Vindiciæ Ecclesiæ Anglicanæ; siue De legitimo eiusdem ministerio id est, de episcoporum successione, consecratione, electione & confirmatione; item, de presbyterorum, & diaconorum ordinatione, libri V. In quibus Ecclesia Anglicana à Bellarmini, Sanderi, Bristoi, Hardingi, Alani, Stapletoni, Parsonij, Kellisoni, Eudæmonis, Becani, aliorúmque romanistarum calumnijs, & contumelijs vindicatur. Editio secunda, priori Anglicanâ longè auctior, & emendatior. Cui inter alia accesserunt ad Fitzherberti presbyteri, Fitz-Simonis Iesuitæ, D. Kellisoni, Champnæi Sorbonistæ, Fluddi, & nescio cujus anonymi exceptiones suis quæque locis intertextæ responsiones. Opus ex idiomate Anglicano traductum, & locupletatum ab ipso authore Franc. Masono, in S. Theologia Bacchal. Archidiacono Norfolc. et socio Colleg. Mertonensis apud Oxonienses.

CAP. VII. De Argumento ab actionibus Christi: eius

• Partes 2.
  • vel Christus non sacrifi∣catur
    • consecrando, hic repello
      • quinque bellarmini argumenta. 1
      • Sextū ex principijs Bellarminianis. 2
    • comedendo:
      • primò, quia caro Christi non propriè com∣editur. 3
      • secundò
        • quia non consumitur. 4
        • licèt hoc ex Papistarum Prin∣cipijs consequetur. 5
  • vel si hoc sit sacrificare, tum Ministri Anglicani in coena eodem modo, quo Christus, sacrificant. 6

PHIL.

EX Christi actionibus euincetur.

ORTH.

Ex quibus tandem?

PHIL.

Ex consecratione & come∣stione.

ORTH.

Certè Bellarminus, cùm Mis∣sam tanquam anatomicus in membra disse∣cuisset, singulósque eius artus & articulos diligenter rimatus esset, si fortè quod narras sacrificium alicubi delitescens reperire posset, tandem audacter pronuntiauit; a 1.1 Christum aut consecrando, & consumendo sacrificásse, aut nullo modo sacrificâsse: has igitur duas Christi actiones perpen∣damus; à consecratione exorsi.

PHIL.

b 1.2 Consecratio Eucharistiae ad essentiam sacrificij pertinet.

ORTH.

Estne materia, an forma? Non est materia, quia non est res permanens, sed actio transiens. Et Bellarminus ipse, cùm ha∣bitum Torti indueret, verba consecrationis ad oblationem non formaliter, sed efficienter concurrere asserüit. Sed quomodò pro∣bas ad essentiam spectare?

PHIL.

Hoc Bellarminus quinque demonstrauit Argu∣mentis.

ORTH.

Otiosa quaedam adduxit nugamenta, in quibus legen∣dis Bellarminum in Bellarmino deside••••s. Caeterùm audiamus.

PHIL.

a 1.3 1^o. Sacrificium Missae offertur in persona Christi. Nihil au∣tem facit sacerdos tam perspicuè in persona Christi, quàm consecrationem, in qua dicit, Hoc est corpus meum.

ORTH.

Verba Christi recitando, eiúsque institutum obser∣uando elementa consecrat, ac proinde dici potest in persona Chri∣sti consecrare. Sed quid hoc ad sacrificium? Consecrantur ele∣menta, id est, ex vulgaribus redduntur corporis ac sanguinis Christi sacra Symbola, quod absque sacrificio fieri potest; vt in aqua baptismali ••atis patet. Quare consecrationem esse de essen∣tia sacrificij non potes hinc concludere: vel si hoc rectè inferatur, ad ministros Anglicanos reflecte oculos, qui perinde ac vestri in persona Christi consecrant; an nostra quoque consecratio sacrifi∣cium arguet?

