The journal of Monsr. de Saint Amour doctor of Sorbonne,: containing a full account of all the transactions both in France and at Rome, concerning the five famous propositions controverted between the Jansenists and the Molinists, from the beginning of that affair till the Popes decision. / Faithfully rendred out of French. ; A like display of the Romish state, court, interests, policies, &c. and the mighty influences of the Jesuites in that church, and many other Christian states, being not hitherto extant.

About this Item

Title
The journal of Monsr. de Saint Amour doctor of Sorbonne,: containing a full account of all the transactions both in France and at Rome, concerning the five famous propositions controverted between the Jansenists and the Molinists, from the beginning of that affair till the Popes decision. / Faithfully rendred out of French. ; A like display of the Romish state, court, interests, policies, &c. and the mighty influences of the Jesuites in that church, and many other Christian states, being not hitherto extant.
Author
Saint-Amour, Louis-Gorin de, 1619-1687.
Publication
London :: Printed by T. Ratcliff, for George Thomason, at the Rose and Crown in S. Paul's Church-yard,
1664.
Rights/Permissions

To the extent possible under law, the Text Creation Partnership has waived all copyright and related or neighboring rights to this keyboarded and encoded edition of the work described above, according to the terms of the CC0 1.0 Public Domain Dedication (http://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/). This waiver does not extend to any page images or other supplementary files associated with this work, which may be protected by copyright or other license restrictions. Please go to http://www.textcreationpartnership.org/ for more information.

Subject terms
Jansenists.
Molinism.
Jesuits -- Controversial literature.
Link to this Item
http://name.umdl.umich.edu/A93040.0001.001
Cite this Item
"The journal of Monsr. de Saint Amour doctor of Sorbonne,: containing a full account of all the transactions both in France and at Rome, concerning the five famous propositions controverted between the Jansenists and the Molinists, from the beginning of that affair till the Popes decision. / Faithfully rendred out of French. ; A like display of the Romish state, court, interests, policies, &c. and the mighty influences of the Jesuites in that church, and many other Christian states, being not hitherto extant." In the digital collection Early English Books Online 2. https://name.umdl.umich.edu/A93040.0001.001. University of Michigan Library Digital Collections. Accessed June 1, 2024.

Pages

Page 144

CONSULTORUM super quinque Propositionibus VOTA. Brevibus interdum animadversionibus illustrata.
PRIMA PROPOSITIO.
Aliqua Dei praecepta hominibus justis volentibus & conantibus secundum praesentes quas habent vires sunt impossibilia: deest quoque ill is gra∣tia qua possibilia fiant.
I.

Die 1 Octobris 1652.

PUtant hanc Propositionem explicatam de illis vi∣ribus & illa gratia, quas Deus tenetur tribuere nullo supposito peccato, ne originali quidem, ad hoc ut valide obligaret, esse erroneam.

ANIMADVERSIO.

HIc Jansenium ne nominat quidem ille Consultor, ex ea licet Societate quae Jansenium maxime insectatur. Patet tamen ex illius in alias Pro∣positiones censuris, sensum illum quem in 1 Prositi∣one damnat, Jansenio ab eo atribui: gratiam scilicet, de qua loquitur Propositio, deesse sine ullo ecca∣to, ne originali quidem. Quod a Jansenii sententia omnino alienum esse, omnibus palam est. Quare merito in hoc sensu Propositionem damnat: sensum vero Jan∣senii omnino non attingit.

II.

MEa sententia est, quod tota propositio, ut ja∣cet, cum illo addito, Derst quoque illis gratia, &c. sit non solum erronea & male sonans, sed eti∣am haeretica, vel haeresi proxima. Quia tamen Pro∣positio potest hunc duplicem sensum habere, quod scilicet Deus hic & nunc subrahat gatiam, qua prae∣cepta fiant possibilia justis volentibus & conantibus, fideliter aut non fideliter: ideo in primo sensu, ubi justi non fideliter agunt cum Deo, Propositio erit Catholica; sicut Catholica quod Deus nunquam subtrahat gratiam justis fideliter se gerentibus.

ANIMADVERSIO.

PRaeclare Consultor duplicem in vocibus illis co∣nantibus & volentibus sensum distinguit. Qui∣dam enim fideliter conantur: his nunquam deest gratia efficax ad operandum necessaria. Quidam infideliter; quia nempe gratiae excitanti & suffici∣enti sensu Thomistico resistunt: his deesse potest, & ideo illi mandata implere non possunt, ea scili∣cet potestate cui nihil desit. An ille sensum Janse∣nii damnaverit, ex eo praecise judicandum, an per illos justos volentes & conantes intelligat Jansenius fideliter volentes & conantes; an vero volentes & conantes infideliter. Si primum, procul dubio illius sensum erroris damnat; si secundum ut pug∣nant Jansenistae, procul dubio absolvit. Utrum sit verisimilius, nolim hic definire, ne conten∣tioni detur locus. Interim ex Consultoris mente haec propositio: Aliqua Dei praecepta hominibus justis volentibus & conantibus infideliter, sunt impossibilia; deest queque gatia qua possibilia fiant, est Catholica: & qui hunc Jansenii sensum esse velit, a Consultore nullo modo differt Apparet vero longe ipsum a Molinistarum sensu ab∣horruisse qui gratiam implendi praeceptum justis quocumque modo se gerentibus nusquam deesse volunt.

III.

PRopositio haec si intelligatur in sensu formali, hoc est, sumendo justos secundum praesentes quas habent vires, habituales, supernaturales, & actuales, est Catholica. Si sumatur in sensu reali, prout se ha∣bet a parte rei, sunt impossibilia simpliciter, quia de∣est gratia actualis quaecunque, sive sit efficax, sive sufficiens, est haeretica. Si sumatur, sunt impossibi∣lia, secundum quid, propter negationem gratiae efficacis, sed non sufficientis; in hoc sensu est Catho∣lica, conformis Scripturis & sanctis Patribus.

ANIMADVERSIO.

EX isto Consultore hoc sensu tantum haeretica est propositio, si nomine gratiae, quae deesse dici∣tur, intelligatur tum efficax tum sufficiens. Ita si justis volentibus & conantibus deesse gratiam suffi∣cientem Thomistico sensu Jansenius voluit, pror∣sus eum damnat Consultor. Sin autem, ut con∣tendunt ipsius defensorers, solam efficacem; nihil illum laedit; siquidem ex ipso haec propositio, Ali∣qua Dei praecepta justis volentibus & conantibus se∣cundum praesentes quas habent vires sunt impossibilia secundum quid, propter negationem gratiae effica∣cis & non sufficientis, est propositio Catholica, conformis Scripturis & Patribus. Nec minus per∣spiciuum est quam iste sit alienus a Molina: siqui∣dem nullam Molina impossibilitatem praeceptorum, nec absolutam, nec secundum quid admittit: sed omnibus praesto esse vult sufficientem quandam gra∣tiam, cui non sit necessaria gratia efficax ad actu operandum.

Page 145

IV.

Die 8 Octob. 1652.

