Philosophiæ naturalis principia mathematica autore Js. Newton ...

Prop. XLIII. Theor. XXXIII.

Corpus omne tremulum in Medio Elastico propagabit motum pulsu∣um undique in directum; in Medio vero non Elastico motum circularem excitabit.

Cas. 1. Nam partes corporis tremuli vicibus alternis eundo & redeundo, itu suo urgebunt & propellent partes Medii sibi proxi∣mas, & urgendo compriment easdem & condensabunt; dein re∣ditu suo sinent partes compressas recedere & sese expandere. Igi∣tur partes Medii corpori tremulo proximae ibunt & redibunt per vices, ad instar partium corporis illius tremuli: & qua ratione partes corporis hujus agitabant hasce Medii partes, hae similibus tremoribus agitatae agitabunt partes sibi proximas, eaeque simi∣liter agitatae agitabunt ulteriores, & sic deinceps in infinitum. Et quemadmodum Medii partes primae eundo condensantur & redeundo relaxantur, sic partes reliquae quoties eunt condensabun∣tur, & quoties redeunt sese expandent. Et propterea non omnes ibunt & simul redibunt (sic enim determinatas ab invicem distan∣tias servando non rarefierent & condensarentur per vices) sed accedendo ad invicem ubi condensantur, & recedendo ubi rare∣fiunt, aliquae earum ibunt dum aliae redeunt; idque vicibus al∣ternis in infinitum. Partes autem euntes & eundo condensatae, ob motum suum progressivum quo feriunt obstacula, sunt pulsus; & propterea pulsus successivi a corpore omni tremulo in directum propagabuntur; idque aequalibus circiter ab invicem distantiis, ob aequalia temporis initervalla, quibus corpus tremoribus suis sin∣gulis singulos pulsus excitat. Q.E.D. Et quanquam corporis tremuli partes eant & redeant secundum plagam aliquam certam & determinatam, tamen pulsus inde per Medium propagati sese dilatabunt ad latera, per Propositionem praecedentem; & a corpore illo tremulo tanquam centrocommuni, secundum super∣ficies propemodum Sphaericas & concentricas, undique propaga∣buntur. Cujus rei exemplum aliquod habemus in Undis, quae si di∣gito tremulo excitentur, non solum pergent hinc inde secundum plagam motus digiti, sed, in modum circulorum concentricorum, digitum statim cingent & undique propagabuntur. Nam gravitas undarum supplet locum vis Elasticae.

Quod si Medium non sit Elasticum: quoniam ejus partes a cor∣poris

tremuli partibus vibratis pressae condensari nequeunt, pro∣pagabitur motus in instanti ad partes ubi Medium facillime ce∣dit, hoc est ad partes quas corpus tremulum alioqui vacu∣as a tergo relinqueret. Idem est casus cum casu corporis in Medio quocunque projecti. Medium cedendo projectilibus, non recedit in infinitum, sed in circulum eundo pergit ad spatia quae corpus relinquit a tergo. Igitur quoties corpus tremulum per∣git in partem quamcunque, Medium cedendo perget per circu∣lum ad partes quae corpus relinquit, & quoties corpus regreditur ad locum priorem, Medium inde repelletur & ad locum suum priorem redibit. Et quamvis corpus tremulum non sit firmum, sed modis omnibus flexile, si tamen magnitudine datum maneat, quoniam tremoribus suis nequit Medium ubivis urgere, quin alibi eidem simul cedat; efficiet ut Medium, recedendo a partibus ubi premitur, pergat semper in Orbem ad partes quae eidem ce∣dunt.

Corol. Hallucinantur igitur qui credunt agitationem partium flammae ad pressionem per Medium ambiens secundum lineas rectas propagandam conducere. Debebit ejusmodi pressio non ab agitatione sola partium flammae sed a totius dilatatione deri∣vari.