An easie entrance to the Latine tongue ... a work tending to the school-masters's eas, and the weaker scholar's encouragement in the first and most wearisome steps to learning
Hoole, Charles, 1610-1667.

22. Of Vertues and Vices.

22. De Virtutibus & Vitiis.

  • A Behaviour, or manner, Mos moris. m.
  • to bee wonted, Assuesco, is, éi
  • to bee diswonted, Desuesco, is.
  • a custom, Consuetudo, ĭnis f.
  • an inclination, Disposítio.
  • an use, Habitus, s. m.
  • to sin, Pecco, as, avi.
  • heedlesness, Incogitántia, ae f.
  • carelesness, Incuria, ae. f.
  • an over-sight, Delictum, ti. n.
  • an ossenco, Scádalum, li. n.
  • a notable prank, Fácinus, ŏis.
  • a villanie, Scelus, ĕris. n.
  • a foul fact, Flágitium, ii. n.
  • a naughtie pack, Nequam, c. 3.
  • naughtiness, Nequítia, ae. f.
  • to commit, Patro, as, avi.
  • a mischievous fellow, Sepera∣ster, tri. m.
  • a naughtie minded fellow, Pe∣ctus vápidum.
  • Page  223a tall and mischievous fellow, Calíga Maximíni.
  • an unluckie fellow, Fatále por∣téntum.
  • born under an unluckie planet, Astrósus, si. m.
  • wisedom, Sapientia, ae f.
  • to bee wise, Sapio, is, iii.
  • follie, Stulrítia, ae. f.
  • a fool, Stultus, a, um.
  • a noble-mans-fool, Morio.
  • a dolt, Stolidus, di. m.
  • a dunce, Fungus, gi. m.
  • a dizzard, Vappa, ae. m.
  • a mad-fellow, Vacerra, ae m.
  • an old dotard, Senécio, ónis.
  • a sot, Insulsus, si. m.
  • a simple fllow, Blanx, cis. m.
  • a noddie, Blennus, ni. m.
  • a oule-head, Cápito, ónis. m.
  • unadvised, Inconsiderátus, a.
  • discretion, Prudentia, ae f.
  • indiscretion, Imprudentia, ae. f.
  • experience, Experientia, ae. f.
  • skilfull, Expértus, a, um.
  • unskilful, Inexperrus, a, um.
  • cunning. Perítia, ae. f.
  • craft, Astútia, ae. f.
  • dceit, Fraus, dis. f.
  • guile, Dolus, li. m.
  • to deceive, Fallo, is, fefelli.
  • to cozen, Impono, is, sui.
  • slie, Vafer, fra, um.
  • shifting, Versútus, a, um.
  • hollow-hearted, Dolósus, a, um.
  • a knave, Nébulo, ónis. m.
  • a close knave, Clanculárius.
  • an arrant knave, Pergráphi∣cus, ci. m.
  • a dry fellow, Homo áridus.
  • a stinking knave, Sterquiliní∣um, ii. n.
  • a color, or pretence, Praetex∣tus, ûs. m.
  • to deliberate, Delíbero, as, avi
  • to resolv, Statuo, is. iii.
  • to ask advise, Consulto, as.
  • to give advise, Consulo, is, iii.
  • counsel, Consilium, ii, n.
  • to dispatch, Exequor, ĕris.
  • to bee circumspect, Circum∣spício, is, xi.
  • to beware, Caveo, es. vi.
  • warie, Cautus, a, um.
  • to fore-see, Praevideo, es, di.
  • provident, Próvidus, a, um.
  • One that hath no forecast, Im∣próvidus▪ a, um.
  • to guess afore hand, Praeságio
  • to prevent, Praevénio, is, ni.
  • temperance, Temperántia, ae. f.
  • sober, Sobrius a, um.
  • to abstain Abstíneo, es, iii.
  • pleasure, Voluptas, átis. f.
  • to moderate, Móderor, áris.
  • a trencher-friend, Assecla mensárum.
  • a fellow that will say any thing for a bllie full, Parasí∣tus, ti. m.
