The first-[third] tome of an exact chronological vindication and historical demonstration of our British, Roman, Saxon, Danish, Norman, English kings supreme ecclesiastical jurisdiction from the original planting, embracing of Christian religion therein, and reign of Lucius, our first Christian king, till the death of King Richard the First, Anno Domini 1199 ... / by William Prynne, Esq.

UNiversis Sanctae matris Ecclesiae filiis, ad quos praesentes Literae pervenerint, Ro∣bertus miseratione divina Lincolniensis Episcopus, aeternam in Domino, salutem. Noverit universit as vestra, nos mandatum Domini Papae non cancellatum, non abolitum, in nulla sui parte vitiatum inspexisse, in haec verba: Innocentius Episcopus servus ser∣vorum Dei, Venerabilibus Fratribus, Episcopis, & dilectis filiis, Abbatibus, Prioribus, Archidiaconis, Decanis, Capellanis, & aliis Ecclesiarum Praelatis & Clericis per Can∣tuariensem Civitatem, Diocaesim, & Provinciam constitutis, salutem & Apostolicam Benedictionem. Ad hoc coelestis altitudo consilii, alta & ineffabili providentia universa disponens, rerum vicissitudines non sine dispensatione certae rationis alternat, nunc superi∣ores inferiorum, nunc inferiores superiorum auxilio faciens indigere: ut humana conditio per alternationes hujusmodi, sui status instabilitatem agnoscat, & alterutrum sibi com∣patiens & subveniens, impleat legem Christi, qua diligere proximum quisque jubetur, & alterius onera supportare. Cum igitur, sicut Venerabilis frater noster Cantuarienfis Archiepiscopus nobis exposuit, Cantuariensis Ecclesia, tàm praedecessorum suorum, qui passi tribulationes innumeràs, fuere necessitatum plurium incommodis agitati, quàm etiam vacationum ipsius Ecclesiae longiorum, temporibus quibus cogniti & ignoti pari passu cir∣cumflexerunt, ut ad se traherent & diriperent bona ejus, adeò grandi fuerit debitorum onere praegravata, quod vir possetab ipsis absque sedis Apostolicae providentia liberari; n••bis humiliter supplicavit, ut cidem Ecclesiae subvenire, ne usuris excrescentibus ipsius gravior & quasi irrecuperabilis sit jactura, de benignitate solita dignaremur. Verùm, cum eadem Cantuariensis inter alias orbis Ecclesias honorabilis habeatur, quod eam Romana Ecclesia, veluti filiam praedilectam, sinceris affectibus prosequitur, & praefert effectibus gratiae singularis; incujus odoris suavitate reficitur, statu recreatur tranquil∣lo, & prosperis prosperatur: illámque ea praerogativa favoris & gratiae prosequamur, quod ipsius ardenti desiderio, & potentissimè ejusdem Archiepiscopi consideratione, qui tanquam filius devotus Ecclesiae & nobile membrum, cujus devotione fervens, vita perspicuus, & nobilitate praeclarus, nobis & fratribus nostris charus & acceptus pluri∣mum habeatur: ipsius supplicationibus favorabiliter annuentes, de fratrum nostrorum consilio, damus venerabili fratri nostro Herefordensi Episcopo nostris Literis in mandatis, ut ipse per septennium et non ultra, omnium * 1.1 Beneficiorum Eccle∣siasticorum, quae deinceps in Civitate, Diocaesi et Provincia Cantua∣riensi, vacabunt, primi anni provent us usque ad decem millium Mar∣carum summam. Quae si ante dictum septennium haberi poterit, nil amplius exigatur. Nec non duo millia Marcarum de ipsius Archi∣episcopi redditibus colligat annuatim, et convertat fideliter in solutione debitorum Ecclesiae memoratae. Proviso, quod personis servien∣tibus in eisdem Beneficiis, de praedictis redditibus idem Episcopus faciat competentem portionem pro ipsarum sustentatione, ne ipsa debitis defraudentur obsequiis, assignari. Et si forsan dictorum beneficiorum redditus hujusmodi primi anni esse debeant, juxta morem patriae, decedentium personarum; dictus Episcopus ipsorum beneficiorum redditus in anno colligat subsequenti: contradictores, auctoritate nostra appellatione postposita compescendo. Quocirca universitatem vestram rogamus, monemus, & hortamur attentè, per Apostolica vobis scripta praecipiendo mandantes: quatenus attendentes prudenter, quod dignum sit matris