SI propositio sumatur in sensu universali, sive lo∣quendo simpliciter de omnibus justis, sive de omnibus justis transgressoribus, est propositio hae∣retica: si in sensu particulati, attento proprio & rigoroso verborum sensu, pariter est haeretica: si in sensu indefinito, prout jacet, est etiam hae∣retica.

ANIMADVERSIO.

REcte Consultor propositionem Damnat, tum in sensu universali, quia sic Calviniana est: tum in sensu particulari, attento proprio & rigoroso sensu; quia sic impossibilitatem absolutam significat, non tantum impossibilitatem secundum quid; denique recte eitam in sensu indefinio; quia sensus indefinitus in materia controversa & doctrinali pro universali sumitur; sicut ista propositio: Astra moventur a propria forma; quia de eo disputant Philosophi, fere sumitur, in sensu universali.

Hujus Consultoris sententiam nihil officere Tho∣mistis palam est. Jansnistae vero illam amovent, quod absolutam preceptorum impossibilitatem nec a se, nec a Jansenio admissam contendunt: quorum exceptiones nec probare mihi, nec improbare consilium est, sed tantum indica•…•…

V.

SI haec propositio intelligatur universaliter, ita ut omnes justos comprehendat, & pro omni tem∣pore denegetur gratia ad implenda praecepta necessa∣ria, est temeraria, a Pattibus damnata, scandalosa, Deo injuriosa, hominibus perniciosa: si vero intel∣ligatur de praeceptis respectu peccatorum venialium; aut de justis operantibus secundum suas duntaxat vi∣res, in iis tantum sistendo: aut tertio (quem putat sensum Jansenii) intelligatur de potentia proxima & completa, & de gratia actuali non semper, sed ali∣quando denegata, nullam meretur censuram.

ANIMADVERSIO.

REcte Consultor propositionem defendit, si intelliga∣tur de potentia completa, & de gratia actuali effi∣caci, scilicet justis aliquando subtracta: id enim docent plurimi Thomistae, imo omnes; si quidem potentiae com∣pletae nomine intelligatur ea cui nihil desit. Discans ergo ex isto Theolog Molinistae, verum esse justis ali∣quando deesse gratiam efficacem, & tunc ipsis mandatu non esse possibilia potestate omnino completa, & quae ni∣hil aliud requirat ad agendum. Verum hic obiter no∣ta dum est, et si Consultor ante Constitutionem sic potu∣erit propositionem explicare, & sic explicatam defen∣ ost Constitutionem tamen id non licere. Judica∣vit enim summus Pontifex pravum illius sensum mag is esse naturalem. Itaque illam nunc ab omnibus sine ex∣plicatione rejici convenit. Verum iste sensus, quem Ca∣tholicum defendit eruditus Consultor, etiamnum post Constitutionem ab omnibus Thomistis ut orthodoxus de∣fenditur.

Sensum Jansenii aperte absolvit iste Consultor; nihil tamen a caeter is distans qui illum damnaverunt, sed alio tantum modo illum exponens. Si melius ipse, Jansenius extra aleam est: si melius alii, Jansenius haeret in luto. Sed utut sit, Consultorum ipsorum hic existimatio non a∣gitur, ubi de Jansenii sensu citra fidei periculum dissen∣tire inter spotuerunt.

VI.

ISta propositio videtur contra fidem coarctata ad a∣liqua praecepta, cum debeat extendi ad omnia. 2. Est insipienter composita ex duabus partibus contra∣dictotiis. 3. Quoad utramque partem est formaliter haeretica.

ANIMADVERSIO.

VOtum istius Consultoris obscurius est, ideo nec pro∣dest, nec obest ulli.

VII.

SI prima pars hujus propositionis praecise accipia∣tur, vel facit sensum universalem, & sic est haeretica: vel facit sensum singularem, & sic quam∣vis possit explicari & trai in bonum sensum ut ly im∣possibilia dicat negationem potentiae proximae, potest admitti: & absolute cum illo termino, impossibilia, est re jicienda tanquam remetaria, & a Patribus sub anathematate prohibita. Si accipiatur secundum se totam, vel consideratur ut ille terminus, gra∣tia, supponit pro gratia efficaci, cum exclusione gratiae sufficientis, & sic est haeretica: vel con∣sideratur absolute secundum quod sonant termini ipsius, & sic faltem est errori proxima.

ANIMADVERSIO.

FAtetur Consultor bonum esse istum sensum: Ali∣qua Dei praecepta non sunt possibilia homini∣bus justis potestate proxima. Ʋnde nescio quid cogi∣tarint, qui super illa voce tot modo turbas excita∣runt, quasi potestatem proximam admittere in omni∣bus justis necesse sit.

Quod autem de side ait esse, justis volentibus & conantibus non deesse efficacem & sufficientem simul, hic sat scio inclamabunt quidam Janseniani, & Con∣cilium ut Scripturae locum ostendi postulabunt, in quo haec gratia sufficiens Thomistico sensu contineatur. His tamen si ta aequi sunt quam videri volunt, facile satisfieri potest. Verbum ipsum gratiae sufficientis non est de fide: nullo enim Conciliorum decreto con∣secratum est. Res ipsa nomine significata ad fidem pertinet: hoc enim nomine significamus grati∣am

Page 164

excitantem quae imperfectos actus preducit, nec plenum tamen confensum operatur nifi adsit validior gratia; & ideo secundum quid tantum efficax est; semper enim producit actus illos imperfectos: & se∣cundum quid est inefficax; quia nos excitat, & no∣bis dat vires ad bona opera facienda, quae tamen rep∣sa non perficimus propter resistentiam voluntatis. Ea gratia sic explicata nonne millies in Patrum monu∣mentis reperitur? nonne eam omnes vel proprio experi∣mento saepissime sentiunt? Quis enim est qui se exci∣tanti Deo restitisse non dol eat? Ergo talem gratiam necessario admittendam vel ipsi, sise aud re volue∣rint, certe fatebuntur, eamque conamibus & vo∣lentibus semper praesto esse. Ʋnde enim conarentur & vellent nisi per illam? Ʋtrum autem ista gratia dicenda sit sufficiens, necne, nominis quaestio est ad fidem nihil pertinens, in quo multos ex ipsis vidi con∣sentientes, nullum aperte refragantem. Malim ipse cum mea Schola etiam verbis congruere, dum∣modo non apud imperitos sermocner, qui hoc verbo fa∣cile abutuntur: quia illud Moliniano sensu accipi∣unt. Caeterum propter ambiguum nomen, & nulla auctoritate sancitum, nullam cuiquam molestiam li∣benter fcerim.

VIII.

PRopositio in plano & aperto verborum sensu, sive dicamus in proprio & rigoroso significatu, est omnino damnabilis, tanquam temeraria contra omnem sententiam Theologorum, tanquam scan∣dalosa contra communem sensum Catholicorum, tanquam injuriosa & blasphema contra Deum, & denique tanquam haeretica contra sidem.

ANIMADVERSIO.

ET hic rigorosum verborum sensum attendit, quem baereticum esse inter omnes constat.