  • Page  224a smell-feast, Epulo, ónis. m.
  • a bellie-god, Abligurítor, óris
  • to spend all upon good chear, Abligúrio, is, ivi.
  • a slap-sauce, Catiánum pala∣tum.
  • a lickerish fellow, Catillo, óis.
  • a great-eater, Mandúco, ónis.
  • sweet-toothed, Delicátulus, li.
  • a gutlin, Gulo, ónis. m.
  • a glutton, Helluo, ónis. m.
  • a greedie-gut, Barathrum ma∣celli.
  • to gobble up, Obstrundo, is, di.
  • to over-eat ones self, Comes∣sor, áris.
  • a gormandiser, Comessátor.
  • a riotous person, Lurco, ónis.
  • drunkenness, Ebríetas, átis.
  • a drunkard, Ebriósus, a, um.
  • drunken, Ebrius, a. um.
  • one that drinketh no wine, Ab∣stémius, ii. m.
  • one that drinketh all water, Aquaebíba, ae. c. 2.
  • a pot-companion, Compotá∣tor. óris. m.
  • a good-fellow, Combíbo, ónis.
  • a toss-pot, Bibáculus, li. m.
  • a soaker, Bibónius, ii.
  • a swill-boll, Madulsa, ae. f.
  • an ale-hous-haunter, Taberná∣rius, ii. m.
  • tipsie, Vínulus, a, um.
  • well-whitled, Mádidus, a, um.
  • cup-shot, Potulentus, a, um.
  • mad-drunk, Temulentus,.
  • to play the devill, Bacchor.
  • chastitie, Castitas, átis. f.
  • lust, Libído, ĭnis. f.
  • wantonness, Lascívia, ae. f.
  • lecherie, Salácitas, áti. f.
  • adulterie, Adultérium, ii. n.
  • whoredom, Stuprum, pri. n.
  • fornication, Scottátio, ónis
  • a wittal, Aquaríolus, li. m.
  • a cuckold, Córnifer, i. m.
  • a cuckold-maker, Cúculus, l.
  • a wencher,
    • Mulierarius, ii
    • Ancillaríolus.
  • a whore-master, Ganeo, ónis
  • a ribald, admissárius, il..
  • a womanish-man, Semivir, ii
  • a wanton, Cinaedus, di. m.
  • a nice fellow, Seplasiárius, i.
  • a pander, Mango, ónis. m.
  • a band, Leno, ónis. m.
  • a baudie-hous, Ganeum, 〈◊〉
  • an apple-squire, Faemelláti.
  • a whore, Meretrix, ícis f.
  • a handsom whore, Pullus Ve¦neris.
  • a common strumpet, Bus••∣ria, ae. f.
  • an errand punk, Quadra∣ria, ae. f.
  • a lustie lass, Virósa mulier
  • a stinking drab, Scráptia,
  • a lemman, Concubína, ae. f.
  • a harlot, Pellex, ĭcis. f.
  • Page  225an ugly harlot, Strictinella, ae. f.
  • a shameless beast, Propúdium.
  • baudie, Obscaenus, a, um.
  • modestie, Modestia, ae. f.
  • bshful, Verecundus, a, um.
  • shamefast, Pudícus, a, um.
  • to bee ashamed, Pudeo, es, iii.
  • over-bold, Impudens, tis. c. 3.
  • light of behaviour, Frívolus, a.
  • grave, Gravis, e. c. 3.
  • stern, Sevérus, a, um.
  • testie, Morósus, a, um.
  • grim, Torvus, a, um.
  • humilitie, Humilitas, átis f.
  • pride, Supérbia, ae. f.
  • domineering, Insolens, tis. c. 3.
  • haughtie, Arrogans, tis. c. 3.
  • lowlie, Demissus, a, um.
  • ambitious, Ambitiósus, a, um.
  • to take upon him, Arrogo, as.
  • to disparage, Dérogo, as, avi.
  • to vaunt, Jacto, as, avi.
  • to brag, Ostento, as, avi.
  • to boast, Glórior, áris.
