The first-[third] tome of an exact chronological vindication and historical demonstration of our British, Roman, Saxon, Danish, Norman, English kings supreme ecclesiastical jurisdiction from the original planting, embracing of Christian religion therein, and reign of Lucius, our first Christian king, till the death of King Richard the First, Anno Domini 1199 ... / by William Prynne, Esq.

IOhannes Dei gratiâ, Rex Angliae, &c. Venerabili in Christo Patri, E. eadem* 1.1 Gratia Elyensi Episcopo, & dilectis sibi Abbati & Priori de Sancto Edmundo salu∣tem. Inter caeteras Regni nostri consuetudines (as before) & infra, ubi ennarrat de consuetudine quando est lis inter aliquos de advocatione alicujus Ecclesiae, ut in Prio∣ri rescripto. Narrat etiam qualiter Monachos per manum Laicam fecerat amoveri, & post veniente nuper ad nos in Normanniam dilecto & fideli nostro G. filio Petri Com. Essexiae, & Justiciario nostro, tam per ejusdem quam aliorum qui cum eo venerant fidelium nostrorum insinuationem accepimus, Monachos Sancti Augustini, quod sine admiratione non dicimus, literas Apostolicas vobis por∣rexisse, in quibus inter caetera continetur, quod laicos quosdam qui ex praecepto nostro sub forma praetaxata Abbatem et Monachos, suos, qui Ecclesiam de Faversham contra nos et Regni consuetudi∣nem violenter detinentes authoritate nostra amoverant et eorum complices excommunicatos ubique denunciaretis, dictos Abbatem et Monachos ad eum statum reducentes et in eo conservantes, quo fuerunt antequam ab ipsa Ecclesia fuerant amoti. Et quia eos in hujusmodi impetratione contra nos et Coronae nostra digni∣tatem, (quod sub dissimulatione nullatenus poterimus praeterire) manisestius constat venisse, nec credimus Dominum Papam si si∣bi de jure et veterata Regni nostri consuetudine plenius innotesceret discretioni vestrae scripsisse sub hac forma, vobis qui Regni et Coro∣nae nostrae jura et dignitates nobiscum manu tenere debetis et tueri, in fide qua nobis tenemini mandamus, quatenus in hujus mandati cognitione, sicuti ea quae de nobis tenetis diligitis, desistatis omni∣no. Dat. Ro••homagi 30. die Maii.

Taliter igitur inhibitionibus Regiis Monachi Sancti Augustini terrebantur, nec mirum, set à proposito minime flectebantur. Confidentes enim de causae justicia, apud Iudices suos acrius instabant, ut ipsi in mandato Apostolico secundum formam eis traditam absque personarum ac∣ceptione procederent. Iudices igitur non volentes nec valentes Monachis in sua deesse justitia, ne forte inobedientes Apostolicis ar∣guerentur mandatis, literas excusatorias Domino Regi scripse∣runt sub hac forma.

Domino suo dilectissimo Johanni Dei gratia illustri Regi Angliae, &c. E. divi∣na* 1.2 permissione Elyensis Ecclesiae Minister humilis, & S. eadem gratia Abbas, & H. Prior Sancti Edmundi salutem, & debitum ac fidele obsequium. Literas Serenitatis vestrae nuper recepimus, quarum serie inter caetera continebatur, à temporibus a nte cessorum vestrorum hanc invaluisse consuetudinem in Regno vestro, ut si pen∣dente

lite de praesentando ad Ecclesiam vacantem aliqui in eam sese intrudere prae∣sumpserint, ipsi authoritate Regia debeant amoveri: super quo satis admirantes, cum hoc nec consuetudinis esse nec aliquando factum fuisse audierimus, haec Regiae mansuetudinis auribus suggesta sicut deberemus non possumus non dolere. Est autem moris in Regno vestro ut intrusi in Ecclesiis postquam solempniter ab Episco∣po loci fuerint excommunicati & publice denunciati, si obstinati in contumacia ex∣ire noluerint, ad postulationem Episcopi loci, potestas secularis authoritate Ecclesiae debeat excludere taliter resistentes. Ad jectum est etiam in eisdem literis vestris, quod Abbatem & Monachos Sancti Augustini juxta praefatam consuetudinem de Ec∣clesia de Faversham, per Ballivos vestros feceritis amoveri. Quae confessio sicut nobis visum est circumspectius et Regiae honestati congruentius ta∣cita fuisset, quam scripto vel verbo publicata, quia sicut dicitur non sine violenta manuum injectione et enormi factum illud perpetratum fuit. In fine vero literarum, in fide qua vobis tenemur districtius nobis inhibere curastis, ne eos qui praenominatos Abbatem et Mona∣chos de Ecclesia praedicta de Faversham per violentiam ejicere prae∣sumpserant, juxta tenorem mandati Apostolici (quod super hoc va∣lide districtum accepimus) excommunicatos denunciaremus. Sane certissimum teneat dominatio vestra, nos prompta voluntate et fir∣mo proposito jura et dignitates Regias paratos esse in omnibus conservare, et mandatis vestris tanquam Carissimi Domini ob∣temperare, * quatenus ordo noster et obedientia qua in omni* 1.3 plenitudine tenemur Domino Papae permiserit; scitum est autem et vestra discretio non ignorat, * quod nulli quicquam debere pos∣sumus* 1.4 nisi salva obedientia qua Ecclesiae Romanae tenemur astricti. Et ideo non indignanter ferat Regia celsitudo, si in tam districto mandato ejus cui nullo jure resistere possumus, procedamus; praeser∣tim cum illud sicut nobis visum est Regiae dignitati non obviet, sed congruat honestati. Valete.

Rex autem ut vidit, quod propter Inhibitiones suas nec Monachi a prosecutione suae causae, nec Iudices praedicti delegati ab Apostolici mandati executione cessarent, aemulorum beati Augustini instigati∣one totus in furiam versus, manum suam extendens ad malum, jus∣situt, omnes possessiones ipsius Abbathiae quae de ipso Rege tenen∣tur in capite, confiscarentur. Ministri autem Regis quibus hoc opus demandatum fuerat, sicut Leones rugientes ut raperent, non solum possessiones temporales in manus Regis seisierunt, verum etiam omnia bona mobilia et immobilia tam in Ecclesiis quam ex∣tra, ubicunque essent inventa occuparunt, asportarunt et distraxe∣runt, et quod inauditum est, bona quorundam hominum confisca∣runt, eo quod ipsi amici Sancti Augustini bona ipsius rapere nolue∣runt. Verè dolor iste Monachorum Sancti Augustini & angustia super omnem dolorem, & omne cor eorum maerens. Contigit autem ut in hac tempestate Dominus Johannes Legatus Scotiae Presbyter Cardinalis tituli Sancti Stephani in monte Caelio, cum à legatione sua rediret per Cantuariam transitum faciens, ad Ec∣clesiam beati Augustini orandi gratia divertit, & inveniens totam Curiam Sancti Augustini Ministris Regis occupatam, super afflictione Monachorum condoluit. Convocansque Conventum consolabatur eos, exhortans et conte∣stans, ne in tanta tribulatione deficerent, sed de Dei adjuratorio propter suae causae justitiam firmiter sperarent. Cui Conventus respondit, se post Dei misericordiam, de sola Domini Papae pater∣nitate, et Romanae Cutiae protectione consolationem et remedium ex∣pectare.

