The survey of London containing the original, increase, modern estate and government of that city, methodically set down : with a memorial of those famouser acts of charity, which for publick and pious vses have been bestowed by many worshipfull citizens and benefactors : as also all the ancient and modern monuments erected in the churches, not only of those two famous cities, London and Westminster, but (now newly added) four miles compass / begun first by the pains and industry of John Stow, in the year 1598 ; afterwards inlarged by the care and diligence of A.M. in the year 1618 ; and now compleatly finished by the study & labour of A.M., H.D. and others, this present year 1633 ; whereunto, besides many additions (as appears by the contents) are annexed divers alphabetical tables, especially two, the first, an index of things, the second, a concordance of names.

DESCRIPTIO NOBILILISSIMAE Civitatis LONDONIAE.

De Situ ejusdem.

INter nobiles Vrbes orbis, quas fama celebrat, civitas Londonia, Regni Anglo∣rum sedes una est, quae fa∣mam sui latiùs diffundit, opes & merces longiùs transmittit, caput al∣tiùs extollit. Foelix est aëris salubritate, Christiana Religione, firmitate munitio∣num, natura situs, honore civium, pudici∣tia matronali, ludis etiam, quàm iucunda, & Nobilium faecunda virorum: quae singu∣la semotim libet inspicere.

De Clementia aëris.

IBi siquidem emollit animos hominum clementia Coeli, non ut sint in venerem putres, ut ne feri sint & bestiales, potius benigni & liberales.

De Religione.

ESt ibi in Ecclesia beati Pauli Episco∣palis sedes, quondam fuit Metropo∣litana, & adhuc futura creditur, si remeaverint cives in Insulam: nisi forte Beati Thomae Martyris titulus Archiepis∣copalis, & praesentia corporalis, dignitatem illam Cantuariae (ubi nunc est) conservet perpetuam. Sed cum utramque urbium ha∣rum Sanctus Thomas illustraverit, Lon∣doniam ortu, Cantuariam occasu: ipsius sancti intuitu, cum iustitiae accessu, habet al∣tera adversus alteram, quod amplius alle∣get. Sunt etiam (quod ad Christianae fidei cultum pertinet) tum in Londonia, tum in suburbano, 13. maiores Ecclesiae conven∣tuum, praeter minores parochianas, 126.

De Firmitate Vrbis.

HAbet ab Oriente arcem Palatinam, maximam & fortissimam, cuius & area, & muri à fundamento profundissimo exurgunt: cemento cum san∣guine animalium temperato. Ab occidente duo castella munitissima: muro urbis alto & magno, duplatis Heptapylae portis inter∣continuante, turrito ab Aquilone per inter∣capedines, Similiter{que} ab Austro Londo∣nia murata & turrita fuit: sed fluvius max∣imus piscosus Thamensis, mari influo reflu∣oque qui illac allabitur, maenia illa tractu temporis alluit, labefactavit, deieci••. Item sursùm ab occidente Palatium Regium emi∣net super fluvium eundem, aedificium incom∣parabile, cum autemurali, & propugnaculis, duobus millibus ab urbe; suburbano frequen∣ti continuante.

De Hortis.

VNdi{que} extra domos suburbanorum Horti civium arboribus consiti, spa∣tiosi, & speciosi, contigui habentur.

De Pascuis & Sationalibus.

ITem à Borea suno agri paseui, & pra∣torum grata planities, aquis fluvialibus interfluis: ad quas molinorum versati∣les rotae citantur cum murmure iocoso. Pro∣ximè patet foresta ingens, salcus nemorosi ferarum, latebrae cervorum, damarum, a∣prorum, & taurorum sylvestrium: Agri ur∣bis sationales non sunt teiunae glareae, sed pin∣gues Asiae campi qui faciunt laetas segetes, & suorum cultorum repleant horrea cerealis in∣gere culmi.

De Fontibus.

