The first-[third] tome of an exact chronological vindication and historical demonstration of our British, Roman, Saxon, Danish, Norman, English kings supreme ecclesiastical jurisdiction from the original planting, embracing of Christian religion therein, and reign of Lucius, our first Christian king, till the death of King Richard the First, Anno Domini 1199 ... / by William Prynne, Esq.

QƲia Nicholaus quondam Dunelmensis Episcopus qui cessit Episcopatui suo non* 1.1 tenetur solvere debita Praedecessorum suorum quondam Dunelmensis Ecclesiae Episcoporum, Mandatum & Vicecom. Eborum, quod nullam districtionem super ipsum Episcopum faciat pro aliquibus debitis Praedecessorum suo∣rum, sed districtionem si quam propter hoc fecerit penitus remittat, et averia sua ea occasione capta deliberari faciat. Teste, &c.

He likewise issued two * 1.2 forecited Writs to the Sheriff of Lincoln, to summon the Bishop of Lincoln to appear before him; Ubicunque tunc fuerimus in An∣glia, ostensurus, quare fecit summoneri, et per Censuram Ecclesi∣asticam distringi Laicos homines et Laicas foeminas ad comparen∣dum coram eo, et ad praestandum juramentum pro voluntate sua, ipsis invitis, in grave praejudicium Coronae, et Regiae Dignitatis nostrae, necnon et magnam laesionem, et contra consuetudinem Reg∣ni nostri, &c. Teste Rege apud Westm. secundo die Maii.

Sub eodem quoque annali curriculo, (1248.) obiit Magister Simon de Langetuna,* 1.3 frater Stephani Cantuariensis Archiepiscopi, ejusdim Ecclesiae Archidiaconus; qui fra∣trissare negligens, si Ecclesiae suae persecutor et perturbator extitisset non est mirandum: quinimo Regna Francorum et Anglorum, et eorundem Regnorum corda et status, ex multiplici bello non mediocriter mo∣vit, commovit et damnose perturbavit, sicut suo loco plenius enoda∣tur: being the Popes great instrument.

It is the observation of Matthew Paris Anno 1249. that when Cardinal Remerius at the Popes instigation, had published an infamous Satyrical elegant Letter against the Emperor Frederick, whereby his fame was not a little blasted in divers parts of* 1.4 the world, * 1.5 ut jam pejor Herode, & Juda, vel Nerone censeretur: Talis enim Epi∣stolae foetor exitialis ex factis suis exhalans, fidelium audientium aures & corda, non sine stupore & gemitu, quam plurimum exasperavit. Haec igitur pagina auditu horri∣bilis, cum ad multos pervenisset, medullas auditorum penetrando centra Fredericum erex∣isset, nisi Papales ejusdem Frederici abversarios, avaritiae, symoniae, et usurae, aliorumque vitiorum maculae coinquinassent. Qui inter caetera deliramenta, cruce signatos impudenter exagitant, nunc sub poena Excommunicationis ad Terram Sanctam, nunc ad Imperium Romaniae, nunc innuendo ut super Fredericum insurgant et transmit∣tantur, elaborant. Et quod detestabilius judicatur, Praedicatores et Minores facientes suos telonarios, viatica cruce signatorum quovis extorquent argumento. Unde etsi ignominiosa ipse tyrannus Fre∣dericus operetur, adhuc tamen infinitos manifestos et quamplures occultos, in odium Romanorum, proh dolor, invenit fautores, et in fa∣cinoribus adjutores.

He subjoyns soon after, * 1.6 Eisdem{que} temporibus, Fratres Praedicatores & Minores, de praecepto Domini Papae, cui obedienter obtemperavant, instan∣ter* 1.7 nimis ac diligenter praedicationibus intendebant: & ad augendam fidelium devotio∣nem, cum magna solennitate ad, loca, ubi praedicatio eorum priùs indicebatur, accedebant & advenientibus, multos dies indulgentiae concedebant. Occurrebant namque eis Sacer∣dotes & Clerici in vestibus albis, cum crucibus & vexillis, trahentes secum fidelis populi non minimam numerositatem, sicut solet diebus rogationum. Praedicantes igitur pro negocio crucis, homines cujuscunque aetatis, sexus, vel conditi∣onis, vel valoris, imo etiam valetudinarios vel valetudinarias, et aegrotantes et senio deficientes cruce signaverunt: et in crastino et etiam incontinenti pro quantocunque precio crucem a cruce signatis deponentes et reaccipientes, quemlibet a voto suae peregrinationis absolvebant. Quod videbatur multis inconveniens et absurdum, quia non post multos dies consequentes, Magistro Berardo Clerico et Italico vindemiante, Comes Richardus in aerario suo omnia coacer∣vavit. Unde non minimum scandalum in Ecclesia Dei et universo populo est exortum, et tepuit fidelium devotio manifeste. Whence * 1.8 Matthew Westminster justly stiles this year, Aunus Romanae Curiae infamis.