  • a braggadocian, Gloriósus, i. m.
  • a lying crack, Aretálogus. gi.
  • civilitie, Urbánits, átis. f.
  • clownishness, Rustícitas, átis. f
  • a rude fellow, Agreste caput.
  • a down-right-fellow, Barbá∣tus, ti. m.
  • a jest, Jocus, ci. m.
  • a bald jest, Frigidus jocus.
  • a far fetch't jest, Accersítus jocus.
  • a nipping jest, Sarcasmus, mi.
  • wittie squibs, Sales, ium. m.
  • merrie quips, Dictéria, óum.
  • a scoff, Scomma, ătis. n.
  • a gibe, Sanna, ae. f.
  • a taunt, Cavilla, ae f.
  • a reproach, Opprobrium, ii. n.
  • ribauldrie, Scurilitas, átis. f.
  • wittie sayings, Argútiae, árum
  • a subtil quirk, Inauditiun∣cula, ae. f.
  • a mocker, Nasútulus, li. m.
  • pleasant, Festívus, a, um.
  • wittie, Facétus, a, um.
  • prettie, Lépidus, a, um.
  • to glaunce, Allúdo, is. si.
  • to gird, Véllico, as, avi.
  • a mocking-stock, Ludíbri∣um, ii. n.
  • a jester, Gerro, ónis. m.
  • a make-sport, Conjoculárius.
  • a merrie spark, Laetáster, ti.
  • a laughing matter, Deridícu∣lum, li. n.
  • a common jester, Veles scurra.
  • truth, Veritas, átis. f.
  • true, Verus, a, um.
  • a tell-troth.
    • Verídicus. ci. m.
    • Verax, ácis. c. 3.
  • fals, Falsus, a, um.
  • a lie, Mendacium, ii. n.
  • a lier, Mendax, ácis. c. 3.
  • a framer of a lie, Géruli fi∣gulus.
  • glozeing speeches, Ossúciae.
  • Page  226words of cours, Proletárius sermo.
  • logging, Palpum, pi. m.
  • soothing, Obséquium, ii. n.
  • court-holy-water, Aúlicae ce∣rimóniae.
  • gay-words, Bullátae nugae.
  • ribauldrie-words, Praeextáa verba.
  • a long-tongue, Bláteo, as, avi.
  • a pratler, Gárrulus, li. m.
  • a blab, Fútilis, e. c. 3.
  • one that is all prittle prattle, Loquutuleíus, i. m.
  • talkative, Loquax, ácis. c. 3.
  • a gay-talker, Logodaedalus, li.
  • a faulterer in his speech, Há∣rubus, a, um.
  • smooth-spoken, Blandus, a, um.
  • sawcie, Procax, ácis. c. 3.
  • close, Taciturnus, a, um.
  • a news monger, Rumgéru∣lus, li. m.
  • a busie-asker, Percontátor.
  • a busie-bodie, Ardélio ónis. m.
  • a tifler, Nugátor, óris. m.
  • trifles, Nugae, árum. f.
  • a small-matter, Recilla, ae. f.
  • meer lies, Affániae, árum. f.
  • flying-tales, Rumóres adés∣pori.
  • pedlars-french, Sermo circu∣latórius.
  • to rais a tale, Adrumo, as, avi.
  • a jangler, Verbósus, a, um.
  • a scold, Pípulum, li. n.
  • a pick-thank, Delátor, óris. m.
  • to tell tales, Deblátio, is, ivi.
  • a tell tale, Fábulo, ónis. m.
  • a rogueing-merchant, Parasita∣ster, tri. m.
  • a claw-back, Palpo, ónis. m.
  • full of complements, Obsequi∣ósus, a, um.
  • a spie-fault, Momus, mi. m.
  • to carp, Carpo, is, psi.
  • to chide, Jurgo, as, avi.
  • to brawl, Rixor, áris.
  • to finde fault with, Increpo.
  • to take one short, Corripio, is.
  • to perswade, Suádeo, es, si.
  • to advise, Mneo, es, iii.
  • to affirm, Affirmo, as, avi.