Istis sic actis, praedictus Legatus ad tumbam Sancti Augustini, in honore ipsius Sancti Missam solempniter celebravit, tota Civitate in ipsa Missa turmatim concur∣rente. In qua Missa idem Legatus Ministros Regios qui ipsam Abbatiam sic occupaverant, * 1.5 omni timore postposito, solempniter excommunicavit, et excommunicatos denunciavit. Interim scripsit idem Legatus pro Monachis S. Augustini Domino Papae, exponens ei per ordinem angustiam, et Archiepisc. Cant. et Achid. sui caeterorum{que} aemulorum callidam machinationem. Vnde in fine Literarum sua∣rum sic scriptum est, attendat itaque sancta paternitas vestra, quod nisi maturius, et plenius eidem Ecclesiae provideritis, et tantae in∣pugnantium malignitati in manu potenti occurrere velitis, funditus evertetur, et jam ruit irrecuperabiliter si igitur hoc per manifestum ••efectum Romanae Ecclesiae in fundamento fidei et Religionis in An∣glicana Ecclesia invaluerit, adnichilabitur authoritas Apostolica, non solum in Anglicano Regno set quocumque hujusmodi pestifer fu∣mus se diffuderit. Abbas igitur et Conventus tam de Consilio ipsi∣us Legati quam aliorum amicorum, iterato mittunt Priorem su∣um ad Curiam Romanam cum literis praedicti Legati, satis querulosis gemitibus Domini Papae implorantes auxilium, ut ipse suae Capel∣lae et speciali filiae in tantis tribulationibus celerius succurrat, et ne irremediabiliter ruat, jamque ruenti manum suam extendat. Dominus verò Papa tam ex literis Legati quam ex relatione ipsius Prioris negotio plenius intellecto, Regis saevitiam cupiens delinire, literas deprecatorias pro do∣mo Sancti Augustini scripsit Regiin haec verba.

Innocentius Episcopus, &c. Non decet Regiae serenitatis benignitatem ad sug∣gestionem cujusquam in laesionem alterius declinare, nec ob gratiam alicujus alio∣rum laedere rationem. Sane significarunt nobis dilecti filii Abbas & Conventus Sancti Augustini Ca••t. quod cum possessionem Ecclesiarum de Faversham, & de Middleton, quae ipsis suerant in usus proprios per sedem Apostolicam consirmatae, fuissent ingressi, quidam qui eos indebita insequuntur, usque adeo benevolentiam Regiam commoverunt contra eos, ut bona eorum mandaret, et facerer con∣fiscari. Cum igitur Regiam serenitatem non deceat non solum in Monachos et Clericos etiam seu quoslibet regulares jurisdictionem indebitam exercere, cum servus Domino suo stet aut cadat, rogamus munificentiam tuam et exhortamur in Domino; quatenus ob reverentiam beati Augustini qui Monasterium suum sepulturae Regum Angliae dicitur deputasse, ablata eis restitui facias universa, nec impedias nec impediri permittas quo minus suam justitiam prosequantur, Laicis etiam si quibus bona sua forsan ablata sunt & confiscata fuerint quia in Abbatem & Monachos manus noluerunt mittere violentas, restitui faciat Regia celsitudo.

Et ut praedictum mandatum Apostolicum melior••m sortiretur effectum, Domi∣nus Papa scripsit, E. Elyensi & M. Wygorniensi Episcopis & Abbati Sancti Edwardi, ut ipsi Regem adirent et efficaciter inducerent ad omnia et singula prout dominus Papa ei scripserat exsequenda. Quod & ipsi tàm literis suis quam vivae vocis oraculo satis efficaciter expleverunt. Et quia suggestum fu∣erat Domino Papae per Abbatem & Conventum, quod Dominus Rex ad instigati∣onem, et per procurationem Domini Cantuariensis Archiepiscopi et Simonis Wellensis Archidiaconi, et praedicti Domini Cantuariensis Vicecancella∣rii praecipue haec mala supradicta eis intulerat, Dominus Papa scripsit Dominis Elyensi et Wygorniensi Episcopis supradictis, ut ipsi super hoc tam per testes idoneos quam per famam viciniae diligenti∣us inquirerent, sublato quolibet appellationis obstaculo, et quicquid invenirent Domino Papae sub sigillis suis referrent. Quod Man∣datum tam Archiepiscopum quam praedictum S. Vicecancellarium

valde terruit, unde ab illo die a persecutione Monasterii Sancti Au∣gustini maturius se temperaverunt, et pacem inter Regem et Mo∣nasterium praedictum prout poterant reformari procurarunt, sicque Regis furore aliquantulum delinito, Regii ministri qui ipsam Ab∣batiam Sancti Augustini occupaverunt per ipsum Regem amoven∣tur; set possessiones minime restituuntur; l••nde de consilio ami∣corum mittuntur duo Nuncii, scilicet Brandanus Monachus et Ma∣gister Gervasius Clericus ex parte Abbatis et Conventus ad Domi∣num Regem, ut si forte prece vel praecio possessiones Monasterii de manu Regis velut clavam de manu Herculis extorqueant. Acce∣dunt igitur humiles ad indignantem, supplices ad furentem, et sermonibus Rethoricis, prout ambo erant eloquentissimi, Regiam de∣praecantur Majestatem, suppliciter exposcunt misericordiam, ut ablata restituat, et more antecessorum suorum libertates et jura Ecclesiastica, et maxime Ecclesias de Faversham de sua gratia eis confirmare dignaretur. Et ut facilius petita inpetrarent, Domino Regi ducentas marcas et unum palefridum Regiae sellae satis ele∣gantem ex parte Abbatis et Conventus offerunt. Rex tamen licet more principum pecuniae satis avidus, neque pecuniam, neque pale∣fridum pro tunc acceptare velle respondit, qu••usque super hiis Domi∣num Cantuariensem consuluerit, eo quod ad ejus instantiam bona Mo∣nasterii Sancti Augustini confiscari mandaverit. Dim••ssi igitur Nuncii nostri sub spe bona ad propria redeunt, tempore opportuno ad ipsum Regem rever∣suri; igitur super hiis Dominus Rex consuluit Archiepiscopum per literas suas, qua∣rum tenoriste est.

Johannes Dei gratia, &c. H. Archiepiscopo salutem. Accesserunt ad nos Nuncii Abbatis & Conventus S. Augustini instanter petentes & humiliter postulantes, quod Chartas antecessorum nostrorum confirmaremus. Et quia in multis nos offen∣derunt, propter gratiam nostram et possessionum suarum quae in manu nostra sunt restitutionem obtinendam, nobis ducentas mar∣cas et unum palefridum obtulerunt. Nos vero licet super eorum petitionem & oblationem plurimum movebamur, noluimus tamen in hiis eos plenè exaudire quousque super hiis vestrum haberemus consilium, unde vobis mandamus quod su∣per hiis nobis consilium vestrum significetis. Responsio Archiepiscopi in haec verba.