egentiam filiorum opibus relevari, cujus tàm devotè quàm benignè debent onera suppor∣tare: eidom Episcopo ad exhibendos hujusmodi redditus & habendos, sic ope & opere promptos & sollicitos vos reddatis, quod ipsius Archiepiscopi favorem & gratiam vobis proinde futuris temporibus vendicantes: nos habeatis propter hoc specialiter ad vestra & Ecclesiarum vestrarum commoda promptiores. Datum Lugdum, 6 Calend. Septemb. Pontificatus nostri anno 3. In cujus rei testimonium, praesentibus sigillum nostrum feeimus apponi.

Haec autem cum ad audientiam Regis pervenirent, primo obstupuit iratus* 1.2 et commotus valde, clamose dicens: Miror si talia procuravit Regno meo dispendia Archiepiscopus Cantuariensis Bonifacius quem promovi. Nec sufficit ei quod electum meum Cicestrensem Robertum videlicet Passeleve, cujus promotionem procuraveram, procaciter praecipitavit: sed et diatim intendens bellis, ruptoris more, tam in Provincia quam Anglia, contra me jam jacturam et dedecus machina∣turam. Ecce nova et inaudita pecuniaris extorsio: O quam mul∣tiformes sunt laquei venantium, ad subjectorum simplicitatem deci∣piendam! In hac equidem machinatione Nobiles mei, ad quos Ec∣clesiarum spectant patronatus, defraudantur; terra censu spolia∣tur, et similium consequentia formidatur. Tandem tamen Dominus Rex cum insibilatum fuisset ei, quod minimè irasci teneretur memorato Archiepisco∣po pro dicta Roberti cassatione; tum eo quod in examinatione insufficiens reperie∣batur, tum quia ejus cassatio multum Regi fuit utilis & lucrosa, cum quotidiè Regiis diligenter intenderit emolumentis, muliebriter in suo proposito resistendi fractus est, muliebri, ut dicitur, intercessione turpiter emollitus; quia merito hoc nomen mulier, quasi molliens herum, id est enervans etymologizatur. Nec proh dolor, viriliter pro Ecclesiae indemnitate, cum non constiterit Ecclesiam Cantuariensem alieno aere per Archiepiscopum Ae. sub usuris maxime irretitam in tantum, nec pro Regni sui tuitione, vel Sanctorum Pontificum Cantuariensium honore, stetit Rex, prout decuit et expedivit; sed eidem Archiepiscopo Bonifacio * 1.3 concessit per Angliam, secundum quod praedicitur, praedictam habere collationem. Verun∣tamen, per idem tempus prohiberi fecit Dominus Rex per Literas suas, ne quis veniens de Curia portans Literas Bullatas de Provisionibus faci∣endis praecepto Papali, ad extorquendam pecuniam de Ecclesia Anglicana, et depauperandum Regnum, permitteretur vagari per terram ad Praelatos: et si quis talis inveniretur, caperetur, car∣ceri Regis retrudendus. Portus autem, hoc praecipiens portuum custodibus, fecit custodici. Sed hoc animos miserorum Anglorum parum exhila∣ravit, qui cor cereum Regis cognoverant: & ea facilitate advertendum, qua con∣verti frequenti experientia certificabantur. (The Bishops basenesse, inconstancy, timidity, ill advice, and compliance with the Pope against the King upon all occasi∣ons, being the principal cause of the Kings inconstancy.)