HAec propositio non est qualificabilis ratione proferentis; quia proposita fuit in abstracto, ut praescindit ab omni proferente: est qualificabi∣lis secundum sensum communem & usitatum, fa∣ventem haereticis in modo loquendi recepto ab ipsis, & damnato ab Ecclesia Catholica; & est temeraria, scandalosa, male sonans. 3. Oportet formare pri∣us sensum legitimum istius propositionis, antequam qualificetur ratione rei significatae; quia non appa∣ret ex quo appareat ista impossibilitas.

Die 6. Novembris 1652.

ISta propositio secundum omnes terminos quibus constat actualiter, acceptos in significatione pro∣pria, usuali & consueta, non est qualificabilis, & non est qualificabilis nisi reducta ad sensum in quo pro∣tuli esse erroneam; hoc est loquendo de impossibi∣litate physica, non tollente obligationem, nec ex∣cusante transgressores a culpa & a poena, & refusa ex negatione virium quas Deus teneretur dare ad praecepta talia observanda nulla existente culpa. Vbi autem ly justis, debet necessario impropriati, & stare pro justis de praeterito, & per appositionem terminorum nullo existente obice peccati actualis & originalis, qui termini nec implicite nec expli∣cite includerentur in significatione usuali dictae pro∣positionis.

ANIMADVERSIO.

HIc veritati concedendum est. Plane demon∣strat Consultoris votum nusquam jussu Ponti∣ficis ex cuss um esse Jansenii sensum, neque id aut ignorare potuit S. Officii Commissarius, aut cogni∣tum apud ipsum summum Pontificem dissimulare. Cur ergo de Jansenio nonnuli loquuntur? Quia libuit, non quia jussum erat.

Caeterum hujus votum a Molina alienum non ne∣gabunt ipsi Molinistae.

X.

SI propositio faciat hunc sensum: Justi secundum vires tantum quibus formaliter justi sunt, prae∣ciso divino auxilio actuali, non possunt implere ali∣qua Dei praecepta, est vera & Catholica: si autem consideretur in suis terminis, est male sonans; quia pro eo quod dicere debuerat: Justi secundum prae∣sentes vires tantum non possunt complete im∣plere praecepta; maluit dicere: Praecepta sunt im∣possibilia secundum praesentes vires: vox autem ista praecepta impossibila, etiamsi limitata ad vires prae∣sentes cum exclusione auxilii actualis, male sonat. Quoad secundam particulam, si faciat hunc sen∣sum: Deest quoque gratia, scilicet actualis auxilii, qua secundum praesentes vires praedictas tantum pos∣sent illa complete implere: propositio est Catho∣lica: propter tamen terminum, impossibilia, est male sonans.

ANIMADVERSIO.

VIr ille doctrina eximius sententiam, qua ju∣sti dicuntur aliquando praecepta non posse complete implete, Catholicam fatetur. Caeterum vocem, impossibila, bene repudiat; quia ex se sig∣nificat non solum absentiam potentiae completae, sed omnimodam potentiae negationem. Quisquis igitur solam potentiam completam, & cui nihil desit, justis deneget absente efficaci gratia, verbis & re cum Consultore consentit. Molinistas vero,

Page 147

qui potentiam omni ratione completam semper justis adesse volunt, quomodo ab illius censura eximam, prorsus non invenio.

XI.

Die 14 Novembris 1652.

SEntio praedictam propositionem aliquam non mereri censuram, sed esse verissimam & Catho∣licam; quia similis assertio conspicitut in variis locis Scripturae sacrae extare. Tradita etiam in venitur sub aequivalentibus terminis a Synodo Tridentina sess. 6. de Reform. c. 11. si attente verba illa prepen∣dantur. Consona etiam videtur praedicta proposi∣tio familiarissimo modo loquendi aliquorum Theo∣logorum.

ANIMADVERSIO.

CAve putes. R. P. Vincentium in errore fuisse, quia primam propositionem censurae judicat immunem; nam & ante Constitutionem, & post, maximo semper honore apud summum Pontifi∣cem fuit, imo moriens magnam sanctitatis opini∣onem Romae reliquit. Cur igitur absolvit quod Pontifex damnat? Quia hanc propositionem aliter interpretatus est quam summus Ponti∣fex. Putavit illam in sensu gratiae efficacis accipi posse, & ideo Catholicam esse asseruit, conformem Scripturis & Patribus. At contra, sic illam interpre∣tandam non esse judicavit summus Pontifex, cujus judicio Christianus orbis assensus est. Catholicus ergo sensus est quem defendit P. Candidus, sed hunc dam∣natae propositionis verbis exprimere nefas est post Constitutionem; ante Constitutionem nefas non erat. Unde nescio cur crimini vertatur quibusdam Doctoribus Parisiensibus, quod has propositiones in multis aliis sensibus jure damnandas, tamen in sensu gratiae efficacis defendi posse dixerint ante Constitutionem; cum id Consultores celeberrimi coram summo Pontifice sine invidia aut formidine tam aperte fecerint.

XII.

CEnseo hanc propositionem in aliquo sensu mi∣nus proprio posse sustineri: in sensu intento ab auctore, id est, Cornelio Jansenio, esse dig∣nam censura, ut jam damnatam a sacra Tridenti∣na Synodo; absolute ut praescindit ab hoc vel illo sensu determinate, offensivam aurium fidelium.

ANIMADVERSIO.

SEnsus iste minus proprius, sensus est gratiae ef∣ficacis ad quam revocari posse primam proposi∣onem quidam putabant. In hoc sensu posse susti∣neti propositionem censuit Consultor. Quod au∣tem damnat propositionem in sensu Jansenii, mag∣no nos negotio liberasset si simul expressisset istum Jansenii sensum. Nihil enim magis ambiguum: ita varie a suis vel adversariis vel defensoribus tor∣quetur. Quia tamen hunc sensum indicat a Syno∣do Tridentina ante damnatum; cum illa Lutheri utique sensum damnaverit, videtur id existimasse Consultor, eundem Lutheri & Jansenii sensum esse quod vehementer pernegant Janseniani. Ita-Lutheri error primum constituendus: post, illud expendetur, an cum illo sentiat Jansenius: quae postrema quaestio facto non jure continetur.

XIII.

CEnseo hanc propositionem esse censurandam, prout sacrum Concilium declarat, uti teme∣rariam, & a sanctis Patribus anathemate dam∣natam. Et item quia immediate opposita est Scripturae sacrae, & sacro Concilio Tridentino, & aliis Conciliis; & novissime Bullis summo∣rum Pontificum Pii V. Gregorii XIII. & Ur∣bani VIII. Existimo etiam esse haeresi proxi∣mam. Possunt tamen opponi aliqua praeserva∣tiva.

ANIMADVERSIO.

PRaeservativa illa quae apponi posse censet Consultor, non alia intelligi possunt quam quae sensum efficacis gratiae a pravis sensibus se∣gregant: nam & istum gratiae efficacis patronum fu∣isse patebit ex sequentibus votis.

Quamobrem ut votorum summam colligam, damnant propositionem in sensu universali (qui Calvinianus est) tres Consultores. In proprio & rigoroso, vel tanquam haeresim, vel tanquam haeresi proximam, quatuor. Absolvunt in sensu potentiae completae & proximae, tres. Sensum Jansenii unus expresse rejicit, unus expresse probat. Et quia propositionem omnes, excepto Candido sacri Palatii Magistro, aliquatenus damnant, ex omnium votis confecta Constitutio dicenda est.