SVnt & circa Londoniam ab Aqui∣lone suburbani fontes praecipui aqua dulci, salubri, perspicua, & per claros rivo trepidante lapilles. Inter quos Fons Sa∣cer, Fons Clericorum, Fons Sancti Clemen∣tis nominatiores habentur, & adeuntur ce∣lebriori accessu, & maiori frequentia scho∣larum & vrbanae iuventutis in scrotinis aesti∣vis ad auram exeuniis. Vrbs sanè bona, cùm bonum habeat Dominum.

De honore Civium.

VRbs ista viris est honoratae, armis decorata, multo habitatore populosae, ut tempore bellicae cladis sub rege Stephano bello apti, ex ea exeuntes ostenta∣tui, haberentur 20000. armatorum equitum, 60. mille peditum aestimarentur. Cives Lon∣doniae ubicun{que} locorum prae omnibus aliis civibus ornatu morum, vestium & mensae, locutione, spectabiles & noti habentur.

De Matronis.

Vrbis Matronae ipsae Sabinae sunt.

De Scholis.

IN Londonia tres principales ecclesiae Scholas celebres habent de privilegio & antiquae dignitate. Plerunque tamen fa∣vore personae al••••••us, vel aliquorum docto∣rum, qui secundum Philosophiam noti & praeclari habentur, & aliae ibi sunt Scholae de gratia & permissione. Diebus festis ad ec∣clesias festivas magistri coventus celebran∣tur. Disputant scholares, quidam demon∣strativè, Dialecticè alii: alii recitant enthy∣mematae: hi meliùs perfectis utuntur Syllo∣gismis. Quidam ad estemationem exercen∣tur disputatione, quae est inter colluctantes. Alii ad veritatem, ea quae est perfectionis gratia: sophisiae simulatores agmine & in∣undatione verborum beati iudicantur. Alii paralogizantur: Oratores aliqui quandoque orationibus Rhetoricis aliquid dicunt appo∣siiè ad persuadendum, curantes artis prae∣cepta servare, & ex contingentibus nihil omittere. Fueri diversarum scholarum ver∣sibus inter se conrixantur: & de principiis artis Grammaticae, regulis praeteritorum vel futurorum contendunt: Sunt alii qui epi∣griimatibus, rithmis & metris utuntur, vetere illa triviali dicacitate, licentia Fescennina socios suppressis nominibus liberiùs lacerant, Laedorias inculantur & scommata, salibus Socraticis sociorum, vel fortè maiorum vi∣tia tangunt, vel mordacius dente rodunt The∣onino. Auditores muliùm, ridere para∣li ingemidant tremulos naso crispante ca∣chinnos.

De dispositione Vrbis.

SIngulorum officiorum exercitores, sin∣gularum rerum venditores, singula∣rism operarum suarum locatores, quo∣tidiano mane per s. sunt locis distincti om∣nes, ut officiis. Praetereà est in Londonia supra ripam fluminis inter vina in navibus, & cellis vinariis venalia, publica coquina: ibi quotidiè pro tempore est invenire cibaria fercula, assa, frixa, elixa, pisces, pisciculos, carnes grossiores pauperibus, delicatiores di∣vitibus, venationum, avium, avicularum. Si subitò veniant ad aliquem civium amici fatigati ex itinere, nec libeat ieiunis expe∣ctare, ut novi cibi emantur, cequantur, dant famuli manibus limphas panesque, interim adripam curritur, ibi presso sunt omnia de∣siderabilia. Quantal bet militum vel peri∣grinorum infinitas intrat urbem, qualibet dici vel noctis hora, vel ab urbe extitura, ne vel hi nimium ieiunent, vel alii impransi exeant, illuc si placeat divertunt, & se pro∣modo suo singuli reficiunt: qui se curare volunt molliter, accipenserem vel aliam a∣vem

