Holl ddled-swydd dyn gwedi ei osod ar lawr, mewn ffordd hynod ac eglur, desnyddiol i bawb, ond yn enwedig i'r darllenydd mwyaf annyscedig : gwedi ei ddosparthu i XVII. o bennodau : y rhai, trwy ddarllen un o honynt boáb dydd yr Arglwydd, a ddarllenir i gyd trostynt deirgwaith yn y flwyddyn : angenrheidiol i boáb teuluoedd : ynghyd a Dwywolder neillduol ar amryw achosion / a gyfiaithwyd yn Gymro-aeg gan Jo. Langford ...

Tu ac at ein CYMYDOG.

CYFIAWNDER O OMMEDDIAD.

Gwneuthur sarháad a'n Cymydog.

Ymhyfrydu yn cythrwblio ei feddwl ef yn ddia∣chos.

Maglu ei Enaid ef mewn pechod, trwy Orchymyn, cyngor, Cynnhyrfiad, neu Esampl.

Ei ddychrynnu ef oddiwrth Dduwioldeb trwy i ni ei watwor ef.

Heb geisio dwyn y rhai hynny i Edifeirwch a lithiasom ni i bechod.

LLOFRUDDIAETH.

LOfruddiaeth cyboeddus neu ddirgel.

Denu dynion i anhymmerwch neu bechodau e∣raill, a ddichon dwyn clefydau neu farwola∣eth.

Cynnhyrfu dynion i gwerylu ac ymladd.

Briwo neu anafu Corph ein Cymydog.

Creulonder a Chynddeiriogrwydd i'w erhyn ef.

GODINEB.

CHwennychu Gwraig ein Cymydog.

Ei halogi hi.

CENFIGEN.

ANrheithio Da rhai eraill o genfigen a ma∣lis.

CYBYDD-DOD.

CHwennychu Da rhai eraill i ni ein hunain.

GORTHRECH

GOrthrech trwy rym a chryfder neu rîth Cy∣fraith.

LLEDRAD

HEb dalu benthyg yn ól.

Heb dalu 'r peth a addawasoni o'n gwir∣fodd.

Cadw yn ól cyflog y gwâs a'r cyflogedig.

TWYLL.

ANffyddlondeb mewn ymddiried, pa ûn hynnag ai i'r byw ai i'r marw.

Arferu Celfyddyd o ddichell yn Prynu ac yn gwerthu.

Cymmhellad treisiol ar angenrheidiau ein Cymy∣dogion.

GAM-DYSTIOLAETH.

LLygru Enw da ein Cymydog.

Trwy Gam-dystiolaeth.

Trwy Sarháad a drwg absen.

Trwy hustyngu.

Trwy achlesu eraill yn ei henllibiau.

Bod yn rhy bryssur i goelio dryg-air am ein Cy∣mydog.

Ammheuon diachos.

Ei farnu ef yn fyrbwyll.

Ei ddirmygyu fo oblegid ei wendid.

Gwahodd eraill i wneuthur felly trwy ei wawdio ai watwor ef.

Dwyn malis yn y Galon.

Chwennych yn ddirgel farwolaeth neu niwed ein Cymydog.

Llawwenychu pan ddychwelo ddrwg iddo.

Esgeuluso gwneuthur yr iawn a alloni am un∣rhyw fáth ar gamwedd a wnaethon ni i'n Cymydog.

JUSTITIA POSITIVA. GOSTYNGEIDDRWYDD. CELWYDD

YMddygiad sarrug a balch tu ac at eraill.

Ymarweddiad cyndyn ac ystyfnig.

Ymadrodd chwerw a gwradwyddus.

Rhegu.

Heb dalu'r parch dledus i gynneddfau neu ddoni∣au rhai eraill.

Edrych trostynt yn falch.

Ceisio lleihau parch rhai eraill iddynt.

Heb wneuthur deunydd o'n gallu, pa un bynnag a'i o'n meddwl, ai o'n da bydol, i gyfrannu i'r rhai sydd mewn eisien.

DIOLCHGARWCH.

ANniolchgarwch i'r rhai a wnaethant i ni ddaioni.

Yn enwedig i'r rhai sydd yn ein rhybuddio ac yn ein Cynghori ni.

Heb wellhau ar ei hargyoeddiad hwynt.

Digio wrthynt am hynny.

Heb berchi ein tâd Dinasaidd, sef, y Llywiawd•• cyfreithlon.

Ei farnu ai Enllibio ef.

Gwrwgnach iddo ei Deyrnged gysiawn.

Hau terfysc ymysg ei bobl ef.

Gwrthod ufuddhau ei Orchymynion cyfreithlon ef.

Codi i fynu yn ei erbyn ef, neu ymbleidio a'r rhai a wnánt felly.

Dirmygu ein Tadau Yfprydol.

Heb ei caru hwynt er mwyn ei gweithredoedd.

Heb ufuddau i Orchymynion Duw y maent hwy yn ei haddrodd i ni.

Ceisio attal oddiwrthynt ei Cynhaliaeth cyfrei∣thlon.

Ymwrthod a'n Bugeiliaid cyfreithlon i ddilyn dy∣scawdwyr ffals a chynnhenus.

RHIENI.