The Bishops for their own Interest opposing this new Papal Exaction, were thereupon Excommunicated by the Archbishop, who forced them to submit to this Papal Innovation by the Popes formidable authority, which they durst not strenuously to resist.

Tempore quoque sub eodem, Bonifacius Cantuariensis Archiepiscopus, Episcopos* 1.4 Cantuariensis Provinciae authoritate Apostolica suspendit, eo quod consentire noluerunt novae et inauditae contributioni, quam a gratia Papae im∣petraverat; videlicet, proventuum Ecclesiarum vacantium, ut pri∣mo anno vacationis fructus ipsi Archiepiscopo contribuerentur, ad liberationem debitorum: quibus, ut asserebat, ipsam Ecclesiam Cantuariensem praedecessores sui cum gravissima usura irremediabiliter obligaverant. Quod non sine injuria B. Ae dmundi immediatè praedecessoris sui, & aliorum Sanctorum, constat esse confictum. Episcopi vero contra Papalem auctoritatem et manda∣tum

non valentes nec volentes recalcitrare, licet inviti, tandem cum summa mentis amaritudine consenserunt, ut absolvi mereren∣tur. Iterum per Decanum Belvacensem hujus negotii executorem, mandatum rece∣perunt: quod a Papa Excommunicarentur, et denunciarentur Ex∣communicatiper Provinciam Cantuariensem, omnes obloquentes, om∣nesque detrahentes, fraudemve facientes in negotio praenotato, ex¦gratia Papae foeliciter concesso, exceptis Domino Rege, uxore, et liberis suis, et nobili viro Richardo Comite Cornubiae.

How rigorously this Archbishop proceeded against all opposers of his Usurpati∣ons, whiles imployed as a Souldier for this Antichristian Pope in his Wars, to murder mens Bodies, instead of discharging his Office of a Bishop to feed and save the peoples Bodies and Souls committed to his care, is thus recorded.

Diebus quoque sub eisdem, Archiepiscopus Cantuariensis Bonifacius, qui in parti∣bus* 1.5 Lugdunensibus, minus solicitus, quantum ad animarum custodiam, Ecclesiae, Do∣mino Papae militavit, ab Ecclesiis in sua Provincia vacantibus, quas per annum retinuit, auctoritate fultus Apostolica, the saurum non minimum a miserrima Anglia, quae facta est vinea ab apris extermi∣nanda, quam vindemiant omnes praetereuntes, extorsit: Et u•• magis corda spoliatorum cruentaret, per Decanum Belvacensem, suum in hac procurato∣rem, fecit denuntiari, omnes fuisse Excommunicatos, qui clam vel pa∣lam obloquentes vel detrahentes, gratiam quam Dominus Papa concesserat, et contulerat eidem Archiepiscopo, quomodolibet impe∣dirent, vel de proventibus aliquam subtractionem vel fraudem fa∣cerent supradictis, exceptis tantummodo Domino Rege & Regina, & eorum liberis, & nobili viro Comite Richardo. Et hoc mandatum praeceptum per totam Angliam in singulis Ecclesiis divulgatum, in multorum cordibus indignationem, tum propter ipsam injuriosam, et inaudi∣tam, avidamque pecuniae ertorsionem, tum propter annexam adula∣tionem, generavit, Dominumque Regem talia tolerantem, et tali∣bus consentientem, praecordialiter maledixerunt.