Page 148

SECUNDA PROPOSITIO.
Interiori gratiae in statu naturae lapsae nunquam re∣sistitur.
I.

Die 18 Novemb. 1652.

HAEC propositio in aliquo sensu minus proprio est vera, in sensu intento a Jansenio est digna censura, ut repugnans S. Tridentinae Synodo, & sacris Scripturis; & sic est haeresi proxima. Ut prae∣scindit ab hoc vel illo sensu determinate, offendit aures fidelium.

II.

HAEC praepositio si intelligatur de gratia efficaci praecise, vera est; sed quia proprie & juxta ter∣minos suos indefinite loquitur de omni gratia, & quia fautores hujus propositionis destruant omnino sufficientem, quod est contra omnem Theologiam, SS. Patres, & precipue D. Augustinum, quem sibi falso patronum asciscunt, & contra sacrum concilium Tridentinum, ideo eadem censura, qua prima pro∣positio, censeo qualificandam.

III.

HAEC propositio secundum se recepta mihi vi∣detur immunis ab omni censura: quatenus vero profertur a Jansenio, & infertur tanquam ex praemis∣sis, ex eo quod negat in natura lapsa etiam hominibus justificatis vires sufficientes ad implenda praecepta, quando reipsa peccant, est digna eadem censura, qui notavi primam propositionem; non secundum se, sed quatenus eonsequentia illius.

ANIMADVERSIO.

NOta a Palavicino secundam propositionem propterea tantum damnari, quia sequitur ex prima propositione. Quare cum in prima manifeste a sensu Jansenii aberraverit; patet nec eum in se∣cunda recte collimasse, si Jansenium ferire voluit: quod idem de reliquis propositionibus dici potest, in quibus semper ipsius censurae ad primam illam referuntur, & ex ea pendent. Quare si in ipso li∣mine, ut patet, a Jansenii sensu deerraverit, pror∣sus ipsum in reliquo cursu non attingit.

IV.

HAEC secunda propositio ut jacet, secundum su∣um sensum clarum non solum est perniciosa, te∣meraria, & male sonans; sed est etiam formaliter haeretica, aut haeresim sapiens.

V.

Die 20 Novembris 1652.

HAEC propositio si intelligatur de gratia interi∣ori efficaci, est Catholica: si intelligatur de gratia interioti quacunque, distinguo: velfacit sensum quoad ipsum formaliter, & est Catholica; vel facit sensum quoad consensum qui semper sequatur, ita ut omnis gratia interior sit efficax, & nulla sufficiens, in quo sensu loquitur Jansenius; & sic, si non for∣maliter, saltem proxime est haeretica, & evidenter falsa.

VI.

HAEC propositio si sumatur in sensu connaturali, est haeresi proxima: si in sensu particulari, esto in aliqua sententia sit vera & probablis; in proprio tamen sensu & rigoroso verborum ab auctore, id est, Jansenio, intento, est haeretica: si in sensu indefinito prout jacet, est temeraria, male sonans, & scanda∣losa.

VII.

HAEC propositio cujuscunque auctoris illa sit, si intelligatur de gratia efficaci, sive adjuvante, sive excitante, est vera & Catholica; si vero de suf∣ficienti, & quacunque gratia interiori, secundum omnem gratiae latitudinem, est temeraria, & haeresi proxima.

CEnseo istam propositionem, sive consideretur prout jacet, sive ut explicata ab auctore, id est Jansenio, esse formaliter haereticam; tanquam de∣structivam gratiae sufficientis, quae de fide est conce∣denda.

Page 149

IX.

CEnseo hanc propositionem non solum in sensu Jansenii, sed etiam in proprio verborum sensu esse saltem haeresi proximam.

X.

PRopositio haec ita intellecta, seu potius corre∣cta: Interiori gratiae efficaci nunquam resisti∣tur, est vera & Catholica; supplendo tamen in bo∣na Theologia, non solum (juxta Jansenium) in statu naturae lapsae, sed nec in statu naturae inte∣grae, nec in statu viae Angelorum; at accepta ut sonat universaliter, quod nulli prorsus gratiae resi∣statur, si procederet ex suppositione, quod gratia desit peccatoribus, eo quod non esset illis necessa∣ria, saperet haeresim Pelagianam. Procedente au∣tem ex suppositione, quod gratia sit quidem neces∣saria, sed denegetur a Deo, ut non possit homo servare mandata, quo pacto proprie & in rigore est de mente Jansenii, sic coincidit cum prima pro∣positione, ac propterea participat cum illa ean∣dem censuram.

XI.

HAec propositio non est qualificabilis; quia gra∣tia interior Augustiniana propugnata contra Pelagianos, est solum gratia efficax; ac proinde apud Augustinum convertuntur gratia interior & gratia efficax. Dicere hanc propositionem esse qua∣lificabilem, quia tollit gratiam sufficientem omni∣bus modis, est qualificare ipsissimam doctrinam D. Augustini in suis operibus ultimis, & omnium Thomistarum.

XII.

Die 27. Novembris 1652.

GRatiae interiori, hoc est, efficaci, quae proprie interior dicitur, nunquam resistitur. Propo∣sitio vera & Catholica.

XIII.

CEnseo hanc propositionem nullam mereri cen∣suram, imo esse Catholicam & veram. No∣mine enim interioris gratiae in hac propositione ve∣re & proprie debet intelligi de gratia efficaci. Ete∣nim analoga stare pro famosiori significatu, nedum humanae Philosophiae, verum etiam sacrarum lite∣rarum mori & consuetudini est consentaneum. Ul∣terius si ly resistere accipiatur large & communiter, quamvis homo possit resistere si velit in sensu divi∣so, nunquam tamen in sensu composito dissentiet. In tali sensu est Catholica & vera. Similiter si ly re∣sistere intelligatur stricte, nunquam resistet etiam loquendo in sensu diviso.

ANIMADVERSIO GENERALIS In Vota Consultorum super secunda Propositione.

SEcundam propositionem de gratia efficaci intel∣lectam, septem, ut videre est, Consultores ab∣solvunt, imo potius novem. Nam sensus ille in quo illam veram esse aiunt Augustinus a Nativita∣te, & Palavicinus, sensum esse gratiae efficacis, manifestum est. Caeteri gratiam efficacem ne vel∣licant quidem. Qui Jansenium defendere volue∣rit, non leve ex Wad ngi voto argumentum eli∣ciet, ut probet nunquam mandatum esse Consul∣toribus ut sensum Jansenii excuterent. Incredibile enim est Consultorem de sensu Jansenii interroga∣tum a summo Pontifice, sic ipsi respondere ausum esse: Haec propositio cujuscunque auctoris illa sit.