Tunc quoque temporis, rediit a Curia Romana Episcopus Norwicensis* 1.9 Walterus, qui, ut dicebatur, privilegium adquisierat infame, de pecu∣nia* 1.10 ex Episcopatu suo extorquenda: to make up the monies he had spent in Bulls and Gifts at Rome.

Anno quoque sub eodem, circa Paschalem solennitatem, Archiepiscopus Rothoma∣gensis,* 1.11 quidam videlicet frater de ordine Minorum, origine Francus, venit in Angliam, ut quosdam redditus adjus Ecclesiae suae pertinentes, impetrata Regis gratia, revo∣caret.* 1.12 Quod cum prudenter impetraverat, facto Regi homagio de ipsis redditi∣bus (as his Predecessor did) erant enim in Anglia, remeavit.

The same year there happening a discord between the Abbot of Burg and his Covent, about Dilapidations, and for enriching his poor kinred with the Goods and Revenues of the Church, in enorme Ecclesiae suae damnum, and not reforming upon complaint, he was at last constrained, to prevent a deprivation, to resign his Abby into the Bishop of Lincolns hands, who assigned him one Mannor for his more honoura∣ble maintenance, though he did not deserve it. * 1.13 Regales autem illuc statim à Domino Rege missi, emolumentis inhiantes, redditibus Abbatiae avidè inhiantes, rapinis & ex∣terminio domus illius intenderunt. Irascibatur quoque Rex vehementer, volens occasio∣nem habere contra domum ipsam, quia dictum fuit ei, quod quia Domino Regi favorabilis et munificus fuerat, persequebantur ipsum Abbatem suum Monachi, et accusaverant. Conventus igitur, ut Domini Regis con∣fiscantis omnia, declinarent indignationem, Johannem de Cadamo, Priorem Ecclesiae Sancti Swithini, Wintoniensem, ipso Rege sic volente et imperante, licet de domo alia, & natione alienum, videlicet Normannum, sibi in Abbatem vellent nollent, elegerunt.

This year Robertus Passeleve, Curiae volumina detestans, ad frugem melioris vitae* 1.14 convolavit, & ad gradum promotus est Sacerdotii. Propter quod Dominus Episcopus Eliensis, ipsi Roberto bonam Ecclesiam de Deham, quae fuerat Jeremiae Domini Regis Clerici nuper defuncti, contulit; sperans ipsum Sanctum forè post diutinam vitam ste∣rilem, Sacerdotem. Sed Dominus Rex ipsum Episcopum conferentem, & ipsum Rober∣tum recipientem, ••dio maximo persequebatur, quia Episcopus memoratus illam Ecclesiam Ethelmaro fratri Domini Regis non contulerat.

Anno 1250. Many of the English Nobility, Bishops, Gentry and Commonalty* 1.15 crossed themselves for the relief of the Holy Land, some of them selling their Lands to defray their expenses in that expedition: * 1.16 Innumerabiles quoque nolentes in propa∣tulo signum crucis vel accipere vel in humeris portare, secreto voverunt & proposuerunt firmiter Terram Sanctam devotè ac potenter adire, muscipulas Romanae Curiae formidantes. The King himself soon after sending for all the Citizens of London, remitted all his anger and rancor towards them, and humbly craved pardon from them for all the injuries, oppressions, and unjust seisures of their goods formerly

made. * 1.17 Eodemque die Dominus Rex crucem suscepit de manu Archiepiscopi Cantua∣riensis Bonifacii. Et p-steà ipse Archiepiscopus cruce signavit alios Nobiles, whose names you may read in Matthew Paris: who subjoyns, Sinistri verò interpretatores asserere praesumpserunt, quod non propter aliud suscepit Dominus Rex crucem, nisi ut tali occasione violenter a suis Nobilibus, qui prius ei contradirerant id petenti, pecuniam extorqueret sub obtentu Terra Sancta conquirendae, (as Popes then usually did) et crucis negotii promovendi: Veruntamen discreti & plus ration is habentes, haec ad judicium & pro∣bationem actnum subsequentium reservabant. Hujus autem dnbitationis seminarium, praestitit Regis Frarcorum exemplum pernitiosum, qui infinitam (pecuniam) minimè tamen Deo vindice profecturam à Regno suo maximè abraserat, ut suam promoveret pere∣grinationem. Sed quales inde fructus collegerit, sequens sermo declarabit.

