Vindiciæ Ecclesiæ Anglicanæ; siue De legitimo eiusdem ministerio id est, de episcoporum successione, consecratione, electione & confirmatione; item, de presbyterorum, & diaconorum ordinatione, libri V. In quibus Ecclesia Anglicana à Bellarmini, Sanderi, Bristoi, Hardingi, Alani, Stapletoni, Parsonij, Kellisoni, Eudæmonis, Becani, aliorúmque romanistarum calumnijs, & contumelijs vindicatur. Editio secunda, priori Anglicanâ longè auctior, & emendatior. Cui inter alia accesserunt ad Fitzherberti presbyteri, Fitz-Simonis Iesuitæ, D. Kellisoni, Champnæi Sorbonistæ, Fluddi, & nescio cujus anonymi exceptiones suis quæque locis intertextæ responsiones. Opus ex idiomate Anglicano traductum, & locupletatum ab ipso authore Franc. Masono, in S. Theologia Bacchal. Archidiacono Norfolc. et socio Colleg. Mertonensis apud Oxonienses.

CAP. XVI. An Papa in Angliae Episcopos iurisdictionem habeat vt Patriarcha Occidentalis?

• Epis. op•• Romani in Anglia potestas:
  • Patriarchalis
    • inchoata licentiâ Regis Ethelberti. 1
    • continuata
      • indulgentiâ Principum. 2
      • consuetudine. 3
    • extincta desuetudine. 4
  • Papalis
    • paulatim vsurpata in
      • causis ad se tr••hendis. 5
      • beneficijs conferendis. 6
      • censuris displodendis. 7
    • tyrānicè gras∣sata in
      • Republica
        • Reges deponendo.
        • subditos absoluendo. 8
      • Ecclesia
        • iuramentum exigendo. 9
        • nouam sidem cudendo. 10
        • papaliter dispensando. 11
    • Iustè profligata. 12

PHIL.

OCcidentis tamen esse Patriarcham vltrò concedis; quod ad conclusionem meam in∣ferend••m abundè satis est. Nam Patriar∣chae Occidentali Occidentales subijci Me∣tropolitanos nullus negabit. Quamobrem cum liquidum sit Britanniam nostram ad Occidentem spectare, certè in Britanniae Metropolitanos Occidentis Patriarchae iu∣risdictionem habet. Non opus est vt hic antiquam Prouinciarum distributionem al••ù•• repetam, nec vt quicquam de Sancto Petro,

vel Eleutherio adducam. Illud satis est illustre, nec quenquam nisi volentem latere potest, Sanctum Augustinum huc à Sancto Gre∣gorio esse transmissum, à quo pallium accepit, cuius etiam iuris∣dictioni se suósque vltrò submisit. Similiter fecerunt Augustini in sede Cantuariensi per annos mille successores. Quamobrem cùm Pontificem Romanum hanc potestatem & iurisdictionem legiti∣mè & pacificè olim exercüisse constet, vobis reddenda est ratio cur nunc tandem, post tot secula, suâ exutum dignitate repudietis.

ORTH.

Quo iure hanc sibi in Angliam iurisdictionem vendi∣cat? An diuino? At hîc vestrae languent & deficiunt probationes. Humano igitur contentos esse oportet. Sed quò tandem? An iure conuersionis? At Petrum huc pedem vnquam tulisse ex idoneis au∣thoribus probare non potestis. An ab Eleutherio argumentum ducetis? Misit ille quidem huc Verbi Ministros, sed Rege rogan∣te, nec sibi in hanc insulam quicquam iurisdictionis arrogauit. An ab Augustino? At multis tum argumentis nullam ei obedientiam se debere manifestum fecerunt a 1.1 Britones. Apud Anglo Saxones autem quantâcunque polleret authoritate, illa vniuersa à Rege Ethelberto tanquam à fonte, profluxit. Sic enim b 1.2 Beda: In hàc (Sancti Martini Ecclesiâ propè Cantuariam) & ipsi primò conuenire, psallere, orare, missas facere, praedicare, & baptizare caeperunt, donec Rege ad fidem conuerso, maiorem praedicandi per omnia, & Ecclesias fabrican∣di vel restaurandi licentiam acciperent. Hactenùs Beda. Vndè liquet, nihil hîc quicquam ab Augustino sine licentia Regis tentatum. Ve∣rum est, Augustino operarios in subsidium misisse Gregorium, & in Episcopatibus exigendis quid fieri vellet indicasse; quos tamen non sine Regis licentia fundatos esse ex superioribus Bedae verbis licet colligere.

