staid fein, maille re fonn ceart agus inntinn sheircamhuil do bheith ionnuinn dar gcomharsan agus da gach uile ni bheanas do.

81. C. Creud ata ar na thoirmeasg san deicheamh Aithne?

F. Ata an deicheamh Aithne agtoir∣miosg gach talach ar air sdaid fein, gach doilgheas agus formad re maith ar gcomharsoin, gach togra agus miann anchnest, chum en ni da mbi aige.

82. An bfuil neach ar bioth coma∣sach ar Aitheanta De do choimhed gu foirse?

F. Ni hedir le hein neach nach bfuil achdna dhuine amhain, ó cheud thuitim ar finn sear aitheanta De do choimhed gu foirse san bheathuidhse, achd ataid sia••••

Page 30

gach la gambriseadh a smuaintiughadh, abfocal, agus a ngniomh.

83. C. An bfuil gach uile bhriseadh an lagha coimhmeas an uathmhui∣reachd?

F. Ata cuid do pheacaidhaibh ionnta fein, agus do bhrith moran doneithaibh ata ga rantromughadh ni is fuathmhuire na cheile a bfiaghnuise De.

84. C. Creud ata gach aon pheacadh ag toilltinn?

F. Ata gach aon pheacadh ag toill∣tinn feirge, agus mollachda De araon san bheathuidhse, agus san bheathuidh ata chum teachd.

85. C. Creud ata Dia ag iarruidh oruinn chum gu bfeamaoid tearnadh ó na fhreige agus ó na mhallachadhsan a thoill sinn thaobh ar bpeacaidh?

F. Cum tearnadh o fhreige agus o mhollachadh De a thoill sinn ar son ar bpeacaidh, ata Dia ag iarruidh orruinn Creidimhan Josa Criosd, aithrighechum na beatha, maille re gnathughadh di∣cheallach

Page 31

do dhenamh ar na meadho∣naibh ata le a muigh, leis an bfuil Criosd ag compartughadh rinn sochair na saoirse.

86. C. Creud is Creideamh an Josa Criosd ann?

F. Creideamh an Josa Criosd is gras slaintamhail é, leis an bfuil sinn ga ghabhailsan, agus ag ar socrughadh fein airsan na aonar chum slainte, mar ata se ar nathairgse dhuinn san thoisgeal.

87. C. Creud is aithrighe chum na beatha ann?

F. Aithrigh chum na beatha is gras slaintamhail i, leis an bfuil an peacach (ar mothughadh dho gu ceart da phea∣cadh fein, agus do throcair Dhia ann a Ncriosd) le doilgheas agus le fuath a pheacidh ag iompodh naidh gu Dia, le lan runn agus gna-thairgse nuadhumh∣lachd do thabhairt do.

88. C. Creud iad na meadhoin on l amuigh leis an bfuil Criosd ag compar∣tughadh rinn sochair na saoirse?

F. Is iad na meadhoin sin, orduighe

Page 32

Chriosd, gu harid an focal, Sacramuin∣teadha agus Urnuighe: ata gu huilidhe a ra ndenamh eifeachdach chum slainte, do na daoinaibh taghte.

89. C. Cionnas ata an focal ar na dheanamh eifeachdach chum slainte?

F. Ata Spiorad De ag denamh leigh∣thoireachd an fhocail achd gu harid a shearmonughadh; na mheadhon eif∣eachdach chum peacacha fhagbhail ris, agus da niompodh, agus da ntogbhail suas ann naomhachd, agus a gcomhfhur∣tachd trid creideamh chum slainte.

90. C. Cionnas is coir an focal do leighadh agus do eistachd chum gu mbiodh se eifeachdach chum slanuighe?

F. Cum gu deanta an focal eifeach∣dach chum slanuighthe, is feidhma∣mhail duinn aire do thabhairt do le ul∣mhughadh, le urnuighe, agus le dioth∣chioll; a ghabhail chuguinn le creideamh agus gradh, a chur an taisge inar gcroi∣dheadhaibh, agus a chur a ngniomh inar mbeathuidh.