Quod autem id unum in Jansenio reprehendunt Consultores, quod gratiam sufficientem prorsus aboleverit, nullamque esse voluerit gratiam cui dissentiatur, hoc vehementer labefactant hodier∣ni Jansenii defensores, cum se gratiam sufficien∣tem Thomistico sensu reipsa admittere, eidem∣que vere resisti, vere ab ea dissentiri profitentur. Quo semel posito, nulla super hac propositione lis est ipsos inter & Consultores. Verum istam litem dirimendam Jansenianis relinquamus: no∣bis illius partes fovere nihil necesse est. Hoc unum dico, sufficientem illam gratiam, quam plerique Consultores admittunt, non esse Molinianam, ut patet, quia iidem gratiam per se efficacem simul admittunt, quam Moliniana prorsus abigit.

TERTIA PROPOSITIO.
Ad merendum & demerendum in statu naturae lapsae non requiritur in homine libertas à ne∣cessitate, sed sufficit libertas à coactione.
I.

Die 27. Novemb. 1652.

HAEc propositio in aliquo casu particulari non est digna aliqua censura: prout a Jansenio asseri∣tur, repugnat Scripturae, & Concilio Tridentino, & successive est haeretica.

II.

CEnseo hanc propositionem esse temerariam, & formaliter haereticam.

Page 150

III.

HAEc propositio secundum se, & intellecta de li∣bertate includente sufficientem deliberatio∣nem, & indifferentiam judicii, ut intelligunt ejus auctores, puto non mereri ullam censuram: prout vero habetur in Jansenio, quod scilicet omnes, e∣tiam justi qui peccant mortaliter, in natura lapsa careant libertate indifferentiae, & necessario taliter peccent, puto esse dignam eadem censura qua affe∣ci primam propositionem.

ANIMADVERSIO.

NOtatu dignum in hoc voto sententiam Tho∣misticam de indifferentia judicii circa media, quae non impedit quominus voluntas efficaciter a Deo praedererminetur, expresse ab hoc Molinae discipulo, sed moderatissimo, ab omni censura eximi. Auctores enim illi, a quibus eam asseri di∣cit, non alii sunt quam Thomistae. Quod autem addit ex Jansenio, Omnes qui peccant mortaliter, necessario taliter peccare, id vulgo negant Janseni∣ani, qui se in peccatoribus indifferentiam contra∣dictionis admittere dictitant, nec quicquam om∣nino a vulgari Thomistarum doctrina hac in par∣te differre.

IV.

PRopositio haec, si accipiatur meritum & demeri∣tum late, nulla digna est censura. Similiter si propositio intelligatur non solum de possibilitate in ordine ad Deum, sed etiam de facto, ex speciali privilegio quoad meritum, & ex aliqua causa speci∣ali quoad demeritum, nulla est digna censura. Ac∣cipiendo vero propositionem ut jacet, & secun∣dum sensum quem regulariter importat, & in sen∣su ab auctore, hoc est, Jansenio intento, est non solum male sonans, sed etiam absolute haeretica.

V.

CEnseo tertiam propositionem hanc simpliciter, esse formaliter haereticam.

VI.

HAec propositio in proprio & rigoroso sensu, maxime a Jansenio intento, est formaliter haeretica.

VII.

CEnseo propter multitudinem & auctoritatem gravissimorum virorum, qui doctrinam om∣nem, a qua pendet propositio, defendunt, proposi∣tionem probabilem & nulla dignam censura Theo∣logica.

VIII.

CEnseo istam propositionem in sensu ab auctori∣bus explicato esse formalissime haereticam, tan∣quam destruentem libertatem, & consequenter ra∣tionem meriti & demeriti in nostris actionibus.

IX.

CEnseo hanc propositionem secundum proprium sensum verborum, & secundum se absolute consideratam, esse saltem erroneam in fide.

X.

CEnseo propositionem hanc non solum esse dam∣natam a summis Pontificibus contra Michae∣lem Baium, & contra Jansenium; sed esse formali∣ter haereticam, damnatam a D. Thoma, & ab ali∣is summis Pontificibus & Conciliis, & esse forma∣liter haeresim Calvini & Lutheri, damnatam in Concilio Tridentino. Quod si coarctaretur ad ali∣quem casum particularem, adhuc declinat in par∣tem haeresis.

XI.

HAec propositio intellecta de libertate a coactio∣ne, excludente libertatem indifferentiae de∣struentem efficaciam gratiae positam a D. Augusti∣no, est Catholica, & non est qualificabilis; intelle∣cta autem de libertate a coactione excludente indif∣ferentiam compatientem secum efficaciam divinae gratiae Augustinianae, est qualificabilis, & est erro∣nea, & etiam majori censura digna.

Page 151

XII.

Die 11. Decembris 1652.

PRopositio quoad meritum est vera & Catholica; quoad demeritum respectu peccatoum quae sunt poena peccati, de quibus dicitur, De necessitatibus meis eripe me, Domine, non est qualificabilis.

XIII.

HAec propositio cum non solum a pluribus Do∣ctoribus Scholasticis, sed etiam a multis Patri∣bus & Doctoribus Ecclesiae, praesertim a D. Augu∣stino & D. Thoma reperiatur asserta, necesse est dicere eam in sensu Catholico defendi posse, ne di∣camus ipsos propositiones temeratias aut haereticas scripsisse. In re enim dubia & probabili interpreta∣tio illa praeferenda, unde jus tertii non laeditur. Sentio igitur propositionem assertam nullam mere∣ri censuram, imo esse veram & Catholicam.

ANIMADVERSIO GENERALIS in Vota Consultorum super tertia propositione.

VAlde hic nos turbant Consultores; quia sen∣sum Jansenii saepe damnant, nunquam ex∣primunt. Quod tamen ex illorum votis conjici licet, sic illum utique acceperunt, quasi omnem prorsus indifferentiam, etiam eam quae cum gra∣tia efficaci cohaeret, etiam indifferentiam judicii & electionis mediorum funditus sustulerit, & me∣ram necessitatem invexerit: quo sensu, qui cer∣te, ut aiunt, rigorosus & proprius est, illam etiam repudiant omnes tum Thomistae tum Jansenistae, qui hunc sensum Jansenio falso tribui pugnant. At quia praeter illas indifferentias judicii & electionis, quas omnes admittunt, est alia quaedam notissi∣ma, nempe Moliniana, illa scilicet quae semper in utramque partem sic expedita est, ut nihil ipsi de∣sit quominus se vel in bonum vel in malum con∣vertat; hanc utique nullo modo adstruunt Con∣sultores, utpote gratiae efficaci capitaliter aver∣sam. Imo quatuor ex ipsis dignitate longe praeci∣pui, eruditione non postremi, propositionem ip∣sam a censura liberant, quatenus excludit hoc Molinianae Scholae figmentum; nec tamen cum caeteris Consultoribus pugnant, nisi quod illam ali∣ter quam ipsi interpretantur. Hi propositionem recte damnant; quia in proprio sensu destruit omnem indifferentiam: illi mitius de ea sentiunt, quia solam Molinianam impugnare videri potuit, quod non modo non vetat fides, sed etiam jubet. Ergo qui caeteras indifferentias admittit excepta Moliniana, cum omnibus Consultoribus reipsa consentit.

QUARTA PROPOSITIO.
Semipelagiani admittebant praevenientis gratiae interioris necessitatem ad singulos actus, eti∣am ad initium fidei: & in hoc erant haereti∣ci, quod vellent eam gratiam esse talem, cui posset humana voluntas resistere vel obtempe∣rare.
I.

