The journal of Monsr. de Saint Amour doctor of Sorbonne,: containing a full account of all the transactions both in France and at Rome, concerning the five famous propositions controverted between the Jansenists and the Molinists, from the beginning of that affair till the Popes decision. / Faithfully rendred out of French. ; A like display of the Romish state, court, interests, policies, &c. and the mighty influences of the Jesuites in that church, and many other Christian states, being not hitherto extant.

A Letter of my LL. the Bishops of France to the Pope, which was not deliver'd to him, but the translation of it is to be seen, Part. 6. Chap. 11.

It was thus inscribed;

Beatissimo Patri In∣nocentio Papae X. Romam.

The Contents follow.

Beatissime Pater,

AD Episcopos & de tuenda veritate solicitos & Ecclesiasticae pacis amantissimos, nullus poterat jucundior nuncius pervenire, quàm qui paternum Sanctitatis Vestrae studium, & Apostolicam in ordi∣nanda quam toties optaveramus Congregatione provi∣dentiam certissimis auctoribus aestate superiori refere∣bat. Atque ubi primum id rescivimus ex Doctoribus Theologis qui nostro nomine tam grave negotium Romae procurant, gavisi sumus ita feliciter imp••nsam ab illis operam, ut restituendae publicae tranquillitatis viam propemodum unicam Summa Sedes probare sese amplectique demonstraret. Hinc spes nobis affulgere coepit non minima post discussas calumniarum nebu∣las, post dissipatam humanarum artium caliginem, fore ut oppressa veritas & atrocissimis adversariorum convitiis impetita, tot patronos tandem aliquando nancisceretur quot judices: atque ubi constitutum esset de gravissimis quaestionibus Ecclesiasticum judi∣cium, & quale de rebus ad fidem ac doctrinam perti∣nentibus haberi jam olim consuevit, in tranquilla hujus Congregationis expectatione nobis acquiescen∣dum

esse duxmus. Cùm enim famosas illas quinque propositiones, structurâ ancipites, sensu aequivocas & subdolas, per homines sibi addictos ideò tantùm ad libitum suum procudissent Jesuitae, ut S. Augustini auctoritas funditùs convelleretur, neoterica Ludo∣vici Molinae opinio de Romanae Congregationis senten∣tiis, de tot retro seculorum consensu, de Orthodoxa veterum Theologiae Familiarum doctrina triumpha∣ret, Sancti Divinae gratiae Doctoris existimatio in tuto jam esse videbatur; postquam ad illud Tribunal devoluta erat, ex cujus gloriosa commendatione pub∣licam obtinet toto orbe celebritatem. Verùm (Beatis∣sime Pater) quanta fuerat hactenus ad hujus Con∣gregationis rumorem exultatio nostra, tanta nos re∣pentinae mutationis admiratio percellit, ex quo illi ipsi Doctores Theologi quibus ad Sanctitatem Vestram Deputatis utimur, postremis literis significarunt aliâ longè viâ tantum negotium procedere coepisse, non ha∣beri promissam Congregationem, in qua partes oppo∣sitae mutuò congrederentur, vivâ voce coram inter se contenderent, & scriptis ultro citroque communicatis omnem fraudis suspicionem amolirentur; sed aliud jam penitus institui, quam quòd annuente Sanctitate Vestrâ sese consequutos rescripserant. Quod quidem ut à speratae pacis ratione alienum videtur, sic à nobis sine intimo moeroris sensu disci non potuit, cùm at∣tendimus quanta inde publicis S. Augustini adversa∣riis accederet audacia, quae malorum seges excresce∣ret, quàm opportuna inquietis hominibus praeberetur occasio novos longè lateque tumultus excitandi, quan∣ta denique Romanae Sedi adeoque ipsi Ecclesiae labes aspergeretur, si quod Molinae fautores tot callidis m••litionibus ambiunt, de propositionibus quo sensu praecipuè contrevertuntur, aperta & expressa senten∣tia non ferretur, ac de iis sine sensuum distinctione ad capitalem controversiam accommodata judicium fieret, quo deinde S. Augustini hostes non modo in il∣lum ejusque discipulos, sed in ipsius etiam Apostolicae Cathedrae auctoritatem ac famam audacius abuti pos∣sent imposterum.