Reges autem subsequentes, vt de Gregorio, ita diu post defun∣ctum* 1.3 Gregorium, opinionem de Romanis Episcopis honorificam Gregorij causâ alüerunt; nec honoris modò, sed & potestatis eti∣am quandam illis eminentiam detulerunt: quae tamen non erat Monarchica, sed Patriarchica, quaeque non iure Diuino, sed Prin∣cipum fauore & indulgentiâ nitebatur.

Ab his initijs profecta apud nos Pontificum potestas paulatim,* 1.4 aliquot labentibus seculis, in consuetudinem abijt. Consuetudo autem quò serpit longiùs, eò se iactat arrogantiùs, tandém{que} longo tempore confirmata, pro lege se venditat. Ita vsu venit, vt Metro∣politani Angliae Romano Patriarchae subijcerentur.

Caeterùm, quod sibi ex gratiâ Principum, & consuetudine ac∣quisiuit,* 1.5 illud desuetudine amisit. Nam totis sexcentis annis proxi∣mè elapsis, dum sibi non debitū arrogauit, quod iam aliquo modo debitum erat, superciliosè contempsit; id est, dum Papatum ambi∣uit, Patriarchatum fastidiuit. Etenim qui iure humano niti non vult, notis Patriarcha esse non potest, cum Patriarchatus sit iuris humani. At Episcopus Romanus, iam per aliquot secula, suam

sibi in Angliam reliquásque Prouincias potestatem, non ex gratiâ Principum, non ex consuetudine; id est, non iure humano, sed Di∣uino vendicauit; & per consequens Patriarchatui renuntiauit; quippe qui ex Patriarchâ euasit in Papam; ita quod vsu accessit, illud desuetudine decessit, & Pontifex proprio suo facto priorem sibi titulum penitus extinxit.

Haec autem Papae potestas sensim se extulit, & in orbis Chri∣stiani* 1.6 perniciem paulatim obtinuit, causis Anglicanis se immis∣cendo, beneficia largiendo, censuras tanquam fulmina eiacu∣lando. O quàm prudenter à a 1.7 Cypriano, & Synodo Affricanâ statutum est, vt vniuscuiusque causa audiretur vbi est crimen admissum, vbi & accusatores habere, & testes sui criminis pos∣sint! Sed vt Cypriani temporibus non decrant homines perditi, qui dictae sententiae, licèt iustissimae, acquiescere noluerunt, sed circumcursare, & Episcoporum concordiam collidere malue∣runt, ita regnante Henrico secundo, quò quisque erat opulentior & proteruior, eò ad Iudices suos reijciendos erat procliuior. Vn∣dè nihil erat vsitatius, quàm huius Regni iudicia transilire, & ad tribunalia transmarina conuolare. Ad quam procacitatem re∣tundendam, facta est coram Rege & magnatibus recognitio, seu recordatio consuetudinum & libertatum, quae obseruari debe∣bant in Regno, & ab omnibus teneri, ex quibus hanc vnam pla∣cet attexere: b 1.8 De appellationibus si emerserint, ab Archidiacono de∣let procedi ad Episcopum; ab Episcopo ad Archiepiscopum; & si Ar∣chiepiscopus defecerit in iustitiâ exhibendà, ••ad Dominum Regem per∣ueniendum est postremò. (Non dicitur ad Dominum Papam, sed ad Dominum Regem, idque postremò) vt praecepto ipsius in curiâ Archiepiscopi controuersia terminetur, ita quòd non debeat vltrà procedi, absque assensu Domini Regis. Haec admodum vtilis & Reipublicae sa∣lutaris erat sanctio ad Romipetas compescendos, & Episcopum Romanum intra suas ripas concludendum. Nam vt Oceanus in vastum & immensum suum sinum omnes recipit fluuios, ita Epis∣copi Romani forum omnes causas.

