Oeconomia animalis novis in medicina hypothesibus superstructa, & mechanice explicata / autore Gualtero Charleton, & Caroli Magnae Britanniae Regis. olian medico.

EXERCITATIO XI. De Motu Musculorum.

SUMMARIUM.

ART. 1. Argumenti illatio & dignitas. 2. Ad Motum voluntarium Requisita. 3. Spiritus Ani∣males esse instrumentum Voluntatis Mediatum, in efficiendo motu Animali; probatur. 4. Ex muta∣tione Figurae in musculo Agente: 5. Ex insigni motus Velocitate: 6. Ex Agentis musculi in suam Antagonistam Victoria: 7. Ex musculi, cu∣jus Nervus excisus fuerit, aut aliter laesus, immo∣bilitate: 8 Et ex spirituum in prorepentis Lima∣cis dorso Circulatione visibili. 9. Musculus, cur constituatur ex Carne; 10. Nervo; 11. Liga∣mento; 12. Tendone; 13. Membrana inve∣stiente; 14. Et Arteriis denique ac Venis: 15. Nempe ut adaequatum sit atque proximum motus voluntarii Instrumentum. 16. Variae Muscu∣lorum Differentiae, respectu Quantitatis; 17. Fi∣gurae; 18. Situs; 19. Exortus; 20. Insertio∣nis; 21. Partium; 22. Et Actionum. 23. Ra∣tionem, qua Musculi movent membra, commode ex∣plicari haud posse, citra principiorum Mathemati∣corum contemplationem. 24. Fundamenta quaedam Geometrica ex Euclide, quae motum Musculo∣rum

concernunt. 25. Item Architectonica, consi∣milis momenti. 26. Omnes Musculi duplicem edunt motum, Naturalem scilicet & Animalem. 27. Quorum prior non sufficit ad movenda mem∣bra. 28. In omni motu locali duos esse Terminos, alterum in Fixo, alterum in Mobili: & Mobilem nunc magis, nunc minus distare à Fixo, pro majori minorivè Gravitatis in membro movendo resisten∣tia, ac Vehementia motus edendi. 29. Non fieri motum sine mutatione Figurae. 30. quae triplex est, habito ad Angulorum differentias respectu. 31. Om∣nem motum fieri in una ex duabus Figuris extre∣mis, demonstratur. 32. Quod Musculus, dum con∣trahitur, tantum in Latitudine & Profunditate augeatur, quantum diminuitur secundum Longitu∣dinem: Demonstratio. 33. Musculi Antagonistae, cur in plerisque partibus sint necessarii. 34. Quomo∣do Circulares Musculi suos edant motus. 35. Cur Sphincteribus desunt Antagonista. 36. Con∣clusio.

1. NErvos hactenus, ceu vasa Succi Alimentaris è Cerebro & Me∣dulla spinali ad universas corpo∣ris partes distributioni, in ordine ad Nutri∣tionem, inservientia, consideravimus. Su∣perest, ut de iisdem, tanquam Funiculis vim Motoriam in Musculos, pro Animae im∣perio, deferentibus, in ordine ad Motum Voluntatium, proxime agamus. Qua qui∣dem contemplatione, ut vix nobiliorem, ita nec difficiliorem, inter innumeras illas, quae circa corporis Animalis Oeconomiam ver∣santur, ullam vix reperias: ut quod doctiss. Scaliger de Coloribus, idem nos de Motu

Musculorum aequè vere dixerimus; esse ni∣mirum hujus Rationem Modumque tam con∣troversa, atque obscura intellectui, quam est ipse sensui manifestus.

2. Cum, igitur, omnibus in confesso habetur, nihil à seipso moveri; sed ubique dari Movens & Mobile ab invicem distin∣cta, ita tamen ut movens & mobile sint si∣mul, & motus hoc modo sit compositum quid ex movente & mobili (quia Agens Physicum non nisi per contactum agit, si∣ve virtualiter, sive potentialiter, ubi pro∣gressus in infinitum non datur, sed tandem in aliquo primo movente immobili ac∣quiescendum est.) hinc manifestum est, ad Motum voluntarium, p••aeter illud ipsum, quod movetur, Quatuor, tanquam absolu∣tè necessaria, requiri: viz. I. Objectum ex∣ternum, per sensus Cerebro, sive Animae in eo praecipue hospitanti oblatum, quod mo∣veat ipsam, tanquam primum movens im∣mobile; II. Caussam Efficientem sive Di∣rigentem, ipsam nimirum Animam, quae objecti specie percellatur, idemque vel pro∣sequatur, vel fugiat, juxta boni malivè ap∣parentiam; quaeque proinde, respectu qui∣dem Objecti, rationem habeat Mobilis; Moventis vero, respectu membri aut totius corporis ad exequendum Appetitum moti; III. Instrumentum Mediatum, cujus in∣terventu Anima virtutem suam Motivam organis motoriis imprimat, ut finem suum

assequatur; & IV. Instrumentum Imme∣diatum, quo motus ipse ultimò perficia∣tur. Quae omnia diligenter expendenda veniunt.