Reverendo Domino suo I. Dei gratia, Illustri Regi Angliae, Hubertus eadem gratia Cantuariensis Archepiscopus salutem, & debitam in Domino Reverentiam. Placuit Excellentiae vestrae à nobis consilium petere super confirmandis Cartis ante∣cessorum vestrorum quas Monachi Sancti Augustini Ca••t. habent super Ecclesia de Faversham, & super restituendis eis possessionibus suis quae sunt in manu vestra. Licet autem ipsi Monachi & vos & nos Domine multum offenderint, & ita tàm à vobis quàm à nobis magis promeruerint malum quam bonum, nolumus tamen e∣is malum pro malo reddere, nec fidem, quàm vobis debemus malè vobis consulen∣do pro eis laedere. Immo ita vobis volumus consulere sicut fidem nostram erga vos & conscientiam erga Deum cupimus salvare. De Car••is igitur antecessorum vestrorum confirmandis vobis respondemus; quod cum constet quod idem Mona∣chi habeant cartam bonae memoriae Regis Willielmi, qui praedictam Ecclesiam de Faversham eis concedit quantum ad Patronum pertinet, nec non confirmationem Regis Henrici filii sui, & confirmationem Regis Henrici Patris vestri, confirmatio∣nem quoque Richardi Regis fratris vestri super eadem Ecclesia, videtur nobis, quod vos quoque justè possitis & debeatis hoc ipsum quod praedecessores vestri me∣moratis Monachis de eadem Ecclesia concesserunt & confirmaverunt, quantum ad Patronum pertinet eis confirmare. De restituendis vero eorum Maneriis quae sunt in manu vestra, vobis dicimus, quod cum nullo modo fuerit laudabilis vel lau∣danda talis eorum maneriorum destitutio, bona & laudabilis erit celeris eorum restitutio; Set de recipienda oblata vobis pro eorundem restitutione, et pro gratia vestra pecunia, nil vobis consulere, volumus cum

potius absque pecunia sit facienda restitutio ut nobis videtur quam pro illa, quia taliter ablata potius cum satisfactione, quam pro precio restituenda. Vos autem inde faciatis quod vobis bonum vi∣debitur; scimus quidem quod vos ex destitutione illa parum com∣modi habueritis tum praedicti Monachi habuerunt plurimum damp∣ni, et aliqui fortasse Ministri vestri non modicnm lucri, de vobis enim in hac parte dici potest, quod vos dumos excusseritis, et alii aves collegerunt. Valete.

Rexigitur hoc Archiepiscopi accepto consilio, nuncios Sancti Augustini praedictos revocat, pecuniam per eos sibi prius oblatam respuit, set palefridum victus nunci∣orum precibus acceptat, omnibus possessionibus suis Monasterio restitutis, & in re∣compensationem dampnorum qualemcumque quae huic Monasterio intnlerat, Cartas praedecessorum suorum super Ecclesiis de Faversham, & de Middleton, & super ju∣ribus & libertatibus Monasterii, ut paulisper poterit elucere, gratanter confir∣mat, sicque factus est istius Monasterii patronus & protector, qui prius fuerat imma∣nissimus persecutōr, by the Archbishops perswasion and Treachery, to gain the presentation thereunto. For,

Anno Domini 1022. conflictu cum Johanne Rege super Ecclesia de Faversham* 1.6 sic expedito, ad conflictum qui cum Archiepiscopo Cantuariensi & Archdiacono e∣jusdem habebatur super eadem Ecclesia revertamur. Igitur Monachis Sancti Au∣gustini ut superius dictum est, à domibus personatus praedictae Ecclesiae post interposi∣tam appellationem ejectis violenter, & à possessione sua pacifica spoliatis, Archidia∣conus Cantuariensis ad cujus instantiam ejecti fuerant, possessionem praedictarum domorum ingressus violenter tenuit, unde Monachi Sancti Augustini appel∣lationes suas coram Domino Papa Innocentio cum effectu sunt pro∣secuti. Partibus itaque Monachorum et Archidiaconi coram Do∣mino Papa constitutis; Monachi proposuerunt se a possessione sua pacifica in Ecclesiae domibus de Faversham post appellationem legi∣time interpositam violenter et contra juris ordinem per Archidia∣conum spoliatos, quare petebant se restitui. Procurator Archidiaconi ex adverso respondit, custodias Ecclesiarum vacantium in Archidiaconatu Cantuariensi tam de Consuetudine quàm de jure Communi ad ipsum Archidiaconum pertinere. Hiis & multis aliis in praesentia Domini Papae judicialiter propositis, sicut ex illa decretali apparet, extra de appellationibus bonae memoriae O. de Camera quae su∣per istum casum est fundata, Papa mandavit Londinensi & Roffensi Episcopis, & Pri∣ori Sancti Albani, ut ipsi Abbatem Sancti Augustixi Cant. & Monachos in eundem statum restituerent, in quo fuerunt tempore appellationis emissae. Cujus mandati authoritate, praedicti Executores vocatis ad praesentiam partibus; possessionem praedictae Ecclesiae de Faversham, Abbati Sancti Augustini adjudicaverunt cum om∣nibus fructibus medio tempore perceptis. Unde Archidiaconus Cantuariensis, Hen∣ricus nomine de Stanford coram praedictis executoribus cessit a possessione Ecclesiae antedictae, ratione sententiae contra ipsum prolatae. Remisit etiam Abbati Sancti Augustini omnes actiones quas habebat erga ipsum ratione custodiae Ecclesiae de Middleton, & resignavit, literis super hiis impetratis in manus executorum praedi∣ctorum. Et Abbas Sancti Augustini remisit praedicto Archidiacono Cantuariensi om∣nes fructus & obventiones quos medio tempore perceperat de Ecclesia de Faver∣sham, exceptis fructibus tunc in grangiis existentibus, sicut quaedam litera tam executorum praedictorum quam Archidiaconi sigillis munita plenius testatur.

Causam istam Ecclesiae de Faversham quantum ad violentiam per Archiepiscopum & Laicos Abbati & Monachis Sancti Augustini illatatam ab initio commiserat Lon∣dinensi & Elrensi Episcopis & Abbati & Priori Sancti Edmundi, set ipsis manda∣tum Apostolicum minus frigide exequentibus propter partis adversae fri∣volas exceptiones et dilationes frustrarias, unde Dominus Papa iterato mandat eisdem Iudicibus sub hiis verbis.