Die 11. Decembris 1652.

HAec quarta propositio ut jacet est haeretica; ut asseritur a Jansenio contra quosdam Doctores Catholicos, meretur censuram propter acerbita∣tem: ut est antecedens ex quo ipse infert conse∣quentiam de gratia victrice & medicinali, est etiam haeretica.

ANIMADVERSIO.

NOn nihil ille gratiam efficacem videtur impete∣re, sed in speciem tantum: non enim credi∣bile est aliquem ex illo Ordine, qui speciali de∣creto praedeterminationem physicam docere & defendere tenetur, quae utique gratia victrix & medicinalis est, aliquid contra Ordinis sui doctri∣nam ausum esse. Quid igitur senserit, breviter in∣dicabo. Sunt quidam, sed ii perpauci, qui cum paedeterminationem physicam defendant, tamen illam a victrici delectatione a Jansenio asserta in eo se jungunt, quod praedeterminatio physica re∣linquat adhuc voluntatem indifferentem in sensu diviso & etiam composito, componendo scilicet potentiam cum actu opposito. At vero, inquiunt, delectatio victrix omnimodam necessitatem affert ex Jansenio, nec ullam relinquit indifferentiam. Sic videtur sensisse iste Consultor, itemque Ra∣phael Aversa in suo suffragio. At in hoc valde re∣pugnantes habebunt Jansenii defensores, qui hanc meram esse cavillationem a suo & Jansenii sensu alienissimam clamitant, nec ullam a se necessitatem gratiae tribui, nisi quam Thomistae infallibilitatis vocant; nullam indifferentiam repudiari nisi Molinianam. Ita hic etiam de sensu Jansenii ab istis Consultoribus dissident, at in ipsis dogmatis cum Consultoribus congruunt.

II.

Die 16. Decembris 1652.

HAnc propositionem secundum historiam evi∣denter patet esse falsam: quantum vero ad id quod asserit in secunda parte, praeter censuram tertiae propositionis, quia ex ea infertur necessario omnes Catholicos haereticos esse, dico esse temera∣riam, blasphemam, & ad minus virtualiter haereti∣cam, & forsan etiam formaliter.

Page 152

III.

P•…•… h•…•… propositionem essealiam & temera∣riem propter acerbitatem censurae quae notat sententiam probabilem, & uti talem ab Ecclesia admiss•…•…. Praescindendo autem a censura hujus sententiae probabilis, propositio ipsa in se, & prout prola•…•… a Jansenio, mihi videtur immunis ab omni censura Theologica.

IV.

PRima pars propositionis in quantum continet fa∣ctum sive historiam, non est digna censura, ne∣que est etiam evidenter falsa. Secunda pars propo∣sitionis accepta indefinite prout sonat & potest ex∣tendi tam ad gratiam efficacem, quam sufficientem, est non solum temeraria & erronea, sed etiam for∣maliter haeretica. Prout restringitur ad gratiam effi∣cacem, in quo sensu visus est Jansenius proferre, non est digna aliqua censura Theologica, nisi in quantum nimis rigorose censurat aientes, ejusmodi gratiae posse resisti & obtemperari: quae cum sit do∣ctrina probabilis, non meretu notam haeresis.

V.

JSta propositio, quicquid sit de prima parte, in qua est quaestio de facto, & mera historia, tamen quoad secundam partem prout intelligitur a Janse∣nio, est formaliter haeretica.

VI.

CIrca hanc quartam propositionem sum in voto, quoad primam partem esse falsam. Quoad se∣cundam, licet in aliquo sensu posset probabiliter sustineri, in proprio tamen & rigoroso sensu verbo∣rum a Jansenio intento, cum annexis & connexis sub quibus porrigitur ab eodem, cui non potest ad∣aptari sensus probabilis quem potest habere, propo∣sitionem esse formaliter haereticam.

VII.

CEnseo propositionem hanc fuisse male concep∣tam, & auctorem (quisquis ille fuerit) in pri∣ma parte circa dogmata Semipelagianorum, & in secunda circa mentem Jansenii fuisse plane decep∣tum. Caeterum in libro Jansenii censeo scandalo∣sum esse & temerarium nimis vehementem illum modum propugnanci sententiam propriam, & im∣pugnandi alienas, praesertim Patrum Jesuitarum.

VIII.

CEnseo hanc quart am propositionem quoad pi∣mam partem, tanquam punctum pertinens ad historiam, non cadere sub censura Theologica. Quoad secundam, & falso imponi Semipelagianis tanquam errorem, & esse formaliter haereticam, in quantum sententiam Catholicam antiquissimam, utpote a multis seculis, ipso Calvino fatente, tra∣ditam in Ecclesia Dei, & a cunctis fidelibus sine lla contradictione & discrepantia creditam, dicit haereticam.

IX.

DIco hujus propositionis primam partem esse fal∣sam, alteram esse saltem haeresi proximam.

X.

Die 23. Decembris 1652.

PRopositio haec est tota falsa & perniciosa contra fidem historiae: sed specialiter secunda pars re∣dundat in maximam contumeliam Ecclesiae Catho∣licae, profitentis dari talem gratiam cui possit hu∣mana voluntas resistere vel obtemperare, & ipsa in se est haeretica contra definitionem Concilii Tri∣dentini. Quod si quarta propositio ita corrigatur: Gratiae efficaci humanam voluntatem non posse re∣sistere, adhuc eo mdo quo ponitur a Jansenio, vi∣detur haeretica; sed explicando gratiam efficacem eo modo quo apud alterutram Scholam intelligitur in sensu composito vel sub similibus terminis, sic contineret sanam doctrinam.

XI.

HAEc propositio quia imponit notam haeretico∣rum Semipelagianis, ex eo quod affirmarent gratiam ab ipsis positam esse talem, cui voluntas pos∣sit obsistere vel obtemperare, per taleitatem de∣struentem efficaciam gratiae Divi Augustini, •…•…ap∣probantem inefficacitatem gratiae assertam a Semi∣pelagianis, impugnatam a Divo Augustino, est im∣munis ab omni censura.

XII.

SI propositio ista intelligitur, quod solum admit∣teret talem gratiam cui posset humana voluntas resistere vel obtemperare, cum exclusione omnis

Page 153

gratiae efficacis, & secundum propositum, sic uti∣que erant haeretici Semipelagiani: si vero ita intel∣ligitur, ut ita vellent eam gratiam esse talem cui posset humana voluntas resistere vel obtemperare, ut tamen praeter illam admitterent gratiam effica∣cem & secundum propositum, sic non erant haere∣tici, sicut non sunt doctissimi viri qui utramque gratiam admittunt.

XIII.

QUoad primam partem propositionis quartae, censeo non mereri aliquam censuram; ut ex mu•…•…is relatis, praesertim ex testimonio D. Augu∣stini de Praedestin. cap. 1. Quoad secundam partem, in hoc erant haeretici, quod sensum Pelagianorum proprium, quatenus excludebant gratiam vere ef∣ficacem quam statuit D. Augustinus in suis operibus, falsa est: si autem ly resistere accipiatur in proprio significatu, non videtur censuranda secunda pars propositionis.

