The first-[third] tome of an exact chronological vindication and historical demonstration of our British, Roman, Saxon, Danish, Norman, English kings supreme ecclesiastical jurisdiction from the original planting, embracing of Christian religion therein, and reign of Lucius, our first Christian king, till the death of King Richard the First, Anno Domini 1199 ... / by William Prynne, Esq.

EOdem quoque anno scripsit Rex omnibus Magnatibus suis, ut coram eo & Domi∣no* 1.1 Legato, in festo exaltationis Sanctae Crucis, apud Eboracum convenirent, de arduis negotiis Regnum contingentibus tractaturi. Venerat autem eis obviam Rex Scotiae, vocatus a Rege Angliae, & Legato, apud Eboracum: ut ibi habita communi deliberatione, de pace reformanda inter eos, foeliciter componeretur: & Dei dante gratia, omnis lis mota praevia ratione sedaretur, & de juste utrique debitis satisfieret. Ubi tandem cum pervenissent, sic elaboratum est, ut Rex Scotiae perciperet de Regno Angliae, trecentas libratas terrae, sine Castri constructione, homagiumque Regi An∣gliae faceret, & foedus inter eos amicitiae sanciretur: & hoc se fideliter facturum Regi Angliae & conservaturum jura••et: & sic omnis querela & vendicatio ex parte Regis Scotiae, conquiesceret.

After the peace thus concluded, this covetous Legate desiring to enter into Scotland, to prey upon it, as he had done on England, Volenti Domino Lega∣to intrare Regnum Scotiae, (his chief design in summoning this Council at York) ut ibi de negotiis Ecclesiasticis tractaret, sicut in Anglia: respondit Rex Scotiae, Non me memini Legatum in terra mea vidisse, nec opus esse aliquem esse vo∣candum, Deo gratias, nec adhuc opus est, omnia bene se habent. Nec etiam tempore Patris mei, vel alicujus antecessorum meorum, visus est aliquis Legatus introitum habuisse, nec ego dum mei com∣pos fuero, tolerabo. (So prejudicial did they deem a Legates entry to their Kingdom.) Veruntamen, quia fama te Sanctum virum praedicat, moneo te, ut si forte terram meam ingrediaris, caute progrediaris, ne quid sinistri ••ibi contingat. Indomiti enim & sylvestres homines ibi habitant, humanum sangui∣nem sitientes, quos nec ego ipse valeo edomare, qui etiam si in vos irruant, nequeo eos cohibere. Me etiam nuper, ut forte audistis, voluerunt invadere, & a Regno expellere exhaeredatum. Quibus auditis, Legatus avidam voluntatem intrandi Sco∣tiam temperavit, & latera Regis sui, scilicet Angliae, sibi per omnia obedientis, non reliquit. Remansit autem cum Rege Scotiae quidam Italicus Legati consanguineus, quem Rex cingulo militari, terram etiam conferendo, ne penitus rebellis videretur, nobilitavit. Et sic soluto Concilio, Rex Angliae cum Legato suo versus Australia remeavit.

Appropinquante vero tempore Concilii, jussit sibi Legatus Sedem parati in Occi∣dentali parte Ecclesiae Sancti Pauli Londoniis fastigiosam nimis & solennem, longis trabibus & sedilibus gradatim exaltatam. Misit igitur Literas suas, ut vocati omnes Angliae Praelati, scilicet Archiepiscopi, Episcopi, Abbates, Priores installati, tam sub Conventus sui vel Capituli, quam suo nomine, Literas procuratorias deferentes, ut

quicquid in Concilio statueret Legatus, ratum utrobique haberetur. Venerunt igi∣tur omnes juxta mandatum Domini Legati, nimis vexati & fatigati in corporibus propriis, equorum & viaticis; utpote ingruente hyeme & multiformi tempestate, omnes Praelati suae Legatiae, Angliae tamen potissime.