vel attagen Ionicum non quaerant, ap∣positis quae ibi inveniuntur deliciis: Haec equidem publica, coquina est & civitati plurimum expediens, & ad Civitatem per∣tinens: Hinc est quod legitur in Georgia Platonis, juxtae medicinam esse coquorum officium, simulantium & adulationem quartae particulae civilitatis. Est ibi extra unam portarum statim in suburbio quidam planus campus re & nomine. Omni sexta feria, nisi sit major festivitas prae ceptae so∣lemnitatis, est ihi celebre spectaculorum no∣bilium equorum venalium. Spectaturi vel empturi veniunt, qui in urbe adsunt, comi∣tes, harones, milites, cives plurimi. Iuvat videre gradarios succussatura nitente su∣aviter ambulantes: pedibus later aliter si∣mul erectis, quasi à subalternis, & demissis: Hinc equos, qui armigeris magis conveni∣unt, durius incedentes, sed expeditè tamen, qui quasi à contra dictoribus pedes simul ele∣vant & deponunt: Hinc nobiles pullos ju∣niores, qui nondum fraeno bene assueti, al∣tius incedunt, & mollia crura reponunt: Hinc summarios membris validis & vege∣tis. Hinc dextrarios precioses, elegan∣tis formae, staturae honestae, micantes auri∣bus, cervicibus arduis, clunibus obesis.

In horum incessu spectant emptores, pri∣mo passum suaviorem, postea motum citatio∣rem, qui est quasi à contrariis pedibus ante∣rioribus simul solo amotis & admotis, & posterioribus similiter. Cum talium soni pedum cursus imminet, & aliorum fortè qui similiter sunt in genere suo ad vectu∣ram validi, ad cursuram vegeti: clamor at∣tollitur, vulgares equos in partem ire praeci∣pitur: Sessores alipidum pueri tres simul, aliquando bini ex condicto & bini certami∣ni sepraeparant docti equis imperitare, in∣domitorum lupatis temperant fraen••s ora: hoc maximè praecavent, ne alteralteri con∣cursum praeripiat. Et qui similiter pro mo∣do suo ad certamen cursus illius attollunt; tremunt artus, morae impatientes, stare loco nesciunt, facto signo membra extendunt, cur∣sum rapiunt, agilitate pervicaci feruntur: certant c••ssores laudis amore, spe victoriae, equis admissis subdere calcaria, & nec mi∣nus urgere eos virgis & ciere clamoribus. Putares omnia in motu esse, secundum Heraclitum, & falsam omnino Zenonis sen∣tentiam, dicentis, quoniam, non continget moveri, neque stadium pertransire. Parte alia stant serosim rusticorum peculia, agro∣rum instrumenta, sues longis lateribus, vac∣cae distentis vberibus, corpora magna boum, lanigerumque pecus: stant ibi aptae a∣ratris, trahis & bigis equae: quarundam ventres foetibus tument: alias editi foetus obeunt pulli lasciviores, sequela insepara∣bilis.

Ad hanc urbē ex omni natione quae sub coelo est, navalia gaudent institores habere commercia. Aurum mittit Arabs, species & thura Sabaeus, Arma Scythes, oleum palmarum divite silva. Pingue solum Ba∣bylon, Nilus lapides preciosos. Seres pur∣pureas vestes. Norwegi, Russi, varium, grisium, sabelinas: Galli sua vina. Vrbe Roma secundum Chronicorum fidem satis antiquior est. Ab eisdem quippe patribus Trojanis haec prius à Bruto condita est, quàm a Remo & Romulo. Vnde & ad∣huc antiquis eisdem utuntur legibus com∣munibus institutis. Haec similiter illi re∣gionibus est distincta: habet annuos pro consulibus vicecomites: habet senatoriam dignitatem & magistratus minores: Eluvi∣ones & aquaeductus in vicis: Ad genera cau∣sarum deliberativae, demonstrativae, judi∣cialis loca sua, fora singula: habet sua die∣bus statutis comitia. Non puto urbem esse, in qua sint probabiliores consuetudines, in ecclesiis visitandis, ordinatis Dei honoran∣dis, festis feriandis, eleemosynis dandis, in hospitibus suscipiendis, in desponsationibus firmandis, matrimoniis contrahendis, nup∣tiis celebrandis, conviviis ornandis, coni∣vis hilarandis, etiam in exequiis curan∣dis & cadaveribus humandis. Solae pestes Londini sunt, immoderata stultorum pota∣tio, & frequens incendium. Ad haec om∣nes ferè Episcopi, Abbates, & Magnates Angliae, quasicives & municipes sunt ur∣bis Londoniae: sui ibi habentes aedifi••ia prae∣clara, vbi se recipiunt, ubi divites impensas faciunt, ad consilia, ad conventus celebres in urbem evocati, a Domino rege, vel Me∣tropolitano suo, seu propiis tracti nego∣tiis.