3. De Caussa primùm ab extra Excitan∣te, sive Objecto, neque etiam de primo Mo∣vente Interno, sive Anima, nil qui••quam Occurrit, quod in dubium possit vocari: quoniam Animam ipsam esse principium motus ejus, qui fit ob aliquem finem, dum scilicet Animal appetit id, quod fibi vide∣tur conveniens, sugitve quod inimicum; eamque ad movendum boni malive in ob∣jecto apparentis specie excitari semper, ac sollicitari, certo certius est. De Instrumento autem Mediato, quo intercedente Anima efficit, ut Musculi (Immediatum motus A∣nimalis organum) hoc vel illud membrum, aut universum Corpus moveant, sive de lo∣co in locum ordinatè transferant, quò illa ad objectum feratur, vel ab eodem, ceu noxio minusve commodo recedat: haud desunt è Recentioribus, qui insignem in Medicorum scholam haud ita pridem in∣duxere controversiam. Astruere nempe co∣nati sunt, 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, sive primum illum impetum, quo Musculi, antea laxi & quiescentes, imperante Animâ, ad agendum jam vigorantur & actu tenduntur, in Spiri∣tuum Animalium (quos volunt nullos es∣se) in eos, mediantibus Nervis, influxu non consistere; sed unumquemque Musculum,

mira Naturae sagacitate, in Extensionis po∣sitione ita esse fabrefactum, ut vel minimo Nervi istius, qui in eum inseritur, impulsu motuve, citra omnem alicujus materiae subtilis è Cerebro immissionem, ipse etiam contrahatur, adeoque membrum cui af∣fixus est, facillime moveat. Huic itaque Difficultati ut aliquatenus (quantum nimi∣rum ad praesentem nostram inquisitionem attinet) obviam eamus; animadvertendum est, haud temere à celebri illa Veterum o∣pinione, de Spirituum Animalium in or∣gana motoria, ad nutum Animae, Actinobo∣lismo sive Deradiatione Hormetica, receden∣dum; utpote quae & Veritati summè con∣sentanea videtur, & ad solvendum Motus hujus Phoenomenon optimè inserviat; ma∣xin è quum hi Innovatores suam hactenus sententiam adeo obscurè & perplexè tradi∣derint, ut quid sibi voluerint assequi, plane arduum sit. Et ut perantiquae illius (vim nimirum 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, non aliunde quam à Spi∣ritibus Animalibus è Cerebro in Musculos jam movendos celerri••è, & ceu curriculo immissis, profluere ac dependere) doctri∣nae, praecaeteris omnibus hactenus excogi∣tatis, excellentiam luculenter evincamus; ejusmodi Rationes in medium proferre vi∣sum est.

4. Primo, cum Motus voluntarius aliud nihil sit, praeter ordina••••m, & ex Appetitus dictamine institutam, corporis Animalis,

vel alicujus membri particularis, de loco in locum translationem; necessum est, ut membrum motum totum illud, quod inter terminos à Quo & ad Quem intercipitur, spatium pervadat; & per consequens, ut proportio membri respondeat proportioni spatii sic permensi, ex qua proportione ex∣oritur ipsius membri moti mutata Figura, quemadmodum ex principiis Mathemati∣cis mox demonstrabimus. Talis autem Mu∣tatio figurae in membro non potest prove∣nire ex ipsa Anima immediatè; utpote quae Moventis interni immobilis rationem hic habet, nec, Immaterialis cum sit, ullum ta∣lem effectum per se producere potest: sed ex aliquo alio Animae imperantis energiae magis proportionato, quam ipsum mem∣brum, musculive illud moventes, si modo illorum crassitiem & corporietatem respexe∣rimus, concipi debeant. Quid autem illud Aliud esse possit, praeter ipsos Spiritus Ani∣males, quorum subtilitas facit, ut ad imma∣terialem Animae naturam propius acce∣dant, & velocissimo impulsu per nervos in Musculos influentes, eosdem repleant di∣stendantque, eoque pacto mutationem Figurae in membro derepente indu∣cant?

5. Secundò cum omne Instrumentum ad proportionem sui Agentis, pro diversitate operationis, debeat esse accommodatum; & Motus Voluntarius velocitate fulguris

etiam pernicitatem superaute, & quasi in instanti, ad arbitrium Animae, perficiatur: ideo censendum est, necessario tale dari In∣strumentum mediatum, quod facillime ac pernicissimè è cerebro per Nervos transvo∣litare, proque imperio Appetitus in Muscu∣los influere possit. Talis autem natura sive Mobilitas nullis aliis corporis partibus po∣test attribui, quàm spiritibus, qui adeo sub∣tiles sunt & mobiles, ut universum corpus vel nictu oculi ocyus penetrent perme∣entque: ac propterea eos esse immedia∣tum Animae instrumentum in motu Vo∣luntario, audacter concludendum est. Et ad hoc Argumentum respexisse Galenum credideris (de motu Musculor. 1. cap. 13) ubi proximum Animae instrumentum Spiritus constituens, ejusmodi usus est verbis; Est in cerebri ventriculis (inquit) Spiritus Animae primum instrumentum, quo & sensum & Motum per universas partes Anima transmit∣tit, &c.

6. Tertiò, sicut videndi Facultas in ipso oculo non residet sive implantatur, nec Audiendi in aure, &c; sed sensoriis exter∣nis, prout occasio se obtulerit, ab ipsa A∣nima, mediantibus nervis & Spiritibus, communicatur ac quasi transfunditur: ita nec virtus Motiva musculis ipsis inhaeret, sed in eos pro tempore, ac jubente Animâ, immittitur. Quaenam autem sit illa Facul∣tas ita ocyssimè immissa? Certè, praeter

vigorem Animalem, qui in spirituum in∣fluxu consistit, nil aliud esse potest. Et huic etiam rationi idem Galenus calculum suum adjicit (in libri citati cap. 9.) inquiens; Aequi∣pollens musculorum motus fit, quando neut••r tonum Animalem habet auxiliarem: non aequi∣pollens vero, cum alter solus dominatur. Quare necessum est, ut vincat contractio istius muscu∣li, qui ab Animali Facultate adjuvatur. Hunc enim per Tonum Animalem, & Facultatem Animalem, merum spirituum influxum, un∣de musculus vigoratur, subinnuisse, cuique colligere pronum est.

