Thomæ Bradwardini Archiepiscopi olim Cantuariensis, De causa Dei, contra Pelagium, et De virtute causarum, ad suos Mertonenses, libri tres: iussu reverendiss. Georgii Abbot Cantuariensis Archiepiscopi; opera et studio Dr. Henrici Savilii, Colegij Mertonensis in Academia Oxoniensi custodis, ex scriptis codicibus nunc primum editi

35. Contra Philosophos & Hereticos negantes possibilitatem conceptus & partus Virgi∣nis, [unspec A] dicentesque Christum nequaquam de Sancta Maria semper Virgine na∣tum esse.

PVrificent se Philosophi & Haeretici mente corrupti, possibilitatem conceptus virginei de∣negantes, dicentesque Christum nequaquam de sancta Maria semper virgine natum esse. Nonne Deus omnipotens per septimam partem huius, habens voluntatem vniuersaliter effi∣cacem secundum 8••^m qui potest creare ex nihilo aliquid, imò & totum mundum annihilare & recreate si velit, hominemque creare ex nihilo secundum partes proximas praecedentes, potest & sine viri auxilio formare puerum in vtero virginali? Qui etiam secundum praemissa circa 32^am partem huius, potest & facit omnimoda miracula, cur solum miraculum hoc non potest? In alijs quoque ‖ 1.1 animalium speciebus quorum foeminae solent communiter ex societate [unspec B] maris concipere, aliquoties inuenitur, quòd sine mari concipiunt, & pariunt miris modis. Vnde Virgilius 3. Georg. sic scribit:

Ante omnes furor est insignis equarum. Illas ducit amor trans Gargara, transque sonantem Ascanium, saperant montes & flumina tranant, Continuoque anidis vbi subdita flamma medullis Vere magis, quia vere calor redit ossibus ille, Ore omnes versae in Zephyrum stant rupibus aliis, Exceptantque leues auras, & saepè sine vllis Coniugijs vento grauidae, mirabile dictu.

Nec quisquam reputet istud mendacium & figmentum, quia à Virgilio Poëta c••nscriptum. In libro namque illo Georgicorum, magis videtur reputandus Philosophus quàm Poeta, [unspec C] sicut materia & processus euidenter ostendunt; Multi quoque Philosophi, & Doctores Ca∣tholici Poetas, etiam ipsum Virgilium in eodem libro solent saepius allegare. Illum quoque locum Seruius commentator eius exponens, dicit quòd illae equae sunt de Hispania, & quòd foetus illi à vento concepti sunt breuioris vitae, quàm alij naturaliter propagati. Ecce & Pli∣nius 8. Naturalis historiae agens de naturis equarum; Constat, inquit, in Lusitania circa V∣lyssipponem oppidum & Tagum amnem, equas Fauonio flante obuersas animalem concipe∣re spiritum, idque partum fieri, & gigni pernicissimum ita, sed triennium vita non excedere. Cui & concordanter Solinus de mirabilibus mundi 4. agens de Hispania & rebus eius, sic scribit; In Lusitania promontorium est Artabrum, alij Olyssipponense dicunt. Hoc coelum, terras & maria distinguit; Hispaniae latus finit coelum, & maria hoc modo diuidit, quod à circuitu eius incipiunt Oceanus Gallicus, & fons septentrionalis Oceano Atlantico & occasu terminatis: Ibi Oppidum Olyssippone Vlyxe conditum, ibi Tagum ob arenas aureas caete∣ris [unspec D] amnibus praetulerunt. In proximis Olyssipponis equae lasciuiunt, mira foecunditate; Nam aspirante Fauonij vento concipiunt, & sitientes viros aurarum spiritu maritantur. Et infra 10. tractans de Cappadocia & equis, sic ait: Edunt equae & ventis conceptos, sed hi nunquam vltra triennium aeuum trahunt. Ecce & Philosophus maior istis 5. de Animalibus 2. sic ait; Perdices, si secundum ventum steterint, femellae à masculis praegnantes fiunt, frequenter au∣tem & voce, si appetentes extiterint, & super volitantibus [ex] afflare masculum. Ecce hic triplex conceptus foeminae sine mare, à vento voce, afflatu; quod & breuiter tangens Soli∣nus 3. de mirabilibus mundi, vbi agit de tertio sinu Europae, & perdicibus; Ipsas, inquit, libi∣do sic agitat, vt si ventus à masculis flauerit, fiant praegnantes odore. Si igitur in alijs specie∣bus, foemina virtute naturae potest concipere sine mari, cur non in specie humana potest foe∣mina pura virgo sine mare concipere, virtute diuina omnes vires naturae creatae incompara∣biliter excedente. Et si sit possibile virtute diuina, foeminam sine viro viriliue semine posse concipere, quis inficiari praesumpserit Christum virtute diuina de sancta Maria semper Vir∣gine permanente conceptum & natum fuisse, praesertim cùm praeclara testimonia in ostensio [unspec E] ne 32. partis huius praetacta, & multa similia clarissimè hoc ostendunt? Nonne & coeli hanc Dei gloriam enarrabant, & hanc eius iustitiam populo nuntiabant, quando mota sunt coelum & terra per coniunctionem vnam dignissimam, modicum priùs quàm Christus desideratus cunctis Gentibus adueniret? Qui enim extendit coelum sicut pellem, & complicat sicut li∣brum, in quo & sicut testantur Philosophi futura figuraliter describuntur, in quo & nihil in∣aniter est desc iptum, sicuti nullus negat, ad quid aliud designandum descripsit in coelo figu∣ram & signum virginis gloriosae puerum nutrientis? De hac siquidem virgine & puero eius