Sed, missis causis, ad beneficia veniamus. O quàm hîc, do∣minante* 1.9 Papà, miseranda facies Ecclesiae Anglicanae! O quanta desolationis abominatio! c 1.10 Clemens quintus duobus Cardina∣libus tot reseruauit beneficia, quot duobus marcarum millibus annuatim valerent. Ita si probabili coniecturâ res agatur, singu∣los Cardinales quinquaginta aut circiter beneficijs locupletari voluit. Sed Edouardus tertius, Rempublicam simul & Ecclesi∣am his technis exhauriri sentiens, prohibuit ne concederentur. Nec multis modò beneficijs, sed & Episcopatibus etiam, atque alijs opimis reditibus ornabantur. Cardinalis d 1.11 Hippolitus sex si∣mul Episcopatibus auctus est & amplificatus. Et in Angliâ nostrâ Wolsaeus vna cum Archiepiscopatu Eboracensi, & Abbatiâ Albanensi, primò Episcopatum Bathensem & Wellensem, de∣indè,

hoc relicto, Dunelmensem, denique, & hoc resignato, Win∣toniensem possedit. Sed, missâ Cardinalium pompa, quàm mi∣serè haec Ecclesia à Romanis & Italis, vilissimis personis, im∣mò quàm prodigiosè est expilata? Pontifex vnico mandato praecepit Episcopo Cantuariensi, Lincolniensi, & Sarisburiensi, vt in beneficijs proximè vacantibus a 1.12 trecentis Romanis proui∣derent. Romanis (inquam) qui linguam Anglorum ne calle∣bant quidem. Hoc non erat pascere, sed deglubere. Anno 1245. summa redituum, quos ex beneficijs Anglicanis annuatim col∣ligebant Itali, erat sexaginta millia marcarum: quae tamen sum∣ma intra septennium ad septuaginta millia excreuerat. Quid quòd vni quandóque Italo, eidémque indocto & illitera∣to, b 1.13 viginti beneficia Anglicana à Pontifice sint collata; cui tamen adhuc plura, quotquot quouis artificio inuadere poterat, possidendi facultatem concessit? Quid hoc est aliud quàm ex o∣uium Christi Sanguine pinguescere? Verùm Pontifici beneficia, Abbatias, Episcopatus pro suâ libidine largienti, omnes Regni Ordines (qui tum Religionem Pontificiam sunt amplexi) se op∣posuerunt, eiúsque procacitatem promulgatis legibus compescue∣runt, & in publicis Regni comitijs Parliamentarijs tempore Edo∣uardi 3. celebratis c 1.14, vsurpatorem appellauerunt.

Quae Basilisci oua dum quis frangere vel comprimere conatus est, statim erupit vipera. Deus bone, quot huius viperae veneno* 1.15 sunt aspersi? Si Papae Legatis, vel fraterculis, eius authoritate ar∣matis, omnia ex voto non succederent, statim omnes obuios ci∣tant, suspendunt, excommunicant, nec vnquam desistunt prius∣quàm voto potiantur. Ipse autem Iupiter Capitolinus vt tonat, & fulgurat? Adeò vt Cedri montis Libani contremiscant, ne ••oc∣fortè conflag rent incendio. Haec fulmina satis supérque experta est Anglia; sed nullum horribiliùs, vel quod plus terroris incussit, quàm interdictum, quo Anglia nostra tempore Iohannis Regis tacta est, & ambusta. Hoc sanè d 1.16 nouum est fulmen ante annos cir∣citer quingentos apud inferos fabricatum.

Aliud huic non absimile ab arce Babylonicà vibrat & eiacula∣tur Pontifex, quo Reges deponuntur, Regna spoliantur, subditi à* 1.17 iuramento fidelitatis absoluuntur. Hoc fulmen, Tartareum & A∣cheronticum, rarò emittitur sine ingenti incendio.

Nec nouis tantùm censuris vtitur, ad terrorem composi∣tis,* 1.18 sed recentes etiam habet technas, va••rè admodum & sub∣dolè excogitatas. Nam vt omnia liberiùs pro arbitratu su•• gerat, Metropolitanos ad Papatum defendendum, non sine summa Prin∣cipum iniuria, iureiurando obstringit.

