Ta tōn Mousōn eisodia: = The Muses welcome to the high and mightie prince Iames by the grace of God King of Great Britaine France and Ireland, defender of the faith &c. At His Majesties happie returne to his olde and natiue kingdome of Scotland, after 14 yeeres absence, in anno 1617. Digested according to the order of his Majesties progresse, by I.A.

[illustration]

ΤΑ ΤΩΝ ΜΟΥΣΩΝ ΕΙΣΟΔΙΑ:

THE MVSES WELCOME TO THE HIGH AND MIGHTIE PRINCE IAMES BY THE GRACE OF GOD KING OF GREAT BRITAINE FRANCE AND IRELAND, DEFENDER OF THE FAITH, &c.

At his Majesties happie Returne to his olde and natiue Kingdome of SCOTLAND, after 14 yeeres absence, IN ANNO 1617.

Digested according to the order of his Ma∣jesties Progresse, By I. A.

Soli sic pervius orbis.

[illustration]

Imprinted at EDINBURGH, 1618.

Cum privilegio Regia Majestatis.

SERENISSIMO POTEN∣TISSIMOQVE PRINCIPI IACOBO, Dei gratia Magnae Britanniae, Franciae & Hiberniae Regi, Fidei defensori, &c.

AUgustissime & potentissime REX, Musarum haec 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 & 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, à suis primùm Authoribus elucubrata & scripta, deinde (quia non indigna Majestati tuae visa sunt) à me con∣quisita, congesta, & conscripta; nunc tandem Ma∣jestati tuae inscripta prodeunt in lucem: nec Theoni∣nos invidiae morsus metuunt, quum ad Numen tuum, unicum Tutanum suum, confugiant: quini∣mò tutissimum sibi pollicentur perfugium sub patrocinio tam potentis & eru∣diti Principis, & id quidem non immeritò, quum tua sint omnia; à devo∣tissimis subditis tuis, de praeclarissimis virtutibus tuis, singula M. tuae di∣cta, scripta, data aut consecrata. Ideoque confidunt eâdem vultûs serenitate accepturam M. tuam insimul nunc omnia, quâ priùs audita, lecta, aut visa sunt singula: Praesertim quum publica haec de meritis erga se tuis Populi tui testimonia, monumenta futura sint ad aeternitatem gloriae tuae plùs omnibus Colossis & Trophaeis valitura; quumque ex iisdem modò intellectura sint ex∣tera Regna, tuam Scotiam sub Rege eruditissimo non ineruditam, erga Re∣gem optimum optimè affectam; & ventura deinceps secula visura sint IN HOC RARO EXEMPLARI, quibus virtutibus Reges infigniri, quibus animis Subditi affici debebunt. O beatos Principes, qui IDEAM OPTIMI PRINCI∣PIS ISTAM expressuri sunt, feliciorem Regem, qui talem se proponit imitan∣dum! Quibusdam fortasse serò videbitur hoc Symbolum exivisse; sed, ut vi∣ris etiam oculatissimis visum est, si citiùs exivisset, non exivisset tempestivè: quorsum enim monumenta rerum praesentium & oculis obversantium? nunc verò, quum penè exciderit, renovabitur progressus tui non sine delectatione recordatio: & legendis istis jam quasi secundò Maiestas tua Scotiam per∣lustrabit. Quaemea hîc fuerit opera, quàmque ego sedulò partes mihi deman∣datas obierim omnium optimè norunt meritissimus Candidae Casae Episco∣pus, qui in cunctis consilio praefuit, & Patricius Sandaeus, qui in non paucis adfuit auxilio. Me verò nec impensi laboris poenitebit, nec graviora tuo jus∣su adire pigebit, si hanc operam à me susceptam intellexero Majestati tuae gratam & acceptam.

Serenissimae Majestatis tuae sub∣ditus, servusque devotissimus, IOANNES ADAMSONUS.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

A DEDICATORIE TO THEIR MOST MAGNIFI∣CENT KING, From the Lovers of learning.

WHo with sweet layes (O KING) would please thyne eare, Or make thy glorie more by verse appeare, Hee with à Torch should seeme to cleare the day, And with à teare enlarge the groundlesse sea: For not inspyr'd by Phoebus men Thee deeme, But gold-wing'd Phoebus selfe they Thee esteeme, Nor did'st thou drink of Aganippe Well, But thou à Spring art where Ioves daughters dwell, In which grave Pitho with each fair-hair'd Howre, And blew-ey'd Pallas all their Nectar powre: Yet thus much wee, the Muses nurslings, would, Though not as thou deserv'st, yet as wee could, In this glade tyme, when now, by thy Repaire To these deare bounds where firstthou sucked aire, Ioy over-joy'd in formes confus'd appeares, And maks old age amaz'd of AEsons yeeres, As was oure dewtie, humblie to Thee bring These lines, à gift but small for such a KING, Save that wee know, what all the world doth know, That thou canst small things take, as great bestow; Which is the rarest, too and richest Gemme, That can adorne à Princes Diademe.

Done out of the greeke.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

• 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

GRAMPIUS REGI SUO.

QVae constricta silet brumali algore Cicada Flebilis, aestiuo tempore laeta canit. Sic ego, qui moestus multùm t•• absente silebam, Phoebe, ictus radiis nunc cano dulc•• tuis. Ore sed illa carens modulatur pectore cantus: Ore ego si nequeo, pectore dulc•• canam.

IOANNES ADAMIDES.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, OR THE MVSES WELCOME TO THE KINGS MAIESTIE, AT HIS HAPPIE RETVRNE TO HIS OLD AND NATIVE KINGDOME OF SCOTLAND, AFTER XIV YEERES ABSENCE.

His M. came from Berwik to Dun∣glasse the xiij of May, where this speach following was deliuered by Alex^r. Hume.

SALVE, REX regum illustrissime, ho∣mo hominum suavissime, & rerum optabilium tuis optatissime. Tuis (in∣quam) non quòd alii non sint etiam tui; sed quòd nos debemus, & volu∣mus esse (ut ita dicam) tuissimi. Et ta∣men, ne verum dolorem taceamus; dolemus sanè ullos praeter nos esse tu∣os, aut te esse ullorum. Sed hunc do∣lorem malumus aequis animis ferre; quàm ut non sint etiam tui, quicun{que} te verè & ex animo amare velint; non sit tuum quicquid nomen ornet, diti∣onem augeat, opes amplificet. Priami fertur quinquaginta fuisse filios: Ad hos ille communi, ad illum hi suo quis{que} jure pertinebant. Unde

studuisle unumquem{que}, ut ipse esset patris, pater esset ipsius; ne{que} con∣tra naturam, ne{que} ab aequo & bono alienum fuit. Quis unquam Hectori vitio vertit, quòd pro patre, & patria plus sudavit, aut pugnavit fortiùs? Tu nobis Priamus: nos tibi Priamidae: Hectorem, quàm Paridem imitari quantò magis pium, tantò Priamidis laudabilius, Priamo gratius, & sa∣lutarius. Si quibus ergo placet certare, utri amemus sincerius, obsequamur paratiùs, hostes oderimus infestiùs; facilè patimur; sed non ut facilè vin camur. Unum est nostrum proprium, quòd licet omnes omnia agant, nunquam efficient, ut non sit nostrum. Nos hactenus per duo ferè millia annorum soli fuimus majorum tuorum; illi{que} nos respiciebant solos. Si labores & sudores; si frigus & famem; si incommoda, & pericula, quae illi pro nobis, nos pro illis hausimus, enumerare velim; dies me, quid di∣em dico? imò annus, imò & aetas deficiet priùs quàm oratio. Hoc sum∣matim dicam, ac verè dicam, nullam esse gentem in qua illustriora exempla videas, in REGIBUS virtutis & confilij, in populo pietatis & officij. Ita in principio convenerat; ita à duobus ferè millibus annorum pactis & conventis statum est; Quod haud scio, an ulla gens, ex Europaeis, scio, nulla gloriaripotest. Cùm SCOTI in vacuum hujus insulae ex Hibernia & AE∣budis primas colonias deduxerunt; Picti qui adeos maternum genus re∣ferebant, imprimis laeti excipiebant. Deinde crescente sobole, sive metu, sive invidia, indignari, queri, fremere. Brittones utris{que} aequè infensi, quòd in sua invasisse existimârunt (quamvis multitudo nondum eò cre∣verat, ut angulum aliquem insulae plenis colonis occupare possent) flam mam incendio addunt, & auxilia pollicentur. Hîc SCOTI, quitum si∣ne Rege, sine Lege vivebant, oportuni injuriis ad rem desperatam ex Hi∣bernia gentilem suum Ferchardi Regis filium accersunt. Ille convocato voluntario milite, ut suis succurreret, continuò advolat. Ut venit, quà fuit solertia, totum hoc quod fuit periculi à fraude Brittonum ortum esse comperit, & Pictis aperit. Non SCOTO stantùm peti: pulsis SCOTIS eos esse solos: alteros in alteros incendere: ut hos victos, illos fractos, ambos possent perdere. Brittones hacspe dejecti ex Pictorum agris per fur∣tum praedas agunt: repetentibus respondent, aequiùs esse a SCOTIS qui latrociniis vivebant (ita convitiari placuit) quod furtum factum erat, re∣poscere. Hinc illi, alteri damno, alteri convitioirritati, conjunctis copiis fines Brittonum invadunt, & quicquid ferri, aut agi posset, distrahunt. Isti ut vicem redderent, collecta manu in fines SCOTORUM incurrunt. SCOTI convocatis etiam sociis de consilio FERGUSII (id Regi nomé fuit) servato tempore, castra hostium de nocte invadunt; & Regem (Coilo fuit nomen) cum magna parte militum occidunt. Ergo ab auspi∣cato principio Regem creant, jurant{que} Se nullum unquam REGEM, ni••i

exillius stirpe toleraturos. Hoc foedus DEUS divino nutu ita proba∣vit; ut nullis armis, ne{que} Brittonum, ne{que} Saxonum, ne{que} Pictorum, ne{que} Danorum, ne{que} Normanorum, ne{que} Romanorum, qui reliquam Europam domuerunt, rescindi posset. Primus Romanorum impetus in CORBRE∣DUM GALDUM circa centum post CHRISTUM annos fuit, duce Agri∣cola, viro non minùs manu, quàm consilio prompto. Ille genere armo∣rum & militiae aliquot praeliis inferior, locorum difficultate se suosque tuebatur. Sed revocato Agricola, dici non potest, quanta celeritate amissa recuperârit, & damna rependerit. Ab hoc principio per trecentos ampli∣ùs annos contra tantum hostem sua defenderunt, & mala illata retulerūt; ut, quod nusquam alibi leguntur fecisse, imprimis Adrianus, deinde Se∣verus, muro, cujus vestigia adhuc visuntur, se suos{que} ab indomiti hostis pertinacia separârint. Simile fuit Danorum odium; sed eventus dissimilis. Nam post octo infelices excensiones ducum fortissimorum, militis (ut ipsi putabant) invicti: jurârunt se nunquam iterum infestis animis, & armis SCOTIAM ingressuros. Pictorum amicitia, nunquam satis firma, saepe in bellum, bis in exitium nostrum exarsit. Quod semel Romanorum, iterum Saxonum copiis freti, tantùm non perfecerunt. Cum Romanis no∣men SCOTICUM tota insula viginti septem annos exegerunt. Cum Saxonibus ALPINUM Regem, ad quem jure haere dis illorum sceptrum pertinebat, occidunt; & Abernethi, quod caput gentis fuit, caput illius conto ad ludibrium exponunt. Hac clade perculsos Proceres KENNE∣THUS secundus, qui patri successit, cum nec precibus, nec argumentis in ultionem posset accendere; personato tanquam ex coelis nuncio, tantam spem victoriae injecit, uttotam gentem praeter paucos, qui ad Osbrethum & Ellam potentissimos eo tempore Anglorum Reges fugerunt, radicitus extirpârit. Sed haec ut mittam (ne{que} enim animus est, ne{que} tempus patitur omnia persequi) Normanorum odium, an spem dicam, non possum prae te••ire. Nam Guilielmus, qui à devicta Anglia nomen sortitus est, rebus succedentibus feliciùs, quàm sperare, aut penè optare posset; MILCO∣LUMBO (istum rerum in SCOTIA potiebatur, vir sanctissimus, & for tissimus) bellum denunciat, ratus armis suis nil posse resistere. Causa prae tendebatur, ni Edgarum redderet. Is erat Edwardi ex Agatha Hungari fi∣lius; Edmundi Anglorum Regis nepos; ad quem regnum illud jure per∣tinebat; quemque Normanorum vim fugientem, & tempestate in SCO∣TIAM actum MILCOLUMBUS hospitio acceperat, & conjugio Mar∣garitae sororis in affinitatem etiam adsumpserat. Verùm tribus exerciti∣bus fusis, & rebus Anglicis nondum satis confirmatis, veritus ne illi arma, & animos resumerent; pacem fecit. Edgaro ex pacto in Anglia amplissi∣mos agros; & Voldo••io Sibardi Northumbri filio sororem suam uxorem

dedit: unde nata Mathildis DAVIDIS Regis conjunx, cujus jure Nor∣thumbria SCOTORUM facta fuit, quae res multorum, & inagnorum bellorum causa exstitit. Ita tum ressopita. Sed spes ad suam diti∣onem addendi SCOTIAM non tum deleta. Haec non semel refulsit: Sed Edwardo primo penè emicuit. Omnes enim iste SCOTOS, praeter Vallam, & paucos privatos homines, qui à Regis fide nulla vi possent co∣gi, armis, & minis, & malis domuit. Nam Ioannem Balliolum regni quā honoris cupidiorem spe regni in verba sua adegit: & deinde contumeliâ à se alienatum armis vicit, Londinum traxit, & regno exuit. Quis jam pu∣taret unquam fore, ut sceptrum SCOTIAE ad legitimas manus rediret?

Nam ROBERTUS BRUSIUS, quicum Baliolo regnum petebat, Ed∣wardi sententia, cui communi competitorum voluntate judicium per∣missum est, victus, omnem spem regni abjecerat, & Edwardi partes con∣tra Baliolum summo studio sequebatur. Sed hîc divinae voluntatis consi∣lium, sicubi unquam, luculenter apparuit. Nam primùm à Valla moni∣tus, & post à Cuminio in fraudem illectus, coactus est Edwardum relinque re. Sed contra tantum hostem adeò infirmus, ut primis aliquot annis ad eas redactus esset miserias, unde nemo crederet emersurum; in sylvis sa∣lutem quaereret, & tandem apud nescio quem amicum sepultus lateret, us{que} dum amici simul sperare, & inimici metuere desinerent; penitus pe∣riisse putaretur. Hinc tanquam ex nebula ••rumpens, aliquot arces secu∣riores, quàm tutiores occupavit: & ad famam rei confluente populo, Cuminio, quem Anglus rebus Scoticis praefecerat, tantum terroris injecit, ut non auderet fortunam experiri. Ad hos motus reprimendos dum Ed∣wardus se parat, moritur. Reliquit Edwardum filium, & regni & belli haeredem. Hîc per Angliam, Galliam, Flandriam, quàcunque ejus nomen patebat, edicit se SCOTORUM nomen deleturum, & sequentibus se eo∣rum agros, & opes daturum. Unde ingens ad eum tanquam ad prae∣dam, non ad praelium, multitudo undique confluit. ROBERTUS provi∣ribus se contrà comparat. Infirmitatis conscientia cautum facit. Locum ne circumveniatur deligit; adeoque foeliciter pugnat ut ingentem illam multitudinem funderet, Regem fugaret, cogeretque, qui tantas copias duxerat, in cymba piscatoria salutem petere; SCOTIS pristinam liber∣tatem restituere, & omnijure, quod pater in eos arrogaverat, cedere.

Haec ego non ideò tantùm commemoro, ut homines videant, quàm ratum DEO fuerit foedus nostrum cum majoribustuis: sed etiam, ut, si qui volunt nobiscum de pietate inte contendere, intelligant, nos, qui tanta fortitudine majoribus tuis operam navavimus, non minorem tibi, cui majorem debemus, navaturos. Illi bella fortissimè gesserunt, & ma∣la minantia optimo consilio, pertinacilabore, & foelici eventu propule∣runt.

Tu bona pro quibus illi bella gesserunt, sine bello impertiris. Quan∣tò paxbello, otium negotio, quies labore gratior; tantò plus tibi, quàm majores majoribus debemus. Duae sunt Regum summorum summae lau∣des; altera à belli, altera à pacis artibus; utraque necessaria. Pax sine bel∣lo injuriis opportuna; bellum sine pace nullo malo non importunum. Qui nisi pacem colit, ut bellum caveat; bellum gerit, ut pacem gignat; non∣dum didicit quid sit REGEM esse. Nam pax perse est bona, bellum prop∣ter pacem. Pax cujus causa bellum bonum, tua (REX illustrissime) est pro∣pria. Tecum nata, & educata unà cum aetate accrevit simul. Quo primo tempore ex ephebis excessisti, belli incendium (nam bello intestino tum flagrabat SCOTIA) extinxisti; odiorum semina extirpasti; gratiam con∣ciliasti; & (ut verbo dicam) pacem publicè & privatim, domi & foris, etiam invitis obtrusisti. Vicinos, quibuscum nobis antè continenter bella, conjunxisti. Quibus coelum, solum, vita, lingua, fides communis; quo∣rum mores conveniunt, quorum commercia penitus toto divisit orbe O∣ceanus, tu (ea nascendi sors fuit) etiam sceptro conjunxisti. Quod Xeno∣phon de Cyro praedicat, 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, si verum est, post Cyrum ante te nondum verum fuit. At te ipsi vidimus ita vitam in∣stituisse, ita sceptri auctoritatem temperasse; ut Angli, gens non minus opibus florens, quàm numeroso & invicto milite potens, Regem sibi etsi tuo jure, tamen summa sua voluntate libentes & laetantes adoptâ∣rint. Antè nihil quidquam cuiquam erat proprium. De nocte latrones, de die hostes agebant, & ferebant omnia. Nunc licet per quietem somnū capere: nunc licet suo cuique frui: ut qui haec tibi non accepta ferat, indig∣nus sit te, indignus sit bono tuo. Nos, si qui volunt his officiis nobiscum contendere, non committemus, ut qui olim fuimus tui soli, nunc inter a∣lios non simus tuissimi. Gratus ergo tuis omnibus reditus tuus, Humiis gra∣tissimus. Quorum gens, quàm laetis animis oculos tuos intueatur; coro∣na, quam vides, monstrat. Quorum Princeps, quàm arctis ulnis Majesta∣tem tuam accipiat, non opus dicto, facto ipse clariùs quàm dici potest, ostendit. In quo si quid aut votis suis, aut Majestati tuae non responderit, veniam rogat.

Nam neque chorda sonum reddit, quem vult manus & mens, •• Nec semper feriet, quodcun{que} minabitur arcus:

Illam tibi summam habet gratiam, quòd ultimò abiens, primò redi∣ens, aedes suas praesentiâ tuâ dignaris illustrare. Qua fide & constantia sceptri tui Majestatem coluerit: quibus officiis, quibus periculis fuis & suorum ab occulta fraude, & aperta viperfidorum defenderit; non est opus teste ut probem; tu ipse testis probus. Dixi.

The Kings Majestie hauing heard the preceding speach, these Poësies were deliuered.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

EXpectate diu, tandem nos numina voti Damnavere reos, reducemque dedere tueri Quem toties exposcit amor: nec vanatuorum Spes, quanquam longis inter suspiria curis Anxia, continuis fovit sua gaudia votis. Iam bis septenas sibi Grampius induit acri Concretas algore nives; totiesque tepentes Frigora laxârunt Zephyri; & genitalibus auris Vere novant sylvisque comas pratisque colores; Orbatuo, ceu luce sua, dum SCOTIA vultu Languet, & offusas jam tot suspirat ab annis Luminis erepti tenebras noctem{que} morantem. Tefuerit quàm dulce frui, gens omnis & aetas Sensit: te Proceres, te Plebs Patresque togati Saeperedonari patriae voluêre: necunquam Consensumajore animi caluere tuorum In vota, aut studium visendi Principis ardor Acrior accendit. Non sic mens aegrapaventem Sollicitat matrem, longo cui distinet auster AEquore cunctantem natum, dum gratareposcit Debita depositi, & tardi spem sustinet anni; Vt nos curatuitot jam tenet anxia lustris. Dum meminisse juvat quantis praesente beârit Tetua nos fortuna bonis; quanto{que} soleres Eloquio mulcere animos, pacemquetueri Confilio; precibus facilè placabilis iras Ponere; inoffenso moderari jura tenore.

Ipsum etiam natale solum patriaeque penates Deliciis caruisse suis, tantaeque queruntur Taedia lenta morae: campi collesque ferarum Depasti turmis, & quos indagine cinctos Exercere tuis saltus sudoribus, aevi Plenus adhuc, fremituque canum, studiis{que} sequentum

Assuêras, gratis desueta laboribus horrent Lustra suis populataferis, exesaque sylvis Arbuta, & arcanos nemorum squalere recessus.

Atnunc incolumem, & sceptris majoribus auctum Fortunae coelique bonis, pacisque triumpho Infignem, sibi dum reddi & natalibus oris Aspiciunt, posito renovant sua gaudia luctu Omnia! Pubentes solito selaetiùs ornant Fronde novâ sylvae; campi collesque comoso Luxuriant cultu: non sic Junonius ales Stellatis varios pennis discriminat orbes, Aut picturatum variat Thaumantias arcum; Multiplices mutat pratis ut Flora colores: Vnde sibi intexant crines, sertisque coronent Nympharum choreae; dumte Paeane canoro Montibus & sylvis resonant; talemque tueri Venantem exposcunt, qualem stupuêre calentem, Lassantemque feras; sudato & pulvere semper Majorem: qualem non Ossa aut Pelion ingens Pelidem, Idaeus non vidit Oriona faltus. Blanda nec humanis coeli indulgentia votis Concedit. Zephyri aspirant, ducuntque benign•• Astra situ: vernis ridet tibi solibus aether. En ut Fortha trahens populares auctior amnes Accurrit, positisque minis, tibi murmure leni Crispat aquas, stratis cui plenior ob viat vndis Oceanus; Phorci Tritonumque agmine ducto, Laetumque aeqnoreo perfusus nectare vultum; Quo ventos hyemesque premit, coelumque serenat. Nec Glotta his cessisse velit, vel Tueda, Taüsve, Vt possent reducem amplecti dominumque mereri.

Quid populos vrbesque loquar, Proceresque Patres{que} Obsequiis certare piis: dum debita reddunt Munia, quaemagnum est nostro concedere amori, Sed majus meruissetuum, & voluisse mereri. Cujus amor pietasque fovet, prudentia magnum Imperium curasolerti in pace ministrat.

Quid memorem haec inter communia gaudia, quote Privatim studio voto{que} expectet EDINUM? Dilectumque sui Pignus suspiret amoris.

Nascentis cui primatuae spiracula vitae Excepisse datum, & toties sensisse favorem: Hinc amor, hinc justi semper reverentia sceptri; Et quae supplicibus tibi pulvinaria votis Vsque calent; dum tutanta quos pace tueris Respicis, & vultu praesens dignaris amico. Quid referat nescit, nisi quam cum ciuibus vrbem Iam pridem tibi devovit, Regique Patrique Perpetuis facret obsequiis, & numina votis Sollicitet; quaetot sceptris, tantoque bonorum Te cumulo ornârunt, multos feliciùs annos Indulgere velint, & quapietatetueris Interris pacem, dent tandem posse mereri AEternam coelo placida cum pace quietem. Nec causa Aonidum levior velcurasororum Laetitiaein partem assumi: quae protinus ortus Excepere tuos, tibi formavere juventam, Et plenos fudere sacro de fonte liquores: Et quem Parnassi natum fouere sub antris Iam patrem agnoscunt, praeses cui cedat Apollo; Sive modos numerare velis, sive ore soluto Ducere quo libeat populos: nec parcior ipsas Dextra fovet Musas: non debita praemia desunt Virtuti, aut meritis: sic te foecunda patrono Ingenia assurgunt; quae tot miracula mundo Fortunae praeclaratuae non visa priori, Virtutes{que} aequas fortunae in saecula didant.

JVdicium incertum possit (REX magne) videri, Vitae evolventi filaremensatuae, Plus tibi contulerit fortuna, an mascula Pallas, An, quite nobis, nos tibi, junxit amor. Casibus ereptum magnis fortuna sub ortu Teprimo sceptris servat, & istatibi. AEvimaturo cumulat diademata, & uni Imperium donat, nemo quod antetulit. Ingenium vivax Pallas, mentemque sagaccm, Vim culti eloquii, consiliumque dedit. Discordes animis populos & moribus olim Vnanimi perte foedere nectit amor.

Idem sic tota sedit tibi pectore vita; Vt praeter pacem nil coluisse velis. Nunc etiam reditum in patriam persuasit: & altos Laetantis Patriae pandit vbique sinus. Sic te per seros traducta stirpe neptoes Haec tria perpetuo foedere nexabeent.

ADAMUS REGIUS.

CAEsaribus quondam posuit quos Roma triumphos, Augusto hos reduci SCOTIA laeta suo. Sed magno majora auso quae digna Monarchae, Qui tulit invictatanta trophaea manu? Ante triumphales currus Ecclesia praeses, Iustitia & Pietas cingit vtrumque latus. Inter regales fulget Clementiaturmas, Virtutum glomerans agmine tota cohors. Relligionis apex purae, Babylonica pellex Vindice quo Herculeo robore victa jacet. Ingredere O felix multum, felicior exi, Si Phoebi radiis non licet vsque frui: Et quam optatus ades, Regum lux maxima, tanto Major & eclipsus, noxquerecessus erit.

R. C.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

REGI SVO SCOTIAE GRATULATIO.

ERgo ades, ô!, tandem, remoras & dispulit omnes Expectatus amor patriae; nec vota precesque Incassum cecidere meae; nec, quae irrita prote Multa gemens, ternis duxi suspiria lustris: Ex quo trans Tamesin, Caledonis lentus ab oris Natus abes, matri dilectus, pignora supra Quot dederam, dum mater eram: TE flumina nostra, TE liquidi fontes, & tristimurmure sylvae, Et riguae lacrymis valles, nemorosa{que} montes Culmina, TE moestis suspirauere cavernis Tot lustra. At jam Tueda pater, jam flumine Fortha Excipit, & montes Lomundi, & regia celsis Regibus, & regnis felix Falklandia: mox jam Ocelli{que} juga & Sterlini ingentia fidi Moenia, reptatum{que} solum & vagitibus aether Pulsatus cunis{que} tuis. Stat turribus altas Ostentans pinnas, & collibus omnibus unum Eminet EDINUM; & celsi fastigia sceptri Vendicat, imperio locus aemulus. Vtreducemte Iam gaudent, vultum{que} & amatum, & amore verendum Festinant vidissetuum! Jam flumina nostra, Iam liquidi fontes, & laeto carmine sylvae, Etresonae cantu valles, nemorosa{que} montes Culmina jam laetos tollunt ad sydera plausus. Et REGEM salvere jubent, & grata benignum Ac memorem agnoscunt lati tantaaequora campi; Tam longum qui emensus iter se cernere tantus Venisti, & veras aluisti in pectore flammas.

O si magnorum prisco quos tempore vatum Te dignos enixafui, nunc afforetullus; Aptis aequaret numeris qui grandiarerum, Grandia qui dulci molliret carmina melle; Quas grates, quae vota tibi, quo carmine laudes Cantarent meritas! Nunc tecum in proxima regna

Quum tuleris Musas; facilis cape, non quod Apollo, Sed quod dictat amor, Patriae{que} Dei{que} Tuique Verus amor, primis cunarum coeptus in annis, Nunc quo{que} sub serae per dur ans tempora vitae, Non dente aeviullo, non terrae tractibus ullis, Invidiave ulla, vel detractoris iniqui Carpendus sermone, ullo aut rumore sinistro.

Ingens FERGUSII, primusqui SCOTICA sceptra Fundavit, soboles sexta & centesimaregnis Felix illucesce tuis, parilique vigore Fortuna{que} pari regnum fundato BRITANNUM, Atque parifato regnum firmato BRITANNUM: Et firmum in seros totidem transmitte nepotes, Quotmagnos numeras atavos, ni Machina mundi Praeveniens vasto vertat regna omnia lapsu.

Nate ingens BRUSII ingentis (qui SCOTICA sceptra Restituit{que} suis natalibus, in{que} nepotes Parva habita haud parvis olim fundamina rebus, Transtulit) huc ades, & patrios agnosce penates, FATALIS soboles, FATALI ab origine, NONA, Debita tot regnis SCOTO, ANGLO, FRANCO & HIBERNO, Qua{que} rigat TIBERIS, & qua JORDANIS inundat: Quanquam animos imples tanto molimine, quanquam Fata implens hominum spes & vota omnia vincas.

Ingens BANCHONIS soboles, nati{que} FLEANCHI, Unde STVARTA domus tot regni sceptra per annos Molitur; Prisco BRITONI genus & genus ANGLO, NORMANNO, & FRANCO, & DANO, HISPANO, at{que} ALE∣MANNO, Regibus, imperio & ducibus permista, nec ulli Extera, quot jactat proceres, ingentibus usquam Foeta viris EUROPA, & rerum admo vit habenis. Vna sed haec PATRIA est, NATUM haec susceperat, et nunc Suspicit; atque colit te unum PROLEMQUE PATREMQUE, Atque polum votis pro PROLE & PATRE fatigat.

Atqui haec inter tot diademata celsa, corollam Annumer are tuis titulis fas ducis & unam Privatam (verum magnis de regibus ortam, Regibus affinem magnis, regum{que} gerentem Saepe vicem, belli{que}, domi{que}, &, quod satis unumest, Gignentem celsum generoso semine regem,

REGEM, quo tellus majorem non videt, unus Qui TERNA imperii tractas sceptra alma Britanni) DUGLASIAM, ANGUSIAM{que} domum; virtute secundam Haud ulli, quos Prisca aut Roma, aut Graecia jactat; Seu numero Heroum, seu robore mentis & armis, Sive fide in patriam. Sceptrorum ut millia sceptris Accumules{que} tuis, numeres{que} in stemmate Reges, Latus quotcunque orbis habet. Non ultima laus est, Praeclaris etiam duxisse Heroibus ortum.

Atque haec majorum sunt nomina celsa tuorum: Sed quis privatuae libet praeconia laudis? Orbis opes & deliciae, REX maxime, Regum Miraclum; Regnis privata, & regia miscens Privatis decora, & Musas diademate adornans, Et Musis diadema, altum almis, aureum amoenis, Vtile jucundis; humanum divite vena Divini ingenii supra humana omnia longe Surgentis; quam nulla industria, non labor ullus Discentisve, aut monstrantis prudentia solers Contulerit. Datur haec artes divinitus inter Vna omnes: At nec divis datur omnibus, uni Regum sed donatatibi: quid lividaturba Invideas frustra quocun{que} aut nomine carpas?

Nec minus hoc privum est, rarum per secula cunctis Miraclum terris. Tu qui bello quatere orbem, Armis{que} animis{que} potens, terra{que} mari{que} Posses, vicinas{que} ciere in proeliagentes, Pacis amans, colis almam, & pacis dicier author Eligis, ac populos in bellacruent aruentes, Germanos, Gallos{que}, Italos, Batavos{que} & Iberos Compositis froenas odiis, gestisque beatus Sic dici, sic esse haud salsonomine gestis ARBITER Europae, per{que} Europam ARBITER orbis.

Nec minus hoc mirum est (mirari vt desinat auris Assueta at{que} oculi) quod tot Caledonis in oras Anglorum ducens turmas, pacemtamen vnà Ducis, & innocuas das foedere jnngere dextras.

Salvete, O vere FRATRES, quos Rhenus, & ipsi Agnoscunt Batavi; vos Tueda, & Fortha, Taüsque SCOTIA vos omnis cognata hac voce salutat.

Este boni, vultusque & amicas sumite mentes, Communem{que} Patrem communi adducite cura, Communem{que} DEVM, & communia foedera, & ipsam Communem matrem terram memorate BRITANNAM. Nullae hic insidiae, veracibus omnia aperta Sunt SCOTIS: fastus, absitque injuria verbis, Non mage securi Tamesis degatis ad vndas.

Crescit opus minuendo: solo defunctus in astra Perferor: O coeli soboles, gratissima coelo, Et coelo defensa, & adaucta, altoque locata Regnorum in solio; & coelestirore rigata Doctrinae, eloquiique; unde aurea vena liquente Melle fluit dulci, demulcens pectora; & vnde Fulmina TARPEIAS olim quassantiaturres; Telaque coelesti vibrata à robore torques; AEquatura folo quicquid coelo obstitit alto. Coeli cura; solo donec coelestia tractas Hospes adhuc: idem hospitio cum liber ab isto, (Carcere seumavis) patrium conscendis Olympum. Incolatum caeli caelo regna altera (tanto Te major, quanto terris caeli ardua) sume. Interea magno Coeli tua militet omnis Cura DEO, atque illi mentem{que} manum{que} dicato. Hoc decus omne tuum ducas, hoc gloriam ab vno Surgere fonte putes. Sic magnus, caetera calca Sub pedibus; Sceptra illa tua, ac diademata, & ipsos FERGUSIUM, BRUSIUM{que} et cum BANCHONE FLEANCHUM, At{que} STVARTORUM genus, & tot stemmata Regum, Et laudes quascunque tuas, seu sorte datas, seu Ingenio, geniove, animove, aut corpore dotes.

Hoc mihi caelesti nutritus nectare, quondam Haustatibi haec pietas cum lacte infixa medullis Insedit, sedeatque omnes mansura per annos. Hactuate GENITIX iterata voce saluto: Hacte NATA colo. Roseo mox nectar ab ore Stillans laeta legam; labris{que} (ò!) oscula labris Surripiam; & tenero circum-dabo brachia collo. Aut hoc si nimium est, imis dabo basia plantis Et longe retro venerans vestigia lambam.

Viue diu PROLESQUE PATERQUE mihi{que} DEO{que},

Atque orbi, prudensque piusque, & magnus, & ipso Temajor: coeli cum explêris munera, coelo Inserere; & vere REX cuncta in Saecula REGNA.

HUmia gens Anglis occurrere sueta sub armis, Et facere atque patifortia doctamanus. Cur nunc pacatas, dextras cur jungit iner∣mes Quos{que} hastis solita est excipit hospitio? Haec tua, PAX MUNDI, bonitas est, CHRISTE, Britānis, Post hunc, Pax Mundi, sors, JACOBE, tua est.

PRima, tui quondam, fida & custodiaregni Humia gens; belli principiumqne tui. Nunc tibi principium pacis, qui{que} agmina sue∣ti Ducere; laetantes ducimus ecce choros. Quique horrentem hastis Scotorum in proelia turmam Horrida, cumque Anglo jungere bellafero. Mentiar; aut nullis horrendam ducimus Anglam, Iudicete; vultum respice, sive animum. Nec fera miscemus truculento proelia Marte: Sed colimus castifoedera sancta thori. Hinc surgunt mihi structa palatia, diruit Angla Quae quondam, melior jam struit Angla manus: Hinc quam fausta tibi procederet UNIO, si sic Exemplo saperes Insula totameo.

DEXTRAE OSCVLA.

QVod se effusatuae dextrae implicat, oscula libat SCOTIA, in amplexus foemina vir{que} ruit Haeret, & avelli nequit: et rursum oscula jun∣git Et rursum in{que} manus proruit in{que} pedes: Hoc omnis sexus{que} aetasque, hominum hoc genus omne (Oppida sive colat, seu colat arva) facit: Quid nisi amor pietas{que} in te REGEMQU'E Patremque? Quid nisi devoti pignora certa animi?

Et tua quod facilem populo se praebet amanti Dextera, qua populus basia libet amans: Quid nisi amor tuus est? dulce hoc certamen amoris, Tune illum melius, tene amet ille magis. Non apicem imperii minuis sic; nesciit usquam Qui credat, verum quâ cluat imperium. Caetera ducuntur vinctis animantia collis, Et praebent stimulis tergora, & ora lupis. Ast homini vinclum Cor: corde is ducitur vno: Praecipue priscam qui Caledona colunt. Hos collo quisquis conetur ducere, collum Seu sibi, sive illis ruperit ille prius. Nec tamen hoc facile est; quisquis tentavit, inanem Vim sensit, casu velluit ipse suo. At tu corda tenes, REX felix usque tenebis: Sic regis, ingenio sic fruerisque tuo. Prudens perge JACOBE, & amari, & mitis amorem Testari: haec regni vincula firma tui.

SCOTIAE CVM ANGLIA 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 CERTAMEN.

HOstibus hostis ego quondā pugnātib▪ Anglis Pugnavi, in{que} truces trux fera telatuli: Opposui{que} odiis odia infesta: ignibus ignes: Arma armis▪ factis & fera factaferis. Atque tuli, & retuli belli damna omnia; praedae Actae, versae arces, oppida, stratae acies. Iam vastos pofuere animos: sequor; ipsaque vastos Pono animos: ponunt praelia; pono & ego. Armaque depono dextra, atque atrocia lingua, Cumque armis, armis deteriora odia: Quin prior officiis certo, amplexorque sororem; Et prior in verum foedus amore voco. Communisque patris, patriae communis honorem: Haec mihi sint, haec sint maxima votatibi. Ergo agito; & vel me dulci hoc certamine vince: Vel vincam longe teque tuosque, Soror. Hoc mihi certamen superest; certare sorores Sic fas, sic vinci & vincere, dulce mihi.

DAVID HUMIUS, Theagrius.

SCOTORUM LAETITIA ET VOTUM.

REXJACOBUS (Io! laeti nunc laeta canamus Saecula Io paean!) Rex IACOBUS adest: Post octo septem{que} pigrifastidia Jani Exoptatus, Io!, Rex IACOBUS adest. Rex lux lucis adest, spes vitae; spargite flores, Spargite SCOTIADES. Vester alumnus adest. Quin pater almus adest tarpeio fulminer aptus Et salvus vobis redditus. Euge redit! Hunc DEVS insidiis rapuit; rapuit{que} periclis: Hinc foris, hinc{que} domi surpuit. Euge Deus! Da praesente bono laetari: daque futuro: Da vita longa: da meliore frui. Da lucere novo; da sero fydere. sero Da splendere polo: da micuisse solo.

AD MUSAS DUNGLASIDES APOS∣TROPHE 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

NVnc hilares, si quando pios cecinistis amores, Pangite Dunglasides nablia, plectra, lyras Vester amorsacros dignatur reddere vultus Quos abiens olim tristibus eripuit. Non Phoebe pura facie formofior illo Cum liquida fratris lampade nocte micat. Non Phoebus liquido fulgens cum splendet Olympo Diffundens radiis lumina laeta suis. Ergo alacres latè pia carmina fundite. Lustrat Lumine vestrasuo limina vester amor. Vos abiens tristes liquit: laetasque revisit. Pangite Dunglasides nablia, plectra, lyras.

ALEXANDER HUMIUS.

THE KINGS MAIESTIE CAME TO SEA-TOWNE THE XV. DAY OF MAY, Where hee was praesented with these Poëmes following.

SCOTIAE ADREGEM SUUM FELICITER REDEUNTEM fausta acclamatio.

DEDICATORIUM.

Parva, Monarcha, fero: quantus sed si unde profecta Cultus, tanta putas, MAXIME, magna fero.

ANGLIA parce, tuis si laetis SCOTIA rebus Invidet; alterius non ullius aemula gentis Fortunae, contenta suâ: sic cedere voto Cuncta tibi soli, tetrico videt anxia vultu; Vultus quae DOMINI communis dura negasti Optatos, placidoque frui non hactenus ore Passaes. Nempe tuas postquam Regnator ad oras Venit, & imperio junxit nova sceptra paterno, Non sedem mutare datum, non inde relicti Visere rura soli: tu gaudia nostra tot annos, Delicias, plaususque omnes, solamen, amores Sola rapis, tu sola PATREM, cum Conjuge, Natum Saevatenes; unamque penes te tota Britannae Spes residet gentis, decus, & fiducia: verùm Sic te talis Heri captam dulcedine, nunquam Mirer, at in video Domini praesentia semper Ora tibi, sacrosque adit us, vultusque verendos.

(Talia nempe querens, absentem SCOTIA luxit, Res tanti caruisse fuit, quem sedula cunis Fovit, & ad multos nascentem sustulit annos) Sis opibus felix, fulvo foecunda metallo; Indicus aurifero currat tibi gurgite Ganges, Hesperiusque Tagus, Pactolus, Lydus, & Hermus, Si quis & auratâ est despumans alter arenà Nobilis amnis aquas: sis gazis, viribus impar, Non (ait) invideo; potius successibus istis Laeter vicinas supra caput altius omnes Tollere te gentes, mea si solatiareddas. Heu quando lux illa polo gratissima surget? Quando illo praesente fruar, quem lusatot annos Expecto frustra nimiùm mea vota morantem? Fortè sed ô nostras, REX invictissime, sedes Temnis, & invisae natalis poenitet orae; Nec luctu, lachrimisque meis, precibusque, benignus Flecteris, & nullis poteris mansuescere votis: Sed stat acerbanimis firma haec sententiamente, Posthabitis nostris, sociis consistere terris? Splendida sicque tibi molli placet Anglia luxu, Deliciis, opibusque suis, sordescat ut vltro Scotia, prohalias habitata adamataque tellus! Non haec pactatamen, non haec promissa, parares Cùm socii, nostris excedere finibus, Haeres Regni, & triste vale linquendae abiturus amanti Proferres Patriae: his nostrum lenire dolorem Te memini, aeterno fixum sub pectore servans. Cùm meajam populi veniant sub juraremoti, (Aspirante DEO, nec enim sine Numine nobis Talia contingunt, ejus qui temperat orbem) Adque alios nos fata vocent promissa penates: En molimur iter, nec enim considere fas est Porro diu, & celeri longè tua limina cursu Scotia, linquentes, Anglas meditamur ad oras. Nerogo sors mentes tamen haec mutatatuorum, (O nimium gens cara mihi, gens fidaque semper) Perturbet, violetque gravi pia pectoraluctu, Non, si causa placet, nunc evenisse dolendum Ante quod optares contingere, quam foret ipsum.

Sic suadent meliora: tamen non immemor vnquam Vestri, susceptam ponam de pectore curam. Testis erit, vos quáque semel trieteride demum Invisam (si vita manet, si fata valentem Servent) inque istis sistar non impiger oris. His mihi tentabas tum curam demere dictis, Crevit at inde magis postquam non tempora vidi Respondere tuis intercedentia pactis. Bis binas binis junctis trieteridas annis Explevit Titan, ex quo digressus abistis Finibus, Anglorum in terris sine fine moraris: Nec piget, infandis sed saucia pectora curis Destituis, tristesque mora frustraris amantes. Aut despecta, tui patior fastidia vultus Torva, velin rapidos abierunt irrita ventos Foedera, promissi subeuntque oblivia pacti; Aut aliquis teneros languor gravis occupat artus. (Pessima semper amor metuit, malus augur in arctis Rebus amor, semperque timet qui diligit omnis, Quodque cupit, cupit ante oculos atque or a tenere) Quam vis ista tuis haud quadrant moribus, ingens Quae secum sic versat amor: non mitior vllus. Despicis haudquenquam, nisi dignum sponte relinqui; Nec tibi sincero simulata in pectore mens est, Aut animi sensis sermo contrarius oris: Sed stabilistant pacta fide; non ludis inani Promisso quenquam, sua sed sunt pondera verbis Indubitata tuis, nec eges sponsore timendus. Quinetiam nostras si vera allabitur aures Fama, vales, valeasque diu benè, Numina posco. Aut venies mox ergo, lares patriosque revises Ocyus, aut certè suberit justissimatantae Causa morae, graviumque sinent non pondera rerum. Ergo si precibus locus est, superestque popelli Si quae cura tui, nec adhuc DEVS obstruit aures, Aspice nos, hoc tantùm, & s•• pietate meremur, Rumpe moras, nobisque statim non segniter adsis, Antiquasque domos, veterisque Palatia Regni Vise redux, laetoque tuos mox respice vultu. Per lachrimas nostras, per qui genuere parentes,

Per patriam, Genium, per vincla jugalia, perque Pignoracara, mage est per si quid dulce, rogamus, Nete in venturas differ porro amplius horas. Perge, celerque veni, nec te jam subtrahe genti, Quae stetit imperio semper, semper que manebit Fida tuo, nulloque unquam mutabilis aevo. Haec inter, subitò gratus mihi nuncius adfert Adventare brevi, jam jamque ad limina regni Te Patrii penetrare tui; non insuper oras Exprobratumiri nobis te temnere SCOTAS. Dumque rogo dubitans velit ut mihi vera fateri, Per sacra verba fidem meruit juratus: at inde Rumor it, & circum latè loca cuncta pererrat Fama volans, varioque ingens est orta tumultu Laetitia; ad coelum magno certamine clamor Tollitur, & totus resonat clangoribus aether. Vndique collecti concurrunt agmine denso, Laeti omnes reditu que tuo, & tesospite laeti: Epagis, villisque ruunt, vrbesque relinquunt Patricii, proceres, quorumque ab origine clarum Nobilitate genus, tum mista absque ordine plebes, Laetitiâ violante modum, matresque, virique, Atque senes, juvenesque, vias & compita cursu Confuso complent, avidi contingere dextram REGIS, Herique sui: veniamque ab amore merentur. Quaque venis per rura, favens turba obvia passim Advolat, & varios capiunt in pectore motus. Prospiciunt venientem avidè, plausuque propinquum Poplite submisso excipiunt, cupidisque sequuntur Praetereuntem oculis, presso & vestigia gressu Observant, comitesque tuis se passibus addunt. Dum possunt, spectare juvat, nequeunt que tuendo Expleri; crescit que tuo prior ardor ab ore. Cùm verò EDINO properans successeris vrbi, Scotigenis quae prima alias supereminet omnes; Tunc nullus non ordo hominum, non sexus, & aetas Te reducem spectare volet, quin omnia plena Agminibus, cuneisque virûm, qua splendidus ibis, Cernere erit; non ima soli, non alta domorum Culmina, non ullae sine spectatore fenestrae.

O quae tunc laetas pertentent gaudia mentes! O quantus nitidumse tollat ad aethera clamor, Salve magne PATER Patriae, Dîs proxime Princeps, Expectate venis; nobis te Numina servent Sancta diu, & multos faciant superesse per annos! Et festi insolitis ô quàm fulgoribus ignes Vrbe crpent totâ, volitentque incendia passim; Flamma ut candentis Phoebi Vulcania lucem Vincat! & ô quantas deturbent aenea ab alto Sulphureas tremulo massas tormenta fragore: ut Tecta tremant, pavidique queant non stare tumultu Cornipedes, subitamque poli quoque pene ruinam Formident! saevo velut ut cum fulmine mundum Concutit iratus, tremebundaque murmura miscet Jupiter, & coelum ac terras terroribus implet. Non mihi Pierides si Helicon quêis diffluit undas, Indulgere velint, non, haec si praeside dictem Phoemonoe, Heroo cecinit quae carmine vates Prima, nec & totus veniat sub pectora Phoebus, Ista Caledoniam quantùm spectacula gentem Exhilarent, quantosque dies gratissima plausus Excitet ista, queam dignè satis vs{que} referre. Haud secus ac genitor cum longo errore viarum Scrutatur terras vario sub sole remotas, Multa diu natos redeuntis avara parentis Spes tenet, & cupidos trahit expectatio votis Anxia solicitis: trepidat formidine conjunx Sola relicta toro, cunctosque alicunde reversos Inquirit solers, cum nunc rumore finistro Naufragus in mediis effusus creditur vndis, Nunc superesse neci, & vesci vitalibus auris. Spemque metumque inter dubiis redit ille: volantque Adversum nati, & genibus clamore volutant. Accurrens collo circundare brachiaconjunx Exanimatacadit, vox{que} intercepta salutem Laetitiâ negat. Ecce tuis sic talia passis Desunt verba, tamen testantur gaudia vultus. Au•• quales dulci cùm nido sedula mater, Maturâ jam luce die, tenebrisque fugatis, Ales abit, Cereris{que} errans circum volatarva,

Dum sero, Hesperias Phoebo labente sub undas Pasta redit, pleno & miseris fert pabula rostro: Iejuni assiliunt pulli, luduntque reversae Quassantes teneras repetito verbere pennas; Acsecertatim laeto conamine trudunt Qui primus matris redeuntis pignus amoris Ore ferat, reducique hilares sua colla subaptant, Grataque compositis delibant oscularostris. Excipit haud alio reducemte Scotia plausu. Praecipuéque haec illa tibi saepe hospita quondam SETONIDÛM generosa domus, majoribus orta Ipsatuis; prisco Regum de sanguine ducta BRUSIADÛM: gens car a tibi, tibi fida, tuisque Semper Avis; virtute, & honoribus arduacelsis. Stemmate clara nitens inter tot fulgida regni Lumina Nobilium: in summo tibi munere sanctam Persolvens sincera fidem, moderamine rerum. Olim tempus erat, propior cum tecta subires Ista frequens; Londino isthic licet advena tandem Post trialustra semel nunc hisce penatibus adsis: Rarus ades, sed ades longè optatissimus hospes. Ac meritò sic tota fremit te Scotia viso Laetitiâ: praeter nam quòd sub luminis auras Prodieris primùm hic, & lucem videris infans, Et tua felicem hanc faciant cunabula gentem; Non euiquam meliore regi, non contigit ulli Imperiumque pati felicius. Ecquis in orbe est, Tecum qui quovis valeat contendere? nullus Moribus, ingenio, virtuteque, stemmate, sceptro, Par fuit, aut fuerit, potis est aut esse secundus. Agenere & Proavis quaeras encomia? longo Continuoque tibi veniunt diademata filo. Innumeros tibi ponet avos FERGUSIUS auctor Stemmatis; imperio quorum jam SCOTIA paret Lustra quater centum: hos sequeris non ordine rupto. Tu cui jam titulis censeri & sanguine prodest Majorum, tua num tot pictos atria vultus Perpetuâ ostendent serie? sic semper avita Sceptranepos post se venturo tradidit, vt sis Ordine post tot avos, Haeres, & saecula, Regni, et

Linea sit fatis nunquam interrupta, nec armis? Stemmate victor abis. valeant sed stemmata, sceptris Certatur? nec & his venit aequiparabilis vllus Magne JACOBE tibi: tibi summa potentia cessit Et maris, & terrae, solusque Tridentifer vndas Imperio nutuque quatis, velut alter in orbe Neptunus, solo{que} minor JOVE, celsior omni, Qui leges, mores{que} viris, qui moenia ponit, Qua patet, est quicquid positum sub limine vasti Orbis, Agenorea imposuit cui filia nomen. Non tu vulgari Heroum de sorte pudendus Regulus, & sinere, solo{que} es nomine Princeps: Pulchra corona triplex tibi cingit gemmea crinem, Et ditione tenes tria Regna potentia, quorum Efficiant magnos seor sim vel singula Reges. Vnica, Romani potuit quae sistere cursum Imperii, belloque potens, & nescia vinci, Felicem, gens SCOTA, tuis se ducit habenis. Armis quae Gallos domuit, quae fudit Iberos, Subdita subque tuis tibi legibus, ANGLIA, servit. Quaeque proterua jugum Dominae deflexera tolim, Inclyta mirandis tibi paret HIBERNIA rebus. Parva sedistatuas inter, REX maxime, laudes: Sunt majora domi, quàm quae tibi maxima quaerit Sic fortun••foris; puris virtutibus alta Mens instructa, pium Cor, doctum Palladis artes Pectus, & ingenium solers, reverentia morum. Delius ex aequo velut est ad vtrumque paratus, Sive movere Lyram, sive Arcum tendere nervo: Sic tibi sunt docti, simul & sunt Principis artes, Cum Jove suntque tuo conjunctae pectore Musae. Non simulatacano: siquidem monumenta loquuntur Ingenii foeturatui, quibus aureatangis Sidera, & aethereas famâ petis arduus arces. Sive libet molli fluitantia nectere versu Verba, modis citharae tua carmina Cynthius aptat: Dicere si mavis numeris, sine lege, solutis, Verbaque non clauso, sed sparso pingere flore, Eloquium stupet ipse tui Cyllenius oris. Praedita cùm tantis tua sit mens dotibus; haudes

Supremae virtutis egens, pietatis at extas Omnibus exemplar venturo Regibus aevo. Tu populo pietate praeis (â Principe vulgus Pendet, & officio, exemplo quam lege tenetur Saepe magis) veramque fidem, populoque sequendam Constans ipse tenes: hinc per tua Regna quietus Numinis est cultus, non vi, non carcere, flammis Obtrusus, placidoque tuos per cuncta tenore Allicis, & duci faciles tua vota sequuntur. Quo me Musa rapit? prolixo en pagina versis Decurrit, reduci paucis tibi jussa salutem Mittere, furtiuo verùm in praeconia lapsu Incautum tua rara trahit, mirandaque virtus. At quanquam externae est virtus non indigalaudis Dive tua, à se clara satis (sonat omnis vbique Nomine terratuo, & famam vagagloriacoelo Terminat, immensumque ingens accedit Olympum) Sicut Alexandrum tabulis tamen unus Apelles Pingere, nec praeter Lysippum fingere quisquam AEre ausus: solo sic sunt tua facta Maronis Digna, vel Argiui celebrari carmine vatis. Nostramanus sed enim est rudis, at{que} indocta referre Ora per expressos, genuinaque membra, colores, Ducere vel sculpto spirantes aere figuras. De tabulâ ergo manum praestat, quàm crimine foedo Materiam turpare, nequit quàm ritè polire. Estque tuas satius per muta silentia laudes Intactas trans••re, humili quàm grandia socco Reddere, sublimi quae sunt referenda cothurno.

Auctore JOANNE GELLIO à Gellistoun. Philosoph. & Med. D.

FORTH FEASTING. A PANEGYRICKE To the King.

Flumina senserunt ipsa.

To his sacred Majestie.

IF, in this Storme of joy and pompous Throng, This Nymphe (great KING) come euer Thee so neare That Thy harmonious Eares Her Accents heare, Giue Pardon to Her hoarse and lowlie Song: Faine would Shee Trophees to Thy Vertues reare, But for this statlie Task Shee is not Strong, And Her Defects Her high Attempts doe wrong, Yet as Shee could shee makes Thy VVorth appeare. So in a Mappe is showen this flowrie Place; So wrought in Arras by a Virgines Hand With Heauen and blazing Starres doth Atlas stand, So drawen by Chare-coale is Narcissus Face:

Shee maye Aurora be to some bright Sunne Which maye perfect the Day by Her begunne.

FORTH FEASTING. A PANEGYRICKE To the King.

WHat blustring Noise now interrupts my Sleepe? VVhat echoing Shouts thus cleaue my chrystal Deep? And call mee hence from out my watrie Court? VVhat Melodie, what Sounds of Joy and Sport, Bee these heere hurld from eu'rie neighbour Spring? VVith what lowd Rumours doe the Mountaines ring? VVhich in vnusuall Pompe on tip-toes stand, And (full of VVonder) ouer-looke the Land? VVhence come these glittring Throngs, these Meteors bright, This golden People set vnto my Sight? VVhence doth this Praise, Applause, and Loue, arise? VVhat Load-starre east-ward draweth thus all Eyes? Am I awake? or haue some Dreames conspir'd To mocke my Sense with Shadowes much desir'd? Stare I that liuing Face, see I those Lookes, VVhich with Delight wont to amaze my Brookes? Doe I behold that VVorth, that Man divine, This Ages Glorie, by these Bankes of mine? Then is it true what long I wish'd in vaine? That my much-louing PRINCE is come againe? So vnto Them whose Zenith is the Pole, VVhen fixe blacke Months are past, the Sunne doeth rolle: So after Tempest to Sea-tossed VVights Faire Helens Brothers show their chearing Lights: So comes Arabias Meruaile from her VVoods, And farre farre off is seene by Memphis Floods,

The feather'd Syluans Clowd-like by her flie, And with applauding Clangors beate the Skie, Nyle wonders, Seraps Priests (entranced) raue, And in Mygdonian Stone her Shape ingraue; In lasting Cedars marke the joyfull Time In which Apollos Bird came to their Clime.

Let Mother Earth now deckt with Flowres bee seene, And sweet-breath'd Zephyres curle the Medowes greene: Let Heauens weepe Rubies in a crimsin Showre, Such as on Indies Shores they use to powre: Or with that golden Storme the Fields adorne, Which Ioue rain'd, when his Blew-eyed Maide was borne. May neuer Houres the Webbe of Day out-weaue, May neuer Night rise from her sable Caue. Swell prowd my Billowes, faint not to declare Your Joyes, as ample as their Causes are: For Murmures hoarse sound like Arions Harpe, Now delicatlie flat, now sweetlie sharpe. And you my Nymphes, rise from your moyst Repaire, Strow all your Springs and Grotts with Lillies faire: Some swiftest-footted get her hence and pray Our Floods and Lakes, come keepe this Holie-day; What e're beneath Albanias Hills doe runne, Which see the rising or the setting Sunne, Which drinke sterne Grampius Mists, or Ochells Snows: Stone-rowling Taye, Tine Tortoyse-like that flows, The pearlie Don, the Deas, the fertile Spay, Wild Neverne which doth see our longest Day, Nesse smoaking-Sulphure, Leaue with Mountaines crown'd, Strange Loumond for his floting Isles renown'd: The irish Rian, Ken, the ••ilver Aire, The snakie Dun, the Ore with rushie Haire, The Chrystall-streaming Nid, lowd-bellowing Clyd, Tweed which no more our Kingdomes shall deuide: Rancke-swelling Annan, Lid with curled Streames, The Eskes, the Solway where they loose their Names, To eu'rie one proclaime our Joyes, and Feasts, Our Triumphes; bid all come, and bee our Guests: And as they meet in Neptunes azure Hall, Bid Them bid Sea- Gods keepe this Festiuall.

This Day shall by our Currents bee renown'd, Our Hills about shall still this Day resound: Nay, that our Loue more to this Day appeare, Let vs with it hence foorh begin our Yeare.

To Virgins Flowres, to Sunne-burnt Earth the Raine, To Mariners faire Winds amidst the Maine: Coole Shades to Pilgrimes, which hote Glances burne, Please not so much, to vs as Thy Returne. That Day (deare PRINCE) which reft vs of thy Sight, [Day, no, but Darknesse, and a duskie Night] Did fraight our Brests with Sighs, our Eyes with Teares, Turn'd Minutes in sad Months, sad Months in Yeares: Trees left to flowrish, Medowes to beare Flowres, Brookes hid their Heads within their sedgie Bowres, Faire Ceres curst our Fields with barren Frost, As if againe shee had her Daughter lost: The Muses left our Groues, and for sweete Songs Sate sadlie silent, or did weepe their Wrongs; Yee know it Meads, yee murmuring Woods it know, Hilles, Dales, and Caues, Copartners of their Woe; And yee it know my Streames, which from their Eine Oft on your Glasse receiu'd their pearled Brine; O Naïds deare (said They) Napaeas faire, O Nymphes of Trees, Nymphes which on Hills repaire, Gone are those maiden Glories, gone that State, Which made all Eyes admire our Hap of late. As lookes the Heauen when neuer Starre appeares, But slow and wearie shroude them in their Spheares, VVhile Tithons wife embosom'd by Him lies, And World doth languish in a drearie Guise: As l••okes a Garden of its Beautie spoil'd, As Wood in Winter by rough Boreas foil'd; As Pourtraicts raz'd of Colours vse to bee: So lookt these abject Bounds depriu'd of Thee.

VVhile as my Rills enjoy'd Thy royall Gleames, They did not envie Tibers haughtie Streames, Nor wealthie Tagus with his golden Ore, Nor cleare Hydaspes which on Pearles doth rore, Empampred Gange that sees the Sunne new borne, N•• Achelous with his flowrie Horne,

Nor Floods which neare Elysian Fields doe fall: For why? Thy Sight did serue to them for all. No Place there is so desart, so alone, Euen from the frozen to the torrid Zone, From flaming Hecla to great Quincys Lake, Which Thine abode could not most happie make. All those Perfections which by bounteous Heauen To diuerse Worlds in diuerse Times were giuen, The starrie Senate powr'd at once on Thee, That Thou Examplare mightst to Others bee.

Thy Life was kept till the three Sisters spunne Their Threedes of Gold, and then it was begunne. With curled Clowds when Skies doe looke most faire, And no disordred Blasts disturbe the Aire, When Lillies doe them decke in azure Gownes; And new-borne Roses blush with golden Crownes; To bode, how calme wee vnder Thee should liue, What Halcyonean Dayes Thy Reigne should giue, And to two flowrie Diademes Thy right; The Heauens Thee made a Partner of the Light. Scarce wast Thou borne, when joyn'd in friendly Bands Two mortall Foes with other clasped Hands, With Vertue Fortune stroue, which most should grace Thy Place for Thee, Thee for so high a Place, One vow'd thy sacred Brest not to forsake, The Other on Thee not to turne her Backe, And that Thou more her loues Effects mightst feele For Thee shee rent her Sayle, and broke her Wheele.

When Yeeres Thee vigour gaue, O then how cleare Did smoothred Sparkles in bright Flames appeare! Amongst the Woods to force a flying Hart, To pearce the mountaine-Wolfe with feathred Dart, See Faulcons climbe the Clowds, the Foxe ensnare, Out-runne the winde-out-running daedale Hare, To loose a trampling Steede alongst a Plaine, And in meandring Gyres him bring againe, The Preasse Thee making place, were vulgare Things; In Admirations Aire on Glories Wings O! Thou farre from the common Pitch didstrise, With Thy defignes to dazell Enuies Eyes:

Thou soughtst to know, this Alls eternall Source, Of euer-turning Heauens the restlesse Course, Their fixed Eyes, their Lights which wandring runne, Whence Moone her Siluer hath, his Gold the Sunne, If Destine bee or no, if Planets can By fierce Aspects force the Free-will of Man: The light and spiring Fire, the liquid Aire, The flaming Dragons, Comets with red Haire, Heauens tilting Launces, Artillerie, and Bow, I owd-sounding Trumpets, Darts of Haile and Snow, The roaring Element with People dombe, The Earth with what conceiu'd is in her Wombe, VVhat on Her moues, were set vnto Thy Sight, Till Thou didst find their Causes, Essence, Might: But vnto nought Thou so Thy Mind didst straine As to bee read in Man, and learne to raigne; To know the VVeight, and Atlas of a Crowne, To spare the Humble, Prowdlings pester downe. VVhen from those pearcing Cares which Thrones invest, As Thornes the Rose, Thou weari'd wouldst Thee rest, VVith Lute in Hand, full of coelestiall Fire, To the Pierian Groues Thou didst retire: There, garlanded with all Uranias Flowres, In sweeter Layes than builded Thebees Towres, Or them which charm'd the Dolphines in the Maine, Or which did call Euridicè againe, Thou sungst away the Houres, till from their Spheare Starres seem'd to shoote, Thy Melodie to heare. The God with golden Haire, the Sister Maides, Left, nymphall Helicon, their Tempès Shades, To see Thine Isle, heere lost their natiue Tongue, Andin Thy world-divided Language sung.