De Ludis.

AMplius & ad ludos urbis venia∣mus, quoniam non expedit utilem tantum & seriam urbem esse, nisi dulcis etiam sit, & iucunda. Vnde & in sigillis summorum Pontificum, us{que} ad tem∣por a Leonis Papae, ex altera parte Bullae, sculpto per impressionem piscatore Petro, &

supra eum clave quasimanu Dei de coelis ei porrecta & circa eum versu,

Tu pro me navem liquisti, suscipe clavem.

Ex altera parte impressa erat urbs, & Scriptura ista, Aurea Roma. Item ad laudem Caesaris Augusti, & Romae di∣ctum est:

Nocte pluit tota, redueunt spectacu∣la mane,

Divisum imperium cum Iove Cae∣sar habes.

Londonia pro spectaculis theatralibus, pro ludis scenicis, ludos habet sanctiores, repraesentationes miraculorum, quae sancti Confessores operati sunt, sea repraesentatio∣nes passionum, quibus claruit constantia Martyrum. Praeterea quotannis die, quae dicitur Carnivale, ut à puerorum ludis incipiamus (omnes enim pueri fuimus) scholarum singuli pueri suos apportans ma∣gistro suo gallos gallinaceos pugnatores, & totum illud antemeridianum datur ludo puerorum vacantium, spectare in scholis su∣orum pugnas gallorum. Post Prandium exit in campos omnis iuventus vrbis ad lu∣sum pilae celebrem. Singulorum stud••orum scholares suam habent pilam: singulorum officiorum urbis exercitores suam singuli pilam in manibus. Majores natu patres & divites urbis, in equis spectatum veni∣unt certamina juniorum, & modo suo in∣veniuntur cum juvenibus, & excitari vi∣detur in eis motus caloris naturalis, con∣templatione tanti motus & participatione gaudiorum adolescentiae liberioris. Singulis diebus dominicis in Quadragesima post prandia, exit in campos juvenum recens ex∣amen in equis bellicosis: in equis certa∣mine primis: quorum quisque aptus & in gyros currere doctus equus. Erumpunt à portis catervatim filii civium laici, in∣structi lanceis & scutis militaribus, juni∣ores hastalibus ferro dempto praefurcatis, simulachra belli cient & agonisticam ex∣ercent militarem. Adveniunt & plurimi Aulici, Rege in vicino posito, & de familiis Consulum & Baronum ephebi: nondum cin∣gulo donati militiae gratia concertandi. Accendit singulos spes victoriae: equi feri adhinniunt, tremunt artus, fraenos man∣dunt, impatientes morae stare loco nesciunt. Cum tandem, Sonipedum rapit ungula cursum, sessores adolescentes divisis ag∣minibus, hi praecedentibus instant, nec asse∣quuntur hi socios dejiciunt & praetervo∣lant. In feriis Paschalibus ludunt quasi praelia navalia: in arbore ••iquidem medi∣amna scuto fortior innexo, navicula remo & raptu fluminis cita, in prora stantem habet juvenem, scutum illud lancea per∣cussurum: qui si scuto illi Linceamillidens frangat eam, & immotus persistat, habet propositum, voti compos est: si vero lancea integra fortiter percusserit, in profluentem amnem dijicitur: Navis motu suo acta praeterit. Sunt tamen hinc inde secus scu∣tum duae naves stationariae, & in eis juve∣nes plurimi, ut eripiant percussorem flu∣mine abscorptum cum primo emersus com∣paret, vel summa rursus cum bullit in unda. Supra pontem & in solariis suprae fluvium, sunt qui talia spectent, multum rideri parati. In festis tota aestate juvenes ludentes exercentur, in saliendo in arcu, in lucta, jactu lapidum, amentatis missi∣libus ultra metam expediendis, parmis du∣ellionum. Puellarum Cytherae•• ducit cho∣ros, & pede libero pulsatur tellus, usque imminente Luna. In hyeme singulis fere festis ante prandium, vel apri Spumantes pugnant pro capitibus, & verres falmineis accincti dentibus addendi Succidiae, vel pingues tauri Cornupetae, seu ursi imma∣nes cum objectis depugnant canibus. Cùm est congelata palus illa magna quae maenia urbis aquilonalia alluit, exeunt lusum super glaciem densae juvenum turmae: Hi ex cursu motu captato citatiore, distantia pe∣dum posita, magnum spatium latere altero praetenso perlabuntur. Alii qu••si magnos lapides molares de glacie sedes sibi taci∣unt: sessorem unum trabunt plurimi p••ae∣currentes, manibus se tenentes: in tanta citatione motus aliquando pedibus lapsi ca∣dunt omnes proni. Sunt alii super glaciem ludere doctiores, singuli pedibus suis ap∣tantes, & sub talaribus suis alligantes ossa, tibias scilicet animalium, & palos ferro acuto superposito tenentes in mani∣bus, quos aliquando glaciei allidunt: tan∣ta rapacitate feruntur, quanta avis vo∣lans, vel pilum balistae. Interdum autem permagna procul distantia ex condicto, duo aliqui ita ab oppositis veniunt, concurri∣tur: palos erigunt, se invicem percutiunt: vel alter, vel ambo cadunt, non sine laesi∣one corporali, cùm post casum etiam vi motus feruntur ab invicem procul: & qua parte glacies caput tangit, totum ra∣dit, totum decorticat. Plerumque tibia cadentis, vel brachium, si super illud