  • to deny, Nego, as, avi.
  • to stand in a stand, Insto, as.
  • to collogne, Lenócinor, átis.
  • to dissemble, Dissímulo, as, avi
  • to flatter, Adulor, áris.
  • to agree to, Asséntio, is, si.
  • to gain-say, Contradíco, is, i.
  • to threaten, Minor, áris.
  • whisperers, Summissi, órum.
  • to whisper, Susurro, as, avi.
  • liberalitie, Liberálitas, átis f.
  • plentie, Copia, ae, f.
  • want, Inópia, ae. f.
  • abundance, Abundantia, ae f.
  • superfluitie, Redundantia, ae. f
  • scarcitie, Penria, ae. f.
  • wealth, Opes, um. f.
  • Page  227the whole estate, Res familiá∣ris.
  • povertie, Paupértas, átis. f.
  • to stand in need, Egeo, es, iii.
  • largious, Largus, a, um.
  • generous, Muníficus, a, um.
  • bountiful, Benignus, a, um.
  • pinching, Parcus, a, um.
  • thriftie, Frugi c. 3.
  • a niggard, Tenax, ácis. c. 3.
  • a pinch-pennie, Cumíni-se∣ctor.
  • content, Conténtus, a, um.
  • lavishness, Luxuria, ae. f.
  • a prodigal, Pródigus, a, um.
  • covetous, Avárus, a, um.
  • greedie, Avidus, a, um.
  • a fame, Fama, ae. f.
  • a constant report, Consentiens fama.
  • a report spread abroad, Pervul∣gáta fama.
  • a blemish, Famae lacúna.
  • to prais, Laudo, as, avi.
  • to disprais, Vitupero, as, avi.
  • to slander, Traduco, is, xi.
  • to back-bite, Detrecto, as, avi.
  • glorie, Gloria, ae. f.
  • honor, Honor, óris. m.
  • credit, Decus, ŏris. n.
  • renown, Praecónium. ii. n.
  • fortitude, Fortitudo, ĭnis. f.
  • valiant, Fortis, e. c. 3.
  • bold, Audax, ácis. c. 3.
  • rash, Temerárius, a, um.
  • lazie, Segnis, e. c. 3.
  • stirring, Gnavus, a, um.
  • sluggish, Ignávus, a, um.
  • to bee idle, Otior, áris.
  • to linger, Cunctor, áris.
  • to loiter, Cesso▪ as, avi.
  • a coward, Pusillánimus, a, um.
  • couragious, Magnánimus, a.
  • a base-fellow, Abjectus. i. m.
  • a stinking coward, Murcus, ci.
  • prosperitie, Res secundae.
  • adversitie, Res adversae.
  • industrie, Industria, ae. f.
  • sloth, Inértia, ae. f.
  • diligence, Diligéntia, ae. f.
  • negligence, Negligéntia, ae. f.
  • to bee off and on, Tergivér∣sor, áris.
  • patience, Patientia▪ ae. f.
  • to suffer, Patior, ĕris, passus.
  • to fobear, Tólero, as. avi.
  • milde, Mitis, e. c. 3.
  • wroth, Insénsus, a, um.
  • cruell, Saevus, a, um.
  • canker'd, Infestus, a, um.
  • fell, Atrox, ócis. c. 3.
  • constancie Constántia, ae f.
  • levitie, or fickleness, Lévi∣tas, átis. f.
  • sturdie, Pérviax, ácis. c. 3.
  • stubborn, Cóntumax, ácis. c. 3.
  • stiff, Pértinax, ácis. c. 3.
  • fair-carriage, Candor, óris. m.
  • to bee conversant, Versor, átis.
  • friendship, Amicítia, ae. f.
  • Page  228a fast-friend, Amicus cer∣tus.
  • a friend at hand, Ferentárius amícus.
  • an acquaintance, Necessárius.
  • a favour, Gratia, ae. f.
  • to make a friend, Deméreor.
  • enmitie, Inimicítia, ae f.
  • a close displeasure, Demussáta contumélia.
  • to comfort, solor, áris.
