The dictionary of syr Thomas Eliot knyght

THO. ELIOTA EQVES LEC∣TORIBVS VERE DOCTIS.

ETSI NIHIL DVBITO DE VESTRO candore, pru∣dentia, ac benignitate lectores candidissimi, metus tamen liuoris alieni me uehementer cogit, ut in huius operis prin¦cipio uos aggrediar praeoccupatione quadam, non tamen artificiosa, sed per{quam} simplici ac uerecunda: qua solum er∣ratula, perpauca nimirum deprecando, morsus inuidorum, qui nusquàm non sunt, facilius euitarem. Nostis optumi uiri {quam} periculoso certamine, lis adhuc pendeat inter huius aetatis medicos de re herbaria: qua, me her∣cle, ut nihil extet humanae saluti conducibilius, si probe cognoscatur: ita nihil penè deterius, aut magis noxium, si quic{quam} in ea, male intelligendo, quod lectori futurum sit fraudi, perperam committatur: quod cum ipse cognorim, alioqui cupidus redigendi in hos cōmentarios quorumcun{que} uerborum quae apud latinos authores reperiantur, sensus integros ac ge∣nuinos: coepi cum quibusdam herbariis ac pharmacopolis agere, quos existimaueram ea in re per{quam} gnaros fuisse, ac perdiligentes, ut stirpium non solum nomina, uerum etiam figuras ipsas mihi scribenti suppedita∣rent. at homines uel improbe suam ignorantiam dissimulantes, uel ut mihi imponerent (quod magis existimo) turpiter mentiētes, alias figuras, alia{que} nomina mihi praebuerūt, quā earundē herbarū fuisse, quas ego nosse cupiebam, postea diligentius inuestigando per meipsum comperi: quo factum est, ut ab his delusus, uel potius proditus, aliquot herbas ac arbo∣res aliena fide male deceptus, huic Dictionario sub falsis nominibus in∣seruerim: quod tandem cum ex solidioris doctrinae uiris, sero propemo∣dum consultis, tum ex inquisitione perdiligenti, tam in libris Dioscori∣dis et Galeni, {quam} in ipsis styrpibus a me iā uisis ac multo penitius consyde∣ratis deprehendissem, adeo tantae negligentiae me certe poenituit, ut eo no∣mine tot mensiū labores (ut mihi uidebatur inaniter exhaustos) flammis consumpsissem: ni me potentissimi, ac longe sapientissimi Principis no∣stri Henrici octaui Regis Angliae numen, interpellasset: cui meam fidem in perficiundo hoc negotio paulo ante obstrinxeram: facturum igitur me satis existimabam uobis uestri{que} similibus, uiris uti{que} bonis aeque at{que} do∣ctis, si in tabellam, appendicem huic epistolae, herbarum uocabula uel a me perperam interpretata, uel non satis cognita diligenter coegero, quo minore cum periculo lectores quicquid mihi deciderit imprudēti resar∣cire possint. Abest enim {quam} plurimum, ut huiusce rei me quic{quam} pudeat, cum in manibus tractentur cottidie libri doctissimorum hominum, ter∣tium aut quartum recogniti, nouis{que} additionibus iterum at{que} iterum in