Who of Thine After-age can count the Deedes, With all that Fame in Times hudge Annales reedes, How by Example more than anie Law, This People fierce Thou didst to Goodnesse draw; How while the Neighbour Worlds (tows'd by the Fates) So manie Phaêtons had in their States, Which turn'd in heedlesse Flames their burnish'd Thrones, Thou (as ensphear'd) kepdst temperate Thy Zones;

In Africke Shores the Sands that ebbe and flow, The shadie Leaues on Ardennes Trees that grow, Hee sure may count, with all the Waues that meet To wash the Mauritanian Atlas feet. Though crown'd thou wertnot, nor a King by Birth, Thy Worth deserues the richest Crowne on Earth. Search this Halfe-Spheare and the opposite Ground, Where is such Wit and Bountie to bee found? As into silent Night, when neare the Beare The Virgine Huntresse shines at full most cleare, And striues to match her Brothers golden Light, The Hoast of Starres doth vanish in her Sght, Arcturus dies, cool'd is the Lyons ire, Po burnes no more with Phaêtontall Fire, Orion faints to see his Armes grow blacke, And that his flamming Sword hee now doth lacke: So Europes Lights, all bright in their Degree, Loose all their Lustre paragond with Thee. By just Discent Thou from moe Kings dost shine, Then manie can name Men in all their Line: What most They toyle to find, and finding hold Thou skornest, orient Gemmes, and flattring Gold: Esteeming Treasure surer in Mens Brests, Than when immur'd with Marble, closd in Chests; No stormie Passions doe disturbe thy Mind, No Mists of greatnesse euer could Thee blind: Who yet hath beene so meeke? Thou life didst giue To Them who did repine to see Thee liue; What Prince by Goodnesse hath such Kingdomes gain'd? Who hath so long his Peoples Peace maintain'd? Their Swords are turn'd in Sythes, in Culters Speares, Some giant Post their anticke Armour beares: Now, where the wounded Knight his Life did bleed, The wanton Swaine fits piping on a Reed. And where the Canon did Joves Thunder skorne, The gawdi•• Hunts-man windes his shrill-tun'd Horne: Her greene Lockes Ceres void of feare doth die, The Pilgrime safelie in the Shade doth lie, Both Pan and Pales (carelesse) keepe their Flockes, Seas haue no Dangers saue the Winds and Rockes:

Thou art this Isles Palladium, neither can [While Thou art kept] it bee o're-throwne by Man.

Let Others boast of Blood and Spoyles of Foes, Fierce Rapines, Murders, Iliads of Woes, Of hated Pompe, and Trophaees reared faire, Gore-spangled Ensignes streaming in the Aire, Count how They make The Scythian them adore, The Gaditan the Souldiour of Aurore, Vnhappie Vauntrie! to enlarge their Bounds, VVhich charge themselues with Cares, their Friends with Wounds, Which haue no Law to their ambitious Will, But (Man-plagues) borne are humane Blood to spill: Thou a true Victor art, sent from aboue What Others straine by Force to gaine by Loue, World-wandring Fame this Prayse to Thee imparts, To bee the onlie Monarch of all Hearts. They many feare who are of many fear'd, And Kingdomes got by Wrongs by Wrongs are tear'd, Such Thrones as Blood doth raise Blood throweth downe, No Guard so sure as Loue vnto a Crowne.

Fye of our westerne World, Mars-daunting King, With whose Renowne the Earths seuen Climats ring, Thy Deedes not only claime these Diademes, To which Thame, Liffy, Taye, subject their Streames: But to Thy Vertues rare, and Gifts, is due All that the Planet of the Yeere doth view; Sure if the World aboue did want a Prince, The World aboue to it would take thee hence.

That Murder, Rapine, Lust, are fled to Hell, And in their Roomes with vs the Graces dwell, That Honour more than Riches Menrespect, That Worthinesse than Gold doth more effect, That Pietie vnmasked showes her Face, That Innocencie keepes with Power her Place, That long-exil'd Astrea leaues the Heauen, And turneth right her Sword, her Weights holds euen, That the Saturnian World is come againe, Are wish'd Effects of Thy most happie Raigne. That dayly Peace, Loue, Trueth, Delights encrease, And Discord, Hate, Fraude, with Incombers cease,

That Men vse Strength not to shed others Blood, But vse their Strength now to doe other Good, That Furie is enchain'd, disarmed Wrath, That (saue by Natures Hand) there is no Death, That late grimme Foes like Brothers other loue, That Vultures prey not on the harmlesse Doue, That Wolues with Lambs doe Friendship entertaine, Are wish'd Effects of thy most happie Raigne. That Towns encrease, That ruin'd Temples rise, And their wind-mouing Vanes plant in the Skies, That Ignorance and Sloth hence runne away, That buri'd Arts now rowse them to the Day, That Hyperiòn farre beyond his Bed Doth see, our Lyons rampe, our Roses spred, That ••ber courtes vs, Tyber not vs charmes; That Rhein with hence-brought Beams his Bosome war∣mes, That Fuill vs feare, and Good vs doe maintaine, Are wish'd Effects of Thy most happie Raigne.

O Vertues Patterne, Glorie of our Times, Sent of past Dayes to expiate the Crimes, Great King, but better farre than thou art greate, Whome State not honours, but who honours State, By Wonder borne, by Wonder first install'd, By Wonder after to new Kingdomes call'd, Young kept by Wonder neare home-bred Alarmes, Old sau'd by Wonder from pale Traitours Harmes, To bee for this Thy Raigne which Wonders brings, A King of Wonder, Wonder vnto Kings. If Pict, Dane, Norman, Thy smooth Yoke had seene, Pict, Dane, and Norman had thy Subjects beene: If Brutus knew the Blisse Thy Rule doth giue, Fuen Brutus joye would vnder Thee to liue: For Thou Thy People dost so dearlie loue, That they a Father, more than Prince, Thee proue.

O Dayes to bee desyr'd! Age happie thrice! If yee your Heauen-sent-Good could duelie prize, But yee (halfe-palsie-sicke) thinke neuer right Of what yee hold, till it bee from your Sight, Prize onlie Summers sweet and musked Breath, When armed Winters threaten you with Death,

In pallid Sicknesse doe esteeme of Health, And by sad Pouertie discerne of Wealth: I see ane Age when after manie Yeares, And Reuolutions of the slow-pac'd Spheares, These Dayes shall bee to other farre esteem'd, And like Augustus palmie Raigne bee deem'd. The Names of Arthur, fabulous Palladines, Grau'n in Times surlie Brows in wrincked Lines, Of Henries, Edwards, famous for their Fights, Their Neighbour Conquests, Orders new of Knights, Shall by this Princes Name be past as farre As Meteors are by the Idalian Starre. If Gray-hair'd Proteüs Songs the Truth not misse, And Gray-hair'd Proteüs oft a Prophet is, There is a Land hence-distant manie Miles, Out-reaching Fiction and Atlanticke Iles, Which (Homelings) from this litle World wee name, That shall imblazon with strange Rites his Fame, Shall reare him Statues all of purest Gold, Such as Men gaue vnto the Gods of old, Name by him Fanes, prowd Pallaces, and Towns, With some great Flood, which most their Fields renowns. This is that King who should make right each Wrong, Of whome the Bards and mysticke Sybilles song, The Man long promis'd, by whose glorious Raigne, This Isle should yet her ancient Name regaine, And more of Fortunate deserue the Stile, Than those where Heauens with double Summers smile.

Runne on (great Prince) Thy Course in Glories Way, The End the Life, the Euening crownes the Day; Heape Worth on Worth, and stronglie soare aboue Those Heights which made the World Thee first to loue, Surmount Thy Selfe, and make thine Actions past Bee but as Gleames or Lightnings of Thy last, Let them exceed them of Thy younger Time, As farre as Autumne doth the flowrie Prime. Through this Thy Empire range, like Worlds bright Eye, That once each Yeare survayes all Earth and Skie, Now glaunces on the slow and restie Beares, Then turnes to drie the weeping Austers Teares,

Iust vnto both the Poles, and moueth euen In the infigur'd Circle of the Heauen. O long long haunt these Bounds, which by Thy Sight Haue now regain'd their former Heate and Light. Heere grow greene Woods, heere siluer Brookes doe glide, Heere Meadowes stretch them out with painted Pride, Embrodring all the Banks, heere Hilles aspire To crowne their Heads with the aetheriall Fire: Hills, Bullwarks of our Freedome, giant Walls, Which neuer Fremdlings Slight nor Sword made Thralls; Each circling Flood to Thetis Tribute payes, Men heere (in Health) out-liue old Nestors Dayes: Grimme Saturne yet amongst our Rocks remaines, Bound in our Caues, with many Mettald Chaines: Bulls haunt our Shades like Ledas Louer white, Which yet might breede Pasiphaè Delight, Our Flocks faire Fleeces beare, with which for Sport Endemion of old the Moone did court, High-palmed Harts amidst our Forrests runne, And, not impall'd, the deepe-mouth'd Hounds doe shunne; The rough-foote Hare him in our Bushes shrowds, And long-wing'd Haulks doe pearch amidst our Clowds. The wanton wood-Nymphes of the verdant Spring, Blew, Golden, Purple, Flowres shall to Thee bring, Pomonas Fruits the Paniskes, Thetis Gyrles Thy Thulys Amber, with the Ocean Pearles; The Tritons, Heards-men of the glassie Field, Shall giue Thee what farre-distant Shores can yeeld, The Serean Fleeces, Erythrean Gemmes, Vaste Platas Siluer, Gold of Peru Streames, Antarticke Parrots, A Ethiopian Plumes, Sabaean Odours, Myrrhe, and sweet Perfumes: And I my selfe, wrapt in a watchet Gowne, Of Reedes and Lillies on mine Head a Crowne, Shall Incense to Thee burne, greene Altars raise, And yearly sing due Paeans to Thy Praise.

Ah why should Isis only see Thee shine? Is not thy FORTH, as well as Isis Thine? Though Isis vaunt shee hath more Wealth in store, Let it suffice Thy FORTH doth loue Thee more:

Though Shee for Beautie may compare with Seine, For Swannes and Sea-Nymphes with imperiall Rhene, Yet in the Title may bee claim'd in Thee, Nor Shee, nor all the VVorld, can match with mee. Now when (by Honour drawne) thou shalt away To Her àlreadie jelous of thy Stay, When in Her amourous Armes Shee doth Thee fold, And dries Thy Dewie Haires with Hers of Gold, Much questioning of Thy Fare, much of Thy Sport, Much of Thine Absence, Long, how e're so short, And chides (perhaps) Thy Comming to the North, Loathe not to thinke on Thy much-louing FORTH: O loue these Bounds, where of Thy royall Stemme More then an hundreth wore a Diademe. So euer Gold and Bayes Thy Browes adorne, So neuer Time may see thy Race out-worne, So of Thine Owne still mayst Thou bee desir'd, Of Strangers fear'd, redoubted, and admir'd; So MEMORIE the Praise, so precious Houres May character Thy Name in starrie Flowres; So may Thy high Exployts at last make euen, With Earth thy Empyre, Glorie with the Heauen.

This Poëme was presented by WILLIAM DRUMMOND of Hawthorne-denne.

THE KINGS MAJESTIE MADE HIS ENTRIE INTO EDINBVRGH AT THE WEST PORT THE XVI DAY OF MAY.

Where was deliuered in name of the Towne by M^r. IOHNE HAY their Clerk deputie, this speach following.

[illustration]

HOW JOYFULL YOVR MAJE∣sties returne (gracious and dread SO∣VERAINE) is to this your M. native I owne, from that Kingdome due to your Sacred person by Royall discent, the countenances and eyes of these your M. loyall Subjects speake for their harts. This is that happie Day of our New-birth, ever to bee retai∣ned in fresh memorie, with conside∣ration of the goodnesse of th' Almightie GOD, considered with aknowledgement of the same, aknowledged with admira∣tion, admired with love, and loved with joy; wherein our eyes behold the greatest humaine felicitie our harts could wish, which is to feide vpon the Royall countenance of our true Phoenix, the brigt Starre of our Northerne Firmament, the Ornament of our Age, wherein wee are refreshed, yea revived with the heat and bright Beames of our Sunne (the powerfull Adamant of our Wealth) by whose removing from our Hemisphaere, we were darkned, deepe sorrow and feare possessing our harts (without envying of your M. happines and felicitie) our places of solace euer giving a newe beat to the fever of the languishing remem∣brance of our happinesse: The verie Hilles and Groves, accusto∣med of before to be refreshed with the dewe of your M. presen∣ce, not putting on their wounted Apparrell; but with pale lookes representing their miserie for the departure of their Royal King.

J most humblie begge pardon of your Sacred Majestie, who most vnworthie and vngarnished by Arte or Nature, with Rhe toricall coloures haue presumed to deliver to your sacred M, for∣med by Nature, and framed by education, to the perfection of all eloquence: the publike message of your M. l••y••ll subiectes

heere conveened: Upon the verie knees of mine hart beseeching your sacred M. that mine obedience to my Superiors command may bee a sacrifice acceptable to expiate my presumption: your M. wounted clemencie may give strength and vigour to my dis∣trustfull spirites, in gracious acceptance of that which shall bee delivered, and pardoning myne escapes.

Receiue then, dread Soveraine, from your M. faithfull and loyall Subjectes, the Magistrats and Citizens of your H. good Towne of Edinburgh, such welcome, as is due from these, who with thankfull harts doe acknowledge the infinite blessinges plen teoslie flowing to them from the paradise of your M. vnspot∣ted goodnes and Vertue, wishing your M. eyes might pearce into their veri••hartes there to behold the excessiue joye inwardlie conceived of the first messinger of your M. princelie resolution visite this your M. good Towne, increassed by your M. constan∣cie in prosequuting what was so happilie intended, and nowe accomplished by your M. fortunate and safe returne, which no tongue, howe liberall so ever, is able to expresse.

Who shall consider with an vnpartiall eye the continuall care∣fulnesse your M. hath had over vs from your tender yeeres: the setled temper of your M. governament, wherein the nycest eye could find no spot, your selfe as the life of the Countrey, as the father of the people, instructing not so much by precept, as by example, your M. Court, the mariage place of Wisedome and Godlinesse: without impietie hee cannot refuse to avouch, but as your M. prudencie hath wonne the pryze from all Kings and Emperours which standeth in degrie of comparison: so hath your M. governament beene such, that everie mans eye may bee a messinger to his minde, that in your M. standeth the Quint-essēce in ruling skill, of all prosperous & peaceable governament, much wished by our Fore-fathers; but most abundantlie, praised be GOD, enjoyed by vs, vnder your Sacred Majestie.

For if wee shall in a view lay before vs the times past, even since the first fundation of this Kingdome, and therein consider your M. most noble progenitoures: they were indeede all Prin∣ces renowned for their vertues, not inferior to any Emperoures or Kinges of their time, they mainteined & delivered their Vir∣gine Scepters vnconquered, from age to age, from the inunda∣tion of the most violent floods of conquering Sworde, which ouer-whelmed the rest of the whole Earth, & carried the Crowns

of all other Kings of this Terrestrial Globe captives vnto thral∣dome: But farre short of your Majestie, nature having placed in your sacred person alone, what in everie one of them was excel∣lent, the senate-house of the Planets being, as it wold seeme, con∣vened at your M. birth, for decreeing o•• all perfections in your Royall person. The Heavens and Earth witnessing your Heroi∣call frame, none influence whatsoever being able to bring the same to any higher degree.

If wee shall call to minde the tumultuous dayes of your M. more tender yeeres, and therein your M. prudencie, wisedome, and constancie in Uniting the disjoynted members of this Com∣mon-wealth, who will not with the Queene of Sheba confesse hee hath seene more wisedome in your Royall person, than re∣port hath brought to forraine eares.

There is not of any estate or age within this your M. King∣dome who hath not had particular experience of the same, and as it were, sensiblie felt the fruites thereof: The fire of civile dis∣corde, which as a flāme had devoured vs, was thereby quenched, euerie man possessed his owne Vineyard in peace, reaping that which hee had sowne, & enjoying the fruites of his owne labours: Your M. great vigilancie, and Godlie zeale in propagating the Gospell, defacing the monuments of Idolatrie, banishing that Romane and Antichristian Hierarchie, and establishing of our Church, repairing the ruines thereof, protecting vs from foraine invasion. The rich trophees' of your M. victories, more power∣fullie atchieved by your sacred wisedome, & deserved more wor∣thelie by your vertue, than these of the Caesars, to much extolled by the ancients; all ages shall recorde: and euen our posteritie shall blesse the Almightie our GOD, for giving to vs their Fore-fathers a King in hart vpright as DAVID, wise as Salomon, and godlie as Josias.

And who can better witnesse your M. Royal favour and be∣neficence then this your Good Towne of Edinburgh, which being founded in the dayes of that worthie King, FERGUS the first, builder of this Kingdome, and famous for her vnspotted fidelitie to your M. most noble progenitours, was by them enriched with manie Freedomes, Priviledges, and Dignities, which all your M. hath not onlie confirmed, but also with accession of many more enlarged, beautifying her also with a new erected Colledge, fa∣mous for profession of all liberall Sciences: So that shee justlie

doeth acknowledge your M. as the author and conserver of her peace, her sacred Phisition, who bound vp the woundes of her distracted Common-wealth, the onlie Magnes of her prosperitie, and the true fountaine from whence, vnder GOD, all her happi∣nesse and felicitie floweth, and doeth in all humilitie record your M. Royall favours extended towards her at all rymes.

Wee should prooue most vngratefull, if wee should passe over in silence your M. sacred wisedome in disposing of the governa∣ment of this your M. natiue Kingdome, during your H. absence, and placing such subalterne Magistrates & officers of the Crowne, within the same, who haue shined as cleare Starres in this firma∣ment, keeping ever the prescript of your M. Royall commands, watching for the good of your H. Subjects, and squaring al their actions to your M. frame, as their paterne: and returning al their springes to the same fountaine from whence they themselues re∣ceiued influence of vertue: being vigilant in nothing more than in procuring the good and peace of this Church and Common∣wealth: To approve their loyaltie to your M. and to knit vs your Highnesse Subjects in a more firme knot of obedience to your sacred authoritie.

Neither hath the oceane of your M. vertues contained it selfe within the precinct of this Isle: What eare is so barbarous, that hath not heard of the same? What forraine Prince is not indeb∣ted to your sacred wisedome? What reformed Church doeth not blesse your M. Birth-day, and is not protected vnder the wings of your M. sacred authoritie from that Beast of Rome and his Antichristian locustes, whose walles your M. by the Soveraigne wisedome wherewith the LORD hath endewed your sacred per∣son hath battred and shaken more than did the Goths and Van∣dales the old frame of the same by their sworde: Would GOD as your M. hath made happie beginnings in drying vp their Fu∣phrates, laying the nakednesse of that whoore open to the view of the world, and ruinating of that Lernaean Hydra: so your M. dayes may be prolonged, to see the accomplishment of the same.

All this your M. Royall Store-house of vertues, perpetuall vi∣gilancie in managing of the publicke affaires, your prudencie in your actions, your vertue in your life, and your felicitie in all, the LORD hath crowned, not onelie with continuance of yo••r M. peaceable governament ouer vs your natiue Subjects, m•…•… yeeres nor anie of your pre dicessours reignes attained vnto▪ But

also with accession of three great Kingdoms, and made your na∣me famous thorow the whole Earth aboue all the Princes of your time.

And therefore, wee your M. most humble Subjects doe in all submission of minds acknowledge your M. not onelie for oure just and lawfull Prince; but also for the first founder of the Uni∣ted Monarchie of this famous Isle, borne for the good of the same: who during the whole time of your M. most happie reigne hath so in publicke carried your selfe towards ws your subjects, (as if yee had been private) that no man could lay any imputation to your vnspotted life: yee neuer more desiring to bee aboue vs than for vs, nor to bee accounted great than good: joyning euer to power modestie and true pietie: And, as for your sacred vertue your Majestie deserveth to bee Monarch of the world, So for your pietie and vnfained zeale in propagating and main∣teming of the Gospell, doeth of due apperteine to your M. the true titles of the most Christian and Catholicke King.

For all which your M. Royall favours, having nothing to render but that which is due, Wee your M. humble Subjectes, prostrate at your M. sacred feete, lay downe our Lives, Goods, Liberties, and whatsoeuer else is most deare vnto vs; and doe vow to keepe vnto your sacred M. vnspotted Loyaltie and Sub∣jection, and euer to bee readie to consecrate and sacrifice our sel∣ves for mainteinance of your Royall Person and Estate: Praying th' Eternall our GOD, that Peace may bee within your M. wal∣les, Prosperitie within your M. Palaces, Length of Dayes to your Sacred Person, One from your M. Loynes neuer wanting to sway the Scepter of these your M. Kingdomes, And that Mercie may bee to your selfe and your Seede for euer.

Amen.

After the deliverie of this preceiding speach, his M. made foorthward towards the great Church, and there heaving heard Sermon made by the Arch-bishop of Sainct-androes, came to his Palace of Holy-rude-house where at the gate of the inner court was presented ane book of verses from the Colledge of Edinburgh, with this litle speach in their name, made by M. Patrik Nisbet.

IN effusissima hâc omnis aetatis sexus, & ordi∣num gratulatione (AUGUST^me, INVICT^me MONARCHA) Musasne dias tuas nutrices in∣fami silentio obmu••escere?

Vacuos Numini sistere se nefas. Quo mu∣nere SACRAT^mam tuam MAIEST^tem af∣fluentissimam jugis munificentiae scaturiginem colamus? Anti∣cyram ablegandum sentias, qui guttulâ Oceanum auctare, faculâ Soli praelucere conetur. Oceanus tamen patulo sinu emissitios suos rivulos undique in se refluentes accipit. Quin ad tuam quoque Augustissimam Majestatem, vnicam Musarum almam parentem, benignistimam fautricem, acerrimam promot••icem, quicquid pec∣toribus nostris Castalii humoris infudisti, gratâ reciprocatione re∣dundare debeat.

Si enim, monitu exactissimi munificentiae finitoris, Munera ac∣cipientium ingentis, & studiis prudenter accommodanda sunt, Quid Il∣lustrissimae tuae Majestati, peritissimae Carminum A••tifici, imò cō∣mentitio illo Apolline multò Vatibus praesentiori Deo, Carmini∣bus gratius, acceptius, opportuniusve offerre Philomusi queant?

Haec itaque, REX Ter-maxime, ratissimum pictatis, pruden∣tiae, mansuetudinis, & felicitatis exemplar, haec, inquam, Poëmatia quae Serenissimae tuae Majestati Academia EDINBURGENA, de∣votissimi sui obsequi••, flammatissimi studii, humillin ae veneratio∣nis pignora exhibet, placidissimo illo tuo aspectu dignare▪ quo tot millium corda hodierno die laetitiâ incredibili, indelebili perfu∣disti. Quodque unicùm tenuita••i nostrae praestabile officium su∣perest, DEUM Opt. Max. obstinatissimis precibus fatigabimus, Sacram tuam Majestatem fidissimo providentiae suae munimine cin∣gat, mitissimâ favoris umbrâ protegat, omnia vota, & incoepta tua cumulatissimè secundet, clarissimisque Regnorum coronis ul∣timam, auctissimam, immarcessibilem sempiternae gloriae (Ne∣storeos annos supergresso) in coelis Coronam accumulet.

IN SERENISSIMI POTENTISSIMIET INVICTISSIMI Monarchae, IACOBI Magnae Britanniae, Franciae, & Hiberniae Regis, Fidei defensoris &c. felicem in SCOTIAM reditum

Academiae Edinburgensis Congratulatio.

[illustration]

REGIAE MAJESTATI NUNCUPATORIVM.

PIeridum decus insigne & tutela sororum, Omnigenâ virtute cluens, certissma coeli Progenies, Patriaeque Parens, ter maxime Prin∣ceps, Sceptrigerûm Phoenix, at{que} inclyta gloria Regum: Haec tibi pauca damus memores testantia mentes Carmina, non tanto Musarum Praeside digna. Quippe nec Aonii laticis saturata liquore; Parnassi nec nata jugis, aut vertice Pindi: Sed propè sub rigidae stellis glacialibus Vrsae Condita, nec Musis aequis, nec Apolline dextro. Si tamen haec placido vultus candore benignus Aspicias, Patriae quo nubila fusca serenas, Clara tui vultus sacro splendore nitebunt: Nosque Edinensi pubes nutrita Lyceo To summum Aonidum columen Patrem{que} rogamus, Vsque tuis faveas, RIX in victissime, Musis.

Sacratissimae tuae Majestati devotissima ACADEMIA EDINBURGENSIS.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

ENlux alma redit, quâ nobis Sextus, & Anglis Primus, nunc aucto nomine, MAGNUS, adest. Namque est bis novies Sextus de principe gentis FERGUSIO; REX bis Sextus & a BRUSIO. Nominis a primo Sextus. Sexto editus anno Et sex ageno, Bimus & in solio Marmoreo, regimen subiit bis- sexto: & ad annum Terque & ter sextum sceptra Britanna adiit. Sextus adhuc, populis nam a quinis ante fuerunt Regnata: est noster Sextus ab indigenis. Sextus item quater est Normanno a Principe, gentem Qui victor tenuit quintus ab indigenis. Rex & ab Henrico Sextus, qui civica clausit Funera, felicis foedere Conjugii. Id nostro inferior, stirpes tantum vniit ille, Hic gentes: noster pace, sed ille acie. Cumtoties Sextus, cur non Tibicongruat omen, Semper sub Sextis perdita Roma fuit. Huc te fata vocant, manet haecte laurea, Solo Te digna: hinc, fausto nomine, Primus eris. Non Anglis tantum Primus quod diceris, aut quod Primo succubuit Insula totatibi. Sed quod Romuleos regali indagine saltus Cinxisti Primus, èque lupam latebris Eduxti: Ecce stylo debent haec saecula vestro, Quod lupa nunc prostet: Et dabis vt feriat Alter quisquam? Absit: quin sistu Caesar vtrinque▪ Quamque prius calamo, cuspide fige lupam: En alacres adstant praesto adtua jussa molossi: Signumque expectant: Dic modo; Consicient. Sin contra feriat, non est mora; sunt tibi Pardi Horrendi, est acer indomitusque Leo: Hos solue, hi cursu praestant & robore, brutam Discerpent bruto fulmine posthabito. Tunc tu MAGNVS eris, cui MAGNA BRITANNIA paret, Cum ducete MAGNO, MAGNA ruet meretrix. Quae DEUS vt faxit, geminantes vota precamur Tot numeres annos, quotnumerantur avi.

ALIUD.

NOnres mirarosas Henricus junxerit: illis Gens eadem, solus sed color alter erat. Alba prius rubuit sociali imbuta cruore, Et facta est rubeae concolor inderosae. Namque huic Mas deerat, fuit & dux vnicus illi: Sic bello attritaetum coiere Rosae. At mirum est Pardos IACOBVM vnisse Leoni; Queis natura, genus, dispar & ingenium; Dissimiles vultus, moresque, & pectora marte Assueta, & genti gens inimica diu: Par virtus, iraeque pares, & viribus ambae Illaesis, mirum si coiere ferae! Eccetamen coeunt, ducete, Rex Magne, trucesque Deponunt iras, collaque sponte tibi Subjiciunt: Movitne ferasvis Lilii odora Ter-gemini? argutae voxne sonora Lyrae? Ast sine te nec plectra sonant, nec Lilia odorant, Muta Chelis sine Te, Flosque inodorus erit. Plusquam humana tibi vox est, mensque enthea: Solus Sola voce moues Lilia, Plectra, Feras.

THO. HOPAEUS.

SCOTIA jam longum in luctu & squalore jac••∣bat Et prope Cimmeriis mersa fuit tenebris Regis vt aduentum sparsit praenuncia fam•• Luctus{que} & squalor desiit, & tenebrae. Adventus si famatui, REX magne, remouit Luctum, squalorem dispulit & tenebras: Quantam laetitiam tua nunc praesentia, quantam Lucem SCOTIGENIS lautitiam{que} feret Ne posthac luctus, squalor, redeantve tenebrae, Siderio nobis ore perennè mica. Quod sifatanegant, sistat sententia menti, Nobile SAXONIDÛM moxremeare solum:

Fac per te vigeat Pietas sincera, fidesque, Relligio & puras intemerata manus. Per te, extincta diu, coelis ASTRAEA relictis, Invisat terras, almaque Pax niteat. Per te florescant Musae, vitium omne facessat, Exulet & Musis invida Barbaries. Fac jus, fas, virtus firmentur; denique quicquid Luctu, squalore, & vindicat à tenebris. Sed quid Te moneo, patriae cui pellere luctum, Squalorem, tenebras vnica cura subit?

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

HENRICUS CHARTERIS.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

SOlvelut humentes cum se demittit ad Austro•• Nostrariget pigro terra perustagelu: Tunc neque fronde nemus ridet, nec gramine campus, Flore carent horti, frugibus almus ager.

Ast vbi flammantes propius contorquet habenas, Exuit ignavumterra novata situm. Arboribus redeunt frondes, & gramina campis, Flore nitent horti, fruge virescit ager. Haud secus Anglorum regnidum fraena gubernas, Orbe nec in Patrio per tria lustramicas: Terra parem superis quae te produxit Alumnum, Illuvie, & eristi nocte sepulta jacet. Ast simulaethereis ostentas aemula flammis Lumina, nox radiis cedit opaca tuis. Auspiciis igitur faustis, & numine dextro, Laetus adi Patrii tecta cupita soli. Et velut arctoum cum Sol conscendit in axem Abscessu renovat quae periere suo; Sic Patriae exangues artus, moribundaque membra Accessu recreas restituisque tuo.

ALIUD.

CYnthiaceu nitidos tristi ferrugine vultus Condit, vbi fratris sentit abesse facem; Non minus illaetis nos circūfundimur umbris Vt radii vultus non micuere tui. Hinc puto majorum solertia, gnara futuri, Apta dedit nostrae nomina bina plagae. SCOTIA quod Sacri vultus orbata nitore, Apposite Graia voce vocanda foret: Ausonio haec eadem dicenda Albania ritu, Candida cum frontis cerneret astratuae.

REGIS 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

EXimiae decorant quae te (REX MAXIME) dotes Et numerū exuperant, exuperant{que} fidem. Igneus ingenii vigor & vis enthea mentis, Ardua qua sensu cuncta minoratuo. Largiter Aoniis & pectora culta camoenis, Et fluitans sacro melleus ore lepos. Major avaritia, turpique libidine major, Atque animus recti propositi{que} tenax. Relligionis amor, fidei studium{que} tuendae, Quod placuit titulis inseruissetuis.

Iustitiam moderans facilis Clementia, Virtus Et niue••s candor, munificaeque manus. Invenias alios qui haec singula forte tenebunt; Sed qui possideas omnia solus eris.

ALIUD REGNI.

AUgusti cedant felicia tempora, Regis Et Solymae, regnis, REX venerande, tuis. Nā••••mulac sacros pressit diadema capillos, Et data sūt tenera Sceptragerenda manu; Proc•••••••• ••rrorum foedis erepta tenebris Emicuit puro lumine pura fides. Tetraque septenis quae collibus arduaregnat Corruit auspiciis Bellua fusatuis. Iam neque consumptis carie damus osculatruncīs▪ Fundimus au••stolidas ad caua saxa preces. Triticeum nec (tristenefas) pro numine vero Quem tacito fingit murmure Mysta, Deum Nunc colimus: Sed qui terram, mare, sidera fecit, Et regit imperio cunctacreata suo. Relligione simul nitido paxaurea coelo Lapsa fouet Patriae viscera fessatuae. Iam neque securos abrumpunt classica somnos, Mollibus aut stratis adfera bella cient. Arua peremptorum non amplius ossibus albent, Sanguinen••c diro flumina mixta fluunt. Rusticus in duros contundit tela ligones, Ftrelegat pandos ad juga sueta boues. Iam mercator, opes per mille pericula quaerens. Impiger audaci caerula puppesecat. Iamque nitet Tyrio Judex sublimis in Ostro, ••tcalcata diu jura retractat ouans. Procedant ••mili semper tua Regna tenore, Teque fauens Numen sic fine fine beet; Relligio vt vigeat semper te vindice tuta, Floreat & fidei pax quoque juncta comes.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

ASsyrium Perses, proles hunc clara Philippi, Graios Roma potens exuit imperio. Vltimus imperii Romani Scotia limes, Sola gerens I atio liberacolla jugo. Deque aliis dum tuterris, Adriane, triumphas, A Scotis vallo, tuque Severe, caves. Namque hinc venturum veteres cecinere Sibyllae, Qui Romae aequaret moenia celsa solo. Quem Dominae celsas vrbis qui diruat arces Credibile est superos constituisse ducem? Qui Babylona feram Sanctorum caede rubentem Cogat ad exemplum tristia ferre suum? Quem nisi te Scorti gnavus qui pocula dira Respuis, & mirâ detegis artedolos. Macte animo, fatis & te poscentibus offer, Victor adi palmis debita Regnatuis. Quamque expugnasti doctis, REX MAXIME, Scriptis Romuleam ferro contere, perde LVPAM.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

POstbis septenas viso te Principe messes Perfundunt Patriae gaudia blanda s••nus. Sidus & vt nivei nunquam dispareat oris, Sollicita lassat numina summa prece. S•• tamen haec superis nimis invidiosa videntur Vota, sacro miserae nec datur ore frui. Serus in aethereas redeas pius incola sedes, Et Pylio major, Dardanioque sene. Cumque tuae vitae Lachesis finiverit annos, Regali in tumulo molliter ossa cubent.

ALIUD.

AVrea dum fundet Phoebus sua lumina mundo, Et capiet vultus candida Luna novos. Deficiat nunquam Regalibus edita ••umbis, Quae sedeat solio stirps generosa tuo.

PATRICIUS NISBETUS.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

PRIME BRITANNORVM (PRIMO HAVD SINE NVMINE) Regum, Concilias sceptro qui tria regna tuo; Unio Prima trium; magni Prime Unio mundi; Prime salutiferae duxque, comesque viae; DEFENSOR PRIMAE toto spectabilis orbe; Terror Prime Erebi, Primaque cura poli; Iustitiae & Pacis Princeps, qui PRIMVS ab oris Primus abes patriis; nunc quoque Primus ades; Qui numeros retrahis labentes Primus in orbe Nostro, iterum PRIMVS, qui modò SEXTVS eras; De quo fatidici tot Primo oracula vates Fudere, eventis jam rata facta suis: Quis tibi prima canet quoque carmina? dignaque tanto Principe quis? PRIMVM non nisi PRIMA decent. Parcito, lineolas si ego tantùm duxero primas: Nobilis ad vivum ducere Apellis erit. Primus vt es Regum, qui tot feliciter annos Missa per illustres sceptra tueris avos: Centum sic proavi cum septem invicta dederunt; Bisque capis fastis saecula dena tuis. Te duce distractas vt plurima saecula gentes Cernimus hostiles jam posuisseminas; Cernimus & tumidos tot retrò secla gigantas Attonitos justo subdere colla jugo. Te PRImum geminis, clarâ cum Principe, natis Iunxerat vnadies, junxerat alma dies. Quae tibi natalis, natisque illuxerat ipsa; Mensis & a decimâ lux ea nona fuit. Quattuor vna dies mensis (non vnius vna) Quattuor in lucem protulit vna dies. Admiranda dies! Primo hanc dignare lapillo, Inter & illustres digere, Musa, dies: Prima sit haec Epoche; retrò hinc, citròque putemus Tempora, cum PRIMIS, PRIME IACOBE, tuis. Sed quò PRIMA trahunt? Vtinam mihi PRIMA sequenti Suggereret Primos Calliopea sonos.

Vt te Prima ornat virtutum gloria, PRINCEPS, Quas colit vt Primas natio doctad••as: Vt SOPHIA in fibris, vultu CHARIS, ipsa labellis SUADA, THEMIS Sceptro, RELLIG••O alma sinu: (Haec, quae Prima tuis affulsit gloria sceptris, Inseret & primo te dea prima polo:) Dat tibi lauricomae Primas Regina coronae, Primus & Aonii splendor Apollo chori. PRIMUS alis magnum Rex cum Cicerone Maronem Pectore; fers scriptis primus vtrum que tuis. Dumque parat vacuo primos ludibria coelo Mittere Styx technis teque tuosque suis: Eumenidum stygios PRIMUS TU detegis ignes: Terror prime Erebi; primaque cura Poli! Quis nisi divino proecordia percitus oestro PRIMA queat calamo tot superare suo? Primus honorandis Mystis quos Anglia fovit; Nobilibus primus jam comitatus ades; Primus agens clarum clarâ de gente triumphum: Quos Mars non potuit jungere, junxit amor. Prime amor Anglorum; Scotorum gloria prima; Primus vt in Boream raptus amore venis; PRIMUS AMATUS ADES: primum expectamus amorem, Prima sit vt Patriae Pax, & honesta, tuae. Progredere, O felix, quo duxerit entheus ardor; Primus vt in cunctis, hîc quoque primus eris. Saxonidum hîc primus celebrans comitia Princeps Iura dabis populo non peritura tuo. Nec me oracla animo fallent surgentia: vates Forsan & a longâ posteritate ferar. Primus EDINAEAS regali nomine MUSAS Ornabis; tollent te duce in astra caput. Quae memores, si quid poterint, pernicibus alis Fame Te aeternum, Rex, super astra vehent. Postus erit roseum dum Monstrifidatus ad ortum, Vicina & trifido regi•• celsa jugo; Donec ad occasum Capitoli nobile saxum, Virginea Arx ortu nobilitata tuo; Donec Edinaeum trisidâ stans vrbe Lyceum Ostendet cristas i••ter vtrumque suas;

Primus eris Musis; Primas, Rex, assere: Primus Et mihi Moecenas, si placet, esse potes.

PRIME BRITANNORVM, post totvaga saecula, regum, Qui patrio in Boream plenus amore venis, PRIMUS AMATUS ADES: Primi praeludia amoris PRIMA damus, sceptri sed tibi prima tui. Illa quidem Primâ longe a Permessidis vndâ: At tibi sub Primo nata, renata polo. Accipe placato, Regum illustrissime, vultu: Vatum ego postremus sic mihi Primus ero.

PATRICIVS SANDAEUS.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

DVm, Rex Magne, tui fidissima pectora Scoti AEmula in adventu testari gaudia certant; Ille tuos vultus spiranti excudit in aere, Atque alius vivo ducit de marmore, & al∣ter In tabulâ fingit te animosâ, aurove loquaci: Hic rursum eloquio pollens, vel divite venâ Castalii fontis, calido cui sanguine Titan Corda animat, dotes animi quoque dicere versu Tent••t, & audacem tractus se praepete penna Librat in aerios, vt te sublime volantem Sectetur, superisque tuos componat honores.

Omnes solerti ingenio & mirà arte, sed omnes Ni temere, at vanis forsan conatibus audent Tantae molis opus: nam plurima lucis imago Divinae, & coeleste tuo quid splendet in ore. Est & inaccessae mentis vis ardua, nulli Pervia; tot laudum tituli; tot sunt monumenta Ingenii; tot virtutes, tua nomina, Regis; Omnia supra hominum captum, mentemque manumqu••.

Te quoque naturae, te nos virtutis, & artis Mirum opus, atque operum metam{que} apicem{que} supremum, (Quo Dii nil melius terris majusve dederunt) Dum canimus: fulgore tui vis languidam••ntis

De••icit insolito, metuensque ingentia laudis In spati••ire tuae, veluti libamina quaedam Has eluctatur foecundo è pectore voces.

Salve deliciae populi, decus orbis, amorque: Atque Erebi terror, Coeli charissima cura: Salve Heros invicte, hominum REX, maxime Regum: Imo omnes supra Heroas, Regesque, hominesque; Te major, REX ipse Tui; qui numine solùm Divino minor••es. Salve Dîs proxime Princeps.

REGIS EFFIGIES.

NOn Auro ex rutilo Gemmisve aut Marmore Imago Est te dignasatis, nec satis apta tibi: En majus molitur opus tibi fama perennis, Effigiem pingens nobiliore modo. Pro tabulâ est orbis, pro penna temporis omnis AEterni fasti, qui tua facta notant: Proque auro & gemmis, & mille coloribus, vnà Agmina virtutum, & nomina mille ruunt. Gratia, Majestas, solidae quoque gloria laudis Sunt operi nitidum lumen, & vmbra decens. Tum tabula inscripta est, Ter-magni Nomina REGIS, Qui meruit summo proximus esse Deo. Qui solus titulus mirafeliciter arte Et mensem, & tanti Principis ora refert. Haec vbi perfecit, tabulamque hanc rite sacrauit, Admiratur opus fama superba suum. Tutam••n hoc famae, quo non praestantius ullum, Vincis opus major, victaque fama stupet. H•••• quoque, rara licet, nec talis tantaque Imago ••st te digna satis, nec satis aptatibi.

JACOBUS SANDILANDIUS.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

SCOTIA, te visit REX, Anglis anne relictis, Quaeritur insuetae quae pote causa viae? Externi nil est, sinit hoc non Anglia, non REX: Hic habuit quantum optabat, & illa dabat.

Sollicitauit amor, qui se festinat amato Unire, hinc gestit regna subire tua. Magnus amor Patrioe, qui quondam numina coelo In terras (vates sic retulere) ••ulit. Magnus amor Patriae, quem nulla exstinxeris arte, Aphrica cum Loto fabula vana fuit. Salmoni hunc placuit Regi componere, primis Dedoceat nullus quem remeare vadis. Et potuit nullus, quin REX succensus amore Te visat, solus limine mouit amor. Solus amor motum provexit, denique Regem Ad te perduxit, SCOTIA, solus amor. Quare age, nunc alacri Regem cape, SCOTIA, vultu: Testare & Regis quam tibi gratus amor. Nec trepides pompis succumbere, plenus amoris Rex petit affectus commoda signa tui. Dona DEO in coelis gratissima, plenus amoris Nonne animus? Regi, Scotia, gratus amor: Et longum gratus, longum sit nexus amoris Inter te & Regem, Scotia chara, tuum.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, REX, SCOTIA, EDINUM.

ANglia multa tibi debet, glacialis Ierne Multa, O si possent debita nosse sua! SCOTIA plura tibi debet, tibi debet EDINUM Plurima: se Regi debet vtrumque suo. Nec sunt solvendo, nôrunt: res vnica restat; Esse volunt nexu mancipioque tua. Ludere sed libeat, libeat sed solvere ludo Debita, quae possit solvere nulla dies. SCOTIA multa suo Regi, Rex debet & ipsi, Per SCOTAM dices, Anglia facta tua est. EDINUM multûm Regi, Rex debet & ipsi, Ducis ab EDINO stamina prima tuo. Lu••••tnus. ast clamant EDINUM & SCOTIA velle▪ Esse tua, & nexu mancipioque tua. Et s••nt aeternum, tibi tantùm cura tuorum Hactenus ut fuerat, sit, maneatque tibi. SCOTIA prima tibi sit cura, & proxima EDINUM Natale EDINUM proxima cura tibi.

EDINUM, regnumque tuum curare memento, Tumagna vt magno sis quoque cura Deo Edini & quae sunt duo prima, Ecclesia, Musae, REX orte EDINI, sint quoque prima tibi.

HARMONIA LYRAE & LEONIS IN INSIGNIBUS REGII••.

PArcere Subjectis & debellare superbos: Hoc opus est Regis, Regia Spartatua haec. Perfecti Regis perfecta insignia, Regi Quam bene conveniunt, REX JACOBE, tibi. Dum I yra, dumque Leo junguntur, mitius illâ Quid sonat? hoc vel quid fortius esse potest? Mitibus & quam tumitis, REX, quamque rebelles Debelles facilis, SCOTIA testis erit. Absit causa omnis posthac rugire Leoni, Dulcis & inter nos (REX) Lyra sola sonet.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 ECCLESIAE, & MUSARUM.

VOta animo voluens, & quae tibi munera ferro Possumus, huc tādem mens revolutamea est. Pompas, diuitias aliis offerre licebit At{que} dapes, pereunt munera, qui{que} ferunt, Vivunt, & vivum praestant, Ecclesia, Musae, Munere quem donant; sic sua dona probant. Illa preces, docta hae monumenta offerre paratae: Illis tu viuis, his tua fama viret. Et viues semper, semper tua fama virebit, Munera si prima haec, sint JACOBE tibi. REX pius & doctus, pia munera, munera docta Vnicè amet, viuit queis, & in orbe viret.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 MUSARUM.

GAllia si Martem vidit conferre Mineruae Sacram aedem natus quo fuit ipse loco. Nonne Minerua tuo de Phoebo maxima speres, Hîc vbi sunt vitae stamina coepta suae.

VOTUM SCOTIAE.

SPes & opesinte Patriae ponuntur; in illa Tu ponis rursus gaudia cunctatua.

Spes & opes tantae maneant, & gaudia tanta Comprecor vt maneant, Rex IACOBE, diu, Dum precor inter nos maneas, &, Magne IACOBE, Dum precor a nobis serus abire velis: Dum precor Arthuri resonet mons, Magne IACOBE, Eia decus patriae, serus abire velis: Et sic dum pro me, pro te precor; vsque precabor Et sic: votum vnum sit mihi, sitque tibi.

THOM. SYNSERFIUS.

ELEGIA 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

SCOTIA. PHωTIA. POETA.

Poêt

NYmpharum Musam meditemur, Scotia pernox Quam crepera, clara Phωtia luce canat.

Scot.

Salve lucis honos, noctis fuga, Lucide Paean, Tereduce è tenebris turba Scoteina redux. Phoebus & accedens & cedens duplicat vmbras: Immineat capiti, corporis vmbra fugit. Tu 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 atque 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 nobis, IACOBE, recessu Et reditu duplex contigit vmbra tuo. Pallida moeroris te decedente premebat, Grataque laetitiae te redeunte redit. Redditus his tandem terris, a vertice vtram{que} Vmbram, tristitiae laetitiaeque, fugas. Illa quidem cum mole sua disparuit, ista Corripuit tremulammole manente fugam. Laetitiae molem immanem quo marte feremus? (In se magna suo pondere lapsa ruunt) Maxime Rex Regum, fateor, medicabilis ista, Hei mihi, debilitas est nimis arte tua: Discessu properas gratam attenuare secundo Molem istam, Scotis sic redit vmbra duplex, Laetitiae, luctusque: ist haec cum mole redibit, Vmbraque laetitiae sola superstes erit. Sed satis vmbrarum, lucent jam spicula Phoebi Aurea, luminibus spicula missa tuis.

Salve lucis bonos, nectis fuga, lucide Paean, Tereduce è tenebris turba SCOTEINA redux.

Poê.

SCOTIA sic. Vos, quae respondit Phωtia, Musae Dicite Edinaeae, me mea vena fugit.

Phωt.

Ingredere O soboles supremi clara ••onantis; Phωteina hunc niveum pinge caterua diem. Phoebus & accedens & cedens floribus almis Alternat grata poma sapora vice. Desuper illuxit: fervens in••anduit aestas, AEstatem, Antumnum, Ver, JACOBE, facis: Carpere decedens maturae poma dedisti Pacis: habe regnis altera, Mome, tuis. Ciuilis scissa cessit discordia pallâ, Discessu facta est Insula Firmatuo. Sed fimul increpuit reditus praenuacia vestri Fama, redit facies veris aperta simul. Ver erit aeternum Scotorum: currite Parcae Dixerunt fusis aurea saecla suis. Cominùs illuces; facie praesentis inardet; AEstuat in vultu patria fixa patris Lumine inexpleto. nec se mortalia demens Augusta adspectans or a videre putat. Patria sub Geminis generosum amplexa Leonem Nunc tibi pro Maio mense IACOBUS eat. Ingredere, O soboles supremi clara Tonantis; Phωteina hunc niveum pinge caterva diem.

THOM. NICOLSONUS.

NOx ruit, occiduus rutuli dum fulgor Olympi Delius hesperias lambit & intrat aquas. Fausta renascentis succedit gloria Phoebi, Dum jubar exoriens REX JACOBUS adest. Ergo Caledoniis geminus Sol surgit in oris, Binaque Scotigeno lux redit alma solo. Qualis enim T••tan viridanti gramine terrae; Talis ades populo Dîa propago tuo.

Lumen in immensum fundit Sol aureus orbem, Clariùs HIC morum nobilitate nitet. Pythius aethereas fundit per inania flammas: Numinis HIC Sacri, nostro & amore calet. Arva fovet Phoebus vernantia: Providus Heros Pace suum populum pacis alumnus alit. Ast aestu quandoque gravi s••tibundus Apollo Exurit tepidi gramina picta soli. At meliora jubet sperare BRITANNUS APOLLO, Idem unusque suis, vnus vt vsque sibi.

David Prymrosius.

INsula quae ternis discreta Britannia regnis, Sub sceptris primùm floruit vnatribus: Quae{que} exinde gradu justo contendere ad v∣nā Accelerans, gentes ceperat vnaduas. Tandem terrarum quas Tethyos alluit aequor Maxima, in amplexus en tibi tota ruit. Sed ne quid numeris pereat titulisque vetustis, Deque ferant primis vltima judicium; Et regna accedunt Regi tria: Ter Deus vnus Hunc numerum & titulis jussit adesse suis. Sic Jovis horrendi magnum per inane trisulca Iussa ferirereos fulmina sparsa micant: Tres Charites grato vincentes cuncta lepore Conciliant animos in fera bella truces. Hae comites Regiassistunt Dominum{que} sequuntur, Principe nec quicquam gratius vlla videt. Principe non alio contenta Britannia (coeli Orbis ab immenso quam dirimebat amor) Quàm qui caelitibus junctus, quem gloria coelo A•• quat, & humanum dat superare modum. Proxime Dîs Princeps, cujus stant publica fatis Fata; tuis, tibi quae laeta velint superi. Incolumi te, quicquid habet tuus orbis & alter Exultat, genio debita paxque tuo.

Teque adeo sacrum dum nobis Anglia reddit Depositum, fidei nobile pignus habens; Sedulus occursat populus, dum compita gente Fervent nativa te cupiente frui: Dum proceres vtrius{que}, vno te Principe, gentis vnius, vnum te quem venerentur habent, Quem comitentur habēt, implentes omnia plausu; Gaudia per varias dant repetuntque vices: Non strepitus animos{que} virûm tua Scotia vidit Assimiles, fato non strepere aera pari: Agmina non simili affectu coëuntia: donec Vna alii quondam gens inimica fuit. Aurea saecla tibi dat fors in versa, per agros Auditur que cauis nil nisi pompa tubis. Sic eat: atque suo felix ter maximus Heros Cum populo, terrae jura det atque mari. Decurrat{que} Augusta domus, servet{que} tridentem Regalem donec voluerit astra polus.

ALEXANDER PEIRSOUN,

GRATULATORIUM.

VRbs EDINA, tribus jam lustris lurida vîxti Auricomisolis radiis fulgentibus orba, Marcida, torpentis gelido ceu sidere brumae, Heu longùm jacuisti: heu consternata, Pena∣tes Heu laceri, Patres moesti & Respublica, Cives, Luxistis Regem, heu toties totiesque petitum.

Phosphorus ecce tibi illucet, jubar ecce IACOBI Exoritur rutilans, radius Regalis obumbrat Vrbem hinc, Arcemque inde, suae incunabula lucis, Pollicitans meliora tibi: licet occiduus Sol, Occiduo{que} licet te primùm hoc tempore visat, Perpetuam spondet Sol surgens vespere lucem.

Aurea nunc placidum numen tibi saeclareducit, Pulchrior apparet Phoebus splendore corusco, Nocturnas pellens tenebras nunc mense sereno Floriferis Maio Zephyris spirantibus, igne

Viuifico, priùs algentes nunc calfacit artus, Nimbiferosque Joves, & iniquas diluit auras; Ne desponde animum, neu consternêre; Patronus Ecce tuus Princepsque venit, tibi brachia pandens Obvia, & amplexu prensans tua colla benigno. Plaude lubens REGI nunc in tua tecta regresso.

Quos laceros dixi, sacri gaudete Penates; Summus Pastor adest, tenero qui pellat ouili Vulturios rapidosque lupos, non indigus aurae AEthereae, rara praestans pietate Monarcha. Gloria CHRISTICOLÛM cui Dîa atque enthea mens est, Relligio, cui cana fides candore niuali Purior, ALBIONIS lux alma, & lucida lampas. Plaudite vos Regi nunc vestra in tecta regresso.

Pellite tristitiam Patres, nunc compita plausu Laetifico resonent, hujus solatia lucis Invida non vnquam valeat delere vetustas, Heroas Deus inter adest, qui nunc Jubilaeo Hoc currente suo, Patriae reparare ruinas Instituit, triplici Diademate, triplici cura Invigilans, sacris cum legibus & magnis diis: Pignore qui triplici patrium firmabat amorem. Plaudite vos Regi nunc vestra in tecta regresso.

Nullo unquam tantùm gavisa est Principe EDINA, Quem Methusaleos exoptat viuere Soles.

Nicolaus Udward.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

ADventu, REX magne, tuo jam machina mun∣di Insolito applausu tota triumphat ovans. Nam quae moesta cavis latuêre sepulta caver∣nis Nunc tollunt cristas germina laetasuas Mollia purpureum pingunt violaria campum, Gemmea frondenti gramine prata virent. Nunc micat herbacomis, nunc omnis perturit arbos, Exultantque suis arbor & herba comis. Vndique turgescunt foecundi floribus horti, Floreque plaudentes versicolore nitent.

Flos quoque fragrantem per inane refundit odorem, Et Syrio nares mulcet odore sacras. Nunc jucunda Ceres spicis onerata ferendis Vernali tenerum pingit honore solum. Et quae muta fuit glacialis frigore Brumae, Dulce sonat tenui gutture carmen avis. Regius expansum pennarum Pavo flabellum Frigit, & pennas ad sua tergarotat. Floribus instrepitans apis alto laeta susurro Nunc mirâ flavos construit artefavos. Luxuriant agni pratis, hoedique petulci, Et gestit laetas dux gregis inter oues. Omne genus pecudum, gaudet genus omne ferarum, Squamigerumque salit, te redeunte, pecus. Ipsaque Phoebaeos dum lympha reverberat ignes, Fulget, & applausu laeta tremente salit. Atque aetas multis quos ferrea presserat annis, Aurea nunc nobis, te redeunte, redit. Nec tantùm quae Terra tenet, quae Pontus, & Aêr, Gaudia seposito plena dolore novant; Ipsa sed exultat stellantis machina Coeli, Spirant que influxus sidera clara no vos, Cynthia, Mercurius, Cythereïa, Cynthius, & Mars, Juppiter, & gelidi plumbea stella Senis. Nam simul ac Patriae tetigisti limina terrae, Cynthia laetitiam lumine plena probat. Teque salutatum descendit ab abside summâ Orbis, & in Cyclo fit perigea suo. Vnde tuae dulcis fluxit facundia linguae, Mercurius superâ laetus ab auge venit.* 43.1 Auspiciis que tuis adspirans deserit Austrum, Et tenet Arctoi signa benignapoli. Vtque alacris laeto testetur gaudia plausu, Ecce Venus radio splendidiore micat.* 43.2 Phoebus ut optatam, REX, te comitetur ad Arcton,* 43.3 Verticis ad punctum, te redeunte, redit. At Mars, pacifici quia non fert lumina Regis,* 43.4 Directo fugiens tramite signa subit. Dumque petit rapidi tecum SOL sidera Cancri, Horribili subiit Virginis astrae metu.

Vt petat occiduas cum Principe Jupiter oras,* 43.5 Retrogrado repetit signa priora gradu. Et ne quis vitreo splendescat in orbe Planeta, Poplite qui flexo non tibi dicat Aue; Saturnus fugiens Australem laetior axem,* 43.6 En meat in Boream, te remeante, plagam. Et DEVS, immensum nutu qui temperat orbem, En jubet auspiciis cuncta fauere tuis. Ergo renascentis testatur gloria Mundi, Aurea cum PATRIAE saecla redire PATRE.

ANDREAS JUNIUS.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

QVae cura Gentis magna BRITANNICAE, Plenis honorum muneribus, tuas IACOBE virtutes in aevum Per titulos, memoresque fastos

AEternet? O quà Sol habitabiles Illustrat oras, maxime Principum, Reges coruscas qui inter omnes, Sol micat vt media inter astra.

Multi volantes vrbilus inferunt Ignes, & aequalem arcibus aggerem Tollunt, in altum advecta quaeque, Dejiciunt animo feroci.

Multis voluptas agmina ducere, Grauesque tergis acriter hostium Instare, & optatum peractis Imperiis decus arrogare.

Vicere Gentes indomita man•••• Multi: sed omnes insatiabilis Vrgebat ardor plura habendi, Ambitioque tumens agebat.

Injurioso non gladio domat Extraneos, sed dirigit aureo Sceptro suos, qui regna justa Et stabilita dabit nepoti.

Vis consilî expers mole ruit suâ; Vim temperatam Dî quo{que} pro u••hunt: Nec desinunt mulcere Reges Nil nisi justum animo moventes:

Dum Regis omnes gnaviter indolem, Statumque regni, dissidiis procul Cernunt remotis: ecce Regem Nunc Solomona vident Britannis

Praeesse: votum par animo fuit, Eventus idem. Namque animus tibi, Rerumque prudens, & secundis Temporibus dubiisque rectus.

Mentem scientem, qua populum tuum Iustè regas, non Nestoreos dies, Ditesque opes, magnes que honores, Hostibus •••••• i••rasve strage••••.

Orbis creator qu•• regit exitus, Regibenigno non modò provi•••••• Largi••us est mentem, sed v•••••••• Muneribus 〈…〉〈…〉.

Nomen Britannorum, atque Britanniae ••r••uêre vires, famaque & Imperî Porrecta Maiestas ad ortum Solis ab ••••••iduo c••••il••.

Regesrelictâ non malè patriâ Nnncregna vestrainvisere gestiunt. Regesque legant jam orbe toto, Vt sapiant, videantque mira.

Diuisa longo tempore nunc vident. Non Marte forti, sed Sapientiâ Vnita sceptra: nunc beatas Viuere & imperio sub uno

Gentes feroces. O ter & amplius Certe beati, quos regit ardua Mens regis, orbem qui patentem In placidâ regeret quiete!

Tu praeter omnes SCOTIA maximè Felix voceris: Te piè & vnicè Vt patriam ambit, qui est tuarum Grande decus, columenque rerum.

Rex ergo fausto consilio redis: Votis diu nunc icta fidelibus, Ducem{que} custodem{que} quaerit Patria nocte dieque Regem.

Regnante nostro Caesare, non furor Civilis, aut vis eximet otium Externa, quae procudit enses, Et miseras inimicat urbes.

Affulserit vultus populo vt tuus, Ibit dies & gratior, instar & Veris virescent cuncta; campis Et gelidae fugient pruinae.

Praesentiâ Tu namque Diespiter Ceu Phoebus ardens AEthere lucido, Claré relucebis, dabisque Perpetuam sine nocte lucem.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

E〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

IN REGIS Statuam EDINBURGI Erectam.

C••saris extabant Heroica symbola Romae, REX orbem pedibus, Dexterâ habens gladium. Ast JACOBE tua Edini sunt symbola plano Stas, orbem laeua, & dextera sceptra gerit. Scilicet incerti Superûm mens gnara futuri, Aptat Principibus symbola quaeque suis.

Caesaris Orbis & ensis symbola: Temporis aequè Fortunaeque levis symbola sunt paria. Fortunam victor jactat comitem: ergo triumphans Et statuam Romae debet habere parem. Qui duce Fortunâ gladio conscenderat Orbem, Iudice pòst Orbe est trusus, & Ense cadit. Te, REX, non Fortuna fugax, Mavorsve cruentus, Duxit ad eximium casta Minerva decus. Te quoniam in rebus fulsit Prudentia cunctis, Hermes ceu solido niteris ecce cubo. Immotusque, Orbem potes amplum mente movere; Orbem namque manu, non pedibus retines. Regalisque vales sceptri moderamine Mundum Flectere; junctaorbi regia sceptra geris. Pergat ad immensum praecellens Navitaclavum: TU unus REX Mundi dignus es imperio.

JACOBUS REIDUS.

IVppiter aethereū quamvis moderetur Olympū, Et teneat quicquid maximus orbis habet. Visere saepe tamen juvat incunabula, Cretam, Naïadum vbi primis imbuit oracibis Iuno etiam Spartam Pelopeiadesque Mycenas Deserit, oblectat cummage grata Samos. Ipse Claron, Tenedon, Pataraea{que} regna relinquit, Maternamque petit Delon Apollo suam. Quum superos natale solum sictangat amore, Semideos mirer si pia cura mouet? Ergo agè, cùm Patriae Rector dicare Paterque, Vtere more Deûm major & ipse Deus. Vt cùm sepositis cupias tua gaudia curis, SCOTIA sit Delos; Scotia, Creta, Samos.

IOANNES RAYUS.

PHoebus vt Eoïs roseum caput exerit vndis, Omnia jucundo lumine plena micant. Vespere anhelos equos liquidis cum mergit in vndis, Mox terras alis noxtegit atra suis.

Rursus vt illustrat radiis rutilantibus orbem, Laetitiâ exultat luxuriante solum. Scotia fulgebat te tanto Principe nato, Nataque gaudebat spem{que} decusque sibi. Ast vbi maturus Patriae moliris habenas, Affulsit regno gloria quantatuo! Angla vbi cum Gallis & Hybernis sceptra tulisti, Scotia lugebat lumine cassa suo. Laetitiam & lucem, luctu tenebrisque remotis Restaurat reditus, magne Monarcha, tuus. Quantâ noxmiseros pressit caligine, tantâ Nos recreet noster Cynthius, opto, die. Quod si fata negent, si nostra gente relicta, Angligenûm statuas rursus adire solum; Exsuperes multos Tithoni, & Nestoris annos, Quosque humana notant, aut pia scripta, senes▪ Noster ut occiduis si Sol caput occulat vndis, Laetitia & spe nos exoriturus alat.

ALIUD.

RArò concurrunt virtus & summa potestas, Aut nunquam, vati si sit habenda sides. Principe conspirant in te feliciter uno, At virtus amplo est amplior imperio. Magna quidem imperii, tamen est finita potestas, Inclytased virtus nubilatransgreditur. Imperium melius constat virtute, valceque Plus virtutis amor, quàm timor imperii. Quem penes est virtus, penes est & summa potestas, Imperat ille aliis, imperat ille sibi▪

Iacobus Fairlie.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

QUalis Hyperboreis semestri nocte grauatis Laetitia exoritur Sole oriente nouo: Cujus ab Oceano radiis surgentibus altae Diffugiunt tenebrae, frigora canaliquent: Sensim vita redit longùm languentibus herbis: Incipiunt ••ylvaefronde virere novâ: Sydera vanescunt furva fulgentia nocte: Apparent tenebris corporatecta priùs: Rebus adest cunctis caecâ sub nocte sepultis Et vigor, & vivus, qui fuit ante color. Talia confectos incessunt gaudia Scotos Deliquio Phoebi per tria lustra sui. Cum tuus affulget vultus, Ter Maxime Princeps▪ ••t lucem patriae reddis, Apollo, tuae. Nam quibus ater erat vultus, mens nubila, fuscus Corde dolor tristi pellitur, ore nigror: Queîsque impacatis odiis fera cordarigebant, Mutuo amicitiae foedere juncta calent: Incipiunt que nouâ subitò revirescere vitâ Membra vietorum cassa vigore senum: Aurea jamque tuaefuscat praesentia lucis Supra alios multum qui micuere priùs. Quae loca senta situ, vel quae squalore latebant Corpora, purpureo cuncta colore nitent. Cynthie ad occiduas currum ne flectito metas, Ducatut aeternum SCOTIA laeta diem. Quod si fata vetant, si non juvat usque morari: Si patriam tristi condere nocte libet: At saltem Eoas alternè pandito portas, Ne ruat aeternùm Scotia cassadie.

Andreas Stephanides.