91. C. Cionnas ata na Sacramuint∣eadha

Page 33

ar na ndenamh na meadhon eifeachdach chum slanuighthe?

F. Ataid siad ar na ndenamh eif∣eachdach chum slainte, ni hann o bhrigh ar bioth ata ionnta fein, no san ti do ni a mfritheoladh, achd trid bheannugh∣adh Chriosd amhain, agus oibriughadh a Spioradsan san droing ghabhas chuca iad le creideamh.

92. C. Creud is Sacramuint ann?

F. An Tsacramuint is ordughadh le Criosd, î ina bfuil Criosd agus sochair chumh nanta na ngras, ar an taisbenadh, agus ar an selughadh, agus ar na ngcur ris na gcreidmhachaibh le comhar thaibh corpordha so-fhaicsin.

93. C. Cia iad Sacramuinteadha an Tiomna Nuaidhe?

F. Is iad Sacramuinteadh a an Tiomna Nuaidbe, Baisteadh, agus Suipeir an Tighearna.

94. C. Creud is Baisteadh ann?

F. An Baisteadh is Sacramuint é, an a bfuil ionlad le huisge, a nainm an athar, a mhic, agus an Spioraid naoimh;

Page 34

ag ciallughadh agus ag selughadh gu bfuil sin ar air suighughadh ann a Ncriosd, agus inar luchd comhpart do shochairaibh chumhnanta na ngras, agus ag selughadh fos ar mboid gur leis an Tighearna sin.

95. C. Cia da ngcoir a Mbeasteadh do fhritheoladh?

F. Nior choir an Baisteadh do fhrith∣coladh dein neach ata an taobh amuigh don agluis fhaicsionnigh, no gu naid∣mheochaid a ngcreideamh a Gcriosg, agus an umh lachd dho, achd is coir naoldheanna na droinge, ata ina mbuill don eagluis fhaicsionnigh, do bhais∣deadh.

96. C. Creud í suipeir an Tighearna?

F. Suipeir an Tighearna is Sacramuint í ann bfuil bas Chriosd ar na fhoillsi∣ughadh, le aran agus fion do thabhairt agus do ghabhail da reit a orduighe fein agus an drong a ghabhas chuca gu hiomchuibh iad, ataid siad (ni ar mhodh feolmar, achd) trid chreideamh ar a ••••enamh na nluchd comhpartach da

Page 35

chorp agus da fuilsan, le uile shocaraibh chum an altrum agus a mfas a ngra.

97. C. Creud is feidhmamhail do ndruing sin a dhenamh, leis a mbaill Suipeir an Tighearna do ghabhail gu hiomchaibh?

F. Is feidhmamhail doibh iad fein a cheasnughadh ina neolas chum aithne do dhenamh ar chorp an Tighearna, ina ngcreidamh chum beatha a nanama do tharruing as, ina naithreachas, na ngradh, agus na nuadh umhlachd: dealga, ar dteachd doibh guneamh-iomchubhaidh gu nithfuid agus gu nolfuid breithamh∣nas doibh fein.

98. C. Creud is urnuidhe ann?

F. Is í is urnuighe ann, tabhairt suas ar nathchoinne do Dhia, ag iarraidh neitheanna da reir a thoile a nainm Chriosd; ag admhail ar bpeacaidh, agus ag tabhairt buidbeachas do arson a thoilaicaibh.

99. C. Creud an riaghail thug Dia dhuinn dar seoladh an urnigh do dhe∣namh?

Page 36

F. Ata focal De gu huilidhe gar seoladh ann urnigh do dhenamh, achd is i an ria hail shunnradhach sheolas sinn, an fhoirm urnighe sin do theagaisg Criosd da dheisgioblaibh da ngoirthar, urnighe an Tighearna.