Quartò, Undenam (quaesumus) contin∣git, ut Agens Musculus, maxime circa me∣dium, in tumorem semper attollatur, duri∣tiemque haud exiguam acquirat; quemad∣modum in Crotaphyta & Massetere, dum cibos masticamus, imprimis conspicuum est? Annon propterea, quod Spiritus Ani∣malis per nervum copiose & fortiter im∣missus, eum quasi inflando, secundū latitu∣dinem & profunditatem expandit, secun∣dum longitudinem verò contrahit, itaque pleniorem durioremque reddit? Consenta∣neum quippe magis est, ut hujusmodi cor∣poris Musculi repletio expanfioque sit con∣tractionis caussa; quàm è contra, ut con∣tractio sit caussa expansionis, quemadmo∣dum astruunt, qui Motum fieri volunt abs∣que spirituum Animalium influxu.

7. Quintò, si Nervus aliquis transversè

praecidatur, Musculus ille, ad quem specta∣bat, motu protinus destituitur omni; id au∣tem certè nullam aliam ob caussam contin∣git, nisi quod jam prorsus intercidatur spi∣rituum è cerebro in Musculum commea∣tus. Ut vel exinde concludendum sit, Animam esse effectricem motus voluntarii in corpore, per distributionem Spirituum Animalium.

8. Denique, quod Motus spontaneus Animalium per influxum spirituum fiat, id ad oculum aliquomodo conspici potest in Limace, phiala vitrea inclusa; animadver∣tente Regio. Nam simul atque illa prorepere incipit, mox spiritus alii atque alii cum bul∣lis conspicuis à cauda ad corpus medium, & inde ad caput perpetuo propelluntur. Si∣mul atque vero Limax quiescit, mox bullu∣larum à cauda ad caput fluentium motus etiam sistitur. Si illa deinde rursus movea∣tur, mox etiam bullularum istarum conspi∣citur à cauda ad caput progressus. Videtur autem in Limacis motu spirituum quaedam fieri Circulatio, ita ut illi à cauda per ven∣trem transeant ad caput, & à capite per ter∣gum redeant ad caudam, inde rursus ad ca∣put progressuri.

Necessario spirituum Animalium, ceu Mediati Animae instrumenti, in organa Motoria influxu rationibus hisce luculen∣ter demonstrato; proximum est, ut Quae∣nam Conditiones sint in Immediato Ulti∣movè

Motus Voluntarii organo requisitae, strictim examinemus: praemissa quippe hujufmodi contemplatione, ad tum Fabri∣cae sive structurae, tum diversitatis Muscu∣lorum, tum ipsius denique Rationis (cui investigandae, tanquam scopo primario, disquisitionem hanc potissimum destinavi∣mus) qua Musculi membra, quibus affixi sunt, moveant, cognitionem facilius de∣mum perveniemus.

9. Observandum itaque est, primò quod motus voluntarii Instrumentum prima∣rium & adaequatum, talis debeat esse Con∣stiturionis, quae pro diverso voluntatis im∣perio Spiritus Animales libere excipere, ipsisque determinatè influentibus locum concedere potest. Ubi statim conspicuum est, duram, rigidam inflexibilemque sub∣stantiam, qualem in ossibus cernere est, tali organo summe esse inconvenientem: ta∣lem{que} requiri, quae ratione mollitiei, rarita∣tis, & extensibilitatis spiritibus facile cedat. Hujus autem sortis est Caro Musculosa, ut∣pote quae rara atque quodammodo spon∣giosa, fibrisque intertexta existens, prae cae∣teris omnibus corporis partibus apta nata est, in quam spiritus facillime ocyssimeque sese possunt insinuare.

10. Secundò, ne indeterminate spiritus influant, ideo solertissima Natura constituit canales quosdam peculiares, spirituum de∣latores, Nervos nimirum, qui è Cerebro

Medullaque Spinali progredientes spiritus Animales musculis inferunt, quibusque A∣nima, instar aurigae equos freno gubernan∣tis, spirituum immissione musculis succur∣rit. Quod eleganter Galenus (lib. 1. de motu musculorum cap. 1.) innuit his verbis; Nervi itaque (inquit) rivorum in morem à cerebro, ceu ex quodam fonte, deducunt musculis vires. Quos cum primum attigerint, scinduntur mul∣tipliciter in aliam subinde atque aliam sectio∣nem, tandemque in tenues & membraneas fi∣bras toti soluti, sic musculi corpus intertexunt, &c. Hae autem partes, caro nimirum & ner∣vus, Musculi essentiam praecipue consti∣tuunt; ut ex eo constet, quod inveniantur in corpore Musculi quidam, in quibus nul∣lae aliae partes, praeterquam nervus & caro musculosa, fibris diversis distincta reperian∣tur, ut musculi Temporum, Frontis, Oculo∣rum, Vesicae, Ani, &c.

10. Tertiò, quoniam in nonnullis mem∣bris, quàm in aliis, major est, majoris respe∣ctu ponderis sive gravitatis, motui resisten∣tia; caroque simplex, propter mollitiem ac teneritudinem suam, tali resistentiae ad pla∣citum superandae est insufficiens: ideo ne∣cessum erat, ut quiddam durioris firmioris∣que substantiae carni musculosae superadde∣retur, quod eandem & corroboraret, & con∣necteret ossibus subjacentibus, cujusque auxilio musculi ad grandiores artus spe∣ctan tes, eorum pondus ac resistentiam su∣perarent.