QVid proceres hilares, & festa fronde pre∣mentes Tempora, quidque equites clari ac ignobile vulgus, Quâ Caledon fusis circū se porrigit vndis Sacracanunt, digitis que lyras & pectine pulsant? Nempe dies venit, venit lux aurea, multùm Exoptata tibi Caledon, qua magnus alumnus REX IACOBUS adest, triplici diademate fulgens: Dotibus ingenii qui Reges provocat omnes Quotquot alittellus humano èsemine cretos: Iustitiàne fidène incertum clarior, an quae Mitis praecipitem clementia temperatiram. His ducibus comitatus adest, his undique cinctus REX magnus magni magna admiratio mundiest. Cernere nunc oculis majorem est omnibus illis, Quos sibi prisca optârunt, laudâruntve; futura Aut aufint olim promittere secula Regem. Tu quoque, Rex, claris quam vis sis Regibus ortus, Et proavos quamvis superes virtutibus omnes, Divitias quamvis tibi spondeat Anglia multas, Scotorum exiguos ne dedignêre penates: Scotiate genuit, nutrivit Scotia, tellus Nulla tibi patrio videatur amicior aruo. Etnos Edini gaudentes turba Camoenis Te colimus studiis nostris Musisque patronum: Et cùm permultos feliciter egeris annos, Dulcem sidereo tibi vitam optamus Olympo.

Robertus Stephanus.

PHosphore redde diem, ne gaudianostra moreris Noster adest Caesar, Phosphore redde diem. Livoredax apage; Romano est Caesare quovis Dignior hic noster, livor edax apage. Caesar, Alexander pepererunt Marte triumphos, Tempore sic prisco caeteraturbaducum.

Tu plures a••mâ peperisti pace triumphos, Inclyte Rex, omni tempore pacis amans. Pacificus vixti dum Scotica sceptra tenebas, Anglica gens nullo sanguine parta fuit. Pacificus Patriam (Domino aspirante) revisis, Transigito reliquos (qua pote) pace dies. Cruda gerant gentes inter se bella prophanae: Fràternam pacem terra Britanna••olat.

VNa aestas hilarat mortalia corda quotannis, Vnus & aethereo Phoebus ab axemicans. In patrios fines te, Rex Jacobe, reverso, Bino aestu, duplici Scotia Sole viget. P••••••a virent, campirident, fert florida tellus Germina, tu flores, Rex Iacobe, magis. O fortunatos nimium sua si bona nôrint, Scotigenas, tanti sub ducis imperio. Perge jubar Regum Scotos{que} Anglos{que}, fovere, ••t quot amant Christum sub ditione tua. Pergito degeneris tenebras dispellere Romae, Perge Deum vera Relligione sequi. Te tandem Christus regno potiore beabit, Supra solarem, sidereamque domum. Scotia tu reducem divino munere Regem ••xcipe laetitiâ, lautitiâque tuum. Rex coeli hunc mandat, sperat terrenus honorem: Sic dabit intuitum Rex tibi vterque suum.

MAgne Britannorum Princeps, cunctis jubar ingens Gentibus, immensae quas continet orbitaterrae. Stella nitens Patriae, Musarum gloria fulgens, Iustitiae cultor, verae pietatis asylum, Defensor fidei, columen virtutis avitae. Quale decus Phoebus stellis, Phoebaeque sorori Impertit, radios totum qui fundit in orbem; Tale decus cunctis, O Rex praeclare, Monarchis Addis (mordaci rumpantur vt Ilia Momo,

Et fremat immensum Satanas, Satane{que} satelles) Exoptata diu jam lux affulsit ab alto, Omine felici, Christo ducente, Penates, Et Patriam antiquā prope post tria lustra revisis. Crebra tuae quaerunt proceres en oscula dextrae, Oscula devotae affectus testantiamentis. Et geminat multam plebs vndique fusa salutem, Pectora tantus amor natiui Principis urit Visendi studio, sic ut non currere cunctos Sed volitare putes, (plantis amor exhibet alas) Sexus uterque, aetas omnis, volat ebvia Regi. Nil tardare potest, ferit aurea sydera clamor Gratantis populi: crescat precor illa voluntas, Testeturque aliis studium gens integra signis: Carmina pars dicat, pars ducat laeta choreas, Munera munisico Regi pars larga propinet.

Salve igitur multùm, salve celeberrime Princeps, Ecce tibi obsequium, & fortunas sponte vovemus.

Alexander Douglasius.

REX populum, sanctus{que} fidem, prudens{que} s••∣natū, Lege regis, clypeo protegis, ••rte reples. Vir diuos, doctus Musas, & largus egenes Ore aequas, Sophia vincis, & aerereples.

QU as gentes nullae poterant conjungere vi∣res, Firma{que} non ullo pax sociare die; Has pace aeterna nectens, mirabile visu! Is{que} redis{que} vnus, primus & unus ouans.

Gulielmus Scotus.

QU aliter Hesperidum cultis dum pullulat hor Solsequiū, valvas fert{que} refert{que} suas: tis Solis ad occasum luget; quia lumine cassum; Solis ad exortum germinat, halat, hiat. Hispidus haud aliter SCOTORUM cardu••••, altis Accinctus spinis, purpureisque comis;

Quoquo versus abis votis, vultuque sequaci Vertitur, heu vitâ Sole vacansque suo. Sentit enim solio dum tu, Rex clare, coruscas Numinis instar, opes; luminis instar, opem. Puncta Poli tetigit Titan duodena duoque, Nec caluit radiis carduus illetuis. Nempe Rosam exhilarans, atque exhilaratus ab illa, Rore, calore tuo; flore, colore suo. Purpureumque licet vallabat plurima spina, (Pacis & Astraeae symbola certatuae; Purpura namque refert pacem, Ius spina vire scens, Illius haec fomes, Iuris & illa comes) Attamenintereà viduos transegimus annos, Defuit & viridans, & vetus ille vigor. Iamque redis, rhedis ceu Titan vectus Eois; Atque animus nobis, vita, vigorque redit. Vive diu Soltu solus, pacisque patronus, Dum ferit vnda oras, dum feret astrapolus.

Ioannes Nimmo.

ORTA Caledoniis est lux optata per annos Multos, spe & votis ante petita piis. Non fulsit terris clarâ tam lampade Phoebus, Qui radiis terram percutit auricomis; Quam tua magnanimos decorat praesentia SCOTOS, Torpentes Musas mulcet & exhilarat. Quae ad te confugiunt, O vatum maxime Princeps, Artes Phoebae as qui regis arte tua. Quem pietas, quem vera fides, quem celsa potestas Regia condecorat, semideumque facit. Pectoris almatui radios tua SCOTIA sensit; Quam nunc incensam reddis amore tui. Templa, Arces, Vrbes, augusta Palatia, Campi, Gratantur reditum, MAGNE IACOBE, tuum. Nestora vt eloquio superas, tibi Nestoris annos Exoptat votis SCOTIA perpetuis.

ROBERTUS SMITHUS.

QUid nunc canorâ pangere barbito Musas coëgit carmina? Principis Adventus est, aegros Edinae Sic qui animos reficit Camoenae:

Arsit suorum visere Rex bonus Fines remotos, impatiens morae: Non illum, opes si polliceris Attalicas, licet impedire.

Namque in popellum crescit amor suum: Natalis illi est aura cupidini; Gaudetque campos intueri Rex proprios, Patrios penates:

Miranda virtus carmina postulat: Pax, non priori cognita saeculo, Qualem per orbem non videbit Sol rapidos agitans jugales.

Nomen timendum gentibus exteri•• Evasit: hujus finibus imperî Durabit ingens & colendum, Quod tribuit pietas fidesque.

Tot regna sanctis subdita legibus, Sincera & horum Relligio, tuo In corde virtutum repostam Congeriem penitùs recludunt.

Tu charus Anglis, optime Principum, Te Rege pacem servat Hybernia. Passimque Scoti gestientes Excipiunt avidè reversum.

Jacobus Loganus.

IVclytis, O Rex, generate divis, Scotiae custos nimium diu absens, Imperî fines, patriosque tandem ••ise penates.

Iuppiter magni gravitate sceptri Gaudet amotâ Cybelen & vrbes Gnos••as; Delum modo fluctuantem Visere Apollo.

Redde, Rex, lucem patriae, benignus It dies Scotis vbicunque fulget Instar aurorae diadema, sacri Splendor & oris.

Filium vt clamat precibus, nec vnquam Dimo vet curvo faciem rigentem Littori mater mare belluosum Nave secantem:

Icta sic Regem studio fideli, Maximum gratis animis, amore et Debito, plusquam nimium morantem Scotia quaerit.

Lustra vertentem tria post IACOBUM Fronde demonstrat viridi, canitque Sylva, vertentem decoran renato Gramina flore.

Iungere en Regis properat catervis Musase, aequales numeros sonare Docta: post Regis sequitur Phalanges Casta Minerva.

Hospes ergo adsis, Jacobe, regnans Quâ ••acit Titan radios reflexos, Rex sui, prudens, sapiens, serenus, Rexque suorum:

Rex avis major, tibi grata pandit ALBION primas tenerasque cun•••• Et tibi gaudens Proavos potentes SCOTIA pandit.

En sinus vt te capiat resolvit, Se, frui paulò poterit benignè Rege si tanto, reputans beatam Terque quaterque.

Quis timet Maurum, metuit Sicambros? Quis Tyrum, Poenum, timet aut Iberum?

Vendicat dum tam celebrem & potentem Scotia Regem.

Transigens annos propriis in arvis Quisquerus findit propriis paternum Bubus; & mensis laticum secundis Libat honorem.

Voce te multo sequitur meroque; Cum suis numen, laribusque nomen En tuum miscet, geminos vt orat Gracia fratres.

Ferias longas vtinam Britannis, Magne Rex, praestes, superanti & annos Nestoris detur super astra sponsam Vivere vitam.

N••ne voce, & prece debita, Nunc gratis animis & studio pio; REGI propitium DEVM Placate, incolumis qui redit Angliae Aterrâ in patriam vltimâ: Signetur niueâ haec fausta dies notâ. Veris fit vice libera Terra astricta hiemis frigore & imbribus Annos mortua Scotia Bis septem, ex reditu Principis inclyti Vivit: quâ Patriae lyrâ Patrem commemorem? Laude Britanniae Qua Regem recinam? Decus Terrarum, Boreae carmine gloriam Quo dicam? Attilium fide, Cultu Pompilium; Pallade Pallada Vincit: JUSTITIAM suâ, VIRTUTEM propriis vincit & artibus. Orbis quî mediter facem Coelis inserere & consilio Jovae? Quis Martem meritò efferet Loricâ, aut tunicâ indutum adamantinâ? Quis mirabitur vnicum Trojae Merionem pulvere squalidum? Ipsis numinibus parem IACOBUM superis quis satis efferet? Regis quis celebres labor Virtutes referet, curaque Scotiae, Aut quae cura Britanniae, Plenis muneribus vel titulis satis AEternet? tua Scotia Sentit quid valeas maxime Principum Quos Phoebi orbita circuit. Sentire, ast alii exponere non licet. Est per te domitum nefas: Te solo incolumi luxuriat pecus Per campum viridem, procul Damno: Rura Ceres, Rura{que} faustitas Nutrit: pervolat aequora Mercator: lituus, bellaque matribus Detestata silent: diu Intersis populo, O vita Britanniae, Faxit veriloquus DEVS, Et serus penetres aurea sidera.

INTe sperabat, spirabat Scotia, & in te Sperat adhuc, in te Scotia spirat adhuc. In te dum spirat sperat meliora, caducam Nec spem dum spiras Scotia habere potest.

Georgius Synserfius.

Scotia vel solis Regis natalitiis sola felix.

JUstitiae ac pietatis amans REX, vita, salusque, Cor, Caput, is solus omnia & est populo.

Omnia terra ferens habet aurea saecula: dici Aurea saecla tenens sola beata potest: Quae te produxit tulit omnia Scotia dici Sola ergò in terris terra beata potest.

Ad Regem acerrimum Regiae potestatis vindicem.

QUantùm alias superant sortes diademata, tantū Supra alios Reges lucida gēmamicas. Nam quae ••ii debent ••ptr•• munimina Reges Illaenses Regum, purpura, sceptratibi. Fergusius regni, Imperii sit Caesar, at omnis Imperii & Regni Conditor unus eris.

JACOBI currus triumphalis & TRAIANI.

I, numera, Traiane, satas in sanguine lauros, Quas priùs vrbs emit, quā tibi Roma dedit Circumverte oculos cernes quanti emerit Ho∣stis, Sic pingit sortem currus utram{que} tuus. Tu jacta ex orbis (Rex magne) salute triumphos, Orbis, cuite non charior ipsa Salus. Continuatus adhuc fluxit tua vita triumphus, Sic sine caede beans orbis utrumque latus: Quid mirum? in solido nam currus vertitur auro, Quem dubiae sortis nescia dextra regit. Dum pro axe est pietas, animi moderamen habenae, Pro Bijugis mentis candor, & orbis amor. De orbe armis domito Caesar, Tu de tribus orbis (Perfidiâ, Invidiâ, ac Impietate) malis.

Salve & Vale Patriae ad REGEM.

COnjuge ut exultat longo post tempore viso Quae ja••uit viduo casta marita thoro: Sic ades, O Rex magne, mihi gratissimus; aet••i Rara tui, vitae gloria solameae. Amplexus ne solve meos, charissime conjunx, Eia mane quid abis? tu, mea vita mane. Sed si aliud poscat superis tibi credita cura, Vtile quod tibi sit ferre necesse mihi est: Ergo necesse tibi sit quod mihi & utile, & illie Curâ & amore morae vincito damnatuae. Sponsam absensque putes quod tangere possit a nantem Quicquid sollicitus fingere novit amor.

De ingressu Regis in SCOTIAM 13 Maii Quo die SOL clarissimus illuxit.

VT primùm Patriae tetigisti limina, Phoebi Est sibi visa novi Patria luce frui. Vidit & indoluit Phoebus, dolor arsit in irā Certantem lucem vincere luce tuam. Dum epotat nubes, ventos dispellit, & auro Depingit radios, multiplicatque suos; En tibi cedit adhuc: mersum nox nulla secuta est, Sic IACOBI uno lumine mundus ovat: Caetera riserunt quae accendit sidera Phoebus, Quòd caderet dextrâ Phoebus & ipse tuâ. Queis ille; AEtherei sum lux ego luminis; ille Sed super-aethereae splendet imago facis.

ROBERTUS BALCANQUALL.

LAnguida vivifico Phoebi spoliata nitore Emoritur Clytie, luctum testata ruente In terram capitis nodo, dum pulchraresurgat Tithoni croceum linquens Aurora cubile, Tum sinuata hilari distendit brachia vultu, Et tota optati Solis complexibus haeret.

SCOTIA non aliter placidi, Rex maxime, vultus Aspectu viduatatui moerore per annos Ter quinos confecta jacet, semperque jaceret Obruta, ni nitidos oculos faciemque serenam Cernere fas tandem foret, vt surgentia solis Lumina queis fessos artus moribundaque membra Nostra foves, tristique tuos à morte reducis.

Salve igitur multùm, Regum Rex maxime, salvus Ingredere optatam Patriam, salvusque revise Quae loca grata tibi, felix terrâque, marique, Aeternumque tuos & te diadema coronet.

QUanta animae humano virtus in corpore, t••̄∣ta Principis in regno cernitur esse suo: Illa velut praesens corpus vegetat{que} fovet{que} Illâ abeunte, putres hoc abit in cineres. Sic vbi festa micat Regis praesentia regno, Omnia vivifico foeta calore vigent: Illa vbi concessit fatis abrepta sinistris, Omnia tabifico mersa dolore labant:

Quod tu sollicitâ tecum dum mente revoluis, Ecce tuum pectus regia cura subit; Languentem vt patriam, tristique in morte natantem Lethiferis praesens fluctibus eripias. Hoc studio superas fastidia longa viarum: Hoc studio sumptus exuperasque graues; Vnica dum patriae tete anxia cura remor det, Quam properas radiis lenè fovere tuis. Ecceigitur patriis Rex optatissime Scotis Imber vt aestiuo sidere gratus ades. Quique salutifero revocasti lumine vitam, Non minùs ac dulcis vita cupitus ades.

Iacobus Scotus.

CONCLUSIO.

CARMINA gratantur quae te, Rex Magne, reversum, Haec qui nostra velut niminum temeraria dam nat, Quòd se deliciis nudataque diuite cultu (Quo nituisse decet Regis subitura verendos Aspectus, toto radiat qui maximus orbe) Dent oculis lustranda tuis, consideret idem Te procul a nobis jam per tria lustra remotum, Enthea qui praesens rapiebas pectora Phoebus Tempore quo foecunda priùs praecordia marcent, Priscus & ingenii penitùs deferbuit ardor. At verò vt superis devotâ mente litatur Pleniùs, ac si mille Boum pinguedine opimâ Fumidus excelsum conscendat in aethera nidor: Tu quoque qui summum clara pietate Tonantem Ft bonitate refers, animi haec exilia grati Pignora, nulla tenet nostras dubitatio mentes Quin animo accipias facili, vultuque sereno. Gratia ne meriti pereatve evanida tanti, Nos sine fine piis onerabimus aethera votis Excubet vt sacrum Numen tibi pervigil vsque; Nestoris & longos clemens indulgeat annos: Tot que tuum cinxêre caput quae insigne coronis AEternam in coelis addat post fata coronam.

FINIS.

THE KINGS MAIESTIE CAME TO HIS PALACE OF FALKLAND THE XIX. DAY OF MAY, Where was presented to his M. this Poëme following.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

PHoebe vale, vosque una olim mea cura sorores Ite novem: Vanis vestra haud ego numina votis Solicitare paro: nec jam deserta per alta Parnassi me raptat opis spes indiga vestrae. Quippe alium facili divertitur orbita clivo Ad Phoebum, cujus facies mihi reddita, anhelo Acreis nescio quos stimulos sub pectore versat. AEgide conspecta, ferali ac Gorgonis ore Diriguere homines in saxa, at saxea corda Molliat haec facies, atque enthea sensa ministret. O dilecta Deo facies! cui Iupiter ipse Cesserit, aethereâ vultus ut luce coruscos Indueret; Semeleque istos rediviva reposcat.

Ergò te hic sistis reducem REX magne? tueri Ora datum? & notas audire & reddere voces? Optatam O lucem toties! quâ nullareluxit Candidior, ne tum domitâ Babylone superbâ Magnus Alexander magni cum flexit habenas Orbis, & extremos sua sceptra extendit ad I••dos. Namque licet compostanti moderaminis, illum Attamen haud iterum post tot repetita trophaea Dii voluere vnquam patrios invisere fines. Numen at ecce tibi concessit, ut ante senectae Stamina quàm serae tibi Clotho emensa, revisas

Majorum, aetatisque tuae incunabula prima.

Ergo veni, amplexare tuos, vlnisque tuorum Amplexari aveas, magnorum ô maxime Regum. Nec verò allicimus tam opibus, Gangetica tellus Quas fundit; donisve Ophyre quae flava caminis Excoquit Eois, vel quae Tagus aurifer amnis In mare purpureum rapidis devolvit arenis▪ Quâm fidae haud corruptum unquam libamus amorem Mentis; & hoc patrem patriae te amplectimur vno. Quin suatela licet jamjam mors saeva minetur, Haud nocitura tamen te viso: conjugis vmbram Laodamia sui sic pressit, laetaque vitam Exhalasse viri memoratur imagine capta.

Quid vero amplexus petimus tanti hospitis? eheu Vota retractamus: Patriae nam fumus Vlyssi Gratior illecebris etsi Lotique, Deaeque, Solis inaccessos habitat quae filia lucos. Attamen amplexûs haud nostrae haec munera sorti Conveniunt, gemino queis vix par orbis ab axe. Alcidae nec enim debetur gloria tanta Fixerit aeripedem cervam licet, atque tot omnes Sparserit in terras gravium monumenta laborum, Quanta tibi, Rex magne; tibi cui monstra tremenda Edomuisse datum, quae Roma effudit, & ipsa Visceratelluris nostrae: graviore periclo Deucalionaeis quam quo crevere sub vndis Monstra ea Phoebaeis quondam confixa sagittis. Ac veluti Herculeus peregrinas alite fama Tot liquit memoranda labos documenta per oras: Haud secus hinc totum virtus tuafusa per orbem. Sint Batavi, Batavisque hostis sit Iberiatestis, Sitque omnis Rheni tractus, quaque alta fluenta Vistulatotriguos spatiosè effundit in agros. Et magna Hadriaci Veneti vos gloria ponti, Vos (quod in hunc toties oculos atque ora referre Publicares moneat) vos inquam appello, fidemque Vestr••millam, quàm non populos modo fiexerit, at quàm Et reges regat hic, & quàm unus mole suastet. Non ita Tantalides juratos Aulide Graiûm Tot reges, regumque atavos, regumque nepotes

Enituit supra, solio subnixus eburno: Aut domus omnipotens coeli cùm panditur, almus Inter permistos divis Heroas ab alto Jupiter, & totum nutu cùm concutit orbem: Qualis, consilio regum procerumque coacto, Progenie hinc, bis saecla decem, numerataque fastis Quam tot avorum effert series longissima regum: Hinc veri atque aequi solerti indagine, Phoebus Quos videt, hic reges vnus supereminet omnes.

Scilicet is, digno virtus quae principe digna, Quid jus fasque ferant, suus & qui Regibus altis Constet honos, magna proclamat voce per omnes Terrae oras, sopitque ignes, quos monstra pararunt Igneo ab Ignati quibus ordine fluxit origo Monstra, quibus non Armeniae deserta peragrat Sanguinis innocui Tigris sitientior ulla. Blanda quidem specie; sed si penetraliamentis Pervia, serpentum pateant spiramina mille, Mille nocendi artes, quibus haud requiesve modusve. Illa Deus superae contemptum lucis ut aetas Nostra luat, stygiis emergere pignora Noctis Sedibus est passus▪ dedit haec canis oratrifaucis, Argi oculos, cervique aures, vnguesque Celaenus, Eumenidumque alas, ac quitegit omnia vultum A••biguum Protei, nunc hunc, nunc protinus illum. At quamcumque no vent faciem, quamcumque figuram Pectoris induerint, manet, aeternumque manebit Consilium hoc, Reges scelerato exscindere ferro.

At verò Calais Zethesque ut, sydere fausto Pulchrasatos Borea quos edidit Orithya, Obscoenas dirasque procul, Phineia mensa Vt foeda sine labe foret, pepulere volucres: Haud aliter, Rex Magne, Aquilo, Septemque triones Ter gemino cujus jactant se subdere colla Imperio, Harpyas, Roma indignante, rapaces Has procul exegisti, atque haec tibi monstra subacta Ingenii felicis acumine, quod tibi in vno Te ornando sese major Tritonia Pallas Annuit, & sacrant divini oracula verbi Noctes atque dies quae dum perpendis, & acri

Iudicio rimaris, abis ad tempora prisca, Teque tuere horum exemplo, sive impius auras Arrius ad superas remeet, Phlegetonte relicto; Seu nova procudant alii sua dogmata, sectas Vt foveant: quae (proh!) tot succrevere, quot vsquam Paene vrbes sacra lotae Baptismatis vnda. Hinc fera bella movent, & dum concurrere ferro Sic properant, ferrum cognata in viscer a condunt. Haud secus ex anguis Cadmaei dentibus orti, Quos ve ita prognatos mirata est Colchicatellus Fraternis in se versi cecidere sub armis. Interea quorum est tantos componere motus Reges non id agunt, posito vt certamine, CHRISTI Mystica membra optent corpus coalescere in vnum. Ast aliae hos agitant curae, quin flamma perennè Duret ut ista, adhibent studiumque operamque perennem. Tu verò antiqui ad fidei primaeva reducis Dogmata: & vnire haec conaris ovilia sparsa. Dum non pastores sequeris quos devius error Noxia diducit per pascua, nuda sed vsque CHRISTI, sanctorumque premis vestigia patrum. O si consocies! non cluso limine Iani Augustus, tanto non Constantinus honore Magnus se jactet, quantum virtutibus addet Hoc meritum, meritisque tuis haec maxima virtus. Nec Constantino tot pectoris inditaquondam Munera, quot tibi sunt praestò si expendere saecla Haec perversa sinant; quae bella, heu horrida bella Irrequieto agitant animo: pacisque recidunt Semina prima, unam mentem, & cor caelitus unum. Sed pacis studiosus amor, sed dextera semper Innocua, ac mentis seu vis illa insita, rerum Seu longo collecta usu prudentia certant Te decorare adeo, ut dubium diademate Rex sis Major an ingenio: quo non speciosior ardet Chrysolithus, quamvis nativo interlitus auro. Namque illudt tanta illustrat clementia, ut ipsos Vel hostes super irradiet, licet obvia ab ortu Et gravia & vicibus repetita pericula multis. Tuque adeo Rex magne agedum, sic perge, nec ausus

Impediant sanctos male sana ac hostica passim Consilia, aut quae dira fovent molimina vota. Si Deus haud contra, quis contra insurgere tentet? Ille tuos hostes ceu cera liquescit ab igne, Coctilis in strupos & testa resolvitur, omnes Conteret, atque suae nectent sibiretia poenae.

Extera si regna haec concordia foedera pacis Respuerint peritura sui, ut Narcissus, amore: Pergetamen, Rex, pergetuos vnire; nec ullae Relliquiae invidiae subsint veterumve malorum. Inque vnum coetum & leges coëamus in unas. Hinc, veluti quae multa virûm jam saecula vicit Visceribus terrae penitus defigitur arbos, Brachiaque extendit, quae non superare vel Austri Praecipites valeant, vel fulminis alitis irae: Sic vinclo hoc CHRISTI sacro-sancta Ecclesia (postquā Reddita bello, Anglus cujus pars magna futurae Grata rudimenta & primordia pacis amica Belliger exhibuit,) solido fundamine sedes Hîc positura suas, si te triaregna sub uno Foedera amicitiae tandem haec initura perennis. En tota haec mundi compages nonne parentis Vnio naturae est, gremio dum pontus opaco Se terrae insinuat, dumque oscula mutua captat? Hinc unum in celeri decurrunt flumina lapsu Oceanum, oceanus refluas post egerit vndas. Cursusque his variant vicibus, variantque recursus. Haec elementa fovens aër se expandit ad omnes Terrasque tractusque maris, genitalis & inde Humor, & inde hominum ac pecudum, vitae{que} volantum: At coeli hos campos liquidos en axis uterque Excipit amplexu. Tanta est concordiarerum. Complexus divelle istos, luxataque fiant Membra, hae congeneres partes, en protinus omnis In Chaos antiquum reditura haec machina Mundi. Sic rerum Natura parens his nexibus omnes Mollit, & in nostrum penitus conspirat amorem. Tum sedes una est, uno circumsona ponto, Vni hostes, uno sociique ligamine pacis Evincti, atque una haec arctoi climatis aura,

Vna & lingua, atque una fides, DEVS unus, & unus REX, decus atque tui meritò pars maxima regni.

Quae vero comitum, quae tanta haec turba tuorum? Saxonidûm profecti arvis? ipsique vetusta Saxonidûm de gente, tuis en, SCOTIA, regnis Succedunt? stabilisque tibi quin pacis olivam Praetendunt insigne manu, quae spicula vibrans Olim acie instructa, nostroque imbuta cruore, Fortunam hic belli toties experta vicesque est. Tum vero alternis certatum est cladibus, cheu! Devotasque animas morti per tela, per hostes Dum ruere approperant, non flentis ab ubere matris Pignora flexerunt, non charae conjugis ulli Amplexus, non arva suis viduata colonis. Heu desolatas vrbes! heu conjuge cassas Tot viduas, charis puerosque parentibus orbos. Alme pater talem hinc nostris avertito pestem Finibus: & pacem divino robore firmans Hunc laetum Scotisque diem, Tamesique profectis Esse velis, nostrosque huj us meminisse nepotes. Adsit laetitiae Bacchus dator, & bona Cornu Copia. Magnanimos namque haud furibunda flagello Sanguinea Bellona duces jam poscit ad arma, Tessera non caediit signum, non flumina inundant Sanguine: sed positis armis in saecla recurrunt Aurea, & aeternis firmissima fundamentis.

Sic eat, atque hilares libeat transmittere ludo Hinc noctes atque inde dies. Iuvat, en juvat alta Pervolitare juga, aut vasto qua saevus in antro Abdit aper catulos. Sic poscit odor a canum vis, Et lato, Rex magne, tua haec venabula ferro, Quaeque feras reddit faciles haec mitior aurae Temperies, atque avidis jam subdita flamma medullis. Nam Venus ut blandum inspiret per pectora amorem Nunc Paphon, Idaliumque suum, nunc alta Cythera Linquens, nota subit placidè spelaea ferarum: Quas actas caecis stimulis tibi, Maxime Regum, Cogit ovans, raucosrenovant dum cornua flatus: Montium & assensu vox ingeminata remugit. Saltibus ecce etiam Fauni, Dryadesque relictis,

Virgineisque choris accedit Delia cincta, Delia quae moerens, te nempe absente, tot annos Spreverat arma suis nimium desueta triumphis. At comitum é latebris aliae pavitantia turbant Agmina cervorum jaculo, convallibus imis Praecipitant aliae, celeri juga summa volatu Contendunt superare aliae. Simul emicat ardens Venator, cursuque leves praevertitur Euros, Nec prius absistit quàm fixus arundine cervus, Quisquis is, in vacuis moribundus concidat arvis.

His ubi finis erit tandem, REX optime, lustra Tellur em patriam quoquo vestigia flectes, Quoquo oculos, pars nulla tuis non inclyta fastis Ostentat monumenta. Aquilae hîc, Romanaque signa Cessere: Hîc Dano de ingenti erecta trophaea: Vltima & in cineres collapsa hic gloria Pictis: Brittonum at inde plaga est tristi commissa duello Vtraque, quae caedes mente aversata priores Ingenua pacem vnanimi jam pectore spirat: Hanc Reges statuisse vrbem dicuntur: at ista Nobilitant Regum cineres manesque sepulchra: Hîc rursus cunaeque, Laresque, & chara Penates Numina, quae primae quondam tibi conscia lucis: Hîc postquam firmata virum te fecerat aetas Exeruit tua se virtus, verique laboris Fortuna, usque adeo totum celebrata per orbem. Sic oculos Rex pasce, vrget breve labilis aevi Curriculum, serosque seni quae lubricat annos Canities: nisi fors primos Iolaus ad annos, Vt rediit dubiatectis lanugine malis, Hoc coeli tractu, puro hoc natalis & haustu Aëris, addat idem Iunonia muneris Hebe. Et plenis renovata fluant tibi stamina fusis. Sicque vtinam eveniat. Memor ista volubilis aetas Quàm tamen, haec tanquam nunquam hinc cernenda per ae∣vum Dum licet, hauri oculis avidis. Huc pompa Deorum Invitat. Neptunus equos, classesque, viriles Mars animos: segetesque Ceres, Nymphaeque salubres Dant fontes, altis & flumina montibus orta, Sive Caledoniis decurrant finibus, aucta

Grampius haec cano ceu vertice fundat, ut oras Lambat Abredoniae; quippe addictissima REGI Ista suo, & reliquas supra officio sa sorores, Illae usque officiis celebres licet omnibus omnes. Vin flores? rident horti hinc, hinc prata corollas Dum calathis sua dona legunt nectuntque Napaeae. Quin ipsa invitat coeli indulgentia, amicè Cunctaque conspirant elementa, tepentibus auris Laxant arva sinus, atque omnis ubique resedit Flatus, ut aequoreis placidè se attemperet vndis.

Tum natalitiam veluti si laeta novarent Fata tibi lucem (Livor depaverit atris Se licet in tenebris,) totas delubra per vrbes Laetitiam, plaususque patrum, populique secundos More novo ingeminant, dum sydera voce lacessunt Cum teneris pueri, matresque, nurusque puellis. Edocturi inter mensas vestigia quondam Quae tua, quasve ingens vrbes impleveris hospes.

Quin adeo tenuis si quondam rura Molorchi Alcidae, magno quamvis Jovis incremento, Sique ipsi placuere Jovi tua tecta Philaemon; SCOTIA nonne tibi placeat tua, Maxime Regum? Dives agris, opibusque potens, quas exigit vsus Vitae etiam illustris: magis ast opulenta, superne Quae tibi concessa est, vita: tu gloria nostra, Tu gazae, nostrumque tuo fulgore coronas Fulgorem, laudesque quibus Mavortia gaudent Pectoraut indigenis. Nam nos & nostra tot illa Oppida munitae haud turres, haud ardua cingunt Moenia, sed dextrae Spartanae, vincula foedè, Teste velinvidiâ, nunquam servilia passae. Quid? victi an vinci potuere? an cedere pulsi Scotigenae? quorum vires atque inclyta gesta Aggeribus fossisque ipsa est cohibere coacta Roma, ea quae Parthis injecit fraena superbis. Libera colla jugo: tibi sic dat subdita regi, Vt rosea seu luce dies retegatur, opacis Seu tenebris nitidam nox lucem involverit atra, Istis nulla domus non compleat aethera votis.

En nos summe parens vitaeque necisque potestas

Quem penes est unum, meritas tibi solvimus uni Ore animoque uno grates: quòd vescimur aurâ Vitali, quòd amica tegit Concordia pennis Haec niveis tua regna, procul discordibus armis; Quòd pia sacrati sequimur compendia verbi, Muneris usque tui totum est: tu fautor & autor. Quippe illum incolumem praestas, quo sospite sospes Publicares, labente labat, tractur aruinam Cum sonitu ingentem. Quae ne Pater optime vincat Haec retro in pejus vergentia saecla tuorum Da Pater, ô votis. Atque ut virtutis imago Ft Regum exemplar vivum Rex omine dextro Hactenus hoc molitus iter, sic salvus & usque Auspiciis laetis faustum hinc iter omne revolvat, Et longum, at dulcis patrioe memor, exigat aevum.

DAVID WEDDERBURNUS, Abredonensis.

THE KINGS MAIESTIE CAME TO KINAIRD ON THURISDAY THE XXII OF MAY, Where was presented to his M. this subsequent Poëme.

[illustration]

Augustissimo, ter felici, IACOBO MAGNAE BRITANNIAE, FRANCIAE, ET HIBERNIAE MONARCHAE: Fidei Defens. &c.

SIPRO TUIS IN HOC AEVUM meritis, & ingenitâ illâ virtute, quae non alibi altio∣res egit radices quàm in isto pectore, Augustissime Monarcha, paria à Musis retribuerentur praemia: aut si de se hoc polliceri posset Apollo, ut egregii Principis egregi∣as laudes stylo satis digno, & encomiis non intermorituris, ab omni oblivionis vindicare injuriâ auderet: immemor ego omnino mei essem, & propè jam Libitinae hostia, si non in hanc arenam lubentissimo a∣nimo primus descenderem. Verùm quum in ipso statim conatuum meorum limine, expectationi huic nihil respondere vidissem, spem penitus omnem abjeci; & insolito virtutum tuarum fulgore confusus, Harpocraticum mihi planè silentium ad praesens indixi: qui si quid in me virium comperissem, non stimulis ad hoc urgendus, sed potius sufflaminandus fuissem. Interim, ne prorsus 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, illurn ad S. T^m. M^m. mit••o, qui desiderium meum in hoc ex aliquâ parte impraesen∣tiarum leniat; & quod ego vix sperare ausim, effectum planissimè reddat, NEMINEM intelligo, qui solus apud omnesinvenitur tanto oneri subeundo non ineptus. Ille enim unus te digna canet; ille pec∣tus illud omnibus pervium Gratiis, & ipsâ humanitate humanius, usque ad Invidiae ringentis dolorem apertissimè delineabit, Nec est quod Reipublicae curam excuses, aut quòd

Tu tot sustineas & tanta pericula soius:

NEMO enim pro te illud onus quantumvis maximum humeris suis subibit. Quid, quòd huic semper & ubique vaces? nec unquam excluseris, aut à conspectu, & amabili tui amplexu abduxeris; Intem∣pestivum fortallis Aug^me. M. dixeris, absit. Ecquis enim quaeso hanc illi infamiae notam inuisit? quum mitis, placidus, magnanimus, genero∣sus, & ut 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 dicam, verus ••it omnium virtutum Antistes, tuique so∣lius simillimus. Accipe ergo S. P. quâ, & alia soles, fronte, NEMINEM hunc inopem (crede mihi) sui, sed cu••tu si favere dignabere, nec corpo∣ris, nec animae expertem futurum. Ita quidem venturum certissimè ha∣riolor▪ nec unquam aliud a tam Musis favente Apolline expectavero.

NEMO

VErane tefacies, (magni suprema Tonantis Cura) mihi ante oculos clara modo luce videndum Obtulit? an veri species delusit amantem? At certè si fas superos vidisse sine ullo Crimine mortali, vidi, vidi ipse micantes Sideribus similes oculos JACOBE: decusque Oris & aeternos radiatae frontis honores.

O mihi si totas Helicon indulgeat undas! O Phoebi delubra adeam! O si Delphica plenis Serta feram calathis! jam quum nova saecula cernam Surgere, falciferique Dei redeuntia regna. Non ignota cano, gelidi caluere Triones, Ocyor ignavus sequitur sua plaustra Bootes, Et concreta diu liquuntur inhospita Ponti Frigora per gelidos multúm indurata Decembres. Scilicet & superum tangunt mortalia mentes. Nec sorte, O REX magne, fluunt haecinfima, spectat Gaudia nostra DEUS medio sublimis Olympo Te praesente uno, quo se tam SCOTIA jactat Quàm Jove Creta suo, Cadmi quàmregia Baccho, Quàm Delos gemino Latonae turgida partu.

Aspicis ut reliquos super Acro-Levinia montes Surgat? & aëreos fratrum stipante caterva Ostentet vultus coelo sublimis Ochellus? Aspicis ut gelidi exultent juga ninguida Gramp••, Et pluvium plus ferre Jovem, Boreamque recusent? Aspicis ut fusae per deviarura Napaeae Florentes calathis violas & lilia portent? Vtque super vitreas Nymphae Fortheides undas Extent nutricum tenus? & Doneides udae Effing ant varium liquido sub gurgite lusum, Mollia per medias jactantes brachia gemmas? Ipsa Cithoriaco quoties tibi pectine Tellus Diduxit canos rugosa à fronte capillos?

Et voluit si non meruit formosa videri? Se perlucenti qnoties velavit amictu Laetagenas Zephyri conjunx, & flavacapillos. Fallor Apollineos an quaemodo laurea vultus Cingebat, tibi visa quati: chordaeque movere Sponte quod attentas dulcedine molliat aures.

Quicquid est nitidae tibi sese, JACOBE, Camoenae Exornant. tibi serta ferunt, queis vertice coelum Sublimi ferias vates generosus, & omni Invidiâ major, viden ut simul exiluere? Et modò praestrinxere oculos fulgore corusco? Non temere exiluere, at habent memorabile quod sit.

Sume igitur tibi quae Maii nova dona calendis Approperant, dum vernat humus, dum gramine in omni Sudat acum variante manu Zepheréia Chloris, Dum{que} tibi in densa sylvarum Daulias umbra Nobile de tenui deducens gutture carmen Mille modos variat, certè jam pulchrior annus, Et rerum melior redeunti arridet imago; Interea doctas paulùm haectibi mulceat aures Fistula, & ingentem testetur carmine amorem Exiguo, ne sperne precor, non vilia rerum, Furta Jovis, profugumque senem, Corybantiaque aera, Aut de Caucasea pendentem rupe Prometheum, Aut quo Deucaleon de culmine spreverit vndas, Pyrrha ve adhuc vacuum lapides jactârit in orbem, Sed, quae non vatum signavit multapriorum Orbitatrita canunt. Tu tantum (ô MAGNE) parumper Perte, perquetuas, tibi cognita numina, Musas, Flecte aurem facilem: nec dedignare rogari.

NEMO tibi canitur, Nihil hunc generaverat olim De Nihilo, quum nondum unum glomeratus in orbem Mundus ubique foret: nec dum Titania lucem Astradarent: medio aut pendêret in aëre Tellus Pondere fulta suo, circum{que}, infra{que}, supra{que}, Suspiceret nitidi laqueata palntia coeli: Quum nondum Maris aequor aratum classibus, aut sub Marmore Carpathius sua pasceret agmina Proteus: Quum nondum vacui tractus, celeresque meatus Aëris, aut rapidos ascendens Cynthia currus

Cingeret innocuas liquidum super aëra flammas: Sed DEVS aeternâsese quum mente moveret, Totum animus, totum certo sine fine beatum, Immortale bonum, totum omnia in omnibus unum, Atque in quo res omnis erat, cunabula Nemo Tempore in illo habuit; Sic digessere priores. Nemo ortum fuit ante suum (mirabile dictu!) Quoque die dulces vitai luminis auras Hausit, primùm oculis tantum se praebuit orbi Spectandum, quantum esse ferunt: en aspice corpus Neminis, & validos ingentia membra lacertos, Centimanum credasrobusto esanguine fratrum, Cyclopumve aliquem, tantum se attollit, & altis Emicat assurgens humeris speciosus, & omni Parte trahens oculos in se, spectantiaque ora. Sunt quoque principio qui illum dixere sine ullo, Et neque venturi claudendum legibus aevi; Quicquid id est, Nemo usque Iovi par esse videtur. Quicquid id est (superi nec fortè negabitis vnquam, Haud scelus est verbis) Nemo est Iove celsior ipso, Vlterius neque enimire datum. Nemo omniaubique Esse simul potis est, vir, foemina, neutrum, & vtrumque Proteaque ambiguis varium praevertere formis. Nemine quid mirabilius? sine corpore corpus; Absque pedum officio graditur; sine lumine cernit; Absque manu quod vis prendit; sine dentibus vllis, Gutture, vel stomacho frangitque alimenta, coquitque. Dum dormit, vigilat; ridet dum flere putares; Esuriens satur est; medio mnltùm alget in aestu. Threïcias animas gressu Testudinis anteit. Nusquam & ubique manet; volitat sine remige penna; Auris ei non ulla, audit tamen omnia Nemo. Non lingua, at loquitur; non naris, at haurit odores; Non mens est, secum at rectè sine mente revolvit, Qua deceat, qua non sapientem viuere lege. Adde quòd immensi Nemo extra moenia mundi Quum libuit stabili figat vestigia plantâ: Nemo Erebi regem, conjuratosque tumultus In commune scelus, superis de sedibus ire in Tartara praecipiti vidit per inane rotatu.

Obstupuitque alios medias haesisse per auras, Hos pelagi, hos terraecaecas subiisse cavernas. Nemo horum insidias, Nemo horum retiarara Tensa sibi, & scelerum offerri fomentano vorum Perspicit; huic etenim nunquam Tegeatica dulci Fistula sopierit vigilantia lumina cantu. Nemo aderat viridi cùm cespite fusus Adamus Procubuit, dulces spirans de pectore somnos; Quumque opifex rerum lateris formasse sinistri Diciture costa formosos virginis artus; Quae vitae comes una foret, comes una laborum, Cumque viro curas, magnarum pondera rerum Divideret, solers animi, dominumque maritum Nosceret, atque vt amans eidem pareret amanti: Molle animal, blandumque simul durumque futurum; Illice quòd forma incautos fraudaret amantes Sensibus, & validum succenderet ossibus ignem; Cui fluerent flavi per eburnea colla capilli; Altaque sidereae superos fastigia frontis Suspicerent, mixtusque rubor candore nivali Luderet in geminis parili moderamine malis. Cuilaetos natura oculis afflavit honores, Egregiumque decus roseis dedit esse labellis, Felicique satis per pectora depluit imbre Sithonias formosa nives, voluitque tumere Basia debentes sibi mille sororia mammas. Vinculacui cupido gratissima fecit amanti Brachia, cuiteretes digitos, cuilaevia crura, Et modica exiguae finxit vestigia plantae. Nemo bonam in venit; toto quae quaeritur orbe Faemina, nondum in venta omni; sed Nemine ab uno Moribus & vultu tandem perspect a modesto. Non haec artifici fictos de pixide vultus Mutuat, ut moechis placeat; non prodiga cultu Incedit, cultu quo nunquam ornata, sed addi Parvum aliquid cupiat, plenam quo exhauriat ar••am. Non vaga & errabunda, Deo velut ebria Maenas, Sed testudo domum solers operosaque servans: Parcasatis, nec a varatamen; non rustica planè, Ingenuâ sed quae sit simplicitate probanda:

Non tristis, nimium ve severa, aut ebria cura Sollicitum pungente animum; sed laeta, faceta: Nec lasei vanimis, sed lingua & mente pudica; Sed thalamo contenta uno, castisque lacertis: Non verbis onerosa viro, non litibus ullis; Ora sed Hyblaeis solvens mellita loquelis. Quid deceat, quid non; quae clam pudibunda reprêndat. Repperit hanc Nemo, celeri dum forte carina Vela daret, cursumque legens de parte sinistra Flore novas, Anglâ dictasque a virgine terras, Cubam, Hispaniolam que ipso medio aequore sparsas; Terrarumque alios quos claudit America tractus Praeterit, & Zephyro blandùm aspirante secundo Prona legit maria, & pelago decurrit aperto. Quaeque secat curvos sitientia prata Maragnon Deserit, hinc pluvium cursus deflectit ad Austrum; Illic in mediis tenebris dum singula lustrat, Ignotasque homini terras errare videtur, Rara vbi nautarum vestigia not a priorum, Vidit in obscuris solam hanc latitare cavernis; Accepitque viae comitem sociamque laborum: Inde tamen somnis actus, monitisque Deorum Clam solvit, gravidamque sibi (sic fama) reliquit. Ignotasque iterum terras Aquilonia regna Perpetua clausas glacie, ventisque furentes, Appulit; illatamen sylvas, saltusque peragrat Sola, & crudeles memorat cum Nemine divos. Nemo redi, quidnam, O, meritam nil tale relinquis? Quaeve fugae tibi causatuae est? odiive latentis? Nemo redi, quidenim faceres si pessima rerum Conjugis in titulos vllis tibi legibus isset? Amplecti hanc vinctis posses per colla lacertis? Huic dare blanditias? huic os cula dulcia ferre? Credo equidem, & miseri quae non credemus amantes? Nemo malâ gaudet, sed Nemo bonam immemor odit. Durior O chalybum venis, velocior Euris; Horridior tribulis; rapido violentior igne; Surdior, & pelagi multò fallacior vndis; Hellebori succo, Sardoa & amarior herba; Saevior indomitis Lybica de rupe Leaenis;

His immobilior, quaetundunt aequora saxis; Idem at si redeas; nec me ad mea fata relinquas, Candidior nive, lacte novo, foliove ligustri; Floridior pratis, cultis formosior hortis; Mitior Idaliis dum jungunt rostra columbis; Mollior aut plumâ, aut maturâ in vitibus uvâ; Levior o glacie; cristallo purior omni; Dulcior Hyblaeo stipatis nectare cellis; Nobilior vulso Hesperio de stipite pomo; Charior o gemmis, Eoo a limite missis; Passere, & in pratis tenero lascivior agno; Gratior & Zephyri blandâ clementior aurâ. Nemo redi, formo se redi, mea sola voluptas. Haec bona (nunc phoenix, & corvo rarior albo) Foemina multaqueri; quum Sol se promeret vndis, Mane novo, occiduisque iterum se conderet vndis. Nunc misera hei! curis & luctisonis lamentis Fracta, animam liquidas tandem exhalavit in auras. Ah Nemo, te non gemitus, non murmura amantis, Non lachrymae movere in verba extrema profusae. O nimium felicem, omnique a parte beatum, Si partem hanc demas; O qui sine crimine vivis, Si non crimen erit placidam lusisse puellam: Fors tamen ille puer pharetrâ praesignis, & alis, Ferrea vindicibus torquebit pectoratelis: Auguror: at faculas puerique Cupidinis arcum Spernit, & invictum contra isthaec spicula Nemo Se gerit. Ille etenim luxum transcribit habendum Et Veneris pullis, & caenis Sardanapali: Otiaque, ignavo queis torpent membra veterno, Ad vacuos jubet ire animos & inertia corda. Nemo etenim studiis unus vacat vsque Minervae Indefesso animo, neque dulci lumina somno Declinat, placidâ perfusus membra quiete. Sed perinane Chaos, Ditisque silentia regna, Vsque vigil totâ, quàm longa est, nocte vagatur. Inde ubide pelago nitidum caput auricomus Sol Extulit, & tenebris patuerunt cuncta fugatis, Nemo animum exercet studiis & rebus honestis: Virtuti vitium, & vitiorum alimenta malorum

Terga dare, insolitisque adigit parêre lupatis. Hinc Nemo in doctis Epicuri pallidus hortis Vis••tur, & de Socraticis oracula chartis Miratur secum tacitus, scrutatur & altis Naturae clausus scopulis, quis temperet orbem Spiritus, immensum quae vis rotet enthea coelum: Credibile anne vnquam, perfecto temporis aevo, Mutandum tam pulchri operis fine labe decorem In melius, terrasque no vas no va & astra futura; An verò, fine principio quia dicitur orbis, Temporis haud poterit spatiis constringier vllis, Nec cariem sentire aevi; cur Luna laboret; Quid tegat illustres Phoebi radiantis ocellos; Menstrua Luna novos toties cur proferat ortus; Ft toties lateat; ruptisve enubibus ignis Exiliat mediis, qui horrendùm immarmuret auris; Vnde nives grandove cadat crepitante procella; Vnde imber, medio suspensae aut aëre nubes; Euripus refluo toties cur volvitur aestu; Vnde tremat tellus, rupta aut compage dehiscens Pallentes referet fauces Acherontis, & Umbras Terreat expulsis tenebris. Haec singula Nemo Naturae assequitur monstrantis lumine solo, Hujus & expediet validis satis argumentis. Otia sic studiis Nemo postponit, & altâ Mente diis propior, superâ rationis in aulâ Singula sollicitis animi percurrit ocellis: Ludicraque & vacuae deliramenta juventae Foeet orbis, miserae plebi, vappisquerelinquit. Saepe tamen gemitus Nemo est solatus amantis; Deque genis lachimas tersit salso imbre fluentes. Testis arenoso deserta in littore Diae, Indomitos in corde gerens Ariadna furores. Hunc etenim in thalamo trepidantibus excita somno Prensavit manibus, Zephyro qnum vela dedisse Vidit Erichthaeas animo externata carinas. Nemo etenim miseros semper comitatur euntes; Quique audent multis caput objectare periclis. Hoc comite edomuit juvenis Minoïa monstra Cecropius, longique premens vestigia fili

Daedala Gortinii superavit tecta tyranni. Hoc comite aggrediens soboles Jessaea Goliam, Torsit in adversam Balearia verbera frontem; Et prostravit humi, & rorantia sanguine multo Ora Philistaeâ praefixit cuspide; inermis Ipse, sed aeternae defensus robore dextrae. Nemo tibi Alcide diram comes ibat in Hydram. Nemo Cleoneum docuit prostrasse Leonem. Neminis auxilio Stimphalia turba volucres, Busirisque tibi domitus jacet Elis ab illo, Partheniumque nemus, taurusque & pastor Iberus, Et Canis aetherias cùm primùm missus in auras, Et metuendus aper, Thracis praesepia, & auro Baltheus insignis, saevusque Antaeus ab illo Augiae stabulum, coelum, fusique bimembres, Aureaque Hesperios radiantia mala per hortos Extollunt ••ine fine tuum super aethera nomen. Terruit Enceladum Nemo, Rhaecium{que}, Mimamque Centimanosque alios, coelo quum tota relicto Ad septemgemini fugeret divergia Nili Turba Deûm, metuens pariterque ingentiaturpi Terga dedisse fugae, stans obtutu ipse coegit Terribili, & nullâ mentitus membra figurâ. Nemo ducem Phrygium, & comitem conspexit Achatē, Obscurâ septos nebulâ, dum singularerum Explorant taciti, & captas Carthaginis arces M••rantur. Nemo galcae fulgentis honore Conspicuum indutumque Cyclopea munera vidit Illum, cuinigri famulatur regia Averni. Nemo olim excusso fertur Phaëtonte quadrigis Lora manu volucrum ignotus moderator equorum Corripuisse, diemque vnum rexissejugales. Nemo olim aequoreis fertur vixisse sub vndis, Quum genus humanum penitus submergere ponto Fixum animo superûm Regi immotumque sederet, Nemo olim Paradisiacis permansit in hortis, Quum fugeret sancti violatâ Lege parentis, Aligero claudente aditum, cum conjuge Adamus. Et t•••••• Nemo oculos Siculi sub fornice saxi Eruit, Argolico madidus dum forte Lyeo

Visceribusque hominum, satur, ô Polypheme, jaceres. Non huic Tydides, quamvis laesisse Dionem Dicitur, & belli fulmen Salaminius Ajax, Non Pelei soboles, non huic Priameïus Hector, Aut quos magnanimos Calpe spectavit & Indus Certarint; non ipse humeris qui pondera Coeli Sustulit, & totum domuit fera monstra per orbem. Fas etiam Nemo, Nemo justumque plumque Curat, Nemo fidem servat, non fictus amico Nemo dolis & fraude malaque haud vtitur arte. Nemini enim conclusum argenti pondus & auri, Infossumque soli gremio monstrabit avarus. Nemo non loquitur falsâ mendacia linguâ. Nemo placet cunctis; non illum carpere posset Zoilus; ant vitiis genuinum infigere dentem. Sunt tamen (heu facinus) qui jam infamare laborant Crimine adulterii caput hoc. quo haud sanctius vllum, Neminem & ignavum cupiunt furemque videri, At vos, ô superi, qui crimina plectitis aequâ Lance, per obscuras Erebi hos detrudite ad vmbras. An leve crimen erit sanctis obtrudere tantum Velle seclus? dextras famuli cohibete rapaces: Non bene furatur totus cui militat orbis, Cui Praenestinas sese Dea culta per aras Format ad obsequium, nutumque agnoscit herilem. Tu quoque quid dubitas? credesne vxorius Aulae, Pontice, blanditiis? tibi se haec gravidam asserit vni: Aut si tu renuas in turpia crimina ducit Neminem, & hoc nomen culpae praetexit honestum, Quum tamen interea jam tertia labitur aestas, Fx quo te patriâ terrâ, laribusque relictis Decolor accepit Ganges & merce beatâ Instruxit reducem remeanti in tecta carinam. Credis adhuc, dubitasve? Aut si sapis vtere nostris, Pontice, consiliis, aliumque inquire parentem Huic, tibi quem nixu puerum dabit ••hthyïa Nunc adme vt redeam, & bona Neminis omnia prodam, Nemine nil mundus vidit formosius vsquam, Hulus enim a facte insolitum traxere furorem Delia, & Actaeas quae cuspide protegit arces.

Arsit & hunc Timon, homines licet oderit omnes, Thermodoontiaca & prognatus Amazone, & olim Inter Hamadryadas pulcherrima Nonacrinas: Nemo Cupidineo tamen inviolabilis igne, Vsque pudicitiae est custos, rigidusque satelles. Inde vnum hunc thalami socium lectique jugalis Vult Italus, facie namque vt superare Dianam Ledaeamque Helenam valeat, Venerem{que} superbam, Nemini erit credenda uxor sine fraude dolisve. Rivalem potis est hunc ferre Propertius unum. Credite mî, Iuvenes, casta est, quam Nemo rogavit. Nemo expers fidei, aut meritis ascendere coelum Audebit propriis: potis est Nemo omnia scire Quae sunt, quae fuerant, quae pòst ventura trahantur. Nemo non vanus, tumida non mente superbus. Nemo non sibi Suffenus: fata ante beatus Nemo suaest: epulas vitat Nemo & bona vina. Nemo magnorum felicia muneraregum Spernit: Nemo sibi solùm vni nascitur: omnia Vincere Nemo potest vllo sine milite & armis. Nemo bonus dives: Nemo pauper sapere audet: Nemo aulae fugisse velit fumum strepitumque. V••ctior hinc possit si fors decedere, Nemo Non amat illecebras ventosi & gaudia mundi. Nemo pharetratae potuit bene in vrbe Dianae Viuere, cui melior finxit dum corda Prometheus, Infuditque animam mage Dîam, & pectorisignes. Nemo Bonae sacris potuit vir adesse Cotyttus, Nemine Bapta viro solita est cernente precari. Virtutem Nemo propter se diligit, aut quod Luminibus mentis foeda sine labe videtur. Et Nemo est vnâ qui haud peccat saepius horà. Omnia scrutari potis est Nemo: ipseque postquam Omnia perspexit trutina se expendere: Nemo Novit quod sacro cortyna remugit ab antro: Nam se haud ignorat: Nemo inservire duobus Ritè valet Dominis pariter, Mundoque, Deoque▪ Conjugis infraenes linguas, animosque superbos Nemo domare potest, omnes ubi saeva quadrigas Flammarum, stimulante irarum effuderit aestu.

Nemo alii propior sibi quàm studet esse: benignus Pauperibus Nemo: Nemo fati atque diei Conscius extremi: totum quum legifer orbem Assistet solio Omnipotens, flammisque verendus Exposcet meritas injusto asanguine poenas. Nemo Taum, Tamesinque vni parere Monarchae Te prior aspexit, qui jam moderaris habenas Ter felix JACOBE, hominum spes, cura Deorum. Nemo Pierios cantus Musasque latentes Suscitat, & doctis proponit praemia curis. Ahne pudet tandem quos Principis aura benigni Sustulit ex humili, summoque cacumine rerum Constituit, jussitque sibi paulò ire secundos, Spernere dulcisonae modulamina blanda Thaliae? Ignoti sed nullus amor; jacet obrutacaeno Pieris, & moestos non audet tollere vultus. Noxia Nobilibus nimiūm (prohfata) chiragraest. Saxea corda ollis, minimum est quòd abesse putares A scopulis, certè vultum aspexere Medusae. Tu tanto medicina malo, doctissime REGUM, Dexter ades, facilisque precor succurre cadenti: Pondere tam magno pressus gemit: ipse ego dudum Aspexi fessos tantis sub molibus artus. Nox fuerat, stratumque thoro me somnus habebat, Visus erat Nemo: viso sed Nemine, totus Dirigui, subitusque tremor manavitin artus. Ter volui astrictae rupisse silentia linguae, Terque thoro exiliisse; At ter mihi brachia Morpheus, Intentans vocem & verba imperfectareliquit. Dum dubito, nostras vox turbida fertur ad aures: Pelle metus, ego sum quemtu non tempore primus Vidisti; nostros quoniam prior hausit ocellos Tiresias; sed jam vates, jam lumine cassus. Me quoque Mors & Amor pariter videre volantes▪ Et quem ego praecipuè fovi nutricibus vlnis Maeonides, patriae spretus dum viueret orae. Nemo vocor; qui Castaliâ de valle sorores Saepius audivi duris in rebus egentes Auxilii; succurri equidem; si prima recordor Tentamenta mali; nec me servasse pigebit

Incolumes aliquando ••en, & mea nomina saeclis Tradere venturis (eafamaest) alite penna Conantur, Tuque ô vates huc dirige gressus Quò tefata vocant; si te non maximus ille Iustior haud alius, quo nec studiosior aequi, Me tamen excepto, vultuque & voce benignus Suscipiat venientem, adero tibi Nemo vocanti. Dixit, & in tenues fugiens evanuit auras. Diriguere comae, sed nox somnusque reliquit Multa quidem versantem animo, & majora parantem Dicere: suntne aliquid, pondusque haec somnia secum, REX invicte, ferunt? an veri ludit imago Pervigilantem animam at{que} inse per cuncta reflexam? Quicquid id est, ne me ista putes tibi fingere quaeso; Per sceptrum REX magne tuum, sacramque Tiaram, Perque tibi famulas, mea numina magna, sorores; Perjus, perque pium, perque O quodcunque bonorum Pectore sub tali posuit Deus; assere at istis Detenebris, aliquamque jube sperare salutem. Sic Nemo major te sit virtute, vel armis: Sic Nemo ingenio tibi REX factisque superstet: Sic Nemo te sceptra fer at REX longius vno: Sic Nemo videat tibi qui nocuisse pararit: Sic dicas semper Nemo me impune lacessat: Sic postquam extremos Lachesis tibi neverit annos Astra petas; nec sit quem plus ventura animantum Saecula mirentur, stupeantve ingentia corda Principis alterius, donec Sol igneus orbem Ambiat, & Solis radietur Cynthia flammis. Hactenus ingenii vecti super aethera pennis, Perque Nihil, perque hoc magnum quod inane videtur: Nunc lapsu fessis, liceat descendere anhelo. Quisquis es, at cui se haec submittet nostra legenti Pagina, si capitis tangit reverentia sacri Neminis, & si fors meruit non durus amari, Sanguine ne dextram viola; aut admitte nefandum Hoc scelus, immeritas indocto ut carmine poenas Nemo luat: quod si moveat furor impius iras, Neminis vltor erit: procul ergo absistite Momi: Neminis arbitrium patitur de Nemine Nemo.

JOANNES LEOCHAEUS.

This subsequent welcome was also presented to his M. at Kinaird.

GREAT Man of GOD, whom GOD doeth call, and choose On Earth his great Lieutenents place to use, Wee blesse the tyme, wherin the threefold Croun And Diademe with peace, and great renoun In that so long fore-told, and fatal cheare Thou on thy braue, and royall brow didst beare: As from that tym thy absence bred our bane, Thy presence now restores our Joy's againe: Thou went away to SCOTLANDS deip displeasure But thy return brings mirth beyond all measure.

Astraea doth pronunce by thy sueit tong What shuld of right to Kings on earth belong: Thy myld aspect doeth realmes and cities nurish, And as thou frouns or faun's they fall & floorish: These suords the sherp, and bloodie tools of warr, Which peace hath sheath'd in rust, shall from a farr, Bee drawn agane, and when thou thinks it good Thy angrie brow shall bath the world in blood, Thou canst Dethrone, and giue the royall wreathe And hyd thy suord, and hold it in the sheath.

Yet now thou deign's to visit our cold North, And with thy Court hast crost the sinuose Forth, Which with Meanders winding heer and there Great Britans KING upon her back did beare, Whois bouldin billoes (as they did of yore) Shall set thee sure upon there yonder shore. And statelie Tay with stryving streams which mar∣ches And skorns his course shuld be controld with Arches, Who with his spears in spightfull raige hath dround The famose Perths faire Bridge, & broght to groūd, Shall straine the strenght of his strong streams thow'il see, And be at peace with all the world for thee.

THOW shall not loose thy labors, nor thy loue, Which in a Prince most rare, most rare dooth proue:

This bontie singular, which thou imparts, Encounters not with mis-conceiving hearts Nor with ingratefull subjects, for each One Aknowledgeth the good which thou hast done: Man neuer was more loved by ane other, Not David by kynd Ionathan his brother As thou by vs, thou dwels in each mans heart, Our Joy, and our felicitie thou art:

O had our breists of stuff transparent bene, That all our thoughts might so to thee be sene, Thy SCOTLAND do'th (thy royall grace wold tell) For Courage, Truth, and Loue, the World excell: And wee confesse, our Joyes are perfect now, Iff they could proue perpetuall, heauens allow A longer stay then thou intends, that so Our loue-seik hopes might to the full tyd flo.

To toyll and travell man is borne wee see, As sparks of fire by nature upward flie, Thy travell yet shalbe compenst with pleasure Thou shalt haue sports, and pairt of all our treasure: Wee'll keep that custome with thy sacred grace Which Athenaeus writes was keept in Thrace, ▪The subjects gaue their King when euer hee wanted, `When they wax'd poore, their suit's by him wer granted: Thus each in loue supplied an others neid, Both peace, and wealth, this kynd cōmerce did breid. And Persians when they did praesent their King, Some rare propyne they alwayes vs'd to bring.