Innocentiu▪ Episcopus, &c. Venerabilibus fratribus, &c. Grave gerimus & molestum, & de discretione vestra compellimur non mirari solummodo set moveri, quod cum jam sit annus elapsus ex quo super negotio Ecclesiae de Faversham man∣datum

recepistis Apostolicum exequendum, in tantum appellationibus frustrariis & frivolis exceptionibus detulistis, ut nondum sub examine vestro potuerit habe∣re processum. Unde dilecti filii Abbas & fratres Sancti Augustini Cant. praeter grandes injurias & jacturas, graves nihilominus labores & sumptus sunt subire coacti. Volentes igitur eisdem fratribus, qui post Deum alium praeter nos defensorem non habent, in tantae necessitatis Articulo subvenire, devotioni vestrae per Apostolica scripta mandamus et districte praeci∣pimus, quatinus omni gratia & timore postpositis, sublato cujuslibet contradictio∣nis & appellationis obstaculo, cogatis partem adversam per districtionem Ecclesi∣asticam, litem protinus contestari, & testes quos utral••bet pars tam super principali quam quohbet incidenti duxerit producendos, infra duos menses post litis conte∣stationem recipere ac examinare curetis, ita quod si nequiveritis personaliter inter∣esse, per viros discretos id nihilominus exequamini, à quibus non liceat aliquate∣nus appellare, cum hoc mandatum celerem velimus sortiri effectum, ne praefatum Monasterium cogatur diutius laborare. Attestationibus vero receptis, praefigatis partibus terminum competentem, quo cum ipsis, recepturi sententiam nostro se conspectui repraesentent. Ad quem si qua partium venire noluerit, nos nihcilominus procedemus; si vero pars adversa litem noluerit infra triduum contestari, vos procuratorem Monasterii omni appel∣latione et contrarierate remota, in possessionem rei de qua agitur in∣ducatis, et defendatis inductum. Insuper si voluerit infra annum non vobis set nobis legitimam offerat cautionem. Testes vero qui nominati fue∣rint, &c.

Hujus igitur mandati novitate excitati suprascripti Iudices de∣legati, vocatis ad suam praesentiam partibus, in ipsa causa processerunt in forma qua sequitur. Quem quidem processum quia ipsum inter quaedam acta & attestationes praedictam causam contingentia scriptum reperi, annotare dignum duxi, nihil augen∣do, vel diminuendo in haec verba.

Cum coram Dominis Londinensi & Eliensi, & Abbati Sancti Edmundi, judicibus à sede Apostolica delegatis, lis inter Archiepiscopum & Abbatem Sancti Augustini & Monachos initium capere debuisset, contigit Archiepiscopum & Dominos Elyen∣sem & Londinensem ex causis necessariis transfretare, sicque propter eorum absenti∣am causa usque ad eorum reditum caepit dilationem. Quibus reversis, Archiepisco∣pus citatus edicto peremptorio statim se per procuratorem defendit, nec subter-fu∣gium aliquod quaerens, nec etiam exceptionem aliquam proponens, dicebat se para∣tum litem contestari, & intentionibus Abbatis & Conventus respondere, si vicisi∣sim Abbas & Conventus Archiepiscopo eos reconvenire volenti responderent. Cum∣que & Judicibus & partibus placeret reconventionem esse admittendam, procurator Abbatiae & Monachorum Sancti Augustini, intentionem suam proposuit in hunc modum.

Archiepiscopus post appellationem Abbatis Sancti Augustini pro se & pro Mona∣chis suis, pro Ecclesiis etiam Abbatiae suae cum Parochianis earum, & precipuè pro Ec∣clesia de Faversham cum Parochianis suis ad Dominum Papam legitimè interpositam, post eandem etiam appellationem sollempniter innovatam, & contra libertatem Monasterii Sancti Augustini, per Magistrum Everardum quondam Officialem Archi∣diaconi & per Decanos quosdam & Capellanos, quosdam Monachos Sancti Augusti∣ni excommunicavit.

Item, Ecclesias quae pertinent ad donationem Abbatis Sancti Augustini, post ean∣dem appellationem, et post appellationem Rectorum earum, et con∣tra tenorem libertatis Monasterii Sancti Augustini, generali suppo∣suit interdicto. Parochianos etiam earum a divini Officii et Sa∣cramentorum perceptione suspendit, mortuorum etiam sepultu∣ram interdixit. Item cum Archiepiscopus transitum faceret per Fa∣versham Parochianis sibi occurrentibus, benedictionem suam dene∣gavit, denuncians eos excommunicatos, eo quod Monachis Sancti Augustini communicaverant, hoc etiam post dictam appellationem Abbatis factum est.

Item, quod Archiepiscopus impedit jus Abbatis & Conventus in Ecclesiis suiis vacan∣tibus, differendo institutiones Clericorum, utpote Magistri I. qui praesentatus est ad Ecclesiam de Stone, & R. Clerici praesentati ad Ecclesiam de Langedon.

Propositum est etiam à procuratoribus supradictis, quod cum ipse Archiepisco∣pus post appellationem ad Dominum Papam pro eis interpositam coram eodem super Ecclesia de Stone vacante, ne quid in praejudicium eorum fieret & I. Clerici quem ad eandem Ecclesiam praesentaverunt, post appellationem etiam procuratoris ipsius Clerici pro eo sic interpositam, eandem Ecclesiam suppo∣suit interdicto, quod interdictum fere per annum duravit et dimi∣dium.

Procurator vero Archiepiscopi reconveniendo Abbatem & Conventum super pluribus Articulis & approbata reconventione, respondit hoc modo.

Archiepiscopus nescit an Abbas appellaverit, si tamen appellaverit, ejus ap∣pellationi in eo casu non fuit differendum, quia manifesta fuit ejus intrusio in Ecclesiam de Faversham. Probet igitur Abbas se appellas∣se, et si forte hoc probaverit, nos probabimus illi appellationi non fuisse differendum.

Item Procurator Archiepiscopi confessus est excommunicasse in genere om∣nes illos qui se intruserant in Ecclesiam de Faversham, et eum Ec∣clesiam de Faversham et Stone suspendisse, et quasdam alias Ecclesi∣as Monasterii Sancti Augustini, set nescit quas, vel quot: et dixit has sententias excommunicationis et interdicti juste tulisse ob de∣lictum manifestum, Monachorum scilicet intrusionem. Cum e∣nim monuisset eos, ut asseruit, ut ab intrusione sua desisterent, et illi semper pertinaciter in ea perseverarent, credebat eos sic sal∣tem a sua intrusione revocare.

Adjecit etiam idem procurator, sententis illas latas fuisse non in praejudicium ali∣cujus appellationis legitimè factae, nec contra libertatem aliquam Monasterii Sancti Augustini competentem.

Adjecit etiam, quod Archiepiscopus ingrediens Faversham, una benedictione benedixit omnibus habitantibus in ea, set postea cum villa sit magna & populus mul∣tus, non potuit singulis sibi occurrentibus singillatim benedicere, nulli tamen bene∣dictionem denegavit qui prius universitati benedixerat, nullum etiam sibi occuren∣tium nominatim denunciavit excommunicatum. Adjecit etiam, Archiepiscopum justè differe institutiones duorum Clericorum sibi praesentatorum, jure enim suo u∣titur, & juris executio non habet injuriam; Monachi enim in illas duas Ecclesias se intruserunt, de Langdon scilicet & Stone, & adhuc eas detinent; undè ad praesentatio∣nem intrusorum nullum debuit Archiepiscopus admittere in illis, ipsis in intrusione perseverantibus. Recedant ergo Monachi ab intrusione, & Archiepiscopus libenter admitter Clericos ab eis praesentatos.