100. C. Creud ata romhraite urnuighe an Tighearna ag teagasg dhuinn?

F Ata Romhraite urnuighe an Ti∣ghearna [iodhon, Ar nathairne ata ar neamh] ag teagasg dhuinn teachd a bfogas do Dhia le gach uile urram naomh, agus muinghinn, mar chloinn chuma nathar ata comasach agus ullamh darcuidiughadh; agus gur coir guidhe dhenamh maille re daoinaibh oile, agus ar an son.

101. C. Creud ata sinn ag guidhe san cheud iartas?

F. San cheud artas [iodhon, Gu ma beannaighthe hainmse] ata sinn ag guidhe gu ma toil le Dia sinn agus daoine oile do dhenamh comasach ar é fein do ghlorughadh anns gach en ni leis an bfuil se ag a fhoilsiughadh fein

Page 37

dhuinn, agus gu ma toil leis gach ni do shuighiughadh agus ordughadh chum a ghloire fein.

102. C. Creud ata sinn ag aghidhe san dara iartas?

F. San dara iartas [iodhon, Gu dtigeadh do rioghachdsa] ata sin ag guidhe Dherioghachd an abhirseoir do sgrios, agus rioghachd a ghrasa do mheudughdh, sinn fein agus daoine eile do tharruing da thionnsaidh, agus do choimhed innte, agus rioghachd a ghloir do luathughadh.

103. C. Creud ata sinn ag a ghuidhe san treas iartas?

F. San treas irtas [iodhon, Den∣tar do thoilsi ar dtalmhuin mar do ni∣thar ar neamh,] atamuid ag guidhe Dhe, sinne do dhenamh comasach agus deonach lena ghrás, chum eolas a gha∣bhail ar a thoil fein, do bheith freagrach agus umhal dí ans gach én ni, amhuil mar ataid na haingil ar neamh.

104. C. Creud ata sinn ag guidhe san cheathramh iartas?

Page 38

F. San cheathramh iartas [iodhon, Tabhair dhuinn a niugh ar naran laith∣camhail,] ata sinn ag iarruidh gu bfhuighmaoid do shaorthoi bheartas De rann chuimiseach do neithaibh maithe na beathasa, agus gu mealmoid a bheannughadh fein maille riu.

105. C. Creud ata sinn ag guidhe san chuigeamh iartas?

F. San cliuigheamh iartas [iodhon, Agus maith dhuinn ar bfiacha, amh∣luidh mar mhathmuid dar bfeicheamh∣naibh] stamuid ag guidhe Dhe maith∣eamhnas do thabhairt duinn gu saor ann ar nuile pheacaidhaibh ar son Chriosd: agus is moid ar misneach so iarraidh, gu bfuilmaoid ar air neartughadh trid a ghras san, ann maitheamhnas do tha∣bhairt do dhaoinaibh eileoair gcroidhe.

106. C. Creud ata sinn a ga ghuidhe san tseisamh iartas?

F. San tseisamh iartas [iodhon, Agas na leig a mbuaidhreadh sinn, achd saor sinn ó olc] ata sinn ag guidhe Dhe ar gcoimhed o bheith ar air mbuaidh∣readh

Page 39

chum peacaidh; nó no ar cong∣bhail suas, agus ar saoradh an tan do bhuaidh rear sinn.

107. C. Creud ata comhdhunadh urnuighe an Tighearna ga theagusg dhuinn?

F. Ata comhdhunadh urnuighe an Tighearna [iodhon, Oir is leatsa an rioghachd, an cumhachd, agus an ghloir, gu siorraidh, Amen.] ag teagusg dhuinn ar misneach an urnuighe do ghabhail o Dhia amhain, agus inar nur∣nuighe esin do mholadh; le rioghachd, cumhachd, agus gloir do thabhairt do: agus mar fbiaghnais ar air miann, agus ar dearbheachd an cisdeachd fhaghail, deirmaid, Amen.

Do you have questions about this content? Need to report a problem? Please contact us.