Et horsum prospexisse videatur Natura, quando produxit Ligamenta, ut ita musculi ossibus firmentur, eorumque moti∣bus per fortiora succurratur. Quod & ipse Galenus (de Vsu part. lib. 12. cap. 3.) expresse affirmat, dicens, Vt ossa, quae dearticulantur, exactè simul ligarentur ac continerentur, ne facile in motibus vehementioribus ab invicem abramperentur; Ligamentum, quoad maximè potuit, durum, atque ab injuriis remotissimum efficere oportuit: ut autem ossibus à Musculis tractis promptè obsequeretur, molle rursus esse oportuit, atque ob id ipsum imbecillum. Atqui forte quidem imbecillo, ac durum molli est contrarium. Quaenam igitur fuerit in his Na∣turae solertia, quae corpus invenit, quod com∣moditatem utramque, quod satis esset, haberet, idemque ab injuriis tutum esset, ex ipsa Ana∣tome discas licet, &c.

12. Quirtò, non poterat Ligamentum solum, per se quidem & natura sua immo∣bile ac insensile, motibus quorundam Mus∣culorum succurrere; Nervis autem, ob mol∣litiem & tenuitatem, vastissimas membro∣rum moles trahere non concedebatur: mix∣tum ergo ex ambobus aliquod organum creari debuit, quod nervo quidem durius & robustius, vinculo autem mollius & infir∣mius esset. Talis est Tendo, mediam inter u∣trumque naturam obtinens: vinculum enim sensus acumine superat, à nervo verò pluri∣mum deficit. Tendinem porro non omnes

Musculi habent, ut Linguae, Testium, La∣biorum, Frontis, Penis, & Sphincteres o∣mnes; sed hi duntaxat, qui, aut validum & vehementem, aut continuum edunt mo∣tum. Qui ossium motibus sunt destinati, in Tendines omnino, vel majores, vel mi∣nores desinunt: inseruntur autem, non in ossium syntaxin, nec in fines ossis, à quo oriuntur; sed fere in caput ossis movendi, illud involventes. Qui continuum edunt motum, valido egent motore; ergo & Tendine; & sic oculorum musculi tendi∣nibus signuli donantur. Hincque intelligi∣mus, cur Tendo robustioribus musculis semper additus est, qui validam actionem regunt in flexione, & extensione, & motu Tonico; ut in artubus superis & inferis, & dorso ad erectionem spinae, sive trunci corporis: & cur reliqui musculi, ut sunt initio fibrosi, sic tales existunt quoque in fine. Vnde optime à Galeno observatum, quod Natura produxerit Tendines, ut mo∣tus prompte atque belle à musculis perfici∣atur; hi enim & propter subtilitatem, & tenaciorem robustioremque substantiam, partibus, praesertim Articulis, sese accom∣modant; uti in musculis Manuum ac Pe∣dum deprehenditur.

13. Quinto, ne partes organi motorii dictae (Caro nimirum, Nervus, Vinculum & Tendo) integumento destitutae, exter∣norum injuriis exponantur; spiritusque

in ejus substantiam immissi per transpira∣tionem dispergantur: ideo Membrana quae∣dam, operimenti instar, totum musculum circumtegit, munitque; quae eidem insu∣per sensum tactus largitur.

14. Denique, cum Instrumentum hoc∣ce Motorium sit pars corporis vivens; eo{que} nomine influxu vitali irrigari continuò fo∣verique desideret: ideo, ne quid ejus com∣plemento deesset, Arteriis Venisque libera∣liter perfunditur; illis quidem, ut impor∣tetur Nectar illud vitale, cujus irradiatione cuncta corporis vivificantur & vigorantur; his verò, ut idem, defuncto munere, in cor denuò regeratur, novum in eo vitalitatis charagma mox accepturum.

15. Iam vero, cum in universo Anima∣lis corpore alia pars nulla sit, cui hae Con∣ditiones commodius attribui possunt, quàm Musculo; ideo cum Galeno conclu∣dendum est, quod [〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉] Musculi sunt instrumentae motus ejus, qui fit secundum impetum. Et de Constitutione five structura Musculo∣rum, in genere dixisse tantum sufficiat.

16. Sequitur, Quaenam sint eorum Differentiae breviter explicemus. Sciendum itaque est, quod Musculorum Differentiae à Substantia, Quantitate, Figura, situ ortu, Insertione, Partibus, Usu & Actio ne petantur.

Si Substantiam spectes; alii sunt carnosi

omni fere ex parte, ut sphincteres, & Lin∣guae musculi: alii fere toti nervosi vel mem∣branosi, ut qui Tibiam abducit Membra∣nosus dictus, aut Fascia lata.

Si Quantitatem (quae omnes tres dimen∣siones complectitur) alii Longi sunt, ut Rectus Abdominis, & Tibiae Abductor; alii Breves, ut Musculi pyramidales in imo Abdominis siti; alii Lati, ut obliqui & Transversi Abdominis, nec non Latissi∣mus brachium deprimens; alii Angusti, ut digitorum & pedum musculi; alii Crassi, ut vasti duo; alii Tenues, ut graci∣lis Tibiam flectens.

17. Respectu Figurae, alii murem, alii lacertam, alii raiam piscem reserunt: sunt & Trigoni, Tetragoni, Pentagoni, Pyramida∣les, Orbiculares; & ad hoc genus musculo∣rum referre licet Dcltoidem musculum, Rhomboidem, Scalenum, Trapezium & similes.

18. A Situ, alii dicuntur Recti, alii Ob∣liqui, alii Transversi (accipias, ratione du∣ctus Fibrarum) alii Superni, alii Inferni, alii Dextri, alii Sinistri, Antici, Postici, Interni, Externi. Ubi obiter notandum est, quod Internam sedem occuparunt, qui partem flectunt, Externam qui extendunt.