But put the case, this forme which Persians used Wer by some base and wretched wormes refused, Thy faithfull Quaestors, full of loue and paine, (Whois betters haue not bene, whois lyk againe Thou canst not find) shall such aboundance bring, As King nor Court shall want no kynd of thing: Not lyk those lowns, whom Athens old did trust, They wer but Theiv's vnhonest, and injust. These Tamij the treasure stole by night, And then they burnd the Citadel by slight, That by this fire their fraud shuld not be seene, Nor they accus'd, that had so knavish beene:

Thy Quaestors here are honest, wyse, and true; Thy treasure saiff, thy Bastils bvilt of new:

Stay then (dread Leige) O stay with ws a while With pleasing sports the posting tyme begyle: Thy fynest Hawks and fleitest Hounds shall find Of fowls and beasts, a pray of euerie kynd. For morning both and euenyng flight, each day Each Hawk thou hast, shall haue her proper pray; Each fowl that flies shall meit thee in thy way, And in their sorts shall Ave Coesar say.

Throgh forests, Parks, and feilds hunt stag, & Haire It helps the health to haue the natiue air. Hee that taks pains and travell sleepeth best, With greidines hee taks refreshing rest, His meate to him seems savorie, sweet, and fyne, Hee glaidlie drinks the heart-comforting wyne: Good blood, quick spirits, travell sweet do'th cherish And maks offensiue humors for to perish. And wyse-men write that Colik, Gout, and Gravel, The woefull fruits of rest, ar cur'd by travel: Let not thy horses fatt, for standing Idle, They'll grow stiff neck'd, and disobey the brydle.

Let faithfull Turbo menage thy affaires And kill himselfe with care, to ease thy caires. Thou shalt not trauel, throgh hott barren bounds Of Arabie, nor cold, and snowie sounds Of Norwa, nor the Schythian savage montans, Nor fenni Flanders skant of healthfull fontans, Nor throgh thy France so full of fearfull Jarrs, Where King and subjects waige intestine warrs, But throgh Braue BRITAN of all realms the best, With pleasours all, with peace, and plentie blest, Which God sejoyns from all the world (wee see) That none but Neptnne shuld thy neighbour bee.

Let not Our Loue infer the least offence, Thou art our LORD our kyndlie KING, our Prence: Our int'rest so is such (Dread Leige) in thee Thogh Earths great Globwer thyne, ours thou must bee, From Iacob learne to loue Canaan best, The native soill: for when his sonnes wer blest,

Hee charged them to take him heame againe, Him to interre in Ephrons flowrie plaine: Abra••m there, and Sara sleep, said hee, There Isaak, and Rebecca both doe lye, And there I buried Lea: Ioseph weiped, In Ephron Iacob with his fathers sleiped:

Ioseph waxd chief in Pharaos court, and yet Knowing the Tribs wold out of Egipt flitt, Hee took his brethren, and the people sworne His bones from thence shuld be to Ephron borne, To keip their oath his brethren, and the rest Imbalmed him and put him in a chest, And when they fled from Egypt (as they sweare) Moyses with him good Iosephs bones did beare:

Liue Nestors dayes King JAMES but liue among vs By blood and birth thou do'st alone belong vs, Stay then at home, to Thames make no returne, Sleip with thy fathers in thy fathers vrn.

But wee'r too bold to beg thy longer stay, Since GOD sets doun thy Jests, and gyds thy way, From death in famine GOD deliuereth thee, From sword in battell thou shall still be frie, Destruction thou shall skorne, and laugh at dearth, And shall not feare the cruell beasts on earth, Ston's of the feild shall be in league with thee, And beasts at peace with great King JAMES shall be, Yea thou shall know peace dwells thy tents within, In spight of Babell and that Man of sin: To thy great Joy ô KING thou shall perceaue, Thy seed as grasse on earth: Thou shall to graue In fullest aige (like to a rig of Corne Broght to the Barne in season due) be borne.

And if the Lord hes said that thou must leaue vs, If England must of this our Joy bereaue vs, If thou wilt go, and leaue vs full of sorrow, This prayer short from Paynim pen wee borrow.

Our sacred King, wyse JAMES the Lord defend, And royall seed, till all this All tak end, Heavens grant to him, his faire and verteous wyse In peace and plentie, long and happie lyfe.

Lord blesse, preserue, and keep him frie from ill, Of happie Kings let him be happiest still: And, whilst he lives, let him not see, nor heare, The death of one, that to his Grace seems deare, Let his Dominions farr, and long perseuer, And (still adornd with Justice) last for euer: Tyme stay thy hast, relent thy former furie, And let King JAMES our childrens children burie. O touch him not proud Fortune but in kyndnes, Or if thou do'st, hee still defyes thy blindnes: Heavens grant this Ile, with toyls tormoyled long May be his meanes, be cur'd from sin and wrong: GOD grant hee saue Religion from decay, And reestablish such as runne astray: Lord let this Starr in brightnes still abound, To light the World so long in Darknes dround: And let each true, and faithfull subject sing With heart and woyce conjoynd, God saue the King.

ALEXANDER CRAIG Of Rose-craig.

THE KINGS MAIESTIE CAME FROM KINAIRD TO THE BURGH OF DONDIE THE XXX OF MAY,

Where at his entrie this subsequent speach was deliuered in name of the towne by M. ALEXANDER WEDDERBVRNE their Clerke.

[illustration]

ALBEIT THE COMMOUNE feares which perplex most confident Orators, may dash and confound my spirit, justlie suspecting my owne weak∣nes in speaking to your Sacred Maje∣stie, MOST MIGHTIE KING, and our most gracious Soveraine Lord:

Yet being vpholdin by the long ex∣perience which I haue had from time to time of your Majesties most myld and gracious acceptance of the speaches delivered by your Maje∣sties most humble subjects, of whose number I doe acknowledge my selfe one of the meanest: I am emboldned, at the desyre of the Magistrats Counselours and whole bodie of this your Majesties an∣cient, frie Regal burgh, to offer to your most excellent Majestie, that hartie welcome from them, whose inward greife conceaved for your Majesties long absence, is turned in excessive Joy in re∣gaird of your Majesties most Princelie resolution (now reallie effe∣ctuat) to honour this your Majesties most ancient Kingdome with your Royall and most comfortable presence: An inestimable bles∣sing to all, bot cheiflie to vs who haue not onlie participat of the cōmoun benefits which all your Majesties good subjects doe injoy vnder your Maiesties most happie governament, I meane puritie of Religion, peace and securitie, by sea and by land, at home and abroad, So that no haeresie hath toleration, no oppression the bad∣ge of authoritie, no insolence the mark of greatnes, within all your Maiesties Dominions, the meanest living vnder his owne figtrie, but feare of wrong, both in the high-lands and borders, and the mightiest kept vnder your Maiesties obedience, and feare of the Lawes, but also besids these, a more particular blessing to vs, who haue teasted so abundantlie of your Majesties bountefull goodnes and fathersie care laitlie kythed in the quenshing and extingui∣shing (by your Maiesties most Princelie and prudent directions

giuen to the Lords of your Maiesties most honorable Privie Coun∣sale) of that fire of sedition which was kindled within our bowels, to the apparent overthrow and combustion of our whole estate: And in the setling and establishing of a solid peace amongs vs by the meanes of Justice, whereof wee haue most sensiblie found both sweit and profitable fruits ever since. Of these manifold blessings to speak what wee can is not now convenient, and to speak what we shuld is not possible. This one thing wee must say, that wee haue more then iust cause to welcome to these our meane territories your Sa∣cred Maiestie, whome wee haue euer ludged in our hearts since the first houre of your Maiesties most happie natiuitie.

Receaue then, Most gracious Soveraine, that hartie welcome which wee all most humblie offer from true and weell approved hearts: And here wee doe lay doun at your Maiesties feete Oure lyves, our liberties, our goods, and all vther meanes granted to vs by GOD, to be sacrificed in your Maiesties service, without any privat respect or consideration whatsoeuer: Praying the King of Kings that your Maiesties Royall person may bee euer saife from all reasonable practises, your H. naturall lyfe extended to the pos∣sibilitie of Nature, and your royall progenie and race, by lineall succession sitting vpon your Imperiall throne, may haue one pe∣riod with the World.

Amen.

His M. was also welcomed at Dondie, by these Poëms presented.

Sylva.

EXere, de largo placidum caput exere fonte, Taë pater, Regemque tuum submissus adora: Regem, cui similem nec tempora prisca dederunt, Nec ventura dabunt, licet aureasaeclarecurrant Ascraeo cantata seni, coeloque relicto Malcolmi terras soboles generosa revisat. Ille tamen, gratis Humbri, Tamesisque fluentis Posthabitis, tenui stringit tua flumina lembo, ALECTIQUE subit longo pòst tempore tecta, Mille sui precibus populi, votisque petitus. Nonne vides blandi quae fit clementia Coeli, Asperaque ut verno mutataest bruma tepore, Vt primùm patrij tetigit confiniaregni? Vt populos Pax alma beet, collapsa resurgant Templa Deo, tollatque caput sacer altiùs ordo, Herculeasque illo speret sub Principe partes? Vestiat ut positis tandem bombicina pannis? Fibulanobilium constringat ut aurea crura? Mercator Geminos currat securus ad Indos, Vt Patriae donet quicquid natur a negavit? Quin igitur nunc, Taë pater, caput exeris antro, Et placidè pelago totis illaberis vndis? Tuque PATER Patriae, magnorum Maxime REGUM, Quo majus nil orbis habet, quem posterafama Ascribet Divis, te pulchra Britannia quam vis, Et subjectatuis glacialis Hibernia sceptris, Atque suum REGEM te agnoscant Hebrides vnum, ALECTI tenues ne dedignâre penates. Haec vrbs, fi seriem repetas ab origine primâ, Prisca exaequavit Gulielmi tempora Regis. Corniger hîc primùm per mille volumina Taüs, Inter scotigenas Taüs pulcherrimus amnes, Eructat dulces in amaram Dorida lymphas. Hîc portus, Xerxis quem classis tota subire,

At{que} Agamemnoniae potuissent Mille carinae. Relligio hîc primùm prisco donata nitore, Purior & cultus, pulsâ caligine, sedit. Hîc in te populus studiisque animoque fideli Semper erat, vitamque tuâ pro laude pacisci Promptus, & ad nutum quicquid sufferre paratus. Aspice quàm densâ plebes stipata coronâ Ore tuo fruitur; quae pro te vota Tonanti Concipiat, quae lustra tibi, quae saecla precetur.

Accipe devotas mentes: nec pectora donis Sed studiis metire piis: patriamque BoëtI (Qui famae patrum sacravit facta tuorum) Respice pacatis animis, vultuque sereno. Sic tua non ullâ fuscentur prospera nube; Et tuus in patrias crescens non degener artes CAROLUS, ad seros transmittat sceptra nepotes.

PETRUS GOLDMANNUS Deidonanus M. D.

AD REGEM 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, ARGUMENTO sumto ex lib. 3 de Republ.

Cùm Deus humanos artus & non imitandae Solerti ingenio conderet artis opus: Temperies varii cuique & mistura metalli Addita; nec moles omnibus vna fuit. Imperio dignis argentum incoxit & aurum, Materia haec animi nobilioris erat. Vulgo durities aeris, ferrique remista est: Indicium ignavae mentis & illa fuit. Haec si vera Sophôn or acula, primigenamque Temperiem produnt pectora quaeque suam, Nec ramenta aeris, ferri aut vestigia, in ortu Quisquam primaevo dixerit ulla tuo: Multa sed argenti solidi, rutilantis & auri Pondera, materiae mista subesse tuae Arguit invictae mentis constantia, puri Et radians animi Lumen, & Aura tui, Et quascunque alias nitidi virtutibus auri Congeneres dotes nobile pectus habet: Vsque adeo Herois generosi pectora gestas Alta, tot imperiis digna, quot orbis habet.

JACOBUS GLEGIUS Deidonanus:

HIS MAIESTIES WELCOME at the Palace of Dalketh, the xi day of Iunij.

DALKETHENSIS PHILOMELA.

QVum Cedrus, quum celsatibi, REX magne, Cupressus Obsequij in signum capita inclinare superba Laetentur, pedibus{que} comas substernere sacris; Lentane submissam renuent Viburna salutem Dicere, & ad sacras DOMINI se advolvere plantas; Et tibi quum dicant REGI tua magna salutem Oppida, non magnum tua parvula villa salutet? Villula, quae Regum quondam secessus amoenus, Pectora quum gravibus voluere remittere curis. Huc laxa invitant Pallatia, culta Napaeis Prata meis, geminâ gaudentes Naiades Escâ; Invitant{que} meae laeta ad pomoeria sylvae Te Dryades: licet hîc capiti circundare Myrtum, Sacra{que} Phaeboeâ tua cingere tempora Lauro. Hîc legere est cerasos, omnes & carperefructus, Quos suavi Pomona sinu produxerit vsquam. Hîc quoties pavidas canibus cammittere Damas, Ramosi quoties vivacia pectora Cervi Figere gaudebas? quoties haurire sonores Te hîc vidi dulces cunctarum, Magne, volucrum, Quaepicturatis volitant per inania pennis? Sed tibi prima sacras implebat Daulias aures, Garrula quindenos repetens Luscinia cantus: Qualia non Orpheus pul••ando pollice nervos, Nec Linus ipse ciet dulci modulamina voce. Omnis in exiguo contracta est Musica gyro, Dulcisonam Philomela cavo dum gutture vocem Producit longo tractu; variatur & inde Couciso; flexo distinguitur, inde retorto Ingeminat: nunc moesta gemens secum ore rotundo Murmurat; atque gravi, summo, medioque & acute

Praedulci Philomela sono totum aëra replet. His tua te Vallis reducem Kethea salutat Cantibus; atque suo REGI bona cuncta precatur, Quae dare vel Virtus queat aut Natura, perennes Vtfaciat Philomela suos tua gaudia cantus.

A. Simonides.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

TVrba poëtarum ruit in te, maxime Princips, Certat & officijs docta caterva virûm. Liquit & Aonidum Parnassi in vertice fontem In boream migrans ex Helicone chorus. In te conspirans vatum chorus omnis, in vnum Contulit, & Musae quicquid honoris habent. Sed sine te, frustra tanto conamine vates, Frusta Pierides ex Helicone Deae. Tudecus aeternum Musarum, & gloria vatum, Ipse tibi solus carmina digna dabis: Solus dulcè canens Musis & Apolline digna, Solus Apollineo dignus & ore cani. Sat mihi nunc inter communia gaudia; mutus Non fuerim, atque mihi sit voluisse satis. Versibus incultis quòd tantum culmen adire, Auribus & sacris obstrepuisse stylo Ausus ineptus ego, ne dedignere; frequenter Frondibus ornatur vilibus ara Iovis. Saepe in neglectis inventa est gemma lapillis, Saepe cadus vilis nobile Nectar habet.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

MAGNE, Caledonij flos, & nova gloria regni, Subjicis imperio qui tria regna novo; Tu quem jure colunt Mavortia pectora Scoti, Principe quo felix Saxonis ora tumet; Quem dominum supplex veneratur Hibernus, & omnis Quae sub hyperboreo gens latet axe ferox: Dives opum, cui tot terrae, tot littora parent, Cuique superba Deus sceptra gerenda dedit; Dum tua conamur praeconia dicere, laudes Musa vetat, culpâ deterere ingenij.

Non ego Meonio scribam si texta cothurno, Sufficerem in laudes, Magne IACOBE, tuas: Tu nec laudis eges, nec nostro augebere cantu, A Ioue supremo proxima sceptra tenens. Felix imperio, felicior arte regendi, Orbis delitiae, ac anxia cura Deûm. Sospite te, semper sub tuto vmbone quiescet Relligio pura, ac intemerata fides. •…•…SOR FIDEI vindex animosus & acer, •…•…tulis nobile stemma tuis. •…•…e alios quatiunt trepidâ formidine bella, Securus regnas vnus in orbe tuo. Atque inter Reges, sedando bella per orbem Arbiter, aeternae foedera pacis amas. Pacis amans, pacemque colens, violenta perosui Bella, Beatus habes symbola PACIFICI. Advolat & coelo rediens Astraea relicto, Sacra simul duplex tempora laurus obit, Iustitiae & Pacis; quarum quis amantior alter? Dum libras iustâ sceptra verenda man••: Et satagis populis priuas imponere leges, AEmula romuleis & dare jura tuis: Queis dubios casus & griphos litis iniquae Iuridici patres solvere ritè queant. Mille secans nodos, Sphingisque aenigmata vafrae, Pulchrum edis specimen divitis ingenij. Sub te tuta viget Legum veneranda potestas, Florent legitimi publica jura fori. Sunt in honore Patres, fulget sanctusque Senatus, Et nitet in medio purpura lata foro. Sic fora Iudicijs ornas, sic legibus vrbes, Vt se nil Iuris credat habere nefas. Nunc sua virtuti stat verae debita merces, Opprimit & justus facta nefanda metus: Nunc fraus, ira, furor, caedes, scelerum impia turba Praepetibus pennis Tartara nigra petunt. Aurea compositis redeunt nunc secula bellis, Nullaque Gradivi classica dira sonant. AEre rigens Ianus stat nodis vinctus ahenis, Atque tuo longùm numine clausus erit.

Limina firmasti ferro & compagibus arctis, Vinctaque sunt centum ferrea claustra seris. Ne quà prorumpant in terras bella nefanda, Nunc belli portas Pax & oliva premunt. Vomere nunc pando proscindunt ar va coloni, Semina cum multo foenore reddit ager: Esseda, clitellae, rastra, & stridentia plaustra, Ruris opes, splendent: inquinat arma situs. Nunc Mercator opes avidus sine fine parandi, Tutum mutandis mercibus aequor ar at: Linteaque & summo volitant Carchesia malo, Nil à piratis vela timoris habent. Nunc securi omnes, nunc sunt commercia tuta, (Ergo alacris laetum carpe viator iter.) Sic mare, sic terras unâ tu protegis vmbrâ, Bina ferant vni bina trophaeatibi. Sed si fas reges spreto censere paratu Fortunae, & pretiis pendere cuncta suis; Non sic te decorant tituli aut immania regna, Quàm sincera fides, & pietatis amor; Et nivei mores, & nescia fallere virtus, Veraque in humano pectore imago Dei. Hinc tibi laus crescit, cumulusque accedit honorum, Hinc Magni meritò nobile nomen habes, Hinc te to llit humo, ac aequat te gloria coelo, Et volat ampla tui fama per ora virûm. Fama per ora volat, minor est sed gloria vero, Famaque pro meritis non satis amplatuis. Constitit attonita & tantis virtuti bus impar, Victaque materiâ fama, pudore stupet. Eminet in summo tua virtus culmine, nec quo Vt major fiat, crescere possit, habet. Tantus es ut nequeas major vel clarior esse, Ni te ipsum superes, & videare Deus. Si Deus hic non est, divus tamen esse videtur, Qui dio imperio regna Britanna regit. Sed quò Musaruis? major aque viribus audes? Ingenioque moves cur mihi majus opus? Tanta viri virtus, moles tanta elogiorum, Cui par non fuerit vel sacer ipse chorus.

ALIUD.

LAtius Imperium nulli, neque longior aetas, Supra lustra decem stat diadematuum. Tempora perpetuo prodûxti grata tenore Obliquâ semper liber ab invidiâ. Inque nefas nullum male-suada potentia adegit, Sed ratio in rectum sobria suafit iter. Consiliis & sorte bonus, quae copula rara est, (Raro est fortunae mens bona juncta bonae.) Praefidium sublime reis, fislisque precanti, Suppliciis doctus jung ere temperiem. Quid memorem integram contra mala saecula mentem, Altiùs & vitiis exeruisse caput? Aut vixisse velut populis exemplar honesti, Et morum, fimiles quos cupis esse tuis? Regia munificae referam quid munera dextrae? Quid referam casti foedera sanctathori? Divinae studio Sophiae dum strenuus ardes, Et sublimè volans, ar dua mente petis. Contemptisque apinis, tricis popularibus, vno Virtutis ver ae pectus amore calet; Fert tibi mentis opes sapientum è divite censu, Pallas adornavit dotibus ingenium. Ostenerum doctae fic excoluere Camoenae, Sic Pîtho dulci melle labella rigat. Vt quoties sermo tibi profluit ore rotundo, Eloquii currant flumina larga tui. Victus amore tui praeconia detero, tandem Extremo condat carmine Musa chelyn. Nulla tulit similem, ventura nec afferet aetas, Omnis cui virtus contigit, vnus eris. Omnia non vni cuiquam tribuit prior aetas, Omnia non vni serior ulla dabit. Te Deus ornavit cunctis virtutibus vnum; Quaeque insunt aliis fingula, cuncta tibi. Donec erit virtus laudi, laudabere Magne, Inter honor atos gloria prima viros.

ALIUD.

Laudarunt in te multi permulta, sed vnum Et decus aeternum, & nomen in orbe parat.

Tot pia scripta piam semper testantia mentem, Et quae sunt studii tot monumenta tui. Illa legunt docti, nil concedentia priscis, Mir anturque omnes nobile regis opus. Hoc doctrina dedit, dedit hoc tibi Musa Maronis, Et latialis bonos & decus eloquii. Blandaque quae sedet in teneris tibi Suada labellis, Cecropiis vngens omnia verba favis. Seu numeros aptare parans & reddere cantus; Piërio priscis certat honore viris. Seu sublimè loqui contendat, & ore soluto, Eripuit Latio Scotia laureolam. Perge etiam ferro subvertere moenia Romae, Bisque triumphatâ victor ab vrbe redi. Quae modo te fixit pennâ, fi dextra bipennem Corripiat vindex, impia Roma cave. Atque illum armatum tune temer ar ia temnas Quite quum nuper vicit, inermis erat.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

CAntet Io paean! nunc alta voce Britannus, Nunc coëunt vltrò dilacerata diu. Exoptata diu votis illa Unio venit, Venit, Io! cantet Scotus, & Anglus Io! Fracta diuturnis praeclara Britannia bellis, Penè suo toties vulnere succubuit, Cùm Pater aetherius populum miseratus vtrumque, Ang licate jussit jungere regnatuis. Anglos & Scotos discordes tempore longo, Vnus ovans vnis, & sine caede ligas. Fecisti gentem binis è gentibus vnam, Quas Mars non potuit nectere, nectit amor▪ Invidiae nil nexus habet, coiêre sed vnum Sponte sub Imperium Regna vetusta duo: Nobiliùs permixta novo sub nomine, quod dat Insula communis laude & honore pari. Ite pares ergo, memores quòd numine MAGNI, Nomina mutastis Scotus & Angligena: Vivite felices juncti, quos omnia jungunt, Lex, Nomen, Princeps, Insula, Lingua, Fides.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

COnstans et nunquam dubiis violata potestas Quo pede processit, fic benè semper eat. Dî tibi se tribuant faciles, & semper amicos Et sint virtuti tempora long a tuae. Producant aequos meritis regalibus annos, Addant & lustris alter a lustra decem. Ast vbi complêrit tua sors quos debuit annos, Tùm sacros cineres marmor a sacra tegant: Morte carens animus super as volet altus ad aedes, Caelitus & cing at quarta Corona caput.

GUALTERUS BALLENTINUS. J. Licent.

SEdibus augustis residens flammantis olympi Annuit optatis Iuppiter ipse meis. In natale solum, quite comitante catervâ Nobilium, reducem, REX JACOBE, refert. Vt, quae moesta diu fuer at te absente, fruatur Nunc tandem amplexu Scotia laetatuo; Et positis lachrymis, longo & squalore remoto, Induat ornatum Regia sponsa novum; Teque PATREM PATRIAE ut recinant Heliconis alumni, Calliopeque ferat nomen in astra tuum; Qui potis es stygias vnus terrere phalanges, Regia scripta edens, Regia sceptra tenens; Moenia qui pulchrae cur as reparanda Syonis, Orbis in extremis conspicienda locis. Virtutes in te vigeant, quae in saecla nepotum Signatuae ingenitae nobilitatis erunt.

Arthurus Muirhead.

THE KINGS MAIESTIES MOST HAPPIE NATIVITIE WAS CELEBRAT On the xix. of Iunij, in the Castle of EDINBURGH, the proper day, and place thereof.

Where at his Maiesties entrie in the Castle was deliuered ane Hebrew speach by ANDREVV KER a boy of nyne yeeres age.

And thereafter these Poëms were also praesented to his Majestie.

[illustration]

De Regis Natalibus.

COllibus EDINUM supereminet omnibus unum; Junius à Iuvenum nomine nomen habet. Hîc tibi principium vitae Mensisque, locusque: Omine non Mensis, non locus ipse caret. AEmulus imperio locus est, Mensisque juventae: Hic apicem, ille annos, vimque decusque dabit. Imperium imperiis ingentius omnibus, Annos Dat tibi, dat virides Junius imperiis. Ergo solent positis Aquilae vt revirescere pennis, Atque grave aetatis ponere inertis onus; Det DEUS vt videas, tardè veniente senectâ, Longa juventutis tempora blandatuae.

ALIUD.

NOn tibi dant, quamvis humentia fidera, Pisces Oceani haec regnis subdita regna tuis. Non tibi dat Taurus tantos telluris honores: Exigua est animo terra, cinisque tuo. At neque tam dulces Geminorum fidus amores, Dulciaque è casto pignora chara toro. Clara sed ardenti cùm subdit lumina Cancro, Cum scandit summi culmina summa poli, Te maria & terras supra, supra aethera, celsum Extulit, & coeli Phoebus in arce locat: Coelestemque dedit mentem, coelestia regna Spirantem, & solo pectora plena polo: Atque polo vera arma, sequentem ferre Leonem, Magna quidem, & magni conscia signa Dei. Quae Jehuda & Jehudae victrix victricia proles Vendicat imperiis omina certa suis. Nil tellus cernit, nil coelum augustius illo, Nil illo totus dignius orbis habet. Quid flores; quid adhuc animantia caetera spectes? Cedite, nec magnum sollicitate animum. Huic vnitua vis, REX maxime, militet: unus Militiae auspicium det Leo & iste tuae.

IMPERII SYMBOLUM.

CVlmina bis bini tollunt ad sidera montes, illinc, Illis nec lati subjacet aequor agri: EDINUM hinc cum Cragatto; Salsberius Sedes cui Arturi conjugat alta caput. B••naligat radix, & bina interluit vnda; Haec juncta, ista suis dissociata jugis. In medio prisci posuere Palatia Reges, Hoc natus faustè es, Magne IACOBE, solo. Istaloci Genius venturi conscius olim, Disposuit sceptri symbola certatui. Tu bis bina tenes titulis regna ardua justis; Haec juncta, ista suis dissociata locis, Gallia quà Britoni, quà se praetendit Ierne, Et sonat Oceani fluctibus uda latus. At cluit aeternisque haeret Scot-Anglia vinclis: Nubiferum pulsat quâ Zeviota polum. Vt manet his omni radix immobilis aevo, Sic maneant Regnis vincula firmatuis.

DAVID HUMIUS.

MAIUS REDUCENS.

MAjores Majo dederant suanomina quondam, Nomina Majestas nunc magis ampladabit. Namplacido pulsus REX antè Cupid••ns ictu Norvegiam tumidis dum mare sulcat aquis, Tristi hyeme & per faxa volans maria omnia vin••it, Ausloviaeque s••nu virgineo excipitur. Sed M•…•… rediit REX & REGINA calendis, Laetaque ab excensus munere Letha fuit. Anglia, quam Dani vexarunt clade cru••ntâ Nunc REGI, & danae dat sua sceptra Deae. Maius post tria lustrarefert sine caede triumphum, Victorem Patriae restituitque suae. Arrident nunc prata & frondent gramine sylve, Horti pinguntur floribus innumeris. Nunc agrilaetas segetes & gramina portant, Dulces demulcent jam loca cuncta soni. Majestas Maio jam det novanomina: Maius Dat Majestati quae bona cunque tulit.

Iunius producens.

Maïus exultat, reliquos{que} menses Despicit, Regem quia bis reduxit: Maius est tanto, nisi sit superbus, Munere felix.

Junius M••io prior: hic reduxit, Ille produxit; genitricis alvo et Efferens dias dedit intueri Luminis oras.

Junio Janus dederit priores, Junio M••ius quoque cedat, esto Junius festos celebrandus inter Primus & unus.

Annus est Regi Jubilaeus iste, Jubilent Secti, à Domino precantes Junius Regiut renovet virentem Flore Iuventam.

A. S.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

ECce Dies rediit niveo signanda Lapillo, Aut cressà, aut, si qua est, nobil••ore notâ; Conscia divini partus, uberrima messis ••ngeniis, Musis optimamateries Phoebe venirutilos auro redimite capillos, Parnassum & Xanthi linque fluenta vagi. Indue Sidonio tinctam bis murice vestem, Neve arcum pigeat condere, sume Lyram. Lux fidibus celebranda tuis, fidibusque sororum, Hac nata Aonii est gloria primachori. Nascentilaetum Parcae cecinere triumphum, Et dederant vni tres tria sceptra Deae. Dicite lo cives & lo bis dicite cives, Natalis nobis omnibus iste dies. Hausimus ex illo nitidae primor dia lucis, Coepimus atque aurâ liberiore frui. Pallentes violas, Nardum{que}, Thymum{que}, Crocumque Congerite, & pictis Lilia mista Rosis. Farrepio, & castâ pron•• veneremur acerrâ, Sacrifici••que crepent mascula thurafocis: Qualia odoratis nascuntur plurima glebis, Quae Saba▪ vel dives qualia mittit Arabs.

Pulsentur pelves & tintinabulafanis Omnibus, auspicio lux eat ista bono. Ah quid cessamus resides in vota, precesque? Lux monet haec summum sollicitare DEUM. Non te summe parens Ophyres jam poscimus aurum▪ Non petimus culti jugera lata soli, Sed Regi firmam per saecula plura salutem; Nostrasit vt salvo principe firma salus. Iam decies quinos egit feliciter annos, O decies denos adde benig ne parens.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

ILla dies, primis qua REX vagitibus aur as Hauserat, in gyrum jam redit act a suum. Sol Cancrū ingrediens cancros imitatur, et ultro Langidus a versis incipitire rotis. Phoebe caput nitidum radiis praecincte coruscis, Qui regis igniferâ sidera pur a face, Nulla Thyestaeae proper antur fercula mensae, Quid fugis? haud Atreus impius exta coquit. Sol novus exoritur, veteris virtute fugacis Vixopus. Anne citae est haec tibi causa fugae?

ADCIVES UT NATALEM REGIS Festum habeant 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

NOn nunc in versum contrist at Aquari▪ annū Vastanec AEoliis flatibus antra patent. Non jam con vexis dependet stiriatectis, Nec coit astricto fluminis unda gelu: Sed nitet aur at is radiis purissimus aër, Halcyone stratis aequora mulcet aquis. Arva micant violis, atque aeternis Amaranthis, Fulgent pratarosis, quas legat alma Venus. Omnia sint operata Deo: ne foemina tractet Fusum, aut Lanificae pensa severa Deae. Claudat oves pastor, curvus requiescat arator, Nec scindat pinguem vomere taurus humum: Sed stratas ornent genialia ferculamensas, Et furno, aut calido cocta placenta foco.

Non juvet Agricolas Lapathus, malvaeque salubres, Agnus at infesti raptus ab ore lupi; Aut lepus, aut captus laqueo grus advena tento, Aut turd••s curae praemia grata suae▪ Nam Princeps errare boves, inflare cicutas, Capros & pingues pascere jussit oves: Iusser at & rudibus redimitos temporasertis Ad non compositos membra movere modos. Vos quibus est sors laeta magis, magis ampla supellex▪ Instruite O festas annua sacra, dapes. Stet defaecatigravis an phor a plena falerni, Promite & annosis condita vina cadis. Tibia mista lyrae resonet Berecynthia Buxus, Dulcia Pieriis plectramovete modis. Personet auratâ citharâ crinitus Jopas, Aut potius sumptâ c••ntet Apollo lyrà. Dulcibus alloquiis aestivam fallite noctem, Dat veniam nato Principe juris apex. Magne adsiste lubens Genie & tua sacra frequenta, Dexter ades votis omnibusque piis; Dexter ades, nardo, syrioque perunctus amomo, Flores, vina tibi, debita thur a cape. Iussus adest Genius, nec dedignatus honorem Accumbit, positas libat & ore dapes. Securammiseris vellit mortalibus aurem, ••t memores fluxi temporis esse jubet. Consiliis morem gerimus, monitisque benignis▪ Det Regi Pyl••i saecula terna senis. Det saltem aestates novies implere novenas, Vitae hominis summus qui solet esse gradus. Divino totidem tribuit vis illa Platoni: REX prior ingenio est, imperi que prior. Det Regi corpus vegetum, mentisque seren•• Lumina, non ullis lumina fusca malis. Interea faustos per long a precabimur annos Tempora quae vitae sint socianda piae. Adspirant precibus praesentia Numina nostris, Nec fiunt rapidis irrita vota Notis.

HENRICUS DANSKINUS.

THE KINGS MAIESTIE CAME TO THE BURGH OF STERLING On Munday the last of Iunij,

Where at his Maiesties entrie this subsequent speach was deliuered in name of the Towne by Master Robert Murray Commissar there.

[illustration]

MOst Sacred SOVERAINE, Amongst the manie comforts wee enjoy under this your calme and most glorious reigne, this is not the least that your Majestie deignes to heare your owne Welcomes, and disdaines not the humble applause of your meanest Subjects, no more then Augustus Caesar did when in name of the Senate and People of Rome, Valerius Messala welcomed and saluted him, PATREM PATRIae, which (as hee answered) was the hight of his desires, and beyond which hee had nothing more to sollicite the GODS for; Provyding onlie that That harmonie could conti∣nue, and bee the last sound should strick his dying eare.

J your Majesties most humble Subject in name of the Magi∣strats and indwellers of this your ancient Towne, in all reverence most hartlie and justlie Welcome and salute your Majestie, PA∣TREM PATRIae after this your happie returne to your late lan∣guishing bot now fullie contented Cuntrie.

What heart wold not breake? what eye not drowne it selfe in teares for the so long absence of so wel-beloved and so much loving a Prince: A King secund unto no other, and farre from any se∣cund, matchles in birth and Royall discent, bot more in Heroï∣call and amazing vertues. What blessing did euer Almightie GOD impart to any Prince, which hee hath not powred upon you S^r? or what doeth any people enjoy, which wee haue not aboundant∣lie by you?

Much is recorded in the Calenders of Fame of that Macedo∣nian Conqueror Alexander; and not without cause perhaps was hee entitled Great, bot his violence and pryd (like deep skarres in a wel proportioned face) were staynes unto his other qualities: Yee are great S^r. bot with greatnes good: which are in you so com∣bined that your greatnes hath euer extended your goodnes, and your goodnes hath been occasion of your greatnes, your Domi∣nions are large and ample, yet neither acquired nor cemented with blood: By due right and lawfull succession did yee come unto them, and with great aequitie doe you governe them. Clemencie which one calleth Dos Regum, which maketh men like unto GOD, hath been the square of your Majesties actions: yee haue not only bein a King ouer others, bot yee haue learned to command and bee a King over your selfe, to which governament all others, if compa∣red

shall bee of small moment.

Trajan for his beneficence towards the Learned, the conforming himselfe to his owne Lawes, for his great courtasie and liberalitie, obteined the name of Optimus, a title more glorious then any tri∣umph: which me thinks might be more competent to your Ma∣jestie, who not art a reformer of Lawes and a conformer of your actions vnto them, but whose pure and spotles life is a Law to your subjects, and may be ane exemplarie to all after Princes: Who not onlie cherishes the Learned, but art learned your selfe; whose manie manie writtings, if they had been in the former ages, sure had been kept in gold and Cedar, and which as they are aboue all Envye, shall in spight of dayes wrastle and overcome time. As for your courtasie and liberalitie I think euen the Antipodes haue hard of it. Nemo tristis decessit a facie Imperatoris. But why travell I so farre in heathen Stories? when I fix my eyes vpon your Maje∣stie Constantine the great straight presenteth himselfe to my wan∣dring and wondring thoghts. Hee extended the limits of his Em∣pyre farre beyond the reach of his predecessors: so hath your M. yours: for bloodie warr's and dissentions which hee found in the world, Hee left peace; And haue not Yee done the same? Hee mainteined Christians, and are not Yee the Defender of the Faith? The Kirk of GOD here, which in your minoritie seemed but a weake youngling, hath by you attain'd both to her full stature & strenght. Hee by the assemblies and determinations of grave Bi∣shops and Kirk-men destroyed haeresies, to the great advancement of Religion. And hath not your M. (as witnes your late diligence) endevored as much for the same? So that in these your M. happie dayes Atheisme is vnknown, Ignorance removed, Superstition & Idolatrie banished, Kirks are planted, their revenues augmented, and Knowledge daylie groweth more. Many worthy and profita∣ble Lawes did Constantine establish amongst the Romans, And what hath not your M. done not onlie for the making, but execution of good Lawes heere? So that they are not now (as of old) like spi∣ders webs, which take hold of the small and let passe the greate, but like nets for Lyons and Bores, which hold fastest the most migh∣tie: By which now it is come to passe, that the most savage parts of this Countrie haue loosed of their wyld nature, and become ta∣me; where are now the broyles of the Borders? where the deadlie feads and ignoble factions of the Nobles? the stryf of Barrons & Gentlemen? where is that woolfish crueltie of the Clans in the Jles

and far heigh Lands? ar not all now by your M. wyse providence and governament, vnder GOD, either abolished or amended? And so justlie wee may avouch Scotiam invenisti Lateritiam, Mar∣moream fecisti, and also averre you to be with Augustus PATREM PATRIAE, with Alexander, NAGNUM, with Trajan, OPTIMUM, and with Constantine RELIGIOSUM. And that which is more then won∣derfull wee may boldie say it Quae data sunt aliis singula, cuncta tibi.

J might hee••e loose my selfe in the weast Ocean of your M. worth sayling beyond my Lyne; if this your M. Litle, but loving Towne did not becken to mee now to anker and speak somwhat towards her.

This Towne though shee may iustlie waunt of her naturall beautie and impregnable situation, the one occasioned by the la∣berynths of the delighsome Forth, with the deliciousnes of her valayes, and the heards of Deare in her Park. the other by the statlie Rock on which shee is raised; though shee may esteme her selfe famous by worthy founders, reedifiers, and the enlargers, of her manie Priviledges; Agricola (who in the dayes of GALDUS for tified her) KENNETH the secund, who heere encamped and raised the Picts) MALCOLME the secund, ALEXANDER the first, WIL∣LIAM the Lyon; Yet doeth shee esteme this her onlie glorie and worthiest praise, that shee was the place of your M. Education, that these sacred brows, which now beare the weghtie Diademes of three invincible Nations, wer empalled with their first heere; And that this day the onlie man of Kings, and the worthiest King of men, on whom the eye of heaven glaunceth, deignes (a iust reward of all these cares and toyles which followed your Cradle) to visit her. Now her burgesses as they haue euer bein to your M. ancestors obedient and loyall, They heere protest and depose to offer wp their fortunes, and sacrifice their lives in maintenance & defence of your sacred Person and Royall dignitie, and that they shall ever continue thus to your worthie progenie; but long long may you live. And let ws still importune the Almightie

That your happie dayes may not be done, Till the great comming of his Sonne, And that your wealth, your joyes, and peace, May as your raigne, and yeares increase.

Amen.

After this speach was heard by his M. these subse∣quent Poëms wer praesented. Regiae M. Sterlinum ingredienti, 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

ITe procul, procul ite elegi miserabile carmen, Laeta cano; tu pande biceps Parnasse recessus Parthenios, vosque ô superûm justissima cura, Forthiades Musae, laeta aspirate canenti.

Nuper (adhuc memini) quà nubifer Apenninus Ille, per immensos, salebrosa cacumina, tractus, Anfractusque vagos, tua Grampie, perpete dorso, Tramiteque obliquo diffindens rura, coer••et Hinc Glottae, inde Deae ripas; quâque agmine leni Fortha recurvato ludens maeandrius alvêo Tortum sulcat iter, quâ multùm clade Gradivi Tuaeda fatigatus Scotos disterminat Anglis,

Naïades Dryadesque, & veri quicquid ubique Numinis esse Deûm putat inconsulta vetustas, Audiit attonitus prope ternas orbe recurrens Phoebus Olympiadas, planctus è vallibus imis Edere luctisonos, infandi signa doloris.

Verùm vna ante alias moestas iterare querelas, (Vna Caledonias inter pulcherrima Nymphas) Ingeminans curas, quâsese Tetha reflexis Miscet aquis, veterumque patrum decora alta superbè Despectant magni sinuosa volumina Forthae. Hinc planctus, gemitusque cavis lachrymabilis antris Horrendùn insonuere; dies non ulla dolorem Est lenire potis; lachrymantem sole cadente Continuata videt luci nox, luxque tenebris.

Qualis ubi longè fortunatissima quondam, Bissenos olim thalamos visura superbos, Nunc eheu spe surgentum viduata nepotum Tantalis obriguit, magnae quondam aemula divae, Et rigidae duro lachrymae de marmore sudant; Dum desolatos numerosa prole penateis

Orba gemit, planctuque animi miseranda fatigat Astra, superba malae luitura opprobria linguae.

Ergo evicta dolore gravi, suspiriaque alto Cordetrahens, surdas onerare his quaestibus aures. Sic cine dedecores illustribus ornamentis Scotiadae exciderint, genus alto à sanguine magni FERGUSII, illius, quo vindice Scoto-britanni Imperij surrexit apex, cui dedita debent Sceptra securigeri per tot vaga saecula Reges, Et bene apud memores veteris stat gratiafacti? Sic Regem, & regis sobolem, atque insignia regni Per varioscasus, per mille voluminarerum, Per tot avos longa serie transmissanepotum Transtuierit Saxo, tanquam de Marte triumphos?

Nempe eheu toties ideo repulisse superbi Vincula ser vitii, indocileis Mavortia Scotos Pectora, degeneri submittere colla capistro? An veròtoties hostilia Caesaris arma, Et formidati victricia signa Severi, An juga Gallorum libertati insidiantûm, Intentata ideo virtus sprevisset avita? Danorumque minas ausis immanibus vltro Insultantùm? Eheu generosos siccine tandem, Sic cecidisse animos, & nescia pectora vinci?

Scilicet ô quibus auspiciis primordia dura Regni jacta, quibus, quibus O fundata periclis, Testis Coila, tui quà fuso Brittone campi Incaluere, & certafides, vestigia tantae Cladis adhuc superant, quae nulla abole verit aetas.

Sed quidego haec autem nec quicquam ingrata revolvo Quid ve juvat vanas frustra effutisse querelas? Iam tandem agnosco praesentia numina, nempe Hoc Deus & coeli non eluctabilis ordo Exigit, hoc rata fatajubent, ignara moveri.

Huc fatale vocat, trahit huc venerabile marmor, (Illa GATHELIAC•• quondam primordia regni) Nobile ab auriferis traductum marmor arenis Vsque Tagi, Tartessiacis quà Phoebus in vndis Fessos condit equos: Nec te praesaga futuri Seria, (seralicet) spes, auguriumque fefellit,

FERGUSIO generate, tuis illa omina fatis (Omina multum irrisa diu, sed an irrita tandem?) Debentur: Tibiter gemini diademata regni (Iralicet, livorque crepet) transmisit habenda Nulli vnquam temerata impunè suprema voluntas Fatarecognoscens divae morientis Elisae.

Quintu (si quid frontis habes) demum improbe livor Cede Deo, non fas obniti aut tendere contra: O famae ambitiosa fames, malesuadaque, tandem Pone supercilium, numenque, atque omen adora, Sternuus: Illa, Täià ripis insignia quondam Transdita, parta manu non sunt de Marte trophaea; Non ita degeneres animos, obtusaque Scoti Pectora gestamus, nostro vt procul orbe quadrigas Phoebus agat: quod si nescis; fatalia quondam Fatorum monumenta Tāus praesagus ab Arcto Praemisit Tamesin, redivivae ad moenia Trojae, Haud equidem sine mente reor, sine numine divûm Sic, quae fatidici cecinere oracula patres (Illa quidem indignis oracula mersatenebris) Non elusa, vides, eventu sanciit ille Fatorum praeses, mundo mirante, ratamque Iussit habere fidem: Nec te Leoparde, Leoni Naturâ mandante, piget famularier: istis Macte quidem obsequiis, ista pietate, sideque. O pietas, pietas etiam gratissima functae, Si quis sensus apud maneis, atque infera regna▪ Mentior, his olim nisi promeruisse juvabit Officiis Anglos. Perge & quae foedere junxit Consensu stabilita hominum Natura, Deusque; Crede nefas violare: & nunquam invita, sequacis Concentu lenita Lyrae trahe Lilia tecum, Vt tandem vnitis conjuncta Britannia regnis, Ft quaecunque Caledonio jacet insula ponto, Francia, Iërna, diu nimium quassata procellis Gradivi, vnanimes coeant sub signa Leonis, Auspiciis Scotangle tuis: haec gloria soli Fergusidûm tibi debetur, sortem hanc tibi soli Fatare servarunt: quod nec proavita priorum ••aecula in aud••erint, postquam data fata secutus Ille Anchisiades profugâ cum classe suorum

Laome dontaeae fugiens incendia Troiae, Prima Britanniacae dedit incunabulaterrae.

Sic visum, superumque animo haec sententia sedit. Nosque tui meriti pars quantula (maxime Regum Rex JACOBE) tuo laeti gratamur honori: (Si quid id est) Satis in magnis voluisse, quod vnum Posse datur: Nec me vlladies, (vos sydera testor) Ingratam arguerit, ne in publica gaudia peccem, Gaudia, sed dulci (fas verum dicere) amaro Illita, (da veniam, quis enim modus adsit amori?) Scilicet absentem te Scotobritannides omnes, Vnum omnes moestis suspiravere querelis. Nulla etenim (quam vis misera haec solatia) nulla Non sat acerba superque tulit dispendia, quanta Fallor longa dies olim an cum foenore penset.

Sed si privato fas indulgere dolori, Quis mihi te, tecumque eheu simul omnia ademptum Flere vetet; te, quem dias in luminis oras Emersum, hisce vlnis excepi, & sedula fovi? His olim officiis vietaeque inopique senectae Praemia spondebam, (certè vel judice temet, Ft volui simul & merui officosa videri) Sic equidem ducebam animo, rebarque futurum: Nec verò delusam animi frustrata fuisset Blandula spes, si posse fruite fata dedissent. Ergo ego Tyndar••di dudum aequiparanda lacaenae, Aut quam in Gargaphiis olim malè viderat vndis Inscius Actaeon; aut, si hîc certare licebit, Alma Paphi regina, tibi; Mars si audiat, ipsi, Nunc obducta situ, & gemitu miserabilis aegro Congressus pertaesa hominum, & consortia tecta, Dehinc in squallenteis concedam sola latebras, Et praesaga mali, nec jam reparabilis vlla Arte, gemam viduos desolatosque penateis Solarelicta, tui nec enim spes vlla videndi Amplius, & notas audire & reddere voces.

Dum queror, e{que} cavis responsans vallibus Echo Adgemit, & planctu superos queribunda fatigo, Per tria lustra, animam pariter lucemque perosa: Ecce ab Erythraeis emergens Phosphorus vndis

Restituit jubar auricomum, tenebrisque fugatis Illa mihi multùm votis ambita, diuque Suspirata, dies, vix expectata, refulsit. Surrigere, & lucem in visam, coelumque tueri, Vt nunquam post prima ortus cunabula nostri Sic mihi det lachrymis languentia lumina Phoebus, Candidiore dies lustrarit lampade terras.

O salve, ô salve Pario signanda lapillo Festa dies: en festa dies, tibi fausta precamur Omnia, te meritò multùm salvere jubemus. Ne vivam (lux alma) nisi dum spiritus artus Hosce regit, mihi tu vel primas inter habenda Delicias, patrio reducem quae limine Regem Sistis, & arridens blandè, das cernere vultus Sidereos; vultus Phoebi, cum in culmine Olympi Flammi vomum conscendit iter, mage luce serenos.

Venistitandem, tandem measola voluptas Venistine? O luce mihi dilectior ipsa? Vt te, Rex JACOBE, lubens exosculor, ut te Hisce vlnis, hisce inquam animus mî amplectier vlnis Gestit ovans; quibus insomneis noctesque diesque Gestavi invigilans, queis tu suffultus, eburnêo Circum aptans arctè puerilia brachia collo Oscula blanda dabas? vt te (dulcissime rerum) Intueor, post tot soles, quibus anxia vitam Exegi, quibus informi squalore, situque Obsita consenui? viden vt liventiatristis Oranotet pallor? jejunaque corpore toto Insedit macies? siccis vix ossibus haeret Laxa cutis, Iam jamque (viden) moribunda fatiscit, Exangueisque trahit dubio in discrimine vita AEgramoras? vt te, rerum meta vltima, rerum Vna attritarum spes, & sacra anchora, cives Defessi aspiciunt? Postquam hinc tibi debita fatis Illa secundarum accersunt fastigia rerum, Dulce nihil sine te, sine te, (mea maxima cura) Dulce nihil; tecum vna omnes Veneresque, salesque Continuò cessere; simul sanguisque colorque Et decor in roseo formae spectabilis ore Protinus in tenueis abiere evanida ventos.

At simulac Phoebus luct us miseratus acerbos Et volvendadies, Adam antaeisque tabellis Incidenda, meos tandem mihi reddidit ignes, Et mihi me, cessere procul luctusque dolorque Anxiferaeque fuga trepida facto agmine curae Excessere procul; rediit sanguisque colorque Extemplò, aureolis rediit decor ille labellis. ••n blandis affusa genis quae gratia? quantus Tristitiae excussis nebulis, in fronte serenâ Surgit honos, quantum egregio decus enitet ore. Qualis ab exequiis Phoenix redivivus avitis Exuviis positis turpi & squalore senectae Induitur juvenile decus vernante juventa. Nonne vides quantùm insolito trepidantia motu Exultent? immane (viden) praecordia quantum Laetitis testeis gravido de pectore voces Fructare juvat! Tu quae mihi conscia luctus Infandi, indigenis Echo cognata cavernis Esto testis ad haec; vosque O pulsata querelis Antra meis toties, & non ingrata gementi; Vosque cavae valles; vos O collesque supini En versa gaudete vice haec communia mecum Gaudia: nonne vides vmbrosa cacumina nutu Certatim insueto nemorum motare recessus? Ille tuus (nam par valoquor) natalis ab vndis Diffusus, lateque vagus sua brachia claustris Porrigit effractis, & non obscura daturus Laetitiae documenta suae, stitit eccerecurvo Flumine suspenso referens vestigia gressu Fortha Pater, refluisque vadis submissus adorat REGIS honoratum caput, & tanto hospite gaudens Magnificas ostentat opes: en adspice, quanto Surgat honore suo, quanta reverentia alumno! Ipse etiam vitreas Nymphae Oceanitides vndas Deseruere, suis videas excîta cavernis Numina, ceruleo quot habet sub gurgite Pontus. Hinc Concha Triton pendente è mole canora Raucisonûm de more canens, agit agmina praese. Ecce alia Aegaeon regione immania Cete Terga premens, altè invehitur, Forthaeque fluenta

Squamigerûm magna pecudum stipante caterva Lata subit, curvos illinc Delphines opacis Prosiluisse antris, illinc adnare videbis Certatim ex imo Neptunia monstra profundo. Tum verò in numerum plausu fremituque sonoro Ludere, tum festas videas agitare choreas. Dum{que} equitum innumerus impunè immixta catervis Multùm exoptatum Regem, patriaeque parentem, Civibus advenisse suo gratantia more, Nunc multam ingeminant vener abundo ore salutem, Nunc genua inclinant, & prono poplite adorant: Ecce oblita sui refluentem gurgitis aestum Non sensere prius, limo obluctata, residens Quàm nudâ Oceanus jam destituisset in actâ.

Tantus amor brutis etiam accessisse labori, Et non ambiguis testari gaudia signis. Te quoque, te, (quamvis Regum clarissime) quamvis Auctus avos supra atque atavos ingentia & ipsos Nomina, ne patrios tamen invisisse penateis, Ne pigeat tecta illa quidem tanto hospite longè Inferiora, at magnorum incunabula avorum, Vagitusque tui quondam pulsata querelis, Et puero bene nota tibi: Subiere minores Numina magna casas: Quin, majestate remissa, (Ni vatum temer anda fides) Rexipse deorum Atque hominum, aethiopas dignatus visere fuscos.

Ingredere, O patriis que subi suffulta columnis Atria, regifico substructa Palatialuxu Ingens hospes ini, cernas de rupe superbâ, Quantâ mole parant submittere culmina turres Pinnigerae, exceptura suum Dominum, in{que} verendi Hospitis adventu saxa ipsa vlulata resultant. Qualis, vana Iovis magni incunabula, Crete Exultat, simul-atque suum praesensit alumnum Adventare deum, aut, si quando invisit Apollo Maternam Delon, reboant clamore secundo Antra, cavis horrendùm immugiit icta cavernis Terra, repercussis respons at vallibus Echo.

Nos quoque (si quid id est) musis operata juventus Hos tyrocinii foetus, haec qualiacunque

O REX prima elementa tuo sacramus honori: Illa quidem, procul illa sacris Permessidos vndis Nata, nec è liquidis (te judice) fontibus hausta Aonidum, sed ubi tua quondam infirmior aetas Prima rudimenta hausit; eò mage grata futura. At majora dabunt alii, tibi delphica sacris Immane ô quantum Cortyna remugiit antris. En sacra grandiloqui diuturna silentia Phoebi Ora abruperunt. & nos majora daturi Argumenta animi grati▪ duce & auspice Phoebo. Scilicet adveniet tempus, (nam credere fas est) Cum gravida imperiis, gens inclyta STUARTORUM Exseret alta caput, totumque Helicona triumphis Concutiens, bifido deducet vertice Musas.

Tuae Sacratissimae Maiestati devotissima Schola Sterlinensis.

REGEM ALVMNVM DE∣CEDENTEM ALLOQUITUR Sterlinum.

ME miseram, quò vana feror? quò me impetus egit Inconsultam animi? quid me fugitiva voluptas Gaudia mente fovens evanida pascit inanem? Haec verò, haec illa est spes ostentata? sed eheu En praerepta priùs, quàm delibasse daretur: Quid mihi primaevam prodest fovisse juventam REGIS, & obsequiis provectum, (ignosce dolori) Demeruisse piis (hic tu pars magna fuisti Gentis Areskinae domus inclyta, te mihi testem, Te testem apello) si demum vrgente senectâ, Omnibus exhausta aerumnis, rerum omnium egena Desror? beu expes, animi malè perdita quò me, Quò vertam? miserae quis solamenque senectae Subsidiumque feret? saltem super vlla fuisset Regalis soboles, desiderio anxia corda Demulcens, curas quae solaretur aniles, Non equidem omnino vidua aut deserta viderer. Siccine Majestas oris veneranda sereni Cessit, honosque eheu augustâ fronte verendus? Sic mea lux, mea vita abiit, sic optima nostrae Pars animae, atque animâ si quid pote carius ipsâ? Sic demum in tenues mihispes evanuit auras, Proesiidium, decus, & rerum tutela mearnm: Ergo eheu tetrâ illuvie, squalore, situque Immundo, miserè video mihi tabescendum. Enlachrymae rediere novae, jam tristis egestas Obsessurafores, maciem Iejunia sordeis Indicit, crudumque jubet reno vare dolorem. Quod si nulla animum datur expugnare facultas,

Et precibus tentare nefas, si fixa voluntas, Consiliumque abitus, si te mihi nescia flecti Fata negant, patriâque vetant considere terrâ, Enthea si revocant vatum praesagia, sacrum Sancitur a olim vener andi marmoris omen, Cedendumque Deo, vel, si (quod credere dignum est) Te major a manent rerum molimina, dextris I sanè, I, sequere auspiciis tibi debitafata, Quò tecunqne vocat tantarum gloriarerum Perge alacer fidensque animi, quò praevius anteit Ipse Deus, tua quò virtus, sors, sydera tantâ Tollere mole parant, coelique occulta potestas: O tantùm libeat patrios invisere sines, Et Nympham alternis rudibus tibi cognitam ab annis, Hac spe sollicitam solabor credula mentem, Et vidue sortis mulcebo vtrunque dolorem: Aut, hoc si nimium est, saltem transmitte supremam Ehalantem animam, quilanguida lumina dextrâ Claudat, & extremûm, si quis superhalitus errat Ore legat, tumuloque piis qui justa parentet Inferiis, hoc extremum da munus amanti, Si bene quid de te merui, fuit aut tibi quicquam Dulcemeum: O mihi tum quàm molliter ossa quiescent!

Interea, ne vanâ side lactârit inani Spes animum, faciemque semel frontemque serenam Profuerit vidisse parùm, quae sueta labante••s Erigere, atque inopem nunquam dimittis inanem, Respice me, & quantùm fugitivae lucis iniqua Parcadabit, refove: viden vt mihi torpida membra Deficiunt? ut cruratremunt? ut genua labascunt? Illaque purpureis quondam aemulalabra smaragdis; Et puero laudata tibi, marcore decorem Amisere? genas rugae obsedere strigosas? Quam dudum hinc abiens florentem & prole beatam Liquisti, nunc orbam, inopem, viduamque videbis.

Tu modò, tu Niobes effoetae viscera dextrâ Tange lupercali, senio vernante, resumet Prolificas Niobe vires, ut nulla supersint Vulner is accepti monumenta: en adspice iniquo Res privatagemens sub pondere fessa laborat.

Iam nunc praecipiti meditatur moleruinam Publicares, onerique impar implorat alumni Regis opem: tibi nutantem, & jam jamque labantem Sisterefas, lapsarum in te inclinata recumbit Spes rerum, fine te ipsa Salus conferre salutem Si velit haud valeat: vietae, effoetaeque senectae Ne pigeat (Rex magne) piis velle 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 Officiis, tacito haec omnes eadem ore precantes Supplicibus proni votis, populusque Patresque Exposcunt; per, si qua mei te cura remordet, Si quando longis singultibus ilia ducens Te suspiravi, te propter Numina supplex Thuricremis si quando focis venerata, salutis Acceptae monumenta, Deo si munera digna Suspendive tholo, aut sacra ad fastigia fixi: Si quando meritos templis te propter honores Solliciti indixere patres, damnataque voti Tympana si manibus, terram pede praepete pernix Pulsans, votivâ plebs solvit dona tabellâ; Ah humiles ne sperne animas, & vilia quamvis Nomina, da monumentum abiens, & pignus amici Ferre animi, lapsisque velis succurrere rebus. Sic olim alitibus tibi det proavita secundis Regna reposcenti Rhodano dare jura subacto Armorum bellique potens: sic Itala pubes Ad septem-geminis surgentem collibus vrbem Per saltus monstrare viam, & salebrosa locorum Gestiat, Eridanus refluo tibi tor queat vndas Gurgite retrogradas, praerupta cacumina pronae Submittant Alpes: sic rupto claustra recludat Objice Penninus: sic cum fatalibus armis Sacriligae in superos luiturum opprobria linguae Tarpeiâ de rupe Iovem detruseris, ipsa Roma catenatas tibi porrigat obvia palmas, Caesareosque vltro fasceis, trabeamque Quirini: Sic simulac te huc fata vocant, tua signa sequuti Quique Mosam Rhenum{que} bibunt, quos{que} Albula & Ister Mittit Hyperboreis mavortia pectora ab oris, Ft conjurati veniant ad classica Dani: Sic tibi, deliciaeque patris, spesque altera regni

CAROLUS, assistat lateri comes, ipse futurus Magnis major avis, (sic fas est credere, aviti Ignoscant manes) & te quoque, CAROLE magne, Major, qui latios fasceis, clavamque trabalem Primus ad Arctoum traduxti à Tybride Rhenum: Sic satur annorum Pylios cum excesseris annos Gloria terrarum quondam, decus addite turmis Coelicolûm, praegrande decus, natalibus vndis Stellamices, qualis Cynosura cacumine mundi, Quâ duce nocturno credit se navita Ponto.

Gulielmus Wallas.

THE KINGS MAIESTIE CAME TO PERTH otherwayes called Sainct-Iohnes-towne, On Saturday the fyft of Iuly.

Where at his Maiesties entrie this subsequent speach was deliuered in name of the Towne by Iohne Stewart marchant burgesse of the said Burgh.

