Reformatio legum ecclesiasticarum ex authoritate primum Regis Henrici. 8. inchoata: deinde per Regem Edouardum 6. prouecta, adauctaq́[ue] in hunc modum, atq[ue] nunc ad pleniorem ipsarum reformationem in lucem ædita.

DE ADMITTENDIS AD ECCLESIASTICA BENE∣FICIA.

Cap. 1.

OVemadmodum Rcipublicae status ruit, cū a stupidis & flagitiosis & ardentibus am∣bitione viris temperatur, sic Ecclesia Des nostris hisce temporibus grauissimè labo∣rat, quomam illorum curae cōmittitur qui tam praeclarum ad munus obeundum om∣ninò sunt inepti: qua in re multum, & longè longe{que} pluri∣mum ab illis beati Pauli formulis recessum est, de quibus ad Titum, & Timotheum praescripsit. Quapropter 〈◊〉〈◊〉 tam insigni nostrarum Ecclesiarum cladi maturū aliquod remedium a nobis inueniendum est.

¶Diligenter in Ministros inquirendū. Cap. 2.

OMnes quibus aliqua ratione sacerdotium obuenit, di∣ligentissime ritu, & praescripto legum nostrarum exple∣rentur

& pernoscantur, ne temerè cuiquam Episcopus ma∣num imponat, & alienorum criminum particeps sit. Nec admittatur vllus ad Ecclesiam administrandam, iusi prius ritè fuerit examinatus.

¶Patronorum officium. Cap. 3.

PRetereà patronis benesiciorum Ecclesiasticorum precipi∣mus, vt omnibus seclusis, vel nccessitudinum, vel quo∣rumcun{que} respectuum affectibus, illorum rationem habeant qui munus hoc sacrum ad quod adhibendi sunt possint, & velint omnibus partibus implere. Nec enim sacerdotia de∣lata sunt ad patronos, vt illa circumciderent, aut de illis de∣praedarentur, sed vt illorum praesidio & side tutò conquie∣scerent.

¶Patronorum delinquentium poena. Cap. 4.

VEhementer patronorum interest, ne turpiter & auarè sibi quacun{que} conuentione praecaueant in beneficiorum collationibus, de retinendis aedisiciis, subducendis decimis, aut vllo se cōtaminent flagitioso quaestu. Quorū si quic{que} in hoc genere fuerit cōtra leges nostras quacun{que} ratione con∣uentū, Patronus collocationis ius illius tēporis amittet. De∣inde qui iure fuerat collocationis vsurus, quoniam ad ini∣quam transactionem suam voluntatem accommodauit, & sacerdotio carebit quod illi designabatur, & ab allis omni∣bus quae consequi poterat excludetur.

¶Sacerdotia vacua non esse oportere, ne{que} antequā vacuerint conferri. Cap. 5.

SAcerdotia diu vacua iacere non debent. Ita{que} nisi spatio sex mensium postquā vacua facta sunt, patroni nouos il∣lis

lis 〈◊〉〈◊〉 designauerint ipso beneficio designationis illo quidem tempore carebunt, & tamen in collocandis sacerdo∣tijs 〈◊〉〈◊〉 properari nolumus, nec patimur vt patroni certam illorum spem cui{quam} vlla scriptorum, aut pignerum, aut pactorum cautione faciant, priusquā vacua sint. Nam 〈◊〉〈◊〉 conuentiones magnam sccum vim incommodo∣rum asferunt. Ita{que} qui talem vllam sacerdotiorum mini∣mè vacuorum spem faciunt, ius collocationis illius temporis amittent, & qui ad nondum vacua sic adspirauerunt ne ad vacua quidem post assumentur, & etiam ab omnibus alijs submouebuntur.

¶Ius designationis a Patrono ad quos deuoluatur. Cap. 6.