YWddygiad ystyfnig ac ammharchus tu ac at ein Rhieni naturiol.

Dirmygu a chyhoeddi ei gwendid hwynt.

Heb ei caru hwynt, nag ymegnío i ddwyn cyssyr iddynt.

Diystyru ei cynghorion hwynt.

Gwrwgnach am ei llywodraeth hwynt.

Chwennych ei Golud hwynt, er trwy ei marwolaeth hwynt.

Heb gyfrannu a hwynt yn ei hangen o bôb máth.

Esgeuluso gweddío am fendith Dduw arnynt.

Eisieu Cariad naturiol tu ac at Blant.

Mammau yn gwrtbod ei maethu hwynt heb rwystr cyfiawn.

Heb ei dwyn hwynt mewn pryd i'w Bedydd.

Heb ei hathrauwiaethu nhw mewn pryd, yn ffyrdd Duw.

Goddef iddynt, eisieu ei ceryddu mewn pryd, gael arfer o bechod.

Gosod o'i blaen hwynt ddrwg Esamplau.

Ei digalonni hwynt trwy ymddwyn yu greulon a sarrug tu ac attynt.

Heb baratoi tu ac at ei cynhaliaeth hwynt yn ôl ein gallu.

Treulio ei cyfran hwynt yn ein cam-rwysg ein hunain.

Cadw yr cwbl hyd ein marwolaeth a gadael eisieu arnynt yn y cyfamser.

Heb geisio gadael bendith iddynt o'n hól trwy ein buchedd gristianogol.

Eisieu Cariad tu ac at ein brodyr Naturiol.

Cenfigennau ac ymrysonau rhyngddynt.

DLED I FRODYR.

Heb garu ein Brodyr Ysprydol, sef, ein Cyd-gristi∣anogion.

Heb fód yn gyd-teimladwy o'i dioddefiadau hwynt.

Ymwrthod yn ddiachos a'i cyfundeb hwynt mewn Dledswddau sanctaidd.

Heb ddwys-ystyried anghyflwr a difrawd yr Egl∣wys.

PRIODAS.

PRiodi o fewn y graddau gwaharddedig.

Priodi o ran dibennion annyledus, megis Cybydd∣dod, Trachwant, &c.

Ymddygiad sarrug ac anheddychlon tu ac at y Gwr neu 'r wraig.

Anffyddlondeb i'r Gwely.

Heb gyd-ddwyn a gwendid naill y llall.

Heb ymegnío i geisio daioni naill y llall, Yspry∣dol neu amserol.

Y wraig yn gwrthwynebu Gorchymyn cyfreithlon ei Gwr Priod.

Ei hymegniad hi am Reolaeth ac arglwyddiaeth arno ef.

Heb weddío y naill tros y llall.

CYMDEITHAS.

ANffyddlondeb i Gydymmaith.

Dadcuddio ei ddirgelion ef.

Neccau Cymmorth iddo yn ei angen.

Esgeuluso ei gynghori ef yn garedig.

Ei lochi ef yn ei gamweddau.

Ymadael a'i gymdeithas ef ar achos gwael neu yn ddiachos.

Gwneuthur Cyngrair mewn pechod yn lle cymdei∣thas rhinweddol.

GWEISION.

GWeision yn anufuddhau gorchymynion cysreith∣lon ei meistraid.

Gwneuthur twyll i'w Da hwynt.

Ei hafradloni nhw yn ddiofal.

Gwrwgnach wrth ei haryyoeddion hwynt.

Seguryd.

Llygad-wasanaeth.

MEISTRAID.

MEistraid yn arferu ei Gweision yn greulon ac yn Orthrymmedig.

Yn rhy Lwfr, ac yn goddef iddynt esgeuluso ei Dledswydd.

Heb ofalu am ei Heneidiau hwynt.

Heb edrych am foddion iddynt o athrawiaeth mewn Crefydd.

Heb ei cyngyhori a'i hargyoeddi hwynt pan be∣chont.

Heb ganniadu iddynt amser ac odfa i weddi ac Addoliant Duw.

CARIAD.

EIsieu ymysgaroedd a Chariad tu ac at ein Cy∣mydogion.

Heb ddeisyf yn ddifrifol ei daioni hwynt Ysprydol ac amserol.

Heb garu a maddeu i 'n gelynion.

Ymddial a'n dwylo ein hunain arnynt.

Efalsder: yn proffessu Cariad, heb ddangos dim.

Heb ymegnío i wneuthur yr holl ddaioni a alloni i enaid ein Cymydog.

Heb ei gynnorthwyo ef i'n gallu yn ei Helbul corphorol.

Heb amddifsyn ei Enw da ef pan wypo ni ei fód ef yn cael ei enllibio.

Neccau iddo gymwynas gymydogaidd i gynnal neu 'i anghwanegu ei gyflwr oddiallan.

Heb ei gynnorthwyo ef yn ei dlodi.

Heb roddi yn helaeth, neu yn llawen.

MYNED i'r GYFRAITH.

BOd heb garu Tangnheddyf.

Myned i'r gyfraith ar achosion gwael.

Dwyn gelyniaeth o'n mewn tu ac at y rhai y bón ni yn ymgyfreithio a hwynt.

Heb ymegnío i wneuthur Tangnheddyf ymysg eraill.