Advenerat etiam cum aliis ad idem Concilium properantibus, quidam Clericus, nomine Magister Walterus, cognomento Pruz, qui palam asseruit, omnes fere Plane tas sub uno signo, scilicet Capricorno, tunc convenientes, commotionem magnam in aere facturos, & ventos validissimos commoturos: pestemque magnam animalium, praecipue cornutorum; quae pecudes vel pecora appellamus, subsecuturam pronun∣tiabat.* 1.2 Et addidit quasi jocose: Utinam non * hominum cornutorum, scilicet Epis∣coporum. Nec fefellit omnino haec praedicentis opinio. Statim enim Ecclesiam Sancti Pauli, ubi tunc erant congregati, t••ntus ventus concussit, quod omnes, prae∣cipue Legatum, tremor magnus occupavit. Nocte autem Sanctae Ceciliae, nubeculae teterrimae, turritae, & inordinatae, Luna existente prima, in occidente apparuerunt; & coeperunt mug••re tonitrua, micare coruscationes, venti quoque commoveri, & per totam noctem sequentem & diem ventus inhorruit validissimus, qualem non se meminit aliquis praevidisse: & hic ventus per quindecim vel plures dies duravit con∣tinuatus. Corruerunt robora radicitus avulsa, domus, turres, aedificia, motionem senserunt vel ruinam; ut merito aer perturbationi hominum videretur concordare.

Cum igitur convenissent Londoniis Praelati Angliae, in Ecclesia Sancti Pauli, die prima Concilio assignata, scilicet in crastino octavarum Sancti Martini, non com∣paruit Legatus; quia Episcopi rogaverant eum, ut ea die daretur eis copia inspici∣endi* 1.3 quae proposuit statuere, & secum super his deliberare, ne * aliquid in praejudicium eorum statuere attentaret. Altera igitur die, constitutis in secretis & abditis locis militibus armatis & servientibus circiter ducentis, quos ei ad instantiam precum sua∣rum Dominus Rex commodaverat: timebat enim valde sibi, eo quod dicebatur, eum nimis velle desaevire in eos, qui plura habebant beneficia, & praecipue in illegitimos. Apparuit autem summo mane, scilicet diluculo, in Ecclesia praedicta. Erat autem ibi tot expectantium multitudo tam compressa, quod ipsi Legato erat ingressus difficilli∣mus. Et ingressus Ecclesiam, coram majori Ecclesia, Pontificalibus se induit, scili∣cet * 1.4 superpellicio, & desuper Cappa chorali, Pellibus variis furrata, & Mitra. Et praecedentibus Archiepiscopis Cantuariensi & Eboracensi eum, cum processione so∣lenni, cum cruce & cereis accensis, & cum Letania, sedem suam ascendit per gradus pompose, ut dictum est, praeparatam, & jam pomposius tapetis & palliis redi••••tam: collocante se a dextris Domino Cantuariensi & Eboracensi a sinistris: propter quod orta est inter eos dissentio, scilicet de ordinatione sessionis. Et appellatum est ex parte Eboracensis, pro jure suo, quod sibi vendicabat. Lecto igitur solenniter Evan∣gelio, scilicet, † 1.5 Egosum Pastor bonus, sicut moris est, dictisque collectis propriis ab ipso Legato, & cantato Veni creator Spiritus, appellatoque ab Eboracensi, ut dictum est; sederunt juxta Legatum duo Archiepiscopi, Cantuariensis a dextris, Eboracensis a sinistris. Quibus dixit Legatus, volens ipsam controversiam pacificare, neutrius tamen juri derogando: * 1.6 In Bulla Domini Papae stat imago Pauli à dextris Crucis in medio Bullae figuratae, & Petri à sinistris: nulla tamen inter tantos Sanctos est orta un∣quam contentio, ambo enim sunt in coaequali Gloria. Veruntamen propter Petri clavigeri dignitatem, & Apostolatus principatum, necnon & Cathedralem dignitatem, cum Pri∣oratu vocationis, merito à dextris Crucis eius imago collocanda videtur. Sed quia Paulus credidit in Christum, quem non vidit; à dextris figuratur: Beati enim qui non viderunt, &c. Sic Dominus Cantuariensis totius Angliae primas, & qui praeest antiquis∣sim•• ac nobilissimae Ecclesiae Cantuariensi, necnon & Londonensi, quae est Sancti Pauli, non sine ratione à dextris est collocandus. Et ex tunc sequentibus diebus fedit Cantua∣riensis a dextris, Eboracensis a sinistris. Secundo autem die, Concilio jam incepto, missi sunt ex parte Domini Regis, Comes Lincolniensis Johannes, et Johannes filius Galfridi, et Willielmus de Raele, Canonicus Sancti Pauli: ut dicto Legato * 1.7 ex parte Regis et Regni inhiberent, ne ibi contra Regiam Coronam et Dignitatem aliquid statuere attentaret. Et remansit ibi, ut hoc observaretur, Willielmus de Raele, indutus Cappa Canonicali et superpellicio, aliis recedentibus. An Argument of the Kings care to preserve the Rights of his Crown and Kingdom as far as possible, against Papal, Legatine, and Prelatical encroachments.