Idem reconvenit Abbatem & Monachos Sancti Augustini dicens, quod ipsi mor∣tuo* 1.7 Francone persona Ecclesiae de Middleton, in Ecclesiam de Middleton vacantem quadriennio transacto se intruserunt, & fructus & obventiones ejus ad valentiam 80. marcarum, minus rationabiliter in usus proprios converterunt, & quod saepius per Archiepiscopum moniti, tamen nequè ei Clericum idoneum ad ipsius regimen praesentarunt, neque ipsum vel ejus Officialem custodiam ipsius tanquam vacantis habere permiserunt. Petit ergo Archiepiscopus, ut authoritate Dominorum Judi∣cum Monachis ab eadem Ecclesia amotis, ei Custodia dictae Ecclesiae tanquam vacan∣tis tradatur. Secundo, ut Monachi solvant ei & Officialibus suis omnes fructus & obventiones quas perceperunt à tempore quo se intruserunt. Tertio, ut satisfaci∣ant sibi super injuria ab eis sibi illata super dicta Ecclesia dicto modo. Quarto, ut ipse sinatur Clerico cui voluerit, dummodo idoneo, Ecclesiam illam authoritate Late∣ranensis Concilii dare, irrequisito Monachorum consensu, salvo eis postmodum jure patronatus si salvum esse debeat.

Item mortuo O. de Camera persona Ecclesiae de Faversham, dicti Monachi se in illam Ecclesiam intruserunt▪ spreta authoritate Archdiaconi, omnes obventiones illius si∣bi indebitè appropriantes. Et licet saepius moniti, nondum tamen quenquam ad illi∣us

regimen Archiepiscopo praesentaverunt, & ibidem missas celebrare indebitè, & alia sacerdotalia ministrare praesumpserunt. Petit igitur Archiepiscopus sibi super hiis injuriis satisfieri, obventiones a tempore intrusionis prae∣dictae perceptas sibi vel Officiali suo restitui, et ut liceat ei Ec∣clesiam illam Clerico idoneo authoritate Lateranensis Concilii dare.

Adjecit etiam, quod Monachi Sancti Augustini in Ecclesiam de Stone elapso anno se intruserunt, & obventiones ad valentiam 20 marcarum indebitè usurparunt, jus Arciepiscop▪ & Archidiaconi sui in ea enervantes. Petit igitur, ut Monachis ab ea amotis sibi super hac injuria satisfiat, et obventiones a tem∣pore vacationis perceptae ei etiam de hac Ecclesia authoritate Late∣ranensis Concilii disponere cum praescriptio sex mensium authoritate Lateranensis Concilii currens contra patronum omnino non praesen∣tantem aeque curratur sicut contra patronum viciosum praesentan∣tem. Adjecit etiam similem querimoniam super Ecclesia de Langedon, in qua Mo∣nachi similiter se nuper intruserunt, petens similiter illius custodiam sili cedi, & super injuria fibi satisfieri.

Adjecit etiam Procurator Archiepiscopi, Archiepiscopum & Archidiaconum suum debere habere custodiam omnium Ecclesiarum vacantium, in quibus Monachi Sancti Augustini habet jus Pratronatus.

Adjecit quoque Archiepiscopum & Archidiaconum suum esse in possessione hu∣jus juris; unde petit ut hoc jure liberè & sine impedimento uti possit.

Procurator Abbatis & Monachorum Sancti Augustini respondit, quod cum Archi∣episcopus proponeret Abbatem & Monachos intrusos in Ecclesiam de Middleton, eo quod u•• asserebat Ecclesia illa vacans erat & custodia ejusdum vacaret ad ipsum, vel Archid aconum suum pertineret, certificari voluerint Abbas & Monachi u∣trum Archiepiscopus contenderet se an Archidiaconum jus custodiae habere in Ecclesia praedicta. Et incontinenti responsum est â procuratore Archiepiscopi, Cu∣stodiam illius Ecclesiae principaliter ad Archiepiscopum; secundari•• & authoritate Archiepiscopi ad Archidiaconum suum pertinere. Consequenter respondit pro∣curator Abbatis. Quod etsi vacaret Ecclesia de Middleton, nihilominus Custodia il∣lius & Claves & proventus non ad Archiepiscopum, immo ad Abbatem & Mona∣chos tempore vacationis pertineret. Adiecit quoque, illam non esse vacantem, immo Abbatem & Monachos Sancti Augustini ejusdem personatum habere, seu Ca∣nonicum titulum percipiendi omnes proventus illius, & sic eos jure sine consilio frau∣dis seu intrusionis Ecclesiam sibi retinere. Et ideo Archiepiscopus frustra ad va∣cantem super proventibus & ipsius quasi vacantis frustra eos molestabat, frustra qua∣si injuria ei illata fuisset sibi petebat satisfieri, cum Abbas & Monachi jure suo usi fuerint, & juris executio non habet injuriam. Super Ecclesia de Faversham om∣nino idem, eam totam in usus suos sibi retinuerint, quandoque etiam Clericis secu∣laribus nunc sub majori, nunc sub minori pensione, nunquam tamen ad firmam con∣cesserunt. Tandem defuncto Osberno de Camera cui Ecclesiam illam ad instantiam Henrici Regis sub pensione sex marcarum concesserant jure suo & licitè & citra inju∣riam Archiepiscopi, & sic citra vitium intrusionis ingressi sunt possessionem illius Ecclesiae. Requisitus procurator Abbatis à procuratore Archiepiscopi, Qui insti∣tuente habuerunt Monachi jus patronatus in Ecclesiis de Faversham & de Middle∣ton? habita deliberatione respondit in hunc modum.

Abbas & Conventus credunt quod tempore concessionis & confirmationis Regis W. primi super Ecclesiis de Faversham & de Middleton eis factae Archiepiscopus Cantu∣aeriensis qui tunc fuit instituit Abbatem & Conventum & in easdem Ecclesias, set ad i∣dem probandum nec testes habent nec instrumenta super hoc specialiter confecta. Verum pro certo sciunt quod Archiepiscopus Theobaldus concessit eis Ecclesias illas, & bonae memoriae Celestinus easdem eis confirmavit. Praeterea adjecit procurator Abbatis quod Archiepiscopus falso suggessit Domino Papae, Monachos manu armata detinuisse Ecclesiam de Faversham. Ad jecit etiam quod Nuncii Abbatis & Monacho∣rum cum literis eorum accesserunt ad Archiepiscopum ad Slyndon, conquerentes, quod post eorum appellationem factam & solempniter innovatam Magister Everar∣dus

tunc Officialis Archidiaconi Cantuariensis in prae judicium & contra libertatem Mo∣nasterii Sancti Augustini Monachos, in Ecclesia de Faversham tunc existentes, authori∣tate Archiepiscopi Excommunicavit, & Ecclesias Abbatiae generali supposuit inter∣dicto. Cumque instantius peterent, ut Archiepiscopus illas sententias irritaret, Ar∣chiepiscopus Warrantizare eas voluit, nec eas irritare, dicens dictis appellationi∣bus non fuisse deferendum. Cum igitur appellatio Abbatis ad notitiam Archie∣piscopi pervenit, & ipse nihilominus illas sententias post appellationem factas ra∣tas habuit cum ratihabitio retro trahatur, excusationem ignorantiae si quam ab ini∣tio, ex post facto amisit, adjiciens haec omnia à Magistro Everardo & per eum & Au∣thoritate ejus facta fuisse.