[unspec A] puro Albumazar doctrinam veterum Chaldaeorum secutus, 6. maioris introductorij diffe∣rentia prima, dicit quod in prima facie, prima scilicet tertia virginis, oritur puella quam vo∣camus Celchinus Dorastora, & est virgo pulchra, honesta, & munda, prolixi capilli, & pul∣chra facie, habens in manu sua duas spicas, & ipsa sedet super sedem stratam, & nutrit pue∣rum, dans ei ad comedendum in loco qui vocatur Arabicè Ius, & vocant ipsum puerum quae∣dam gentes Iesum, & oritur cum ea vir sedens super ipsam sedem. Quid haec significant? quid praetendunt? Dixit enim Deus in creatione luminarium supernorum; Fiant luminaria in firmamento caeli, & diuidant diem & noctem, & sint in signa: Illa quoque constellatio, signum virginis communiter appellatur. Signum relatiuè dicitur ad signatum; quid ergo sig∣nificat istud signum? quid melius, quid aptius, quid conuenientius, quam quod vna pura vir∣go continuè manens virgo, puerum caelestem proferret, & lacte suo nutriret? Si namque foe∣mina, primo virgo, postea secundum cursum naturae deuirginata, conciperet, pareret puerum, [unspec B] & nutriret; quale signum hoc esset, quid magnum, quid mirum, quid extraneum designaret? qua ratione signum talis signati tam gloriose collocaretur in caelo omnium oculis contem∣plandum, cum nihil insolitum figuraret? Quotidie namque fit ita, nec signum illud virgo rationabiliter vocaretur, sed potius mulier seu matrona. Non est ergo hoc signum huius signati, sed alterius supradicti. Quare & ille videntissimus Esaias; Dabit, inquit, Dominus ipse vobis signum, Ecce Virgo concipiet & pariet Filium, & vocabitur nomen eius Immanuel, butyrum & mel comedet. Quale rogo signum esset, si virgo deuirginata conciperet? & qua∣re diceretur, quod Dominus ipse daret signum, si non ipse supra cursum naturae aliquid face∣ret? Sed vir & mulier secundum cursum naturae filium procrearent; Vir autem sedens super sedem cum ea, nonne apte significat sponsum eius, quae etsi perpetua virgo mansit, multas ta∣men ob causas honestas virum accepit, secundum prophetiam Sybillae in ostensione trigesimae secundae partis superius recitatam. Nec sine mysterio reputandum, quod signum virginis [unspec C] supradictum inter signa coelestia ponitur sexto loco. Per hoc enim delignat signatum suum futurum in sexta mundi aetate. Hic autem numerus est perfectus teste Boetio 1. Arithmeti∣cae 22. quare & haec aetas perfecta temporis plenitudo: Qua propinquius veniente, facta est vna coniunctio maxima & incomparabiliter gloriosa Saturni & Iouis in principio Arietis, cum muratione triplicitatis aqueae ad igneam per 6. annos & paucos dies & horas ante Chri∣sti aduentum. Quod si quis velit praecise & demonstratiue habere, potest faciliter reuoluendo motus corum, vel facilius per tabulam ad hanc & omnes coniunctiones huiusmodi nuper fa∣ctam. Illi autem coniunctioni praefuit Mercurius Dominus virginis, quod signum tunc tem∣poris ascendebat, per quae omnia significabatur perspicue praedictum signatum signi virginis tunc futurum, coelestem scilicet puerum de virgine nasciturum, qui foret maximus Prophe∣tarum, & traderet nouam legem. Nec sub silentio penitus transeundum, quod Mercurius in∣terpretatur illuminans occursum signi, & cuius signi magis, quam proprij signi sui? hoc au∣tem [unspec D] est virgo, propter suas in eo plurimas dignitates, sicut omnes Astrologi contestantur. In∣terpretatur quoque Mercurius sermo, & dicitur medius currens, quod quid est aptius figura quam verbum Dei, media persona, Dei & hominum Mediator? Si quis autem testimonium Ouidij illius De Vetula ad autoritatem vel ad voluptatem acceptare voluerit in hac parte, ecce libro 3. de Vetula, loquens generaliter de huiusmodi magnis coniunctionibus, & specialiter de hac vna, sic scribit;

