Sancti Cæcilii Cypriani Opera recognita & illustrata per Joannem Oxoniensem episcopum ; accedunt Annales Cyprianici, sive, Tredecim annorum ; quibus S. Cyprianus inter Christianos versatus est, brevis historia chronologice delineata per Joannem Cestriensem.

EPISTOLA. LVI. Cyprianus Fortunato, Ahimnio, Optato, Privatiano, Donatulo & Felici, fratribus, Salutem.

SCRIPSISTIS mihi, fratres carissimi, quod cum in Capsensi * 1.1* 1.2 civitate ¶ 1.3 propter ordinationem Episcopi essetis, pertulerit ad vos a 1.4 Superius frater & collega noster: Ninum, Clementianum, Flo∣rum fratres nostros, qui in persecutione apprehensi prius fuerant, & nomen Domini confessi, violentiam magistratus ¶ 1.5 & b 1.6 populi fre∣mentis impetum vicerant; postmodum cum apud Proconsulem poe∣nis gravibus excruciarentur, vi c 1.7 tormentorum subactos esse, & de gra∣du gloriae, d 1.8 ad quam plena fidei virtute e 1.9 tendebant, diutinis cruci∣atibus excidisse: nec tamen post hunc gravem lapsum, non voluntate, sed necessitate f 1.10 susceptum ¶ 1.11, à poenitentia agenda per hoc triennium ¶ 1.12 destitisse. De quibus consulendum putastis an eos ad communicati∣onem jam fas esset admittere. Et quidem quod ad mei animi senten∣tiam pertinet, puto his indulgentiam Domini non desuturam, quos constat stetisse in acie, g 1.13 nomen consessos esse ¶ 1.14: violentiam magistra∣tuum & populi furentis incursum, immobilis fidei h 1.15 obstinatione vi∣cisse, passos esse carcerem, diu inter minas Proconsulis & fremitum populi circumstantis, tormentis laniantibus ac longa iteratione i 1.16 cru∣ciantibus repugnasse: ut quod k 1.17 in novissima infirmitate carnis sub∣actum videtur, meritorum praecedentium defensione relevetur: & sit satis talibus gloriam perdidisse, non tamen l 1.18 debere nos eis & veniae locum claudere, atque eos à paterna pietate, & à nostra communicati∣one privare; quibus existimamus ad deprecandam clementiam Do∣mini posse sufficere, quod triennio jugiter ac dolenter, ut scribitis, cum summa poenitentiae lamentatione planxerunt. Certe non puto incaute & temere his pacem committi, quos videmus militiae suae for∣titudine, nec prius pugnae desuisse ¶ 1.19, & si acies etiam denuo venerit, gloriam suam posse reparare. Nam cum in Concilio placuerit poe∣nitentiam agentibus in infirmitatis periculo subveniri & pacem dari; debent utique in accipienda pace praecedere, quos videmus non ani∣mi infirmitate cecidisse, sed in praelio congressos & vulneratos, per imbecillitatem carnis confessionis suae coronam non potuisse perfer∣re; maxime cum cupientibus mori non permitteretur occidi, sed tamdiu fessos tormenta laniarent, quamdiu non fidem, quae invicta

〈1 page duplicate〉〈1 page duplicate〉

〈1 page duplicate〉〈1 page duplicate〉

est, vincerent; sed a 1.20 carnem, quae infirma est, fatigarent. 〈◊〉〈◊〉 tamen scripsistis, ut b 1.21 cum pluribus collegis de hoc ipso c 1.22 plenissime d 1.23 tractem, & res tanta exigit majus & impensius de multorum collati∣one consilium, & nunc omnes fere, inter paschae prima solennia, apud se cum fratribus demorantur; quando solennitati celebrandae apud suos satisfecerint, & ad me venire coeperint ¶ 1.24, tractabo cum singulis plenius, ut de eo quod consuluistis figatur apud nos, & rescribatur vobis firma sententia, multorum sacerdotum confilio ponderata. Opto vos, fratres carissimi, semper bene valere.

Notes

• * 1.1

  〈◊〉〈◊〉 post 〈◊〉〈◊〉.
• * 1.2

  Ad Pamelii num. Ep. LIII. Ad E∣rasm. l. 3. Epist. 25. Sententiam suam exponit Cyprianus, quid fiero o∣porteret in 〈◊〉〈◊〉 eorum qui per tor∣menta superati.
• ¶ 1.3

  Urbs est Byzacenae, de qua mentio 〈◊〉〈◊〉 suffragio 69. Concilii Carthaginiensis. Hic thesauri 〈◊〉〈◊〉 erant reconditi.
• a 1.4

  Superius collega, Ver.
• ¶ 1.5

  Alibi observatum Decianam 〈◊〉〈◊〉 primo motam à civitatum magistratu & 〈◊〉〈◊〉 tumultu; dein Proconsulem quaestionem 〈◊〉〈◊〉 exercuisse.
• b 1.6

  Populi frequentis, Bod. 1.
• c 1.7

  Septies tormentorum, Thu.
• d 1.8

  Ad quem, Ver. & ad quam, NC. 2. quam pene, Lam. Bod. 2. NC. 1.
• e 1.9

  Pervenerant, Ver.
• f 1.10

  Susceptos ad poenitentiam agendam, Thu. Mich.
• ¶ 1.11

  Rigaltius ait, 〈◊〉〈◊〉 imputat at vim tormentorum, longam iterationem cruciatuum.
• ¶ 1.12

  Quod justum poenitentiae tempus proxime attingere videtur.
• g 1.13

  Domini nomen, Lam. Bod. 1. 2. Ebor. Lin. NC. 2. Thu. Foss. Mich.
• ¶ 1.14

  Rigaltius ait, Hoc est, palam & li∣quido pronunciasse, Christiani sumus. Sic Epistola praeced. Occisi pro nomine, videlicet Christi: constanter vociserante: se esse Christianos.
• h 1.15

  Obstinationem vicisse, Thu. Foss. Mich. Vict.
• i 1.16

  Cru∣ciatibus repugnasse, Mich.
• k 1.17

  In novissimo, infirmitate, Thu. Foss. Mich. Vict.
• l 1.18

  Sic, Lam. Bod. 1. 2. Ebor. Lin. NC. 1. 2. Thu. Foss. Vict. debere eis, Imp.
• ¶ 1.19

  Rigaltius ait, Prius, hoc est, antequam carnem tormenta satig assent.
• a 1.20

  Carnem quae victa est, Lam. Ebor. NC. 1.
• b 1.21

  Cum plurimi collegae, Ver. celebrata, Lam. Ebor. Bod. 2.
• c 1.22

  Plenius, Ebor.
• d 1.23

  Tractarem, Ebor. Lin. NC. 1.
• ¶ 1.24

  Bis quotannis statae habeban∣tur synodi; post Pascha, & tempore Autumni: quae ex data occasione protractae, aut frequentius habitae.