The journal of Monsr. de Saint Amour doctor of Sorbonne,: containing a full account of all the transactions both in France and at Rome, concerning the five famous propositions controverted between the Jansenists and the Molinists, from the beginning of that affair till the Popes decision. / Faithfully rendred out of French. ; A like display of the Romish state, court, interests, policies, &c. and the mighty influences of the Jesuites in that church, and many other Christian states, being not hitherto extant.

ARTICULUS VII.

Methodus inveniendae in Jansenio quintae Propositionis.

GRaviter & verè nobilis Scriptor quaestionem illam; An Christus pro omnibus mortuus sit, factiosam vocat, & commovendis quidem im∣peritae plebeculae animis idoneam; reipsâ tamen apud eruditos futilem, imo nullam. Praecisis enim quae utrimque conveniunt, nihil jam restat de quo certari possit, aut, si quid restat, ita vanum ac ina∣ne est, ut de eo altercari ridiculum sit.

Quae conveniant utrinque.

Convenit orthodoxam esse eorum sententiam, qui praedestinationem statuunt sine praevisione me∣ritorum factam. Et quidquid cum ea opinione, quam de fide esse asserit Bellarminus, necessario cohaeret; cujusmodi sunt illae Propositiones con∣sectariae.

Deus solis electis efficaci & absolutâ voluntate ante praevisionem meritorum regnum caeleste de∣stinavit.

Illis solis Christus, cujus voluntas divinae semper consentiens fuit, aeternam beatitudinem efficaci & absolutâ voluntate optavit, oravit, meruit.

Nec Deus nec Christus ullam habuit efficacem & absolutam voluntatem salutis reproborum.

Solis electis Deus & Christus efficacia adjutoria conferre decrevit, quibus certissimè liberantur quicunque liberantur.

Nullis reprobis largiri Deus constituit efficax perseverantiae donum, sine quo nemo salvatur.

Nullis reprobis conferre Deus constituit gratias illas versatiles & Molinianas, quibus ad salutem sine efficaci auxilio aliquando perveniatur, quia nullae ejusmodi dantur in hoc statu.

Potest agnosci in Deo antecedens quaedam vel∣leitas salutis reproborum, potest item in Christo.

Christus voluit efficaciter morte suâ multis re∣probis gratias quibus abutuntur, promereri.

Non necesse est ad sidem, fateri omnibus repro∣bis collatas esse gratias sufficientes: patet exemplo excaecatorum & infantium, quibus tot Theologi gratias sufficientes negant, ut agnovit ipse Halleri∣us & ejus socii in scripto Consultoribus oblato su∣per hac ipsa Propositione: Intactae relinquuntur, inquit, difficultates quae occurrunt circa infantes sine baptismo decedentes, aut infideles, aut obduratos. Nam qui dicit Christum non pro solis praedestinatis esse mor∣tuum, non dicit consequenter pro quolibet reprobo in particulari mortuum esse; sed sufficit quod pro ali∣quibus saltem reprobis.

De prima parte hujus Propositionis.

Duplex in quinta Propositione pars est: alia falsa, scandalosa, &c. pronunciatur; alia etiam haeretica: utraque Jansenio tribuitur ab ejus aemu∣lis, utraque à Jansenio removetur ab ejus defenso∣ribus. Nos, ut res tota magis dilucescat, utramque partem separatim tractabimus, ac primo de ea parte quae falsa à Pontifice dicitur.

Intentio Molinistarum.

Docet hanc partem Jansenius, cum ait lib. 3. de grat. Christi cap. 20. Nec enim juxta doctrinam antiquorum, pro omnibus omnino passus & mortuus est, cum potius hoc tanquam erroneum rejecerint.

Depulsio Jansenii defensorum.

Nec verba, nec sensus istius loci reprehendi po∣test; non verba, quia à Sancto Augustino & Con∣ciliis consecrata sunt; non sensus, quia negat tan∣tum Christum esse mortuum pro omnibus in sensu Moliniano & Semipelagiano, nempe quod Deus det omnibus gratias sufficientes versatiles, à liber∣tate arbitrii applicandas, nec singulari quodam modo pro electis mortuus sit, quo non est mortuus pro reprobis.

Methodus Molinianis ineunda.