PHIL.

b 1.4 2^o. Non est alia Christi actio que Sacrificium dici possit, ne{que} ante, n••que post consecrationem, praeter duas praedictas; in illis igitur si∣tum est.

ORTH.

Immò est alia Christi actio, quae Sacrificium propriè dictum, idque expiatorium dici bebet; nempe, oblatio suijpsius in cruce. In Eucharistia verò, nec praedictae Christi actiones, nec vl∣la omninò alia hoc titulo propriè insigniri potest.

PHIL.

c 1.5 Tertiò: Apostoli initio, si nihil ad verba consecrationis addebant praeter Orationem Dominicam, necesse est vt consecrando sacrifi∣carent: neque enim Oratio Dominica tale Sacrificium dici potuit.

ORTH.

Supponis esse Sacrificium, quod est principium petere.

PHIL.

d 1.6 4^o. In consecratione consistit repraesentatio Sacrificij Crucis, vt Sanctus Thomas dicit: at simul esse debent Sacrificium reale & re∣praesentatiuum.

ORTH.

Quid ita? Repraesentatiuum pactum erat in Euchari∣stia, reale in cruce. In prima celebratione praecessit repraesenta∣tiuum, in reliquis reale. Nec si in Eucharistia fuit repraesenta∣tiuum, idcirco etiam fuit reale.

PHIL.

e 1.7 Quintò, haec est sententia veterum Patrum. Nam f 1.8 Ire∣naeus dicit, Christum tunc docuisse oblationem noui Testamenti, quam Ecclesia per orbem terrae frequentat, cùm ait, Hoc est corpus m••um. g 1.9 Cyprianus dicit, Quùm verbis consecrationis panis benedicitur, hinc Eucharistiam fieri medicamentum, simul & holocaustum. h 1.10 Chrysosto∣mus ait, Verba Domini, hoc est, corpus meum, vsque ad mundi consum∣mationem praestare sacrificio firmitatem. i 1.11 Gregorius, cùm ait, In ipsa immolationis hora ad Sacerdotis vocem Angelorum choros adesse, coelum aperiri, ima summis coniungi, vnum ex visibilibus et inuisibili∣bus fieri apertè docet, immolationem consecratione perficit. Illa enim est ho∣ra, in qua ad Sacerdotis vocem Christus verè in Altari esse incipit sub specie panis: nam id est ima summis coniungi, terrena coelestibus sociari, & vnum quid ex visibilibus & inuisibilibus fieri. Neque dubium est, quin, oh Christi praesentiam, Angeli de coelo in terram veniant. Sic Bellarminus.

ORTH.

Vnicum magistri sententiarum testimonium haec il∣lustrabit

omnia. * 1.12 Quaeritur (inquit) si quod agit Sacerdos, propriè dica∣tur sacrificiū, vel immolatio, & an Christus quotidiè immoletur, aut semel tantùm immolatus sit. Ad hoc breuiter dici potest, illud quod offertur & consecratur, vocari sacrificium & oblationem, quia memoria est & re∣praesentatio veri Sacrificij, & sanctae Immolationis factae in arâ crucis: & semel Christus mortuus in cruce est, ibique immolatus est in se ipso, quo∣tidiè immolatur in Sacramento, quia in Sacramento recordatio fit illius quod factum est semel.

PHIL.

Quid? An nuda recordatio? Immò ibi verum & pro∣prium* 1.13 est sacrificium. Nam a 1.14 tria sunt, in quibus veri & realis Sacrifi∣cij ratio consistit Primò, requiritur vt res prophana fiat sacra. 2^o. vt res facta sacra Deo offeratur 3^o. vt res oblata ad veram realem & externam mutationem & destructionem ordinetur.

ORTH.

Videamus igitur an haec tria in Eucharistia con∣currant.

PHIL.

Primò, manifestum est panem hic (eadem est vini ratio) ex vulgari fieri sacrum, id est, corpus Christi.