[illustration]

THE ANCIENT NA∣tion of the SCOTS, descended of the victorious Greeks and learned AEgypti∣ans (RIGHT HIGH and MIGHTIE PRINCE) was in the chyldhood of her rysing Empyre greatlie oblished to the goodnesse of GOD. For (what no na∣tion may say) the kingdome of SCOT∣LAND (notwithstanding the whole na∣tions about, like the lines of a mariners compasse direct from the circumference to the Center, had conspyred her ouerthrow) yet to her infinite glorie hath shee continued these two thousand and thrittie yeeres bypast vnder the governement of a hundreth and seaven Kings, all lineallie sprung from FERGUS the first, free and vntributarie to any forraine Prince vnto this day. The Romanes by Scapula and Caius threatned the SCOTS with thraldom; and Hadrian reared à mightie Wall for saiftie of his Province in south-Britane, but the one found before him King GALDUS, for∣cing the remaines of his vnslaine armie, vpon their knees with their hands to heaven, to beg their lyfes; and the other he might heare tell of FERGUS the second, not onlie to haue payed home to the outmost farthing Maximianus bloodshed here, with the sac∣king of Rome there; but lyke-wayes to haue leveld his rampeir with the low earth. The Danes from the north renewed eight di∣verse battels vpon the SCOTS: but the heaps of their witherd bones left in diverse corners of this Countrye, lyke the tale Cedars cut doune in mont Libanus, may shew what mightie Iosuaes, destroy∣ing such sonnes of Anak, haue sweyed this Kingdomes Scepter heirtofore. The Irish on the west dreamed of ane easie conquest here: and even so the Picts on the east praesumed to enlarge their bounds after king ALPINS death; but the one found the worth of king GREGORIES valor, and the other felt the weght of king KENNETHS wreath, sweeping them for their crueltie with

the besome of destruction. Nor was the river of the Lords boun∣tie to this people (MOST CHRISTIAN MONARCH) dryed vp in this one benefite: for GOD having determined fiftie yeeres ago to deliver his Kirk in this Kingdome, from the palpable dark∣nes of Papisticall errors (wherein shee had lyen miserablie plun∣ged seaven hundreth and fiftie yeeres) to the trew knowledge of GOD; wherein of before from the midst of CHRISTS first centurie (at which tyme the candlestick of the gospell was convey∣ed to this cuntrie) shee had continewed with puritie full eight hundreth yeeres: Even when God had determined to vindicat his Kirk here from Antichrist to her ancient puritie and bewtie, Then, even then, of his gracious goodnes Hee ordained your M. our gracious Soveraine to be borne. And the heavens, appoin∣ting for your most happie birth that remarkable poynt of tyme, seme to haue poynted out vnto the world to what end yee was borne, even to be that which in no small measure your M. hes prooved alreadie; to wit à sheild of the trew word preached; â de∣fender of the trew faith professed; à second Constantine to support Sions second daughter; the Lyon comming out of the forrest, to deplume the Eagle; to darken the Starr in the Croscents bosome, and to strype the strumpet of Rome stark naked, that of à two hor∣ned Lambe shee may appeare to the world, as shee is indeed, à ten horned Devill. And why, except for this, hes the Almightie endowed you with such rare and incomparable gifts, als weal of bodye as of mynd? for not onlie is your M. for princelie vertue repute more liberall than Alexander, because more discreit; more just than Trajan, because more wyse; and more gracious than Caesar, because more myld: but also in spirituall disposition à faith∣full David, for your burning zeal to Gods glorie, yea and more than David, because more continent than hee; ane other Salomon, for your heavenlie wisedome in governing Gods Kirk, and more than Salomon also, because more constant than hee; and ane vpright Iosia, for your great affection to the puritie of GODS worship, and more than Iosia lykwayes, because more con∣siderat than hee. And is it not for these great things that the Al∣mightie hes made your M. to parallel the thrie Gentile Nobles in heroicall vertue, to aequall the thrie Jewish worthies in constant standing to the cause of God, and to excell the thrie Christiane Peires in christian meiknes? The earth may sie that the heavens hes fitted your M. for great things, when it beholds your fiftie and

fourtein yeeres reigne more peceable than that of Augustus, your governement more happie than that of Croesus your yok more ea∣sie than that of Salomon, and your retinew more royall than that of Ashuerus, maugré all his hundreth and seaven and tuentie Provinces. The comfortable frutes of these your rare and royall vertues all the Kingdomes about hes tasted S^r, but your owne hes enjoyed the sweitnes therof to the full; and amongst your owne, none more than this your kyndlie Kingdome of SCOTLAND. Whose fourtein yeeres dririe winter, caused be absence, is now tur ned in à joyfull Summer, by this livelie and lightsome presence of your M. (the bright Sunne of oure firmament) in this your Nor therne ascention. Whilst your M. was absent, her feares wer many, her desyres vehement, her hopes either few, or none at all. And how could shee not but be ever fearing, since the least endange∣ring of your sacred person was her her totall ruyne? And if the providence of GOD had not otherwayes disponed, then the ma∣lice of man proponed, her losse had bein beyond the losse of any cuntrie in the world; because none had so rare à Jewell to be taken from them. What is there beneath the cope of heaven shee could haue desyred to this so glorious and triumphing à returne? not lyk to that of King Philips, from that selfe-same cuntrie to Spaine, or lyk to that of Henrie the thrid from Pole; but aequaling yea aboue the returnes of the most valiant and fortunate Emperours in the world. for what they all affected (yet never obtained) here is fullie effected. Could ever this poore cuntrie hope, nay dreame of what shee now enjoyeth? especiallie at such à tyme when the weigetie affaires of the neighbour Kingdomes require both the eye and the aide of so great and wyse à Prince. France yet smar∣ting for the blow of her last king: the Alpes (though frozen) in flam'd with the choler of Spaine: The Low-cuntries making Re ligion serving their disordered factions: what was there in ws of such importance as to draw you here? when wee advyse well, of our selfes wee shall find nothing, but when wee think on you S^r. wee shall find that, even that, which is the greatest and most po∣werfull thing in the world, by which deformitie often appeareth pleasant, LOVE, was in you S ^r. which as it is excellentlie rare and great, in so rare and great à Prince, to the whole Kingdome of SCOTLAND, and all the cities thereof, so it hath bein most sin∣gulare to Perth. J will not speak of your M. Noble Ancestors WILLIAM the Lyon, and ROBERT the BRUCE, of which the first

(to the example of the Conquering Greek who builded Alexandria in AEgypt on the brink of Nilus) did found the Towne of Perth, after the overthrow of old Berth by inundation, in the midst of this plaine; The other for the great delight hee had in her situation, standing lyk Seleucus palace betuix the two famous rivers of Asia, and for the pleasure hee tuik in her valleyes and river lyk PO smy∣ling alongs the gardings of Lombardie, dowried her with als manie privileges as did Numa Rome, or Cecrops Athens: But to passe with silence the loue your M. hes kythed to Perth from tyme to tyme, it wer a token of sensles ingratitude: for may not your beneficé∣ce toward her compair with Ptolemé his vindicating of Memphis liberties vsurped by Thebe Ogygia? To Alexander his ratifeing of Babylons privileges granted to her by the two preceding Monar∣chies? and to Cyrus his liberall remembrance of Ierusalem in his absence from her? But chieflie hath your M. vnfenzeit affection to Perth manifested it selfe in this point; that being now returnd home againe to your ancient Kingdome and cradle STOTLAND, and not being vnmyndfull of that miraculous delyverie which the Lord, the GOD of your H. saiftiie did giue you out of the bloo∣die hands of these two vnnaturall traitours within this Towne, your M. hes resolved with that great Patriarch from whom yee haue your name, to rear ane altar in that place where yee did find GODS presence in mercie with yow, and to paye these vowes your M. promised to performe; namlie to continew a gracious King and a faithfull protector to Perth for euer.

FOR all which most memorable benefits, RIGHT HIGH, and MIGHTIE PRINCE, but most of all for your Maiesties presence and most benigne aspect this day, by which Wee, who these many yeeres bypast in absence of your M. (the sun-shyne of our bewtye) did sitt lyke so manie Gyrasoles languishing in the shads of darknes, May now againe lyke als manie Lizards delyte our selfes in the sight of your gracious countenance, Wee your Maiesties euer-loyall subjects, the citizens of Perth, as heretofore wee haue bein alwayes readie to serve your Highnes to the last gasp, being earnest with GOD for your owne long, and your seeds ever∣lasting reigne over ws in peace; so now praying Almightie GOD, that your Majestie may shyne in the firmament of these King∣domes lyke Iosuas Sunne in Gibeon, there to dowble the naturall dye••t of mans abode vpon Earth, with the citizens of Ierusalem, who gaue a shoute to the heaven for joy of King David his re∣turne

home unto the Citie after his long absence, Wee bid your Majestie most hartlie welcome home againe to your ancient king dome and cradle SCOTLAND, and to this the hart thereof, your Maiesties Peniel PERTH.

God saue the King.

This preceiding speach being delyvered to his Ma∣jestie, these subsequent Poems wer praesented.

AMARYLLIS EXPOSTULANS, Ecloga Prima.

CASTALIDES pia turba Deae, quae pectora vatum Aoniis lustratis aquis, fastigia montis Linquite Pierii, nostrosque invisite campos: Et mecum placidos mea per violaria flores Carpite: sin autem teneras discrimina longae Taedet inire viae, terrasque videre repostas; At ••aïdas saltem vestro perfundite Nymphas Numine, & ingenti dignum date Daphnide carmen: Dum validos gemibunda mei cano pectoris aestus.

QVinta mihi luctu fluxit trieteris acerbo, Quàm miseris absumptamodis, quàm plena laborum! Cùm gemitu, lachrymij que madens, ingrata salutis, In tenebris mecum priscos meditarer amores; Fx quo, Daphni, tuos non aequo sidere vultus Phoebus, & Australis tenuit plaga fervida terrae, Quam Sabrina ferox, & quam Thamiseïdes vndae, Quam Deva occiduum, quam{que} alluit Humber eoum Missus in Oceanum; mihi quot lamenta per auras, Quot rivi fluxere genis; cùm tristior omni Nocte dies, atros cùm nox inimica dolores Ingeminans, animum prope funere mersit iniquo!

At reditus nova fama tui spem laeta secundam Exanimi diffusa dedit, longùmque querenti Pone metus, Amarylli, tuos, tuus ignis, & ardor Daphnis, ait, gelidas Austro rediturus in Arctos, Teque suam visurus adest. Vox ista laborum Prima tulisse mihi finem miseroque dolori Visa: novae rerum facies, renovata parumper Lux animum radiis erexit amoena coruscis.

Iam mea dum numero mihi tempora (qualis amantū Cura solet, longi quae taedia temporis odit)

En ignara iterum rumore accendor amaro, Daphnin ad Oceanum per fluminis ostia tanti Incerto transisse vado; quàm frigida sedi, Quanta movens animo curâ meditabar inani! An meus antiquos nequicquam oblitus amores Me fugit? an tenues ev••n••dus exit in auras, Qui modò firmus amor fundamine certior omni Creverat? an verò tanti qui pignora amoris Intercepta manu mihi praeripuere nefandâ, Hos struxere dolos? Atqui nec amoenior vsquam Terra situ patet, aut Naturae laetior almas On niparentis opes placido profundit amictu.

Me Taïdes venerantur aquae, mea prata Napaeae Laeta colunt, varioque legunt è flore corollas: Grampiadesque meis gaudent amplexibus vndae. Me pater Oceanus, quoties nox atra profundis Tellurem involvit tenebris, invisit; & idem Impatiens tolerare moras, quum Phoebus in alto Aethere pallentes sub terram discuti•• vmbras, Incursu mea castra novo, mea moenia lambit; Nec mihi quod longo tellus habet vlla recessu Abnuit, atque aperit terras vbicunque repostas.

Hîc tibi Pons; pons, Dàphni, tuus, non vltima curâ Pars dignata tuâ, toties redivivus in auras, Te duce, conscendit: nec dum te prima juventae Tempora maturum rebus videre gerendis, Alter ab vndecimo solem cùm volveret annus, Iam pontis te (magne) tui pia cura momordit. Nunc quoque marmoreis quòd surgit in alta columnis, Quòd placidâ convestit aquas testudine, & altum Carpit iter tutus noctesque diesque viator, Muneris est hoc, Daphni, tui: tua gloria tantis Fulget imaginibus: dignas vicinia grates, Quasque potest, Amaryllis habet: tua nomina summis Laudibus, & merito grata amplectetur amore.

At gravis hinc nostram rapit admiratio mentem, Quòd tu ponte procul, procul hinc Amaryllide, Daphni, Caerulei per curva Taï vada tendis in Arcton: Quâ tibi nec tutum tremulam conscendere puppim, Nec placido datur in terram descendere saltu.

Heu potes his charum caput objectare periclis, Nec pontis memor, & veterum securus amorum! An quod adhuc pendent opera interrupta, manusque Iam fabricae sublata novas accendit in iras? Anne quod (O certo Deus omina numine firmet!) In nostras redeunte plagas, subtracta parumper Tempora, multiplici reddet cumulata voluptas Foenore, cùm radiosa tui clementia vultus Et lachrymas, noctemque mihi, tristesque tenebras Discutiet, dabiturque pedes contingere sacros, Et, prisco de more, piae dare basia dextrae.

Haud secus, ac rosa nocte latens, tenebrisque voluta, Folliculisque obducta suis, vbi solis eôi Iam jubar, auroramque videt properare serenam, Explicat audaces splendentis ad aurea vultus Lumina, puniceoque rubet spectanda colore Iam rutilans, placidumque nitens exhalat odorem. Sic reditus lux alma tui Saturnia secum Tempora, & antiquos aevi melioris honores Ducet, & ingrati posito squalore doloris, Ambrosio laetos perfundet lumine vultus.

O precor illa dies pernicibus aurea pennis Advolet, illa dies niveo signanda lapillo, Quae mihime, Magnumque mihi celeberrimareddet Daphnin, & audaces amplexum mittet in vlnas! Hîc egote (pius vrget amor, miserere fatentis) Tam longas traxisse moras, tam concita amanti Indulsisse tuae contracto tempora gyro, Heu doleam, sileamne, meos miserata labores? Dum tu lentus abes, dum me dolor altus in horas Vrit, & erosis mandit praecordia fibris. Quid querar? ah sortis non est opus indice nostrae: Publica privatis miserâ permista ruinâ Intereunt, tenuesque premunt sub pondere cives.

O tecum liceat taciti mihi vulnus amoris, Quaeque imos penetrant cur arum nubila sensus In gremium diffusatuum (dolor angit amantes) Sublatis aperire dolis! quia solus Apollo, Solus Apollineâ celeberrimus arte Machaon, Solus es admotis Podalyrius inclytus herbis.

Undecimo Cal. Junias 1617.

A MARYLLIS EXULTANS, Ecloga Secunda.

EIa A marylli graves imo de pectore curas Mitte libens, laetum{que} hilari caput exere vultu: Entibi, quae teneris lachrymas abstergat ocellis, Expectata dies redit; expectatus in horas Daphnis adest, vultuque tuos placatus amico Laetius aspectat tria post quinquennia vultus. Iam tibi fistra sonent, placido cava Cymbala pulsu Insolitum paeana leves concussa per auras Ingeminent, iterentque novos cava tympana cantus! Iam tempus pepulisse situm, jam strata viarum Innumeris dentata locis, jam moenia justo Aggere conclusis surgent reparata ruinis. Sed neque fornicibus, pariisve onerosa columnis, Iam septem post lustra levi properata labore Incumbent tabulata: suo bonus omnia Daphnis Aspectu recreata, suoque micantia cultis Restaurare dabit, prisco cumulanda nitore.

Ergo, Caledoniae celeberrima gloria terrae, Et gentis spes magnatuae, cui numen amicum Sceptrigeros jam quina quater per secula patres Vel soli numerare dedit; cui ferrea Jani Limina belltgeri validis occlusa catenis, Laetaque compositis mitescere secula bellis Annuit aeternae divina potentia dextrae; Expectate redis; alacri concussa tumultu Prospicit, & merito venienti assurgit honore Gens vultus mirata tuos, conjunctaque sceptris Sceptra piis, hominum nullo madefacta cruore.

Externo toties ferro periisse, suoque Credita, salva tamen per tot divinitus annos, Vnica nunc, olim bis quinque Britannia regnis Subdita, quàm placidè sceptrum coalescit in vnum! Quae Scoti, indigenaeque prius tenuere Britanni,

Pictorumque manus SCOTO subjecta triumpho: Saxonidum septem distincta potentia regnis, Post Cymbro submissa truci, Neustroque ruenti, Nunc fato conjuncta, tuae dant nomina dextrae.

Neve quis haeredem neget his succedere sceptris, Aut putet haec tot regna tuis indebita fatis; Nullus erat, cuicunque soli pars vlla Britanni Sceptra tenenda dedit, vero qui sanguine cretum Te neget esse suo, justisque in regna vocari Auspiciis, rerumque tibi non cedat habenis, Si modò vitales etiamnum carperet auras, Nec tantas in luce moras data fata negassent.

Adspice Brittonum qui sceptra novissima rexit Saxonico mox pressa jugo, cum regna tueri Difficiles Fortuna vias inimica dedisset, Hoste premente gravi, cùmjam diffideret armis; Coelitus aflatifertur praesagia vatis Auribus haec hausisse, quies vbi solveret artus. Venit snmma dies rerum, miser and aque regni Fata Britanne tui, ferus omnia conteret hostis: Vlterius tentare trucis discrimina belli Desine, at ista memor duri solatia casus Mente reconde. tuo surget de semine Germen, Quod latè imperio terrae potietur, & armis Quâ sese ingenti sinuosa Britannia tractu Porrigit, Oceanique vagis perfunditur vndis.

Hinc Abavus post saecla tuus bis quattuor, idem Pugnaces qui pace Rosas, & amore re vinxit Brittonum tibi, Saxonidûm tibi tradit habenas: Brittonum, Cadovalliaci quod sanguinis haeres, Qui postrema manu Brittonum vincula torsit: Saxonidûm, taedae sociatus amore jugalis, Saxonidûm, septena suo qui regna triumpho Clauserunt, Cymbris, Neustrisque petita procellis. Hic, junctis post mille rosis discrimina, belli Civica depositis incendia sustulit armis. Hinc Maternus Avus proaviti clara propago Connubij, junctaeque tori genialis honore MARGARITAE Angligenûm commisto sanguine cre∣vit. Vnde abavi fato stirpem rapiente virilem,

Regia SCOTORUM soboles suffecta refecit, MARGARITAE prognata aviae de semine magnae.

An memorem proavum Cymbra genitrice creatū Neustro-Anglum taedas SCOTO qui sanguine miscet, Ne sacra non omni series ex parte beatam Progeniem, tanto decorandam stemmate signet?

Quis te (HENRICE PATER) tacitum memorande relinquat Reginae thalamo MARIAE dignate superbo? Vt genus amborum titulis illustre parentum Profluat, vt{que} altè se sanguine scindat ab vno, Vtque vnam fato in sobolem coalescat, idemque Innumeris diadema bonis cum pace decorum: Quod capiti jam (Daphni) tuo meliora sacrarunt Tempora, sopitis innoxia tempora bellis.

Quis tibi Scotigenûm, germanaque regna parentū, Pictica qui justis fregerunt castra trophaeis, Eripiat, vel sceptra neget proavita tueri? Quid, quod & Hectoridûm titulis accedere tantis Gloria, praeque aliis nemoralis Hibernia gestit? Vnde Caledonii fluxere ab origine Patres, Et FERGUSIADÛM generosa potentia regum, Qui fastis bis dena suis jam secula claudunt.

Quod nisi priscorum fallunt oracula vatum, En etiam majora manent: felicibus oro Auspiciis, quodcunque dabit DEUS, vtere fato. O magni tener orbis amor, quem maxima rerum Innumeris momenta tenent obnoxia curis; Seu Romana tuis, seu Bizantina triumphis Castra dabit subigenda DEUS; tu sorte minores Res etiam dignare tuâ meminisse, nec vnquam Pectore perde pio teneros Amaryllidis ignes, Seu propiora tenens, seu cum diversa petentem Longa salebroso plaga dividet invia tractu: Quae te cunque vocant rerum momenta tuarum.

Quàm facili mecum recolo gratissima amantis Pignora mente, meos qui post cunabula vultus Non dedignatus reliquis praeponere Nymphis, Meque, meumque alias supra caput extulit vrbes! Sic pia progenies, sic & veneranda priorum Pectora prae reliquis decertavere parentum

Me donis decorare suis: tot secula testor Ex quo me ferus amne Taüs, me fluctibus Almon Indomitis, priscos, egere relinquere tractus, Et genio meliore novas exquirere sedes: Ex illo vallemque colo virtutis amoenam Pulchriùs, egregiamque situ cum moenibus vrbem.

Quid Pontem, fluviosque canam? quid prata decorū Hinc atque hinc diffusa meos cingentia muros? Quid rapidum Almonem? qui per tot millia passuum Oblitus genii, sine me dum tristior amnis Ipse suo dedignatur languescere in alveo, Dum mea per latos lustrat vestigia campos, In mea vibratis sese dum porrigit vlnis Moenia, tranquillo dum me contingere plausu Apparat, innocuis pomoeria perluit vndis: Non errore viae, blando sed amore locorum Captus, inexhaustis vt serviat vndique lymphis: Quà ferus irrumpit Boreas, qua nubibus Auster Nubi••olas effundit aquas, quâ vesper olympo Succedens noctis surgentia dirigit astra. Grampiadûm Taûs ingenti regnator aquarum Agmine, per pariique fluit, refluitque recessus Pontis, & vndenos subter dilabitur arcus: Lympidaque, & quali faciem Narcissus in vnda Vidisset fato forsan meliore; recurva Naiades antra tenent pulchras testudine sedes.

Quid diversa sequar? tua me praesentia donis Plùs facies augusta juvat, plùs candor honesti Pectoris: ipse mihi tu munere gratior omni. Nec data me, sed dantis amor mea viscera tangit. Dum queror absentem, sine te dum moesta relinquor, Lux oculis ingrata meis vix languida pellit Nubila curarum: noctes vigilantur amarae: Nec mulcere meum sine te potis ulla voluptas Pectus, & indomitos animi sedare dolores, Nec potis est tantam curarum extinguere molem.

O tecum liceat Pylios quàm longa per annos Tempora, volvendis mihi jungere secula seclis: Dummodo te nostris teneat securus in oris Noster amor, placidaeque neant tibi firma senectae

Stamina lanificae fato felice Sorores. Heu frustra mea vota cadunt, finemque modumque Fac lachrymis Amarylli tuis: dum fata dabuntur, Laeta fruare tuo (breve cum sit tempus) amante.

Quid tibi pro tantis digna mercede rependam Muneribus? tua sors non est opis indiga nostrae: Cum merces sit amoris amor, mihi prima voluptas Daphnin amare meum est, & amantis ab igne peruri.

Tertio Nonas Quintiles.

AD REGEM PONS PERTHANUS.

MAXIME REX, nostri solatia maxima luctus, O toties casus commiserate meos. Maximus ille ego sum Pons, & modò maximus am nis Se pronum in gremio volvit, agitque meo. Ip••e per vndenos jacui minùs vtilis annos▪ Nunc lacer in mediis semirefectus aquis. Solus eras, animo qui me miseratus amico, Contuleras census Regia dona tui. Sive ego Pontifices, qui nominis omnia nostri Praefigunt titulis officiosa suis: Sive ego Quaestores animo miserabilis aegro Orarem, surdis me cecinisse queror. Eloquar, an sileam! nostri penuria census Me pro marmoreis ad tabulata vocat. Urbs Mea, prae reliquis me commiserata ruinis, Exhausit loculos (heu mea fata!) suos. Siqua superrestant nostri medicamina morbi, Solus Apollineâ fer medicamen ope. Me tibi, me patriae, simul & mihi redde, meisque; Vt merear titulis justa trophaea meis.

Subsidii expectantissimus PONS PERTHANUS. HENRICUS ANDERSONUS Mercator Perthensis.

DE REGIS IN SCOTIAM ADVENTU ET IN URBEM PERTHI Introitu Dialogismus Scotiae & Genij.

GENIUS.

HOI! venit Imperator ille maximus: SCOTIS relucet sidus almum Phosphorus, Coeli voluptas, vna terrae suavitas, Tutela ponti, terror ingens inferûm.

Sco:

Quis ille nostras clangor aures perculit? Quae vox? quis ille clamor, ille Maximus Venit? quis Imperator ille maximus?

Gen:

Coeli tremendus architectus ignei Longae misertus hyemis ac asperrimae, (Quâ tu parentis orba, solis indiga, Sponso viduata, Principe illustrissimo; Moerore corpus macerata tabido, Confecta curis torpuisti languidis) Huc imperavit remigio celerrimo Tuus vnus ardor, Sol & illustrissimus Remeans ab Austro currus ut retorqueat, Bigisque tractus ALBIONIS pervolet, Radiisque frontis entheae Chrysargyris Languore gentem maceratam noxio Recreet, & aurâ mitiore provocet Virtutis alumnos desides, in flosculos; Foveatque sanctam pace sancta Ecclesiam.

Sco:

Genie quid inquis? quid noviest quod audio? Nostrosne amores, nostra desideria Redire jussit rector orbis optimus, Algore fractam me revisum Scotiam?

Gen:

Iussit.

Sco:

Supremi num Tonantis nu∣tui Obedientem se Monarcha praebuit?

Gen:

Non sic subactâ belliger Cleoppatrâ Caesar triumpho splenduit piratico: Nec credo currus clariore eburneos Pompa, pyropis involutus igneis Immergit vndis Hesperus cantabricis, Quàm gloriosis optimatum copiis Stipatus, altis hinc & inde satrapis, Monarcha Magnae maximus BRITANNIAE Intravit alma Regni aviti limina.

Sco:

Meusne alumnus ergo, spes, festivitas, Regum meorum, credo, centu-septimus Venit?

Gen:

Triumpho venit ille spendido.

Sco:

Nonus{que} magno sceptriger à BRUSIO?

Gen:

Idem{que} natus matre Scoto-Gallicâ.

Sco:

Anglis{que} junxit qui rosas est abnepos?

Gen:

Nempe ipseregna qui revinxit aspera.

Sco:

Cujusque seros augurantur posteros Datos Britannis omne in aevum Principes?

Gen:

Imo ille udae qui Leonis impetu Leo scelesta Romae aduret moenia.

Sco:

Referta quantis dicta profers gaudiis Condita quali praedicas dulcedine! Genie ut benignis me beas sermonibus! Amabò sed anne vera quaeso edisseris?

Gen.

Mirum volutis mille bis quem solibus Experta fidum semper es satellitem, Rebusque promtum semper in durissimis, An regiis jam nugivendus auribus Impertinentes obstruam fallacias?

Sco:

Ignosce nostrae quaeso diffidentiae: Etenim muliebri pertinax est sexui Haec indoles, hoc inditum illis ingenî, Efflictim amantes si quid vsquam flagitent, Altâque decrevere mente persequi; Infanda quaeque moliuntur, illico Fallaciarum exercitus conscribitur: Parant cohortes: deliguntur copiae: Aptant maniplos; milites & instruunt: Praedam bicorni persequuntur impetu. Hâc versipelles blandiuntur lumine:

Illac minaci fronte tundunt moenia: Efflagitant; indesinenter expetunt: Verbis quid opus est? nullus ipsis est modus: Per fas, nefasque quidlibet nanciscier Certum: mora omnis est amanti nausea: Si cui resistas, vrget, instat acriùs: Insanientem insaniorem feceris: Auritus illis testis instar putridi Fungi tenetur; nulla credunt auribus: Vix suspicaces visui credunt suo.

Gen.

Fidem Iehova vestram! ut in orbeinfimo Contortuplicatis foeminae sunt moribus! Sibi requirunt, quam negant cunctis, fidem. Tamdemne binis hisce credes orbibus, Quos tu intueris, & ego verso lucidos, Queis te, polumque conspicor circumfluum; Tuumque queis Apollinem, Regem tuum Squalentem eois contuor fmaragdulis?

Sco.

Meae salutis anne tu hîc Asclepium Vides?

Ge.

tuâ{que} antiquâ in Vrbe, & aedibus Perthi.

Sco.

decoro cui benignus oppido Rex se benignum stare vovit praesidem?

Ge.

Certè.

Sco.

Suo{que} pacta sanxit syngrapho

Ge.

nimirum.

Sco.

Apertâ quando in Vrbis ago râ Distenta vinum depluebant nubila?

Ge.

Memini. Sed altis in poli palatiis Dictaeus altis dîs amictus Juppiter Splendore quali, quâ coruscat gloriâ Nostin?

Sco.

reminiscor audiisse.

Ge.

gnaviter Te dextroversum, Mater alma, vertito. Majestate pari tuum Solamen, Patriae praesidium suae Cernes, semideum tuos Fulgentem proceres inter, iaspide Indutâ similes diis.

Sco.

Eheu disperii Genie! AEgrae genua labant: prospicio parùm.

Gen.

Ist••d dii superi vetent; Vertat pestiferis Juppiter hostibus.

Sco.

Eheu fulgure Regio

Percussa, exanimis concideram propè: Vt Solis rutilum jubar Arctoi faciem perculit obviam! O pulchrae radiis genae Perstrinxere aciem luminis ut mihi!

Gen.

Regina chara quaeso ne despondeas Animum, resumito; & timorem discute: Mens firma rebus multùm in arctis adjuvat.

Sco:

Mihi inquietam multamentem differūt: Germanus ille vultus estne Principis, Quo me benignis intuens aspectibus Beabat, arva cùm pererrans pinguia Falcone pavidas hîc volucres praepete, Ferasve odoro quaeritabat Laelape?

Gen:

Est illa facies ipsa multùm amabilis, Regina, quam tu deperibas vnicè, Ex quo nitentem luce primùm adspexerat Polum: sed hoc est vnde meus mihi fluctuat, Tu quae solebas perspicacis ingenî Visu, & vigore Lyncea antevertere, Oculis caligans non vides nunc maxima, Et quae propinqua non minus vitâ sient? Non sensus expers illa judicabitur Quae vitam adesse vix queat scire suam?

Sco:

Vis haec amoris (Genie) non inscitiae est: Ingentis onere gaudii sensus stupent. Quae valde amamus ea vix habere credimus, Tam pertinaci studio habere volumus. An quispiam animam adesse sentiat suam, Adesse ni animam sentiat corde in suo? An quispiam suos amores sentiat, Suos ni amores sentiat corde in suo? Vitam atque amores nunc scio praestò mihi, Vita at{que} Amores cùm ad Cor vs{que} venerint.

IOANNES STUARTUS Mercator Perthensis.

REGI PERTHUM INTROEUNTI 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 CARMEN.

ITe procul curae insomnes, proculite dolores Curarum{que} pater dure facesse labor. Iam decus, et seclireno vatrix glorianostri Ad Perthi rediit flumina laeta sui. Psallite qui colitis propter vaga flumina Perthi, Plaudite quâ liquidis Taûs inundat aquis. Exurgant diae Charites, pulchraeque Napaeae, Floribus insternat candida Flora viam. Eia agite, O Iuvenes, laetas celebrate choraeas, Icta pede alterno terra sonora tremat. Eia agite & celebrate diem paeana canentes, Vt vox laetitiae testis ad astra volet. Castalides recinant laetae nova carmina Musae, Et praeeat dulces Calliopeia modos. Testentur laeto proceres sua gaudia plausu, Nec cesset plebes concelebrare diem. Accelerate senes, pueri, innuptaeque puellae, Laetitiâ festum concelebrate diem. Exultate omnes: haec lux ad gaudia nata est: Inter felices haec numeranda dies, Quâ patriae pacisque pater, fulcrumque piorum, Et tutela sacrae Relligionis adest. Ad coelum attollas modulantem carmina vocem, Quisquis Scotigenae nobile pectus habes. Namque ad te (mirum!) jam nunc accedit ab Austro Fronde triumphali Pax redimita comas. I Bellona furens, teque hinc Discordia praeceps Proripe, & infestis Ira superba minis. Turcica vos petite, ac Abaddonis arva cruenti, Nulla ubi relligio est, nulla ubi sancta fides.

Felici oblectet se tota Britannia pace; Vera ubi relligio est, una ubi sancta fides. Qualis Geryones inter concordia fratres, Talis in aeternum regna Britanna liget. Chara Caledoniae soror Anglia jnncta maneto, Nec vos discordes sentiat ulla dies. REX pater vtrisque est, & pulchra Britannia mater, Vna fides nectit, nectat & vnus amor. Nectat & aeternis coeli concordia flammis Aequaeva, & nulla pax violanda die.

ALEXANDER ADAMIDES. Mercator Perthensis

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

PRoles magna Tonantis, alme Phoebe, Musarum decus, eminensque splendor: Expectate diu, venis decorus Clarum multiplici caput corona: Exoptate diu, venis potitus Palma, curriculo vehens decoro.

Te vnum poscimus, alme Phoebe, munus; Phoebe delitiae, decusque, amorque, Phoebe pars animae, vigorque nostrae, Te vnum poscimus, alme Phoebe, si sors Mortalis superis fit vt senescant, Seram, vt magnanimum tenens Leonem, Sera in secula transigas senectam. Ver longum vt tribuas & expetitum, Ver brumae, ah nimis, ah nimis, nimisque Longae & intolerabili, coaequum.

Verum quò celerem jam ages curulem? Mutatam o faciem poli solique! Moxne curriculum rotis citatis Velox in rigidam feres Capellam? Ah brevi nimis, ah nimis; nimisque

Nobis sic hyemem dabis ferocem: Ah longum nimis, ah nimis, nimisque Nobis sic hyemem dabis rigentem: Sicne cuncta ruent (quod ô vetent Dii) Antiquum in Chaos? ante destinatum Tempus laetitiae fluentne nostrae? Certè cuncta ruent, fluentque; cùm Rex Motum in Zodiaco sequutus, Austrum Calentem Boreâ petes relicto.

Ergo curriculum tene ad Leonem, Siste curriculum diu ad Leonem, Donec sidereï calore vultus Messis ingeniorum amoena latè Flavescat, tibi fonte dedicato Et mentes satientur Hippocrene. Nostra tum ignibus (ô Apollo) sacris Corda accensa tuis, tuas canendi Laudes egregias, tuas colendi Virtutes celebres amore rapta, Tollent perpetuis tuas camoenis Laudes, perpetuò tuaeque nostris Laudes materies erunt camoenis.

HENRICUS ADAMIDES Perthensis.

ELEGIA VRBIS PERTHANAE.

SAlvenoster amor, Regum optatissime, salve: Quanta redux nobis gaudia, quanta creas? Phoebus ab eoo radiorum ardente corona Illustrat terras, exhilaratque viros, Sic reditus lux alma tui, Rex optime, vultus, Dat jubare aethereo nocte dieque frui. O mea spes, mea laus, mea gloria, sola voluptas! O decus Aonii, materiesque chori!

Rex JACOBE, veni, multis defuncte periclis: Nectaris ambrosio flumine tincte, veni. Non ferrum, non flamma ferox, non dira venena, Non Satanae potuit fraus nocuisse tibi. AEnea turris orat tibi, Rex, fabricator Olympi: Hostica terga dedit dilanianda lupis. Cyrus ut auspicio supremi Numinis audax Reddidit Isacidum libera colla jugo; Alta Semir ameo fabricata bitumine stravit Moenia, regificas depopulatus opes: Sic tu divinâ redimitus tempora lauro, Servitio emittes pignora chara Dei: Servitio Turcae, & Babylonis carcere solves: Vt Domini laudes nocte dieque canant. Tarpeioque Iovi lethalia vulnera figes, Qui bonus arma Iovae, qui Gedeonis babes. Ex quo Palladium, Trojanae gloria gentis, Raptum erat, á summo culmine Troia ruit: Sic ubi te cortina Dei, non ludicra Phoebi, Princeps, Saxonidûm jussit adire plagas. Heu tria lustra dolor lachrymis consumsit obortis, Visa{que} funereas parca tulisse faces. Interea gemibunda, manus ad sidera tendens, Cogebar querulos semper inire modos. Me mea deseruit spes, anchora tuta falutis, Et premit adversâ sors malefida rotâ. Heu invisa mihi radiantia lumina Phoebi! Nec ••ne Rege placent inclyta regna Iovis. Olim ego florebam Regum clarissma sedes; At nunc in cineres gloria strata jacet. Dives agri! quam dives opum! quam splendida gemis! Inque dies Tyrio murice picta fui. Vndique finitimi nostrum coluere tribunal, Fascibus assueti subdere colla meis. Diva fui, cinxitque meos parnassia crines Gloria, & indulsit Delius ipse Lyram. Enthea commisit mihi casta sacraria Pallas, Crediderat numeros Calliopeia suos. Ast ubi terga dedit pars pectoris optima nostri, Laus fugit, & numeri, Calliopeia, tui.

Nocte graves gemitus spargit Titania nostros, Liventesque genas Phoebus ab axe videt. Tot premor adversis, tollit quot in aequora fluctus Scylla, procellosis dum ruit Eurus equis. Donec eram felix, Regum & radiosa viderem Lumina, & amplexum fata dedere mihi; O quàm bellipotens, ostroque insignis & auro, Et Iove supremo conjuge digna fui. Stravimus horrendis Cimbrorum corpor a telis, Stravimus altorum colla superba Ducum. O quàm saepe Täum spumantem sanguine vidi! Sanguine Danorum, gloria tanta mea est! Quanta fuit virtus & quanta potentia, norunt Cimber, Saxo potens, Hectoridumque genus. Vt medio nitet axe dies, placidissima lymphis, Pulchra situ, Regum gaudia, amorque fui. At malesana meos mutat Rhâmnusia vultus, Nescio quo fato, sed furibunda premit. Post tria lustra meis accedit purpura fastis, Iam posito luctu carmina laeta cano. Iam fronti vittatus honos. jam vertice laurus: Pandite Pierides nunc Helicona Deae. Aurea quàm fulget roseis Aurora quadrigis, Clarius australi venit ab orbe jubar▪ Maxime Rex, Phoebus Phoebaeaque turba, sorores, Te reticente silent, plectra movente canunt. Nix mihi, Tindaridis facies despecta, De••que Cypridis: at formae tu decus omne meae: Non ego divitias Craesi, non Persica regna Opto, sed amplexus, Cypride digne, tuos. Malo Cleonaeo meme objecisse Leoni, Quàm mihi te mea spes invida fata negent. At divûm Interpres tibi missus ab aethere summo Praecipit australes mox remeare plagas. I decus, I nostrum: felicibus utere semper Auspiciis, mundi gloria, cura Deûm. Et vos O superi, Regem stipante coronâ Cingite, terrigenûm sternite colla ducum. Sternite purpureâ splendentes veste Tyrannos: Sternite Tartarei numina dira lacus.

Dii tua coelesti perfundent tempora olivo, Gorgoneisque malis impia corda prement. Nullus erit, qui te furiali percitus oestro Deturbet solio, Rex generose, tuo. Palladiis sine Marte reges virtutibus orbem: Nam tibi pax summo culmine missa poli est. Tu quibus Hyrcanae moverunt ubera Tigres, Mansuetos facies numine, Magne, tuo. Foedere coujunges sub utroque jacentia Phoebo, Quod ne{que} Mars, ne{que} Mors solvere dira potest. Tu religare soles variantem Protea vultus, Tuque Lupos Ovibus conciliare soles. Fac, Rex alme precor, vultu Fortuna sereno Spectet, uti praesens luminis aura tui. Tuque Lyrae genialis eris per secula carmen, Spes, columen, laudis fons & origo meae. Donec anhelantes è cardine promet eoo Phoebus equos Regum gloria semper eris. Quâ terram Oceanus refluis complectitur vndis Carmine Meonio te super astra feram. Dum Täus ipse fluet, vel dum Thameseides vndae Semper amoris eris fervida flamma mei.

Adamus Andersonus, Perthensis.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

VNde mihi tantus circum praecordia motus? Cur agit insolitâ Phoeb{us} mea viscera flāmā Fasne mihi doct â redimiri tempora lauro? Abdita{que} Aonidum mysteria pandere vatū? Nuper ab his, memini, magnâ me voce sacerdos Arcebat sacris, vetuitque accedere montes. Ergo Heliconia dûm mysteria celsa Sororum Mirari, & tacit â venerari mente solebam Stans procul. At sacros videor nunc scandere colles Parnassi, cujus superant fastigia nubes. Iam neque Pegaseos Phoebi Cortina liquores Nec Phoebaea tegit vatum penetralia Laurus: Atria Musarum valvis panduntur apertis:

Nec sua jam Phoebus foliis oracula mandat: Antra subire licet: sua nunc oracula Phoebus Voce refert clarâ: vocat ad sua castra maniplos Qui sua Parnassi sunt per juga signa sequuti.

Fallor ni Aoniae tibi se, generose, Camoenae REX JACOBE parant, citharam tibi magnus Apollo Exornat: sed non sat habet si carmina cycni Docta ferant, nomenque tuum super aethera tollant; Verùm & inexpertam jam suadet ad arma juventam; Arma, quibus sacri rumpant penetralia Pindi. Celsa tibi Phoebus Parnassi culmina, & arcum Amissosque tibi debere fatetur honores. Pulsus enim coelo multos inglorius annos, Ambrosiâque carens, Citharâ spoliatus & arcu Delituit, multosque insomneis sub Jove noctes Egit, dum Admeti sequeretur per juga tauros. Tum primùm Phaëtonta suum laudare coegit Aspera sors, rapidos solis qui maluit ignes, Quàm ferre in Clymenen, & se, convitia matrem. Ast illi fuerat multò sors durior, illi Obfuit esse deo, quia sic finire dolores Posse negaverunt occluso fata sepulchro. Tu tamen amissos, fruitur queis laetus, honores Restituis, soliumque illi, Citharamque, Iovemque Concilias; tu reddis equos, noctisque tenebras Tu removere facis: nunc Python delphica sentit Tela ferus, totum turpi caligine coelum Qui tenuit, cujus faedabat anhelitus auras.

Ergo tuum sublime ferant super aethera nomen Pierides: utroque tuas in cardine laudes A Cancro ad gelidos cantabit Apollo decembres. At tu magnanimûm, tellus faecunda virorum SCOTIA, quám felix tanto cunabula Regi Quae dederas, quamvis mavortia pectora jactes, Et genus & multos antiquo à stemmate Reges, Nulla tamen major tibi gloria contigit vnquam Quâm magni cunis JACOBI, gloria celsum Quem supra extollit cunctos simul ardua Reges; Debita virtuti verae si gloria merces; Virt••ti, totum radiis quae illuminat orbem.

Illa Taüm Tamesi jungens, praedulcia pacis Otia distractis per tot vaga secula regnis Aeternis firmat vinclis, & limina Jani Ferrea compescens pacali obsignat Olivâ.

Sic eat; aeternam, spondent quam sidera, pacem Numina non ullo rumpendam tempore servent. Et tua, quam tali felicem numina regno Fecerunt, Astraea comes cui jungitur, & quam Et Themis, & roseis comitatur Suada labellis, Majestas augusta diu precor aurea cernat, Quae gladios mutent in duros secula rastros. Numina sed (vatum quae juxta oracla priorum Decrevere tuis subigendam funditus Urbem Romuleam auspiciis) solidae fundamina pacis Ne spondere putes, Rex illustrissime, donec Annuat optato tua dextra invicta triumpho▪ Ergo age, dum te fata vocant, quod numina spondent Aggredere O felix: periturae moenia Romae Te duce labantur, ferat & tua dextra Tiaram Prostibulo infami, stolidum quâ territat orbem.

Sic tibi Dî faciles dederint reditusque viasque, Arctoas donec lustras cunabula sedes: Sic votis longam, nostrisque, tuisque, petitam Caetera quae dederant, donent tibi Numina vitam.

Georgius Stirkaeus Perthensis.

THE KINGS MAIESTIE CAME TO THE CITIE OF SAINCT-ANDROES On Fryday the ellevent day of Iuly.

Where at his Maiesties entrie this subsequent speach was deliuered in name of the Towne by Maister HARIE DANSKIN Scholmaister thereof.

[illustration]

CATULI LEONIS, animalium omnium proximè secun∣dum hominem generosissimi, infirmi & informes nascuntur; bimestres vix moventur, non nisi semestres recto in∣sistunt talo, & gradiuntur: contrâ 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 illa apud Hypanim Scythiae Eu∣ropaeae fluvium, mane nascuntur, me∣ridie adolescunt, vesperi consenescunt & occidunt. Flores in Adonidis hortis vernantes ad auram quamvis, & flatum levissimum marcescunt & corrumpuntur, ita citò nata citò pereunt, & quae egregia futura sunt serò proveniunt, eorumque incrementa quia lentis & minutis con∣stant auctibus per intervalla tantùm sentiuntur. Enimvero si vn∣quam alias, hoc praesertim tempore opus erat oratione gravi, suavi, polita, erudita, liberali, admirabili; hoc materiae substratae digni∣tas poscebat, hoc civitatis hujus antiquissimae & celebertimae ho∣nos flagitabat: hanc autem inordinatam sylvam, & confusaneam farraginem neque labor expedivit, neque cura limavit; sine inge∣nii accumine, morae maturitate embryo crudus, partus vrsinus, aut magis viperinus, qui effractis uteri materni repagulis in lucem erumpit; illo scilicet cive, cui hae partes erant demandatae morte, sibi quidem opportunâ, nobis autem intempestivâ, e medio subla∣to, qui inclytae huic Civitati a scriniis fuit & epistolis; Certè haec una remora navem plenis velis concitatam retardare potuit, quòd coram SERENISSIMO & AUGUSTISSIMO REGE dicendum esset, qui ut imperii amplitudine, ita ingenii fascibus doctissimos quosque longissime submovet, apud quem (ut de Caesare dixit Va∣rius Geminius) qui dicere audent, ejus ignorant magnitudinem, qui non audent humanitatem. Illud tamen Plinij ad Vespasianum

me consolatur, rustici, multaeque gentes Diis lacte supplicant, & mola tantum salsa litant qui non habent thura; nec ulli fuit vitio Deos colere quoquo modo posset. Non est mihi animus REGIS Laudatissimi laudes prosequi, quas neque animo complecti, neque memoria assequi possum: satius enim est eas integras & illibatas cogitationibus vestris reservare, quam carptim & perfunctorie per∣stringere, summa tantum rerum legam fastigia, & pauca quasi punctis acuminatis signabo, ut illi quibus aetas viget, & ingenium, seminarium habeant unde orationum suarum jugera complere possint. Sed ut apes vere novo exeuntes haerent & cunctantur qua parte camporum sidere, quid primum, violas ne an thymum, a∣mellum an amaracum delibare velint ac depascere: sic ego haereo in tam uberi & copiosa dicendi segete, quod exordium, quem o∣rationis meae exitum inveniam. Rei divinae olim operantes ad eum mundi cardinem ora oculosque converterunt unde lucis esset principium; ita ego ab eo temporis articulo verba facere incipiam, quo amicum, propitium, nobisque omnibus salutare hoc sidus cae∣pit affulgere. Hipparchus divinorum consiliorum (ut ait Plinius) compos, quandam siderum cū nativitate Regum cognationem esse judicavit stella coronae specie circa orbem solis interdiu visa Augustum felicissimum fore imperatorem portendit & praedixit; estque Lex non lata, sed nata Regum ortum & educationem Deo curae esse, itaque Deorum filii & 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 vocantur. O beata mater SCOTIA quae vel hoc solo nomine florentissima quaeque regna multis pa∣rasangis antevertis, quicquid ubique terrarum laudabile est tibi uni assurgit. Creta 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 Iovis incunabulis nobilitata, Delosque ge minis reptata numinibus tibi cedit, fidem constare auditis nesci∣mus, SCOTIA dedit Principem quem videmus. Sed heu me mi∣serum tum temporis aegra & pene exanimata decubuisti, vivax est calamitatum recordatio, piaculumque est in tam festa praesentium gaudiorum luce tristia immiscere: prudentes imitabor Medicos al∣torum vulnerum cicatrices leni & pendenti manu tractabo.

Sed quis vulneribus tam deploratis manum admovit? hic De∣orum manus, divina virgula, Deus e machina apparuisti, & ut AEneas patrem, ita tu patriam e media flamma servasti, ita SCO∣TIA horrida, squalida, situ & illuvie immunda succum & sangui∣nem, speciem & colorem recepit, instarque avis illius Arabicae, quam natura ferunt esse unigenam, moriens revixit. An Regii corporis bona naturae primigenia primum commemorabo? qualia sunt pulchritudo, incolumitas, sensuum integritas, valetudo, robur

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉. An ullius mortalis forma dignior est im∣perio? Certe anima tua idoneum sibi metata est hospitium dig∣numque indole sua finxit habitaculum; in quo hilaritas severita∣ti, humanitas majestati, simplicitas gravitati nihil detrahit, & jam caesaries insignibus senectutis ad majestatem augendam ornata, ut dubium sit utrum te mentibus nostris virtus an oculis vultus ma∣gis insinuet, virtus tua principatum meretur, sed virtuti addit for ma suffragium, virtus praestitit ut oporteret te principem fieri, forma ut deceret, Valetudo per DEI gratiam a teneris unguicu∣lis ad hunc usque diem firma, constans, inoffensa, certissimum summae in vita moderationis indicium, eamque sine Medicorum opera aut medicinae adminiculo jugiter es turatus, memor Adri∣ani, multitudo Medicorum Regem perdidit. Virium non mediocrium perspicuum est argumentum, quod equos ferocissimos nunc frae∣no sistas, nunc calcaribus ad cursum incites, ea denique disciplina qua par est commode tractes & modereris. Quod venatione om∣nibus seculis Regibus gratissima insidiantis otii rubiginem deter∣gas, decisis quippe negotiis Majestati tuae volupe & familiare est saltus perlustrate, feras cubilibus excutere, montium juga supera∣re, & Minervam non minus quam Dianam in montibus errare ex∣periris. An a dotibus corporis ad bona (ut vocant) fortunae veni∣am? quae sunt vitae adminicula, pacis ornamenta, belli nervi & subsidia, tibi pleno cornu humana se felicitas infudit, & eximia DEI Opt. Max. benignitas nihil deesse voluit; quo praecellens & divina animi tui magnitudo promi possit: sed opes tuas in chry∣sophylaciis & capsulis conditoriis non reponis, verum ad liberali∣tatis & benificentiae opus perpetuo uteris, magnitudinis quippe tuae proprium existimas calcare mortalia, & quae alii mirantur vel nulla ducere, vel ut mancipia ad virtutis ministerium redigere: neque mirum nectareum purae putae Religionis succum cum lacte nu∣tricis hausisti, totaque mente penitus conbibisti, itaque dum hy∣drae papisticae renascentia subinde capita conaris amputare, quam ancipitem (horret animus meminisse) gravissimorum periculo∣rum aleam subiisti

Dumque es Romanae mastix & malleus aulae Non dubitas vitae prodigus esse tuae.

DEUS itaque conjurationes in sacrum tuum caput tam cre∣bro initas; & technis plusquam AEgyptiis consutas detexit & pa∣tefecit. Exurgat DOMINUS, & hostes Regis uncti sui spiritu oris interficiat, iisque caput virga ferrea diminuat.

Religioni comitem adjunxisti Justitiam, virtutum reliquarum epi∣tomen, cujus es rigidus satelles, gravis, severus, integer, jus ani∣matum, lex loquens, justitiae oculus, clavum semper & aequili∣brium rectum tenens, sed 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 justitiae rigorem cle∣mentiae rore temperare soles, ut anima corpori, pater liberis, ita subditis praesides, talem te iis exhibens cujusmodi Deum tibi de∣poscis, ad decretorium stylum raro & non nisi invitus accedis, quod boni est medici unguentum saepius adhibes quam ferrum, insigni unius supplicio multiudinis vitia saepe sanas, supplicia ful∣mina sunt paucorum periculo omnium metu cadunt, aes ferrum durissima quaeque comminuunt, ceram non attingunt, magnani∣mi quippe est Leonis

Parcere subjectis & debellare superbos

Caduceum saepius mittis quam hastam, pacis studia admiraris in quibus verae virtutes laudis theatrum inveniunt. Vita tua nobis est censura & cynosura, ad hanc dirigimur, ad hanc sequaces duci∣mur, nec tam imperio moves quam exemplo doces, nihil de illi∣citis voluptatibus in sacrum pectus admittis, operto conclavis tui non ara Vestalis sanctior, non Pontificis cubile castius, non Flami nis pulvinar erat tam pudicum. Summum imperium summa eru∣ditione ornasti quam monumenta edita & aeternitati consecrata luculentissime testantur, summae eruditioni raram & admirabilem adjunxisti eloquentiam, ne tam preciosae supellectilis munera in pectoris sacrario supprimantur, nemo veterum Oratorum vel di∣cenda accuratius cogitavit, vel cogitata prudentius disposuit, vel disposita maturius expedivit: non hic Carneadis Academici uber∣tatem, non Diogenis scitam venustatem, non Critolai peripatetici modestum stylum, non Periclis fulmina, non aurea Aristotelis flumina, non mellitam Nestoris facundiam desiderares. Denique si Principem fingere & formare velimus, nunquam animo talem concipiemus, in quo laudum concentus, virtutum chorus conspi∣rat, propria commoda proprios affectus exuit, communes induit, tantumque vltra omnium seculorum principes eminet, quantum a privatis caeteri principes recesserunt. Utinam rerum natura pate∣retur ut Xenophon in nostra tempora rediret, qui ad Cyri virtutes celebrandas votum potius quam Historiam commodavit, in Re∣ge nostro videret quod in Cyro suo tantum optavit. Multi Princi∣pes Majestatem Regiam vulgari & prostitui existimant, nisi intra privatos parietes quasi secretum aliquod Vestale contineantur, & in umbra domestica jacentes solitudine & silentio muniantur. At

REX noster Seren. spectari gaudet, turpiter agenti tenebras ho∣nestae vitae lucem convenire arbitratur, itaque omnibus se spectā∣dum exhibet, nec magis communem hunc diem at{que} solem, quā Principem nostrum licet intueri; subditorum preces audit verba accipit, nec quisquam acerba stipatoris voce aut duro viatoris ver∣bere submovetur, ut Imperator ille qui cum videret tenuiores (quae maxima in populo est multitudo) ad se viam affectantes a satelli∣tibus suis arceri, non sine stomacho dixit, Sinite homines ad me ac∣cedere non enim ideo ad Imperium sum vocatus ut in arca includar.

Sed heu nos miseros ut solet terra ventis & aquis subtermissis nutare & dehiscere: sic SCOTIA Regis sui benignissimi praesen∣tia qua sustentata fuit jam diu orbata, contremuit & pene subsedit. At felicissimus in patriam reditus rimas sistit, solitudinem pellit, moerentes consolatur, jacentes erigit: Gaudent profecto divina perpetuo motu, & jugi agitatione se vegetat aeternitas, indefessa vertigo coelum agit, sol loco stare nescit, maria reciprocis aestibus sunt inquieta, divinus divina imitaris, ut salutare numen ades & assistis, & velocissimi sideris instar omnia perlustras, sic Iupiter aethere summo despiciens mare velivolum terrasque jacentes, Littora{que} & la∣tos populos. & haec septemtrionalis orbis tui plaga rigida, frigida, aureo tui vultus jubare illustrata calescere incipit & inclarescere. Ad civitatem Andreanam antiquitatesi non primam, celebritate saltem nulli inter gentiles secundam ab Invictissimis tuis Majoribus fundatam a M. tua permultis privilegiis praerogativis & immuni∣tatibus splendidissime exornatam feliciter es advectus: alias qui∣dem urbes in transcursu & quasi per transennam, hanc autem con∣sultò & data opera, licet in secessu sitam & studiis tantum floren∣tem ignobilis Oti invisere non es dedignatus. De illibata & con∣stante civium erga sacram tuam M. fide & observantia, multis do∣cumentis cognita & explorata dicere non est necesse: de situs op∣portunitate & amoenitate, aëris salubritate & temperie, de fanis ba∣silicis, sacris pyramidibus, de publicarum & privatarū aedium splen∣dore & magnificentia: de foro, ad quod tres latissimae ducunt pla∣teae, lapide quadrato constratae, de portu vi tempestatis non ita pridem disjecto, operaque & industria optimi & vigilantissimi nostri Consulis Ihoannis Knoxi 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 brevissimo temporis curriculo instaurato, quia omnem dicendi facultatem superat dicere superse∣deo, haec certe civitas pascendis oculis & reficiendis animis data est & dicata, sed quod instat agamus. O dulce lucis hujus serenum certè ipsa coeli positura modulato concentu affici videtur, ut nec

meliore nota splendeat Galaxias, spirent Etesiae, pariant Alcedones non aetas, non sexus, non valetudo retardat quo minus oculos gra∣to hoc spectaculo pascamus & compleamus, parvuli noscunt, o∣stentant Juvenes, mirantur senes, aegri relictis Medicis ad sacrum tuum vultum, quasi ad salutem prorepunt, ipsa civitatis tecta lae∣tati, gestire, & prope sedibus suis convulsa obviam procedere viden∣tur. Et vos Andreanae civitatis proceres & primores fastos evol∣vite, Ephemeridas legite, comperietis nunquam tantum hospitem penatibus vestris successisse, supplicationes itaque decernite, tro∣phaea erigite, triumphum agite, diem hunc quo nunquam felicior vobis affulsit festum & genialem habete, sed vigilantes exsuscito: currentibus calcar addo: oculos aspice, ingenui affectus, & humil∣limi obsequii indices certissimos & testes luculentissimos: sed quod erit amplissimum gratitudinis vestrae indicium nulla ratione vo∣bismet ipsis satisfacere: sed Serenissimi Regis benignitati impares vos perpetuo fateri, nec Majestatis Regiae fortuna desiderat remu nerandi vicem: nec vestra suggerit restituendi facultatem: ejus benignitas ut majestate praecellit, ita mutuum non reposcit quod nostrae opis est gratias agimus: sed quod apud Deum fieri solet sentiendo copiosius quam loquendo quod capere potest Regis po∣tentissimi fortuna & nostro modulo fieri muneris hujus immorta∣litatem officiis colemus sempiternis. Non te aeterne DEUS votis distringimus, non pacem, concordiam, securitatem non opes non honores oramus, votorum nostrorum Epitome est salus Principis: Serus in Coelum redeat; diuque laetus intersit populo Britanno, neve eum nostris vitiis iniquum ocior aura tollat: & quandocunque post pensum, post ordinarium aetatis dimensum coelitum albo ascribe∣tur, succedat divinae originis Princeps, quem genuit quem finxit, sibique similem fecit. Et ego curialis Musarum vernula a Sacr. tua Majestate veniam peto quod haec teretismata in medium pro∣duxerim: malui etenim audacis & temerarii animi loquendo, potius quam ingrati & pusilli tacendo, crimen subire.

HENRICUS DANSKINUS,

Civitatis Andreanae orator & Iuventutis ibidem moderator.

The praeceiding speach being deliuered his M. made fordward to the great Church of the Citie, and at the entrie of the Porche this speach subsequent was de∣liuered in name of the Universitie, by Doctor Bruce Rector thereof.

SI CUJUSQUAM PRINCIPIS VEL Monarchae ad ullam vel Urbem, vel Academi∣am adventus civibus suis usquam terrarum gra∣us, jucundusque exstitit; tuus certè, REX AU∣GUSTISSIME, & INVICTISSIME, ad hanc tu∣am Academiam nobis longè jucundissimus esse debet. qui fauitissimis Serenissimae Majestatis tuae auspiciis in hisce Musarum castris meremus; atque hunc diem quo nos tanta Ma∣jestas invisere dignata est, nobis instar immortalitatis esse debere, & in fastos nostros referendum lubentes agnoscimus, quem tan∣quam alterum natalem in omnem posteritatem festum ac sacrum habeamus, quemque studiis, negotiisque omnibus posthabitis in omnimodam laetitiam effusi eximias tuas virtutes, res gestas, fe∣licitatem, in hanc Academiam, omnesque literatos beneficentiam depraedicando, sacro, & solenni ritu celebremus. Ac etiamnunc, si quantum gaudium, ac voluptatem ex adventu tuo intus mente concipimus, tantum vel fando exprimere, vel magnificè Majesta∣tem tuam accipiendo offerre possemus, magis esset verendum ne orationis flumine te obrueremus, quam ne splendore, & magnifi∣co apparatu ullis mortalibus cederemus, qui Reges & optimos & optimè de se meritos in maximis opibus, maximaque rerum om∣nium copiâ, & affluentiâ, unquam exceperunt. Quod si unicum hoc beneficium, quòd nos tenues homunciones in Scholarum um∣bra, & situ jam diu marcescentes splendissimis Serenissimae Maiesta∣tis tuae radiis propius illustrare, ac recreare volueris, tanti apud nos ponderis est ut de pari gratia habenda nedum referenda, vel cogi∣tare summae non tantum ingratitudinis, sed & amentiae vecordiae∣que prope conclamatae esse non dubitemus, quomodo ad innu∣merabilia tua alia nos affectos esse putandum est; quae licet in spe∣ciem multò leviora videantur, usu tamen multò fructuosiora com

peruntur? quae tot tantaque sunt, ut si ea non copiosè ornare, sed quàm parcissimè enumerare conarer, citiùs me dies, quàm ora∣tio deficeret; mihique esset verendum, ne meae orationis taedium Majestati tuae benificentiae poenitentiam afferret; praesertim cùm me non fugiat, tantam esse tuam beneficentiam, ut longè majo∣rem capias voluptatem novis beneficiis conferendis, quàm vete∣ribus tuis audiendis, levioraque si commemorentur, plùs ruboris quàm oblectationis afferre tibi solere. Quòd si ista non satis am∣plam dicendi materiam mihi sufficirent, quàm spatiosum campum res tuae domi, forisque pro Republica, pro Ecclesiâ summâ cum prudentiâ & fortitudine gestae suppeditarent? nam, ut reliquas o∣mitterem, quas in hoc proximo ordinum tuorum conventu ges∣sisti, orationem meam, si illi habenas laxarem, in infinitum pro∣pe cogerent evagari; in qua mihi esset dicendum, quo studio, qua∣que animi, vocisque contentione causam Reipublicae, & Ecclesiae egeris adversus homines, qui quòd suae cupiditati nimium indul∣gerent, de neutra satis rectè senserunt; quibus omnibus, non Ma∣jestatis terrore, sed rationis armis, debellatis tandem effecisti, ut ne∣que Ecclesiae Pastores, neque Pastoribus honesta vivendi ratio im∣posterum sit defutura: totamque Rempublicam ita bonis legibus stabilivisti, tenuiorumque securitati adversus potentiorum impo∣tentem dominationem ita prospexisti, ut omnes regiae tuae curae à Deo Opt. Max. demandati vitam in pietate, pace, honestate, (ni∣si quis sibi deesse velit) imposterum suavissimè transigere possent. Possem infinita prope alia commemorare, quibus tu orbi Christi∣ano pacem conciliasti, Antichristo odium conflasti, ad Babylonis exitium viam aperuisti, iis omnibus magno & excelso animo con∣temptis, quae in sacrosanctum tuum nomen convitia contorquent homines nefarii, & publicae generis humanae pestes: qui sub speci∣oso nomine, & fuco pietatis principum omnium, tuum vero im∣primis, REX Serenissime, exitium moliuntur; tuum inquam, quē nefandis probris incessunt, in quem sicarios armant, veneficos sub∣ornant, incendiarios submittunt; quorum tu consilia omnia & machinationes, ex arce divini praesidii, in quam te recipisti, ceu vanos canum latratus dirisui & contemptui habes. Haec quanquā a nobis aliena nonnullis videri possunt; nos tamen, & propter eā quae est nobis & cum Majestate tua, & cum omnibus Christianis conjunctio, tam prope attingunt, ut nos non minus afficiant, quàm quae privatim in nos beneficia conferuntur. Sed ea tot, & tanta cùm sint, tamque latè pateant, nulla gens tam remota sit, ac bar∣bara,

ad cujus aures non pervenerint; nulla exoritura posteritas sit tam impia & ingrata, quae de iis conticescet, nullius dicendi aut scribendi tanta vis, tantaque copia sit, ut ea voce, aut stylo possit exaequare, meae certè tenuitatis, & infantiae oblitus videri possem, illa si mea oratione vellem complecti: quin si vel de tuis in hanc Academiam meritis dicere instituam, infamem ineptiae notam non effugerem. Sed benè habet, quòd in hoc loco, & corona de hisce non incumbat mihi dicendi necessitas, quandoquidem illa nostris oculis modò obversentur & aures circumsonent; an Bibliotheca illa tuis unius auspiciis fundata, & ad fastigium jampridem prope perducta, sed nostro partim torpore, partim necessitate interrupta, a nobis conspici potest? an tituli honorifici quibus appellamur, quos tu ab oblivione & interitu revocasti audiri queant? nisi simul audiamus eos alta voce clamantes Regem JACOBUM esse litera∣tum, & literatorum, non fautorem modò & patronum, sed Deum etiam, atque parentem? Quamobrem, REX Invictissime, ne te ex itinere fessum, & ad sacra festinantem diutius morer, ut tu hanc Academiam ab optimis tuis majoribus primò fundatam, Filiam∣que honoris ergo appellatam, a te ipso ornatam, & auctam in in∣timo sinu Regii tui favoris, & benevolentiae complexus es, & ho∣dierno die clarissimum tui in illum amoris documentum exhibes; ita vicissim illa, quanquam antea in intimo recessu sui pectoris Majestatem tuam complexa est, tamen hodie longe interiore re∣cipit, ac hospitatur: & quicquid ingenio, studio, operâ potest, id omne tibi ut REGI suo clementissimo, Patri indulgentissimo, Benefactori munificentissimo & in praesens humillimê defert, & in futurum sanctissimê pollicetur; DEUM{que} Opt. Max. com∣precatur, tuam ut Majestatem quâm diutissimè sibi & toti orbi Christiano salvam esse velit, utque tu ipse cum sene illo Pylio de longaevitate possis contendere, sacratissima verò tua Progenies & solium, eundem, quem Sol, & Luna dierum numerum sortiatur.

His M. having hard this speach, this subsequent book of Poēms was praesented.

ANTIQVISSIMAE CELEBERRIMAEQUE ACA∣demiae Andreanae Symbolum Poëticum. In adventum augustissimi serenissimique JACOBI MAGNAE BRITANNIAE, FRANCIAE, & HIBERNIAE Monarchae, Fidei Defensoris. &c.

AD REGEM NVNCVPATORIVM.

DAnt tibi, REX, alii gemmis{que} auro{que} superba Munera, quae tellus oceanusque ferunt: Dant alii fidos{que} canes, rapidosque veredos, Deliciis propriê munera nata tuis. Donat quisque tibi vel quae gratissima credit, Vel quae sunt rebus commodiora suis: At tibi cognato quae juncta est sanguine cultrix Musarum PRIMO de genitore sata Nec te, nec tantis dignum mortalibus ullum Sinceri testem munus amoris habet: Sed dare nil non fas: ergo de paupere censu REX bone, quae donat, carmina pauca cape: Quae si tu placido non dedignabere vultu, Craeso erit ipsa sibi ditior atque Mida.