Eodem quoque die petiit Dominus Simon Cantuariensis Archidiaconus, Dominum Legatum in audientia omnium, ut audiretur ab omnibus authenticum suae Legationis, a Domino Papa sibi commissum: quod & factum est. Et eodem die, ad impetra∣tionem Domini Regis, lectum fuit quoddam privilegium, de festivitatibus Sancti Edwardi per totam Angliam celebrandis. Et de mandato Domini Papae, de Sanctis Francisco & Dominico canonizatis. Et quia audierat Dominus Legatus, dum adhuc in hospitio suo esset, multos pluribus Ecclesiis beneficiatos, nobiles sanguine & pos∣sessionibus, & illegitimos, de quibus mentionem in quodam statuto Concilii fecerat, * 1.8 contra ipsum murmurasse, & ei etiam insidias praeparasse: quosdam Magnates, sci∣licet Comitem Marescallum G. & Comitem Lincolniae J. & Comitem de Monte-forti S. & quosdam de familia Domini Regis, cum gladiis & fustibus munitos, ad tuitionem sui suorumque, secum ad Concilium duxit & reduxit. In Concilio vero, cum statu∣tum contra eos qui * 1.9 plura beneficia obtinuerunt, contra Concilium Lateranense, pro∣nunciaretur, Episcopus Wigorniensis Walterus, scilicet de Cantelupo, surgens in medio, deposita Mitra sua, sic Dominum Legatum est affatus. Pater Sancte, cum multi No∣biles, quorum sanguis noster est, plura obtineant beneficia, cum quibus nondum dis∣pensatum est, quorum etiam aliqui provectae sunt aetatis, & usque ad praesens hono∣ri••ice vixerum, & hospitalitatem ad posse procurando, eleemosynas patentibus januis erogarunt, durum esset nimis, tales suis beneficiis spoliatos, in ignominiosam trudi paupertatem. Quidam vero juvenes feroces ac strenui, maximis periculis se oppo∣nerent, ancequam suis se sinerent privari beneficiis, unico tantum retento. Quod bene perpendo per memetipsum. Antequam enim ad istam vocarer dignitatem, proposu•• in animo meo, quod si unicum amitterem beneficium talis praetextu consti∣tutionis, omnia amitterem. Unde timendum est, quod multi ad praesens in simili proposito perseverent. Quoniam igitur multitudo talium in causa est, Sanctae Pa∣ternitati vestrae supplicamus, quatenus ob salutem vestram & nostram, super hujus∣modi statuto Dominum Papam consulatis. Praeterea, cum statutum vestrum in reli∣gione Sancti Benedicti, ad omnes aequaliter se extendat; & durum sit multis, tum propter locorum penuriam, & praecipue Monialibus, cum sint debiles & fragiles, hoc statutum observare, necesse est huic rigori discretum addere temperamentum. Super quo etiam postulamus, ut Dominum Papam super his velitis consultare. Cui Domi∣nus Legatus respondit, Quod si omnes Praelati, scilicet isti praesentes Archiepiscopi & Episcopi, una cum eo, super his Domino Papae scriberent, libenter consentiret. Et sciendum, quod quia aliqui opinabantur, sicut datum fuit intelligi Domino Legato, quod statuta sua robur nisi tantum in tempore suae Legationis non obtinerent; jussu ejusdem surrexit in medio quidam Clericus suus, Magister scilicet Altho, & aperto libro authentico, scilicet registro Domini Papae; ad majorem authoritatem, ut vali∣dius talium opinionem improbaret, quandam decretalem legit distincte & aperte, quam Dominus Legatus distinguens approbavit: per illam asserens manifeste, quod etiam post recessum ejus, sua statuta perpetuae firmitatis robur debeant obtinere. Nec praetereundum, quod primo die Concilii, collocatis, ut praedictum est, Archi∣episcopis Cantuariensi, scilicet a dextris, Eboracensi vero a sinistris, perlectoque Evan∣gelio, Ego sum Pastor bonus, dictisque collectis ad hoc pertinentibus, indictoque silentio, & turba comprimente castigata, Dominus Legatus sedendo quasi ••ubam vocem suam exaltans, sermonem suum inchoavit, thema suum sic praeordinando: In medio sedis & in circuitu ejus quatuor animalia plena oculis ante & retro. In sermone prosequendo innuens, quod Praelati, quasi animalia habentia oculos ante & retro, debent esse in rerum saecularium dispositionibus providi, & in spiritualibus circum∣specti, Priora sequentibus caute continuantes. Et post sermonem legi fecit statuta, alta voce & distincte, quae firmiter statuit observari, quae subscripta in hoc libro duximus annotari.