ANIMADVERSIO GENERALIS in Vota Consultorum super quanta propositione.

PRopositionem ipsim, ut palam est, sex Con∣sultores innoxiam pronunciant: caeteri prop∣terea damnant, quia erroris accusare videtur Ca∣tholicam doctrinam contra Calvinum definitam, scilicet gratiae resisti vel obtemperari posse. An igi∣tur sex ex illo numero haeretici fuerunt, & septem Catholici? An fides ab haeresi non nisi uno Con∣sultoris calculo dissidet? Neutiquam, omnes idem reipsa senserunt: sed ut in aliis propositionibus, sic etiam in illa, de sensu ejus non conveniunt.

Sensum Iansenii hic expresse Iesuita Palavicinus, Carpinetus, Wadingus, a censura eximunt: imo postremus ille auctorem illarum propositionum in Iansenii mente plane deceptum coram summo Pontifice praedicat, verene an falso, nihil ad me. Interim obiter noto hanc de Iansenii sensu con∣troversiam inter ipsos Consultores viguisse, nec demum post Constitutionem natam esse, ut qui∣dam fabulantur, quam utinam ex professo & non obiter tantum agitassent: tantas enim fortasse li∣tes nobis non reliquissent.

Rectissime autem Generalis Augustinianorum, i∣temque Commissarius S. Officii, in eo collocant Semipelagianorum errorem, quod gratiae effica∣cis necessitatem ad initium fidei destruerent, quod adversus Molinistas idipsum sentientes semper te∣nuit, & etiam nunc tenet omnis Schola Thomi∣stica, omnesque graves Theologi.

QUINTA PROPOSITIO.
Semipelagianum est dicere, Christum pro omnibus omnino hominibus mortuum fuisse, & sangui∣nem fudisse.
I.

Dei 30. Decembris 1652.

HAec propositio, ut jacet, non est Catholica; si exponatur quoad auxilia sufficientia praepara∣ta omnibus hominibus ex meritis Christi, meretur censuram propter acerbitatem. Ut est connexa cum propositione Iansenii, quod Christus sit mortuus solum pro praedestinatis, & illis solis praeparaverit auxilia sufficientia ad perseverandum, meretur e∣andem censuram ac prima propositio.

II.

EXistimo hanc propositionem tanquam omnibus horrendam & impiam, & tanquam animam reliquarum propositionum, & quia habet etiam affi∣nitatem cum multis propositionibus damnatis Baii, prorsus temerariam & plus reliquis haereticam.

III.

CEnseo istam propositionem secundum se esse Catholicam, & non dignam censura, nisi propter censuram annexam propositionis. Propter ejusmodi censuram qua damnat propositionem ad∣missam a multis Scholasticis, & simpliciter prola∣tam in Tridentino, censeo esse temerariam & ma∣le sonantem; prout profertur a Iansenio, censeo mereri eandem censuram qua notavi primam pro∣positionem.

IV.

Die 12. Ian. 1653.

HAec propositio ut jacet, Christus non est mor∣tuus pro omnibus omnino hominibus, & pro omnibus omnino hominibus sanguinem non fudit, sine alio addito explicante, est male sonans, pias aures offendens, & si non formaliter haeretica, saltem haeresi proxima. Eadem propositio restricta hoc modo: Christus non est mortuus pro praescitis, adhuc est formaliter haeretica, sic simpliciter & sine alia explicatione proposita. Eadem propositio restri∣cta hoc modo: Christus non est mortuus pro omni∣bus omnino hominibus; quia non est mortuus pro

Page 154

infidelibus, adhuc est haeretica. Eadem propositio restricta hoc modo: Christus non est mortuus pro omnibus omnino hominibus, quia non est mortuus pro parvulis, adhuc est haeretica, simpliciter & sine aliqua declaratione prolata. Eadem propositio eti∣am declarata hoc modo: Christus non est mortuus pro omnibus, quia non omnibus contulit benefici∣um suae passionis, sed solum praedestinatis, adhuc est haeretica. In uno vero sensu solo erit Catholica, si dicatur: Christus non est mortuus pro omnibus, quia non omnibus contulit beneficium salutis sive beatitudinis aeternae.

V.

DIco: Vel quinta ista propositio facit sensum, quod Christus non sit mortuus pro omnibus efficaciter, & non est digna censura, sed Catholica: vel facit sensum quod non sit mortuus pro omni∣bus aequaliter: ita ut discretio sit ex nobis, non au∣tem ex gratia; & est etiam Catholica: vel facit sensum quod non sit mortuus pro quibusdam, ut pro infantulis qui moriuntur sine baptismo, pro paga∣nis, & quibusdam Christianis induratis; & ester∣ronea & temeraria; saltem prout vocat opinionem oppositam, errorem Semipelagianorum: vel facit sensum quod sit mortuus pro praedestinatis tantum, & pro nullis aliis etiam justificatis, uti per baptis∣mum, &c. & in hoc sensu, qui vere est Jansenii, est haeretica.

VI.

SUm in voto, propositionem hanc ratione cen∣surae esse male sonantem & temerariam: secun∣dum se esse scandalosam: in sensu auctoris, nempe Jansenii, quatenus excludit a beneficio aeterno mortis Christi infideles & parvulos, esse parum pro∣babilem, & nihil piam: quatenus excludit aliquos ex justificatis, esse erroneam & formaliter haereti∣cam.

ANIMADVERSIO.

HAereo, fateor, quomodo hic duos istos Consul∣tores excusem, quod eam Jansenio senten∣tiam tribuant, Christum ita pro solis praedestina∣tis mortuum esse, ut pro nullis aliis mortuus sit, e∣tiam justificatis per baptismum. Hoc enim con∣stat a sensu Jansenii verbisque disjunctissimum es∣se, cum pro omnibus justificatis, etiam reprobis Christum esse mortuum profiteatur. Non video igitur quid dici possit, nisi Consultores istos indili∣gentius sensum Jansenii excussisse; quia summus Pontifex propositiones expendi jusserat in ab∣stracto, & ut praescindunt ab omni proferente, ut ait Vincentius de Pretis S. Officii Commissarius in suo suffragio. Quamobrem illi summi Pontificis jussu, propositionibus in abstracto spectandis intenti, de Jansenio audita potius quam visa retulere, aliter procul dubio locuturi, si Jansenium suis oculis in∣spexissent.

VII.

Die 15. Januarii 1653.

JSta propositio quinta cum illa nota sive censura Semipelagiani erroris, nullibi legitur apud Ian∣senium. Explicatio autem quam adhibuit locis sa∣crae Scripturae de morte Christi pro solis fidelibus, praesertim pro praedestinatis, sana est & Catholica, utpote conformis eidem sacrae Scripturae, & quae expresse habetur apud Augustinum, & alios SS. Pa∣tres, & alios gravissimos Doctores.

VIII.