PHIL.

Hoc vetus est institutum. Nam adhuc 〈…〉〈…〉 cu∣iusdam Episcopi Epistola, iuramentum Sancto Gregorio praestan∣tis, in haec verba: Vnde iurans dico per Deum Omnipotentem & per haec* 1.19 quatuor Euangelia, quae in manibus ten•••• & per salutem q••••••ium, atque

illustrium Dominorum nostrorum Rempublicam gubernantium, me in v∣nitate, sicut dixi, Ecclesiae Catholicae, & communione Romani Pontificis semper, & sine dubio permanere.

ORTH.

Probare conaris, debere Metropolitanos se Romano Pontifici iureiurando astringere, antequam confirmari possint, aut pallium recipere. At hoc quod profers exemplum, ad hunc sco∣pum non collineat. Nam primò, iste Episcopus erat, non Metro∣politanus; deindè, hoc iuramentum spontaneum erat, non lege coactum; tertiò, non eò spectabat vt confirmaretur, aut pallium reciperet, sed vt se haeresi ex animo abrenuntiâsse fidem faceret. Ita hoc totum nihil prorsus ad id de quo agitur: Nec vllo alio idoneo argumento constare potest, iuramentum obedientiae Pon∣tifici praestandae Gregorij temporibus exigi solitum.

PHIL.

Non desunt qui hoc ad Pelagium secundum Gregorij antecessorem referunt; in quo numero est Franciscus Vargas.

ORTH.

Hic se prodit Pontificiorum insignis fraus, & nobi∣lis impostura: Nam vbi Pelagius quosdam perstringeret Metro∣politanos, propterea quòd fidem suam exponere distulissent, & hanc ipsam ob causam a 1.20 decerneret, Quicunque Metropolita∣nus intra tres consecrationis suae menses ad exponendam fidem suam, & pallium accipiendum non miserit, commissa sibi careat dignitate, b 1.21 Re∣mundus Rufus, iurisconsultus Parisiensis, vt honorem Domini sui Papae promoueret, mutauit hanc clausulam (ad exponendam fidem) in istam (dandae fidei causa.) Ita professio fidei Domini nostri Iesu Christi in iuramentū de suprematu Papali defendendo, nouâ quâ∣dam Metamorphosi, est transmutata. Iam verò, ne fortè Hispani in zelo pro Papatu euehendo Gallicanis cederent, Franciscus Var∣gas, Philippi Regis à Consilijs▪ eiús{que} apud Pium Quartum orator, sententiam suam in Concilio Tridentino rogatus, c 1.22 respondit, Pe∣lagium Maiestatem Romanorum Pontificum hoc decreto signifi∣canter exprimere, quòd omnes Metropolitanos fidei sacramento sibi obligari voluerit. Attende quòd dicit (sacramento obligari) siue a Rufo deceptus sit, siue ipse in gratiā sanctissimi sui patris menda∣ciū officiosum excudere voluit. Vt cun{que} autem se res habeat, hoc iuramentum Pelagium 2. authorem agnoscere non potest; magis sapit Paschalem 2. qui Archiepiscopum Panormitanum ad idem suscipiendū adigere conatus est. Quod cùm recusâsset, editū est à Paschali decretalis Epistola, quā in ius d 1.23 Canonicū retulit Grego∣rius 9. quae hunc prae se fert titulū: Electo in Archiepiscopū sedes Aposto∣lica palliū non tradit, nisi priùs praestet fidelitatis & obedientiae iuramentū.

PHIL.

Quamuis hoc decreuerit Paschalis, non tamen inde se∣quitur eundem huius iuramenti extitisse authorem. Nam fieri po∣test vt fuerit antiquiùs, quamuis ab eo renouatum.

ORTH.