ORTH.

Quin attende (Philodoxe) si panis sit verum illud sacrificium, elementa terrestria pro Ecclesiae redemptio∣ne sunt oblata; quod sine summo slagitio cogitari non potest.

PHIL.

b 1.15 Negari non debet panem & vinum aliquo modo in mis∣sa offerri, & proinde pertinere ad rem quae sacrificatur. Haec propositio patet primò ex ipsâ liturgiâ. Nam cùm ante consecrationem dicimus, Sus∣cipe (sancte Pater) hanc immaculatam hostiam, certè Pronomen (hanc) demonstrat ad sensum id quod tunc manibus tenemus; id autem panis est. Et similes sunt in liturgiâ non paucae sententiae, quae panem offerri apertissimè demonstrant. Deinde veteres Patres passim idem tra∣dunt.

ORTH.

Nullam agnoscimus immaculatam hostiam, nisi illam solam, quae pro aeterna electorum salute oblata est. Quomodo enim erit panis immaculata hostia?

PHIL.

Aliquo modo, sed non propriè. Nam c 1.16 quod ita fit sacrum ex prophano vt maneat, id sine dubio propriè sacrifica∣tur. At panis non manet dum sacrificatur, sed in aliud vertitur, ideóque non panis, sed quod ex pane factum est, propriè sacrificatur.

ORTH.

Manere panem quod substantiam, superiùs proba∣uimus. Quin si fingamus elementorum substantiam consecratione tolli; & praetereà, ipsum corpus Christi corporaliter & carnaliter sub specie panis adesse, non tamen inde astruitur vestrum sacri∣ficium. Nam vbi tandem comparet secunda illa sacrificij conditio, oblatio scilicet?

PHIL.

d 1.17 Deo offertur, dum in altari Dei collocatur: nam vi∣ctimam in altari ponere, est re ipsa illam Deo offerre; & quia vi con∣secrationis ••it, vt corpus Christi incipiat re ipsa ess•• super altare, medi∣ante manu Sacerdoti••▪ ••••eo verbis consecrationis vera & solennis obla∣tio 〈…〉〈…〉.

ORTH.

Si vi consecrationis corpus Christi re ipsa incipiat esse super Altare, certè hoc fit Sacerdotis linguâ potiùs mediante quàm manu. 2^o. Aliud est sacrificium in Altari ponere, aliud re ipsa illud Deo offerre, vt ex Scripturis apparet. a 1.18 Vt autem perue∣nerunt ad locum illum quem dixerat ei Deus, extructo ibi Altari, Abra∣ham disposuit ligna: posteà colligans artubus Isaachum filium suum, imposuit eum Altari, super ipsa ligna. Hîc victima re ipsa in Al∣tari ponebatur; quae licèt aliquo modo oblata dici potest, scili∣cet, quoad Abrahami intentionem, & Domini acceptationem, re ipsa tamen non offerebatur. 3^o. Si corpus & sanguis Domini sint sacrificium, tum quandoquidem haec (ex doctrina vestra) non incipiant esse in Altari, nisi verbis consecrationis finitis, indè sequitur nullum ibi esse sacrificium ante finitam consecrationem, & per consequens sacrificij oblationem inchoari non posse, nisi peractâ consecratione. Iam verò si demum post finitam consecra∣tionem incipiat vera & solennis oblatio, sanè verbis consecra∣tionis celebrari non potest; nisi fortè dicturus es oblationem celebrari antequam sit, & rem finire posse, antequam incipiat. Denique si hoc quoque largiamur, sacrificium tamen non statim concluditur: Nam omnis oblatio non est sacrificium: sed tertia requiritur conditio, quam tuis verbis enucleari ve∣lim.

PHIL.

b 1.19 Tertiò, per consecrationem res quae offertur ad veram, re∣alem, & externam mutationem, & destructionem ordinatur, quòd erat necessarium ad rationem sacrificij. Nam c 1.20 ad verum sacrificium requi∣ritur, vt id quod offertur Deo in sacrificium, planè destruatur, id est, ita mutetur, vt desinat esse id quod antè erat.