Vna quidem talis foelici tempore nuper Caesaris Augusti fuit anno bis duodeno, A regni nouitate sui, quae significauit Post annum sextum nasci debere Prophetam, Absque maris coitu, de Virgine, cuius habetur Typus, vbi plus Mercurij vis multiplicatur. [unspec E] Cuius erit concors complexio prima futurae Sectae: Nam nusquam de signis sic dominatur Mercurius sicut in signo Virginis: illic Est eius domus, exaltatio, triplicitasque Per totum signum, nec non & terminus eius In primis septem gradibus, dictique Prophetae Typus habetur ibi, quamuis sub enigmate, namque His in imaginibus quae describuntur ab Indis, Et Chaldaeorum saptentibus & Babilonis Dicitur ex veterum scriptis ascendere prima.

Virginis in facie, prolixi Virgo capilli, [unspec A] Munda quidem, magni{que} animi, magni{que} decoris Pluris honestatis, & in ipsius manibus sunt Spicae suspensae & vestimenta vetusta. Sede sedet strata, puerum nutrit, puero Ius Ad comedendum dans, puerum Iesum vocat istum, Gens quaedam. Haec autem coelipars ascendebat in hora, Qua cum Saturno Iouis est coniunctio sancta, Super significans sectam{que} triplicitatem Mutauere suam, nec non etiam propè punctum Veris, vbi fieri coniunctio maxima posset Principio signi, propior si fortè fuisset. Tunc & erant anni Graecorum quinque trecenti [unspec B] Atque nouem menses, cum ter sex penè diebus: Felix cui plenè coniunctio tanta pateret.