  • to help or succour, Opitulor.
  • to aid, Auxilior, á is.
  • coy, Avérsus, a, um.
  • sullen, Tétricus, a, um.
  • wyward, Protervus, a, um.
  • a grudg, Simultas, átis f.
  • discord, Discórdia, ae f.
  • concord, Concórdia, ae. f.
  • peace, Pax, pácis. f.
  • war, Bellum, li. n.
  • to fall out, Dissídeo, es, sédi.
  • to reconcile, Reconcílio, as, avi
  • to pacifie, Placo, as, avi.
  • to pleas, Pláceo, es, iii.
  • a mke bate, Factiósus, i. m.
  • a wrangler, Dissidiósus, i. m.
  • a trouble-town, Turbátor.
  • a companion, Sodális, is. c. 2.
  • a fellow, Sócius, ii. m.
  • envie, Invidia, ae f.
  • pittie, Misericórdia, ae. f.
  • merciful, Clemens, tis. c. 3.
  • a misfortune, Infortúnium, ii.
  • justice, Justítia, ae. f.
  • to distribute, Distíbuo, is, iii.
  • equall, or even, Aequus, a, um.
  • punishment, Poena, ae. f.
  • a reward, Praemium, ii. n.
  • to desrve, Méreor, éris.
  • to chastise, Castigo, as, avi.
  • to correct, Córrigo, is. xi.
  • to excuse, Excuso, as, avi.
  • thankful, Gratus, a, um.
  • unthankful, Ingrátus, a, um.
  • to requite, Penso, as, avi.
  • like for like, Talio, ónis f.
  • a good turn, Benefícium. ii..
  • an ill turn, Malefícium, ii. n.
  • a gift, Donum, ni. n.
  • a present, Munus, ĕcis. n.
  • a new-yeers-gift, Strena, ae f.
  • to give, Do, ds, dĕdi.
  • to restore, Reddo, is, dĭdi.
  • to get, Acquíro, is, sívi.
  • to steal, Furor, áris.
  • to rob, Latrócinor, áris.
  • to plunder, Rápio, is, iii.
  • to wrest away, Extórqueo, es.
  • to usurp, Usurpo, as, avi.
  • a thief, Fur, furis. c. 2.
  • a robber, Latro, ónis. m.
  • a pick-pocket, Manticárius.
  • a cut-purs, Crumeníseca.
  • pilfering-rogues, Balneárli fu∣res.
  • a micher, Tenébrio, ónis. m.
  • a night-walker, Noctámbu∣lo, ónis. m.
  • an eve-dropper, Corycaeus, i.
  • Page  229a thief taken in the manner, Autophórus, ri. m.
  • a Church-robber, Sacrilegus, gi
  • a spirit, or stealer of children, Plagiárius, ii. m.
  • a beast-staler, Abactor, óris. m
  • an open thief, Depeculá∣tor, óris. m.
  • night theeves, Directárii.
  • a swash-buckler, Anger, gri. m
  • a cut-throat, Gladiátor, ótis.
  • a robber by the high-way-side, Insessor, óris m.
  • a villain, Fúrcifer, ĕri. m.
  • to pilfer, Subpílo, as, avi.
  • a shifter, Murgíso, ónis, m.
  • a rogue, Vagabundus, di. m.
  • to wander, Vagor, áris.
  • a very rogue, Omnívagus, gi.
  • a whipt rogue, Plagigéru∣lus, li. m.
  • an hous of correction rogue, Ca∣tastus, ti. m.
  • a stubborn rogue, Cerásbo∣lus, li. m.
  • a wandring rogue, Erro, ónis.
  • one that is mark't for a rogue,
    • Stigmáticus, ci. m.
    • Homo trium literárum
  • godliness, Pietas, átis. f.
  • gdlie, Pius, a, um.
  • ngodlie, Impius▪ a, um.
  • honestie, Honestas, átis. f.
  • honest, Probus, a, um.
  • dishonest, Improbus, a, um.
  • charitie, Cháritas, átis. f.
  • all things that are dear to us, Charitátes.