19. Si Ortum inspicias; alii ab ossibus oriuntur, hique nunc ex eorum capitibus aut Condylis, dum fcilicet majores esse deben••; nunc paulo inferius, aut ex Glene;

nunc ex unico osse, nunc ex pluribus: alii à Cartilaginibus, ut Laryngis musculi pro∣prii: alii à Membrana Tendines involvente, ut Vermiculares: alii ab aliis partibus, ut Sphincteres.

20. Si Insertionem; alii in os inseruntur; alii in Cartilaginem, ut Laryngis & palpe∣brarum musculi; alii in Membranam, ut qui oculum movent; alii in ipsam Cutim, ut Labiorum; alii in alia corpora: alii ex plu∣ribus partibus exorti, in unam desinunt: a∣lii ex unica orti, in plures inseruntur.

21. Si Partes, (& Masculi praecipuas in∣telligimus, & eas quibus insident musculi) variae emergunt differentiae. Partes Musculi tres sunt, Caput, Venter, Tendo. Caput om∣nibus sesè unicum est, quibusdam duplex, triplexque, unde Bicipites & Tricipites di∣cti: Venter pariter aliis est unicus, aliis du∣plex, ut musculo maxillam inferiorem claudenti, & ossis Hyoidis, qui ob id Diga∣strici sunt appellati: Tendo aliis latus & membraneus; aliis teres, aliis brevis, aliis longus, aliis perforatus, aliis non, aliis uni∣cus, aliis multiplex: aliquando cernere li∣ceat plures musculos in unum Tendinem desinere, ut in tibia ex Gemellis & Soleo unica fit chorda. A partibus vero quibus insident, haec nomina sortiuntur, Musculi Crotaphytae seu Temporales, Rachitae seu Spi∣nati, & Iliaci, &c.

22. Denique pro Actionum varietate,

variae etiam emergunt Musculorum Diffe∣rentiae, quas nos ad tres praecipuas referi∣mus. Prima haec esto; Musculi vel sunt Con∣generes seu Confoederati, vel Contrarii. Con∣generes eos nominarunt Anatomici, qui in unum idemque opus conspirant, ut Flexo∣res ambo, ambo Extenfores; eorum alter dextram, alter sinistram sedem occupare so∣let: Contrarios vero sive Antagonistas, qui contrarias & sibi invicem succedentes actio∣nes edunt. Musculo enim prope omni, alter actionis contrariae author est attributus, ut Flexori Tensor; Levatori Depressor; Ab∣ductori Adductor; excipe Sphincteres Ve∣sicae & ani; item Oesophagaeum, & Cre∣masteres. Congeneres illi magnitudine, nu∣mero & robore fere semper sunt pares; An∣tagonistae vero non, sed pro partis moven∣dae pondere, aut actionis vehementia mul∣tum variant. Sic caput flectentes tantum duo sunt, extendentes duodecim; maxillam claudentes multi sunt, aperientes duo tan∣tum; concidunt enim gravia facillimè suo pondere. Unde de Confoederatis edictum hoc protulit Galenus; Quotiescunque'musculi congeneres in oppositis partibus sunt pares nu∣mero, magnitudine, robore; unius resolutio, convulsionem facit alterius. De Antagonistis vero haec scripsit; Motuum qui sibi succcdunt altero pereunte, necessario alterum tolli. Si enim qui extendit, praescindatur, flectetur qui∣dem pars, sed manebit in eo statu semper, quia

extendi amplius non poterit. Secunda sit ejus∣modi; Musculi aliiseipsos movent, alii alia corpora. Qui seipsos; sunt ani & vesicae sphincteres; qui aliud à seipsis, vel movent os, vel aliud quidpiam ab osse: qui os mo∣vent, in Tendines desinunt vel majores, vel minores; qui aliud ab osse, aliqui habent Tendines, aliqui non; maxime qui movent partes facile mobiles, ut Linguae & Testium musculi, &c. Tertia peculiares respicit mo∣tus, qui varii sunt: unde Flexores, Tensores, Attollentes, Deprimentes, Adductores, Rota∣tores, Circumagentes, Masseteres, Cremasteres, i. e. suspensorii, Sphincteres feu Constringen∣tes dicuntur.

23. Et jam tandem deventum est ad praecipuum Exercitationis hujus Argu∣mentum, & cujus gratia quae dicta sunt praemisimus; Rationem scilicet ipsam, qua Musculi motus suos perficientes, partes quibus affixi sunt, determinatè moveant. Subtilis quidem pariter ac difficilis, maximaeque u∣tilitatis Disquisitio; quippe quae ad Me∣chanicam Musculorum theoriam, perfe∣ctamque motus voluntarii scientiam pluri∣mum conducit: Scientia enim alicujus A∣ctionis, à caussis ejus cognitis, i. e. mathe∣maticè explicatis, potissimum dependet.

Cum itaque motus Musculi effectus sit mere Mathematicus (per se enim considera∣tus, nil aliud videtur, quam Dimensio lon∣gitudinis Terminorum, & Gravitati resi∣stentia

quaedam) idcirco in intellectus auxilium heic accersenda sunt Fundamenta quaedam Mathematica, quae ad Zetematis elucidationem maximè faciant, & sine qui∣bus frustra ingenii vires in hac arena exer∣cerent vel subtilissimi. Ex hujusmodi au∣tem Fundamentis, quae ad praesens insti∣tutum maximè necessaria nobis videntur, alia ad Geometriam, ad Mechanicam alia spe∣ctant.

E Geometricis, sit

PROPOSIT. I.

