The first-[third] tome of an exact chronological vindication and historical demonstration of our British, Roman, Saxon, Danish, Norman, English kings supreme ecclesiastical jurisdiction from the original planting, embracing of Christian religion therein, and reign of Lucius, our first Christian king, till the death of King Richard the First, Anno Domini 1199 ... / by William Prynne, Esq.

INNOCENTIUS Episcopus, &c. Venerabili fratri Lincolniensi Episcopo, &c. Cum, sicut accepimus, in tua Civitate & Diocesi nonnulli Religiosi & alii collegiati Ecclesias Parochiales in proprios usus obtineant, in quibus nimis exiles, aut nullae taxatae sunt vicariae, fraternitati tuae per Apostolica scripta mandamus, quatenus in eisdem Ec∣clesiis de ipsarum proventibus vicarias institutas, et institutas exiles adaugeas vice

nostra: prout juxta consuetudinem patriae secundum Deum videris expedire. Non obstantibus si praedicti exempti sint, aut alias muni∣ti Apostolicis privilegiis, sive indulgentiis, per quae id impediri vel differri possit: et de quibus specialem oporteat in praesentibus fieri mentionem: contradictores per censuram Ecclesiasticam, appella∣tione postposita, compescendo. Datum Lugduni, 7 Calend. Octobr. Pontifi∣catus nostri anno octavo.

Episcopus igitur memoratus (plus, ut dicitur & videtur, in odium Religioso∣rum, quam vicariorum dilectionem et promotionem) multis hujus auctoritate mandati Religiosis damna intulit & gravamina.

Simili quoque modo, imminebat jactura magna nobili Ecclesiae Sancti Aedmundi* 1.1 Regis & Martyris, cum ventilata fuisset causa de Manerio de Mildenhale. Et ut bre∣vibus concludamus, sic jam vergit mundus ad praedas et rapinas, ut qui∣conque Religiosis aliquid extorqueat, non demereri, sed mereri po∣tius videretur.

Tempore quoque sub eodem, subiit Abbas & Conventus Ecclesiae Sancti Mariae* 1.2 Eboraci, maximam cum infamia jacturam, propter quandam Chartam quam adver∣sarii eorundem (quorum maximus fuit Johannes Franciscus Clericus Regis de Scac∣cario) judicarunt forè reproliandam. Creditur autem indubitanter eundem Jo∣hannem, qui natione Borealis, reditus suos de bonis Ecclesiae memoratae in partibus illis siuenter desideravit ampliare, illud secus quàm animae suae expediret procurasse, cum scribatur, Vae homini, per quem aliquod scandalum generatur. Coacti sunt igitur, maximam pecuniae summam Regi numerare. Insuper terras & reditus opimos, per∣petuò amittere, & infamia indelebili deturpari. Dispersi sunt igitur Monachi & illa nobilis Ecclesia omnimodam induens confusionem, discrimini patuit & ruinae. Simili quoque modo, Abbatiam de Selebi, ob causam consimilem memoratus perse∣cutor Johannes (quem ult or Dominus monoculaverat propter praecedentia merita) irrestaurabilibus damnis lacessivit.

How the Popes example in conferring Ecclesiastical Benefices on Italians and other illiterate persons, unfit for the Ministry, and no wayes minding the cure of souls, by his Provisions, induced the King to do the like, this Narrative will inform us.