Super Ecclesiis de Stone & Langedon respondit procurator Abbatis & Conventus; Quod cum custodia earum & aliarum sui patronatus ad Abbatem & Monachos perti∣net, et cum & ipsi ad illarum Ecclesiarum regimen personas idoneos Archiepiscopo praesentassent, Archiepiscopus eos super custodia earum seu proventibus injustè mo∣lestabat. Item procurator Abbatis & Conventus confessus est in jure Monachos Sancti Augustini detinuisse Ecclesias de Stone & Langedon, ex quo vacaverunt, & ad∣huc detinere & nolle custodiam earum Archiepiscopo vel Archidiacono dimittere, nec debere cum ad eos spectaret custodia omnium Ecclesiarum vacantium sui patronatus, & non ad Archiepiscopum vel Archidiaconum, & eos in possessione hujus custodiae esse, & non Archiepiscopum vel Archidiaconum.

Hiis itaque hinc inde propositis utriusque partis testes sunt admissi, multi qui∣dem. Quorum multitudo à judicibus ad minorem numerum redacta fuisset nisi quia partes instabant, ut omnes admitterentur propter Articulorum probandorum mul∣titudinem.

Publicatis demum attestationibus, paratus fuit Archidiaconus a judicibus senten∣tiam accipere, & hoc instanter petiit, ut scilicet ipsi inspectis attestationibus senten∣tiarent. Sed pars adversa sententiam Domino Papae maluit reserva∣re. Deinde cum renunciatum esset productioni super Testibus repel∣lendis, die ad idem praefixo facta est instrumentorum Sancti Augustini exhibitio. Postmodum vero die scilicet Martis proxima post Caput jejunii, dicti Iudices partibus peremptorium praefixerunt di∣em scilicet diem Natalis beatae Mariae, quo coram Domino Papa compareant sententiam recepturi. Set amicis mediantibus, et de pace tractantibus, Rex ipse scripsit Archiepiscopo supplicando, ne ipse Abbatem super Ecclesiis de Faversham et de Middleton molestaret seu impeditet quo minus de praedictis Ecclesiis possit disponere et in usus proprios convertere. Igitur Archiepiscopus H. tandem vo∣lens ea quae pacis sunt et non belli, ob Regis reverentiam, praedictas Ecclesias praedecessoris sui Theobaldi vestigiis inhaerendo ratificavit, perpetuo possidendas.

I pretermit many hot contests soon after Annis 1214. 1215. &c. between the Archbishop of Canterbury, Monks and Abbots of Saint Augustines; about the Abbots making his profession of subjection to the Archbishop upon his Consecration, for refusal whereof the Archbishop excommunicated the Abbot, and Monks, and inter∣dicted all Churches belonging to the Monastery, so that neither God nor the people during their contests must have any divine service in them, such was their presumption and impiety. Whereupon the Abbot appealing to the Pope, pleaded exemptions from any such profession or subjection by several Popes Bulls and Resolutions, In which Suites, the Archbishop alleadging the sentence of Pope Alexander the third to the contrary; What great delayes, bribes, and indirect practises were used in the Court of Rome in these Suites, you may read at large in the Chroni∣cle of William Thorn, Cap. 14. 19, 20, 21, 23. I shall only observe, that in the contest it clearly appeared upon full examination, that both the Monks and ArchBishops of Canterbury, forged Popes Bulls & Charters, to maintain their Jurisdictions; The Archbishop Anno. 1215. produced before Pope Innocent the third, the Copies of two Decretal Epistles or Bulls of Pope Alexander the third, in a full Council, which were both proved to be forged; I shall only recite the latter of them, and detection, relation of their forgery.

Alexander Episcopus servus servorum Dei, venerabili fratri Archiepiscopo Can∣tuariensi* 1.8 Apostolicae sedis Legato, &c. Ideo sumus in eminentia sedis Apostolicae con∣stituti, ut aequa lance Justitiae singulis sua jura reddamus, & si quid minus aequali∣ter factum est, illud ad rectitudinis tramitem rovocemus. Licet itaque Monaste∣rium Sancti Augustini Cant. tanquam specialiter nostrum paterno diligamus & fo∣veamus affectu, ipsi tamen eam libertatem indulgere nolumus, per quam tuis & Ec∣clesiae tuae dignitatibus derogetur. Quoniam igitur quorundam suggestioni∣bus, et quibusdam privilegiis falsis, sicut postea manifeste compe∣rimus, ab Abbatis Sancti Augustini tibi debitam, tuis antecessoribus diu exhibitam, tibi abstulimus professionem, Nos intuitu aequita∣tis, et ob reverentiam beati Thomae Martyris tibi et successoribus tu∣is in perpetuum confirmamus. Dat. Laterani, &c. Sed quoniam Archiepis∣copus non ostendebat originalia istarum Literarum, neque earum Copiam sub manu publica, cum hoc fuisset sibi tunc maximè necessarium, ipsae literae habitae sunt suspectae, unde quaesito Registro ipsius Alexandri Papae 3. et diligenter exquisito, nulla omnino mentio de ipsis literis est reperta; quare duo ipsa paria literarum sunt condemnata falsi et cancellata ab ipso Pa∣pa Innocentio 3 in ipso Concilio generali, non sine magna Archiepiscopi confusione et erubescentia. Ipsa vero sententia quam idem Papa Alexander tulerat pro Monasterio S. Augustini super professione non exhibenda Archiepiscopo, de verbo ad verbum inventa est registrata. Quibus ita ge••••••s turbatus Archiepiscopus & animo consternatus, ne nihil videatur egisse, proposuit in ipso Concilio, quod Abbas tenetur sibi de jure communi facere professionum, igitur sibi humiliter pe∣tebat exhiberi. Upon consideration of which Forgeries, we may justly suspect sundry Bulls, and some Charters advancing the Popes supremacy and jurisdiction here in England, to be Forged as Sir. * 1.9 Henry Spelman observes. The rather because Gervasius Dorobernensis writing under King Iohn, in his Chronicle, * 1.10 Anno 1081. renders us this account of these Monks two rased, forged Charters, Bulls then produced. Sex∣to Kal. Julii, convenerunt apud Londoniam, Richardus Cantuariensis Archie∣piscopus, Episcopus Dunelmensis, Rogerius Abbas Sancti Augustini, a••sque non modicae auctoritatis viri. Dederat enim in mandatis Romanus Pontifex Alexan∣der praefato Episcopo Dunelmensi & Abbati Sancti Albani, ut Abbatem Sancti Augustini cogerent Archiepiscopo Cantuariensi sua privilegia ostendere, daretque Copiam Legendi. Continebant enim quaedam capitula in contumeliam Cantuariensis Ecclesiae, quae magis falsa quam vera videbantur: hoc jam tertio a sede Apostolica emanaverat mandatum. (So little did they then regard the Popes mandates who were most devoted to him) Sed invincibili tergi∣versatione Monachorum us{que} in praesens dilatum est. Lege Lector & intellige, quod veritas non quaere tangulos; & qui veritatem dicit non laborar. Protulerunt tan∣dem aliquando Monachi Abbatis Schedulas duas, quas sua originalia constanter esse dicebant. Quarum prima vetustissima erat rasa, et subscripta acsi esset emendata, et absque sigillo. Hanc dicebant Regis Ethelberti esse privilegium. Alia vero scedula multo erat recentior, de qua Bulla plumbea, cum iconia Episcopi nova valde dependebat. Hanc Cartulam Sancti * 1.11 Augustini dicebant esse privilegium. In his autem privilegiis intuentium judicio haec maxi∣mè notanda fuerunt. In prima, laudabilis quidem fuit vetustas, sed rasa fu∣it, et inscripta, nec ullius sigilli munimine celebrata. In alia vero, reprehensi∣one dignum fuit, quod nova extitit ejus Litera & Bulla, cum vetustatis esse debe∣ret annorum quingentorum octoginta, id est, à tempore beati Augustini cujus es∣se dicebatur. Fuit etiam notatum▪ immo notorium et notabile, quod Bulla, ipsius plumbea fuit, cum non soleant cisalpini praesules vel primates, scriptis suis autenticis Bullas plumbeas apponere. Modus etiam Latini et forma lo∣quendi, a Romano stilo dissona videbantur. Haec duo solummodo privilegia in medio prolata sunt, cum alia nonnulla se habuisse Monachi jactitarent. Besides * 1.12 Will. Thorn a Monk thereof confesseth, Archiepiscopus aggressus est ejusdē Monasterii privilegia arguere falsitatis, and that after much wrangling the Abbot & Monks, reveren∣ter & devote judicibus obtemperantes, de privilegiis quae nominatim fuerunt exhi∣benda, & quae ipsi judices exhiberi praeceperant, duo privilegia judicibus exhibebant;