Debent docere vel verba Jansenii auctoritate Ecclesiae carere, ut eum imprudentiae incusent; vel alio sensu à Jansenio intellecta, quam quo ab ejus defensoribus intelliguntur, nempe quod er∣roris etiam illam S. Prosperi expositionem argue∣rit, qua dicitur Christus mortuus pro omnibus, quantum ad sufficientiam pretii.

Expenditur ex ista methodo Morellius.

Utinam tam modestus esset Morellius quam pa∣rum molestus est! Nunquam enim vidi hominem minus litigiosum. Ergo si quaeras quid de ea dicat controversia, uno verbo accipe: silet.

Methodus Jansenii Defensoribus ineunda.

Debent vindicare tum verba, tum sensum istius loci Janseniani; quod illi sic praestant: Primum ostendunt è regione Jansenianae laciniae loca Pa∣trum & Conciliorum easdem aut manifestè aequi∣valentes locutiones complectentia.

Locus Jansenii tom. 3. lib. 3. cap. 20. Ex quibus omnibus jam satis arbitror pate∣re, argumentum istud quo Christus pro omni∣bus passus & mortuus est, vel redemptionem se pro omnibus dedisse dicitur, nihil omnino pro auxilio sufficienti suppe∣ditando facere. Nec e∣nim juxta doctrinam an∣tiquorum pro omnibus omnino Christus passus

aut mortuus est, aut pro omnibus omnino tam generaliter sanguinem fudit, cum hoc potius tanquam errorem a fide abhorrentem doceat esse respuendum.

Loca antiquorum ex qui∣bus haec verba Jansen. mutuatur. Ecclesia Lugdunensis. Catholica fides tenet, & Scripturae sanctae veri∣tas docet, quod pro om∣nibus credentibus & per gratiam baptismi ex a∣qua & Spiritu Sancto re∣generatis & Ecclesiae in∣corporatis verè Domi∣nus & Salvator noster sit passus. De infidelibus eàdem constantiâ defi∣nit.

Cesset haec nova & inaudita praesumptio, ut nullus hominum, etiam impiotum, & apud in∣feros irrevocabiliter da∣mnatorum fuerit, pro quo Christus passus non fuerit. Cum pro solis illis defunctis passionem sustinuerit, qui eum dum in corpore viveret, fide∣liter venturum, & mun∣dum sua passione redem∣pturum crediderunt. Hoc itaque est Catholicum, hoc fidei Ecclesiae ab ini∣tio commendatum.

Et utramque partem iterum inferius tangens, ac disputationem prolixiorem concludendo comple∣ctens: Ex his igitur, inquit, d ligenter ac fidel ter consideratis certissime ac clarissime ostenditur pro om∣nibus fidelibus Christi qui fuerunt, aut sunt, velerunt, factam esse passionem Christi; pro corpore Christi im∣molari corpus Christi. De his vero qui adhuc in infi∣delitate atque impietate detinentur, manifestum est ex hac regula fidei, quod quicunque ex ipsis per Dei gratiam fuerint ad fidem conversi & in Christo regene∣rati, e••iam pro ipsis confitendum sit factum esse, quod pro omnibus fidelibus factum constat. De caeteris vero qui in ipsa imp etate sua perserverantes sunt perituri, si de Scripturae sacrae auctoritate, quod etiam pro ali∣bus Dominus passus sit, certissimis & clarissimis te∣stimoniis nobis demonstrare potuerint boni viri, qui ta∣lia definierunt, dignum omnino est ut credamus & nos. Si vero non potuerint, cessent contendere pro eo quod non legunt. Pudeat eos definire quod n••sciunt. Timeant statuere quod nullum Sanctorum Patrum, nul∣lum Concilium, nullum Apostolicae Sedis Ponti m, nullum Ecclesiasticorum dogmatum decretum hacte∣nus inveniant statuisse.

Et Concilium Valentinum cap. 4.

De redemp∣tione sanguinis Christi propter nimium errorem qui de hac causa exortus est; ita ut quidam, sicut eorum scripta indicant, etiam pro illis impiis qui a mundi exordio usque ad Passionem Domini in sua impietate mortui & aeterna damnatione puniti sunt effusum definiant, contra illud Propheti∣cum: Ero morstua, o mors; ero morsus tuus, inferne; illud nobis simpliciter & fideliter tenen∣dum ac docendum placet, juxta Evangelicam & Apostolicam veritatem, quod pro illis hoc datum pretium teneamus, quibus ipse Dominus noster dixit: Sicut Moyses exaltavit serpentem in de∣serto, ita exaltari oportet filium hominis, ut om∣nis qui credit in ipso non pereat, sed habeat vi∣tam aeternam.