24. Quae eidem sunt aequalia, inter se sunt ae∣qualia: & è contrà.

PROP. II.

Omnes lineae rectae, ductae à centro ad cir∣cumferentiam, sunt aequales.

PROP. III.

Quaecunque duae lineae rectae sese mutuò se∣cant, illae faciunt angulos adverticem inter se aequales.

PROP. IV.

Linea recta in duas rectas aequidistantes, sive parallelas incidens, facit angulos aequa∣les.

PROP. V.

Aequalium linearum, aequalia sunt Qua∣draeta.

PROP. VI.

Vbi anguli sunt aequales, in triangulis, ibi & latera sunt aequalia & proportionalia.

PROP. VII.

Vt quivis angulus in triangulo est major, itae majus latus istum angulum subtendit.

PROP. VIII.

In omni Parallelogrammo, complementa eo∣rum quae circa diametrum sunt Parallelogram∣morum, inter se sunt aequalia.

Demonstratio.

[illustration]

Sit parallelogrammum A B C D; ejus Diameter sive dimetiens A D; & quae Complementa dicuntur H B & H G. Di∣cimus H B complementum complemento

H C esse aequale. Quoniam enim paralle∣logrammum est A B C D, & ejus diameter A D, aequale est triangulum A C D trian∣gulo A B D. Rursus quoniam parallelo∣grammum A E G H, diametrum habet AH; ergo triangulum A G H est aequale trian∣gulo A E H. Eadem ratione demonstratur, triangulum H F D esse aequale triangulo H I D. Cum igitur triangulum A G H ae∣quale sit triangulo I D; & triangulum E H D ipsi F D I: sequitur quod comple∣mentum H B sit aequale complemento H C. In omni igitur parallelogrammo, complementa eorum quae circa diametrum sunt parallelogrammorum, inter se sunt ae∣qualia. Quod erat demonstrandum.

PROP. IX.

Si recta linea secetur in aequalia segmenta & in inaequalia; Rectangulum sive parallelo∣grammum ab inaequalibus totius segmentis comprehensum, unà cum quadrato rectae inter puncta sectionum, aequatur quadrato di∣midiae.

Demonstratio.

[illustration]

Sit recta linea A B, secta in partes aequa∣les ad punctum C, & in partes inaequales ad punctum E. Describatur ex puncto A, ad proportionem segmenti aequalis, qua∣dratum A C G H; & ex puncto E segmen∣to inaequali ducatur linea parallela E F, & ex puncto A diameter A H, & efficiatur pa∣rallelogrammum E F B D. Dicimus, quod parallelogrammum E D, unà cum quadra∣to F H, sit aequale quadrato A H; quod probatur ex antecedentibus.

PROP. X.

Dato rectilineo, aequale quadratum constituere.

Sit rectilineum sive parallelogrammum A B C D, cui aequale quadratum sit con∣stituendum. Protrahatur itaque linea A C

ad E ad proportionem C D; & dividatur linea A E in partes aequales ad punctum F, ex quo describatur circulus A G E, conti∣nueturque linea C D ad punctum H. Dici∣mus, quod linea C H sit radix quadrati I K C H, quod est in aequali proportione cum parallelogrammo A B C D.

Demonstratio.

[illustration]

Quoniam enim linea A E secta est in∣partes aequales ad punctum F, & in partes inaequales ad punctum C; parallelogram∣mū autem segmentis inaequalibus compre∣hensum, unà cum quadrato F C, est aequa∣le quadrato F H sive F E, per proposit. 9,

antecedentem: ideo sequitur, quod paralle∣logrammum A B C D sit aequale quadra∣to I K H C, per proposit. 47. lib. 1. Euclidis. Quod erat probandum.

E Fundamentis Architectoni∣cis, ex Vitruvio (lib. 10. cap. 8.) desumptis, sequentia po∣nantur.

PROP. I.

25. In centro omnis Gravitas cessat; adeo ut neque grave, neque leve ad centrum depre∣hendatur.

PROP. II.

Omnis potentia motus variatur ratione cen∣tri ad peripheriam.

PROP. III.

Quò quid remotius à centro, eo velocius movet

PROP. IV.

Quò circuli peripheria est major, eo major est diameter, & motus velocior.

Demonstratio.

[illustration]

Sit E centrum, à quo sub diametro E F sit constitutum pondus F. Dicimus, quod pondus ad F locatum non ibi quiescat, sed moveatur ad suum centrum versus C. Rur∣sum elongetur pondus F ad A; & dicimus quod propter majorem à centro distantiam, & propter majorem circulum, velocius mo∣veatur.

PROP. V.

Quae corpora aequalia aequaliter & sub uno diametro à centro distant; illa secant lineam perpendicularem ad angulos rectos.

Demonstratio.

In priori schemate sit corpus ad pun∣ctum B, & aliud in proportione aequali ad A. cujus centrum sit E. Dicimus, quod neu∣trum pondus moveatur, quia viribus sunt aequalibus, & ita aequali motu ad C pro∣perant: sed quod cum linea perpendiculari D E angulos rectos constituant.

PROP. VI.

Si u ni corporum aequalium sub eodem dia∣metro constitutorum pondus aliquod adjungi∣tur; illud quod auctum est, fortius movebit, an∣gulumque acutum cum linea perpendiculari constituet, vel omnino locum centri obtinebit.

Et haec quidem sufficiant pro Fundamen∣tis.