videlicet privilegium beati Augustini ejusdem Ecclesiae patroni, & privilegium Ethel∣berti Regis ejusdem Monasterii fundatoris, whereon they made the premised observati∣ons of rasure interlining and forgerie upon view. Whence Sir * 1.13 Henry Spelman gives us this good caution; Cautius igitur intuendae sunt veterrimae Monasteriorum Chartae, fraudem enim saepè olent, & ab antiquis ipsis eo perstringuntur stigmate. Bonum est in eo∣rum datis accuratè observare annorum concordantiam, scilicet Christi, Papae, indi∣ctionis atque Regis, in his enim saepius contigit hallucinatum iri.

Book. 3. Chap. 1. p. 257. l. 37. After to him, insert Robertus dei Redings Abbot▪* 1.14 of Ramesey Anno. 1207. Resignavit baculum suum pastoralem in manus Willielmi Lincolniensis Episcopi, & mortuus est apud Redinges, & Rex Johannes tenuit Ab∣bathiam in manu sua per septem annos, pro eo quod Monachi Ramesiae ad praeceptum suum noluerunt eligere in Abbatem Priorem de Fron∣tona.

Book 3. Chap. 1. p. 287. l. 38. After depraedavit, adde. The Register of the Ab∣bey of Ramesey Records. * 1.15 Item eodem Anno 1214, idem Nicholaus Legatus de∣posuit Abbates Westmonasterii, Eveshamiae, & Barden••ae, et substituti sunt per eundem Prior Fronton apud Westm. Prior Wygorn. apud Evesham, Prior de Leuton, apud Bardeney; & anno sequenti fuit Ecclesia Ramensis spoliata multis divitiis, by this Roman Harpy and Plunderer.

This should have been inserted Book. 3. Chap. 2. p. 363. before l. 45. In the mean time.

William Thorne renders us this account of King Lewes his landing in England, and* 1.16 of his Letter written to Alexander then Abbot of Saint Augustines Canterbury, dis∣proving King Johns, and justifying his own Title to the Crown of England, as well by hereditary discent, as Election of the Barons, and disswading him, to denounce any excommunication against him by the Popes command by promises and menaces, both which the Abbot heroically contemned, proceeding in his excommunication.

Anno Domini 1216. Lodowicus Philippi Regis Francorum primogenitus, veniens in Angliam cum magno exercitu ut eam suae subderet ditioni, applicuit apud Stono∣ram 12. Kal. Junii, animad vertens quod Alexander Abbas hujus loci haberet potesta∣tem sententialiter contra eum procedendi, elegantem eidem Abbati & Conventui mi∣sit Epistolam, jus quod sibi in Anglicano Regno competere contendebat, declaran∣do in haec verba.

Lodowicus Domini Regis Francorum primogenitus Abbati & Conventui Sancti Augustini Cant. salutem, & syncerae dilectionis affectum. Ne quis in facto nostro de Regno nostro Angliae simplicitatem vestram per falsas circummveniat suggestio∣nes, vel Conscientias vestras contra nos reddat scrupulosas, nudam & meram ipsius rei veritatem, ad universitatis vestrae notitiam volumus pervenire. Nostis itaque, quod propter proditionem notoriam quam Johannes quondam Rex Angliae commi∣sit contra fratrem suum Regem Richardum, dum esset in partibus Jerosolimitanis, in reditu ejusdem fratris sui, legitimè fuit citatus, accusatus, & in judicio coram paribus suis, & per eos legitimè tanquàm proditor condempnatus, quae sententia condem∣nationis per os Hugonis de Pinsac. tunc Episcopi Dunelmensis fuit solempniter promul∣gata; undè mortuo Rege Richardo, devolutum est jus Regni Angliae ad Reginam Castellae, & haeredes suos, quae sola tunc de omnibus fratribus & sororibus suis su∣perstes fuit praeter dictum Johannem. Ipsa autem Regina & haeredes sui jus quod habu∣erunt in Regno nobis & filiae suae quam habemus uxorem, liberaliter concesserunt: propter quod Hubertus quondam Cantuariensis Archiepiscopus in Coronatione ipsius Johannis publicè dixit, quod non ratione successionis, set per Electionem ipsum in Regem coronabat. Illa autem Electio vel Coronatio qualiscunque nobis non prae∣judicavit, tàm quià per violentiam facta fuit, tum quia jus quod habuimus nobis sine culpa aut consensu nostro auferre non potuit: praetereà satis notum est, quo∣modo de murdro Arthuri nepotis sui in Curia Charissimi Domini & genitoris nostri Regis Francorum, Cujus ambo erant homines legei, per pares suos citatus, & per eosdem pares tandem fuit legitimè condempnatus. Quod quidem murdrum eisdem partibus pluribus in Anglia & pluries praedictus Johannes est confessus: per quam con∣dempnationem bona sua ubicunque erant aut undecumque ea haberet, per usitatas consuetudines forisfecit, & tunc iterato nobis tanquàm vero haeredi cessit jus Reg∣ni Angliae, maximè cum adhuc de carne sua haeredem non haberet. Nos vero pro