Qui neget Iansenii verba e Patribus sumpta, non stultus, sed plane caecus sit. Hinc ejusmodi demon∣stratio conficitur.

Argumentum. I.

Ex solis Patrum verbis nemo argui potest scanda∣losam & falsam circa mortem Christi doctrinam docuisse, ex tertio Principio. Sed hic Iansenii lo∣cus verbis Patrum totus constat, ut inspicienti pa∣tet. Ergo ex illo non potest argui falsam tradidisse doctrinam. Quod erat demonstrandum.

Sensum autem solita methodo tuentur. Ambi∣gua, ut multum, aiunt esse Iansenii verba. Bo∣ni enim sensus capacia sunt si sic explicentur: Christum non habuisse voluntatem absolutam pro∣merendi per mortem suam omnibus reprobis grati∣as sufficientes Molinianas aut efficaces, quibus ab aeterno interitu liberari actu & effective pos∣sent.

Falsum habebunt sensum si quovis modo expli∣catum de omnibus omnino hominibus istam senten∣tiam, Christus pro omnibus mortuus est, erroneam esse statuat.

Atqui, inquiunt, bono & Catholico sensu sua verba intepretatus est ipse lansenius. Primum enim aperit quid intelligat per illa verba, pro aliquo mor∣ri, & sanguinem fundere. Pro aliquo mortuum esse, inquit eodem capite, insinuat voluntatem Christi quam habet ut ei mori sua Patrioblata & sanguis pro∣sit. Et clarius ibidem: Esse passum, crucifixum, mortuum, se redemptionem dedisse, vel propitiatorem esse pro omnibus, plus aliquid dicit, quam nude pre∣tium sufficiens obtulisse pro iis. Illud enim indicat intentione morientis pretium pro illis oblatum esse, ut ejus oblatione placatus Pater eos reipsa deservitute li∣beraret, non sub ista conditione, si ipsi velint, qui nisi Deo donante non possunt, sed ut velint & credant, potenter in eorum voluntatibus operando.

Voluntatem autem illam Christi quam requirit ut pro aliquibus mortuus esse dicatur, significat esse veram & absolutam, ut patet 1. ex remotione con∣ditionis, Si & ipsi velint. 2. Quia sic se ipse in∣terpretatur: pro veris ovibus, vero populo suo absolute salvando semetipsum ded••t ac tradidit. Et infra; Ipsorum liberationem a massa perditionis & salutem absolute voluit. 3. Quia cum generatim nomina∣tur voluntas, intelligitur absoluta: hinc generalis Theologorum sententia: Christum nihil inaniter voluisse, nihil inaniter orasse; quod ita apud The∣ologos certum, ut inter errores a Facultate Parisi∣ensi damnatos, qui in calce Magistri Sententiatum recensentur relata sit haec propositio: Quod sa∣tis erat possib••le quod per voluntatem aut volitionem creatam Christus aliquid voluit, quod nunquam debu∣it coenire.

Sufficiens autem illa gratia, quam negat omni∣bus esse collatam, est Moliniana; quia initio hujus libri hoc sensu verbum istud semper se usurpaturum esse professus est. Hoc posito, ita demonstratio concluditur.

Argumentum. II.

Haec propositio,

Christus non est mortuus pro om∣nibus omnino hominibus, cum intentione & vo∣luntate absoluta ut eis mors sua prosit; ut ejus ob∣latione placatus Pater eos reipsa de servitute libe∣taret, potenter in eorum cordibus voluntatem ip∣sam operando, vel ut eis largiretur gratias suffici∣entes, quae nihil aliud ad agendum requirerent.

Haec propositio, inquam, est orthodoxa ex suppo∣sitis principiis initio hujus articuli. Sed haec propo∣sitio continet verum sensum loci Janseniani; ut∣pote expositione vocum ab ipso Jansenio facta tota constans, per a 1.1 octavum principium. Ergo ver∣ba ejus ut multum ambigua, hoc sensu orthodoxo sunt interpretanda. Quod erat demonstrandum.

Argumentum. III.