Quoniam domum Domini decet Sanctitudo & Ministros ejus, a Domino dicitur,* 1.10 Sancti estote, quoniam Sanctus sum ego Dominus Deus vester. Satagit astutia humani generis inimici, ut Sanctitatem subtrahat vel destruat utrobique, dum in plerisque lo∣cis ut ne consecrentur Ecclesiae vel retardat, & ne suo digne fungantur officio, Mini∣storum mores & vitam multorum vitiat & depravat, Sanctorum Patrum regulis & statutis, generaliter omnibus Christianae religionis profectibus opponendo. Huic est igitur armata manu a cunctis Christi fidelibus fortiter in fide resistendum, & ad ejus molimina renovatis & novis semper utendum viribus enervanda: sicut Isaac puteos quos foderant filii Abrahae, sed humo impleverant Palestini, prius studuit re∣novari,

deinde alios fodere prorsus novos. Denique nos Otto, miseratione divina, Sancti Nicholai in carcere Tulliano Diaconus Cardinalis, & Apostolicae sedis Legatus, ad partes Angliae, cum Legationis officio a sede Apostolica destinati: divino fulti auxilio, et astantis Concilii suffragio et consensu, ad roborandum et reformandum statum Ecclesiasticum in partibus Anglicanis, salvis ali∣is Canonicis institutis, quae cum reverentia volumus & cupimus observari, quaedam ex commissa nobis pote••tate duximus observanda, quae per certos articulos fecimus digeri & distingui. After which follow all the Canons made and promulged in this Council, which those who please may peruse at leasure in * 1.11 Matthew Paris, and in Jo∣hannes de Aton, his Constitutiones Legitimae Ecclesiae totiusque Regionis Anglicanae, ab Legatis à Latere Summorum Pontificum collectio, fol. 1, to 121. with his Glosse upon them. The 1. Canon was for the Dedication and Consecration of Churches, many Cathedrals as well as Parish Churches being then unconsecrated: The 2. and 3. con∣cerning Ecclesiastical Sacraments and Baptism: Others concerning the covetousness of Priests, their hearing Confessions, the qualities of such as were to be ordained, their Farmers and Vicars, Presentations to Churches, not dividing one Church into more, the Residence of Bishops and Priests, Pluralities, the habit of Clerks, Clan∣destine Marriages of Priests, Priests Concubines, their sons succession in their Bene∣fices, protecting of Theeves, Murderers, eating of flesh, the Office of Archdeacons, Bishops, their Judges, Procurations, undue, unjust Citations, Exactions by Procu∣rations, Registers, abuses of Proctors and Ecclesiastical Judges, and an Oath to be prescribed to them, to prevent the like abuses for the future. In this Council, this Le∣gate introduced the use of Oathes in Ecclesiastical Courts and Causes, never formerly used in England, under a specious pretext, by colour whereof the Bishops and their Agents, extending their Authority beyond the Canon, introduced these and other Oathes, against the Laws and Customes of the