Rex autem solitis insistens deliramentis, eschaetas & reditus vacantes quasi in hu∣jusmodi* 1.3 contradictionis ultionem, alienigenis ignotis, illiteratis, scurrilibus, & peni∣tus indignis non destitit distribuere, ut sic suorum naturalium corda insanabilius sau∣ciaret. Et si de aliis sileamus, unum huic volumini duximus annotandum. Capel∣lano siquidem fratris sui Galfridi de Lizinnum, quo utebantur Dominus Rex, & Do∣minus ejusdem Capellani Galfridus memoratus, & tota eorundem Curia tanquam stulto & nebulone infatuato, ut ejus nugis veluti jocalatoris desipientis, & clavigeri omnes cachinnarent, contulit Dominus Rex bonam Ecclesiam de Prestona, quae fue∣rat Willielmi de Haverhulle Regii Thesaurarii nuper defuncti, cujus fructus annui ad pretium plusquam Centum Librarum ascendere dignoscuntur. Istum nempè Capel∣lanum natione Pictavensem, mores ac Literas penitus ignorantem, vidimus lapidan∣tem Dominum Regem & Galfridem fratrem ejus, & alios Magnates, dum in Pomae∣rio Sancti Albani spatiarentur, cespitibus, lapidibus, & pomis viridibus, & acerbas uvas in oculos eorundem exprimentem, tanquam expertem rationis. Gestu quoque, verbis & habitu, necnon corporis qualitate & quantitate despicabilis, histrio potiùs quàm Sacerdos in dedecus ordinis Sacerdotalis poterat judicari. Ecce quibus Dominus Rex multa animarum millia committit et committi pro∣curat custodienda, spernens tot literatorum, tot discretorum, tot idoneorum, quam Anglia genuit, numerositatem. Quae et linguam novit indigenarum, et ruditatem informare. Similiter & alia Ecclesiarum beneficia, quae ejusdem Willielmi memorati extiterant, contulit Rex inconsulte, velut ad provocandum sponte iram et odium dignorum, indignis et ultramarinis, quorum insufficientiani et inutilitatem gestus inordi∣nati, et verba non tantum scurrilia, seddelira et obscoena reprobos indicabant. Hanc autem materiae digressionem, genialia suspiria elicuerunt.

How proud, insolent and refractory to our Kings, the great possessions, Liber∣ties, Franchises granted by Kings to Prelates and Religious persons, made them, will appear by this answer of King Henry the 3d. to the Master of the Hospital of St. Johns of Hierusalem; the true cause why he began to check and controle them by Non obstantes, by the Popes example.

Tempore quoque sub eodem, Magister Hospitalis Hierosolymitani in domo de* 1.4 Clerkenwelle, in pace expectans donec tempus quietis idoneae inveniret confabulan∣di cum Rege, de quadam manifesta injuria ipsi illata querulus patefecit: Chartas quoque Regum & suam de protectione ostendit. Cui Rex voce elevata, iratus re∣spondit, praevio magno Juramento: Uos Praelati et Religiosi, maxime tamen Templarii et Hospitalarii, tot habetis Libertates et Chartas, quod super fluae possessiones vos faciunt superbire, et superbientes insanire. Revocanda sunt igitur prudenter quae imprudenter sunt concessa; et revocanda consulte, quae inconsuite sunt dispersa. Et addidit; Nonne Dominus Papa quandoque, imo multoties factum suum revocat? Nonne apposito hoc repagulo, Non obstante, Chartas cassat praeconcessas? Sic et ego infringam hanc et alias Chartas, quas praedecessores mei, et ego temere concessimus. Cui Magister Hossitalis, quem Priorem appellant, respondit alacriter vultu elevato: Quid est quod dicis, Domine Rex? Absit, ut in ore tuo recitetur hoc verbum illepidum & absurdum. Quamdiu iustitiam observas, Rex esse poteris; & quam 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 hanc infregeris, Rex esse de∣sines. Ad quod Rex nimis incircumspectè respondit; O quid sibi vult istud, vos Anglici! vultis ne me, sicut quondam patrem meum, à Regno praecipitare, atque necare praecipitatum?

The same year the Pope to promote his own designs to the prejudice of the King, in vindicating his Rights in France, and to empty Earl Richards coffers, and imploy him in his Wars, by proffering him a Crown, which he had no lawfull title to dis∣pose of, like the Devil when he tempted our Saviour to fall down and worship him, sent his Notary into England to effect these designs.