Malus sensus qui cadere in haec verba poterat, e∣jusmodi est:

Quocunque sensu erroneum est di∣cere Christum pro omnibus omnino hominibus mortuum esse.

Hunc sensum amovet Jansenius, cum Prosperi expositionem qua Christus dicitur mortuus pro omnibus, quantum ad potentiam pre∣tii, sive sufficientiam; non autem quantum ad ap∣plicationem & efficientiam, etsi Augustinianis ex∣positionibus minus appositam sentiat, tamen ut Catholicam & orthodoxam & Semipelagianis op∣positam esse testatu••. Nam hanc ipsam Prosperi do∣ctrinam allaturus hoc praemittit:

Fabricarunt, in∣quit ibidem, Massilienses adversus rigidum illud & peculiare propositum Dei, quandam genera∣lem & indifferentem erga universos voluntata∣tem: deinde ex illa sufficientem omnibus gratiam derivarunt. Quare nihil mirum est si iisdem ver∣bis idem proponamus antidotum, hoc est, si iis∣dem argumenris quibus Massilienses usi sunt, eas∣dem Augustini & Prosperi solutiones opponamus.

Et continuo ab illa ipsa Prosperi solutione orditur, ad omnes homines pertinente. Ergo cum nihil absurdius sit quam Prosperum a Jansenio Semipela∣gianum habitum esse, & Prosperi solutionem quam ipse Semipelagianis opponit, Semipelagiano errore infectam, patet Jansenium non omnes istius loci expositiones ad omnes homines pertinentes, erroris Semipelagiani damnavisse.

Varias item sub finem istius articuli rationes qui∣bus Christus dici possit mortuus pro omnibus omni∣no hominibus a Jansenio non abhorrentes indica∣mus.

Nota.

Si quaeras vero quam expositionem istius loci Se∣mipelagiani erroris accuset, breviter ex ipso Janse∣nio ibidem disce, eam esse qua sub vertitur divinae benevolentiae propositum erga electorum salutem, tan∣quam Gentilium fatum, libertatis excidium, necessi∣tatis azylum, desperationis ignaviaeque barathrum, praecepti, exhortationis, orationis interitus; illam esse, qua amoto peculiari proposito erga electos, fabri∣catur generalis & indifferens erga universos Dei vo∣luntas: non illa antecedens quae cum gratuita prae∣destinatione cohaeret, & ab ipso Jansenio ad∣mittitur, sed illa conditionata, qua Deus ip∣sos salvos vult, si homines velint, per liberum ar∣bitrium sufficienti quidem gratia motum, sed a gra∣tia efficaci non determinatum.

Illam esse qua sufficiens gratia in omnes deriva∣tur, non ill•• Thomistica quae cum praedestinatione gratuita, cum efficaci gratia placide consistit, sed Moliniana, quae utramque destruit, & pro solo nutu liberi arbitrii sine auxilio efficaci, nunc effectum habet, nunc non habet. Verum est hujusmodi expositionem propriam Massiliensium a Jansenio esse existimatam. Verum est a me quoque existima∣ri; sed ita id existimo, ut non metuam ne Morel∣lius & tota Molinistarum natio hanc propositionem vel falsitatis vel scandali a summo Pontifice notari curent; Semipelagianum est dicere, ita Christum pro omnibus mortuum, ut nullum peculiare propositum & voluntatem habuerit salutis electorum, sed omni∣bus citra delectum generatim salutem voluerit sub con∣ditione, quae posset a libero arbitrio actu sine efficaci gratia impleri, atque omnibus sufficientes gratias ver∣satiles, quae modo effectum habent, modo non habent, promeritm sit.

De secunda parte quintae propositionis. Intentio Molinistarum.

Tradit Jansenius quintam propositionem, etiam quatenus haereseos damnata est; quia vult, Christum pro solis electis mortuum esse, & pro nullis repro∣bis, tom. 3. l. 3 c. 27.

Depulsio Jansenii Defensorum.

Loca quae objiciuntur Iansenio, ex Augustino & S. Thoma manifeste mutuata sunt: sensus item illorum orthodoxus est, & a quinta propositione disjunctus, nempe solis electis absolata voluntate Christum bea∣tudinem optasse, orasse, meruisse: adeque ex b 1.2 sex∣to principio, nihil in iis est reprehensione dignum.

Quaestio duplex.