QVoties Patronus designationis ius amittit, illud in Epi∣scopum transire placet, qui spatio sex mensium si ne∣glexerit, in vacuum sacerdotium idoneū aliquem impone∣re ius in Archiepiscopum transferetur, qui sex mensibus (a quo tempore certior factus est) illo iure si non vtatur, nos illud ipsi nobis sumemus. Et si nobis etiam, ex quo id nouimus, sex menses effluxerint sacerdotium vacuum non collocantibus, ad patronum rursus ius suum deuoluetur, & sic in eodem semper orbe circumferatur illis quas nomina∣uimus personis mutuò sibi succeaetibus, donèc tandem ali∣quis eorum praescripto tempore ius collocationis exequatur.

¶Cognitores adhibendos esse. Cap. 7.

QVoniam explorandam esse diximus & excutiendam il∣lorum doctrinam, & probitatem qui sacerdotiorū par∣ticipes erunt. Primum Episcopus ipse certos cognitores eli∣gat. Deinde quoniam haec cura peculiaris Archidiaconorū esse debet, illos in iure suo nolumus interpellare, sed vniuer∣sum

hoc cognitionis negotium illis informandum, & per∣tractandum relinquimus, hoc interim prouiso, collegas vt vocent ad se, quos Episcopus cognitores designauerit, quorū perspecta fuit grauis morum integritas, & in quibus sacra∣rum Scripturarum scientia cum vsu coniuncta sit & peri∣tia gubernandarum Ecclesiarum. Et etiam Episcopum in primis optabile est ipsum (si fieri potest) in hoc cognitionis negotio versari. Munus enim hoc vnum est ex omnibus summum, & maximum in quo status Ecclesiarum preci∣puè fundatus est. Quare si minutioribus in plaeris{que} causis Ecclesiarum Episcoporum praesentia flagitatur, eam in hoc sanè principali numere desiderari minimè conuenit.

¶Iuramentum cognitioni praeponendum esse. Cap. 8.

NOlumus ad cognitionem descendi, donec iuramentum a petitore fuerit requisitum, vt verè sincerè{que} res∣pōdeat ad omnia quae fuerint ab illo quaesita modo praesentē ad cognitionem pertineāt. Deinde in omnes vitae partes di∣ligenter inquiretur & in doctrinam penitus intrabitur, ne fortè vel inscitia, vel sciētia peruersa laboret, aut corrupta.

¶In doctrina quid querendum sit. Cap. 9.

QVantum autem ad doctrinam illorum spectat qui sunt ad Ecclesiarum moderationem admouendi, hijs potissi∣mum vijs cognitionem procedere volumus vt corum sen∣tentiae de side Catholica peruestigentur, & sacrosancto tri∣nitatis misterio, quantum quidem in illis necessariò creden∣dum, proximo loco de sacrarum Scripturarum libris quos canonicos appellant, qualem{que} credant & quantam sacra∣rum scripturarum authoritatem. Succedant 〈◊〉〈◊〉 recentiores nostrorum temporum. In summa 〈◊〉〈◊〉 membratìm, & per partes explicēt in 〈◊〉〈◊〉 〈◊〉〈◊〉 religio∣nis

capita breuiter decursa sunt.

¶Cognoscendum esse an haeretici sint. Cap. 10.

QVoniam autem planè sciri debet, an vlla sint infecti fal∣sa doctrina, quaerendum ex illis erit quid de materijs vniucrsis sentiant quas in caput de haereticis conijciendas 〈◊〉〈◊〉. Et ad has interrogationes qui non conuenienter & rectè responderint, cognitorum iudicio, vel qui sacrarum scripturarum scientiae sint expertes, repudientur. Si verò fuerint haec in illis bene constituta, tum demum ad reliqua pergendum erit.

¶Cognitores quid primum requirent. Cap. 11.

ET primum quidem cognitores ex illo sciscitentur, an ad illa beati Pauli precepta se velit accommodare, quae sint ad Timotheum his verbis, Tu verò vigila, in omnibus labora, opus fac Euangelistae, ministerium tuum im∣ple, vt Ecclesiam suam ad quam apponetur, quantum vi∣res ferent assiduitate semper administret, & deinde suum illi planè & apertè declaretur officium quod in sacerdotio debet exercere.