King Henry by former contests having in some degree regained his Prerogative in the Election and Confirmation of Bishops, which the Clergy had violently wrest∣ed from King John and him; thereupon the Chapters and Covents became more compliable to him, electing such persons for their Bishops and Abbots, to whom they presumed he would readily give his Royal assent; hereupon the Bishop of Salis∣bury, and Abbot of Westminster, both deceasing this year; * 1.6 Eisdem sub diebus, Cano∣nici Sarisburienses, comperientes nullum ferè acceptum Domino Regi, nisi aulicum & cu∣rialem, praecaventesque Ecclesiae suae periculo, & Regiam captantes benevolentiam; Willielmum de Eboraco, Domini Regis Clericum familiarissimum, & legum Regni peri∣tissimum, Beverlaci Praepositum, in Episcopum & animarum suarum Pastorem unani∣miter elegerunt. Quae quia electio Deo placuit, ut credebatur, et Domino regi fuit accepta, sine morae dispendio confirmabatur. Dominus etiam Sylvester electus ad Praesulatum Carleolensem, qui prius se indignum reputavit, & idcircò non consensit, quoniam eum Deus vocavit à telonio ad ministerium, timore bono perculsus, in electionem memoratam humiliter consensit, ne Deo recalcitrans, reprobus haberetur: (as Matthew Paris ironically stories of him.) * 1.7 Eorumque dierum circulis Magister Richardus de Crokesle, Archidiaconus Westmonasteriensis, vir elegans & jurisperitus & Domino Regi amicissimus, à toto conventu unanimiter est electus. Timebant enim Monachi, ne si secus fieret, Rex eorum patronus specialis, Ecclesiam suam jam semirutam relinqueret impersectam, quam gloriose coeperat aedificare.

The Pope having this year canonized * 1.8 Edmund Archbishop of Canterbury for a Saint (which he had long deferred) to gratifie the King, and facilitate the imposing and levying of his Papal Exactions upon the Clergy and Realm, the King receiving the news thereof, gavisus est vehementer, & statim super hoc certificatus, praecepit, ut accensis multis cereis omnes Clerici de Capella Regia, assumptis festivis induviis, Missam solenniter, cujus introitus foret, Gaudeamus, &c. celebrarent; the King by his Royal Authority prescribing a special Masse upon this occasion: And the new elected

Abbot of Westminster, qui dudum amator fuit beati Aedmundo Confessoris & Archi∣episcopi, quia die canonizationis suae, ad tantae Praeelationis dignitatem vocabatur, jussit quandam Capellam in honore ipsius Sancti Aedmundi fabricari, ubi Deo & ipsi Confesso∣ri gloriosum, ut decebit, ministerium futuris temporibus impenderetur. Aucta est etiam ejusdem Abbatis dignitas, Domino Rege impetrante, ut scilicet Missam celebrans pontificaliter benedictionem, quando Agnus Dei cantatur, populo daret solenniter.

Odo Archbishop of Rhoan being unable through sicknesse and other impediments to repair into England to the King, to swear Fealty to him for his Temporalties, con∣stituted a Proctor to swear Fealty on his behalf, beseeching the King of his Royal grace to accept thereof, to which he was not obliged by Law.

Notes

• * 1.1

  This grant c•• First-Fruits of Benefices to Bo∣n face, made way for Popes appropriating First-Fruits & Annates to thē∣selves soon af∣ter.
• * 1.2

  Mat. Paris, p. 671. Ira Regis ener∣vata.
• * 1.3

  The King at last assented to this grant.
• * 1.4

  Mat. Paris, p. 711, 712. Mat. Westm. p 227. Mat. Parker, & Godwin, in Bonifacio. Bonifacius Ar∣chiepiscopus Cantuariensis extorquet pecu∣niam.
• * 1.5

  Mat. Paris, p. 728, 729. Mat. Parker Antiquitates Ecclesiae Brit. and Godwin. Mandatum ini∣quum Archie∣piscopi Cantu∣ariensis.
• * 1.6

  Mat. Paris, p. 697. Mat. Westm. Anno 1247 See God∣win in his Life. Willielmus de Eboraco in E∣piscopum Sa∣risburiensem electus.
• * 1.7

  Richardus de Crokesle in Ab∣batem Westmo∣nasteriensem electus.
• * 1.8

  Mat. Paris, p. 696, 607, to 612. Mat. Westm. An. 1246, 1247.