1. An locutus cum Augustino & S. Thoma Ianse∣nius? 2. An senserit Iansenius Christum nullo mo∣do pro reprobis mortuum esse, nec ullum in ipsos ex morte Christi gratiam defluere docuerit.

Methodus ineunda Molinistis.

Debent verba Jansenii ab Augustini verbis abjun∣gere, ut verba reprehendant; debent ostendere nul∣lo modo ex Iansenii mente Christum pro reprobis mortuum, ut sensum incusent.

Expenditur ex hac methodo Morellius.

Semper sui similis Morellius, paris ubique levitatis, affert tantum quaedam loca Iansenii, sensum eorum non assignat, nec damnatae propositionis sensu ac∣cipienda comprobat, cum manifeste alio accipi pos∣sint. Ita que aerem verberat, & ut simpliciter di∣cam, plane nugatur. Verum insigni hic argumen∣to cerni licet quam malâ fide in hac contentione versetur. Nunc enim ex aequo & Iansenium & Ian∣senii defensores insectatur, nec minus erroneum quintae propositionis sensum ab ills defendi conten∣dit, quam ab ipso Jansenio, & tamen olim tam longe ipsos hac in parte a Iansenio segregavit, ut, cum quintam illam propositionem in Iansenium conferret, immunes ab hoc errore ipsius defensores agnoverit. Sic enim loquitur in libro quem in∣scripsit, Augustini de gratia sententia, pag. 37. Ipsi, inquit, evidentia permoti, fatentur Chri∣stum esse mortuum pro multis qui pereunt. Credunt

enim ipsum mortuum esse pro omnibus semel sanctifica∣tis, etsi ad tempus tantum, nec in justitia perse∣verantibus. Itaque patet ipsos sine ratione contra mentem Augustini & contra suam hunc locum oppo∣nere.

Methodus Jansenii defensoribus sequenda.

Debent ostendere cum Augustino & Sancto Tho∣ma loqui Iansenium, deinde sensum ejus hunc esse in locis objectis, pro solis electis salvandis efficaci & absoluta voluntate mortuum esse Christum, quod constat orthodoxum esse.

Primum igitur dicunt, allata ex Iansenio loca, quasi sensu cum quinta propositione congruentia, manifeste, si verba spectes, Augustinianis lo∣cutionibus constare. Quod sic ad oculum demon∣strant.

De primo loco Jansenii a Molinistis allato.

Postquam, aiunt, probasset Iansenius late, cap. 20. lib. 3. de grat. Christi, Christum esse mortu∣um pro tota Ecclesia toto orbe dispersa, pro peccatis omnium fidelium, pro justificandis temporaliter mul∣tis reprobis; ad jungit, quia solis praedestinatis salu∣tem aeternam Christus absolute voluit. Ideo saepe ab Augustino locutiones illas Scripturae ad solos praedesti∣natos contrahi; quod his Augustini locis confirmat Epist. 48. Christus propitiator est peccatorum no∣strorum, non tantum nostrorum, sea totius mundi; propter triticum quod est per totum mundum. Et lib. 21. de Civit. cap. 24:

Quid est omnium? Et eorum scilicet quos ex Gentibus, & eorum quos ex Iudaeis praedestinavit, vocavit, justi∣sicavit, non omnium hominum. Et lib. 22. cap. 24. Apostolus de ipsis in illud regnum praedestinatis loquens, qui proprio, inquit, Fo∣lio non pepercit, sed pro nobis omnibus tradidit il∣lum. Et mox illud addidit ex quo calumniandi cau∣sam arripuit Morellius & Molinistae, Ne quis, inquit, forte suspicaretur ita phrases hujusmodi af∣firmativas de praedestinatis intelligendas esse, ut tamen alii justi, qui de beato illo numero non sunt, non excludantur, non uno in loco invertit istius∣modi locutiones, ita ut eas negative efferendo di∣cat Christum pro caeteris qui non sunt praedestina∣ti, non esse mortuum, non semet ipsum dedisse redemptionem. Hoc enim in Epistola ad Evodi∣um sine ambiguitate pronunciat: Non perit unus ex illis pro quibus mortuus est Christus: quod, si nullus ex illis perit, inquit Janseniut, pro qui∣bus mortuus est, profecto quisquis perit, sive a∣liquando justus fuerit, sive non, non est pro illo mortuus Christus.

Haec postrema verba arripit Morellius ut Ianse∣nio quintam propositionem affingat: sed facile uni∣co illo argumento refellitur.