DIco propositionem istam fuisse primo evomi∣tam ex Calvino: secundo Semipelagianos non errasse in hoc puncto, sed recte & Catholice sensis∣se: tertio esse formaliter haereticam, tanquam re∣pugnantem apertissimis & toties repetitis testimo∣niis Apostolicis, necnon sacris Conciliis, & SS. Patribus contradicentem; & proprie omnipotenti Deo, cujus natura bonitas; & copiosissimae Christi redemptioni, cujus modica sanguinis gutta pro to∣tius mundi redemptione suffecisset, ut testatur Cle∣mens VI. in Extravagante Ʋnigenitus, de poenitentia, esse valde injuriosam.

IX.

CUm haec propositio, Christus pro omnibus om∣nino hominibus mortuus est, sit de fide, ex Scripturis, Concilio Trid. & SS. Patribus, haec quinta propositio est omnino haeretica.

X.

Die 20. Januarii 1653.

HAec propositio in modo loquendi proprie & rigorose sumpta, est blasphema, contumeli∣osa, contraria S. Scripturae, & Concilio Tridenti∣no; in sensu vero Iansenii partim ex professo lib. 3. de gratia Salvatoris cap. ultimo, reducitur ad pri∣mas tres propositiones; quare eandem cum illis censuram meretur.

XI.

HAec propositio per hoc quod afficitur nota er∣roris subit censuram quam meretur, & pro∣inde est immunis ab omni censura.

Page 155

ANIMADVERSIO.

MEns Consultoris est, recte Semipelagiani er∣roris nota affici hanc propositionem, Chri∣stus pro omnibus mortuus est, intellectam Molini∣stico sensu, videlicet quod Christus omnibus prome∣ruerit gratiam quandam Molinianam, quam alii ac∣cipiunt, alii respuunt pro solo nutu voluntatis; ad∣eoque immunem judicat a censura quintam pro∣positionem, quatenus Molinae sententiam dam∣nat.

XII.

VOtum est. Haec propositio ex D. Prospero & Hilario in terminis est a Semipelagianis asser∣ta tanquam contraria sententiae S. Patris Augusti∣ni. An vero ab illis simpliciter asseratur, vel tanquam illorum error habenda sit, dico secundum sensum intentum a Semipelagianis, ista propositio est falsa, quatenus nimirum existimant Christum Dominum aequaliter ac indifferenter quacunque le∣ge seclusa omni gratia efficaci, 1 1.1 & secundum propositum de quo loquitur Apostolus, & explicat Augustinus.

ANIMADVERSIO.

ET hic Consultor propositionem vocat, non to∣tum istud complexum, Semipelagianum est di∣cere, &c. sed hanc solam partem ultimam, Chri∣stus pro omnibus omnino hominibus mortuus est; quam falsam dicit, secundum sensum a Semipela∣gianis intentum, quem eundem esse manifeste vult ac sensum Molinistarum.

XIII.

CEnseo quintam propositionem praedictam nul∣lam mereri censuram, & sustineri posse ut probabilem, & fine dubio veram. Semipelagiano∣rum enim error fuit, ut omnibus pro comperto est, ita Christum Dominum esse omnium Redempto∣rem, & pro omnibus mortuum existimarunt, ut penes liberum arbitrium omnium hominum esset tale Redemptoris beneficium acceptare seu repudi∣are, etiam proxima & immediata, &, ut aiunt Theologi, cum actu conjuncta potentia: quo er∣rore manifeste humano arbitrio partes primas, gra∣tiae vero secundas tribuebant, contra Magistrum Gentium Paulum ad Corinth. 4. ac ipsius electionis profundissima mysteria relegabant, quo consequen∣ter veram Christi Domini redemptionem de me∣dio tollebant, ut talis redemptionis participes esse homines ex liberi arbitrii viribus operantes autu∣marent.

ANIMADVERSIO GENERALIS in Vota Consultorum super quinta propositione.

IN hac quinta propositione similiter se gerunt Consultores atque in caeteris. Quidam ex illis de sensu Jansenii pro libito loquuntur. Conra Wa∣dingus nullibi legi apud Jansenium istam propositi∣onem asserit. Ipsam propositionem quidam defen∣dunt, quidam damnant, in ejus intelligentia dissen∣tientes, in ipsis dogmatis aut nihil, aut parum. Si∣quidem inter omnes gratiae efficacis patronos, aut certe non impugnatores, quales illi fuerunt, sen∣tentias sequentes orthodoxas esse convenit.

  • I. Christum solis praedestinatis ea beneficia morte sua promeruisse, quibus certissime liberantur qui∣cunque liberanur.
  • II. Nulli reprobo datum esse aut promeritum. per mortem Christi efficax & gratuitum perseverantiae donum, sine quo nemo unquam salvus erit.
  • III. Gratias omnes quas justificati reprobi recipi∣unt, ipsis ex meritis Christi conferri: & quia justi∣ficati omnes habent gratias Thomistico sensu suffi∣cientes, modo actuales, modo habituales, etiam pro illis promerendis Christum esse mortuum.
  • IV. Mortem Christi esse sufficientem pro totius 'mundi salute.
  • V. Christum humana, vel divina etiam, sed an∣tecedente voluntate omnium hominum salutem optasse.
  • VI. Absoluta voluntate & efficaci solis praedesti∣natis aeternam beatitudinem optasse, petiisse, pro∣meruisse.

Haec fere inter Thomistas constant, nec ullum ex istis capitibus convellunt Consultores, multa etiam expresse probant. Sunt autem quaedam in nostra Schola controversa, v. g. an omnes infideles & obdurati habeant gratias sufficientes: haec non attingunt Consultores.

Si quaeras quem sensum Jansenio tribuant qui ipsi videntur adversi; Respondeo hunc esse, ut ex ipso pro solis praedestinatis Christus mortuus sit, & nul∣lo modo pro reprobis; ex quo consequens aiunt esse, nulli, ne justo quidem, adesse sufficientia me∣dia ad salutem. Talem non esse Jansenii sensum multi contendunt: jure an injuria, grandis quae∣stio; at mei nec instituti, nec stomachi. Omnino enim quo pertineat de unius hominis sententia li∣tigare prorsus non intelligo. Erret, an recte senti∣at Jansenius, nihil ad me: imo nihil ad fidem, ni∣hil ad Ecclesiam; dummodo de ipsis dogmatis con∣stet. De ipsis propositionibus inter se Consulto∣res dissenserunt; quanto id durius? Integra ta∣men omnium fides; quia verborum potius ista, quam rerum dissensio fuit. Potest idem in Janse∣nii sensu accidere, quem varie acceptum probare illi possunt, illi improbare, nihil inter se in ipsis dogmatis discrepantes. An ita sit, videant quo∣rum id interest. Ego vero doctis illis viris, qui de∣fensi Jansenii invidia laborant, libenter hanc con∣ditionem tulerim, quam simili in causa Origenistis infensissimus illorum hostis Hieronymus tulit; aut deserant Jansenium, aut doceant illius mentem a proprio sensu propositionum penitus alienam, & in his quinque capitulis nostrae Scholae penitus con∣sentientem, in qua certissimum ipsis ad vitandam Molinistarum ferocientium audaciam perfugium semper patebit.

Notes

Do you have questions about this content? Need to report a problem? Please contact us.