¶Vnicum esse oportere sacerdotium vnius ministri. Cap. 12.

QVoniam multis sacerdotijs in vnum ministrum concur∣rentibus singulis munus recte perfectè{que} satisfieri ne∣cesse est, & minus viris doctis (qui ad huc egent ne{que} illis prospectum est) consuli potest, percontentur a candidato co∣gnitores an vllum habeat praesens sacerdotium: & si confi∣teatur habere se, secundum non impetret quod ab illis pe∣tit: alioqui prius sacerdotium volumus vacuum fieri, ac si

possessor cius obijsset, erit{que} patroni ius & officium loco cius alium quempiam designandi.

¶Priuilegia pluralitatum vt vocant tol∣lenda. Cap. 13.

PRiuilegia quorum authoritate multa sacerdotia possint in vnum ministrum confluere, posthac nemini volumus indulgeri. Attamen his qui hactenùs impetrarunt vt plu∣ra sibi permittantur administranda sacerdotia, nostrā hanc legem fraudi esse nolumus, quo minus acquisitis priuilegijs liberè fruantur.

¶Absentiae quae possint esse causae. Cap. 14.

QVicun{que} vel annis fuerit grauis, vel morborum incursio∣ne multum extenuatus, vt suo munere fungi non va∣leat, vel si quācun{que} instam aliam habeat temporariae cuius∣dam absentiae causam Episcopo opprobandam, propter quā illum aliquandiu sacerdotio necesse sit abesse, tamen hoc in∣terim perspiciendum erit vt probum, & laudabilem vica∣rium suo in loco collocet. Et diligenter Episcopi vigilent, ne cuiuscun{que} rei respectu dolose quisquam aut astutè diutius quàm necessitas vrget a sacerdotio suo sinatur abesse.

¶Quo tempore sit adeundum sacerdotium. Cap. 15.

QVoniam hoc a nobis prius constitutum est vt vnusquis{que} suo in sacerdotio permaneat, nisi temporaria quaedam priuilegia nonnullos aliquando liberauerit, hoc etiam adiū∣ctum sit, vt cùm peracta cognitione quisquam per ordina∣rij literas ad sacerdotium adhibetur, duorum mensium spa∣tio continuò subsequentium in sacerdotium commeet, nisi morbus aut vehemens necessit as cui parendum sit, illum di∣stineat, quod si secùs fecerit, & sacerdotium praesens illi pe∣ribit

& etiam ab alijs omnibus submouebitur.

¶Officium prebendariorum. Cap. 16.

IMmunitatem quandam omnium munerum habere sole∣bant qui benesicijs prius Ecclesiasticis fruebantur, cura∣rum, (vt ipsi interpretati & etiam loquuti sunt) experti∣bus: Nos autem praedidicimus Ecclesiarū vtilitatibus om∣nes inseruire debere, quicun{que} viuūt Ecclesiae prouentibus. Igitur tum canonicis tum praebendarijs qui certa sibi non habēt in Ecclesiis dispertita munera, negotium hoc damus, vt Ecclesias docendo, concionando, morbis vel rebus aduer∣sis depressos solando, reliqua{que} pietatis officia communican∣do subleuent, vel alijs quibuscun{que} vijs legitimis & rectis quas Episcopus & decanus Ecclesiae praescripserint.

¶Quinquennij absentiam prebendarijs indulgeri. Cap. 17.

HOc autem illis indulgemus, qui vel ad praebendas, vel ad canonicatus, vet ad beneficia certorum munerum expertia sunt adserti, quinquennium vt doctrinarum stu∣dijs in academijs impendant, hoc adiecto, singulis vt annis literas seribant cùm ad Episcopum tùm ad integram socie∣tatem quam capitulum vocant, in quibus fideliter rationem vitae reddant & morum & progressionis in doctrina. Cum autem absumptum est quinquennium, in sua beneficia vel Ecclesiastica munera rursus introire cogantur.