Realm, to the peoples great oppres∣sion, as you shall hear anon, till the King by his Prohibitions restrained this Usurpa∣tion. The Canon first introducing an Oath of Calumny made in this Council, runs in these words. * 1.12 Jusjurandum calumniae in causis Ecclesiasticis cujuslibet, & de verita∣te dicendi, in spiritualibus quoque, ut veritas aperiatur facilius, & causae celerius ter∣minentur, statuimus de caetero praestari in Regno Angliae, secundum Ca∣nonicas et Legitimas Sanctiones, obtenta in contrarium consuetu∣dine non obstante. Huic statuto utiliter annectentes, ut judiciales induciae judicis dentur arbitrio, juxta Legitimas & Canonicas Sanctiones. The nature, kinds, forms, words of this Juramentum Calumniae, you may read at large in Johannis Schneidewini, a most famous Civilian, professor Academiae Witebergensis, in quatuor Institutionum Imperialium D. Justiniani libros, Commentarius, printed Argentorati 1599. lib. 4. Tit. 6. and Tit. 16. De Juramento Calumniae, to whom I referre the Readers desiring satis∣faction therein. He resolving p. 1102. Istud juramentum hodie non aestimatur uno* 1.13 obolo, quia facti sumus contemptores Dei, & religionis ejus. Unde ego puto, quod litigatores nostri temporis, potius jurant le calumnia committenda quam vitanda, & ideo melius esset, quod istud juramentum ex toto tolleretur a judicio, causa vitandi tot perjuria, non obstante quod hoc juramentum sit inventum ob publicam utilitatem.

The corrupt depraved condition, extraordinary Rapines, Symony, Covetous∣nesse, Extortions of the Pope, Court, and Church of Rome in that age, which gave general scandal to all conscientious Christians, and some Cardinals themselves, yea caused the Greek Church wholy to separate from the Latine, deny the Suprema∣cy of Rome, and renounce all obedience to her, is thus recorded by Matthew Paris, out of a private Letter sent from Rome to the Popes Legate in England, advising him to moderation, to prevent a total rejection of the Pope and See of Rome.

Notes

• * 1.1

  Mat. Paris Hist. Angl. p. 431, 432.
• * 1.2

  Nota.
• * 1.3

  Nota.
• * 1.4

  Christ never went nor sate, in such state, ornaments, pro∣cession, nor the Apostles & St. Peter in their first Council, Act. 15. as this Legate did.
• † 1.5

  Christ was no such Shepherd as this Legate, and proud Pre∣lates.
• * 1.6

  A Learned Argument, worthy obser∣vation, against St. Peters pre∣tended primacy See Mat. West. p. 146.
• * 1.7

  See here p. 443. A Prohi∣bition to this purpose to the Bishops assem∣bled at Glou∣cester.
• * 1.8

  This fear was an evidence of his guilt.
• * 1.9

  Pluralities for private persons pomp and state preferred before the general good of the peoples souls.
• * 1.10

  Mat. Paris, p. 433.
• * 1.11

  Hist. Angl. p. 435, &c.
• * 1.12

  Mat. Paris, p. 438. Jusjurandum Calumniae.
• * 1.13

  Nota.