Bedydd plant or nefoedd, neu, Draethawd am natur a diben bedydd yn profi trwy ddeuddeg o resymmau scrythuraidd y dylid bedyddio plant y ffyddloniaid / o waith James Owen ......

PEN. I. (Book 1)

Am ystyriaeth y gair bedydd. (Book 1)

FEL y mae 'r grefydd Gristnogol yn gwneuthur y corph ar enaid yn happus, felly yr ordeini∣odd Duw i ragor freintiau 'r grefydd hon gyrhaeddyd y Corph a'r enaid. Mae yn darostwng i'n gwendid ni gan eglurhau pethau ysprydol trwy arwyddion corphorol. O herwydd pa ham ni wnaeth Duw erioed gy∣fammod â Dyn heb arwyddion gwe∣ledig iw ganlyn.

Y cyfammod o weithredoedd a wnaeth Duw â dynol ryw yn ne∣chreuad y greedigaeth a siccrhauwyd â dwy sel, sef pren y bywyd a phren gwybodaeth da a drwg, pren y by∣wyd i siccrhau gair yr addewid, pren gwybodaeth da a drwg i siccrhau gair y bwgwth. Yr oedd y naill i gyffroi ffydd, y llall i gyffroi ofn.

Yr oedd y cyfammod o ras ym hob gosodiad allan o hono ac arwy∣ddion oddiallan yn perthyn iddo. Ac yr oedd y cwbl yn edrych at

Ghrist, megis cyfryngwr y cyfammod hwnnw. Yn yr hen orchwyliaeth o'r Cyfammod gras yr oedd Enwae∣diad ac Oen y pasc, ac amryw aber∣thau yn arwyddocau bendithion y Cyfammod. Amlhaodd Duw am∣ryw arwyddion a Ceremoniau tan y gyfraith, y rhai oeddent gysgodau tywyll o bethau i ddyfod, wedi ei cyfaddasu i gyflwr bachgennaidd Eg∣lwys Dduw, fel y dywed yr Apostl, Pan oeddym fechgyn oeddem gaethion* 1.1 tan wyddorion y byd. Ond yn yr Or∣chwyliaeth newydd or Cyfammod Gras mae'r Cysgodau wedi diflannu o herwydd dyfod y sylwedd, ac nid ydym mwyach tan athro. Dirym∣mwyd gorchwyliaeth y ddeddf ar holl* 1.2 Ceremoniau a berthynent iddi, ac yn lle yr jau Drom honno yr hon ni a∣llodd ein tadau ni, na ninnau ei dwyn,* 1.3 ordeiniodd Christ yn yr Efeugyl jau ysgawn ac esmwyth, sef bedydd a swpper yr Arglwydd. Y ddau hyn yw unig Sacramentau yr Efengyl. Mae bedydd yn arwyddocau ein gene∣digaeth ysprydol. swper yr Arglwydd ein cynhaliaeth a'n tyfiant ysprydol. Yr ydym ni yr awrhon i sôn am fe∣dydd.

Bedydd yn ol arwyddocâid y gair yw golchiad, am hynny ebe 'r Apostl, achubir ni trwy olchiad yr adenediga∣eth,* 1.4 Felly y Troir y gair 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, Heb. 9. 10. Trwy amryw olchiadau, yn ol y groeg, trwy amryw fedyddia∣dau, y rhai oeddent nid yn unig trwy ymdrochi tan ddwr, ond trwy dae∣nellu dwr ar y rhai a olchwyd neu a fedyddiwyd, fel y dangos yr Apostl, Heb. 9. 19. Efe a gymmerodd waed lloi a geifr, gydâ dwr — ac ai taenellodd ar y llyfr ar bobl oll. Yr hyn a alwodd yr Apostl bedyddiadau yn y 10 wers a elwir taenelliad dwfr yn y wers hon.

Yr ydym yn darllen am 3 Math o fedydd yn y Testament newydd, y rhai a elwir bedyddiadau am yr a∣chos hwn, fel y barn rhai, Heb. 6. 2.

1. Bedydd dwfr, yr hwn yw gol∣chiad y cnawd i arwyddocau golchi∣ad yr yspryd, am hynny ebe 'r Apo∣stl Pedr, Bedydd sydd yn ein hachub* 1.5 ninnau, nid bwrw ymmaith fudreddi y cnawd, eithr ymatteb cydwybod dda tuac at dduw trwy adgyfodiad Jesu Grist.

2. Bedydd tân, am y bedydd hwn y mae Joan fedyddiwr yn son,

y byddei i Grist fedyddio â'r yspryd* 1.6 glan, ac â thân. Cyflawnwyd yr ys∣grythur hon pan syrthiodd yr yspryd glan ar y discyblion mewn ymddan∣gosiad tafodau tanllud. Nid oedd y* 1.7 bedydd hwn trwy ymdrochi mewn tân, ond trwy daenelliad neu dyw∣alltiad o dan arnynt, yr hwn a eiste∣ddodd ar bob un o honynt. Gwel Act. 11. 16. Bedydd tân yw golchiad tan∣llyd, yr hwn sydd yn puro yr enaid. Felly yr addawodd Duw i olchi bu∣dreddi* 1.8 merched Sion, a charthu gwaed Jerusalem oi chanol mewn yspryd barn, ac mewn yspryd llosgfa.