Et caetera multa de excellentia huius Prophetae, & sectae suae, fidei, siue legis. Nec mirum si Deus humanitus nasciturus, more natiuitatis humanae, quibusdam beatis praesagijs, & te∣stimonijs gloriosis, è coelo visibiliter omnibus voluit demonstrari, vt sic tam magnum, & ad∣mirandum effectum omnibus generaliter salutarem, magnum & admirandum indicium om∣nibus generaliter praemonstraret, sicut & Natiuitatem Christi mirabilem stella mirabilis in∣dicauit, sicut ostensio 32. partis tangebat. Nec quia talis constellatio, aut talis coniunctio Christum praecessit, ideo Christus fuit de virgine nasciturus, aut legem daturus, sed potius è contra; haec enim non erant causa istorum sed signum, nec ideo Dominus stellarum & tem∣porum ipsis subijcitur, sed haec sibi. Prima namque suppositione 8^a parte, & Philosophis ipsis testantibus, omnia simul coelestia, & singula separatim statuta diuina inuiolabilitèr sem∣per [unspec C] custodiunt, & eius in omnibus deseruiunt voluntati. Nec debet quenquam mouere quòd haec Virgo apud Chaldaeos describitur vno modo superius recitato, & secundum In∣dos & alios aliter. Imagines enim coelestes à varijs variè describuntur, secundum assumpti∣onem vel abiectionem aliarum stellarum, vel secundum aliam & aliam ordinationem earun∣dem stellarum, sicut libri ipsorum de imaginibus indicant manifestè. Quare & dicit Albu∣mazar vbi supra, Quidam sapientum vnius regionis diuersi sunt ab alijs sapientibus alterius regionis, in creatione harum imaginum, & in figuris, atque esse earum, & inuenimus hoc tribus modis. In descriptione tamen Virginis praelibata Antiqui Babyloniorum, Persarum, & Aegyptiorum pariter concordabant, promittente ibidem Albumazar in haec verba: Et primum incipiemus narrare imagines super quas concordauerunt Antiqui Persarum, & Ba∣byloniorum, atque Aegyptiorum; post haec narrabimus hoc in quo conuenerunt sapientes Indorum. Et praedicta descriptio Virginis est prima quam narrat, vbi & iuxta processum [unspec D] promissum subiungit; Et secundum Indos oritur in hac facie puella Virgo habens super se linteum lancum, & vestimenta vetera in manu illius, & manus illius suspensae, & ipsa c••re∣cta in medio Mirceti, volens venire ad mansiones Patrum suorum, atque amicorum petere ve∣stimenta & ornamenta. Secundum Ptolomaeum verò 7. Almagesti 4. haec Virgo d••scri∣bitur stans erecta atque alata, sed sicut ipsemet ibi testatur, in hoc discordat à prioribus, po∣nens longitudinem Virginis, quod ipsi latitudinem posuerunt. Aliàs enim, vt dicit, latitu∣do excederet longitudinem, quod non decet. Veruntamen licet in muliere stante hoc inde∣cens videatur, in muliere tamen sedente super sedem stratam & puerum nutriente, non opor∣tet hoc indecens reputari. Veritas tamen est, quod descriptionem Virginis secundum Ba∣bylonios, Persas, & Aegyptios supradictam non recitat nec emendat. Sed nonne quaeso ra∣tionabilitèr praesumendum, quòd tot & tanti sapientes concordes istam virginem gloriosam aptius figurarent, quam solus Ptolomaeus ab ijs alijsque discordans, maximè cum hanc figu∣rationem [unspec E] eorum videatur penitus non vidisse? Nulla tamen figurarum praemissarum à my∣sterio magno vacat. Vt autem ista Astrologica praelibata credibiliora cunctis appareant, de Inuentoribus, Autoribus, & Doctoribus Astrologiae, Astronomiae, & caeterarum huiusmo∣di artium paululum disserendum. In his siquidem artibus plurimum claruerunt filij Seth, Enoch, Noe, Abraham, Solomon, & alij Sancti Patres, sicut quamplures Historiae conte∣stantur. Scribit namque Iosephus 1. Antiquit. Iudaicae. 1. quòd Seth nutritus & peruent∣ens ad aetatem, qua iam posset ea quae bona sunt discernere, virtuti studuit, & cum fuisset vir egregius, imitatores sui filios dereliquit. Illi autem omnes cum boni fuissent orti, in eadem terra sine aliqua vexatione viuentes faelicissimè commorati sunt, nihilque eis vsque ad vitae