26. Restat solummodo, ut eadem mo∣tui Musculorum Mathematicè explicando breviter accommodemus. Sciendum itaque est primò, quod omnis Musculus duplicem edat motum. Alterum scilicet purè Natura∣lem sive Spontaneum, quo Musculi Fibrae inter agendum extensae, iterumque defun∣cto motu arbitrario laxatae, sese suapte sponte contrahunt, ut nativi tenoris laxi∣tati restituantur: quinam Motus Philoso∣phis dicitur Motus Restitutionis, de quo, utpote omnibus Tensibilibus ultra natura∣lem statum extensis communi, in superiori∣bus paucula attigimus. Hic autem à fine sive cauda Musculi semper incipiens, in

ejus principio sive capite terminatur, juxta fibrarum positionem. Altcrum vero merè Animalem, quo eaedem Fibrae à spiritibus copiose & vehementer impactis admodum extenduntur, in ordine ad actionem ali∣quam ab Anima designatam.

27. Non autem sufficere Contractionem Musculorum spontaneam ad efficiendum motum localem in aliquo membro, vel ex∣inde patet, quod in musculis Contrariis si∣ve Antagonistis aequalis sit vis movendi trahendivè versus sua principia; itaque mo∣tus aequalis musculorum membrum im∣mobile reddit; quod constat ex propositio∣ne Architectoni••a V. Ideo{que} necessum est, ut alter musculorum alterum vincat, quam fortitudinem non habet ex seipso quidem, sed à Facultate vigorante, sive spiritibus A∣nimalibus; qui per nervos è cerebro dedu∣cuntur, & sese in musculi agentis fibras in∣sinuant, & musculum quasi inflatum exten∣dunt secundum latitudinem & profundita∣tem; unde vires ejus augentur, & major se∣quitur contractio, membrumque ipsum, quod antea inter duas contrarias vires in∣ter se aequales immobile ac veluti aequili∣bratum manserat, jam ex arbitrio move∣tur.

28. Observandum secundò, quod in o∣mni motu duplex Terminus necessariò sit agnoscendus. Alter nimirum in parte im∣mobili; in mobili Alter. Prior rationem su∣stinet

Fundamenti, cui Musculus fixus & stabilis inhaeret, ut idem versus trahat; quicquid enim movetur, movetur super aliquo quiescente. Posterior verò ibi semper quae∣rendus est, ubi cauda sive Aponeurosis mus∣culi inseritur, ut is per sui contractionem membrum versus priorem attrahat. Et hic quidem nunc majorem, nunc minorem ob∣tinet à centro Gravitatis, sive Hypomochlio distantiam, pro majori minorive partis movendae pondere; & pro majori vel mi∣nori ipsiusmet motus efficiendi vehementia. Ubi in admirationem nos rapit summa Naturae solertia, quae in nullo alio artifi∣cio magis elucet, quam in eo, quod unius∣cujusque musculi insertio, à Centro Gra∣vitatis, sive quietis puncto elongata est, in proportione ad membri ab eo movendi pondus ac resistentiam. Cum enim (per 1. proposit. Architecton.) certissimum sit, Nullum dari motum in Centro; hinc ratio∣nem facile intelligimus, Cur in nounullis musculis, in iis potissimum, qui ad fortio∣res motus edendos sunt comparati, termi∣minus Stabilis à termino Mobili magis e∣longatur, quàm in aliis, quorum motibus minor requiritur vehementia: nempe, ut parvis etiam viribus musculus (qui alias exiguus est, & ad fortiorem motum plane ineptus) magnam molem sive pondus possit elevare: quod in musculis Brachii, Manus, Pedis, aliisque videamus. Et hinc

etiam evenit, quod in nonnullis Ossibus prominentias sive protuberantias quasdam, Epiphyses & Apophyses dictas, observemus: uti ex proposit. Architecton. ••. & 3. modo ad hanc rem rite accommodentur, eviden∣tissimè pateat.

29. His ita positis, conspicuum est, quod nullus possit fieri motus, quin & musculi agentis & membri Figura simul mutetur. Cum enim motus in una eadem∣que figura non contingat, quia Angulos ae∣quales aequalia latera subtendunt, per 6. pro∣posit. Geometricam: necessario consequens est, ut in omni motu, membri figura magis vel minus à naturali deficiat.

30. Quoniam autem Figurarum Mu∣tatio varia est, pro varia ratione Angulo∣rum; ideo (ad mentem Galeni, 1. de Motu Musculor. cap. 8.) Triplicem debemus ad∣mittere Figuram, quia nempe triplex est Angulus; Rectus, in quo, neutro muscu∣lorum agente, membrum quiescit; Obtusus, qui cum major sit recto, ideo majori latere subtenditur; & Acutus, qui à recto defi∣cit, minorique propterea linea subtenditur.

31. Jam verò, cum pro confesso sit, nullum in Media figura effici posse motum; quia in ea musculi aequaliter agunt, mem∣brum que detinent quasi in aequilibrio: igi∣tur nobis hic demonstrandum est, Quomo∣do in duabus figuris Extremis motus effi∣ciatur. Quod fit (secundum Galenum 1. de

mot. Musculor. cap. 1. & Iacobum Mullerum, cujus in Exercitatione singulari de Usu Musculorum, clariss. Gregorii Horstii ob∣servationibus & Consiliis medicinalibus inserta, doctrinam nos hic sequuti sumus) quando alter musculorum spiritibus Ani∣malibus magis adimpletur, qui sese in fi∣bras insinuant, locumque ampliorem possi∣dent: unde ipsius musculi figura mutatur, & angulus Articulationis per contractionem musculi minor efficitur, segmentumque il∣lud, quod de linea aufertur, sive coit, est in proportione ad spatium, quod membro comprehenditur. Sed ad Demonstrationem deveniamus.