jure nostro extunc eidem Johanni guerram movimus, quam contra ipsum conti∣nuavimus absque omni interruptione pacis vel treugae usque ad dies istos. De guer∣ra enim quae postmodum inter Charistimum Dominum & genitorem nostrum & ip∣sum facta fuit, nec fuimus requisiti, nec alium requisivimus licet praesentes esse∣mus, undè nec Crucis assumptio, nec aliqua Conditio postmodum lite pendente suscepta, potest ipsum tueri, quin contra ipsum jus nostrum prosequamur. Ad haec, cum praefatus Johannes in Coronatione sua sollempniter prout moris est jurasset, se jura et consuetudines Ecclesiae, et Regni Angliae conservaturum; contra juramentum suum, absque Consilio vel consensu Baronum suorum idem Regnum, quod semper fuit* 1.17 liberum, quantum in ipso fuit, Domino Papae subjecit, et fecit tributarium; bonas consuetudines subvertens, malas inducens tam Ecclesiam quam Regnum multis oppressionibus, multisque modis studens ancillare; quas oppressiones vos melius nosti quam nos, ut qui eas familiari sensistis experimento. Pro quibus cum post multas requisitiones guerra mota esset contra ipsum, à Baronibus suis, tan∣dem, inter caetera de ejus expresso consensu ità convenit, ut si idem Johannes ad flagitia prima redierit, ipsi Baronesab ejus fidelitate recederent nunquam ad eam postmodum reversuri. Uerum ipse nichilominus paucis diebus evolutis, fecit novissima sua pejora prioribus, studens Barones suos non tan∣tum opprimere, set potius penitus exterminare. Qui de commu∣ni Regni consilio et approbatione, ipsum Regno judicantes indig∣num, nos in Regem et Dominum elegerunt. Unde apparet; quod sive ad successionem, sive ad electionem habeatur respectus, nos potissime jus in Regno Angliae habemus. Nos autem cum istis et aliis rationibus ad Dominum Papam sollempnes nuncios nostros dudum destinavimus, et audientes interim, quod Cardinalis qui∣dam Gualo nomine, veniret in Franciam, misimus ad eum rogan∣tes, ne contra nos aliquid statueret, donec nuncii nostri a Curia Ro∣mana redirent, aut a Domino Papa novum reciperet mandatum postquam nuncios nostros audivisset. Et cum jam idem Cardina∣lis ad Dominum nostrum et genitorem Regem Franciae accessisset, idem in praesentia Praelatorum et Magnatum Franciae fecimus dici coram nobis expresse, jus et propositum nostrum potestantes. Ipse autem Cardinalis tunc contra nos in nullo processit, nec visus est velle procedere. At nunc in Angliam ingressus, suggestionibus et muneribus inimicorum nostrorum immutatus, nos et nostros, ut audivimus, per Praelatos et Officiales Ecclesiarum intendit gra∣vare. Quapropter vestram attente rogamus discretionem, quati∣nus sicut ad libertatem Ecclesiae et Regni Angliae venimus, ut vi∣delicet tam Regnum quam Ecclesiam antiquae et debitae per Dei gratiam restituamus libertati, propter nullius falsam suggestio∣nem vel iniquam jussionem nos velitis turbare, vel nostrum bonum et pium propositum et commune bonum Angliae impedire, nec ali∣quid contra nos vel nostros nobis irrequisitis promulgare. Scituri quod qui bona fide in hac parte nobis assisterint, perpetuum nos amicum contra quemlibet ha∣bebunt & defensorem, nec pro lucro vel damno ei aliquo unquam tempore deerimus▪ illi vero qui secus egerint, nos perpetuum sententient inimicum. Valete.

Set Abbas Alexander, ut alter Alexander Macedo magnanimus, nec Lodowici prae∣cibus & blanditiis emollitus, nec comminatoriis perterritus, a favore Regis I. et auxilio nullatenus se elongavit, sed in ipsum Lodowicum et ejus Complices et eis adhaerentes, consilium, auxilium, vel favorem eis praebentes, sententias excommunicationis et interdicti incessanter

promulgavit, et executioni demandavit secundum quod a Papa hoc negotium et fuerat delegatum, nam et ipsa Papa in Concilio Lateranensi eundem L. vivae vocis oraculo excommunicaverat. Com∣plices vero et fautores ejus hac sententia irritati, primo in insula Thaneto, postea in singulis maneriis nostris blada, animalia, victualia, &c. quaecunque invenire potuerunt depraedaverunt, vix a Sanctuario nostri Monasterii manus suas continentes.

Book 4. Chap. 1. p. 377. after l. 9. and before King Henry, this passage and Writ should have been placed: By severall antient * 1.18 Saxon Lawes, persons accu∣sed of Robbery, Murder and other Felonyes, were to purge themselves and vindicate their innocency by fire, cold or scalding water, which tryall was styled Judicium Dei, Ignis & Aquae, & Ordalium: Which being written against and condemned by ma∣ny Divines, and at last prohibited by some Popes Decrees, as a tempting of God, a tryall full of superstition, incertainty, subject to many frauds and abuses, in a manner abolished by King William Rufus, as † Eadmerus relates, yet used now and then, as not totally abolished, King Henry the 3. by advice of his Counsel and Chief Justice, (at the Popes Legats instigation) prohibited this kind of Tryall by this memorable Writ to the Justices itinerant, because inhibited by the Church of Rome.

Notes

• * 1.1

  Inhibitio facta Judicibus per Regem.
• * 1.2

  Excusationes judicium ad Regem.
• * 1.3

  Nota.
• * 1.4

  Nota. The Pope must be obeyed before the King.
• * 1.5

  A bold act ha∣ving no Lega∣tine power in Enlgand.
• * 1.6

  ▪Chronicon. W. Thorn. c 18 confflictus p••o Ecclesia de Fa∣versham cum Archiepiscopo & Archidiaco∣no.
• * 1.7

  Conslictus pro Ecclesia de Middleton per Archiepisco∣pum.
• * 1.8

  Chronicon Will. Thorn. Col. 1866. 1867.
• * 1.9

  Council. Tom. 1. p. 124, 145, 126.
• * 1.10

  Col. 1451.
• * 1.11

  See Spel••••in Council p. 121. 122.
• * 1.12

  Chronicon▪ cap. 14. Col. 1831, 1833.
• * 1.13

  Concil. Tom▪ 1 p. 126.
• * 1.14

  Register of Ramesey Abbey & Monst con. Ang••. Vol. 1. p. 241.
• * 1.15

  Monasticon. Angl. Vol. 1. p. 241.
• * 1.16

  Chronicon. Will. Thorne Col. 1869. 1869, 1870.
• * 1.17

  Nota.
• * 1.18

  Chron. Joan∣nis Bromton, col. 830, 844, 878, 890, 894, 942, 982. Spel∣mannni & ••o. Somneri Glos∣sarium, Tit▪ Judicium Dei. Ordalium, Co∣dex Legum An∣tiqu. p. 1302. Antiqu. Eccles. Brit. p. 77, to 86. Eadmerus An. 1076. p. Hist. l. 2. p. 28. Glanvil l. 14. c. 3. Bracton l. 3. De Corona, c. 16. sect. 3. Hoveden Annal. pars. 1. 547. 5••6. † See Joannis Seldeni ad Eadmerum & Notae & Spicilegium, p. 203.