[unspec A] terminum crudele peruenit. Disciplinam verò rerum coelestium & ornatum earum primi∣tus inuenerunt, & ne dilaberentur ab hominibus, quae ab ejs inuenta videbantur, aut ante∣quam venirent ad cognitionem, deperirent, cum praedixisset Adam exterminationem re∣rum omnium, vnam ignis virtute, alteram verò aquarum vi ac multitudine fore ventu∣ram; duas facientes columnas, aliam quidem ex lateribus, aliam verò ex lapidibus am∣babus quae inuenerant, conscripserunt; vt etsi constructa lateribus exterminatetur ab im∣bribus, lapidea permanens praeberet hominibus scripta cognoscere, simul & quia lateralena aliam posuissent, quae cum lapidea permanet hactenus in terra Syriae. Philosophus quoque in Secreto secretorum partis 2. primo, Deus inquit excelsus & gloriosus ordinauit modum & remedium ad temperantiam humorum, & ad conseruantiam sanitatis, & ad plurima alia acquirenda; & reuelauit ea sanctis Prophetis seruis suis, & iustis Prophetis suis, & quibusdam alijs quos praeelegit, & illustrauit spiritu diuinae sapientiae; & dotauit eos dotibus scientiae. [unspec B] Ab istis sequentes viri Philosophiae principatum & originem habuerunt, Indi, & Perses, & Graeci, & Latini ab istis hauserunt, & scripserunt artium & scientiarum principia, & secreta; quia in Scripturis ipsorum, nihil falsum, nihil reprobum inuenitur, sed à sapientibus appro∣batum. Et infra 26. Dignum est, inquit, Alexandro, vt scias magnam medicinam, quae di∣citur gloria inaestimabilis, quae etiam vocatur thesaurus Philosophorum: Ego siquidem nunquam percepi nec veraciter noui, quis eam inuenerit. Quidam enim asserunt quòd A∣dam fuit eius iuuentor; Alij autem dicunt quòd Aesculapius & Hermogenes, Medicus, Hir∣fos, & Donastios, & Vatildos Hebraei, & Dioris, & Carans gloriosi Philosophi, qui sunt octo, quibus datum est nosse secreta scientiarum quae latebant omnes homines. Isti sunt, qui inquisierunt, & disputauerunt de his, quae sunt supra naturam, de Pleno, de Vacuo, de Fi∣nito, de Infinito, & concorditer conuenerunt in confectione istius Medicinae inaestimabilis, quam diuiserunt in 8. partes. Quidam siquidem hoc affirmant, quòd Enoch nouit hoc se∣cretum [unspec C] per visionem; Volunt enim dicere quòd iste Enoch fuit Magnus Hermogenes, quem Graeci multum cōmendant, et laudant, & ei attribuunt omnem scientiā secretam & coelestem. Quare & in Prologo in librum Hermetis Mercurij triplicis Trismegisti de Mundo & Coelo, scribitur isto modo: Legimus in veteribus diuinorum historijs tres fuisse Philosophos, quo∣rum primus Enoch, qui & Hermes, & alio nomine Mercurius dictus fuit: Secundus Noe, qui & similiter Hermes nuncupatus fuit: Tertius verò Hermes Mercurius triplex dictus fuit, quia & Rex, & Philosophus, & Propheta floruit. Hic enim post diluuium cum summa aequitate regnum Aegypti tenuit, & in liberalibus & in mechanicis artibus praeualuit, & A∣stronomiam priùs elucidauit, virgam auream, librum latitudinis, & longitudinis, librum ele∣ctionis & ‖ 1.2 Ezich super aequationem planetarum, & super Astrolabium, & alia multa opere luculento compleuit. Iosephus insuper 1. Antiquitat. Iudaeor. 2. loquens de longitudine vi∣tae Noe, & aliorum Patrum illius temporis Antiquorum, Illi, inquit, cùm essent religiosi & ab ipso Deo facti, cumque eis pabula opportuniora ad maius tempus existerent praeparata, [unspec D] tantorum annorum circulis vitae viuebant: Deinde propter virtutes & gloriosas vtilitates, quas iugiter perscrutabantur, id est, Astrologiam & Geometriam, Deus eis ampliora viuen∣di spacia condonauit, quae nunquam ediscere potuissent, nisi sexcentis viuerent annis; Per tot enim annorum curricula magnus annus impletur. In libello quoque de morte Aristote∣lis 9. refertur secundum sententiam Melonis discipuli Aristotelis, quam & Magister pluri∣mum commendauit, quòd vsque ad aduentum Noe homines aestimantes Solem & Lunam alias quoque stellas ex seipsis moueri, quare & esse primos motores simpliciter atque Deos, ipsis tanquam dijs secundum varia idola seruierunt; de qualibus & vndecima pars tangebat; Noe autem fuit primus qui cognouit creatorem sphaerarum, & quòd ipse est principium cu∣iuslibet motionis; & ipse habebat scientiam, & gradum altissimum harum rerum. Albuma∣zar quoque 5. maioris Introductorij, differentia 11^a dicit, Quòd in historijs veterum diuino∣rum [unspec E] reperitur, quòd Noe Propheta venerandus primus omnium Babyloniam post diluuium populauit, instituit{que} Babylonios, seu Chaldaeos; & omnes Chaldaei erant sapientes in nume∣ro astrorum, & scientia Iudiciorum, & confluebant ad Doctores eorum ab omnibus climati∣bus amore discendi; & secundum assertionem quorundam, Sem filius Noe docuit hos primam scientiam hanc astrorum. Hoc autem testimonium Albumazar & similia, ideo maiori fide dig∣num videtur, quia historias multas nouit, sicut ille liber Introductorius pluribus locis probat; Imò & ipsemet Historiographus vnus erat, dicente Haly super 1. quadripartiti Ptolomaei, Scimus quod Albumazar antequam Astronomiam legeret, erat vnus ex illis qui Chroni∣cas faciebant, sicut reperimus in scriptis. Huic autem concorditer Ouidius ille de Vetula

libro tertio De scientia iudicijsque astrorum, sic ait: [unspec A]

Haec scripsit prior ille Propheta Noe venerandus, Et docuit primogenitus Sem filius eius.