ACADEMIAE ANDREANAE DE NATALIBUS SUIS GLORIATIO.

EST Jovis è cerebro Pallas, de foemore Bacchus: Ast ego de PRIMI pectore nata cluo. Quando erat in terris hominum ter maximus ille (Inter coelicolas nunc Jove major agit) Me non erubuit Natam, me sustulit ulnis; Seque oblectavit garrulitate meâ: Saepe mihi dixit, debes mihi, Nata, nepotes; Saepe etiam, per te, Nata, perennis ero. Ergo habeant divosque alii, divasque parentes, Quandoquidem meus es, PRIME JACOBE, parens.

P. B.

GAudebant Thamesis, Sabrina, & Dunus, & Humber, Dum sacro vultu contigit vsque frui. Fortha at, SCOTIGENAS inter celeberrimus amnes, Et TAÛS, uberibus ora rigantur aquis; Iam Dominum cernunt reducem, laetique salutant, Qui laqueata rudi pumice tecta colunt. At fluvii Thamesis, Sabrina, Dunus, & Humber Angligenae, versâ flentque gemuntque vice. Nam quocunque gradum confers, REX optime, cuncta Laeta facis: sed te mox abeunte dolent. Alter enim terrae tu Sol & Luna Britannae, Alternans radiis tempus vtrumque tuis. Te veniente venit lux alma, aestasque benigna: Lux alma atque aestas te fugiente fugit. Tueda inter Boream cum sit porrectus & Austrum, Cur aequos SCOTIS non facit ille dies? Iam bis septem annos Angli te Sole fruuntur; Scotia vix totidem te videt hebdomadas.

Sed mora gestarum pensatur pondere rerum, Cur ergo invideat Scotia Saxonidis? Gnata tua imprimis languens Academia, longam Post noctem, laetum sentit adesse diem.

Jacobus Blarius, S. S. T. D.

ERgone Rex JACOBUS adest! humiles{que} penates Musarum ingreditur, quem totus vix capit orbis Ergone eum spectare licet, coram{que} tueri! Ipse suo regno, qui regum est celsior unus? Ergone fas notas audire, & reddere voces? Auribus ac illi arrectis astare loquenti? Qui postquam terris datus est, sapientia vera Coepit privatûm sese decus esse negare. Ergone delitiis nostris capietur & ille? Quem capere haud potuit vis auri insana, Arabum{que} Divitiae, sceptra & sceptris supperaddita avitis?

Desinite ôtandem vestrâ de sorte Camoenae Scotigenae, querulas ad sidera tollere voces: Sat sit, sat vobis illo quod Apolline pridem Iamque frui licitum, cujus vidisse coruscos Bis radios, mater Cantabrigia alma triumphat, Oxonium vidisse semel laetatur ovatque.

JACOBUS WEDDERBURNUS, S. S. T. B.

AD MAGNVM MAGNAE BRITANNIAE REGEM Priscorum Scotorum montana SCOTIAE colentium humillima supplicatio.

ADventus, REX magne, tui nos fama nivosis Montibus huc alacres, nemorum{que} excivit ab vmbris: Non equitum turmas gemmis aurove nitentes, Lumina non aulae, comptos, nitidos{que} ministros, Quaeque animos fallunt, fugitivâ luce misellos, Nos spectare juvat, levium miracula rerum; Te Patriae Patrem petimus, te poscimus, vnum Te facilem cunctis, nobisiu vota benignum Speramus; sacrisque tuis advolvimur aris: Ergo tui populi, Rex clementissime Regum, Dexter ades precibus, miserisque accurre querelis▪

Iam decies senos complevit signifer annos, Pura Caledoniis ex quo Lux illa Salutis

Affulsit, laetumque diem Solemque reduxit Errorum tenebris, & caecâ nocte sepultis. Illa ubi diffundit vivacis lumina veri, Instruit officiis animos, Regisque, Deique Fingit ad obsequium, patefacto tramite recti Moribus informat; tetra rubigine septas Defaecat mentes, redditque ad honesta sequaces.

At fera Barbaries infausto sidere natos Nos premit interea miseros, vicinaque Gosan Vndique dum lucet, nos densa condimur umbrâ Niliacae noctis, caeci per saxa per vndas Quâ vagus error agit ferimur, rapimurque, nec vllus Qui moveat, doceat, retrahatve è limine lethi, Sancta salutiferae pandens compendia vitae.

Ora hominum gerimus rectosque in sidera vultus; Caetera sed bruti vastis in montibus orti, Connatique feris, pecuinis moribus alti, Numinis expertes sacri, ne nomine CHRISTVM Novimus, aut sacris vllis assuescimus aris: Faunorum, Satyrûmque fero fera numina ritu Prosequimur, caeci, dirisque illudimur umbris. His prendit laqueis, his detinet ille malignus Spiritus implicitos, ad quaevis crimina pronos Praecipitans, falsas foedant perjuria linguas: Polluit & dextras cognato sanguine caedes: Parta latrociniis, furtis, variisque rapinis, Victum suppeditant▪ impuro corpora nexu Miscentur, rupto genialis foedere lecti. Sic regno indecores, manifesti numinis hostes, Civibus infesti, turpisque infamia gentis Christigenae, miseri miserabile ducimus aevum.

Hisce malis poterit res, O Rex, vna mederi Relligio veneranda, feras mitescere sensim Quae doceat, mentes purisque assuescere sacris▪ Haec nostris medicina malis: hanc montibus infer. Auspiciisque tuis, Regum Rex optime, tandem Inveniat stabilem divini foederis arcâ Monticolas inter mansuram in secula sedem; Vt quae Barbarico gens solverat ora Soloeco, Verba dehinc discat Cananaeâ reddere linguâ: Raucisonosque modos deformis tibia ponat.

Davidicae cedens modulanti carmina Musae: Quique prius diri studiis assueta Gradivi Pectora gestabant, tranquillae munia pacis Dein colere incipiant almae pietatis alumni.

Hinc tibi surget honos, hinc sceptri gloria major, Marte ferox fusos quàm si penetrares ad Indos: His studiis David, Iosi as, lumina Regum, Transmisere suas aeterna in secula laudes: Hoc tibi restat opus sceptri molimine dignum, Vt quâcunque tui tepido patet orbis ab austro Imperium gelidae vergens ad littora Thules Auspice te passim venerabile nomen IESV Personet, ac patrem dominum rerumque parentem Gens subjecta tibi concordi concinat ore.

Sic tu, qui felix triplici diademate fulges, Post fata accipies super aurea sidera Quartum.

Guliel. Areskinus Dunons. Pastor.

REGIS 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

EXhibuit Caesar varii spectacula ludi, Gymnica, Naumachias, retia, bella, feras: Caesaris hae laudes: toties{que} Theatra, secundo Applausu, hunc patriae personuere patrem. Quantula laus sensus avido mulcere popello? Ludorumque animos frangere deliciis? Gloria te major stimulat (Rex magne) Theatri Quam fremitu cives demeruisse tuos; Dum populo & patriae modò te ratus esse creatum, In populi & patriae commoda totus abis. Legibus illustrans sanctis fora publica passim Iustitia ut terras incolat aequa tuas; Et divina jubens sincerè oracula pandi, Vt Pietas regnis floreat alma tuis; Talibus exornas regni data sceptra: det ipse Iudicium Caesar, gloria major utri? Justitia & Pietas Regni duo fulcra, Theatri Exsuperant quantùm ludicra marmorei, Caesaris excedit tantùm tua gloria, Magnus Tantùm etiam Caesar cesserit ipse tibi!

JACOBUS GLEGGIUS Philos. Prof.

DE BIBLIOTHECA A SERENIS^mo. REGE JACOBO ANDREAPOLI erecta, variisque selectissimorum au∣thorum monumentis Locupletata. AD REGEM.

Nobilitata fuit quondam Pharos insula, vasto Circumscripta mari (priscum sed pontus & aestus Mutavere situm) saxis fundata cavatis Turris ubi celsas aequabat culmine nubes. Fulgebant illic rutilantis sideris instar Lumina, noctivagis procul aspicienda carinis: Sed non hic dubiis nautarum cursibus ignis Gratior in saevo direxit lintea ponto, Quàm quae conspicua Ptolemei fulsit in arce Bibliotheca, chori Pharos & cura unica docti, Vnde per immensum dispersa volumina mundum Praeclaram ingeniis lucem exeruere benignis. Nunc Pharos absorpta est, sunt diruta culmina turris Nullaque Musaei remanent vestigia tanti. Sed pia cura pii REGIS disjecta coegit Saxa Phari, atque novum Musis sacravit honorem, Erexitque lares sacros augustaque tecta, Invideat Pharii queis Bibliotheca tyranni, Instruxitque libris, quos mirarentur Athenae, Romaque Gothorum nondum pede pressa superbo: Ergo Pharo Pharos assurgat Memphitica Scotae, Et cedant sceptris AEgyptia sceptra Britannis.

Andreas Brusius Philos. Prof.

AD JACOBUM REGEM, Temporis serie Sextum, virtute Primum.

QVi rerum observant seriem, ter Maxime Princeps, Hujus te Sextum nominis esse ferunt. Sed si virtutum ratio sit habenda tuarum, Non Sextus, Primus nominis huius eris, Primus qui fido junxisti Saxona SCOTO: Et potes indomitis jungere gryphes equis;

Nec mirum; tibi facundi Demosthenis est os, Insidet & labiis Suada benigna tuis. Sponte tuâ vitiis es liber ab omnibus, aequum Sponte tuâ Primus jusque piumque colis. Qui tria regna dedit mores regnis dedit aptos, Nec fieri melior qualibet arte potes. Accensa haud augent splendentem lumina Solem, Atque ignis major non fit ab arte calor. Relligione nites, virtutes quae creat omnes, Agnoscisque tui dona benigna Dei. Te speculum juvat hoc, haec te delectat imago, Pallas ut in speculo dum videt ora suo. In summâ virtus non tempore clarior vllo, Humanis sese mentibus exhibuit.

ANDREAS SYLVIUS, Phil. Prof.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

PRistinajan facies rebus, sua reddita terris Forma, suus sylvis rediit decor: arva{que} frugū Vbere luxuriant Paestanis aemula glebis. Exultant{que} choris nymphae: jam numine foeta Temp••a no vum paeana canunt, & thura vaporant: Oppidaque indigenam sumunt rediviva nitorem: Et quae victa situ foedo & moerore jacebat, Sole suo viduata diu nunc SCOTIA gestit, Donec Hyperboreis Saturnia secla Britannis, Orbis ab adverso diffundens aureus axe Dispulit invectis tenebras noctemque quadrigis, Lncis inoffensae radiis. Licet ora marinis Fluctibus immergens se nunquam proluit arctos Praeradiat reliquis ascito lumine stellis. Te stupet intacto divinae lucis bonore Longè conspicuum, festos fremituque secundo Excipit ingeminans plausus circumflua turba, Dum curru aurato veheris praesignis, & ostro, Tempora palladiae vittis evinctus olivae Fnthea Cumaeae queis Lauri innexa corolla. Pax, invicte, tuum latus obtegit aurea laevum, Spicea serta gerens, & dextrum fronte verenda

Relligio summi reserans arcana Tonantis. Vincta praeit captiva suo Bellona flagello. Lumine sacrati vultus, pater optime Musas Aspice languenteis; illis infunde vigorem: Atque suo Phoebus ridens affulgeat orbi. Sic clarus tibi surget honos: sic praepetis alae Gloria remigio te lucida tollet in astra: Fama{que} venturis seclis aequaeva vigebit.

Gulielmus Martinus Philos. Prof.

JN REGIS ADVENTVM 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

ALme Pater patriae, decus orbis, maxime Regum Rex Fergusiadûm, proavorum gloria, serae Posteritatis honos, rediviva repullulat vnde Aurea vernantis mundi juvenilior aetas, Vnde Caledoniae revirescit gloria sylvae, Antiquumque redit decus, O pulcherrima radix, Exere pampineas (nullo prohibente) corollas Purpureis tumidas uvis, gravibusque racemis, Per quascunque alto Sol cernit ab aethere terras: Surculus ut vester, tenerè qui germinat, olim, Expandat ramos toto super orbe patentes, Pertaesisque jugum grave gentibus, ille tyrannûm Deliciis umbras, alimento praebeat uvas.

At tibi, magne Pater patriae, quae tanta tenellis Pectora succendit tua flamma coaeva medullis, Deliciis loca parta tuis, vbi aquatica baccis Purpureis lotus cauto imposuisset Vlyssei? Linquere Thessalicis potiora Britannica Tempe, Saxonidum placidi peramoena rosaria campi, Gramineos saltus, chrystallina flumma, vivis Fructiferas valles interlabentia lymphis, Iridis & varios imitantia prata colores Albionisque latus Solis splendore coruscum Commutare vmbrâ patriae languentis opacâ? Non huc te, Rex magne, egit levis aura cerebri Concita palponis pellaci folle bilinguis, Nausea Saxonidûm nulla, inconstantia nulla

Impulit ad patrios tandem remeare penates, Consilii sed amica gravis decreta, sereni Saepius accenso cerebri fornace recocta, Purior unde auro fluxit sententia puro, Mennoniis avidè quod portat Iberus ab Indis.

Allexit natale solum dulcedine pectus, Dulce tuum mirâ; sed quis miretur amorem, Cui Scytha crudelis, Lybicus cui Maurus, & omnis Mortalis liquidas haurit qui luminis auras Devovet audaces vitae discrimine dextras. Innatus tantum mortalia pectora charae Cogit amor patriae ratione potentior omni!

Squameus ut nitidis secat ardua flumina pinni•• Salmo, petens primae nativa cubilia vi••ae; Fila sibi praetenta nihil nodosa moratus Dum secum tremulis ludens lasciviat vndis.

Sic Salomo natale solum tot longa viarum Taedia, tot densos imbres sudoris, & oestus, Crebraque principibus praetenta pericula sanctis Exuperans visit prima incunabula vitae.

Huc innatus amor natale revisere regnum Pellexit, quantum potuit: sed causa laborum Major adhuc superest, & principe dignior ansa; Nam patriae tibi cura tuae te charior ipso, Debita canenti negat otia grata senectae, Albionis poscant seu civica vulnera laesae, Seu sacris multùm sudaveris in repetundis, Hisce malis tua sola potest Panacea mederi.

Denique si qua tuam capiant evanida mentem Gaudia, habet cunctis quibus aut se conferat oris, Praeferat aut multis tua Scotia: gens ea sola est, Quae bis dena suos numerans per secula fastos, Externi non vlla trucis juga passa tyranni, Eminet invicto diademate: Danicus ardor Saxone devicto, spoliis & Marte superbus, Ossa suae linquens post se hîc monumenta ruinae (Ossa Ossam paritura novam modò lecta coirent) Substitit, in tenues & tandem evanuit auras.

Danica quid memorem? nonne hîc tua bellica virtus Praecipites, O Roma, gradus cohibere coacta est?

Et contenta tui firmis confinia regni Moenibus (insuetum tibi) circumcincta tueri? Haec tibi de pleno deerat gens sola triumpho: Sola jugum non passa tuum te sub juga trudet, Roma, securigerûm proles Mavortia SCOTÛM.

Marmoreos montes, nitidis splendentia gemmis Flumina, frugiferas placidè lambentia valles, Et juga tot flavis auri radiantia venis, Quaeque metalliferis sunt tinnula saxa salebris, Et vitreas variis fluitantes piscibus vndas, Vmbriferosque silens saltus, stabula alta ferarum, Praetereo, & quaecunque beant communia gentes Commoda; conjunxit propriis haec SCOTIA donis.

Non est nubigeras cur jactet turgida Memphis Pyramidas, stolido miracula facta popello: Hî▪ natura dedit viva, & majora potentis Virtutis specula, & miracula vera, supremi Summum opus Artificis; tremulas stillantia guttas Seu saxa aspicias, guttas modo saxa futuras, Quae miranda parit celebris spelunca Ratrami; Sive lacum mirere, cui sine verbere pinnae Squamea lascivis colludens mira choraeis Turba, reluctatur canentibus & sine vento Fluctibus, & vitreas remeantia tecta per vndas Insequitur: vaga nam mediis natat insula stagnis.

Quid diversa sequar? pleno de gurgite guttam Exhausisse sat est: magis vnde superbiat alma Patria habet: Musis reliquo toto orbe fugatis, Hospitium quod sola sacram miserata ruinam Praebuit, & lucem tenebroso reddidit orbi; Vnde parem doctis jactet se Scotia Athenis:

Praeterea terra haec Mavortia pectora nutrit Palladiis instructa animis, tua Marte vel arte Vt jussa efficiant, vitae nil fila morantes Pendula, magnanimos bellorum robora Scotos. Sed nil jam nostro nisi lux tua fulget olympo, Duratura brevi vereor, crassisque tenebris Involvenda iterum, pluvios cum noster in austros Phoebus eas: vtinam, quo nunc comitante recedis, Accedas patrios reduci cum Sole penates:

Sed quis jura feret superis? I quo placet ergo Dulce decus patriae, lachrymis gemituque sequentes Crebra Panomphaeo fundemus vota Tonanti.

Joannes Cornvallus.

CORIDONIS QVERELA, super diuturna Daphnidis absentia.

TEmpus erat vitreo cùm primum pascua rore Sparguntur, volucrumque strepunt virgulta querelis; Cùm Coridon prope notagregem produxerat antra, Ipse sedens curvi solus sub fornice saxi, Quâ venis scatet, & trepidantibus eruta rivis Garrula per tritos jmmurmurat unda lapillos, Texebat viles lento de vimine qualos: Dumque sedet, solitum cantu minuente laborem, Talia dulcisonâ modulatur carmina voce: DAPHNI decus campi, pastorum gloria DAPHNI, Quando erit vt vestri Coridonis rura revisas?

Quando erit vt mecum per florida prata, feraxque Rus celeres venêris apros? quando invia Tempe Et cursu excitos celeri lustrabimus amnes? Sed juvat ire: quis ô, quâ Grampius ardua coelo Culmina confundit, me sistet? quis mihi nigrum Ostendet nemus, atque exercita flumina cursis? Sed Coridon quo tendis? abest tua gloria DAPHNIS, Duxque comesque tuus: squalent ecce omnia; sylvae Demisere comas ramis; non ulla loquuntur Discordi strepitu virgulta, atque ipsa volucris Tristè silet; nudae plangunt sua brachia quercus. Non velut antè vagi residet prope flnminis vndam Tityrus, atque gregem constructis mulcet avenis, Cusus DAPHNIS abest: ipsa haec te flumina, DAPHNI, Ipsi te fontes, atque ipsa arbusta reclamant. DAPHNI decus campi, pastorum gloria DAPHNI, Si qua tui superest Coridonis cura, redito.

Quid juvat ad Tamisin alienis degere in oris; Ft patrium Fortham & felicia spernere rura? Rura tuis Patribus quondam (eheu) culta, tibique? Ah memini (quanquam est magnus meminisse bonorum

Quae periere dolor) memini cum per juga montis Aërii, lepores mecum sequerere, ferasque, Te patrios saltus, atque haec te flumina, DAPHNI, Hesperidum cultae, atque Arabum praeponere terrae. Quò patriae nunc cessit amor? nunc patria sordet Ipsa tibi, & patriae sordent pia numina Nymphae. Aspice qui••luctus teneant Faunosque, Napaeasque, Aspice, non Faunus pinu praecinctus acutâ Tempora, non montis praerupto in culmine, ut olim, Exercent choreas Nymphae, non vlla voluptas Rura tenet, desunt ecce ipsi gramina terrae, Arboribus frondes, nitidisque en fontibus humor. Pro molli violâ & ferrugineis hyacinthis, Exurgunt spinaeque & dente vrtica maligno, Proque rosâ tribuli foecundaque gramina lappae: DAPHNI redi: laesas tunc tunc revirescere sylvas Cernes: DAPHNI redi, tunc laeto gramine tellus, Et totum effusis ornabit floribus annum. DAPHNI decus campi, pastorum gloria DAPHNI, Si qua tui superest Coridonis cura, redito.

O vtinam haec Zephyrus surdas ad DAPHNIDIS aures Deferat, & tristes edisserat ordine questus; Et referat miseri quae sit Coridonis imago, Atque addat lachrymas & luctisonos singultus: Tunc tibi amor patriae vel lenis pectora, DAPHNI, Moderet, cuperesque tuum Coridona videre. Sed frustra ingemino; haec ferus omnia DAPHNIS in humbrū Transtulit, oblitus Forthae Glottamque perosus, Mille inter casus, & mille pericula vivit: DAPHNI decus campi, pastorum gloria DAPHNI, Si qua tui superest Coridonis cura, redito.

O quoties timui, dum celsâ ex arbore cornix Raucâ voce tonat, dum dirus carmina bubo Ingeminat, ne te, ne te, dulcissime rerum, Infaustum peteret fatis dictantibus omen: Et cum vespertinus obambulat vrsus ovile, Et lupus insidias pecori meditatur, eodem Posse modo fieri metuo, ut tibi retia tendat, Qui tibi tam latos campos, qui serta, pedumque Invidet: ô veros nimiùm justosque timores!

Denique nulla vacat vitae mihi portio curâ, Sive latet Phoebus, seu clarâ lampade terras Illustrat, seseque ostendit & omnia secum. Denique quicquid ago, semper te mente revolvo; Seu potum pastas soleo deducere capras, Seu revocare greges pendentes rupibus altis, Sive arguta novum resonet mihi carmen arundo, Seu feror in sylvas, & saxa sonantia lustro, Auritosque sequor lepores, mihi nulla recedit, Nulla dies sine te, nullumque opus. O mea, DAPHNI, Gloria, si qua mei superest tibi cura, redito! Sunt mihi capreoli bini, queis candida nigrae Vellera depingunt maculae, quas bellula Daphne Daphne, sola meos quae datque facitque furores; Ipsa mihi dedit, & gemino cum munere bina Oscula, nunc istos tibi Gloria nostra reservo: Est mihi Pica loquax; est & mihi dulcis Alauda, Ad numeros cantare perita, & plangere dulci Carmina mille sono, blandissima munera; suntque Omnia qui superant tot dulces munera versus, Quot nunquam medio venient ex aequore fluctus. Hic tibi vel Mopsus, fuscusve legetur Amyntas: Thestylis hic, & flava Lycorias, & mea Daphne, Et Jani furor, & durae constantia Rossae, Pastorumque leges certamina, laetaque amantum Praelia Nympharum, mollesque sub arbore somnos, Omnia quae in viridi tibi cortice scripta reservo. DAPHNI decus campi, pastorum gloria DAPHNI, Si qua tui superest Coridonis cura, redito.

Sic postquam Coridon in longum ducere questus Desiit, oppressit victor pia lumina somnus.

Godefridus Vanderhaghen Middelburgo-zelandus.

DAPHNIS REDIENS.

Lycidas, Moeris, Alexis.

FRonde sub iliceâ fessus recubârat Alexis, Quum coeli medio Sol ferventissimus ardet; Inde pedum & circum calathus, pastoria signa, Inde jacent calami; quos dum conjungere tentat Incoeptum blandâ fallebat voce laborem. Viderat hunc baculo nixus, quem fortè tenebat, Pastor ovum Lycidas, cui vix dum prima decoras Vestibat lanugo genas: non doctior illo Pastorum calamos inflare, aut dicere versus. Fortè etiam insanos illo jam tempore amores Phyllidis, & fastus Hyales referebat iniquos. Ast ubi dilectum vidit sub tegmine Alexin Arboris, incertâ perculsus imagine rerum Obstupuit primùm; dein totâ mente receptus, Nec potis arcano concludere gaudia tanta Pectoris, his puerum compellat Moerida verbis.

Lyc.

Moeri quid hîc dulci modularis arundine carmen? Securus quid laetitiae jam Pana, levesque Cum Faunis Satyros teneat, Dryadesque puellas; Securus nimiùm nobis quòd charus Alexis Arboris heic gratae nuper successerit vmbrae.

Moe.

Non equidem audieram, nec credere talia possem, O Lycida, Thamisis ripas & flumina Alexis DAPHNIDIS aeterno multùm correptus amore, Non haec arva colit: quid enim speraret Alexis Montibus his rediens? DAPHNIN, suagaudia DAPHNIN Non ita deseruit posito malegratus amore.

Ly.

Atqui non oculos veri deludit imago; Ecce ipsum; video calamos, queis saepe solebat Condere, dum cantat formoso DAPHNIDI, soles. Ecquis nam O superùm nobis te reddidit? ô quàm Felix ille fuit! quòd si quis fortè deorum,

Illius haec meritos celebrabit fistula honores. Ecquis Alexi deûm nostris te huc appulit oris? Fare age, jam & cupidas satia sermonibus aures.

AL.

Quin priùs heic pueri frigus captate benignum, Et mecum gelidâ paulùm requiescite in vmbrâ: Vmbrâ Pan pecoris custos, & gaudet Apollo, Vmbra favet Dryadum choreis tenerisque Napaeis, Et Satyris, Bacchisque, & monticolis Sylvanis, Et tibi grata vmbra est multa quum fessa Diana Membra super laeti deponis gramine campi Subter arundineas{que} comas gravidumque papaver.

DAPHNI decus vatum pastorum gloria DAPHNI, Qui patriae dudum nimio succensus amore, Negligis incanasque nives, gelidasque pruinas, Atque Caledoniis erras novus hospes in oris, Ah quàm saepè alto gemitus de pectore duxi, Saepiùs & magnum miseratus DAPHNIDIS ignem, DAPHNI quid insanis, dixi, quo tendis? an ire Perque juvat medias hyemes, frigusque nivale, Vt tibi sic teneras glacies secet aspera plantas? Nota tibi juga sunt ipsas ferientia nubes; Grampius, & celsi subeunt quae sidera Ochelli; Nec tibi jam antiquae, fuerant quae in pectore, vires Ah superant, quum tu sylvas indagine multâ Cingere, quum validos catulos terrere luporum Comminus auderes; properat jam pigra senectus, (O fallar stetque aeternâ tibi lege juventâ) Quos & abesse velim signantur tempora canis. Parce precor; per Pana tibi, Phoebumque, Palem{que} Parce precor; miserere tui; nec sperne rogantem: Mille tibi Thamisis ripas prope fluminis, agnos Servat mille tibi, Bauneïa gramina tondent Quae nunquam vacuae redeunt ad mulctra capellae. Quid Carronis aquas Fortham{que} Taümque requiras? Talia necquicquam DAPHNIS: venatibus apta Nam nemora inquirit, saltusque & lustra ferarum; Me vero comitem DAPHNIS sibi sumpsit, & Humbri Discedens ab aquis pastori talia mandat, Tityre, dum redeo, brevis est via, pasce capellas.

Ly.

Ergo noster amor DAPHNIS sua rura revisit.

O fortunatos colles, felicia rura, DAPHNIDA quae excipient! patriaene ita dulcis imago Ante oculos versans mentem succendit amore? Felices pulchrum visuras DAPHNIDA sylvas, Felices sylvas, & quae pellucida in imo Glarea subsidit, & quae super assilit vnda, Si semel aethereo vos DAPHNIS viderit ore! Felicem Coridona nimis! jam parce querelis Parce tuis, Coridon, lachrymis: sparsasque cicutas Collige; nam rediens fugat omnia tristia DAPHNIS.

AL.

Interea, vobis si blandùm arrisit Apollo, Aut Pan monstravit calamos inslare canoros, Si qua vel è Nymphis docuit cantare beatis, Carmina pauca precor (fugiunt namque otia Musae) DAPHNIDI cantemus: tangunt quo{que} carmina DAPHNIN. Victori precium Taurus, quem munere nobis Ipse dedit, dixitque, tuae haec sint praemia musae. Incipe Moeri prior, Lycida tu deinde sequare.

Moe.

Accipite haec Musae divúm certissima proles, Tuque pater sacrâ praecinctus tempora lauro, Vos Dryades, Satyri, Fauni, & tu maxime DAPHNI; Quondam etenim in nostris numen praesentius agris?

Ly.

Carmina Pierides bene amant, & pulcher Apollo; Carmina amant Dryades, Satyri, Faunique bicornes; Carmina amat DAPHNIS; quid enim non carmina amaret? Ipse canit facienda, facit simul ipse canenda.

Moe.

DAPHNI, cape haec gratum testātia munera Moerin: Ecce tibi nivei concreta coagula lactis, Aureaque in textis nuper mihi mala canistris, Accipe nunc; majora dabit fors qui subit annus

Ly.

Munera, quae minimus magno det DAPHNIDI pastor, Munera quae pastor, solus quum maxima DAPHNIS Munera det multis; sin tangunt munera DAPHNIN, Ecce pedum, & calathum, Lycidam{que} in muneratotum.

Moe.

Quantùm vere novo campis exultat apricis Vir gregis inter oves, quantùm dum jungitur vlno Laetatur vitis, quantùmque vsti imbribus horti, Tantùm, DAPHNI, tuo reditu laetamur in agros.

Ly.

Grata quies longo fessis messoribus aestu; Grataque lux miseris, quos Nox, & cura remordet;

Approperat cupidis grata Hesperus hora maritis; DAPHNI tamen rediens tu gratior omnibus vnus.

Moe.

Heic ver perpetuum, heic sunt purpurei narcissi, Heic violae, dulcique aspirat Amaracus vmbrâ, Heic molles Malvae; sed, nos si, DAPHNI, relinquas Omnia marcebunt, nec erunt sua gramina campis.

Ly.

Fronde nemus, segete & Tellus exultat opima, Flore nitent horti, plenis tumet vua racemis, Montibus his abeas minimo vel tempore, DAPHNI, Non frondes, segetes, flores, nec videris vuas.

Moe.

Creta Jovi magno, sua Mercurio Cyllene; Vulcano Lemnos, Veneri gratissima Cyprus, DAPHNIDI at Edinum; si Edini commoda norint, Vulcanus Lemnon linquet, Venus aurea Cyprum.

Ly.

Bacchus amat Thebas, doctas Tritonia Athenas, Mars Rhodopen, jactat proles Latonia Delon, Edini turres pulcher dum DAPHNIS amabit, Nec Rhodope Edinum, vincet nec candida Delos.

Moe.

Heic mihi nunc facili Zephyristrepit aura susurro, Suadent blanda altos rivorum murmura somnos; Dulcè canit volucris; quod si mihi DAPHNIS adesset Possem ego felicem Divûm contemnere vitam.

Ly.

Nulla placent sine te nobis bona; displicet arbos, Aura nocet, placidos fugio cum murmure rivos; At si aderis jam, DAPHNI, placebit & arboris vmbra, Aura canet, placidi praebebunt otia rivi.

Moe.

Grata Jovi quercus, vitis formosa Lyaeo Myrtus Acidalios incingit fronde capillos; At mihi tu si, DAPHNI, bonus quandoque favebis, Ridebo ingentes sylvas, & frondea dona.

Ly.

Ver lenes Zephyros, segetes ferventior aestas, Poma dat Autumnus, Boreae mala frigora Bruma, Carmina dat Lycidas; si DAPHNIDI forte probentur, Vna mihi innumeris erit hora beatior annis.

Moe.

Piscis in aequoribus, volucris vaga queritur auris, Et fera de sylvis, & latis vertagus agris; DPHNIDIS in gremio requiescunt gaudia nostra: Vnde igitur certam nisi ab hoc sperabo salutem?

Ly.

Vitis in aprico spargit sua brachia colle, Pinus in irriguis surgit formosior hortis,

Ante tuas ego, DAPHNI, fores desertus oberro, Qui potis es laetis Lycidae mala pellere ocellis.

AL.

Sistite venatu: DAPHNIS redit; ecce canum vis Magna praeit, comitumque subit denso agmine turba. Postera ubi orta dies disperget lumina mundo, Nos quo{que} vobiscum in viridi heic cantabimus vmbrâ▪ Nunc satis est: at, carminibus ne praemia desint, Tu taurum, Lycida, niveam cape, Moeri, juvencam.

JOANNES LEOCHAEUS.

GAVDIVM CORI∣donis ob Daphnidis adventum.

IAm medium coeli Phoebus vibra verat axem Compulerat{que} ardore greges ad ovilia fessos; Cùm celso Coridō descendere culmine mōtis Sylvanum, faunos{que} deos, dryadas{que} puellas, Laurigeris circum redimitos tempora sertis, Exercere choros, laetasque per ardua tempe Conspexit festo nova gaudia promere cantu, Et crebro hos geminare sonos▪ O tempora nobis Exoptata diu, multosque petita per annos! DAPHNIS honos campi, pastorum gloria DAPHNIS Invisit patrios longo post tempore fines.

Haec simul ac Coridon viridi prostratus in antro Audiit, attonitus levat impiger obruta curis Membra, reluctantem{que} abstergens pollice somnum Proruit in medias divas, mediumque per agmen Territus his monstris rumpit, suspiriaque imo Laetitiae commixta trahens è pectore, tandem Talibus orsus, ait: DAPHNIS mea cura, meaeque Delitiae, DAPHNIS, quem nocte dieque requiro, DAPHNIS honos campi, pastorum gloria DAPHNIS Viserit an patrios longo post tempore fines?

Pergite Naïades per rura agitare choreas, Dulcisonumque referre melos, vos pergite Panes, Pergite laetanti modulari carmina culmo Sylvani: quis me, quis me, quà tollit ad alta

Grampius astra caput sistet? nemorumque latebras Monstrabit? tibi, DAPHNI, capras ut junctus, & hirtos Per juga montis apros vener, tecumque sub ortum Aurorae, taciti per amica silentia campi, Irriguos amnes, & dulcè fluentis arenas Saxiferas rivi visam, per amoenaque prata Basia blanda canam Daphnes, renovemque furores, Jane, tuos, duraeque adamantina pectora Rossae.

Eia age rumpe moras, Coridon, sylvae{que} sonantis Fortunam tentare juvet: tua gloria DAPHNIS Venit, amorque tuus; florent ecce omnia, gaudet Molle nemus, reparatque comas; mulcentque cicutâ, Dulcisonae prope murmur aquae, quà plurima myrtus Imminet, & ramos extendit opaca cupressus, Tityrus ac Mopsus pecudes; & lentus in vmbra Doridis insanos Damon modulatur amores; Ingeminatque novos cantus Philomela; Deusque Arcadiae baccis Ebuli, minioque decorus Carmina cantat ovans genialia; saevaque Thyrsis Saltantes sequitur Satyros, & pulcher Alexis: DAPHNIS honos campi, pastorum gloria DAPHNIS Invisit patrios longo pòst tempore fines.

O vtinam diuturna sient haec gaudia nobis; Et mecum libeat semper tibi, DAPHNI, paternum Rus, notasque habitare casas, & figere cervos Veloces, pastumque gregem compellere ad vndas: Hîc Hyblaea levi suadebit inire susurro Somnum apis, hîc violis nectet depicta, thymoque DAPHNI serta tibi, & doctus cantabit Amyntas: Hîc poteris mecum totâ requiescere nocte Flore super molli, cùm primùm surgit Eoo Sol rapidos terrere lupos; roseâque sub vmbrâ Sylvicolas Faunos imitari, & Pana canendo: Sic nos, DAPHNI, bea; pastorum gloria, DAPHNI, Si qua mei superest tibi cura, hac sede quiesce.

O Amarylli Deûm gemtrix, Domus inclyta SCOTÛM, Rorantes attolle genas, oculosque madentes; Atque incompositos jam tandem pecte capillos Comtiùs: en tibi DAPHNIS adest, pompâ{que} coruscus Pastorum ingenti Forthae per amoena vireta

Antiquae incedit referens vestigia formae: Laetus in Ortygia qualis mitratus Apollo, Diffusos lauro crines, rubrisque pyropis Involvens, & tela manu radiantia quassans Instaurat choreas; tanto sese arduus infert Ornatus decore, & talis tua gloria DAPHNIS Invisit patrios longo pòst tempore fines.

DAPHNIS adest: te, DAPHNI, canunt humiles{que} myricae Convallesque, nigrum{que} nemus: nunc herba veneni Occidit, en Virgo redit, & Saturnia regna: Nunc & odore vigent dulci colocasia, campus Flore nite, plenisque tumet gravida uva racemis. Dulcè canunt volucres; Eurus, Zephyrusque, Notus{que} Blandiùs adspirant: laetae tibi lilia, DAPHNI Ecce ferunt Nymphae, & flores fragrantis anethi; Textasque adjungunt vernâ de fronde corollas.

Ipse ego capreolos variatâ pelle, patresque, Spemque gregis, nostrae nuper data munera Daphnes, Et picam humanas edoctam reddere voces, Poculaque è viridi fago caelata, perit•• Alcimedontis opus, queis torno insculptus Adonis Est rogus, & Veneris lachrymae Phoebique labores; Queisque magis gaudes longum servata per aevum Carmina donabo: tu, tu Coridonis amorem Ne sperne, & laeti dabimus majora quotannis.

Ite igitur felix hedi pecus, ite capellae; Carpite jam teneras salices; saturaeque süavem Propter aquae rivos salientis inite soporem. Vos quoque pastores, vos rustica numina Fauni, Et tu bella meus Daphne furor, aureâ fronde Tempora vincta, comamque rosis, violisque fluentem, Gaudentes agitate choros, & spargite festis Tellurem foliis; nam campi gloria DAPHNIS Invisit patrios longo pòst tempore fines.

Justinus Arondaeus.

Eximii laudes magni{que} potentia Regis.

VEre novo ut pisces Thetidos penetralia linquunt, Vt lusus rapidi celebrent in fluminis undis Caeruleis, nec non sua gaudia saepe frequentent, Donec ad extremas nativi fluminis aulas Perveniant, quas nulla ciborum dulcia frusta, Nec quaesita quies, nec suavia murmura ripae: Textilia herbarum viridum: aut praesentia mortis Vnquam abolere queant. Tanto genitalis amore, Nativique soli noctuque, diuque feruntur. Haec superant dum illuc oculos animosque recondunt Dulce voluptatum tentamine, dulce viarum Longarum solo solamine, lusibus ipsis, Oblectantur ubique vel escis morte petitis, Tale tuum studium summum, talisque cupido Visendi patriam gratam, gratosque penates: Et populos (Rex magne) tuos, tua pignora grata, Qui patriam ut patrem, quem patrem ut, patria flagrat. Quos neque terra parens populo communis vtrique, Nec mare vicinas gaudens conjungere gentes, Relligiove, suos toties perpessa labores, Nunc purgatatamen, pacataque numine dextro; Hos tu conjungis, Rex praestantissime Regum, Conjunctosque animis stabilique tenore tenebis Pacis, & aeterm contracto foedere vincli. Regna suis dudum vix pervia, pervia reddis Cunctis, quorum animi capiuntur amore videndi. Plus tu igitur praestas solus quàm praestitit olim Britto vetus, Pictus, Romanus, Gothus, Iberque▪ Plus quoque quàm Saxo, & superato Saxone, Cimber, Neuster, Germanus, Gallus, quàm Scotus, & Anglus, Multi & magnanimis cupidi dare jura Britannis. Neve quis hoc mirum ducat, complecteris in te Omnia, quae reliqui poterant praetendere jura.

Ergo jure novi & veteres cecinere Poëtae, Imperio veniente tuo, felicia cuncta Ventura in populos fato meliore Britannos. Temporis hunc modulum Parcae concedite, donec

Scotica tot seclis discreta ac Anglica tellus Officiis, pactis, & legum tramite, Regis Invicti auspiciis animo coalescat: & vndis Quos mare, quos eadem coeli positura, solique Copulat, bos populum Concordia nectat in vnum.

Ioannes Durwardus.

Phoebus & Kinalochus colloquuntur. KINALOCHUS

PHoebe pater succurre pius, facilis{que}, volenti Magnanimum Aoniis concelebrare modis; Cui mundi sator indomitis dare jura Britā∣nis Et dedit invictâ sceptra tenere manu:

Phoe.

Tune vnquam meritâ celebrabis laude Monarcham Terrenique feres nomen in astra Dei, Quem decor, auratis ambit quem gloria pennis, Quem tremit, & cujus nomen adorat humus?

Kin.

Sarcina magna, meis humeris minus apta: favoris Audacem faciet vel levis aura tui.

Phoe.

Num Phaëtontaeus furor, aut fanaticus ardor, Praecipitem in furias certaque fata ruit? Principe digna tuo non pangere carmina posses, Robora si nostris viribus aucta forent.

Kin.

Ergone magnanimi reticebo encomia REGIS, Nec dabitur laudes concelebrare tuas, O Patriae Pater, & mundi rarissime Phoenix, Praesidium regni, spes columenque tui? Extera qui uutu, qui propria regna sagaci Consilio, summa cum pietate regis. Gallia nuper erat civilibus obruta bellis, Nunc duce te, accepto munere pacis, ovat; Et quòd Belga ferox, & quòd truculentus Iberus Pacificè vivant, muneris omne tui est. Quòd Suedo pax cum Cimbris, cum Saxone Iberis, Germanisque viget, muneris omne tui est. Anglus amat Scotos, Scotis charissimus Anglus, Hibernisque simul, munere, Sexte, tuo. Vt triplices animos regeres in pace, videris Tu regno triplici coelitus esse datus

David Kinalochus.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 NOMINE ANDRE∣ANAE ACADEMIAE.

AD REGEM 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

MAgnificas Solis Phaëton cum venit ad aedes Cultam vbi materiam nobile vicit opus; Constitit attonitus: nec enim propiora fere bat Lumina magnanimi fulgura clara dei; Dum Phoebus radios circum caput omne micantes Deponens, natum jussit adesse suum. Summe Parens Patriae sic nos insignibus arces Imperii, & clari fascibus ingenii. Pallemus, celebrem veluti dicturus ad aram, Aut colubrum nudo qui pede pressit humi. Terrarum vastique maris Rex arbiter, aevi Gloria, inaccessi maxima cura Dei, Pone apicem radiosque tuos, admitte Camoenas Pulsantes sacras (Numina nostra) fores. Quisquilias tricasque leves facili cape vultu, Et dignum imperio pone supercilium. Quòd si non recipis meritis nisi congrua, nemo AEquabit laudes, Rex generose, tuas: Non qui Smyrnaeo descripsit Pergama plectro, Et cecinit Graiâ non imitanda tubâ: Non si Calliope, non si producat Apollo Orphea Bistonium laurigerumque Linum. Adscita ingenitam non augent lumina lucem, Nec tua carminibus crescere fama potest. Laus tua conspicuae scandens super aurea famae Culmina, non jam quò progrediatur habet. Tu tua mansuris solus committere chartis Gesta vales, nobis est voluisse satis.

DE REGE SERENISSIMO MENSE Maio ad natale solum redeunte Gratulatio, iterumque abeunte, Lachrymae.

QVid fratres scandis geminos, Sol auree, quorum Luctâ unus, volucri nobilis alter equo? Stella Stuarta duos alterna luce micantes Vincit, & innumeri sideris instar adest. Hinc puri sine faece dies, hinc mitis ••ois Lucidiùs solito Cynthius exit aquis: Hinc frondent sylvae, turgent & in arbore gemmae, Hinc vdâ emergit primula messis humo: In pratis agnique leves, hoedique petulci Luxuriant, quot non viderat antè Pales: Annonae veteris pleno bona copia cornu, Atque hornae Cereris spes alit agricolas. Et volupe est Musis laetas agitare choraeas, Et viridi sacram cingere fronde comam; Et festum celebrare diem; REX namque Camoenas Respicit, & tristes solus egere vetat. Colludunt Charites Musis, Aglaia, Thalia, Euphrosyne roseis innuba virgo genis. Exultat Phoebus, Pallasque intacta triumphat, Et saltat nudo Suada, Venusque pede. Aurea jurares coelo demissa corusco Tempora, Falciferi secla beata Senis. Non has delicias, non hunc tibi, Maie, leporem Conciliat nato Maia superba suo: Principis adventus, praesens & numen, & ampla Majestas Maio commoda tanta parit, At cùm subducet sese haec lux candida, flebis SCOTIA, & ingratas experiere vices: Heu qualis rerum facies! fugitiua queremur Gaudia praecipiti lubrica stare loco. Gramina marcebunt, languebit in arbore cortex, Depositum discet fallere terra ferax. Non salient tenerae per prata & saxa Napaeae, Moerebunt vitreae sicca fluenta deae.

Et licet obscuro pellantur nubila coelo, Ex populi lachrymis largior imber erit. Cynthius informi vultum ferrugine tectus, Orbatus magna parte decoris erit. Vt Phaëtonteae tristis post fata ruinae Per coelum fractis abnuit ire rotis, Cimmeriae vobis tenebrae fidissima Scoti Pectora,; cum aversis Rex pius ibit equis. Phoebe mane, lux alma mane, mora libera si sit, Praesidium populi deliciumque tui. Aut quoniam gaudent coelestia corpora motu, Et nequeunt vno sidera stare loco; Saltem cum Zephyris anno vertente revise, Cum veniet blandi nuncia veris avis. Te licet Hispanus Regem sibi poscat, & Indus, Scotorum semper pectore clausus eris. Te sine languemus victi moerore, remotis Vt Phoebi radiis squalida torpet humus.

Dignum laude virum musa vetat mori.

INsita sunt cunctis divinae semina mentis, Quantum non illis corpora tarda nocent. Hinc virtutis amor, pulchrique innata cupido Omnibus, et magnum gloria calcar habet. Divorum genus Heroes, & nomina regis Magna, fere magnis aequiparanda diis Prae reliquis ardent & famae, & laudis amore, Et cupiunt dulci carmine facta cani. Magnus Alexander parvam gemibundus ad vrnam Dum stat, felicem praedicat AEaciden; Quippe cui laudum praeco sublimis Homerus Contigit Aonii lux & origo chori. Ennius arte carens Calabris è montibus ortus Scipiadae thalamo proximus & tumulo. Dicuntur bello partas sacrasse coronas, Et Musis veteres thure litasse duces: Et meritò quid enim Musis est dulcius? aut quid Indole Regali dignius esse queat? Et tibi non durum circum praecordia ferrum, Nec riget in fibris saxea vena tuis.

Mite sed ingenium, molle & tractabile pectus, Et tanto imperio congruus oris honos. Facta adamantaeis incidi digna tabellis, Sola Sophoclaeo facta canenda stylo. Ergo fave titulis, famamque extende benignam, Invidisse tuis ne videare bonis. Flagitat hoc haeres, divini seminis heros: Qui crescat riguis vt solet alnus aquis. Hoc Patria exposcit genibus minor, & sibi semper Plaudit, quòd patriae contigit esse tuae. Munera, quae natura potens, & numen, & astra Singula dispensant omnibus, vnus habes. Haec tamen in tenues vanescent protinus auras, Ni sint artifici perpetuata manu. Non hoc marmor, ebur, non aera Ephyreia praestant, Hoc dare Mnemosynes filia sola potest. Atria praecelsis vel coelo aequanda columnis, Tectaque de pario marmore, regis opus, Dives gaza, Arabum gemmae, pretiosa supellex Externae tantum symbola sortis erunt: In tabula Zeuxis, ducet Leusippus in aere, Quae fuerit vultus gratia, frontis honos; At non eximias dotes, radiantia mentis Lumina, & antiquis aemula facta diis. Hoc tibi praestabunt docti, doctissime, vates Quorum operâ, magnà parte superstes eris. Praeterea rebus properant sua fata caducis, Longaque consumit maxima quaeque dies. Vastae pyramidum moles, Babylonis & alti Moenia, sunt nomen praeter inane nihil. Carmina contemnunt ferrumque, imbresque, Iovemque, Tempus in illa nihil juris habere potest. AEdituis sacris, & vatibus addere calcar Ne pigeat, Thyrso pectora tange tuo; Vt studio majore petant Helicona, tuisque Noctes atque dies laudibus invigilent. Et vos, ô vates, famam si quaeritis, haec sit Materies Musis, ingeniisque seges. Interea has inter lauros, hederasque, myricas Serpere, me inque tuis vatibus esse jube.

AD REGEM ut qui Musis otia praestitit, etiam pauperiem levet.

NOn vocem intendit liquidis olor albus in vndis, Ni spiret Zephyriblandior aura vagi. Dum{que} errat picto sonipes securus in arvo Suscitat auditâ membra animos{que} tubâ. Ampla licet merces virtus sibi, calcar acutum Spes lucri, & castae buccina laudis habet. Nos, si grata tui circumsonet aura favoris, Pangemus Clario carmina grata deo. Non opus est rigido nobis accingier ense, Mittere nec validâ spicula lenta manu. Auspiciis Rex summe tuis sunt carmina curae, Aonias recreant otia tuta deas. Non nunc ancipitis rabies horrenda duelli, Non pedes armatus, non metuendus eques. Iamque diu populi discordia corda Britanni Iunxisti, aeternae copulâ amicitiae. Sed firmum nihil est & ab omni parte beatum; Vnus adhuc superest hostis, & arma capit. Pauperies malesuada, sacris infesta Camoenis: Et grave quòd nimio pondere mergit onus. Non gravior vasto moles imposta Typhaeo: Sub tanto gemeret fasce stupendus Atlas: Huic non certaret diram qui contudit Hydram Alcides, quamvis dictus 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉: Fortior Alcide, magno quoque major Achille, Huc ades, inque hostem suggere tela gravem. Nec sequere Augustum, quamvis potes, haud dedit au∣rum Pensavit doctis carmina carminibus Aurea sed par est nostrum dare munera Regem, Secula qui nobis aurea restituit.

Desiderium Patriae.

DVm parat ad patriam reditum Laertius heros Adversis rerum pene sepultus aquis, Transmittit plenis torrentia flumina ripis, Et superat rupes aêreasque nives Sirenum voces, Acheloia monstra, sorores, Leucosiam, Lygiam, Parthenopenque fugit.

Scylla rapax visa est, visa implacata Charibdis, Demerguntque Ithacas impia saxa rates. Visus & aetnaeo Siculus Polyphemus in antro, Quem madidum multo perdidit ille mero. Nobilis inde Lami veterem delatus in vrbem, Antiphatae vidit regna cruenta feri. Naufraga Campanae legit quoque littora terrae, Dives vbi Circe filia Solis erat: Sed non cum sociis, infamia pocula, stultis Hausit, Acidaliae toxica grata deae: Restabat fatis aliquid, speciosa Calypso Visenda Ogygii gloria prima soli. Fecit delicias, vsa est mille artibus, ampli Non animum vertit consiliumque viri. Adversos quoties causata est anxia ventos, Et variâ longas nexuit arte moras. Ah quoties dixit, quae te dementia caepit, Qui praefers cultis aspera saxa locis? Quae neque sunt planis spatiis porrecta, nec herbae Prodiga; non Bacchus, non ibi flava Ceres. Objecit populosque rudes, humilesque penates, Penelopenque ream rusticitatis agit? Addidit & dulcem vitae immortalis honorem, Et saepe immensas jactat & auget opes. Ille velut surdâ prudens avertitur aure, Vt saxum tumidi quod ferit vnda sali. Qui solitus fumum, & patriae laudare favillam, Et laetâ patrios fronte videre focos. O qui cordato magis es cordatus Vlysse, Armipotens, divis proxime, cura deûm, Ter quater est Phoebus sua per vestigia lapsus, Perque polum celeres saepius egit equos Ex quo longinquas vltro invitatus ad oras, Caepisti imperii fraena tenere novi; Non tamen innatum patriae sedavit amorem (Quae saepe imminuit maxima) longa dies: Non alios ritus, alosve ediscere mores, Non facit insolito fundere verba sono. Sed dicas Anglâ quidnam speciosius aulâ, Hic Thamesis decus est vrbis, & orbis amor.

Persarum Siculaeque dapes, & lauta supellex, Tectaque Niliacis aemula penè Pharis. Sed quoties studia antiqua, antiquique penates, Et subiere animum gaudia prisca tuum, Dilectae patriae toties occurrit imago, Et toties curis tortus es usque novis. Cuncta suos repetunt ortus, nemora alta volucres, Salmones nitidi flumina, lustra ferae. Omnia si nobis adsint, tamen omnia desunt, Si miseris noto non licet ore frui, Purpuream trabeam, & sacram spectare tiaram, Libare & manibus basia mille sacris.

Doctrina Principis ornamentum.

CAsta Minerva truces ensem distringit in hostes, Torquet & intrepidâ Martia tela manu. Nocturnis eadem solet impallescere chartis, Saepe solet pluteum caedere, saepe caput. Sic scandit Princeps solium spectabilis altum, Imperio clarus, clarior ingenio. Quàm benè conveniunt, & in vno pectore sidunt Imperii fasces, ingeniique faces.

AD POTENTISSIMVM INVICTIS∣SIMVMQVE MAGNAE BRITANNIAE FR. & HIB. &c. Monarcham Panegyricus.

PHoebe vices anni varias qui praepete cursu Dividis, aethereis flammantia lumina templis Conde: ortaest novalux major, jam{que} aemula tellus, Iam solem est enixa suum, qui luce jacentes Axe sub Arctoo terras illustrat, & omnem Conspicuae lucis radios diffundit in orbem. Martia qui populi, sed Marte invicta, Britanni Pectora substrictis flectit rationis habenis; Qui quanquam emineat titulis insignis avitis, Magnis major avis, sena & centena priorum Stemmataque, & regum titulos ipse ornat, & auget Mole novâ, Tribulumque Rosae, Pardum{que} Leoni Vnit, & ut stabili concordent foedere, raucae Iunxit fila Lyrae, qualem vel Thracius Orpheus

Sumpsit, vbi rapidas voluit compescere tigres, Vel qualem Amphion, Dircaeae conditor arcis, Quem perhibent numeris lapides animasse canoris. Quodque magis stupeas, non vnquam contigit vlli Talis bonos, tanto procerum plebisque favore; Felix vnanimis quem publica gratia votis Flagitat, & cujus regni primordia, fausto Omine, subsequitur nostri concordia mundi. O fortunatos populos! felicia regna, Tam miti subjecta jugo! que poplite flexo Tam molle imperium agnoscunt: non effera saevi Hispani rabies, non Turcae effroena potestas, Qui totum sumptis orbem circumtonat armis, Compellet veteres sedem mutare Britannos, Aut alio profugos secum asportare penates. Praesidium, arx, columen, statio, tutamen, asylum Rex erit, & saevum clypeus porrectus in hostem: Quem non frangit hebes somnus; nec inertia, Siren Improba, nec patitur luxu tabescere corpus; Indomitis sed gaudet equis, durisque lupatis Temperat, in patulo seu vult decurrere campo, Seu sinuare fugam & gyros in mille ferocem Flectere cornipedem Chiron victorque chimerae Bellerophon; victis Pollux quoque cedet habenis. ••enatu invigilat, modò tendens obvia cervis Retia, vel captus praedae melioris amore Fulmineos invadit apros, rigidosque per armos Arma quatit, certâ defigens vulnera sede. Mundi oculus, lucisque deus miseratus iniquam Scotigenúm sortem, crassis adoperta tenebris Pectora, & aversas a lucis origine mentes Vidit, & indoluit, coeloqne emifit ab alto Te radiosque, JACOBE, tuos; queis omnia cedant Sidera; non Helice nautis bene nota Pelasgis, Praevia nec dubiis par est Cynosura carinis: Postquam alluxisti, Scotis nox atra recessit Protinus, & densae fugiunt caliginis vmbrae.

Namque prius (meminisse piget) gens nostra colebat Degeneres luteosque deos, simulachraque vanis Ficta modis vitae sensusque expertia, fuco

Perlita, & in stygiis insomnia nata tabernis: Sed simul invicti fax illibata Stuarti Emicat, humani pereunt figmenta cerebri; Ad vivum verumque Deum libamina purae Mentis, & incoctum generoso pectus honesto Deferimus, spretâ Latiae Meretricis acerrâ. Legibus, exemplo, vitâque accendit in oris Omnibus ardentem verae pietatis amorem. Iustitiae vindex legumque minacia molli Numine vincla levat, mitis clementia summi Temperat examen juris; pax aurea dotat, Ditat & invictos illo regnante Britannos. Armorum pacisque bonaelicet arbiter, armis Otia, pacalem Lauro praeponit olivam: Scuta situ marcent, scabrâ rubigine tela Squalent, in curvum gladius constatur aratrum.

Sed quid ego Icariis demens super aethera pennis Vectus, & infido positurus nomina ponto, Innumeros laudum titulos, & pondera rerum Ingenio majora rudi comprendere coner? Quis Cereris spicas, Bacchi numeravit & vvas? Plurimaque in laetis nascentia gramina pratis? Irrigat aut quoties sitientes optimus agros Iuppiter, & laeto descendit plurimus imbri, Quisnam deciduae guttas percensuit vndae? O si Meonium ferrent haec ferrea vatem Secula! non iram caneret florente Thaliâ Militis indomitam, longisque erroribus actum AEoliden, tu nectareis longê potiorem Sufficeres numeris segetem genioque Poêtae. O vtinam in terris lampas STUARTA perrennet, Scotigeni Solemque soli non ullus Horizon Terminet, occiduas serò declinet in oras: Scotia ter felix tanto se jactet alumno; Scotia ter felix tanto gratare patrono; Deliciae rarumque decus tibi contigit aevi, Omnibus opponas vnum, quos Graecia mendax Vendicat, aut crebris Roma imperiosa triumphis.

Henricus Danskinus Philol. Profes.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

THESES THEOLOGICAE. DE POTESTATE PRINCIPIS. QUAS Ad IV. Idus Iulii Andreapoli Coram REGE illustrissimo Praeside Roberto Hovaeo S. S. Theologiae Doctore Propugnavit David Lyndesius S. S. Theologiae D.

1

QUEMADMODUM divina providentia res omnes alias non communi tantum procuratione, sed suis etiam certis quibusdam legibus naturae cuique pe∣nitus infixis, sustentat regit & tuetur: sic conser∣vando generi humano, aptum & convenientem ordinem constituit, quo tum Religio & pietas in DEUM: tum inter homines societas continetur.

2

Hujus ordinis ministri custodes & conservatores sunt, Impe∣ratores, Reges, Principes, 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 qui virtute po∣testatis, et Imperii auctoritate, non modo tranquillam et quie∣tam vitam praestare suis subditis tenentur: sed prudenter etiam cave∣re ne vitam hanc in hara transigant porci velut Epicuri; verum ut in honestate & omni pietate degant, ut decet homines qui divinae ra∣tionis, & immortalitatis sunt participes.

3

Honestas seu 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉; est non tantum sua cuique congrua, & vir∣tuti consentanea vivendi ratio: sed humanae etiam societatis & cōmunitatis hominum inter se apta convenientia & gravis condecentia.

4

Societatem hanc conciliat natura, primum maris & foeminae con∣jugio, unde propagatio generis humani; deinde rationis & oratio∣nis vsu, vnde nata inter homines commercia, scientiae & artes omnes, tum liberales tum mechanicae, quibus tanquam adamantims catenae ve∣re aureae cujusdā annulis, homines cum hominibus arctissime colligantur.

5

Harum rerum etsi nec inventio, nec traditio, nec exercitium ad Magistratum pertinent: sed ad eas homines partim facti sunt et nati, partim singulari quadam & divina gratia imbuti, partim a sa∣pientibus & peritis artificibus instructi: de illarum tamen usu ad Reip. vtilitatem, & ad praeclaram illam communitatis humanae 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 con∣servandam leges condere, adjus imperij et magistratus potestatem spectat.

6

Pietatis & Religionis (cujus vinculo homines cum DEO & inter se firmissime devinciuntur) instituendae & praescribendae auctori∣tas, ejusque omnis administrandae ratio, & ministrorum ordinatio, di∣vina prorsus & coelestis est, & ad CHRISTI Domini super domo DEI, imperium & potestatem solum pertinet.

7

DE Pietate tamen & Religione á DEO tradita, stabilienda & con∣servanda: collapsa restauranda: corrupta perpurganda & de mi∣nistris ejus alendis, protegendis, & sicubi enormes sunt in ordinem e∣tiam cogendis: denique de omnibus 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 in divino cultu peragendis: leges constituere & judicia exercere Reges & Magistra∣tus possunt & ex officio tenentur: ut omnia ad DEI gloriam & popu∣li salutem referantur.

8

VErum in his omnibus gerendis divinam voluntatem certo explo∣ratan habere: ad eamque leges de Religione, & legum execu∣tiones & actiones suas omnes dirigere & formare debent.

9

ETsi ad haec omnia praestanda circa Pietatem & Religionem, Re∣ges et Magistratus ethnici potestatem olim habuerunt, & etiam nunc habent: hanc tamen divinae volūtatis certa cognitione destituti exercere ri∣te non poterant, nec temere debebant, ideoque arbitratu suo nunquam ea vsi sunt, sine Sacrilegio, Idololatria, & detestanda superstitione.

10

CHristianis Magistratibus Christianismus juris novi nihil tri∣buit, hujus tamen benesicio potestatis ejus, quam jure obtinent, vsum legitimum & exercitium circa divinum cultum habent, aut ha∣bere saltem possunt & debent, quatenus scilicet per Evangelium ejus{que} ministerium voluntatem DEI in omnibus quae ad Religionem spectant plene planeque patefactam habent.

11

AD potestatis hujus exercitium legitimum non solum pertinet, jurisdictionem illam & disciplinam, quam in Ecclesia Christus instituit in suo nomine, per Ministros suos exercendam; auctoritate legum & imperii confirmare, stabilire & munire. verum praeterea ad doctrinae puritatem, Ecclesiae sanctitatem & salutem, honorem DEI & gloriam tuendam contra flagitia, hereses, & scandala: ad ejusdem po∣testatis vsum spectat, leges ferre, quibus temporales quoque poenae de∣cernantur, Iudicia constituantur, & Iudices ad causas has idonei prae∣fi••iantur qui Magistratuum ipsorum nomine jus dicant.

12

EX his manifestum est causas & personas omnes Christianis Ma∣gistratibus, vel ut gubernatoribus; vel vt Iudicibus subiectas esse vt gubernatoribus, quatenus sacra de his Iudicia quae in Christi nomine procedunt, auctoritate Magistratuum Christianorum (quorum tu∣telae sunt commissa) confirmantur, stabiliuntur & muniuntur: ut Iudi∣cibus vero quatenus super eisdem caussis & personis Magistratuum ipsorum nomine Iudicia ab ipsis constituta, per Ministros suos exercentur.

13

HInc patet etiam, quod Christianus Magistratus potestatem ha∣beat in sua ditione Ecclesiastica concilia indicendi, cogendi, & in eis praesidendi; non ut Episcopus & Iudex internorum: Christus enim in cujus nomine habentur haec comitia Iudex internorum solus est; nec ut vicarius aut minister aliquis ad hoc a Christo delegatus et subordinatus: sed ut summus gubernator amundi maximo gubernatore DEO ad digni∣tatis amplioris longe & augustioris fastigium evectus, quam est ministe∣rium ecclesiasticum aut quodcun{que} munus pastorale, ad ordinis illius sci∣licet divinae providentiae conservationem, qui tum humanam 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 ad societatis humanae 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 tum divinam etiam ad pietatem pertinentem, ambitu suo comprehendit.

14

Denique corruptam Religionem perpur gare, collapsam restaura∣re, postquam divinam voluntatem plene compertam habet; aut per Ecclesiastica comitia ad hoc legitime coacta, ad exemplum Constan∣tini; aut per regni vniversi comitia ad exemplum Iosiae; aut, si propter temporum corruptelam tum in Ecclesia, tum in Republ. praevalentem, ut in regno Israelis post Achabi tempora, & in papismo nostris his tem∣poribus per ordinaria haec media nihil profecerit; tum Christianus Ma∣gistratus armata vi cultum Idololatricum & superstitiosum delere fun∣ditus & extirpare, & verum restaurare potest, & debet, ad exemplum Ierubbaelis, Iehu, & Iosiae.