Patiatur Sanctitas Vestra (Beatissime Pater) non noc pietatis minùs ac reverentiae quàm doloris ac ge∣mituum plenam expostulationem. Exiguae scintillae latum jam undique sparserunt incendium, mali vis improba non uno loco grassatur, litigant filii, gemit Mater, in Patris providentia totius remedii summa posita est. Magno aestu res geritur, sed quem Ponti∣ficia restinguat auctoritas, s•• de sensibus in quibus omnis contentio posita est, judicium disertis & perspi∣cuis verbis expressum proferatur, ut eorum qui con∣trarias hactenus sententias tanto ardore propugnarunt, dissensiones finiat ac comprimat. Quod quidem ut fiat neque ulli super sit exceptionis aut tergiversationis lo∣cus, quaedam imprimis quo in statu res positas agnos∣cimus, necessaria videntur. Primùm ut nostris ad Sanctitatem Vestram Delegatis facultas fiat liberè coram adversariis qui praesentes sunt, aperiendi quod sentiunt, & omnes illorum technas retegendi. Deinde ut quae ultrò citroque ad sententiae defensionem prolata erunt, manu nemini suspectâ in publicos commentari∣os referantur, rerum in commentarios relatarum apo∣grapha concedantur disceptantibus, ipsique inter sese mutuò ac bonâ fide communicent, quae vel ad suam stabiliendam sententiam vel ad impugnandam opposi∣tam exhibuerint. Praeterea ut Jesuitae, quibus tan∣quam Molinianae novitatis assertoribus & apertis Augustinianae doctrinae hostibus praecipua contentionis ineundae moles incumbit, in judicium tanquam prima∣riae partes accedant, praesertim cùm scripta jam Con∣gregationi oblata fuerint, quae Franciscus Annatus ex hac Societate suo nomine Parisiis palam edere ausus est. Demum ut D. Albizius à Congregatione abstineat ob eas recusationis causas quarum aequitas ipsa per sese satis superque elucescit. Denique ut Frater Mo∣destus qui Francisci Annati Librum à praelo recentem approbare veritus non est, ab eodem judicio semoveatur, nec inter Consultores ferendae sententiae jus obtineat, qui tam evidenti praejudicio mentem Molinae patronis & in Sancti etiam Augustini auctoritatem declaravit.

Haec sunt (Beatissime Pater) non declinandi judi∣cii consilia, sed subsidia stabilienda pacis. Speramus Sanctitati Vestrae acceptas fore preces istas in hoc re∣rum cardine necessarias, justitiâ commendabiles, pi∣etatis ac venerationis plenissimas, neque aliud spiran∣tes quàm creditarum nobis animarum salutem & Ca∣thedrae Vestrae judiciique auctoritatem. Novimus E∣piscopalis Sarcinae partem esse non minimam providere diligentissime, ut subditorum conscientiae Christianâ pace ac tranquillitate sine offendiculo perfruantur, ne∣que impune nobis futurum, si dum superseminantur zizania, segniter dormiamus. Igitur ad Sanctitatem Vestram iterum iterumque supplices accedimus, & post humillima pedum oscula postulamus, ut non im∣par malo remedium adhibeat, eoque judicio lis tanta dirimatur, quod praecipuum controversiae caput defi∣niat, errorem radicitus extirpet, pacemque certam & firmam stabiliat: Atque illud profectò futurum est, si qualem Congregationem Clemens VIII. & Paulus V. instituerant, talem Sanctitas Vestra nobis annuat, disceptaturis apertam & liberam, omni carentem in∣vidiâ, celebritate solennem. Ita Sanctitatem Vestram gratiae auctor Christus publico Christiani orbis bono florentem semper & incolumem praestet.

Beatissime Pater,

Sanctitatis Vestrae Humillimi & obsequeutissimi filii N. & N.

Datum Par. 6. Kal. Martii, 1653.

I have still the Original of this Letter signed with the proper hands of two Prelates, who were then at Paris, and who added these words after their Subscriptions;

De absentia Fratrum nostro∣rum.