Haec propositio, quae Augustini est: Non perit unus ex illis pro quibus Christus mortuus est; & il∣la Iansenii, Qui perit, non est pro illo mortuus Christus; non duplex, sed una propositio est ex Lo∣gicae regulis conversa, quibus pueri docentur pro∣positiones negativas universales posse simpliciter converti. Ergo locus Iansenii Augustiniana locu∣tione constat. Ergo nihil in ipsis verbis reprehen∣dendum ex a 1.3 primo principio articuli primi. Inde vero ad repellendam Morellii accusationem, ejus∣modi etiam argumentum conficitur.

Argumentum. I.

Iansenii locutio Augustiniana est; ut per se pa∣tet, sed ex solis Augustini verbis nemo argui potest quintam propositionem tradidisse ex b 1.4 tertio prin∣cipio, quia illae locutiones sensum habent a propo∣sitionibus diversum, ex b 1.5 secundo. Quod erat demonstrandum.

De secundo loco Iansenii a Molinistis allato.

Simili modo repellitur secundus locus, qui prae∣terquam quod Sancti Thomae est, nihil aliud quam evidentem ex Augustini loco, & legitime ductam consecutionem continet.

Affert enim primum ibidem Iansenius hunc Au∣gustini locum:

Si de aliquibus ita Ecclesia certa esset, ut qui sunt illi etiam nosset, qui licet adhuc in vita sunt con∣stituti, tamen praedestinati sunt in aeternum ig∣nem ire cum diabolo, tam pro eis non oraret, quam nec pro ipso. Ex hoc loco & alio simili ex lib. de corr. & gr. c. 15. hoc colligit Jansenius: Scivit Christus quo quisque ab aeterno praedestinatus erat; scivit hoc decretum neque ullius pretii oblatione mutandum esse, nec se ipsum velle mutare. Ex quo factum est ut juxta sanctissimum Doctorem non magis Patrem pro aeterna liberatione ipsorum quam pro diabolo deprecatus fuerit. Sed si quid pro illis rogavit Patrem, pro temporalibus qui∣busdam justitiae effectibus rogavit, & pro iisdem obtinendis obtulit pretium, fuditque sanguinem suum. Cujusmodi oblatio, quia valde diminu∣ta est, parumque reprobis, multum vero praede∣ninatis p••odest, ut infra declarandum est; hinc fluxit ut passim in scriptis suis Augustinus oblatio∣nem sanguinis & mortis, & orationem Christi fere ad solos electos restringere soleat.

Hanc consequentiam rectissime ex Augustino du∣ctam quis negare posset, aut quis illarum propositi∣onum catenam abrumpere? Si Christus oravit pro reproborum salute, cum eos nosset ab electorum numero exclusos, pro iisdem oraret Ecclesia, etiamsi illorum reprobationem nosset. Sed ex Augustino Ecclesia non oraret pro reproborum salute si eos nosset. Ergo non oravit pro eorum salute Christus qui noverat.

Sed verba ipsa Iansenianae propositionis, quatenu•• arguitur, habemus apud Sanctum Thomam 3. par∣te, q. 21. art. 4.

Secundum voluntatem rationis Christus nihil voluit, nisi quod scivit Deum velle. Et ideo omnis absoluta voluntas Christi, etiam

humana, fuit impletae, quia fuit Deo conformis; & per consequens omis ejus oratio fuit exaudita.

Hic cum occurret Christum orasse ut peccatum crucifix∣oribus suis ignosceretur, ita respondet: Dicendum quod Dominus non oravit pro omnibus crucifixoribus suis, sed pro his solum qui eraent praedestinati, ut per ipsum vitam consequerentur aeternam.

Sed quid ad purgandum omni erroris labe istam locutionem Iansenii aliam auctoritatem querimus quam ipsiusmet Christi, qui se non pro mundo rogare affirmat, sed pro his quos ipsi dedit Pater? Ex quibus ejusmodi demonstrato con∣ficitur.

Argumentum. II.

Haec verba Christ: Non pro mundo rogo, &c. Haec verba Sancti Thomae: Christus oravit pro his solum qui ex ipso vitam consequuntur aeternam. Haec Augustini doctrina: Non orandum pro eorum salute, qui ad aeternum interitum praedestinati noscerentur, recatuum habent sensum; Catholicum, orthodox∣um, a quinta propositione diversum.