Ex ipso decreto constat, ipsum Paschalem fuisse autho∣rem. Nam primò ostendit Paschalis illi significâsse Panormitanū, Reges & Regni maiores admiratione perculsos, quòd pallium tali

conditione oblatum fuerit, scilicet, si Sacramentum, quod à Pas∣chali eius Apochrysarij detulerant, exhiberet. Deinde idem Pon∣tifex, eadem de causa, ijsdem verbis ad Archiepiscopum quendam a 1.24 Polonum vsus est, qui consimilem Regum & Procerum admira∣tionem illi significauerat. Haec iuramenti detrectatio, & Regum procerúm{que} admiratio nouitatem arguit. Secundò, vbi quidam re∣gessissent, in Concilijs hoc iuramentum Statutum non inueniri, Paschalis omnia Concilia cum fastu & supercilio repudiauit, in∣quiens, b 1.25 Aiunt in Concilijs Statutum non inueniri; quasi Romanae Eccle∣siae legem Concilia vlla praefixerint, cùm omnia Concilia per Romanae Ec∣clesiae authoritatem & facta sint, & robur acceperint, & in eorum Statu∣tis Romani Pontificis patenter excipiatur authoritas, &c. Ita hoc iura∣mentum non pontificibus aut Concilijs antecedentibus acceptum refert (quod hîc fieri oportuit, si fieri potuisset) sed omni omninò Concilio, vel antecessorum decreto aut exemplo destitutus, sua duntaxat hac in causa authoritate nititur. Ita hoc infoelix lolium, vndecimo demum post Christum seculo, in ingentem Ecclesiae perniciem enatum est. Neque in Metropolitanis sistebat se Ty∣rannis Pontificia, verùm Innocentius tertius vltra progressus, non dissimile fidelitatis & obedientiae iuramentum quatuor Patriar∣chis in Concilio c 1.26 Lateranensi imperauit: immò omnes solenni Sacramento astrinxit d 1.27 Episcopos, vt spondeant obedientiam suam & fidem Sancto Petro, Romanae Ecclesiae, & Domino suo Papae. Et praetereà, vt e 1.28 Papatū▪ hoc enim horū obedientiae est essentiale) defenderēt. Praetereà, ab Episcopis, ad omnes, qui dignitates recipi∣unt, deuenerunt, quos eodē Sacramento premunt: & (quod caetera omnia facilè vincit) vbi formula iurisiurandi, in iure Canonico de∣scripta, obliget eorum fidem, vt defendant regulas Sanctorum Pa∣trum, Papa (vt vir f 1.29 doctissimus obseruauit) & antea, hodiéque in illum locum subdidit, regalia Sancti Petri. Qua machinatione Pon∣tificia factum est, vt Reges suis subditis spoliarentur, & Cynosba∣tus Cedris Libani superemineret.

Praeterea, vbi Pelagius & Gregorius fidei tantùm professionem* 1.30 à Metropolitanis exegerunt, eám{que} secundùm Scripturas & sacra Concilia Oecumenica; Pius g 1.31 Quartus nouam nobis fidei formu∣lam excusit, & obtrusit, extra quam nemo h 1.32 saluus esse potest; cui traditiones, trāsubstantiationē, merita, reliquias, & istiusmodi quis∣quilias intexuit, quas fidei Nicenae, tanquam mendici panniculos vesti aureae, vel ardenti purpurae assuere, at{que} in vnū corpus cōpin∣gere non erubuit. Haec est illa fidei Catholicae formula, quam om∣nes in Ecclesia Romana i 1.33 Episcopi designati profiteri coguntur. Quid quòd idem Pius Quartus superius iuramentum in hanc ipsam fidei formulam ab omnibus Episcopis suscipiendam fraudulenter ingessit, his verbis; k 1.34 Romano Pontifici, beati Petri Apostolorum Principis successori, ac Iesu Christi Vicario veram obedientiam spondeo a•• iuro.

Denique etiam, de dispensationibus pauca sunt dicenda, quibus* 1.35

Papa dispensauit nimiùm papaliter. Nam vota, iuramenta, & ipsius Dei viuentis mandata sempiterna, tanquam fumos suo Spiritu dif∣flauit & dissipauit. Quid hoc est aliud quàm sedere in Templo Dei perinde ac si esset Deus? Quin, vt a 1.36 quidam scitè admonuit, Si ad soluenda peccata claues Regni coelorum, ad soluendas leges & legum praecepta clau•••• inferorum datas oportuit.