ceciderit, confringitur. Sed aetas avida gloriae, juventus cupida victoriae, ut in veris praeliis fortius se habeant, ita in simulatis exercentur. Plurimi civium delectantur, ludentes in avibus coeli, Nisis, accipitri∣bus, & hujusmodi, & in canibus milit an∣tibus in silvis. Habentque cives suum jus venandi, in Middlesexia, Hertfordscira, & to a Chiltra, & in Cantia usque ad aquam Graiae. Lundonienses tunc Trino∣vantes dicti, Caium Iulium Caesarem, qui nullas nisi sanguine fuso vias habere gaudebat, repulerunt. Vnde Lucanus,

Territa quaesitis ostendit terga Bri∣tannis.

Civitas Londonia reperit aliquos, qui regna plurima, & Romanum sibi subdide∣runt imperium: & plurimos alios, quos mundi Dominos virtus euixit ad Deos, ut fuerat in Apollinis oraculo Bruto pro∣missum:

Brute sub occasu solis, trans Gallica Regna, Insula in Oceano est undique clau∣sa mari: Hanc pete: namque tibi sedes erit illa pe••ernis, Haec fiet natis altera Troja tuis. Hic de stripe tua reges nascentur, & ipsis Totius terrae subditus orbis erit.

In temporibus Christianis nobil••m illum edidit imperatorem Constantinum, qui urbem Romam, & imperialia insignia om∣nia Deo donavit, & beato Petro & Sil∣vestro Papae, cui & stratoris exhibuit of∣ficium, & se non amplius Imperatorem, sed Sanctae Ecclesiae Romanae defensorem gavisus est vocari: & ne pax Domini Pa∣pae occasione praesentiae ejus secularis stre∣pitus tumultu concuteretur, ipse ab urbe Domino Papae collata discessit, & sibi ci∣vitatem Bizantium edificavit. Lundonia & modernis temporibus, reges illustres magnificosque peperit. Imperatricem Ma∣tildem, Henricum regem tertium, & beatum Thomam Archiepiscopum Christi Martyrem gloriosum, quali non candidio∣rem tulit, nec quo fuerit devinctior alter omnibus bonis totius orbis Latini.