Sed Iansenii verba, utpote aequivalentia locis Au∣gustini, Sancti Thomae, imo Evangelii, eodem ac∣cipi sensu possunt. Ergo ex illis solis non potest e∣lici sensus haereticus quintae propositionis, ex a 1.6 tertio principio articuli primi. Probent igitur Moliniani ex aliis locis haec verba alium in Augustino & Sancto Thoma, alium in Iansenio sensum habere, vel fateantur se nihil agere.

Sic quidem Iansenii defensores quadam veluti ex∣ceptione adversarios suos sum movent, sed ad cau∣sam penitus obtinendam solita methodo haec loca tum ad bonum sensum expresse a Iansenio alligari, tum malum sensum qui in ilia iutrudi posset ex∣presse ab eodem removeri duplici argumento con∣firmant.

Argumentum. III.

Haec verba: Quisquis perit, non est pro illo mor∣tuus Christus. Et illa item: Non magis Partem pro aeterna liberatione reprobarum, quam pro diaboli oravit, rectum & Catholicum habent sensum, si i∣ta accipiantur:

Quisquis perit, eum ab aeterna perditione per mortem suam liberare non voluit Christus absolu∣ta volantate, nec aeternam illius salutem sanguine suo promereri absolute voluit, uti nec eam a Pa∣tre absoluta oratione petiit; hunc sensum rectum esse patet ex iis quae constate diximus initio hujus articuli.

Sed ad hunc sensum alligavit verba sua Iansenius, ut jam ostendimus. Primum enim explicat quid intelligat per illa verba, Pro aliquo mori. Pro ae∣liquo, inquit, mortuum esse vel fudisse sanguinem suum, insinuat voluntatem Christi quam habet ut & mors sua Patrioblata & sanguis profit. Volun∣••tem autem illam ibidem indicat esse absolutam. Electorum, inquit, liberationem ex massa perditio∣nis absolute voluit. Et paulo superius: Pro vero populo suo Absolute salvando semtipsum dedit & tra∣did••t.

Igitur in Iansenii sententia Christum non esse mortuum pro aeterna salute reproborum, nihil est aliud quam Christum non voluisse absoluta volun∣tate ut per mortem suam reprobi salvarentur. Hic autem sensus orthodoxus est ex supradictis. Igitur sensus verborum Iansenii est orthodoxus & a quin∣ta propositione alienus. Quod erat demonstran∣dum.

Argumentum. IV.

Malum sensum qui in illa verba includi posset, nempe quod non sit mortuus ad ullam reprobis gra∣tiam conferendam, expresse removet Iansenius. Testatur enim mortuum esse Christum pro univers•• Ecclesia toto orbe dispersa, pro omnibus fidelibus. Dicit, fideles omnes sanctificatos in sanguine Christi, redemptionem assequi; five in accepta redemptione perseverent, sive ab ea excidentes, saenguinem Testa∣menti pollutum duxerint, in quo sanctificati sunt: Dicit omnes temporales quibus exornantur reprobi gratiae effectus morte Christi promeritos. Igitur ex b 1.7 quarto principio eus verba malo illo & per∣verso sensu explicari nefas est. Quod erat demon∣strandum.

Notes

• a 1.1

  VIII,. PRINC. Non mutatur propositionis sensus, cum de∣finitiones vocum pro ipsis vocibus subjiciuntur.
• b 1.2

  VI. PRINC. Nullus locus Jansenii reprehendi potest, nisi vel propter verba, vel propter sententiam vocibus subjectam.
• a 1.3

  I PRINC. Cum Augustino, Patribus & antiquis Scholasti∣cis, ut sentire nefas non est, ita nec loqui.
• b 1.4

  III. PRINC. Ex sola Augustini locutione nemo argui po∣test ullum haereticum dogma docuisse.
• b 1.5

  II. PRINC. Augustini & Patrum locutiones sensum habent a damnato propositionum sensu diversum.
• a 1.6

  III. PRINC. Ex sola Angustini vel S Thomae locu∣tione nemo argui potest ullum haereticum dogma docuisse,
• b 1.7

  IV. PRINC. Scriptoris Catholici ambiguam locutionem, orthodoxi sensus & erronei capacem, erroneo interpretari nefas est, si eroneus ille sensua expresse sit amotus.