Ita qui in Anglia Regum licentiâ & indulgentiâ primitùs est re∣ceptus,* 1.37 & postea consuetudine consirmatus, id est, iure humano, vt Patriarcha Occidentalis, idem deinceps, honore Patriarchali non contentus, transcendens sibi dominium, tanquam Papa vel E∣piscopus vniuersalis, idque iure Diuino vendicauit. Sed, Deus bone, quàm enormiter hâc potestate, & prodigiosè est abusus? Omnes causas ad se trahendo, beneficia largiendo, fulmina displo∣dendo, Regnis interdicendo, Reges deponendo, subditos absol∣uendo, Episcopos sibi iuramento obstringendo, fidem Iesu Chri∣sti adulterando, & Papaliter dispensando. Quamobrem ius, ratio, aequitas, lex humana & diuina omnem eius potestatem, siue Patri∣archalem, siue Papalem ab Anglia prostigandam & exterminan∣dam clamabant. Vnde factum est, vt, regnante Henrico Octauo, p••aeceps ab Angliae habenis, tanquam Phaeton à Solis curru, sit deturbatus. Totum hoc argumentum dicto doctissimi b 1.38 Praesulis, tanquàm gemma, obsignabo: Quod ad Patriarchatum eius attinet, ••••re Diuino nullum habet. In hoc Regno, per sexcentos à Christo nato an∣nos, nullum habuit: per alios sexcentos iam proximè elapsos, ad maiora ••spirans, nullum habere voluit: supra vel contra gladium quem instituit Dominus, nullum habere potest: ad fidem subuertendam, vel fratres suos ••pprimendos (sic enim ratio, ius, & aequitas suadent) nullum habere debet: subiectio igitur ad eius tribunal aliundè est quarenda; nam nostra Anglia nullam illi debet.

Notes

• a 1.1

  Galfrid. Mon. l. 11. c. 12.
• b 1.2

  Hist. l. 1. c. 27.
• * 1.3

  2
• * 1.4

  3
• * 1.5

  4
• * 1.6

  5
• a 1.7

  Epist. 55.
• b 1.8

  Mat. Paris. in H. ••. an. 1164. pag. 96.
• * 1.9

  6
• c 1.10

  Walsing. hist. Angl. in ••. 3.
• d 1.11

  Onuph. citan•••• Rainoldo colloq. p. 2••1.
• a 1.12

  Mat. Paris. in H. 3. an. 1240.
• b 1.13

  Ant. Brit. p. 249
• c 1.14

  25. Ed. 3. stat. de Pro••is.
• * 1.15

  7
• d 1.16

  Vide tractat. de interdicto a doct. Venetis compositum.
• * 1.17

  8
• * 1.18

  9
• * 1.19

  Greg. l. 10▪ ••p. 30.
• a 1.20

  Dist. 100. quoniam.
• b 1.21

  Rem. Rufus def. in Moli••. per Pont. Max. p. 20
• c 1.22

  Fra. Varg. de Episc. iurisd. & Pont. auth. prop. ••. p. 151.
• d 1.23

  De elect. c. 4. significasti.
• a 1.24

  Baron. an. 1102. n. ••. ex codice Vaticano.
• b 1.25

  Bar. ib. n. 10. extr de elect. significasti.
• c 1.26

  Conc. Later. 4. c. 5. Bin. ••. 3. p. 145••.
• d 1.27

  Extr. de iureiurando 〈◊〉〈◊〉.
• e 1.28

  Papatum Ro∣manae Ecclesie, & Regulas san∣ctorum Patrum adiutor cro, ad defende••aum & retinend•••• saluo ordine me•• con∣tra o••••es homi∣nes.
• f 1.29

  Rainold collat.
• * 1.30

  10
• g 1.31

  Onuph in vita Pij. 4.
• h 1.32

  Hanc veram Catholicâ fidem, extra quam ne∣mo ••••luu•• ess∣pote•••• ibid.
• i 1.33

  Han•• si•••• for mul•••• qu 〈◊〉〈◊〉 ••∣pisco•••• design•••••• profiterentur▪ stituit ibid.
• k 1.34

  Ibidem.
• * 1.35

  11
• a 1.36

  Tort. Tort. p. 55
• * 1.37

  12
• b 1.38

  Bilson. in vera differ. p. 2.