In libello quoque de morte Aristotelis 9. similiter recitatur, quòd post Noe natus est Abra∣ham, qui fuit sapientior omnibus, & ad maximum gradum Prophetiae peruenit; cognouitque quòd Sol, & Luna, & omnes stellae habebant primum motorem, & ideo non est secutus viam Pattis sui, & generationis suae, qui idola adorabant. Ipse siquidem Abraham Iosepho refe∣rente, 1. Antiquit. Iudaicae 5. erat nimis intelligens in omnibus & sapiens in his quae audierat, & de quibussibet aliquid cogitaret: propterea & virtute prudentiae maior alijs fuit, & opina∣tionem quam de Deo cuncti tunc habebant, innouare & immutare praeualuit. Primus itaque praesumpsit pronunciare Deum Creatorem vnum esse cunctorum; reliqua verò licèt ad foe∣licitatem tendentia, per praeceptum praebentis singula quae que dari, & non propria subsistere virtute confessus est. Haec verò conijciebat per terrae passionem & maris, & ea quae contin∣gunt [unspec B] circa Solem & Lunam, & ex omnibus quae circa coelum semper eueniunt. Virtute enim eis praesente, & prouidentia ordinationis eorum cuncta disponi docebat, quibus quicunque priuarentur, manifesti fierent, quia neque ea quae ad vtilitatem nobis necessaria sunt, sua po∣testate potuerunt possidere, quae scilicet secundum iubentis fortitudinem ministrantur, cui bonum est solummodò honorem & actionem tribuere gratiarum. De isto quoque nobili A∣braham, Berosus & ‖ 1.3 Hecataeus Historiographi Chaldaeorum faciunt mentionem, dicente Io∣sepho vbi prius. Meminit autem Patris nostri Abraham Berosus, non quidem nominans eum, sed ita dicens; Post diluuium decima generatione, apud Chaldaeos fuit quidam vir iu∣stus & magnus, in coelestibus rebus expertus; ‖ 1.4 Hecataeus etiam ad memoriam eius plus aliquid fecit: Librum enim de eo conficiens dereliquit; Et infra eisdem, Arithmeticam verò Aegyp∣tijs contulit, & quae de Astrologia sunt, ipse contradidit. Nam ante aduentum Abraham in Aegyptum, haec Aegyptij penitus ignorabant. A Chaldaeis enim haec plantata nascuntur in [unspec C] Aegypto: vnde etiam peruenisse noscuntur ad Graecos. Salomon quoque diuinitùs inspira∣tus, vt patet 3. Reg. 3. & 2. Paral. 1. tantam sapientiam, & intelligentiam, & scientiam rece∣pita Domino, vt nullus ante eum similis ei fuerit, nec post eum. De quo 3. Reg. 3. scribitur; Dedit quoque Dominus sapientiam Salomoni, & prudentiam multam nimis, & praecedebat sapientia Salomonis, sapientiam omnium orientalium & Aegyptiorum, & erat sapientior cunctis hominibus. De quo & Iosephus 8. Antiquit. Iudaicae 2. dicit; Quòd Deus dedit ei intellectum & sapientiam, qualem nullus alter hominum habuit, nec Regum, nec priuato∣rum, vt etiam homines antiquos praecelleret; & nec Aegyptijs qui sapientia omnibus differre dicuntur comparatus modicum vel minus esset, cuius vtique multum nimis sapientia praece∣debat. Composuit autem libros quinque, & quatuor millia. Nullam namque naturam igno∣ratam, inexaminatamque praeterijt, sed de omnibus philosophatus est, & disciplinam pro∣prietatemque carum eminenter exposuit. Horum igitur Patrum diuinitùs illuminatorum [unspec D] doctrinis doctissimis posteriores Philosophi informati, has gloriosas scientias conscripserunt, & quaedam quodammodò alia non penitus aliena, quia ex primis illis fontibus deriuata ‖ 1.5 su∣peraddiderunt secundum quod ipse Aristoteles superius recitauit. Libros autem venerabilium Patrum horum, superbraforsitan quorundam sophisticorum Philosophorum, vt inuentorum gloriam furarentur, destruxit, titulosue mutauit; aut nimia fortassis vetustas temporis abole∣uit. Nonne & in libris nostris sacris, Prophetia ipsius Enoch septimi ab Adam solenniter al∣legatur, cuius tamen scriptura minimè reperitur?

Notes

• ‖ 1.1

  animali∣bus.
• ‖ 1.2

  Erich.
• ‖ 1.3

  Lecateus.
• ‖ 1.4

  forte le∣gendum Lecateus.
• ‖ 1.5

  similiter addiderunt.