Circa festum quoque Sancti Martini, venit Magister Albertus Domini Papae No∣tarius* 1.5 in Angliam, qui jam biennio elapso venerat, quando scilicet parabatur Rex Erancorum transfretare, ex parte Domini Papae prohibiturus, ne Rex Anglorum terras Regis Francorum Deo militaturi quomodolibet infe∣staret. Causa autem adventus sui, multos latuit in principio; sed effectus per ope∣ra causam posteà patefecit. Dominus autem Papa, sciens Comitem Richardum fra∣trem Domini Regis prae omnibus optimatibus Occidentis pecunia abundare (non curans qualiter adquisita) satis astutè providit, ut ipsum ad Regnum Apuliae, Sieiliae, & Calabriae eligeret et vocaret, ut ipse Comes Papae militans, exposita sua pecunia dubiis Martis ca••bus, et corpore suo periculis praesentato, haec omnia adquireret ad Romanae Curiae emolumentum, et Thesauros in sui damnum maximum accumulandos. Hujus fre∣tus sophistica deceptione, qui dixit, Haec omnia tibi dabo, si cadens adoraveris me. Noverat enim Papa, quod Comes Hydropisi pecuniali insatiabi∣liter laborabat, et dignitate temporali. Tali igitur edulio hamum re∣curvum fecit concupiscibilem, quo credidit eum citius inescare. Et tunc mysterium manifestatum est, quare Dominus quondam apud Lugdunum tantum honorem fecerit Comiti Richardo; ut cum ipso prudenter collateraliter, & tantum applausum ei fece∣rit, ut omnes mirarentur; sed non credebatur aliquatenus à quampluribus, ut con∣sentiret aliquatenus Comes Papalibus promissionibus; tum quia corpore sanus & in∣teger nullatenus extitit, tum quia in armis strenuus nec exercitatus extitit, tum quia inhonestum videretur nepotem suum Henricum supplantare, tum quia certa pro in∣certis non est sapientis commutare. Sed haec omnia Dominus Papa to∣lerabilia, sed nec inconvenientia fuisse judicavit. Sciendumque, quod ea die qua Comes Richardus epulabatur cum Papa, captus est infoelici sidere Rex Francorum. Hoc mihi haec scribenti, idem Comes assertivè narravit. * 1.6 Matthew West∣minster addes, Sed cum Comes exigisset securitatem, videlicet quaedam castra Domi∣ni Papae & obsides ut esset in possessione, & aliqua saltem securitate de Papali pro∣misso:

Respondit Albertus se Papam super haec convenire. Albertus interim multa sibi beneficia acquisivit, quibus acquisitis, transalpinavit: Et audita (Dominus Papa) Comitis responsione, noluit aliquod propositum conti∣nuare de praemissis.

I find that the King upon this Popes proffer of the Kingdom of Sicily to Earl Ri∣chard his Brother, returned him special thanks; assenting that he should grant to his Brother, or his Heir, a competent Ayde from the Clergy of his Realm to gain this Kingdom, alwayes saving the Ayde formerly granted to himself for his voyage to the Holy Land, thus entred in the Clause Rolls.

Notes

• * 1.1

  Mat. Paris Hist. Angl. p. 812. Periculum im∣minens Eccle∣siae Sancti Aed∣mundi.
• * 1.2

  Mat. Paris Hist. Angl. p. 834. Jactura & in∣famia Ecclesiae Sancti Mariae Eboraci.
• * 1.3

  Mat. Paris Hist. p. 823, 824. Rex reditus va∣cantes distri∣buit indignis.
• * 1.4

  Mat. Paris Hist. p. 826, 827. Verba Magistri Hospitalis cum Rege habita.
• * 1.5

  Mat. Paris Hist. Angl. p. 829. Albertus Papae Notarius venit in Angliam.
• * 1.6

  Anno 1252. p. 150, 151.