¶De natalibus ministrorum. Cap. 18.

Post quam de vita plenè cognitum est, de religione, de scientia, de voluntate sacerdotium administrandi, & in eo remanendi, tandem etiam ad natales & ortus illorum descendatur. Et quan{que} stupris parentum & adulterijs, filij non premuntur quantum quidem ad immortalitatem vitae 〈◊〉〈◊〉 futurae pertinet, tamen Deus quoniā immenso quo∣dam

& grandi stuprorum & adulteriorum, & flagitiosarū libidinum odio liberos vitio procreatos vehementer interdū affligit, & successores eorum obterit, & propter eandem pa∣trum impuritatem filios in veteri testamento ab Ecclesiae administratione depulit: nos diuinae seueritatis exemplum sequuti, tales vitio generatos filios a contrectatione munerū Ecclesiasticorum abarcemus, nisi forte singulares quidam existant eximijs donis instructi, quae sicin illis luceant, vt priores natalium sordes obscurentur aut virtutum 〈◊〉〈◊〉 compensentur, aut nisi summa sit in Ecclesia 〈◊〉〈◊〉 paucitas.

¶Patronorum nothos ab Ecclesiarum cura remouendos effe. Cap. 19.

QVorundam tanta est patronorum impudentia, suos vt liberos ex adulterijs & stupris susceptos in illas Ec∣clesias intrudāt, quarum ad illos ius designationis pertinet, qui cùm paternarum libidinum intempestiui testes sint, po∣tius quàm Ecclesiarum apti ministri, peccandi{que} quandam authoritatcm afferat tam ingens illorum habita ratio, hu∣iusmodi omnes beneficiorum collocationes prorsus irritas esse volumus, & patronos pro eo tempore collocationis iure priuari.

¶Vitijs quibusuis corporum ministros non arceri a Sacerdotijs. Cap. 20.

OFfensiones corporum, quae prius homines a susceptione munerum Ecclesiasticorum secludebant, tantum post∣hac momentum non habebunt, vt illis 〈◊〉〈◊〉 generis fuerint vir doctus & probus ab administrando sacerdotio summoueatur. Illorum tamen diligens erit habenda consi∣deratio qui gerendi muneris Ecclesiastici faculiatem vel

omnino perimunt, vt planè corrumpunt, vt caecitas lectio∣nis officium tollit, ad quod Paulus Timotheū incitat: rur∣sus in ministro si lingua sic titubauerit, vel adhaeserit, vel quacun{que} calamitate tantoperè vitiata fuerit, vt in concio∣ne a suis non poterit intelligi, fructum in illo maximum sui muneris interire necesse est. Praeterea si vultu minister sic detorqueatur, spiritum adco tetrum habeat & asperna∣bilem, vt homines ab illius consuetudine colloquio{que} resi∣liant, & ita nec publicum nec priuatum, vèl consilium vèl solationem, aliorum necessitatibus impartire possit, deside∣rari penè omnia in illo videmus, quae suum ad officium per∣tinēt. Igitur has grandes, & immanes corporum clades qui sic inustas habent, vt sacrarū in illis rerum libera non possit administratio procedere, minimè ad dignitatem sacerdotio∣rum gubernādorum perueniant: sed minutiores offensiun∣culae licet inspersae sint, illos a sacerdotijs non distinebunt, nec earum deformitatem pecunia redimere debent.

¶AEtas ministrorum. Cap. 21.