3. Bedydd gwaed, am y bedydd hwn y gofyn Christ i feibion Zebedae∣us,* 1.9 a ellwch chwi 'ch bedyddio âr be∣dydd y bedyddir fi? ac yfed or Cwppan yr ydwyfi yn yfed o honaw? y bedydd hwn ar Cwppan hwn un ydynt, sef dioddefiadau Christ, y rhai yr oedd ei ddiscyblion i fod yn gyfrannogion o honynt. Fel hyn y deall rhai yr ysgrythur dywyll honno beth a wna* 1.10 y rhai a fedyddir tros y meirw? megis pe dywedasei, beth a wna y merthy∣ion y rhai a fedyddir â gwaed, gan roddi i lawr eu heinioes i ddwyn ty∣stiolaeth

tros adgyfodiad y meirw, os y meirw ni chyfodir ddim? Fel y mae bedydd dwfr yn dystiolaeth on hadgyfodiad ysprydol, felly mae be∣dydd gwaed o'n hadgyfodiad corpho∣rol. Mae'n debygol fod yr Apostl yn son am y bedydd hwn wrth y geiri∣au a ganlyn, a pha ham yr ydym nin∣nau* 1.11 mewn perigl bôb awr. Megis pe dywedasei fel hyn, ynfyd yw rhai a* 1.12 gollasant eu heinios am obaith adgyfo∣diad y meirw, ac ynfyd ninnau y rhai ydym mewn perigl o golli ein heinios bôb awr, os y meirw ni chyfodir ddim.

Eithr y Cyntaf or tri hyn, sef Bedydd dwfr yr ydym ni yn awr iw ystyried.

Y bedydd hwn o ddwfr a weinir yn yr Efengyl mewn tair ffurf.

1. Gan Joan Fedyddiwr yn enw* 1.13 Christ oedd ar ddyfod. Joan yn ddiau a fedyddiodd â bedydd edifeirwch, gan ddywedyd wrth y bobl am gredu yn yr hwn oedd yn dyfod ar ei ol ef, sef yn Christ Jesu. Fe fedyddiodd Joan yn agos i hanner blwyddyn cyn iddo ad∣nabod person Crist. Jo. 1. 31. ac myfi nid adwaenwn ef. Felly y rhai

a fedyddiwyd gantho ef, nid adwae∣nent yr Jesu, etto bedyddied hwynt i enw y Messiah. Gwel Acts 19. 2. & 18. 25. Yr oedd bedydd yn y ffurf hon yn deffroi'r bobl i ddis∣gwyl am ymddangosiad Crist.

2. Yr ail ffurf oedd yn enw'r Jesu cyn pregethu yr Efengyl ir Cenhedlo∣edd i siccrhau mae efe oedd y gwir Fessiah, neu'r eneiniog jachawdwr Jo. 3. 22. & 4. 1. Yr holl amser yr arhosodd yr Apostolion yn Judea, be∣dyddiasant yn enw'r Jesu. Act. 2. 38. Bedyddier pob un o honoch yn enw Jesu Grist. Acts 8. 16. Yr oeddynt wedi eu bedyddio yn enw yr Arglwydd Jesu. Acts 1•• 5. A phan glwysant hwy hyn, hwy •• fedyddiwyd yn enw yr Arglwydd Jesu. Yr achos o hyn oedd, i fod yn sêl mae Jesu oedd y Messiah, neu'r Christ, sef yr hwn a eneiniodd Duw i fod yn Jachawdur. Y Cwestiwn oedd, ai'r Jesu oedd y Messiah, neu'r Christ. Am hynny y tystiolaethei yr Apostolion mae Jesu* 1.14 oedd Christ. Felly yr ydym yn dar∣llen i Paul orchfygu'r Iddewon, gan gadarnhau mae hwn yw'r Christ. Ir* 1.15

diben hwn yr oedd Bedydd ymhlith yr Iddewon yn enw Christ.

3. Y drydydd ffurf o Fedydd sydd yn enw 'r tad, ar mab, ar yspryd glan. Felly mae Christ yn gorchymyn iw Apostolion, pan oeddent i bregethu 'r Efengyl ir holl genhedloedd iw be∣dyddio yn enw 'r Tád, ar mâb, ar ys∣pryd* 1.16 glân. Yr Iddewon a gredent yn y Tad ar yspryd glan, ond amheuent ai'r Jesu oedd mab Duw, am hynny yr ydoedd Bedydd yn eu plith hwynt yn enw Jesu Grist y mab; eithr y Cenhedloedd oeddent ddieithriaid i'r Tri pherson bendigedig, am hynny y gorchmynnodd Christ fod Bedydd yn eu plith hwynt, yn enw 'r Tad, a'r mâb, ar yspryd glân. Y ffurf hon o fedydd sydd i barhau hyd ddiwedd y Byd. Gan hynny Bedydd yw Sacra∣ment, ymha un y mae golchiad â dwfr yn enw y Tad, ar mab ar ys∣pryd glan, yn arwyddocau ac yn selio ein himpiad yn Ghrist, an bod yn gyfrannogion o fendithion y Cyfam∣mod newydd, a than rwymedigaeth neullduol i fod yn eiddo 'r Arglwydd.

Notes

• * 1.1

  Gal. 4. 3.
• * 1.2

  Gal. 3. 25.
• * 1.3

  Act. 15. 10.
• * 1.4

  Tit. 3.
• * 1.5

  1 Pet. 3. 21.
• * 1.6

  Mat. 3. 11.
• * 1.7

  Act. 2. 3.
• * 1.8

  Isa. 4 4.
• * 1.9

  Mat. 20. 22
• * 1.10

  1 Cor. 15. 29.
• * 1.11

  1 Cor. 15. 30.
• * 1.12

  Acts 23. 6. Heb. 11. 35.
• * 1.13

  Acts 19. 4.
• * 1.14

  Acts 18. 5.
• * 1.15

  Acts 9▪ 22.
• * 1.16

  Mat. 28. 19.