15

ETsi Christianus Magistratus tum beneficiorum in Baptismo per∣ceptorum ratione; tum fidei & obedientiae christianae solemni sti∣pulatione, in omnibus ad pietatem pertinentibus, spirituali regno Christi, ejusque ministerio subjectus sit: potestas tamen ejus haud subordinata est huic Christi regno, aut ministerio regni hujus qualicunque, aut mi∣nistris quibuscunque.

16

NAm qui subordinatam habet potestatem minister est superioris potestatis cui subordinatur: Christianus autem magistratus quâ Rex & Imperator est imperii terreni, vel regni quod est ex hoc mun∣do, minister eius regni nequit esse, quod ex hoc mundo non est, regni scilicet spiritualis Christi, cujus omne ministerium est spirituale: Ita{que} Christianus Magistratus quâ christianus, vnus est de grege; qua ma∣gistratus, gubernator gregis.

17

QUod autem attinet ad jusjurandum quo se obstringunt quidam Magistratus, cum regnum ineunt, ad Religionem Christianam defendendam & ad obedientiam & fidelitatem Papae & ecclesiae praestan dam, id per partes est considerandum.

18

PRimum, Religionem conservare & tueri quâ Magistratus sunt a DEO constituti; deinde quâ sunt christiani, Ecclesiae parere de∣bent. pars reliqua ad Papam pertinens agnoscit Papae, supra omnem appellatum Deum aut Augustum, exaltationem: adhanc ideo praestan∣dam non obligantur, sed ad seriam resipiscentiam, propter jusiurandum in DEUM impium, & ipsis ignominiosum, quibus Deus hoc 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 vel venerationem tribuit, vt Dij & filii excelsi vocarentur.

19

DEnique, si magistratus à Religione christiana defecerit & fidem abnegaverit, tum regni Christi privilegiis & beneficiis privatur omnibus. Imperium tamen, & potestatem non amittit, quae nec ab illo auferre, nec in alium transferre quisquam potest, nec subditos a debita obedientia & subiectionis nexu solvere.

20

Hic tamen admonendi sunt apostatae, quod Christus duplex habet regnum, vnum acquisitum obedientiae & mortis merito, quod regnum gratiae & spirituale a nobis supra nominatur. Alterum ipsi com municatum a patre ante secula, quod reg num est potentiae & providen∣tiae communis, in cuius etiam communionem post resurrectionem ascita Jam humanitate, Christus jure Rex est Regum & Dominus Domi∣nantium, omnemque sibi potestatem subordinatam habet & subjectam.

NUnc ergo REGES animadvertite, crudimini Judices terrae, colite Jehovam cum reverentia, & exultate cum tremore: osculamini filium, ut non irascatur, & pereatis in via, si exarserit vel minimùm ira ejus, Beati omnes qui se recipiunt ad eum.

Ubi praefatus esset disputationis Praeses, D Hovaeus; sic respondens Theses suas explicavit.

VT in futura 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 de Potestate Principis pleni∣or & evidentior sit status controversiae, tria sunt confideranda. Primum, quis sit finis politicae po testatis, & quae res circa quas versatur: Secun∣dum, quonam modo & qua ratione in rebus his versari debeat: Postremum numquid haec potestas summa sit & absoluta, an alteri subordinata. Quod ad pri∣mum attinet, pacem & bonum temporale tantùm finem esse po∣liticae potestatis contendunt adversarii; atque hoc nituntur funda∣mento argumenta penè omnia, quibus potestatem hanc sūmam & absolutam Principis impugnant. Ad hoc igitur tollendum, quo semel everso, labefactata simul omnia adversariorum firmamen∣ta corruunt; Nos fi••em Principi propositum non esse pacem tan túm & temporale bonum, sed spirituale & aeternum, argumentis necessariis, & rationibus firmissimis, paucis tamen & brevibus, e∣vincere conabimur. Etenim nec hominem creavit DEUS, nec per naturam homines consociavit, ut in pace tantum degerent; & vi∣tae hujus bonis fruerentur: verum, ut vitae hujus commodis tan∣quam subsidiis necessariis ad bene beatèque vivendum vterentur: est autem bene & beatè vivere, non in otio & voluptatibus vitā

transigere, quae detestanda Epicuri est sententia â sanis omnibus explosa: sed bene & beatè vivere est in pietate & honestate degere, quae vitae huius summa est felicitas, & certa ad futuram & aeternā via. In hac sententia Philosophus cum Remp. definit, 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 communitatem similium, vitae quoad eius potest fieri optimae gratia consociatam, statim subjicit 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 est autem felicitas vitae status optimus, 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 haec autem est virtutis actio et vsus per∣fectus. Sic Aristoteles vitam optimam, quam felicitatem vocat, & in virtutis actione & perfecto vsu ponit, finem Reip. existimat: Cum hic ergo finis sit & cu••usque hominis à DEO conditi, & hu∣manae etiam societatis quod corpus est politicum, idem erit finis Principis, qui caput est politicum, siquidem corporis & capitis idem extremus finis sit habendus. Confirmat hoc sanctus Aposto∣lus cum magistratus in eminentia constitutos scribit in hunc finem, ut vitam quietam & tranquillam in omni pietate & honestate de∣gamus; ex quibus patet pacem & quietem non esse finem Prin∣cipis extremum; sed Reip. totius & singulorum civium piam & honestam vitam. Quemadmo dum humani corporis finis non est sanitas & firma constitutio, sed animae imperio obtemperare & vitae munia obire, quod quia sine viribus praestari nequit, curare debet quisque suam valetudinem, nec tamen vivunt homines ut valeant, sed rationem habent valetudinis ut vivant: sic pax & quies non est extremus finis Principis, sed civium felicitas & sum∣mum bonum; quod quia Princeps assequi non potest sine pacis subsidio, in hoc elaborat ut illud efficiat. Quis Sodomae & Gomor∣hae regulos existimat officio probe defunctos, cum pace suos sub∣ditos & vitae hujus commodis beassent omnibus, interim illis ven∣tri deditis, otio torpescere & foedis voluptatibus diffluere permiserūt.

Sic ergo fine politicae potestatis non in temporali bono tantùm, sed in vera & aeterna etiam felicitate constituto. Circa res omnes quae ad finem hunc perducunt versari Principem necesse est: & sunt illae non humanae tantum, sed etiam aeternae. Bonum tempo∣rale etsi rerum humanarum subsidio possit obtineri; at non aeter∣num sine ope rerum divinarum quas Religio complectitur. Hoc Divini illi Reges cognoverunt David, Salomon, Ezekias, Josias, qui in constituenda & tuenda vera Religione tanto studio, tanta diligentiâ, tantum operae & laboris posuerunt. Aristoteles politi∣corum 7^o. cap. 8^o. sex bene constitutae Reip. partes enumerat: Agricolas ad victum: Artifices ad vitae cultum: Milites ad praesi∣dium:

Mercatores ad opes: 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 quintam sed principem rerum divinarum pro∣curationem quod Sacerdotium apellant: Postremam Judices. Has partes omnes adeo necessarias censet Philosophus, ut sine harum aliqua, 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 neget esse Remp quid igitur si desit ea pars, quam etsi quintam ordine recenset; dignitate tamen principem agnoscit, cultus divinus & Religio? hanc ergo curae Principis eximere, est mancam & mutilam Remp. efficere; Cives optima felicitatis suae parte privare: ipsos autem Principes qui Dii, & filii Excelsi no∣minantur, a divinis & paternis rebus arcere, quos DEUS promi∣sit Ecclesiae nutricios, hos ab Ecclesiae tutela & cura removere. Ut igitur quae dicta sunt in pauca contraham, DEUS qui perfectissi∣mae inter res humanas creaturae homini, finem perfectissimum prae∣stituit beatitudinem, & ut ad finem hunc illum perduceret, ordi∣nem quoque perfectissimum constituit & suis partibus omnibus absolutum, inter quas princeps est Religio. Idem ad hujus ordinis perfectissimi conservationem potestatem quoque perfectissimam instituit, quae hujus ordinis non partes alias omissis aliis curaret, & quae in reliquis elaboraret, summam autem & praecipuam par∣tem negligeret; verum quae in hac conservanda & tuenda ner∣vos omnes intenderet, vires expromeret, curam & cogitationem omnem collocaret. Ita{que} Principi nil carius, nihil antiquius, nec quicquam debet esse priùs; pura, sancta, & verenda Divini cultus procuratione.

Hactenus de fine politicae potestatis & rebus circa quas versatur. Nunc quo modo & qua ratione in his versari debeat, paucis per∣stringam. Neque rerum divinarum neque humanarum inventrix aut effectrix est potestas haec, sed effectas & inventas a DEO & natura accipit, hominem inquit Philosophus non efficit sed utitur politica disciplina. Sic nec artes nec scientias, nec res alias quae ad humanam pertinent societatem, & multo minus quae ad Religio∣nem efficit aut exercet politicus Magistratus: verum illis impe∣rat, quorum operâ haec fiunt & prudentiâ geruntur. Horum ita{que} labore & industriâ Remp. beatam & florentem facit, hi sunt 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉. Princeps 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, hi effectores operum, Princeps horum gu∣bernator & director vel 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

Talis erat Dido, talem se laetaferebat, Per medios instans operi regnisque futuris, Iura dabat legesque viris, operumque laborem Partibus aequabat justis aut sorte trahebat.

Principis est non ad opus manum extendere, sed mentem in∣tendere, non manum admovere, sed animum advertere; praescri∣bere, monere, instare, vrgere, poenas interdum irrogare. Sic dum omnes & singuli imperio obsequentes muneribus obeundis, offi∣ciis praestandis & operibus incumbunt suis, ingens illud pietatis & honestatis opus procedit, & ad finem Principi propositum, regni totius & singulorum civium summum illud bonum tandem per∣ducitur; quo tum Creatoris gloria, tum creaturae salus continetur. Quamobrem rerum omnium cognitione quàm perfectissimè in∣structum oportet esse Principem, & adhibere in consilium viros prudentes & expertos & omnium rerum peritos. Jdeoque inter Principes, 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 Ille quidem optimus est qui sibi ipsi per omnia sapit: 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, rursus & ille bonus est qui bene monenti paruerit. Quo magis no∣bis sunt habendae immortali Deo immortales gratiae, qui non So∣lonem, non Licurgum, sed Davidem alterum & Salomonem (& quod fidenter dixerim) mundi gubernatoris maximi veram so∣bolem & incrementum magnum, spiritu verè Regio afflatum, spiritu sapientiae & consilii, spiritu timoris & cognitionis DEI, Re∣gem nobis praeposuit 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 medium quem caetera tur∣ba Regum habet atque humeris extantem suspicit altis. Verum ut inter partes ordinis politici primas obtinet Religio, sic in politico Magistratu imprimis rerum divinarum sūma cognitio requiritur. Improba est temeritas, in quibusvis rebus, in sacris autem & divinis impia & flagitiosa. Religio a graecis 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 dicitur, quia dextrè & attentè capiendae & tractandae sunt res sacrae, omnia in divino ••ul∣tu ad divinae voluntatis normam, & non ad hominis arbitrium & placitum humanae sapientiae gerenda sunt. Moses omnia ad Ty∣pum in monte sibi commonstratum formavit. 1 Chron. cap. 28. David Salomoni filio Sacerdotum & Levitarum distributiones, structuram Templi omnem, instrumentorum vasorum & rerum omnium ad illud pertinentium scribitur tradidisse: haec autem om∣nia per spiritum informata & quasi de scripto accepisse e manu Jehovae qui instruxit illum. 2. Ch. cap. vndetricesimo Ezekias di∣citur restituisse Levitas in domo DEI cum cymbalis cum citharis cum nabliis ex praescripto Davidis & Gadis regii videntis & Na∣thanis Prophetae, quia a Jehova praeceptum illud erat per Prophe∣tas ejus. Josias librum Legis recens repertum populo recitandum & diligenter perlegendum curavit & ad praescriptum ejus cultum DEI constituit. Artaxerxes Esdra authore & suasore edictum illud

verè regium & divinum promulgavit; quicquid est ex sententia Dei coeli diligenter perficitor in domo Dei coeli. David cur arcam de loco in quo prius fuit Sionem transportandam curavit, hanc affert causam: quia dilexit inquit, Deus Sionem elegit pro habi∣tatione sua dicens, Haec est requies mea; hic habitaturus sum in saecula. cum constiturum apud se haberet Templum aedificare, opus ag∣gredi noluit in-consulto Deo cujus per Prophetam voluntate ex∣plorata statim consilium mutavit. Sic sacri illi & divini Reges in sacris & divinis rebus liceri sibi nihil arbitrati sunt, quod à Jehova non praescriptum aut saltem approbatum esset. Sed quorsum haec? vt sciant Christiani Reges quid inter ipsos & profanos Ethnicos inter∣esse debeat: eandem habuerunt potestatem Ethnici circa res divinas sed contactu omnia foedarunt immundo, aut quia divinam volun∣tatem ignorabant, aut quia veritatem Dei, in injustitia detinebant, 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 cum sapientes videri vellent stulti facti sunt: nam qui in Divinis ex suo sensu sapit, is prorsus desipit. Christiani autem Reges cum in Evangelio Typum divini cultus per∣fectissimum, informationem Sancti Spiritus voluntatem & senten∣tiam Dei coeli expositam planissime & plenissime habeant, ad haec tanquam ad certissimam regulam leges & actiones suas omnes diri∣gere & formare debent, ad exemplum horum sacratissimorum Re∣gum Davidis, Solomonis, Ezekiae, Josiae, atque haecillorum est prae∣rogativa supra omnes Reges & Monarchas Ethnicos, quot sunt fue∣runt aut futuri sunt. Restat locus vltimus, in quo quaeritur num Prin∣cipis potestas summa sit & absoluta, an alteri subordinata? Summam & absolutā esse nos tuemur. Nulli enim alteri humanae potestati sub∣jectam aut subordinatam esse censent mecum omnes saniores: quod autem attinet ad Christi regnum, illud aut ab ipso Domino aut a mi∣nistris ejus exercetur, & quod ab ipso Domino exercetur, cum exter∣num & visibile non sit, in externam & visibilem Principis potestatem non impingit. Restat Evāgelium quod ab hominibus administratur. Quid igitur imperatne Evangelium politicae potestati? aut numquid ea vtitur tanquam subordinata facultate aut instrumento aliquo, aut subsidio necessario ad consequendum suum finem? nihil minus, ar∣ma militiae nostrae nō sunt carnalia, Regnum Christi non est de hoc mun∣do, Evangelium 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 est in se sufficiens ad suum finem: Est enim DEI potentia ad salutem cuivis credenti. Imperat quidem nobis Evā∣gelium, vt pareamus Principi tanquam Dei ordinationi in nostrum bonum institutae, & si Princeps Christianus sit, opem & praesidium ejus implorat, ab illo debitam obedientiam & fidem exigit, in qui∣bus praestandissi remissior fuerit, Tum hortari & orare, etiam libe∣rius accusare & monere non desistit. Numquid amplius? quid

s•• in flagitium aut scelus aliquod (quod absit) Princeps prolaba∣tur? quid si à fide Christiana defecerit? potest ne in Ju•• illum vo∣care? Judicium instituere? causam cognoscere, & spiritualem illam excōmunicationis poenam infligere? Posset id quidem si ministris uteretur Angelis & non hominibus, qui cum Imperio subjecti sint, illis in Judicium pertrahere Magistratum & gubernatorem suum mihi nondum visum est licere, certè non expedire vident omnes qui non amentes aut insani sunt. At cum Ambrosio á sacris arcere aut saltem illi suam operam negare In re divina facienda possunt & debent; Verum vt demus hoc illis licere, ecquid praeterquam spiritualis regni Christi privilegia detrahit Principi censura haec, sit tibi velut Ethnicus & Publicanus? an illum exuit imperio? an potestatis jure spoliat? an subditos à debita obedientia & subjectio∣nis nexu liberat? nihil horum sine scelere cogitari potest, nedum proferri aut defendi. Interdictum hoc in omnes eandem vim non obtinet, non aequè omnibus obstricti sumus. Sit tibi pater Ethni∣cus & Publicanus, Tu quidem filius cum patre in sacris & divinis rebus cōmunionem non habebis, debebis tamen patrem revereri, salutare, illi assurgere, illum deducere, illi parere & servire; quod ni facias, indignus ipse meritò censeberis cōmunione & consortio sanctorum. CHRISTUS venit non vt legem solveret, sed vt im∣pleret. Quid igitur, inquit Apostolus, num per fidem legem ab∣rogamus? absit, immo legem stabilimus▪ Evangelium nec natu∣ram destruit, nec politiam. Cum igitur censura haec sit Evangelica, erit illa quidem usurpanda, sed salvo jure naturali & civili: quam∣obrem nec filium a patre debita obedientia, nec a servili nexu ser∣vos, nec a subjectione sub ditos liberabit: Ita{que} per illam Princeps nullam omnino patietur civilem capitis diminutionem. Ad hunc locum spectant omnes paene cōtroversiae De potestate Principis, quas prudens omitto, & ad futuram 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 remitto, & ut dicendi finem faciam, cum non ignorem quam sint haec adversariorum calumniis et invidiae malevolorum obnoxia, Ad tuum me, REX Serenissime, praesidium recipio.

Haec tua si solers mens & divina probabit Censuram indocilis spernimus invidiae.

Ubi Theses explicatae essent, eas impugnarunt, PETRUS BRUSIUS, HENRICUS PHILIPPUS, Theologiae THEODORUS HAYUS, IOANNES STRANGIUS, Doctores,

Et REX, cum eo vindice dignus nodus incidebat, ita doctè interfatus est & disertè; ut omnes (qui et plurimi et doctissimi interfuerant) audi∣tores in summam rapuerit admirationem.

PROBLEMATA PHILOSOPHICA CORAM REGE In AEde sacrâ Andreana pridie id. jul. disputáta. Disputationi praesidebat Ioannes Wemesus Academiae procancellarius, juris{que} in foro consistoriano praeses. Respondebat Robertus Baronius philos. professor.

Oppugnabant ANDREAS BRUSIUS, ANDREAS SYLVIUS,

Oppugnabant DAVID MONROUS, PATRICIUS WEMESUS,

Oppugnabant GULIELMUS MARTINUS, Philos. professores.

1. An solum regimen Monarchicum sit naturale.

2. An Mulierum & puerorum imperia licita sint.

3. An homo lumine naturae scire possit mundum à Deo esse creatum.

4. An anima rationalis sit ex traduce.

ORATIUNCULA QVAM ANTE disputationes habuit Praeses.

MIremini fortè, & a plurimis murmuratum iri non dubito; quòd respondens iste, & ego, audeamus non mentibus confusi prodire, inque arenam de∣scendere, cum a deo multis, iis{que} exercitatissimis ••thletis in arduà hâc philosophiae palestrâ con∣gressuri; in spectatissimo doctorum virorum, im∣mo 〈…〉〈…〉 Serenissimi PRINCIPIS Praesulumque ac Proce∣rum Illustrissimorum ei assistentium conspectu; quum noluerit, nec, ut est in Adagio, potuerit & ipse Hercules cum duobus in certamen ire; & justas temeritatis poenas luerit Icarus, quòd ni∣miùm sublimia aff••ctarit. Verum tamen nos solatur dispar facto∣rum ratio: Herculi enim cum feris crudelissimis, coram novercâ Junone, coram immanissimâ Barbarie, coram infestissimo Rege Eurysteo; nobis cum mansuetissimis collegis, coram matre Aca∣demiâ, coram humanissimis Doctoribus ac studiosis, & coram cle∣mentissimo Principe IACOBO Prae••ules ac Proceres benignissimos habente comites confl••gēdum est. Robore corporis Herculi, mentis acumine Nobis contendendum: vitae aleam Hercules, doctrinae modò periculum nos subituri: non itaque sine summâ jacturâ Her∣cules, cum commodo etiam possumus nos superari, quod omni∣no nobis ignotum nos docentibus, quod obscurè cognitum est il∣lustrantibus victoribus; ita, ut cum tantâ vtilitate victi, nos quo∣dam modo & victuri simus. Quod ad Ica••um, à ruinâ sibi non sa∣tis caventem, caeratas illius alas torridus, aestivusque liquefecit Sol; temperata hîc sunt nostra luminaria: Neque enim ad supremam lucem illam inaccessam, cujus nos confunderet gloriosa corusca∣tio, curiosâ inquisitione aditum facere conabimur: Deinde sic sta∣tuimus opportere aliquid audere, ut laudis aliquid consequamur; Audendum est (inquit Poëta) timidi nunquam statuêre trophae∣um. Quin & tuae Majestatis Rex platonice pu••à qui philosopha∣ris, tuae, inquam, Majestatis, quae tantâ omnium tam Intellectua∣lium sublimitate, quâm Moralium virtutum excellentiâ vsque ad miraculum nobilitatur, exigit extraordinaria haec in hoc loco 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, ut vel cum periculo nostro experiamur, quàm sit hoc ve∣rum

in magnis voluisse sat est. Neque vero animum desponde∣mus, mu••uatitiam a fulgentissimo praesentiaetuae jubare lucem, cae∣lestemque penè influxum expectantes, quo jvuenilis diffidentiae & dubitationis nebula omnis dispellatur; quodque in nobis deside∣rabitur, ne frustranea sit tua expectatio, suppleatur. Nam & jam audimus bonum quendam Genium nostris separatim votis acci∣nere Homericum illud 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, Quare in sacro hoc loco, quem & suspicamur immunitatem ab invidia praestiturum, de Philosophia respondere non verebimur. Quod ut melioribus fiat auspiciis, feliciusque pro∣cedat precamur imprimis DIUM omnis veritatis fontem, vt prop∣ter CHRISTUM Dominum nostrum per Spiritus sui Sancti gra∣tiam, mentes linguas{que} nostras ita dirigat, vt quae illi suoque hîc vicatio Regi accepta sint, verè ac convenienter proferre possimus; ad nominis ipsius gloriam, Regisque ac Regni decus: Deinde & te (Rex omnium Christianissime, veritatis quae est secundum fidem Defensor, ac Musarum tutor, immo earum future, si interirent, parens) Tuosque hic Reip. Proceres, & Ecclesiae Praesules ac Docto∣res clarissimos, rogamus, vt nobis abstrusa explicaturis adesse dig∣nemini aequanimes, facientes audiendo vt vestra benevolentia nostram juvet industriam; Academiae etiam magnificum Recto∣rem, senatumque Academicum, & omnes alumnos adjuramus, vt ardentibus apud DEUM votis nobiscum decertent, quò donis ad peragendum dignè hunc actum necessariis famulos nos suos beni∣ficè instruat. Tandem, vt vos alloquar, disputatores, celebres Phi∣losophiae professores; sit quaesorationum collatio moderata, non ad victoriam, sed enucleationem veri intenta, praesente tam erudito sagacique spectatore & arbitro (REGEM dico Serenissimum, su∣premum omni in causâ judicem) absint omnia malitiae & ambitio∣nis signa, & usurpetur quietum inquirendi genus, ne videatut non fuisse alius studiorum nostrorum finis, quàm, vt artificiosâ alii alios supplantatione subverteremus.

Robertus Baronius qui Theses propugnavit, ante ini∣tum certamen hanc orationem habuit.

MUlti adsunt hodierno die, quibus audaculus & inso∣lens homuncio videbor; quòd in celebri nobilium vi∣rorum coronâ, in publico Philosophantium consessu, &, quod omnium caput est, in conspectu Ter maxi∣mi, Ter doctissimi Imperatoris, ego rudis & obscurus Philosophus haec spinosa problemata vltro citroque agitanda susceperim. Quis enim est, qui non verebitur audiente illo PRINCIPE, disserere, qui statim à teneris vnguiculis caepit antiquorum Doctorum sententias agitare & perpendere, & quasi alter Hercules quaecunque occurre∣bant errorum monstra nodosâ suae rationis clavâ ferire? Quis est cui non difficile videbitur illius Solis fulgorem perferre, qui non in vno mundi angulo, non in vno hemisphaerio, sed simul apud nos & Antipodas nostros, supremum coeli verticem occupans su∣pera inferaque omnia quasi aureï jubaris splendore circumfundit? Profectò illi norunt, qui me norunt, & in quorum gremium hunc animum frequenter effundo, me nunquam voluisse ad spei tam ancipitis auram antennas solvere, nisi omni exceptione major almae matris Academiae auctoritas, me multoties et frustra reclamantem, in hanc arenam, nullâ meae aetatulae ratione habitâ, protrusisset. Po∣tuerunt quidem illi quibus hujus Reip. literariae onus incumbit, ex tam frequenti studiosorum coetu multos deligere, me & annis & eruditione grandiores, quibus hanc periculosam provinciā deman∣darent. Verùm quoniam respondentis partes magis quadrare vide∣bantur in adolescentem aliquem, quàm in Veteranos & palma∣rios philosophos: Ideo in amplissimo hoc theatro sociorum meo∣rum plagis, omniumque admirationi exposuere. Quoniam igitur alea jacta est, & in hac palaestra pedem posui, vnde revocare non possum absque indelebili infamiae nota, ad te confugio (REX semper Auguste) tehujus causae judicem appello, te meae tenuitatis vindicem imploro atque obtestor. Verùm dum in sinum tuum convolant meae Musae, obstupescunt, haerent, non immeritò dubi∣tantes quos titulos tibi tribuerent, quo nomine, quo elogio com∣pellarent. Si tibi igneum Aristotelis ingenium, si Tullianae fa cun∣diae torrentem, si pulchras & venerabiles Maronis Musas tribuero;

si te dixero feliciorem Augusto, meliorem Trajano, nemo mihi adversabitur, contradicet nemo, suffragante praesertim illa publicâ famâ, quae haec & alia multò majora de te in vltimis terrae angulis, in montibus, in desertis praedicavit. Sed tibi si felicitatem bellicam, si victorias, triumphos, opima spolia ascripsero; tibi, inquam, quē nemo vnquam hostis ausus est aggredi, mirum hoc videbitur ge∣nus elogii, sed iis duntaxat mirum qui tuarum virtutum genium nondum cognoverunt: Tu enim revera ille vnus es miles (de sa∣crâ militiâ loquor) cui patria nostra debet, quòd possit Romanorum ducum trophaea vul••uosè despicere, cum contemptu nominare illa stupenda Italiae miracula Fabricios, Scipiones, Curios, Camillos

Et stantes in curribus AEmilianos.

Quid enim in Romanâ historiâ magis stupendum legitur, quā illud, quod a Caesare dictum est, VENI, VIDI, VICI? at no∣ster Caesar multò feliciùs, multò animosiùs, quum nondum (inquit) vel VENI, vel VIDI, VICI & TRIUMPHAVI. Vicisti profectò (REX invictissime) vicisti illam Belluam Apocalypticam, illam purpuream Thaidem, illos Romanos Pontifices, omni pon∣to & tempestate feriores: vicisti sed è throno tuo non descendēs, in alienam terram non cōmigrans, in ipsa Britannia contra Capi∣tolinum Jovem, & tremenda ejus tonitrua bellum gerens oppo∣suisti moembus sceleratae illius Urbis tuas machinas in Musarum castris fabricatas, ad quarum ejaculationes ipse Tiberis in suos fon∣tes rediit, nutarunt Alpes, trepidavit Eridanus, ingemuit Apen∣ninus. O praeclaras, sed formidandas machinas, quae possunt ex hoc altero orbe in ipsam Italiam, in vrbem Romam, in Cardi∣nalium conclave impetuosissimos globos torquere! O beatum illum Imperatorem, qui antiquorum Cae••arum cladem est vltus, qui Romam Imperii ruinam miseratus repressit infandam & plusquam barbaram illam pontificum cradelitatem! illum nihil revocavit, nihil deterruit.

Non anni domuere decem, non mille Carinae.

Meritò igitur de te, Sacratissime Princeps, gloriabitur tua Sco∣tia, quae olim metuebat vicinas nationes, metuebat remotas, & in seipsa latronum omnia depraedantium barbariem exhorrescebat; at nunc ita munita est tuâ prudentiâ, ut eam alii metuant; ita com∣pta ut invideant; &, quod nuper illi contigit, teneras suas soror∣culas Hebridas & Orcadas insulas jam potest in medio mari secu∣rè exultantes conspicere. Meritò etiam te jactabat illa non minus speciosa, quàm spaciosa Anglia, quae impatiens illius amotis, quo

tuam Celsitudinem deperit, quotidie clamitat,

Q•• is novus hic nostris successit sedibus hospes? Qvem sese ore ferens? quam forti pectore & armis? Ille meos equidem post fata ingentis ELIZAE, Mirificè inflexit sensus, animumque labantem Impulit: agnosco solitae vestigia flammae.

Finitis disputationibus sic peroravit Praeses.

NUnc ne feris bestiis, in quibus residet sensus ali∣quis gratae voluntatis, videamur nos deteriores (namut asserit Plautus, Non solum improbus est homo, qui beneficium scit sumere & nescit reddere. sed etiam Impius quia naturam vio∣lat) Nostrum est modo nostrum esse queat, (debemus si possimus) debitas pro benignitate hac tuâ (REX om∣nium benignissime) tibi gratias agere; Neque aliam permittit merce dem aut tua aut nostra conditio, Jllius eminentia respueret, hujus tenuitas subministrare non posset, Immo tibi fortunae bonis redundanti, ea & si nobis essent, offerre imprudentiae esset, quod teste Isocrate, qui Principi aurum argentumve dat, non velle dare sed mercari videatur. Nos cum Socratis discipulo AEschine non habentes unde persolvamus, gratiam habentes, nosmet ipsos dan∣do, cumulatiore quam arca posset capere, mensurâ reddituri su∣mus; Et non relatae tibi gratiae (REX optime) nulla esset excu∣satio, quandoquidem, vt dicit Hesiodus, Sicut superi omnia mor∣talibus largientes bona, parvotamen contenti sunt Thure: Sic ma∣xima Principum beneficia vel minimâ grati animi significatione rependunt Subditi, adeo faciles sunt vt Plurimum Principes, vt∣pote qui Dii humanis in corporibus hospites: Quare fidissima tuae Majestati, Filia Academia (quam & eo nomine dignati sunt Reges antecessores) quantas corde concipere potest, ore profundit gra∣tes, augente quam hactenus habuit spem fronte istâ serenâ, quâ disputationes hasce honoravit Augustissima tua Majestas, quod constantem te semper habiturae sint Musae tutorem & benefacto∣rem. Atque vt sacrae tuae innotescat Majestati, quam officiosam id∣circo

ipsa habeat, inque aliis fovere sanctè promittat de te opinio∣nem (gratiarum namque actionis est comes non inconveniens, eo∣rum quae de eo cui aguntur sentit agens, humilis & sincera declara∣tio) sic tuam alloqui Majestatem gestit. Imperator omnium ma∣xime, puta qui tibi imperas, ingens enim non est imperium, quod vel Africae vel Asiae, vel Europae finibus terminatur, sed quod vs{que} eo protenditur, quò Sol ipse potest suo lumine peragrare: hoc autē possidet imperium is solus, qui nunquam in aliâ fortunâ est alius, sed semper idem: cujusmodi es tu, cujus aucta feliciter dominatio nativae tuae gentis non diminuit recordationem: ne{que} mirum est sic affici eum qui seipsum noscens sui nunquam oblivione capitur. Tuam agnosco tibi divinitus datam esse potestatem summam, non tam quia naturae consentiens est vnius imperium, tam lon∣gâ ab Antecessoribus serie propagatum, alacrique semper subdi∣torum applausu probatum, quàm quia DEI solius authoritate fit Princeps; non valente populo, qui snmmam in seipsum non ha∣bet potestatem (neque enim in se eam habet quisquam) summam alii cuipiam potestatem conferre: vt licet plures forsan modi sint, vnus tamen sit Imperii possedendi titulus, DEI donatio. Jdeo{que} cum sis Tu, non hominum, sed DEI vicarius, DEI non homi∣num Imperio ac judicio te esse obnoxium profiteor. Eandem ag∣nosco potestatem esse vniversalem; vt scilicet, quemadmodum et à Cardinale Aldobrandino dictum est, non bonum corporis, vt Medicus, non animi, vt Theologus, non fortunae, vt Jurisperitus, sed haec solus tu Princeps vniversa curare debeas, supremus cum Civilium tum Ecclesiastico••um negotiorum Rector, in moralibus quidem & Ceremonialibus mysticis cultuive divino essentialibus non nisi judex, DEO solo de iis Leges ferente definitivas, qua∣rum vindex & custos sit Princeps Jn ceremonialibus autem tacti∣cis quae accidentales sint cultus divini circumstantiae, omnibus{que} judicialibus tam ad Ecclesiae quam Reipubl. regimen spectantibus etiam Legislator, quòd vt adiaphora ex se, sed quae exercitio ap∣ta fieri possint ad bonum morale media liberae Principis authori∣tati relicta sint, vt proinde ne Clerus, in Ecclesiasticis ferendis le∣gibus vt tibi consulat ascitus, à tuâ secundum eas inspectione at{que} animadversione sit immunis. Sed haec clarius elucidantur in eo li∣bro quem de Regio tam in Ecclesiasticis quàm civilibus Primatu conscripsit procancellarius meus. Quâ itidem exercenda sit ea po∣testas, agnosco tibi donatam a DEO potentiam, virtutum regia∣rum instructissimam supellectilem, vnde Relligionem ità sollici∣tè

curas, vt non solum te odio habeant verae Relligionis hostes, sed iis etiam terrori sis, Justitiam ità aequabiliter colis, ut te dili∣genter observantes, nihil aliud esse Regem perspiciant, quam ani∣ma••am loquentem{que} justitiam, & ad virtutes eas Reip. cujusque co∣lumnas rectè moderandas, tantâ fidei jurisque, imo doctrinae om∣nis cognitione praeditus es, ut Regum omnium quicunque a So∣lomonis fuerunt tempore sapientissimus, prudentissimus & doctis∣simus dici absque invidiâ possis. Quàm felix ergo Britannia, tibi quae paret, in quo concurrunt Divinitus data Regiae potestatis au∣thoritas, seu jus, illius debitè exercendae facultas seu habitus, & e∣jusdem debita operatio seu usus, quemque tam raris insignivit a∣liis dotibus Regum REX, ut eas sigillatim omnes pro merito ce∣lebrare nullius nisi Regia tui-ipsius eloquentia potis sit. Te pre∣camur, Omnipotens DEUS, ut nobis & regno huic, imo vnitae ex Regnis antiquissimis Monarchiae diuturnum velis esse tantum in habendo tali Rege beneficium, nec patiaris ut ingratitudine no∣stra mereamur illo abs te privari, sed facias, ut nostram propter illud felicitatem memori semper mente recolentes, aeternas sanc∣tissimo tuo Nomini laudes dicamus, & illi supremo tuo ministro proximè & secundum te sincero cum affectu obediamus, Regiae illius soboli, quando tibi visum fuerit, (quod sero fiat) eum ad coelos evocare, idem praestituri: Et a te (potentissime Princeps) supplices petimus, ut constanti nos favore & gratiâ huic simili pro∣sequaris, cui idcirco, amplissimisque te huc comitantibus Ecclesiae ac Reip. primoribus plurimum nos debere profitemur, & quam status noster Scolasticus dare, Tuusque Regius accipere poterit, relaturos semper nos gratiam pollicemur.

HIS MAJESTIE BEING RETVRNED TO STERLING THE XVIII OF IULY

On the morow deigned with his presence some Phi∣losophik disputationes, which were ordered ac∣cording to the subsequent narration.

[illustration]

Quam REX Edinburgi praestituit diem A∣cademiae Edinburgenae Thesibus quibus∣dam philosophicis agitandis distulit in xix Iulij; eo quippe die Sterlini dixit, se futurum cum magnâ Nobilitatis vtriusque Regni, & docto∣rum virorum frequentiâ. Ad dictum igitur diem Theses disputarioni propositae sic inscriptae erant, & descriprae.

THESES PHILOSOPHICAE▪ Quas ad devotissimum obsequium testandum IACOBO Magnae BRITANNIAE, FRAN. & HI••. invictissimo, potentissimoque Monarchae, eidemque omnium totius orbis REGUM Philosopho ex∣cellent^mo proponunt Phil. professores in ACADEMIA EDINBURGENA co∣ràm disputandas a. d. xix Iulii STERLINI.

• I QUOT sunt relata, tot sunt correlata.
  • Quot sunt filii, tot sunt patres.
• II. Veritas propositionis est adaequatio & con∣formitas vocis significantis cum re significatâ.
  • 1. Vna propositio non est verior alterâ.
  • 2. Principia demonstrationis non sunt veriora conclusione.
• III. Spontan••um est, cujus principium est in agente singulas acti∣onum circumstantias cognoscente.
  • 1. Quae fiunt ex itâ, fiunt sponte.
  • 2. Qui ex itâ quidquam mali perpetrat, non facit invi∣tus; nec lege absolvendus est.
• ...

• IIII. Primus Motor simpliciter immobilis est & immutabilis: cae∣teri Motores à Primo pendent, & reguntur omnes.
  • 1. Licet supremus Magistratus omnino immobilis & im∣mutabilis sit; expedit tamen, vt inferiores Magistratus aut ad tempus duntaxat definitum praesint, aut pruden∣tiae formatoris & servatoris Reipubl. relinquantur.
  • 2. Inferiores igitur Magistratus non debent esse haereditarii.
• V. Omne movens Physicum, dum movet, movetur.
  • 1. Cùm paries maneat immotus, pilam reflexam non di∣cemus à pariete, sed à projiciente reflecti.
  • 2. Impulsus factus in aëre manet vs{que} adfinem reflexionis.
  • 3. Inter motum directum & reflexum non mediat quies, sed primum non esse motus directi, est vltimum non esse motus reflexi.
  • 4. Uterque igitur est vnus numero motus, & continuus.
  • 5. Si pila sursum projecta, â fornice reflectatur, in eodem numero motu erit & ascensus, & descensus.
  • 6. Ascensus & descensus non semper sunt motus contrarii.
• VI. Nullum mobile vtitur eodem puncto, vt principio & fine actu, ita vt ad id accedat, & ab eodem recedat, nisi in eo requiescat.
  • Lapis etiam maximae molis visursum delatus, priusquā terram versus regredi incipiat, in aëre quiescit.
• VII. Decuplum aut majorem oportet esse aërem ex quo portio a∣quae conficitur.
  • 1. Spatium subterraneum non reperitur, in quo tantus contineatur vapor, qui fluminibus & lacubus gignendis sufficiat.
  • 2. Etsi non careat probabilitate minores quosdam fontes & amnes in quibusdam terrae partibus ex vapore nasci; absolutè tamen asserendum est amplissima flumina & fontes à subterraneis aquis è mari oriundis provenire.
• VIII. Omne quod videtur est lux, vel color.
  • 1. Species objecti non videtur.
  • 2. In speculo non videtur imago objecti, sed ipsū objectum.
  • 3. Sol igitur pari ratione infra Horizontem existens à no∣bis interdum videri potest.
• IX. Duo aut plura illuminantia majorem Sphaeram activitatis il∣luminant, quàm singula seorsim.

• ...
  • Si duae, imò mille lucernae accendantur, vnum tantùm numero lumen in aëre intermedio producunt.
• X. Omnia corpora gravia ex quocun{que} loco in terram et aquam demissa similes semper et aequales angulos faciunt in vtriusque superficie.
  • 1. Necesse est ad centrum magnitudinis, quod idem est gravitatis, ferantur.
  • 2. Terra igitur & aqua sunt concentricae, vnumque glo∣bum constituunt.
• XI. Veritas rei est ejus conformitas cum suo Archetypo ceu pri∣mâ mensurâ.
  • Ergo veritas rerum erit conformitas ipsarum cum intel∣lectu divino, seu cum suis rationibus formalibus in men∣te divinâ.
• ...XII. 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉. Met. lib. 2. cap. 1. Vt vnumquodque est, ita est & verum.
  • Rerum aliae aliis sunt veriores.

☞ Disputatae sunt in Capellâ Regià ab horâ quintâ vesperti∣nâ in octavam sine REGIS fastidio.

Praesidebat IOANNES ADAMSONUS. Respondebat IACOBUS FAIRLAEUS. Opponebant PATRICIUS SANDAEUS, ANDREAS JUNIUS, JACOBUS REIDUS, & GULIELMUS REGIUS. Philos. prof.

Ante initum certamen ità Praeses est praefatus.

A 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉. Divi∣num sanè divini Platonis oraculum! quo suadet, omnibus in rebus, & dicendis, & c••gitandis, à Diis primordia capienda. Si tam pia rerum exordia requirit Ethnicus, solius naturae ductu; quid nobis faciendum est 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉? nonne etiam in vestibulo congressus hujus philosophici, ab vno illo Vero D••o precibus contendendum, vt vertat haec diatribe in gloriam Christi, in oblectamentum REGIS, & emolumentum Academiae Edin∣burgene? Quod faxis, quaesumus, Opt. Max. DEVS, per Jesum Christum, Dominum nostrum.

Amen.

MUsis REGEM suum, unicum Apollinis sui delicium quo∣tid••è demulcentibus, an Philosophiam praeclarè offi∣cio defunctam arbitrabimur, quòd eundem Regem, 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, ad suos reversum, semel salutarit? absit, ab∣sit, inquam, ut foecundissima illa officiorum omnium mater phi∣losophia, ipsa tam segnis sit ad officium? quinimo ad pedes Au∣gustissimae Majestatis tuae officiosissimè advoluta, omni officio ju∣giter praestando promptam se sistit & paratam. Ideoque nos alum∣nos suos tuo jussu ex Academiâ Edinburgenâ huc accitos, in cla∣rissimam Majestatis tuae praesentiam pertraxit, ut qui priùs Nu∣mini tuo, ipso Apolline vatibus praesentiori, carminibus sacrifica∣vimus, nunc eidem 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 disquisitionibus philosophi∣cis litemus.

His me Antistitem sacris praeesse voluit mater Academia, cu∣jus apud me permagna semper erat, & esse debet authoritas. Iis igitur (praefatâ Dei, & Regis bonâ veniâ) praesidebo; sed ità, ut questiones omnes decidendi penes unicum Regem resideat arbi∣trium. In ejus vnius sententiâ acquiescemus omnes. Neutiquàm nobis provocatio erit ab illo judice, cujus est & summa potestas, et perspicacissimum ingenium, & rectissimum judicium. Talem alii exoptent; nos eo praesente felices pascimus oculos, & gloriamur judice, qui adinstar lineae rectae in rectam ad perpendiculum in∣cidentis angulos faciat utrinque rectos: nam in alterutram par∣tem inclinans judicis sententia angulum efficiet hinc minorem, in∣de maiorem recto.

Vos autem, juvenes, qui in hâc ingeniorum palaestrâ concer∣taturi estis coram Rege, iudice, agonothetâ, brabeutâ, fortibus estote & animis, & armis; fortiter quisque pro veritate contendi∣te; & utcunque quis vestrûm opinionem ratione mutans de sen∣tentiâ moveatur, si modò veritas obtineat, & illibata maneat, in lucro deputate. Vos, qui estis in procinctu in adversâ acie, nuda∣te enses; hastas non puras, sed praepilatas, &, si visum est, amen∣tatas totis lacertorum viribus vibrate: Nec enim vobis res est cū tyrunculo, sed cum veterano milite, cui ità cutis occalluit, ut le∣ves ictus non admittat. Sed quis primus pugnam lacesset? Tu qui ab Arenis nomen habes, Patrici Sandaee, primus in Arenam descendito.

Patricius Sandaeus disceptaturus hac praefatione usus est.

QVòd ab Arenis nomen habeam, dignissime Prae∣ses, ideòne me primum in Arenam hanc vocas? ••epidè quidem, & argutè id à te dictum non in∣ficior: mihi tamen hoc quicquid est nominis ar gumento potius esse debet, quò minùs in Are∣nam tam nobilem me temere protrudam. Quid enim in philosophicis operae precii praestare poterunt, coram Re∣ge omnium 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, steriles, mihi nomen, Arenae? conaborne ego soli lumen, aut coelo sidera inferre? Tamen, quia Sacratissimae Regis Augustissimae Maiestati visum est, amplissimo praesentiae suae splendore gymnasin hanc, quam molimur, illustrare, & tam beni∣gnam tersissimarum aurium copiam nobis face••e, impositam sub∣terfugere provinciam religio est: iacta alea est; periculum facien∣dum, etiam cum nominis periculo. Tu tantùm, REX Aug^me,

caeptis—Aspirato meis▪—Ingenium vultu stat{que} cadit{que} tuo.

Quoniam verò Respondens, ut prae se fert inscriptio, Theses ali∣quot Philosophicas proponit exagitandas; philosophia autem no∣titiam veri & boni sibi propositam habet; ideò duas selegi theses, quas impraesentiarum ventilem; unam de vero, alteram de bono: de vero, quà quaeretur utrum propositio una sit verior alterâ; de bono, sed civili, quâ de Magistratibus inferioribus, an debeant esse hereditarii. Sed an hominem privatum, & impolitum coram Rege omnium 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 de magistratuum in politià iure discepta∣re? delirumne phormionem, qui pugnae nunquàm interfuit, co∣ram Hannibale de ordinando exercitu disserere? Dabit, non dubito, Rex clementissimus veniam disceptatoris non iudicis partes susci∣pienti. Submissa inquisitio penes alios; 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 iudicium penes Regem esto. Nec aequus quispiam rerum aestimator disquisitiones politicas ad lineam & limam censebit revocandas: haec enim ma∣thematicae sunt 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 quam res civiles non admittunt: quum ut inquit noster Aristoteles, lege potiús, quàm naturâ constare videan∣tur: ego 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 in iis versari conabor, argumentis tamen, non tam à lege, quam à naturà petitis; ut enim apud Ju∣risconsultos est ratio non tantùm civilis, sed etiam naturalis; ita & apud philosophos 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 aliud 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 aliud 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉. Et quamvis Rationes de actionibus eae, quae in genere universo versantur, in∣aniores sint; quae in particularibus veriores; REGIS tamen optimi & aequissimi 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

Summam manum disputationi suae his verbis Sandaeus imposuit;

Haec habui, quae de Vero, & Bono, pro temporis angustià, et eo∣rum

naturâ dissererem; in quibus, si quid operae precii, si sacratis∣si nis August^•• Regis auribus aliquâ saltem ex parte satisfecisse me intellexero, mihi in aeternum gaudebo. Quid enim? si, ut ait ille, Principibus pla••uisse viris non vltima laus sit, quid tanto, ac tal•• Principi?

Cujus in Sceptro Themis, in labellis Suada, sub fibris Sophiae medulla, Cujus in vultu Charis, in recessu Entheus ar dor.

Andreas Iunius in palaestram prodire jussus, sic praefatus est.

DIsceptaturus de motu & quiete in bivio est ani∣mus utrum ante initam disceptationem moveri debeam, an quiescere; eloqui, an silere: quiesce∣re & silere suadent timor, pudor, conscientia in∣fantiae; moveri et eloqui officium. Et quidni om∣nia postponenda sunt officio in Patrem Patriae, & matrem Academiam? et quem officium urget ad loquendum, nonne ei silentium displicere necesse est? certum est ergo loqui, non silere. Sed dum meloquuturū polliceor, nemo arbitretur mihi in animo esse Milesiâ illâ, delinificâ, & ad aures compositâ oratione audientiam captare. Loquentiam spondeo, non eloquentiam: Lo∣quentiam dico, non loquacitatem: malo enim in me eloquentiā desiderari, quâm loquacitatem reprehendi. Loquentiam, inquam, spondeo Dialecticorum, pugno contractam & concisam illam; nō Declamatorum, explicatam & perpetuam: nam, quod muneris nostri est, disputationes dialecticae, non oratoriae declamationes à nobis expectantur, expetuntur. At, ut ineptientis est, inquies, Al∣cinoo poma offerre, & Croesum teruncio ditare velle; sic hominis parùm consulti videtur philosophicis velitationibus REGEM ob∣lectare velle totius philosophiae consultissimum, in quem & Na∣tura & Sophia omnes suas vires certatim effuderunt. Sed qui me∣minerit etiam summo Iovi, quem penes sunt omnia, modico far∣re vel molâ salsâ litari, mihi aequior futurusest; & cui perspecta est REGIS optimi benignitas, apud qué obedientia sacrificio praepon∣derat, videbit hîc nihil praeter decorum prestari, & officium. Dis∣puto igitur, & adversus sextam Thesin, quae est de Motu, disputo. Et quamvis Philosophi uno ore omnes profiteantur, Omne quod movetur super immobili moveri, argumenta mea omnia super motu movebuntur.

Iacobus Reidus in certamen vocatus, his verbis est praefatus.

QUem oculum lucidissimus ille mundi oculus i••radiando non perstringeret? Quam lucem Phoebei in ipsâ meridie radii non obfuscarent? dum splendorem sacratissimae M. T. intuemur, ecce tam resplendens, tamque divina Lux, & vultus, & animi tui subitò nos circumfulget; ut 〈…〉〈…〉 non sit, si nos in tenebris, aut certè in opaco, & sub um∣b••á priùs semper delitescentes, tantâ nunc circumfusâ luce, statim ante velitationem turbati & attoniti concidamus. Insolitus hic splendor M. T. quae in tam illustri Nobilium corona tanquam Sol inter sidera radiat & irradiat, lucet acilluminat, oculos Philoso∣phorum facilè praestringit: mentes tamen percellit magis jubar illud, & vis verè enthea mentis tuae, quâ in omnium rerum tam divinarum, quàm humanarum scientia ita praecellis, ut in Regiâ Majestate ipsa etiam Philosophia meritissimè primas obtineat. Qui igitur tantam lucem, Solis etiam multò illustriorem, tenuis haec nostra ferre potest? nam qui directo obtuitu Solem adspicere non sustineret, oculos avertere posset, aut umbram quaerere: sed lucem Ma^tis tuae, quae in mentes vs{que} penetrat, nec aversio oculorum, nec ullius corporis umbra divertet. Actum igitur hîc nobiscum esset, nisi ab hoc metu Regis nostri, in quo omnia regiè insunt, liberaret humanitas, per quam, velut speculum bonitatis suae, om∣nia nostra intuetur: ut splendidissimus nunc Majestatis fulg••r non ampliús torreat, sed foveat; non terreat sed animet. Et certè ve∣reor, ne apud posteros tantae humanitatis fides laboret, quae tot su∣prà infra{que} seculis aemulum, & haeredem non invenit, non inve∣niet. Hic ita{que} jam triumphus est noster, haec gloria nostra, quòd optimus ac illustrissimus Princeps piae suorum temeritati annue∣re non dedignatus est: nobis haec Laurus omnibus trophaeis, tra∣beis, virgis, corollis potior

Quaestio celeberrima de fontium & fluviorum fonte ac scaturi∣gine Thesi VII determinatur. In illam autem scaturiginem & fontem nostrae disputationis rivuli primùm sese recipient.

Gulielmus Regius descendere iussus in arenam, hâc usus est praefatione.

NEminem spero mihi spontè iratum f••re, si de spontaneo & Ira disceptavero. Vix spontè hanc provinciam suscepi: quippe conscius infirmitatis meae. Sed Regio mihi, & Academico obsequen∣dum est REGI, & Academiae. REGIS ego iram deprecor juxtà & Academiae, si nec Regis, nec Academiae expectationi satisfecero. Quid iram deprecor regiam? imò Sacratissimae tuae Majestatis singularis in bonarum literarum cultores humanitas confidentiam mihi imperat, favorem pollice∣tur. Dabo itaque operam, Augustissime MONARCHA, ne vel in longum protrahatur disceptatio, vel, quod minùs ad argumen∣tum faciat, afferatur. Obnixè rogans Majestatem tuam, qui ho minum merita non tam ex opere pensitas, quàm ex animo, ut quod à me hîc praestabitur, aequi bonique consulas: et quemad∣modum, quicquid id futurum est, ab animo in omne officium propenso proficiscitur; sic obviis benevolentiae vlnis amplecti velis.

☞ In omnibus ferè disputationibus REX est interfatus ubi quis nodus incidebar perplexus & planè Herc••le••••, quem tamen REX non dissecabat, ut Alexander Gordium illum nodum, sed explicabat & e••odabat aptissimè. ••ta verò disserebat, ut eorum, qui aetatem in liten•• consumserunt, vix cuiquam cedere videretur, vel acumine in inveniendo, vel prudentiâ in judicando, vel in explicando quaesentiret copiâ, facili∣tate, gratiâ.

Finitis disputationibus his ve••bis Praeses peroravit.

DUm alii aleis, aut pictis chartulis confligunt, aliisue ejusdem farinae ludicris oblectan•…•…, non tempus, vt venditant, sed ••e••p••os fallunt; visum est REGI sapientillimo inge•••• tum huic confl••ctui intereste; ut à gravissimis terg••m••o∣rum curis Regnorum, quibus nunqu••m non intendit, animum remitteret. O Regem, rarum & salutare subditis exemplar, non agendi modò, sed & otiandi; cui nulla ne c••s••••∣tio quidem placet, nisi quae, vel ad animi, vel ad corporis vires conducat reparandas! Et habet nunc philosophia unde glorietur: nec enim, ut antè solita est, jactitabit ampliùs ••iberium & Claudi∣um Caesares circa scholas & auditoria philosophantium assiduos fuisse; nec Magnum illum Pompeium è bello Mithridatico ut victor Romam venisler, falces illos laureatos privatis philosophantium januis submisisse; nec majorem Pompeio, Magnum illum Alex∣andrum acroam••ticis scientii••, quàm Sceptro praecellere maluisse: sed gloriabitur imposterum philosophia, & Caesaribus illis, et Mag∣nis istis multis nominibus majorem Magnum Magnae BRITANNIAE MONARCHAM, non solùm congressus philosophicos cla∣ri••simâ Majestatis suae praesentiâ multoties ornâsle, ••ed etiam cum ipsis professoribus congressum se philosophorum coryphaeum de∣monstrâsse. O justam philosophiae superbiam! O dignam Rege gloriam! incertum enim plusne Rex philosophiam, an Philoso∣phia Regem decorârit. Sed ad laudem professionis philosophic•• ••aec à me dicta sūt. Nam Regi pertotum terrarum orbem virtu••um om∣nium radiis longè latè{que} splendescenti praeconi••s nil opus est nostus. Qu••propter, ne sacratissimas M••jestatis aures longiore orationis pro∣telo videar fatigare, ad veniam petendam, & gratias agendas me converto. Veniam petimus, Augustis^me REX, si quid hîc á ••obis de∣lictum sit, aut si non fecimus satis ex••ect••tionitu••. Nos sanè agno∣scimus, et profitemur ingenuè, nihil á nobis hoc tempore profectum esse, quod vel dignum sit auribus tuis, vel par sit votis nostris; au••i∣bus politissimis, votis ardentissimis. Sicut enim qui è tenebris ad ••o••é subitò educuntur, iis oculi praestringuntur; sic juvembus evenit ex vmbraculis scholasticis in tam splendidae Ma••estatis lucem pro∣deuntibus, caligat mentis acies, & animi percellu••tur•• nec enim habemus aquilarum oculos, ut qu••amus 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, & ad∣versis oculis intueri solem tam splendidae Maiestatis.

Gratias autem agimus, & ••ostro nomine, quibus audien dis tam patientem aurem accō nodasti, & nomine Academiae Edinburge∣ne, quàm tam clarâ istâ luce aeternùm illustrasti: & precibus á Regum illo REGE supplices contendimus, ut Imperium hoc tuū perpetuum sit tibi, & stirpi tu••, ad DEI gloriam, vestrum hono∣rem, & publicam populi salutem.

☞ Post disputationes REX dum suo more coenam produceret multivarii••, lepidi••, ac doctis illis quidem de re literaria × vniversa Philosophia sermonibus, inter alia quid animi haberet super disputationis negotio explicavit, & non illepidè lufit in singulorum actorum nominibus. Ipsa autem Regis verba, ut fidelitera quo▪ d•••• ••••••tant um ryth no vulgari comprehensa sunt, ••lc ••••serere visu••n est.

As Adam was the first of men, whence all beginning tak: So Adamson was president, and first man in this Act. The Theses Fair-lie did defend, which thogh they lies contein; Yet were fair lies, & he the same right fairlie did maintein. The feild first entred Master Sands, and there he made me see That not all Sands are barren Sands; but that some fertile bee: Then Master Young most subtilie the Theses did impugne, And kythed old in Aristotle, although his name bee Young. To him succeded Master Reid, who, thogh reid be his name, Neids neither for his disput blush, nor of his speach think shame Last entred Master King the Lists, and dispute like a King, How Reason reigning as a Queene shuld anger vnder-bring.

To their deserved praise haue I, thus playd vpon their names: And wil's their Colledge hence be cal'd the Colledge of KING IAMES.

Nos versus varii latimos f••c••runt, ex quibus tres sequen••••s v••rsiones non inelegantes pla••uit adscriber••.

Primus ADAM pater est hominum: certamine in isto Primus Adamsonus munera Praeses obit. Inde 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 tenuit problemata 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, Vt specie 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, re tamen apse 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉. Primus Arenam intrans steriles cui nomen Arenae Quod sterilis non sit omnis Arena probat. Junius inde Theses doctè & subtiliter urgens, Arte in Aristotelis se docet esse Senem. Succedens Rubeus sic dicit, disputat, instat, Illius immeritò ut purpuret ora rubor. Regius extremum claudens regaliter actum Disserit ut praeceps debeat ira regi.

Lusi ego; gymnastas{que} suo dignatus honore, Gymnasium tituli dignor honore Mei.

D. PATR. HUMIUS Atonius, eques.

ALITER.

PRimus Adam pater est, humanae & gentis origo: Ductor Adamsonus praeit in certamine primus. 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 fulsit zetemata 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 Dumque 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 fulsit, 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 Ingenii foecunda boni dum germina promit, Primus Arenaeus foecundas suadet Arenas. Junius insequitur, juvenis cognomine: sed se Esse senem magni Stagiritae ostendit in arte. Quod si vel Rubei spectentur verba, vel artes, Non opus est pavido suffundat ut ora rubore. Regius hinc validis vrget regaliter armis Vt Regina feram ratio sibi mancipet iram.

Ludo, sed ut laudem; jubeoque Academia tales Nacta viros cluat hinc IACOBI nomine REGIS.

G. B.

ALITER.

ADAM primus erat generis mortalibus author: Primus in hac Sophiae cluis, Adamsone, palaestrâ. Lemmata Falsi-decor tutatus cuncta decore, Lemmata, falsa licet, monstravit cuncta decora. Primus Arenaeus mediâ se sistit Arenâ; Foecundasque dari docuit me primus Arenas. Proximus insequitur Juvenalis nomine, at illum Abdita Aristotelis Veteranum dogmata monstrant. Inde Ruber; mentis si spectes dona, vel oris, Non est quòd tingat rubor illi decolor ora. Vltimus urgebat Regis cui à nomine nomen, Vt Regat infraenem ratio regaliter iram.

Quid vetat vt ludens laudem; jubeamque Lycaeum Sortiri aeternum nostro de nomine nomen?

N. Uduardus.

‡ Ex REGIS Elogio ho••, qui sequuntur, versus scribendi ansam arri∣puit Patri••••us Sand••us.

ARENAE FERTILES.

QVod mihi foecundas indulges nomen Arenas, Dum micat ingenii parva favilla mei; Quas tibi persolvam grates, dîs proxime Prin∣ceps, In me qui laudas quod bonus ipse creas? Si quid enim fluxae possunt, mihi nomen, Arenae; Sitibi quid gratae fertilitatis habent; Mnneris omne tui est: à sacri lumine vultus Mens calet, & Numen sentit adesse tuum. Hoc perculsa uno est; unâ hâc stupet anxia curâ, Luce quod est Phoebi mox viduanda sui.

Te viduata, eheu, quâ se solabitur arte? Q••is laudem indultae fertilitatis alet? Spes super una illi est, sacro ut, REX optime, vultu, Sentiat & verbo numen inesse tuo. Foecundam dicis; foecundam redde: studebit Grata memor Domino germina ferre suo.

Non sint tincta mihi. te judice, pectora nullis Artibus: haec genii est gratia larga tui: At malè cum gratâ longum est luctamen arenâ; Diffluo, & ingenio non fruor ipse meo. Et quid arena ferat si diffluat? adjice calcem, Fortè struam famae fana superba tuae.

Jupiter est Ammon nec dedignatus Arenas Nomen, Arenosis nec sacra facta locis. Seque Ammone satum voluit Pellaeus alumnus: Dictus ab Ammone est nobilis ille Sophos. Nomina conveniunt: si non vt Jupiter Ammon, Non vt Alexander, sim velut ille Sophos.

Dicitur auriferas Pactolus volvere arenas; Has Tagus, has Ganges, has tua Glotta vomit.

Si dabis auriferas ut censear inter arenas, Sicque fruar tituli fertilitate novi; Delphica vaniloqui ridebo oracula Phoebi. Oraclum est verbum, Phoebe Britanne, tuum.

Ostentent phaleras alii; mihi carmina pugno Clausa placent; pugno hâc, REX, ratione brevi. Prima prius cecini; cecini{que} haec ultima: primus REX mihi Moecenas, si placet, esse potes. Iam placeo, atque potes: placeant foecunda necesse est. Concludat genii gratia larga tui.

AD ACADEMIAM EDIN∣BVRGENAM DE DIE & NO∣mine, quibus à REGE illustrata est.

PRima tribus Regis fulgens lux aurea natis Mensis ab undecimâ bis ea quarta fuit. Hâc Rexipse pater dias in luminioras Prodiit. Heroas tot dedit vna dies! Quattuor una dies mensis, secli unius omnes, Stirpis & unius protulit una dies! Hâc quoque jam patriae stiteras te, Academia, patri; Regia & est laudis conscia facta tuae; Dum Regalis apex, submissis fascibus, altùm Extulit eloquio teque, tuosque suo. Quò te fata vocant? quò certas tendere? Regis An quoque tu natis, annumeranda venis? Ambitiosa nimis molimina tanta videri Iure queant, Regis ni velit almus amor. Sed praevenit amor: Rex charam charus adoptans In Natam nomen jussit habere suum. Te tanto dignam studeas praestare parente; Vtque decet nomen te officiosa geras; Vt Regale ornat te, vates spondeo, nomen; Nomini & ornanti consona quaeque feres; Regis & ut mensem tuus excipit ordine mensis, Regali à sorte & sors tibi laeta fluet.

PRO REGIIS PROFESSORIBUS AD REGEM.

QVicquid homo statuat, statuunt quod Numina fiet. Testis Edineae gymnasis ista schola. Dicta dies alia est; vetuere at numina; natae Regis Regalem constituere diem. Dictus & est locus alter; & hîc constantia, nata Regis Regalem constituere locum. Nomine dumque alio gaudes, Academia, Rex te Nominis illustrem fecit honore sui. REGIA te exornant, nomen, tempusque, locus{que}; An desit cathedris Regia lingua tuis? Doctorumque hominum vox professoria, dono Regali in seros continuanda dies? AEterno primi cum fundatoris honore Qui seclo accendens lumina clara suo, In seros curans quoque transmittenda nepotes Cum praesente simul secla futura beat. Quâ pietate cluis te obtestor, maxime Princeps, Nominis ut placeat sic meminisse tui; Sic natae meminisse novae, cui pignus amoris Indulsti hoc patrii nomen habere tuum. Nomine ut ornasti, da caetera: supplicat ipsa, Vt natam agnoscis Dote beare velis.