In the mean time the English Nobility (who had most of them taken up the crosse before King Henry) meeting at London, determined to begin their voyage before the King;* 1.18 Dominus autem Rex, qui sedulus explorator haec praecognoverat, a Romana Curia Literas ad votum, data et plus promissa pecunia, festinanter impetravit, quarum autoritate iter eorum suspenderet, donec ipse tanquam Dux capita∣lis, in propria persona terram potenter adiret ultramarinam, ut sic decentius & securius progrederetur; & sic hic & inde crucis languit negotium infoeliciter, heu, heu, mu∣tilatum.* 1.19

Soon after, Celebri luce beati Augustini, cum omnes Angliae Magnates cruce signati, fixum habentes propusitum ad festum Sancti Johannis, iter arripere Hierosolymitanum, & terras suas vendiderant, vel impignoraverant, vel in laqueis Judaeorum vel Caursino∣rum se involverant, vale dicto amic is prompti fuerant & parati. Et ecce Dominus Rex, qui sicut p••er••lus laesus vel offensus ad matrem querulus solet recurrere, ad Papam miserat festinanter supplicans, ut hoc iter impediret, significans ei, quod quidam Regni sui praeclari Magnates crucesignati, ipso in∣vito et prohibente iter arripere Hierosolymitanum firmiter proposue∣rant, nec ipsum Regem Dominum suum crucesignatum, et idem iter arripere proponentem, expectare dignabantur. Qui etiam Regem Francorum capitalem inimicum suum qui eis, ut dicebant, praevius iter & introitum pra∣paraverat in terram Orientalem, potius quàm eum sequi maluerunt. Unde Papa per Literas suas, sicut et ipse Rex per verba imperiosa, districte sub poena Excommunicationis inhibuit, ne quis eorum contra Regis voluntatem, qualecunque periculum Rex Francorum subiret aut dis∣crimen, transfretaret. Insuper Dominus Rex in continenti, misit ad Castellanos Doverae, & ad aliorum portuum custodes, ne aliquem Magnatem cruce sig∣natum, permitterent transfretare. Allegatum tamen fuit contra hoc, quod scilicet Rex indiscretè fecerat, quia si tot & tales faciem suam praeirent (fuerant pugna∣tores equites circiter quingenti, excepta eorum sequela innumerabili) diceret totius Christianitatis universitas obstupescens: O quantus Rex est, & quàm formidabilis, qui tales praemittit? O quot credendi sunt ipsum concomitari? & sic totus contremiscet Paganismus. Sed ut quid talis deceptatio? Hoc enim peregrinationis benè contigit, licet praeter prohibentium impedimentum: by reason of the French Kings overthrow. Interim tamen non cessavit Dominus Rex, undecunque petuniam abradere, (by pretext of this Croysado) principaliter à Judaeis, (he extorting from Aaron alone, a Jew born at York, no lesse then Thirty Thousand Marks of Silver, and Two Hundred Marks of Gold, besides what he wrested from other Jews upon sundry pre∣texts) secundario autem à suis hominibus Christianis & naturalibus, amounting to vast sums of money.

Temporibus quoque sub eisdem, Bernardus de Nympha Clericus, Papalibus arma∣tus* 1.20 munimentis, a cruce signatis ad opus Comitis Richardi, sub in∣honesta nimis forma magnam pecuniam collegit, ut potius rapina, quam justitia videretur. Forma autem hujus rapinae informis, ne multorum aures cum cordibus offendat, in Libro Additamentorum ple∣nius exaratur.

Notes

• * 1.1

  Claus. 33 H. 3. memb. 9. dorso.
• * 1.2

  Here p. 705.
• * 1.3

  Mat. Westm. Anno 1248. p. 232. Mar. Pa∣ris, p. 730. Moritur Simon de Langetuna.
• * 1.4

  Anno 1249.
• * 1.5

  Mat. Paris p. 737, 738. Imperator gra∣viter diffama∣tur.
• * 1.6

  Mat. Paris, p. 740.
• * 1.7

  Fratres Praedi∣catores & Mi∣nores telonarii Papae.
• * 1.8

  Anno 1249 p. 240.
• * 1.9

  Mat. Paris, p. 742.
• * 1.10

  Rediit a Curia Romana Epis∣copus Norwi∣censis.
• * 1.11

  Mat. Paris, p. 740.
• * 1.12

  Archiepiscopus Rothomagensis venit in Angli∣am.
• * 1.13

  Mat. Paris, p. 743. Discordia intet Abbatem de Burgo & ejus Conventum.
• * 1.14

  Mat. Paris, p. 74••, 746. Robertus Passe∣leve vitat Cu∣riam.
• * 1.15

  Anno 1250.
• * 1.16

  Mat. Paris, p. 747, 748. Multi Angliae Nobiles cruce∣signativendunt sua praedia.
• * 1.17

  Rex cum multis Nobili∣bus crucesigna∣tur.
• * 1.18

  Mat. Paris, p. 749. De unanimi consilio cruce∣signatorum.
• * 1.19

  Mat. Paris, Edit. Londini, p. 785, 787. Magnatum Angliae iter Hierosolymit.
• * 1.20

  Bernardus de Nympha pecu∣hiam collegit à cruce signatis.