ORTH.

Quo tandem modo?

PHIL.

d 1.21 Omnia omninò quae in Scriptura dicuntur sacrificta ne∣cessariò destruenda erant; si vi••••ntia, per occisionem; si inanima, soli∣da, vt simila, sal, thus per combustionem; si liquida, vt sanguis, vinum, aqua, per effusionem.

ORTH.

Christus in Eucharistia éstne viuus an mortuus?

PHIL.

Christus est in hoc sanctissimo Sacramento non modò secundùm corpus & sanguinem, verùm etiam secundùm animam & diuinitatem, vt rectè Concilium e 1.22 Tridentinum, ideóque viuus Quanquam f 1.23 anima & diuinitas non sunt ibi ex vi consecrationis, sed ra∣tione naturalis concomitantiae.

ORTH.

Si viuus, ergo, secundùm vestram sententiam, vel oc∣ciditur à Sacerdote, vel omninò non sacrificatur, & per consequens vel nulli sunt in nouo Testamento sacrificantes Sacerdotes, prae∣ter solum Christum, vel si sint, quotquot sunt, illi ad vnum om∣nes sunt Christicidae. Si quis fortè dixerit Christum ibi esse, sed non viuum, ergo eius corpus cum sit res solida, ex vestra sen∣tentia sacrificari non potest, nisi priùs destruatur per combustio∣nem, quae in corpus Christi non cadit. Nam g 1.24 sanctus ille non vide∣bit

corruptionem. Porrò si non destruatur à Sacerdote, nec sacrifi∣cabitur. Nam dixeras ex Bellarmino ad verum sacrificium requi∣ri, vt id quod offertur Deo in sacrificium, planè destruatur. Ita hu∣ius argumenti laque is vndique es irrititus. Praetereà dicas Eucha∣ristiam esse sacrificium, sacrificium autem esse destruendum, id tibi vlteriùs explicandum, quomodò scilicet fiat haec destructio.

PHIL.

Consumitur, & destruitur per comestionem.* 1.25

ORTH.

Populus comedit, perinde ac Sacerdotes, num & ipsi sunt sacrifici?

PHIL.

a 1.26 Sacramenti consumptio, vt à populo fit, non est pars sa∣crificij, vt autem fit à Sacerdote sacrificante, pars est essentialis.

ORTH.

Sacerdotes vestri num Christum edunt propriè, an impropriè? Si impropriè, quomodò ergo consumitur, aut destrui∣tur sacrificium? Nam si sola comestione consumatur, vos autem non comedatis nisi impropriè, ergo nec consumetur à vobis nisi impropriè, & per consequens, cùm consumptio fit sacrificij pars essentialis, non sacrificatis nisi impropriè, ac proindè non estis Sa∣cerdotes nisi impropriè.

PHIL.

b 1.27 Corpus Christi verè & propriè, etiam corpore in Eucha∣ristia manducatur. Nam ad rationem manducationis non necessaria est attritio, sed satis est sumptio & transmissio abore ad stomachum, per in∣strumenta humana, & naturalia, id est, linguam & palatum.

ORTH.

Si propriè & corpore manducetis Christum, profectò non tam homines dicendi estis, quàm monstra hominum. Nam quid hoc est aliud, quàm Cyclopes agere, vel si quid Cyclopibus est immanius? Cyclops enim meri tantùm hominis carnem vorat, vos autem carnem & sanguinem Filij Dei.

PHIL.

Cyclopes more cruento id faciunt, nos non item.

ORTH.

Nónne sanguis Christi perinde ac corpus sacrifica∣tur? Destruendus igitur, idque cùm sit res liquida, per effusionem. Ergo omnis Sacerdos Christi sanguinem fundit, eundémque bi∣bit, idque propriè; nónne hoc est Cyclopicum?