[illustration]

Brachium sive superiorem ejus partem à cubito ad humerum, denotet linea C A; & Ulnam, seu inferiorem à cubito ad extre∣mos

digitos, linea A B. Sit autem C F Musculus slectens; & extendens, flectentis Autagonista, C G. Constituatur jam ali∣quod objectum movens in puncta D, ad quod assumendum Appetitus insurgens, Ulnam in B residentem impellit. Dicimus, quod quamdiu musculi hi oppositi aequa∣libus viribus agunt, finem suum Appetitus non consequatur; quia figura membri, sive Angulus Articulationis immutabilis per∣manet. Ut itaque objectum apphrehenda∣tur, necessum est, figuram illam sive angu∣lum ad proportionem motus lineae B D, musculum C F contrahere. Quia autem Angulus jam minor est & acutior, ergo & linea, quae illum subtendit, per propositiones Geometricas 5 & 6. Cum vero linea E F, sit in proportione ad lineam D B: sequi∣tur, quod tantum de longitudine musculi sit demendum. Non autem omnino abjici∣tur illa portio, quia hoc modo musculus se∣cunda vice extendi non posset; sed afflu∣entibus spiritibus locum praebet, & quasi incurvatur musculus, fitque in medio con∣vexus, lineaque illa, quae antea Chordam constituebat, mutatur in arcum, & per consequens brevior redditur. Quod erat demonstrandum.

32. Deinde, cum tres sint dimensiones; Longitudo nimirum, Latitudo & Profun∣ditas: cum{que} non una aliqua ex his dimen∣sionibus musculi Figura determinetur, sed

tribus, quae omnibus corporibus sunt communes: hinc sequitur, quod omnes musculi, qui ossibus incumbunt, dum con∣trahuntur, tantum in profundum & lati∣tudinem augeantur, quantum de longitu∣dine deperditur; eminentiorem enim cor∣poris molem habent. Quibus vero, dum tenduntur, mollities sedis cedit: his ma∣jor pars corporis occultatur; ut solertissi∣mè disserit Galenus, de mot. Musculor. 2. cap. 9. Et ex Geometric. proposit. 5, 7, 8, 9, & 10. verificatur; ubi Rectilineo aequale constituitur Quadratum.

Demonstrati••.

[illustration]

Sit Parallelogrammum A B C D. muscu∣lum Bicipitem in Extensionis positione representans; & huic aequale Quadratum B E G F. significans eundem musculum in Contractione. Dicimus, quod musculo in

priori figura extenso, nihil sit detractum jam contracto in secunda: sed, quia Qua∣dratum musculi B E G F. aequale est Paral∣lelogrammo A B C D; ideo sequitur, quod superficies musculi omnino sit eadem in u∣traque positione, & quod pars illa G D. in latitudinem mutata, sit in proportione ad lineam A D. quae motum localem deter∣minat.

33. Praeterea, si ad dicta attentè respexe∣ris, rationem facile percipies, quomodo in motu duo musculi sibi mvicem oppositi sint necessarii. Cum enim membra ferme omnia in contrarias partes moveri debeant; & im∣possibile sit, units idemque mufculus con∣trariis motibus inserviat: igitur duos Con∣tratios singulis membris affixit Natura; al∣terum qui membrum contrahat se contra∣hendo; alterum, qui se pariter contrahendo membrum extendat. Qui autem contrahit, semper agit: qui vero extenditur, ociosus manet, & cum parte mobili transfertur.

34. Excipias tamen hic nonnullos muscu∣los, qui partium illarum, quibus inferti sunt, motibus efficiendis adeo videntur suf∣ficientes, ut iis nil opus sit Antagonista∣rum. Hujus autem sortis sunt musculi Cir∣culares, quorum motus peculiares facillimè ex praemissis principiis Mathematicis pos∣sunt explicari, Cum enim omnis musculus Circularis circularibus donetur Fibris; omnisque Contractio fiat secundum conti∣nuitatem

lineae: manifesto sequitur, quod musculus Circularis in sese versus centrum coeat, partemque cui praesidet, necessario claudat; quemadmodum in Ani & Vesicae Sphincteribus, itemque in orbiculari pal∣pebrarum Clausore fieri videmus.

35. Sed Quaeres forsan, Cur, Cum Clau∣sori Apertor palpebrarum opponatur, Ani tamen & Vesicae Sphincteribus desint muscu∣li Antagonistae? Dicimus itaque, quod sin∣gularitatis hujus ratio in eo potissimum consistere videatur, quod dicti sphincteres non aperiantur ad voluntatis imperium im∣mediatè, sive ex influxu spirituum, quibus reliqui omnes musculi moventur; sed mera Excrementorum copia, partes inter excer∣nendum urgente, eoque pacto sphincterum quoque fibras circulares à centro periphe∣riam versus forti••èr extendente. Unde con∣tingit, ut etiam in mortuorum corporibus nec urina, nec alvi excrementa facile ef∣fluant post mortem.

36. Et haec quidem de motu Musculo∣rum, deque mirabili artificio Geometrico à Natura (cujus opera omnia admirabilia plane sunt atque divina) in eorum Fabrica demonstrato, in Genere sufficiant. Argumen∣tum (quo tamen nullum profecto theorema magnificentius quaesieris, nec didiceris uti∣lius) pluribus, & ad particularia us{que} prose∣qui; Lectoris inscitiam tacitè arguentis esse videretur, vel hominis saltem esset otio

abutentis suo, & solilucem soenerari praepostere gestientis. Addam itaque duntaxat, coronidis loco, piam hanc confessionem; Sapientiffimum scilicet Creatorem, ut in ma∣jori Mundo, ita & in Hominis Microcosmo, omnia fecisse numero, pondere & mensura.