lucem aediti, quod hercle cur mihi tantum non liceat, ne{que} moribus ne dū legibus ullus quisquam praeiudicauerit. Sed mihi obiicient aemuli, multa quidem uerba, quae apud Calepinum reperiantur, uel à me sponte praeter∣missa, uel mihi nimium festinanti stolide dilapsa. Neutrum confitebor hercle nam cum primum statuissem Dictionarium latino anglicum (ita iam lubet rei nouae, nouum nomen effingere) pro quodam meo nepote cōficere: in animo tum erat ne{que} plureis graecas dictiones aggerere, {quam} quae uideri possent ualde necessariae, ad eos authores intelligendum, qui latine scribentes clarissimi reputantur. Igitur non alia graeca uocabula desumpsi mihi, quā ea quae uel in ciuitatem receptae (ut dicere solent) locum quem∣piam apud probatum aliquem authorem adornassent, aut maiorem copi∣am, aut sensum illustriorem praebuissent. caetera quaecun{que} penes huius∣modi authores uel nus{quam} reperta, uel ab iis ipsis circumscripta, ne meam operam in depingendis chartis nimium otiosis imprudenter luderem, libenter praetermisi, quod scirem, graecas literas nosce cupientibus, aliorū librorum, quos Lexica uocant, haud minorem copiam extare, nec mihi duos parietes de una fidelia dealbare admodum uacabat: nam quid per deum immortalem arrogantius dici possit? quid equidem stultius? {quam} in latino Dictionario ex uerbis graecis, aceruos ingentes colligere, miscella∣neas{que} cōsarsinare, cum ad rem literariam plaera{que} nihil faciant, imo non∣num{quam} officiant cum inquirentem sedulo latinam aliquam dictionem, di∣u••••us {quam} par sit retineant. Deni{que} praetermisi nimia uetustate iam obsoleta uocabula, quae Terentii, Plauti{que} uenerandam antiquitatem longe praece∣dere, aut plebeiorum sordes nimium olere uideantur. tum quod autho∣res quibus usui fuerunt eiusmodi uoces nus{quam} extent: tum quod nulla in re, latine loquentibus utiles, plurimum stylo, puritati{que} sermonis officere uehementer poterint. Si quis obscoena uocabula desyderet, quibus iacen∣tem uenerem inter legendum suscitare queat: alios dictionarios consu∣lat, meū{que} contemnat, hoc nomine (si lubet) quod eiuscemodi uocibus careat. Noueram humani sensus quantum fuerint semper ad incendium prompti, si delitescentem igniculum ex lasciuiusculis uerbulis uel mo∣dicè delibauerint: sciebam quam auidi sint homines tam foede, ac demū poenitendae uoluptatis illecebris animos perluendi, quā praecipites fuerīt ad exequendū, quod libido suaserit. Praeterea non ignorabā ipsam Venerem non tantopere solicitatam omnino quiescere: leuiores{que} impressiones efficere. Malebam igitur (conscius futurae rationis, quam apud Christū iudicem initurus sum) uideri quibusdam gratum aliquid subtrahere, ob id{que} male audire apud cinoedos {quam}libet procaces: quam damno cum meo tum aliorum inexpiabili, facem saeuienti Cupidini, lasciua uerbositate

subministrare. Viculos quosdam, pariter at{que} rinulos et monticulos ad∣modum ignobiles, quos extra Cosmographorum tabulas, uel nus{quam} re∣perietis uel per{quam} raro, id tamen cum sui situs descriptione satis commoda non curarim tantopere, ut in his uellem tempus & chartam inaniter deco∣quere, contemptus idem accidit in otiosis nominibus, quae neque tropū afferant, nec in quopiam authore fabulam illustrent. Ceterum pro tam inani farragine comparaui lectoribus suppellectilem longe commodio∣rem, ex his dictionibus, quae in legendis authoribus, ob sensus diuersi∣tatem, haud mediocrem difficultatem afferant. Adieci praeter herbarum ac piscium cognomina, quorum nullus dictionarius ante hunc meminit (ni fallor) mensuras ac pondera, tam ueterum graecorum at{que} latinorum {quam} etiam Hebreorum. hanc equidem operam, cunctis hominibus qui in literis tum sacris, tum prophanis studiosè uersentur, me pulchre nauasse iudicaueritis, quoties memineritis, quàm insigni uecordia ad lectionem iucundissimam rei tam uulgaris ignorantia per docti homines caecutire ui∣deantur. Tandem ne nimis longa praefacione, uobis in rebus maioribus at{que} grauioribus occupatis, potius fastidium {quam} benefitium afferam, id bre¦uiter a uobis impetrare cupio, ut meam uoluntatem in hac re aequi boni{que} consulatis. cogitetis{que} apud uosipsos, id operis iam coeptum ab equite britanno, barbarissimo scilicet, utpote in paternis tantum aedibus educato, nec ab anno aetatis duodecimo ab altero quopiam preceptore literis instructo, sibi ipsi nimirum duce tam in scientiis liberalibus, {quam} in utraquè philosophia: quod procul abest, ut ostentando di∣cam uel arroganter: sed ut gratiis DEO OPT. MAX. cum a me tum ab his, quibus hic meus liber fuerit utilis, utrin{que} redditis: alii musarum uberiori benefitio freti, meo quidem exemplo, pa∣rem aut maiorem operam aggredi, pro sua Republica non dubita∣rent. Vos ualete, memo∣res, primos conatus, cuiquam scriben∣ti, uix un∣quam feliciter cecidisse.