PHIL.

Fundit quidem, & bibit, sed modo incruento.

ORTH.

At c 1.28 Augustinus flagitium esse putat, si quis Christi carnem propriè comedat, vel sanguinem propriè bibat, quocun∣que id modo fiat. Vnde infert verba Christi, quibus nos haec fa∣cere iubemur, figuratè, non propriè esse exponenda. Sed eius ver∣ba subijciamus: Nisi manducaueritis carnem Filij hominis & sangui∣nem, non habebitis vitam in vobis: facinus vel flagitium videtur iube∣re; figura est ergo, praecipiens passioni Domini esse communicandum, & suauiter atque vtiliter recondendum in memoria, quòd pro nobis caro eius crucifixa & vulnerata sit. Sic ille. Caeterùm vt pergamus, quomodò corpus Christi, dum comeditur, consumitur?

PHIL.

d 1.29 Per consecrationem accipit formam cibi; cibus autem ad* 1.30 comestionem, & per hoc ad mutationem & destructionem ordinatur. Ne∣que obstat, quod corpus Christi nullam in se laesionem patiatur, neque esse

suum naturale amittat, cùm manducatur Eucharistia; nam amittit esse sacramentale, & proindè desinit realiter esse in Altari, desinit esse cibus sensibilis.

ORTH.

Destructio realis, quae requiritur in sacrificio, effla∣gitat vt planè destruatur, & desinat esse id quod ante erat. Exem∣pli gratiâ, Agnus qui in iugi sacrificio immolabatur, primò mactabatur, & sic desinebat formaliter esse Agnus. Secundò, e∣ius caro comburebatur, & sic desinebat esse materialiter quod antè erat, id est, caro. similiter, cùm quaelibet pars comede∣retur, & per comestionem in humanam substantiam conuertere∣tur, tum desinebat esse eadem caro quae antè erat. Quin si corpus Christi non consumatur realiter, ergo ex vestris principijs non sa∣crificatur realiter.

Quanquam, vt ingenuè quod sentio dicam, cogitanti mihi hoc* 1.31 ex principijs vestris fluere videri solet, scilicet etiam ipsum corpus Christi realiter consumi, & destrui; quod sine immani blasphe∣miâ dici non potest.

PHIL.

Ex nostris? Quid ita?

ORTH.

Nónne naturalem Christi corporis substantiam sub specie panis contineri dicitis?

PHIL.

Quidni dicamus?

ORTH.

Quod sub specie panis continetur, id realiter consumi∣tur, & destruitur, & esse suum naturale planè amittit. Nam ele∣menta nónne post consecrationem nutriunt?

PHIL.

Certè.

ORTH.

Si quis ambigat, illud ipsum experimento minimè fallaci potest deprehendere. Nam sine dubio Sacerdos, hoc solo viatico instructus, vitam diu prorogare potest; vnde pristinam nu∣triendi vim retinere constat. At nutritio dicitur, cum nutrimenti substantia in nutriti substantiam vertitur. Si ergo elementa post consecrationem nutriant, substantiam, quae in nutriti substantiam conuerti possit, habeant necesse est. Quaenam igitur illa? Non substantia panis: illa enim (vt vobis placet) auolauit & disparu∣it. Quae ergo alia cogitari potest, praeter corpus & sanguinem Christi? Vndè sequitur veram & naturalem Christi carnem & sanguinem in nutriti substantiam transmutari, quicquid tan∣dem sit quod nutritur, siue homo, siue auis, siue pecus. Porrò, quod ita transmutatur, esse suum naturale amittit, & per consequens realiter consumitur & destruitur: Quid autem est dictu blasphemum, si hoc non est? Si huius te pudeat propo∣sitionis, etiam fontis, vndè haec aqua fluit turbida, te pudere debet.

PHIL.

