VIx adduci possumus ut credamus, adversaries, qui ista nobis objiciunt, librum legisse de gra∣tia & libero arbitrio unde desumpta sunt, cum to∣tum illud caput ab Augustino conscriptum sit, ut hanc & similes Pelagianorum objectiones refelle∣ret, ostenderetque, quod saepe jam diximus, pro∣missa Dei conditionata nihil officere prorsus neces∣sitati gratiae victricis efficacis & singularis.
Talia, inquit, de Scripturis colligunt Pelagiani, Con∣vertimini ad me, & convertar ad vos; ut secun∣dum meritum conversionis nostrae detur gratia ejus in qua ad nos & ipse convertitur, nec attendunt qui hoc sentiunt, quia nisi donum Dei esset etiam ipsa ad Deum nostra conversio, non ei diceretur: Deus virtutum converte nos, & Deus tu conver∣tens vivificabis nos; Et converte nos Deus sani∣tatum nostratum & ejusmodi alia quae comme∣morare longum est: Nam & venire ad Christum quid est aliud nisi ad eum credendo converti? & tamen ait, Nemo potest venire ad me, nisi da∣tum fuerit ei a Patre meo. Item quod scriptum est in lib. 2 Paralipomen. Dominus vobiscum cum vos estis cum eo; & Si quaesieritis eum, in∣venietis; si autem dereliqueritis eum, derelin∣quet vos. Sed illi qui dicunt gratiam Dei secun∣dum merita nostra dari, ista testimonia sic accipi∣unt ut dicant meritum nostrum in eo esse quod su∣mus cum Deo, ejus autem gratiam secundum hoc meritum dari ut sit & ipse nobiscum. Item meri∣tum nostrum in eo esse quod quaerimus eum, & seuundum hoc meritum dari ejus gratiam ut inve∣niam••s eum. Et in lib. 1, quod dictum est. Et tu Salomon, fili mi, cognosce Deum, servi ei in corde perfecto & anima volente. Si quaesieris e∣um, invenietur tibi; & si dimiseris eum, repel∣let te in perpetuum, declarat voluntatis arbitrium.Jam igitur ex testimonio S. Augustini patet, Pela∣gianos, ut probatent gratiam Dei secundum me∣rita nostra dari, haec testimonia illi objecisse: Con∣vertimini ad me & ego convertar ad vos. Et illud: Dominus vobiscum, cum vos estis cum eo. Si quae∣sieris Dominum corde perfecto & anima volente, invenietur tibi. Et quid ad haec respondebat S. Augustinus? Respondebat nostrum conversionem ad Deum, propter quam Deus convertitur ad nos, donum esse gratiae singularis & efficacis, nempe il∣lius gratiae quae his verbis exprimitur: Deus virtu∣tum converte nos, & Nemo potest venire ad me, nisi fuerit ei datum a Patre meo. Quo autem modo dicitur, ut docet Augustinus, Si convertaris ad De∣um, Deus convertetur ad te, eodem plane dicitur, Si quaesieris Dominum, invenies eum. Sicut ergo converti ad Deum ut convertatur ad nos, ita quae∣rere Deum ut inveniatur a nobis, donum est gratiae singularis & efficacis.
Denique ex eo quod dixit Augustinus demonstrari liberum arbitrium ex Scripturae testimonio, Si quae∣sieris Deum, invenies eum, quid inde colligunt ad∣versarii? & ad quid probandum haec verba profe∣runt? Voluntne his verbis Scripturae secundum Au∣gustinum demonstrari, esse im omnibus hominibus liberum arbitrium instructum gratia sufficiente, qua possinr quaetere Deum, ut Deus inveniatut ab eis, an non volunt? si volunt, ergo per gratiam suffici∣entem sine efficaci possunt omnes homines quae∣rere Deum in corde perfecto & anima volente? Quo nihil Christianae gratiae infensius dici potest; & cum hoc adscribunt Augustino, quid magis fal∣sum etiam in illorum sententia? fatentur enim Augustinum defendisse contra Pelagianos gratiam efficacem. Si non volunt, ut quid proferunt illud testimonium pro gratia sufficiente? Ut igitur ob∣jectioni respondeatur, dicimus quod cum Pelagiani uterentur his testimoniis Scripturae, ut probarent esse liberum arbitrium in homine per naturam quo possit ad Deum converti, eumque toto corde suo quaerere, fatebatur Augustinus haec testimonia de∣monstrare hoc liberum arbitrium esse in homine per naturam, nec amissum esse per culpam, sed si∣mul etiam contendebat contra illo, hoc liberum ar∣bitrium non esse sufficiens ad quaerendum Deum, nisi sanetur per gratiam.
Itaque non dicit S. Augustinus his testimoniis Scripturae, si quaesieris Dominum corde perfecto, in∣venies eum, demonstrari esse in homine liberum ar∣bitrium instructum per gratiam, sed tantummodo esse in omni homine per naturam, quod ad nihil va∣let nisi adjutum & sanatum per gratiam.