SEquitur aetas quae non est in Ecclesiae ministris negligen∣da, quoniam annorū maturitas authoritatem affert, & adolescentiae temeritas occupationi sanctissimorum mune∣rum & seueritati vix conuenire potest. Igitur in Episcopis, Decanis Ecclesiarum cathedralium, & Archidiaconis, quo∣rum maxima perfectio morum esse debet, tricesimum annū expectari volumus, in parochijs vt vocāt vicesimum quin∣tum, in prebēdarijs eundem siquidem cura sit illis, vlla cer∣torum hominum commissa quos & concionandi laborem, & sacramentorum communicandorum oportet subire, quo∣tiès vel Episcopi, vel praesides haec illorum curae commit∣tunt. Ita{que} volumus illos respectu studiorum ad Academias ablegari, doctrinam enim & omnem reliquam facultatem

illos secum oportet adferre prius{quam} ingrediantur ad Ecclesia∣stica munera.

¶AEtas liberorum praebendariorum. Cap. 22.

IN liberioribus illis & solutioribus praebendis quae certos greges non curant, iuuenes collocari possunt qui vicesimū primū annum impleuerunt, si caetera cognitores in illis ani∣maduerterint rectè comparata, quibus hoc etiam indulgeri potest, vt si diaconi fuerint, addiscēdarum causa sacrarum scripturarum ad Academias aliquandiu diuersentur, sed ille secessus omninò debet quinquenij spatio desiniri, quo exacto nisipresbiterij gradu initientur, & praebenda iam adepta priuabuntur, & ad restituendos fructus superiori∣bus annis ex ea perceptos censuris Ecclesiasticis adigentur.

¶Cognitorum qualis diligentia re∣quiratur. Cap. 23.

COgnitores ipsi magna vigilantia summa{que} debent assi∣duitate, & integritate suum implere. Quod si quisquam corum preuaricatus fuerit, & vel quaestu vel gratia de iure formularum decesserit, in hac vniuersa cognitione praesti∣tutarum, non solum ea de re Christo summo iudici respon∣debit, verum etiam Episcopi cum requisitus fuerit cogetur iudicium censuram{que} subire.

¶Forma iuramenti ministrorum. Cap. 24.

EXtremo loco cum finis erit totius cognitionis, si persona videbitur ad suscipiendum sacerdotium apta, iura∣mento tenebitur ad illa que sequuntur praesianda. Principio se permansurum in recepta fide, vera{que} religione, toto vitae spatio, piorum{que} semper institutorum retinentissimum fore:

Monarchiam & tyrannidem Romani pontificis non agni∣turum: Regem Angliae culturum, & vener aturum Eccle∣siae Anglicanae summū caput in terris post Christum. De∣inde reuerentiam, fidem, & summissionem suo exhibiturū Episcopo, quod omnia honesta, & sancta illius mandata ni∣hil de iure diminuturum Ecclesiae sibi commissae, praeterea nec anteà dedisse quic{quam}, nec postea daturum, aut de dando pactum intercessisse, vel intercessurum, vel ipso authore, vel alio quocun{que} procuratore, aut vicario, respectu praesentis sacerdotij quod iam sumit & si quisquam illum celans hoc in genere quicquam molitus est, se quamprimum norit Episcopo renunciaturum, & eius arbitrio cessurum parto sacerdotio: tum autem non grauaturū se Ecclesiā suā nouis, aut auctioribus pensionibus: Postremo, si forte sacris or∣dinibus adhuc imbutus non sit, spatio sex mensium conti∣nuè subsequentium, Diaconum, & deinde spatio succeden∣tis anni praesbiterum esse futurum, vel quamprimum vice∣simum quintum annum perfecerit, si fortè ante illud ad praebēdam liberiorem (vt supra diximus) admissus fuerit.

¶De ijs qui temerè in beneficia irrumpunt Ecclesiastica. Cap. 25.

ET ne quis praeceps in dignitatem, aut beneficium irruat Ecclesiasticum, volumus vt quicun{que} abs{que} ordinarij au∣thoritate, & literis illius subscripta auctenticis beneficium aliquod Ecclesiasticum occupauerit, non tantum excidit a beneficio quod iniustè inuasit, abs{que}spe vlla illius recuperandi, verumetiam nullum aliud imposte∣rùm consequi poterit, & vt eius contumacia requirit excommunicabitur, & a mini∣sterio Ecclesiastico suspendetur.