Quod nutrit, non est corpus Christi, sed eiusdem spe∣cies: nam a 1.32 etiam species Sacramenti nutrirent, si in magna copia sumerentur.

ORTH.

Species sunt accidentia; num accidentia nutriunt? Ergo substantia constituitur ex accidentibus; quo vno absurdo da∣to, sequentur mille.

PHIL.

Accidentia nutriunt a 1.33 diuino miracul••.

ORTH.

Cùm ad angustias deducti, quòd respondeatis non ha∣betis, ad miracula confugitis; ita si fortè Sacerdos se vino conse∣crato nimium ingurgiter, diuino miraculo temulentus euader; si mus in pixidem irrepserit, vel passer fortè in hostiam inuolauerit, diuino pinguescet miraculo. Haec sanè miraculosa est responsio. Nónne vniuersa miracula à Deo fiunt immediatè? Ergo si verum est quod respondes, Deus operatur miracula ad saginandos mu∣res, & miraculo concurrit ad Sacerdotem inebriandum. Haec si sint absurda, ergo & Transubstantiatio vestra, & sacrificium, & Sa∣cerdotium sunt absurda.

Hactenus Christum se propriè in coena non sacrificâsse osten∣dimus:* 1.34 nunc age; si gratificemur tibi, &, disputandi gratiâ, singa∣mus Christum eo ipso, quòd consecraret & comederet seipsum, propriè sacrificâsse, nónne vides hoc teipsum iugulare? Nam cùm Christus dixerit, Hoc facite, certè eandem sacrificandi ratio∣nem ab Ecclesia exigit, quâ ipse in coena vsus est. Quare cùm manifestum sit, Ministros Anglicanos & consecrare, & comedere, indesequitur nos omnes eo modo sacrificare, quem Christus suo exemplo nobis praemonstrauit, & praecepto imperauit.

Notes

• a 1.1

  Bell. de miss. l. 1. c. 27. sccu•• dò quia.
• b 1.2

  Ibid. prop. 8.
• a 1.3

  Ibid. hac ex∣plicat.
• b 1.4

  Bell. de Mis▪ l. 6. 27. 2^o.
• c 1.5

  Ibid. 3^o.
• d 1.6

  Ibid. 4^o. 3. part. q 80. art. 12.
• e 1.7

  Ibid. 5^o.
• f 1.8

  L. 4. c. 30.
• g 1.9

  In serm. de ••••••a Domini.
• h 1.10

  Homil. de ••••odit. Iudae.
• i 1.11

  L. 4. dia••. c. 58.
• * 1.12

  Pet. Lombard. l. 4. dist. 12.
• * 1.13

  2
• a 1.14

  Vide Bell. d•• miss. l. 1. c. 27. his igitur.
• b 1.15

  Bell. ibid. pri∣me propositio.
• c 1.16

  Bell. de Missa. l. 1. c. 27. respon∣deo quod.
• d 1.17

  Ibid. s••cun l••.
• a 1.18

  Gen. 2••. 9.
• b 1.19

  Bel. ibid. 3^o.
• c 1.20

  Bell. de missa. l. 1. c. 2. 8^o.
• d 1.21

  Ibid. 2^o. proba∣tur.
• e 1.22

  Sess. 13. Can. 1.
• f 1.23

  Bell. de Euch. l. 3. c. 5. at sen tentia.
• g 1.24

  Ps. 16. 10.
• * 1.25

  3
• a 1.26

  Bell. de missa. lib. 1. cap. 27. 7. propositio.
• b 1.27

  Bell. de Euch. l. 1 c. 1••. re∣spondeo corpus.
• c 1.28

  De doct. Christ. l. 3. c. 16.
• d 1.29

  Bell de miss. l. 1. c. 27.
• * 1.30

  4
• * 1.31

  5
• a 1.32

  Bell. de Euch. l. 3. c. 23.
• a 1.33

  Ibid.
• * 1.34

  6