Gloria sit primae se IACOBI nomine primi Claram esse; attollatque hoc patre in astra caput. Tu pater es nobis (IACOBEÔ numine major, Et prior) & nostrae gloria prima Scholae Quo cluat usque dedit tua nomen amabile lingua: Da & linguas, nomen queis cluat vsque tuum. Auxerat ille opibus natam, non nomine: nomen Tu dederas natae: fac comitentur opes. Vt primo quantò prior es tu, numine, tantò Major alat Natam gloria, Magne, tuam.

THE KINGS MAIESTIE CAME TO GLASGOW THE XXII OF JULY

Where at his Majesties entrie this subsequent speach was deliuered in name of the Citie, by Maister WILLIAM HAY of Barro, Commissar of Glasgow.

[illustration]

IF my Eloquence were in the smallest proportion answerable (HIGH and MIGHTIS PRINCE) to the glorie and brightnes of your vertues, and to the pompe and splendor of this roy all assemblie, & staitlie throng, then might I haue most certaine hope to performe this task which by the most reverend Prae∣lat & Citizens of this your loving Citie is praescribed unto mee: but knowing al that is in mee humble and weak, and seing euerie thing heere a∣bout mee magnificent high and glorious, I am become like one tutched with à Torpedo, or seen of a VVoulfe, and my words, as affrayed, ar loath to come out of my mouth: but it shall be no dis∣honour to mee to succombe in that for the which few or none can be sufficientlie able. What Orator either of the old world, or of these after-tymes were accomplished enough to speake before so Excellent and learned à Prince? and can condignlie ma∣nifest the vnmeasurable happines of this triumphing day? Had I as many tongues as there bee heere eyes which gaze vpon mee, and if euerie one of them should flow with as deepe a torrent of eloquence as either that of Demosthenes did at Athens, or that of Tullies at Rome, they were all but vnworthie to performe this first office, and all too too few for that last.

O day worthie to bee marked with the most orient and brightest pearles of Inde, or with them which that enamoured Queene of Nile did macerat to her as valorous as vnfortunat Lover? O day more glorious (becaus without blood) then that in which at the cō mand of that imperious Captain the Sūne stayed his course & forgot the other hemisphere? Thou hast brought vs againe our Prince by three Diadems more glorious than hee was in that last day when with bleeding harts and weeping eyes wee left him. Those who never looked on our horizon, but as fatall comets, nor ever did visit vs, but heavie with armes, and thirstie of blood, Thou O day, as benigne planets, freinds, and compatriots bringest vnto vs.

But if wee owe so much vnto thee, ô day, what ar wee owen to him who made thee? faire lamp of the world, this day is none of thyn: but, Mightie Prince it is from thee that we enjoy it. For were not by thee wee had still continued in our old cimmerian night, à night of discord, hatred, envye, a night of civile broyles, mischef

blood, a night in which all the Furies did walk, a night only en∣lightned with horrible Mereors, lightnings, dragons, lances, thun∣ders of warres. It is by thee, great KING, that both this darknes, and our old name begin to be abolished; and from thyne aspect and dayes it is, that our happines heere below doth flow.

Honorable and worthie Auditors stay your minds and eyes a while with mee, and contemplat heere the onlye Phoenix of the world. Heere is that great peace-maker, and composer of our mortall, no, immortall warres: behold the man, who what nether by wit, nor force, nor blood, could bee performed hath accom∣plished, made a yock of I yons▪ vnited two the most warlik na∣tions of the world. This is that King whose birth was so long fore∣told by these ancient Rimors, Beads, and Merlines, the end of al your prophecies: to see whose happie dayes our credulous fore∣fathers so earnestlie wished, and wehementlie did languish. Heer is a patrone of all vertue, a scourge of vice, either a danter, or extirper of wilde barbaritie: the innocents guard, the orphans father, the rich-mans securitie, the poore mans wealth, your t••ue 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 and diverter of evils. Heere is a Prince in whome there is verelie to be found moe vertues & more worth, then all those which Guevara did faigne to bee in his Marcus Antonius, or Xe∣nophon in his most excellent Cyrus: who althogh hee were not yours, yet hee could be no otherwayes looked vpon by you, thē with the eyes of loue & admiration. Hee is amongst the Princes of his tyme, as the gold amongst the mettals, the diamond a∣mongst the gemmes, the rose amongst the flow••'s, & the moone amongst the starres. His vertues breath such a sweet aire throgh all the climats of the world, as roses wold doe if they did grow in the skie. Now I am no more in a maze why the sunne dra∣weth so admirablie the Lotos, the load-starre the load-stone, the load-stone the Irone, the amber the chaffe, sith his vertues so far haue that attractiue power, that the remotest Nations not onlie loue them, but wish that his happie governament were over them.

O Prince no lesse wise then learned, learned then religious, re∣ligious then humane, who wold rightlie praise thee should haue thyn owne eloquence, thou deservest more to bee crowned with Bayes and olives, then that first and greatest Emperour, who to this joyfull moonth hath given this name; thy victories are with∣out blood, and thy conquests all loue and peace. Who wold cō∣pare this thy reigne with these reignes of thy predecessors shuld

find such difference amongst them as is between blustring tem∣pests and gentle calmes, rough winters and flowrie springs, de∣lightsome health and devoring seiknes. Thrice happie Isle, with∣out that hath so stronge a guard as the Ocean, within so wise a Governour, as this King! The sunne who maketh the round of this earth everie day seeth no bounds so happie as thyne, and of this Isle seeth no place now, comparable to this Citie.

Upon whose citizens from the highest top of all greatnes, ho∣nour and worth wouchaife (Sir) to looke: who thogh they glit∣ter not with gold and precious stones, yet doe shyne with loyal∣tie and obedience, and thogh not with great Rhethorick & flu∣rishing of words, yet with their countenances, gestures, acclama∣tions, claps of joy, doe testifie, and giue evident signes of that a∣boundant gladnes, which possesleth their barts for this your hap∣p••e returne. In which thogh there may bee (perhaps) many foūd who haue equ••led them; yet there shalbe none that can goe be∣fore them. I shuld heere relate how farre this Citie is engaged to your M. progenitors, if those dueties which it oweth to your selfe did not m••k all the former lesse; the restoring of her Arch∣bishops seat (by ••e violence of opinion almost abolished) the confirming of her ancient priviledges, the beautifying her with a seminarie of religion and learning: And I shuld tell, how many reasons your M. had to loue this Citie, if they were not more then evident to all who either know vs, or our historie.

Incense was of old offred in the Temples for a token of thank∣fulne & humilitie of humane minds, and that men shuld know how that all they could offer to heaven was of no more worth in it selfe, then is alitle smoake. So doe wee confesse to be all that wee doe or can doe to your M. Alas all that can proceid from vs can in nothing answer that which your merits deserves of our gratitude, and that our gratitude oweth to your merits; for the hight of it can bee but perpetuall remembrances of them, love, and true obedience to you and yours, the Gemini which are the ascendents of all loyall subjects; earnest prayers to heaven for the enlarging of this floorishing Impyre with the continuing of your long and happie reigne: which whil we enjoy any peice of rea∣son, of sense, of lyfe, of being, shall never be vnregarded, no, shal ever bee devotlie observed of vs.

〈1 page duplicate〉〈1 page duplicate〉

〈1 page duplicate〉〈1 page duplicate〉

REGI TRANSEUNTI, Academiae Glasguensis nomine, Hanc salutationem dixit Robertus Bodius à trochoregiâ, Academiae Primarius.

SI è Sphaerâ suâ descenderet, nobis se propiùs ad∣moturus ille mundi oculus, qui vitam lucem{que} rebus hisce terrenis impertit, non laetitiam & fru∣ctum, sed luctum potiùs lachrymasque secum af∣ferret, nec faustis ac festis applausibus, sed fletu potiùs ac tumultu omnia compleret, miseros mor∣tales nimia ••ua propinquitate torrens simul ac terrens, quod & sub Phaëtonte olim accidisse veteres poëtae fabulantur; Atqui non ita, REX August^me, quem Britanniae tuae Solem unicum, qué, secundum DEUM, florentis hujus Imperii lumen & columen jure merito profitemur, non ita de Serenissimâ tuâ Majestate ••em esse, testis inter alias hodiernus dies, tua quo propiùs datur oratueri, immo temet coram & comminus affari; dies, quo nullum vnquā nobis laetiorem, clariorem, optatiorem illuxisse, vel nobis tacen∣tibus clamat hic Civium gratulantium laetantiumque concursus, haec subditorum tam laeta ac festa Panegyris, ad Principem suum videndum simul & audiendum 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, auribus pedibusque, inquam, ex aequo certantium, irruentium, irrumpen∣tium. Quum tuae Majestati visum est, è tuo Palatio, Regia{que} Civi∣tate, velut è Sphaerâ quâdam sublimi descendere, Praesulum Pro∣cerumque Coronâ splendidissimâ circumseptae, tanquam radiis to∣tidem ex tuo corpore quaquaversùm promicantibus, vt caeteras amplissimi tui regni partes praesentiae tuae splendore propiùs illu∣strares, quócunque Sol hic noster amoenissimi sui vultus lumen circumtulit, subditorum suorum animos exhilaravit sola ejus ap∣propinquatio, eosdem autem incredibili gaudio replevit, immò extra se raptavit, exoptata praesentia; quod quidem ipsis & corda dilatavit & ora reseravit, partim in laudes & gratiarum actiones, partim in vota precesque pias pro tuâ incolumitate conceptas; hunc adventus tui felicis effectum senserunt ante nos insigniores illae Civitates, provinciarum suarum Metropoles, quae te transe∣untem

exceperunt, quasque dierum aliquot morâ Majestas tua nobilitare dignata est; hunc eundem post alias Glasgua tua per∣sentiscit; Glasgua, etsi nec opum copiâ, nec aedium splendore, nec moenium ambitu, nec civium dignitate conspicua, ergate ta∣men, obsequio, fide, summissaeque devotionis affectu, nulli cessu∣ra tuarum; quin, ut illud omittam, gloriandi ingens Glasguensibus argumentum, quo divinâ quâdam dispensatione Glasgua sibi vin∣dicat, si non ortum ipsum, at certè auspicata vitae tuae primordia,

Quae gremio complexa suo est, cùm Matris in alvo Occulereris adhuc, Mundi hoc sublime priusquam Te jubar aspiceret; reliquas interque Britannas Munere tam raro tantùm caput evehet urbes, Humanos inter quantùm caput eminet artus;

Vt illud, inquam, omittam, hoc ipso non paucis aliarum invi∣denda, quòd per te illo fruatur, quòd sub te ab illo regatur An∣tistite, quem ut praesens aetas colit & suspicit, ut Patriae decus, Ec∣clesiae munimen, praesidium civibus, amplissimi ordinis ornamen∣tum, sic ultra omnem livoris & calumniae nubem, sibi aliquando proponet haud ingrata posteritas in omnigenae virtutis exemplar, et in quo uno, si dicere fas est, inopem tua se prodidit opulentia, quòd scilicet, etsi hominumque & honoris abundans, vix tamen huic parem habeas reliquum, quem in ejus, quod absit, amissi, a∣liòve translati, locū sufficias. Verúm ante omnes hanc Sapientiae Mu∣sarum{que} domum refocillat ac recreat hic jucūdissimus tuae Majesta∣tis aspectus, quae sub tuae pueritiae felicibus auspiciis excitata, nunc sub ejusdem venerādâ canitie denuo sibi renata videtur; & unà cum tuo adventu faustissimo, vnà cum publicâ hâc festivitate at{que} laeti∣tiâ, suum hunc alterum natalem celebrare gestit; tantóque aliis gestit & exultat impensiùs; quantò plus fructùs ex hâc publicâ temporum tuorum felicitate sentit ad nos literarum studiis ad di∣ctos, quàm ad vulgus promiscuum redundare. Sicut enim ex iis quibus eadem aspiravit maris ventorumque tranquillitas, animo∣siús à Mercatore, quàm á vectore votum solvitur, adeoque ex ip∣sis mercatoribus is DEO plura debere se judicat, qui odores & purpuras & auro pensanda portabat, quàm qui vil••sima quaeque & saburrae loco futura congesserat, ita pacis hujus ot••que publi∣ci beneficium, quo sub tuae M. pio prudentique moderamine tot annos fruimur, etsi ad omnes aequè pertineat, ad nos tamen ••o rectè usuros, hoc est, illud in virtutis & Sapientiae studium impen∣suros, altiùs pervenire debet, & gratioribus animis agnosci, agni∣tumque

publicâ hac & unanimi professione celebrari. Verùm hoc nobis cōmune cum caeteris, per tuas ditiones ejusdem vitae sociis, eorundem studiorum consortibus; ad illud festino, quod huic Aca∣demiae peculiare fecit tua clementia; quippe quam alioqui sub o∣nere suo fatiscentem, proximis hisce regni comitiis novo subsidio fulcire, novo commeatu instruere, novique census auctario dita∣re atque dotare dignatus es; vnde spes nobis posterisque nostris affulgeat, fore aliquando, ut non modò damna nostra sarciantur, membra nunc languentia roborentur, omniaque quae nunc labant aut vacillant in melius mutentur, sed & quae desunt membra sup∣pleantur, quae alibi videmus invidenda, nec tamen invidemus, sed ingenuè miramur potiùs, apud nos quoque videantur, & hoc Mu∣sarum hospitium, quod sub te natum, sub te quoque crevit & a∣dolevit, ad suam quandam & perfectionem & cultum & claritatem, tuo unius beneficio provehatur. Pro quâ largitate quas tibi nunc, REX Maxime, gratias agat haec alumna tibi devotissima simul ac devinctissima? quibus hanc tuam ergase munificentiam encomiis, quibus hanc humanitatem 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 prosequatur? quae suam ad hoc debitè praestandum inopiam & 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 non tam aedificiorum angustiis, parietum squalore, aspectu ipso tam humili, tuamque sublimitatem neutiquam addecente, quàm hac ipsâ mei balbutien∣tis infantiâ, quàm hac ipsâ mei ad tam claram lucem 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, haesitantis, inquam & caligantis vertigine, prodere cogitur ac propalare; certè si quid in me esset ingenii, si quid artis, inventionis, eloquii, si quid in hac dicendi facultate aut usu po∣ssem aut studio, nunc, aut nunquam aliàs, id omne promendum esset & exprimendum; sed nescio quo pacto plerunque fit in his talibus, ut quo magis conamur eo minùs faciamus, quò acriùs e∣nitimur eo aegriùs pariamus, quod maximè volumus id minimè valeamus, & effectum nimis anxiè concupitum impediat ipsa af∣fectionis intentio: quòd cum reputaret Indus ille, jaculator omni∣um sui temporis peritissimus, invitante Alexandro re••uit artis suae specimen exhibere, maluitque recusando vitae suae discrimen in∣currere, quàm unius ictûs periculo de famâ sibi multò antè quae∣sitâ vel tantillum detrahere; mihi tamen absit ut idem nunc pla∣ceat coram tuá M. consilium, apud quam, contrà quàm olim Bernardus apud Eugenium, tutius acceptiusque reor ipsâ loquendi temeritate quàm silentii timiditate peccare; modò conatum inte∣rim sese vltra vires intendentem remisero, & ad moduli mei gy∣rum breviorem revocaro, 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 ne quod vocibus idem mihi contingat, quae supra modum elatae prorsus intercidunt & evanescunt, aut visui qui contra radios solares intenditur, ut scitè monet Nazianzenus. Quid igitur faciam per has temporis quae me coarctant angustias, cui nec multa dicere consultum est, tam alieno loco ac tempore, nec datum est paucis multa com∣plecti, sed equitum Tyronum instar non nisi laxiori gyro circum∣vehi? An passis velis nunc provehar in immensum illud laudum tuarum pelagus, quod nec tua pateretur modestia, nec pro me∣rito ac dignitate praestare posset mea jejunitas, nec si possem vel maximè, dicendum id esset in transitu, cui vix dies integer & in∣gens volumen sufficeret? An virtutum tuarum culmina leviori, quod aiunt, & sicciori pede percurram, quod esset eas ingenii mei culpâ deterere potiùs quám decorare? An rerum à te domi, foris, privatim publicèque gestarum gloriam delibabo, quas op∣tima certatim ingenia jampridem aeternitati consecrârunt? An Majest^tem tuam vel cum coaevis Principibus, vel cum superi∣orum temporum praestantissimis quibusque componam, ut, qua∣tenus quidem in singulis eximium aliquid eluxit, omnium in te uno compendium quoddam admirandum proponam? An sortis tuae felicitatem ostendam, quem quum jure meritisque tuis, communia procerum ac populorum vota, communia or∣dinum omnium suffragia sic in sublimitatis hujus fastigium evexerunt, ut inter illius Solis occasum & hujus Augustioris exortum, nullam noctem intervenire senserit Australis illa Bri∣tannia?

Qui diadema tenes, nec vi, nec sanguine partum, Nec precio; felix triplicis concordia Regni Cui servata venit, magnis quod Regibus olim Tentatum toties meminit, totiesque negatum Prisca Caledoniis comprensa Annalibus aetas; Foedere nam nullo tantae coälescere vires Ante tuum potuere diem, Natura, Deusque Quem fecere Ducem, quique hoc nisi jura dedissent Imperium, poteras solâ virtute mereri.

Sed hoc jam alii luculenter oratione & prorsâ & vorsâ praestiterunt, qui tamen argumenti hujus ubertatem nullâ styli diligentiâ sic totam exhaurient, ut non multa aliis famae eundem tuae campum ingressuris intacta relin∣quant; quippe quum nulla dies vitae tuae annis accedat

dat (accedant autem optamus innumerae) quin ex novis virutum tuarum fructibus, novam semper afferat felicibus ingenijs tui de∣cantandi materiam. Hoc vnum igitur, omissis alijs, Augustissi∣me Princeps, a nobis praesertim omitti nec debet, nec expedit, quod in tuae Serenitatis encomium nunquam silebit vniuersa eru∣ditorum posteritas, tibi scilicet, vni, bonas literas, tibi literarum studia, tibistudiorum horum & alumnos & praestites, non cultum tantùm ac decus, nec tutelam solum ac patrocinium, sed & vitam ipsam debere cum spiritu; te haud ita pridem, in Amplissimo illo Ordinum Concilio, subditis tuis vniuersis ad hanc laudem & ex∣emplo & auctoritate tuâ praeivisse; Immo non tuis tantum, cuius∣cun{que} gradus & ordinis, sed & exteris posterisque ipsis; apud quos lucebunt illa tuae eloquentiae fulmina dicam an flumina, quamdiu apud illos vigebit vlla rerum a te feliciter gestarum memoria, quam diu vlla legum sub tuis auspiciis latarum reverentia; te palam omni∣bus ostendere caepisse, (quod & porro facturum indies cum bono Deo speramus & vovemus,) quis verus vsus illarum opum, quas Deo piisque semel vsibus a Maioribus nostris dicatas, nescio tamen quo malo regni & ecclesiae huius fato (dicam enim liberè sub tanto Patrono ac Vindice 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, & vocem hanc edam veram atque ••everam, ilia ne mihi fors rumpat, nisi nunc erumpat,) nescio quà quorun∣dam 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 aliorum 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 omnium 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 videmus nunc a pri∣mo suo scopo penitus aberrâsse, quippe è quibus in sanct os olim v••us, & nominatim in juventutis rectam institutionem erogatis, nunc tamen, O seculi nostri probrum & maculam! nihil ad ecclesiam, nihil ad publicum, nihil ad viduas, orphanos, egenos, nihil ad patriam juventutem vtilitatis redundat; quae tali destituta subsidio, cogitur non sine gentis nostrae contemptu atque dedecore, apud exteros ignobilem plerumque servitutem servire, & vel in Gallias quotan∣nis sese diffundere, vel domi inter vernas & asseclas otiosa deside re; Aut certe, si quid inde ad Ecclesiam, si quid ad Ecclesi•• semi∣naria, Scholas & Academias, virtutis & pietatis 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 doctrinae & morum officinas, fructus manat & commodi, si quid ad inopem, ad bona tamen studia natam juventutem, subsidij, id omne tuae v∣nius munificentiae, pietati, prudentiae acceptum ferimus & impu∣tamus; Audiant hoc animi à Musarum cultu alieni; Audiant humanitatis & amoenitatis omnis expertes; Audiat livor & sacrilegium ipso livore deterius, (quas tamen labes, absit vt

audientiu•• cuiquam adspergam,) Audiant tamen, ubicunque lo∣corum delitescu••t, & audientes ringantur & erubescant; absque tuâ Majest^•e foret, Ecclesias vastitas, Academias solitudo, Regnū hoc pristina tandem barbaries occuparet; tantus ex Atheismo natus est, in tantâ lucem & literas profitendi libertate, literatum tam divi∣narum quàm humanarum contemptus! tanta sui retinendi, alieni autem occupand•• cupiditas! Quòd ergo sive Scholarum sive Ec∣clesia••um Rectoribus, sive Masarum sacris, sive Sacrorum functi∣oni, suus adhuc constet honos, libertas, praemia, vel certè, quòd nondum in extremi contemptûs & paupertatis angustias haec om∣nia detrusa sint, cui nisi tuae Majest^ti secundum DEUM de∣bebimus? qu•• si in hoc tam laudabili instituto perrexerit, & in hunc scopu•• suas curas & cogitationes constanter direxerit, cujus tam paucos ubivis terrarum aemulos habitura est, nae illa tandem Regina Sapientia, cum totâ disciplinarum illi famulantium En∣cyclopedia, suas has nec recentes nec decentes quaerimonias,

fuerant, fuerant mea tempora quondam, Quum docilis nostris magno fervore juventus Serviit imperiis, nec honos Marti obtigit vni,

Apud nos quidem, in vaticinium hoc verius laetius{que} cōmutabit,

Venient, venient mea tempora quondam, SCOTIA quum nostris magno certamine rursum Serviet imperiis, & honos mihi habebitur vni.

Sed vereor, ne nauim tuam triumphalem plenis velis in portum tende••tem, nimis jam diu remorata sit haec nostra remora; quo enim alio, REX inclyte, schematismo, tuam hanc tantam erga nos tantillos humanitatem expressero, quâ, cùm Regali comita∣tu pompâque praeteriens, & ex longioris itineris jactatione non∣nihil fortasse fatigatus, ad nostra tamen haec limina restas, exem∣ploque tuo magnificum hoc satellitium tecum restitare cogis & fraenos adducere? quo alio quâm navis in medio suo cursu, rin∣gentibus nautis, mirantibus ventis, Oceano ipso adstupente, pu∣sillae Echeneïdos objectu, è vestigio inhibitae & compeditae, vtque olim eleganter illud Ciliciae lumen,

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉. Pisciculi vilis medio quam fixit in alto Os inconspicuum; tantùm valet illius ictus, Illius occursus, contra remosque, notosque

Vimque omnem adversam! hinc Echenëis jure vocata est.

Hoc solum interest, quod Remorae natura vim quandam 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 dicam an 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, admirandâ planè non exquirendâ rati∣one concessit; nobis nihil adest, nihil inest 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, nulla virtus oc∣culta, nullum sermonis illicium, cujus venustate Regales tuae aures oculive capiantur, qui Regnum hoc tam latè patens potensque

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

Ceu navim excelsae regis acri mentis habenâ,

In temet vno causa quaerenda est; nempe illa tibi peculiaris hu∣manitas, Musarumque immensus amor, qui te cogit ad haec te∣cta divertere, atque humiles lustrare casas; quod tuum factum, quin eâdem nunc ad extremum acclamatione celebremus, quà Imperatorum suorum Optimum Romanus olim Senatus excepit; TANTO MAJOR, TANTO AUGUSTIOR, quan tò te ad minora & angustiora demittis! Cui enim nihil ad augen∣dum fastigium superest, hoc vno modo crescere potest, si magni∣tudinis suae securus, ad subditos se ipse submittat, & ut Sol ille, quo celsior, eo minor apparet, ita gloriae suae solstitium ad intuen∣tium captum & conditionem attemperet; hâc igitur acclamatio∣ne iteratá TANTO MAJOR, TANTO AVGVSTIOR, hanc sermonis telam finio, vel abrumpo potiùs; ubi tuam priùs Majesta^tem oravero, 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, placido cum vultu porrige dextram, non quò des aliquid, (absit à nobis ad mode∣stiam & factis & institutis, tam intempestiva, tam inverecunda petendi licentia) sed ut hoc è tuâ segete praemetium accipias, quod Celsitudini tuae cum hac spe gestit & audet offerre tua Glasguen••••s Academia, fore ut sicut 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉, puras DEUS, non plenas aspicit manus, ita tu quoque viva & spi••ans ejus in terris effigies; Cujus honori, ut plenâ aliquando manu, plenâque ingenii messe litet haec alumnarum tuarum, ut natu & vultu, ita cultu & conatu minima, ubi per te speratam illam ma∣tu••••tatem attigerit, unanimi hac nostrùm omnium voce votoque DEVM supplex veneratur, sit vita tua apud ipsum ligata in fas∣ciculo viventium, inimicostuos induat pudore, super te autem flo reat Corona tua, 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉. Per multas vertentium annorum decurias, Te superum{que} Choris aucto, tua fama superstes Canescat seclis innumerabilibus.

Amen. Amen.

Vivat REX IACOBUS in aeternum.

EX OCELLO POETARVM NOSTRI SECVLI (quondam meo) interpolata▪ et cui omnium optimè quadra∣bant Principi adaptata; tu vide, fis, Lector, & fallor, an id mecum laetus fateare lubens{que}.

PRincipum princeps, JACOBE, cujus Famaper cunctas volat orbis oras Quà diem promit jubar, occidens{que} Lumina condit;

Nos movet pridem pius ardor, ingens Ingredi laudum pelagus tuarum, Quod{que} non atro petat ore livor Pangere carmen.

Nostra vox si quid dabit audiendum, Te Sophoclaeo referemus orsu, Fulgidum O secli jubar, & piorum Gloria Regum.

Non quod à prisco tibi sanguis ortu Surgit, & longam seriem recenses; Nec quod ingenti tua se potestas Limite profert,

Sed quod & gazis, & honore major Te beat virtus, animique praestans Indoles, cujus meritis nec unus Sufficit orbis.

Nam quid excelsum magis, aut decorum Principi, quàm quod generoso amore Sacra Musarum colis, & togatae Palladis artes?

Ridet haec vulgo bona pars potentum, Ridet, & soli populo resignat Dona doctrinae, veluti minora Culmine summo;

Quin & infausto veluti piaclo Pollui censet generis nitorem, Si cor informet studiis juventus Stemmate clara.

Te sed hinc usu proprio, hinc beatae Mentis instinctu meliora doctum, Talis haud tangit, nec ab instituto Sevocat error.

Macte curarum, labor hic ad astra Tollit heröum sobolem verendam; Inserit coetu superûm, nigroque Surripit orco:

Manat hinc praesens animo virili Robur, & mentis vigor audet ardens Ire contemptum vitiosa quicquid Turba capessit.

Nosse gestarum monumenta rerum Nemini probro fuit aut pudori, Sed decet Reges magis, & potentum Convenit aulae:

Non enim torquet validâ Magister Mole, sed dextrà regit arte puppim, Cùm procellosum mare volvit vndas Montibus aequas;

Sic quibus mundi Pater at que cuslos Credidit latè populos & vrbes, Imperî clavum moderantur alto Munere mentis.

Inserit plantis habitum creatrix Terra, & occultas res••pit propago Seminum vires, patriumque robur Spirat alumnus;

Vim sed innatam generi Magister Flectit ad rectum, facilique cultu Pectus informat, placidosque mores Mentibus indit.

Commodus Baccho, Cererique campus, Cura si desit, nihil educabit Praeter invisam filicem, malique Graminis herbam;

Sic ubi pubes bene nata, nullos Vel malos ritûs, vitio parentum Discit, aut torpor subit, aut abundant Pectora culpis.

Praebet exemplum specimenque certum Clarus haud uno Marius triumpho, •• am nocens paci patriaeque laevus, Quàm bonus armis:

Non enim doctis animum dicârat Artibus, nec se nisi bellicosis Voverat curis rigidoque Marti, Caetera bardus.

Tu sed exemplo praeis efficaci, Non tuis tantùm, sed & alma famae Lux tuae quaquâ cluit, orbis oras Fusa per omnes.

Sit dies nobis hodiernus ingens Testis, addictam studiis juventam Quo foves praesens, oculique lustras Luce sereni.

Quid, quod augustâ juvat eruditos Voce congressus regere, & silentes Inter applausus animi profundas Pandere dotes,

Cura si quando gravior facessit Panlulùm? O quis tunc amor at{que} cultus Te petit! quis tunc stupor audientum Detinet aures!

Macte tam sancto, generose Princeps, Mentis impulsu, tua destitutos Vsque Musarum, Sophiaeque mystas Cura secundet.

Vera nam si fas memorare, sed fas Vera secluso reserare fuco, Nulla gens aequè juvat, & beatas Efficit vrbes,

Quám juventutis faciles Magistri, Pectus imbuti studiis & vsu, Voce qui mentes ad honesta ducunt Sponte sequaces.

Nititur fulcro status omnis isto, Hinc virûm surgit seges, & propago Laeta, quae rebus populisque praesit Ritè regendis.

Quid foret mundus spatiosa praeter Lustra latronum, nisi mos pudorque Vim refraenaret? quid acerba legum Iussa valerent,

Nemo si rectè foret imperanti Audiens dicto? bona mens quietos Continet cives; bona mens olympi Propria dos est:

Hanc tamen morum polit architectus, Qui probo cultu docilem juventam Fingit ad recti decus, & magistrâ Temperat arte;

Qualis in puppi Palinurus altâ Dirigit flexu modico carinam, Assidens clavo, neque certa fallunt Signa sagacem,

Ergo nos, Regum jubar O, favoris Pristini semper beet aura, livor Frendeat quamvis & egena laudum Pectora vulgi.

Quippe nil magnum populus nec altum Credit, externo nisi qnod paratu Captat emptorem, specieque mentem Pascit inani.

Seriam sed qui profitetur artem Simplicis veri, solidos honores Antefert pompae: catus imperitam Spernere plebem;

Tuque, cui Musas licuit severâ Lege sectari, per & actuosas Ire virtutes, Sophiaeque summum Tangere limen,

Hâc habes acri ratione fultum Pectus, vt campo valeas vtroque Pacis & belli sapienter, atque Fortiter uti.

Nunc quidem tellus tua, magne Princeps, Otio dulci fruitur, vigetque Pace, Scotorum populo nec vllus Imminet hostis;

Duret in seclum status iste felix, Nec tuos cives quatiat tumultu Martius terror, solitumque servent Fata tenorem▪

Sed (quod avertat Deus omen) olim Si cor intrârit dolor, ut capessas Proelia, O quantis inimica rumpes Castra ruinis!

Non avo cedet tua laus in armis, Marte qui praestans, opibusque celsae Mentis, vt secli jubar impoliti Fulserat ingens.

Sic erit si te rapiant dolores, Otia & rumpas, & amata linquas Castra Musarum, sed ad hoc venito Munera serus:

Nec tuas vires nisi Christo iniquae Sentiant Gentes, metuatque solus Turca, nec Turcis melior minorve Romulus hostis;

Vrbe qui sedes habet in Quirini, Sola quae septem sibi lêgit arces, Et Lupam auctricem generis fatetur Hydra bicornis.

Debitus dirae sacer ille pesti, Fronte cui pronà dominas secures Spontè submittunt veneranda Regum Sceptra potentum.

O nefas ingens, maculamque secli Ille cervicem capiti sacrato Proterit, bruti strepituque terret Fulminis orbem.

Ille claustralem furiam, madentem Celtici Regis nece parricîdam Intulit coelo, superisque junxit Voce nefandà:

Voce quam toti recitavit effrons Praesulum coetu, voluitque fastis Inseri, tantum nec adhuc piavit Gallia probrum.

Ille vos lentos facilesque cernens, Vt suis audet dare jura terris Sceptra largiri Superûmque regna Vendere nummis.

Sed quid oblitus Citharae, modique, Provehor latè pelago, ratemque Credere immensi meditor profundi Fluctibus audax?

Sat mihi, sat sit, leviùs tuarum Ire per laudum seriem, laboris Limen hoc nostri fuit, isque limes Carminis esto.

Quod tibi Princeps damus alme, cultûs Parva non parvi monumenta, nostram Quò fidem cernat, veniens tuo cum Nomine seclum.

☞ Haec authore non invito, nec ejus ingratiis, raptim interpolabat

ROBERTUS BODIUS

A Trocho-regià.

SALMO 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 REGI GLASGVAM INGRE∣dienti cum poculo a Civibus oblatus.

SQuamigeros inter SALMO gratissimus, ori Gratus quippe, sed & natali gratior orae, Nec tantùm meritus ferri inter fercula Regum, Sed tecum commune aliquid; regum optime, habere. Et memini malè grata morae quum toedia lentae Condiret mellita tuae facundia vocis, Sponsorem reditus nobis te certa dedisse Pignora, Salmonis genium, qui sponte relicto Oceano, regisque sali praedivite mensâ, In patrios remeat fluvios, dulcesque canales, Spiritus vt patriâ languens renovetur ab vndâ, Posthabitis quaecunque queant terrere periclis. Iamque fidem dictis (Regi sit gloria regum) Alma dies fecit! patrias en adspicis vndas Glottiacos{que} sinus, IACOBUM nondum IACOBUM Qui primùm fovère, & nunc venerantur alumnum. Conspicis antiquumque larem, thalamosque pudicos, Naturaeque tui artificis loca conscia quondam, Salmoni ut perquam sic cuncta simillima quadrent. Ergo tibi ut gratae proli, Rex optime, Glotta, Glotta maris soboles nitidis salmonibus aucta, Glottiacum{que} decus, parvum tibi GLASGUA munus Offert Salmonem: sed quid prius offerat illi, Cui sua seque simul debet, quàm INSIGNIA; quae se Et sua comprêndunt? dignum & quid Principe tanto Si non id cui se similem dignatus habere est? Nostra etiam parte ex aliquâ munuscula regem, Cui dantur, referunt, si fas sit dicere, sed fas: Namque pater patriae quid non indulsit amori Natalis genii? & quid non audemus amantes? Fulgidus ergo tui vultûs ut splendor amoeni,

Fulgidiorem animi celsi tegit intus opum vim, Sic Salmo hic splendens, fultum meliore Metallo Pectus habet. Tibi regalis perfectio, & omnis Doctrinae, quae laus privorum est, circulus in te est. Annulus hoc aptè signat Salmonis in ore. Haec referunt etiam nostros munuscula mentes, Quas amor alloquiumque tuum flagrantiùs vrunt, Edere quàm valeat frustra vox aemula mentis. Aurea nec tantùm superant hoc viscera tegmen, Pectora Iejunas quàm nobis foeta loquelas. Cùm Salmone scyphus potumque cibumque figurant, Queis sine non poterit consistere vita columnis. Haec tibi (seque simul) dum Glasgua dat{que}, dicat{que}, ad Teque tuique apicem diadematis vsque tuendum; Suscipe parva lubens non parvi pignora cultûs, Cum voto obsequioque, quod aere perennius omni Annulus hic nunquam mentito obsignat ab ore.

IN SERENISSIMI REGIS JACOBI Sexto-primi ingressum in SCOTIAM, Sole ingrediente in Signum Geminorum.

NOster vbiradios Phoebus patefecit ab Austro Moesta suae exhilarans ora Caledoniae ••idimus attonitos fremere & trepidare Gemellos, Quod Leo praeteriens praeriperet Boream. Quos propior Titan castigans, parcite, dixit, Aut tremere, aut fremere, parcite hîc Tyndaridae: Iste Cleonaeus non est Leo, funditur isti Innocuus nunquam dente vel vngue cruor. HIC Leo pacificus, pacisque serenus alumnus, Marte quidem valet, at pacem alit vnde alitur. En placidam frontem, & sponsores pacis ocellos! En arma, en comites: omnia pacis habet. Cernitis vt blandè submittit cornua Taurus, Et duplici levior pondere gestit ovans; Cervicesque superbus agit, meritòque triumphat Nunc magè quàm portans per freta furta Jovis: Tunc solum imperii nomen, leve pondus habebat, Nunc triplex Sceptrum, certius omen, habet. Hîc Rex Phoenicum, hîc verus gestatur Agenor, Veraque terrarum Iam insula habet spolia.

Vos ergo alternis morientia lumina, fasces Hos metuisse aequum est, & coluisse faces. Sique lubet, jam jure, licet, contendite, palmam Auferet; vt qui sitter meritis potior: Inter enim Oceani celeberrima numina, longè Ante dioscuros Hic numerandus erit. Vos quandoque datis timidis solatia nautis, ••t fragili facitis spem superesse rati! At licet armatas pelagus tumidum induat iras, Perstrepat & tellus, vndique militibus; Extemplo Istius praelustri tacta tridente, AEquora strata jacent, arvaque tuta tacent. Caesum Amycum, jactet Pollux frustra, insidiantem! Iste Amycos▪ Perthi, & mille trophaea dabit: Mille trophaea dabit sine Marte parata, sed arte Non sine divinâ, & Marte duos Amycos. Nec jactate Helenam raptore absente reductam, Hic Raptas Marti Helenas eripit, & sociat, Illustres Helenas, quas saepius ambiit orbis Romanus domitor, nec tamen obtinuit. Has sibi in aeternum junctas desponsat & aufert, Quicquid eas posthac separet vnanimes. Exiguum hunc ergo vos ne indignemimi honorem O Gemini, Hic namque est, cedite, Tergeminus: Cui non invideat laudemter maximus Hermes, Munere nam minor est, & sophia, & solio. Sed quo haec? nonne brevi regis cum regia summi Caelestesque animae, & nobilior patria, Cognatam allicient animam, rapientque per astra Nos supra, in summi tecta suprema poli, Cùm, velut invictis hodie stipatur ab Anglis, Invicti cingent Angeli vtrumque latus, Vestra suis ridens calcabit sider a plantis, Nostrosque unâ ignes, lumine splendidior. Lumine, quo vestire solet pia pectora Numen, Lumine, quod limen nesciet occiduum. Cùmque ita fulgebit, cùm infrà me vosque videbit Scire libet, Geminis tunc locus ecquis erit? Haec ubi dicta, mecum at{que} iras posuere Gemelli, et Phoebum vtrumque vlnis, cinxit vterque suis.

GLASGVA REGEM ALLOQUITUR.

NOn mirum si priscorum haud oblitus amorū Nunc mihi•••• amplexus, Rex IACOBE, ruas: Nam{que} (ego multa licet jactent Sterlinum et Antè ego tefovi laeta tepente sinu, (Edinū) Quàm vel homo vitâ, vel Rex diademate, & antè Quàm coeli vsurâ, quàm fruerere soli. Hîc natura tui coepit primordia primùm Formare, arcano pollice membra notans. Creta JOVIS magni mendax cunabula jactet; Hinc ego perpetuò nobilitata cluo; Prima mihi debet Rex incunabla, secunda Regi ego, qui vitam mî dedit ecce novam, Cujus ab aspectu mihi robur fluxit in artûs, En pro canitie laeta juventa subit. Sed quo laeta feram vultu mea gaudia? quêis te Prosequar officiis, obsequiisque colam? O tibi si rursum per me revocata juventa Ter superet Pylii secula terna senis.

SALUTATIO 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

TE laetus patriae genius, Te parva salutant, Vt possunt, nostri numina gymnasij, Aonidum decus et charitum flos, cujus ad∣ornant Aurea sceptramanus, Laurea sertacomas Cui corpus Charites, animum finxere lepores, Naturae omnigenae gloria & artis apex. In te certat opes Natura, Ars edere vires, Naturae vires vincis, & Artis opes. Caec•• superstitio veterum quos sinxerat olim, Et coelo intulerat numina vana deos, Cimmeriis plusquam tenebris damnata jacerent, Hoc si vidissent secula prisca Iubar. Nemo bis geniti audî▪ ••et cunabula Bacchi, Nemo Saturni secula, tela Jovis. Vt Phoebi accessu evanescunt cornua Phoebes, Prisca ita luce tuâ lumina sunt tenebrae. En Phoebus Lauru tibi cedit, Pallas olivâ, Suada tibi Eloquio, Iustitiâ{que} Themis.

Quicquid in aeternum fama invidiosa sacravit, Hoc debet meritis cedere jure tuis; Nam quod apud veteres fuerat virtutis, id omne Spirante hîc nobis extat in effigie. Cedite nunc victi Heroes, nunc•• endite palmas, Voxque canat Sexto laeta triumphus Io. Vt compendium homo mundi complectitur in se, Sic Regum, immo hominum Rex IACOBUS habet.

Robertus Blarus.

REGI IACOBO ODE ACADEMIAE GLASGVENSIS nomine dicta.

REgalis olim (O maxime Principum) Vates, perenni pagina personat Quem sacra cantu, dum coercet Finitimum sitibundus hostem▪

Exarsit vndas fervidus algidos, Quas Bethlehemi finibus, hostica Disterminabant castra, cinctas Horrifici fremitu duelli.

Oblata tandem flumina, vindici Grato dicavit pectore Numini, Obmortis exemptos propinquae Vestibulo famulos cruento;

Sic tu, per amnes, per juga montium, Per tesqua, per quaecunque repagula, Visu cupito avens potentis Primitias hilarare regni,

Perennis haustu fontis in arduo Petrae bicornis culmine conditi Manu benignus irrigâsti Glottiacam patulâ juventam:

Non passus ultra sordibus & situ Nec non ruinis, proh pudor!, inclytam Squalere sedem, cum Süadâ Flexanimâ sophiae sacratam.

Hinc & Themistas diva satellites Astraea ducens, limina deserit Superna, ob humanos furores Praeteritis habitata seclis;

Gaudens cubili Principis aureo, Gaudens amoenis moenibus, incolis Hic visa nuper aeviternas Glasguiacis posuisse sedes:

Huc unda fluxit Castalis, ingenî Carmen vetusti, quin Heliconidûm Ternae catervas laureatis Huc Charites comitantur alis.

Te coetus vnum gestit amabilis Ornásse, firmas finibus anchoras His alligâsse, Glasguamque Posthabitâ coluisse Pindo,

Has nempe testes jungere convenit Virtutis altae, conscia limites Laudum hos tuarum, quos movebit Nulla dies, posuere fata.

O te beatum ter quater amplius, Quem Phoebus ardet, quem ferus aemulo Mars corde pallet, quem jugales Pallas avet prius osa toedas!

Felices O nos Principis omine Faustos colonos! jam pater abditur Bifrons, colum fulvo benigna Iam Lachesis reno vat metallo.

Huc & rigenti quam-libet edito Longè sub arcto lumina blandior Si flexeris, mox incalescet Pieriis mihi fibra flammis,

Quâ te supernis percitus oestibus Tollam per oras aetheris arduas Nostroque Gygaeus canoro Cedet Olor moribundus hymno▪

HOSPITIS CUM ACADE∣miâ Glasguensi dialogus.

FAre age quae teneros extendis virgo lacertos Quis genitor? tellus quae tibi, quaeve parens? Sum nova Pieridum soboles, me natatonan∣tis Fovit, & vberibus gratia terna suis; Optimus at Regum genuit primusque Britannûm, Flumina Glasguiaci proptèr amoena soli. Quis tantus trepidâ motus tibi cor••is in aulâ? Spes agitant amplae, spei malè grata quies. Ac quae tanta tibi spes primis crescit ab annis, Quá duce Laurigerum tollis in astra caput? Parva quidem cernis fateor fundamina nostri, Sic fuit in cunis Roma minuta suis, Haec tamen ô quantus teret olim limina coetus, Flos juvenum, Phrygius quot neque cepit equus. Hos ego dum passis blando modulamine palmis Convoco, Threiciae pulsor vt antè Lyrae, Ecce ruunt hinc inde novas Heliconis ad vndas, Et levat anxiferam gens studiosa sitim, Ast ubi Scotigenas volitabit fama per vrbes Nostra, Caledonii gloria magna soli, Tum renovanda mihi sunt moenia, protendenda Atria, nec modico bulliet olla foco. Nec balbos mirare sonos, primordia linguae Talia, bullatus tu quoque talis eras, Nubilis edam alias cano de pectore voces, Nunc rudis, at quondam virgo trilinguis ero. Est vagire meum, tibi sed rutilare Süada Fulgenti eloquio praebuit alma, vale.

Alexander Bodius.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉.

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉

DAVID DIKSONUS.

THE KINGS MAIESTIE CAME TO PAISLEY THE XXIIII OF IULY

Where in the Earle of Abercorne his great Hall was verie gratiouslie deliuered by a prettie boy of 9 yeeres age Williame Semple sone to Sir IAMES SEMPLE of Beltries this Welcome following.

AGRAVER ORATOR (SIR) would better become so great an action as to welcome our great and most gratious Soveraine; and à bashfull si∣lence were a boyes best elo quence. But seeing wee read that in the salutations of that Romane Caesar, á sillie Pye a∣mongst the rest cryed Ave Caesar to: Pardon mee (SIR) your M. owne old Parret, to put furth a few words, as witnesses of the fervent affections, of your most faithfull subjects in these parts; who all by my tongue, as birds of one Cage, crye with mee, Ave Caesar, VVelcome most gratious King.

Welcome then is the word, and welcome the work wee all aime at. A verball welcome were base, trivial and for everie bo∣dy; and à Real or Royal welcome answering either our harts desires, or your H. deservings, Ad haec quis sufficiens? Acti∣ons can never aequall affections. Saying then is nothing; shall I sweare your M. welcome? I dare; but it becommeth not a boy to touch the Bible; and yet, because an oath taken by nothing, is but nothing, I sweare by the Black Book of PAISLEY your M. is most dearlie VVelcome.

Thus have I said (SIR) and thus have I sworne. Performance tak from Noble ABERCORNE.

Welcome then (SIR) every where, but welcomer here, then any where. This seemeth a Paradox, but if I prove it, your M. I hope will approve it. Three pillers of my proof I find in our old Poët, Phoebus, his Clytia; and his Leucothoe; whose fabulous Al∣legorie if I can applie to our selves by true historie, all is well.

Phoebus (SIR) you knowe is knowne to all, because seene of all: that Sunne, that Eye, by which the world seeth, shining a∣like both on good and bad. And are not you (SIR) our royall Phoebus? are not you, as ane eye of world, seeing vpon you are the Eyes of the world, some for good, others for evill according to their minds. And as that Sunne in his course, compasseth and passeth by the whole world; so hath your M. since you beg••nne to shine in your royall Sphaere, inhanced a good part of the world; but passed by, and buried all the Princes, aswell of the Heathen as Christiane world. O shine still then our royall Phoebus.

Now that your M. is the peculiar Phoebus of our westerne

world, if any did doubt, then, Ex ore duorum aut trium, your three Kingdomes ar three witnesses. Still shine then our royal Phoebus. Now (SIR) Clytia and Leucothoe were Phoebus Mistresses; Clytia the daughter of the Ocean, Phoebus first Love. Hence did the Po••ts faine, that the Sūne rising in the East, holdeth his course westward, for visiting his love, and according to their long or short embra∣cements, aryse our long or short dayes and nights. And are not wee then (SIR) of Scotland, your M. owne old kindlie Clytia? are not you (SIR) our Phoebus, comming from the East, with glorious displayed beames, to embrace vs in the mouth of the Ocean? and is not this verie place now (SIR) your vestermost period? Ergo (SIR) your kindliest Clytia.

Your Clytia (SIR) is of many goodlie members. Your M. hath past alreddie her head, neck, and armes, your greater Townes & Cities; but till now came you never to her hart. Why? because in this very parish is that auncient seat of WILLIAM WALLAS that worthie Warrier, to whome (vnder GOD) wee owe that you ar ours, and Britanne yours. In this very parish is that Noble house of Dairnley-Lennox, whence sprung your M. most famous progenitors. In the Citie you came from, the bed that bred you: In the next you goe to, That noble race of Hamilton, wherein your H. most royall Stéme distilled some droppes of their dea∣rest Blood: and in this very house, is, your M. owne noble Abercorne, a cheefe sprigge of the same roote, removed only à litle by tyme, but nothing by Nature. And therefore are you in the verie hart of your Clytia, and so welcomer to her hart, then to any other part. And so I hope your M. Parret hath proved his Paradox.

Now (SIR) Leucothoe, that fairest Ladye, Phoebus second love, shee is even your M. owne glorious England most worthy of all love. When that Phoebus, first wowed that Leucothoe, hee was faine to transforme him selfe in the shape of her Mother, and so to chift her hand-maids for a more privat accesse. But when your M. went first to your English Leucothoe, you went lik your selfe, busked with your owne beames, and backed with the best of your Clytia: So were both you and wee welcome, and embraced of your Leucothoe. And retourning now to your Clytia, you bring with you againe, the verie lyfe (as it were) of your Leucothoe, these Nobles and Gentrie which accompanie you; and shuld not both bee; nay; are not both most dearlie welcome to your Clytia.

That Phoebus in his love to his Leucothoe forgot his Clytia; he came no more at her, her nights grewe long, her winters tedious, wherupon Clytia both revealed and reviled their loves; and so Leu∣cothoe was buried quick by her owne furious father, and Clytia cast out for ever of Phoebus favour. But your M. in your most in∣ward embracements of your Leucothoe, thē were you most mind∣full of your old Clytia. Jndeed our nights have beene long, a four∣tein yeeres winter, if wee weigh but your persone; but yet the beames of your Royall hart (the onlie lyfe of Love) were ever awarming vs. The onely remedie were, that these two La∣dyes, as their loves are both fixed on one, so them selves become both one; and what will not true love vnite? As they have al∣readie taken on one Name for their deare Phoebus sake, let them put on also one Nature for the same sake. So shall our Phoebus shine alike on both; be still present with both; our nights shalbe turned in day, and our winter in ane endlesse Sommer; and one beame shall launce alike on both sides of our bound-rod, and our Phoebus no more need to streach out his armes on both sides of it, devyding as it were his Royall body for embracing at once two devided Ladyes. Hee that conspireth not to this Union, let never Phoebus shine more on him.

Lastly (SIR) that poore Clytia, thogh shee lost her Phoebus fa∣vour, yet left shee never of to love him, but still whether his Chariot went, thether followed her eyes, till in end by her end∣lesse observance shee was turned in that floure called Heliotropion or Solsequium. And how much more (SIR) shuld wee who growe daylie in your grace and favour; bee all turned in a 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 with a faithfull Obsequium. Our eyes shall ever be fixed on your Royall Chariot: and our harts on your Sacred Person.

O Royal Phoebus keepe this course for ever, And from thy deare Britannia never sever, But if the Fates will rather frame it so That Phoebus now must come, and then must goe, Long may thy selfe; Thy race mot ever ring

Thus, without end: vvee end. GOD SAVE OUR KING.

Amen.

IN FELICISSIMUM ET OPTA∣TISSIMVM SERENISSIMI POTENTISSI∣MIQVE MONARCHAE JACOBI BRI∣tanniae magnae Franciae & Hiberniae REGIS, ex Anglia post annos quatuordecem in SCOTIAM reditum

CARMEN PANEGYRICUM.

EXERE laeta caput, jam gaudia, SCOTIA, carpe Expectata diu, longumque resolve dolorem. En lux illa tibi plebis procerumque petita Vocibus & votis toties, lux aurea venit: Qua tua vita, vigor, desideriumque, decusque, Orbis amor, princeps, ac coeli cura JACOBUS Temperat vnitis qui regna Britannica sceptris, Imperii regalis apex, div••m alta propago, Deliciaeque hominum, aethereis qui missus ab astris Iustitiam terris, legesque & secla reduxit Aurea, Relligio pura quo vindice luce Christiadum fruitur, placidâque Ecclesia pace, Quem timet Ortus, amat Boreas, colit Hesperus, Auster Miratur, totus latè simul orbis amicas Pacis vt auctori sibi facte porrigit vlnas, Annorum post bis senos binosque recursus, Austrinis egit quos regni amotus in oris Londino Tamesina ad amoena fluenta sub alto, Post varias scelerum furias, post mille labores, Insidiasque truces, & mille exacta pericla, Et coelestis adhuc sospes tutamine dextrae, Huc reduces gressus faustos, optataque tandem Ora tulit, natale solum, populumque laresque Antiquos, atque incunabula prima revisens.

O quantùm renovata tuo, Rex magne, regressu Totius regni factes! O quanta per omnes I ••titia effusa est populos! O gaudia quanta! Ordinibus cunctis quanti accessere nitores!

Aspice pen•• suis convulsae sedibus vrbes Fssusaeque domus, & apertis moenia portis, ••••mina, ••••cta, arces, templa exultare videntur. Aspice vt omnis agris foribusque egressa juventus, Fortunae, sexus, aevi omnis, & ordinis omnes, Applansu reducem laeto, fremituque secundo Excipere & passis simul vlnis vndique certant Amplecti, studioque alacri, pompaque frequenti, Festivisque adventum ardent celebrare choreis. Fama refert▪ Orci Admetum eripuisse tenebris Sponsam dilecti subeuntem fata mariti: Illam etiam Herculeo interventu à morte retractam, Dicitur Hippolytus quoque saevae fraude novercae, Neptuni distractus equis postquam occidit herbis Paeoniis, & Latonae revocatus amore, A••theream ad lucem & superas rediisse sub auras. At tuus haud vnum lethaeis corpus ab vmbris, Paeoniis herbis, Phoebique potentior arte, Oppida sed macie squalentia tota, situque, Et populos reditus multos a morte reducens, Luce nova vesci dedit, & vitalibus auris.

Nuper enim desiderio confecta jacebat Scotia sollicito, dominique absentis agebat Cura animum, lentis tendens praecordia votis, Et coeelum implebat moestis sic omne querelis. Ab quando rursus vultum & suavissima Regis Ora videbo mei? quem jam bis septima bruma Aspectu à nostro, bis septima detinet aestas? Ab quando lucem hauc eoo promet ab axe Lu••ifer auricomus, felicem tangere dextram Qua dabitur, verasque audire & reddere voces? Addita quid sceptris dives juvat Anglia nostris? Totaque jam Scoto subjecta Britannia Regi? Quid nomen populumque Auster Boreasque sub vnum Coniunctus? quid pax, aeternaque foedera facta? Si mihi dilecti praesentia Principis vsque Eripitur, fi fic sola & deserta relinquor, Corpus vt avulsum capiti, viduata mariti Vt thalamo conjunx, vt proles orba parente; Quo sine quid mihi dulce dari, quid amabile possit?

Eoo licet huc Ophyre transmigret ab Indo Auriflua, aut rutilis dives Pactolus arenis; Felices licet huc transmittant Gargara messes; Plena licet stipent mihi fruges horrea, quantas AEgypti irriguae profert opulentia, mundans Centuplo vbi foecundat humum cum foenore Nilus; Ant Methymnaeo stillent si palmite sylvae, Qui repleat cunctas generoso nectare cellas; Anne illo sine, opes, illo sine, nectar, & auro Manantes optem fluvios, messesque beatas? O potiùs desint & opes, & messis & aurum. Ah Princeps venerande tui quo gaudia vultus Vsque moraris, & incertâ spe pectora torques? Oblitusne lares veteres, nataliaque arva? Oblitusne sinu primam quae fovit alumnam, Nunc desiderio exanimem & merore jacentem? Cur senio squalent neglecta palatia, quae te Sedibus his annos quater excepere novenos? Cur non irradiat lux nos aestiva vicissim, Vt totum radiis lustrans Sol aureus orbem, Nunc Boream propius fertur, nunc vergitad Anstrum? Magnis major avis quamvis, JACOBE, nitescis, Imperiisque novis titulisque & honoribus auctus; Vber agri quamvis Austrina Britannia jactet Divitis, & sublimi aequata palatia coelo; Immensas vt opes Londini copia pandat; Ne tamen hospitio antiquos decorare penates Dedignere tuo: queis tanto nomine dignus Si quis abest splendor, studium officiumque rependet. Tandem igitur longi miserere doloris, & oris Luce tui tetricas languoris discute nubes. Sic Nymphae in vitreis tristes Fortheïdes alveis, Sic Nymphae in rapidis vlulantes Taïdes vndis, Sic Nymphae in tacitis flentes Glotteïdes antris, Sic montes, sic convalles, sylvaeque lacusque, Fluminaque & fontes, vrbesque, & rura fremebant. Idem omnes chari Visendi Principis ardor, Matres at{que} viros, plebem, proceraes{que} tenebat.

Quae simulac Regis pervenere optimi ad aures Dilectae voces patriae, tristesque querelae,

Mutua continuò penetrarunt taedia pectus. Mox & flamma vetus labefacta per ossa recurrens, Ingenti mentem inflammavit Scotiae amore. Ardet adire igitur, dulcesque revisere terras. Haec, seu nox fuscis tellurem involveret alis, Seu lux Phoebaeae lustraret lampadis orbem, Cura fuit: nec luce dabat, nec nocte quietem Obversata oculis patriae revocantis imago. Ergo vere novo, aurato cum vertice Taurus Annum aperit revolutum, & nix in montibus al••is Cana liquescit, iter Scotorum indicit in oras, Nec mora, continuo Tamesina palatia linquens I ondinique arces, & moenia Nomparis alti, Curiae & Hamptoniae longa atria, candidae & aulae, Magnificâ incedens pompâ, caetuque frequenti Scotorum, Anglorum, heroum{que}, equitum{que} sequente, Ostro conspicuis simul omnibus, omnibus auro, Ipse inter medios praestanti corpore, clarâ Majestate nitens, vultusque decore sereni, Auratis totus collucens vestibus, Indus Quas lapis, intexta & pretiosis fila smaragdis, Et variis Nereia ornabat bacca figuris. Qualis ubi toto pacatis gentibus orbe, Et claussis belli portis, Octavius olim Augustus, magno Romana ad templa triumpho, Et Capitolinam incedebat victor ad arcem; Vota sacraturus pacis coelestibus aris. Segnior baud illo custos hoc pacis in aevo, Rex, qui per totum bellorum motibus orbem, Aurea compositis IACOBUS secla reduxit, Coeptum iter insistens ibat, dum redditus arvis Scotorum, Bervici ad moenia, bellica quondam, Nunc ramis praecincta oleae pacalis, & inde Antiqui sedem imperii, pervenit Edinum. Diversas hinc regni oras atque oppida lustrat.

Ergo morae longae questus, jamque anxia pone Taedia; non vltra dubiis torquebere votis Scotia: adest oculis totus, quem mente petebas. Cujus amor raptat, cujus te oblectat imago, Auro impressa, insculpta aeri, saxoque polita,

Iam cerne adspectu vero, coramque tuere Os sacrum, atque altae divinum frontis honorem. Augustum venerare caput: verba auribus bauri Lactea, nectareo vt manantia flumina fonte. Quae te invicta tegit felicem amplectere dextram. Excipe magnanimum pectus, liquor vnde perennis Iudicii immensi fluit & prudentiae, in omnes Imperii qui se diffundens vndique partes, Inspirat vivum per singula membra vigorem,

Illius adventum laeto coelumque solumque Adspectu excipiant, & vultu cuncta sereno, Quae vel alit tellus, vel quae capit humidus aēr, Vel quae Neptuni vitreis versantur in vndis; Gaudia testentur sua: eois purior vndis Surgat, & Hesperias repetat sol purior vndas. Noctivago flammis fraternis aemula curru, Lucidior Phoebe nitidum percurrat Olympum. Pulsa hyemae, aestivo splendore refulgeat aër, Tranquilli sileant venti, positisque procellis Mulceat aequoreos fluctus placida aura favoni. Pingat agros viridi Maius formosus amictu, Et loca odoriferis latè omnia floribus ornet. Nec rapidis Cancer sata fervidus ignibus vrat, Corumpat nimio nec Iupiter humidus imbre; Foecundas Virgo autumni maturet aristas, Pura solo erumpant fragrantis flumina mellis, Et nivei passim lactis. bona copia caelo Depluat, & decoret foecundis frugibus arva. Laetaque luxurient laetis pecuaria campis, Quaeque colunt montosa ferae descrtaque tesqua, Saltibus vmbrosis inclusae quaeque tenentur, Venantum queis à laqueis, & odora canum vi, Degere securis, jam pridem Principis alti Edictum indulsit, damae▪ hinnuleique fugaces, Cervorumque greges coelo capita alta ferentum, Ocypedesque caprae campis glomerentur apertis, Et spectacla suo exhibeant venatica Regi. Aspera quaeque colunt volucres ericeta, lacusque Quae liquidos, saevi terrorem nuper ademptum Aucupii, jaculique metum, retisque dolosi,

Gratantes, laetis concentibus aethera plaudant.

Vos quoque quae bifidi colitis sacraria collis, Lauri fronde comas innexae, & flore recenti, Pierides, sacrae penetralia pandite rupis, Arcani que novum paeana parate sub antris, Regis in occursum, vestris qui optata Camoenis Octa, & ornatus, & praemia digna sacravit, Musarumque decus nitet ipse & Apollinis ingens.

Nostra etiam, si quis vigor est, vel si qua liquoris Hippocrenc•• potes exorare sorores Pocula Casta••ias exurge, tuoque saluta Adventum Regis felicem carmine, & omnem Illius in laudes aci••m diffunde, Thalia. Quin te omnes verte in formas, totum indue Phoebum, Teque omni infusâ Permesside prolue lymphâ, Nondum etiam laudum comprêades illius oras. Quisnam et••nim magni numeris aequare IACOBI, Aut potis est humili Musarum dicere versu, Virtutesque animi, & mentis decora inclyta, & omnes Vno congestas naturae pectore dotes? Quarum trans M••ro••n, Atlanteo••que recessus, Trans gelidos Tanais fontes, Moeoticaque arva, Fama orbem celebri replet praeconio vtrumque; Aadiit, & veniens extremis hospes ab oris, Viditque, obstupuitque, & vix sibi credidit ipsi, Immensas regni moles aulaeque nitorem, Heroumque acies cernens, equitumque cohortes, Servorumque ornatum ostro lucentium & auro; Praecipuè ipsius splendorem Principis altum: Quantus magn▪ ni nâ cum majestate refulget In facie decor, & gravitas in fronte serenâ? Quantus in ore lepor, roseisque affusa labellis Gratia? quanta animi vis, ingeniique facultas? Factaque, dictaque mortales superantia captus.

An referam puro quàm numine pectora plena? Divinae s••t quantus amor pietatis, & ingens Humanis miscens coelestia mentibus ardor? Vt tua laus verè sit relligionis honorem Asserere, & sacros CHRISTI servare penates. Pro queis mille necis discrimina, mille labores, Insidi••sque truces, Monstri sub gente tulisti ricipitis, quae Gorgoneis infecta venenis,

Rectores violare orbis, sacrasque tiaras Audet, vt amoto imperii lucisque nitore, Papanum rursus sese in chaos omnia condant. Nec te turba lacu evolitans furialis Averno, Fumiferaeque imo effusae ex Acheronte locustae, Orbem involventes caecâ caligine, & omnes Coelesti vacuos pungentes tempora signo, Non te vllae facies, non terruit ipse liphoeus, Horrida dirarum è Tarpeia fulmina rupe Nequicquam ejaculans, & inania murmura miscens. Tu Pythona tuis lateranum, Phoebus vt alter, Fixisti telis immani vulnere victum: Tu divinus vt Alcides, immanibus orbem Errorum monstris invicti robore veri Purgare aggressus, numerosa volumina magni Hydraei illius capitis, bella, arma, minasque Spirantis, sacri excidisti dogmatis ense. Auspicioque pari capita inde infausta renata Per te strata jacent, aevi monumenta prioris, Historiamque sacram mendax Baronius omnem Cratinae dum ad vota suae componit, ineptis Conspurcans lenociniis, putidisque fabellis: Tortus atrox triplicis nodi quoque reste retortus, Ft capitis curare exorsus vulnera primi, Occubuit dextrâ victus Gret••erus eâdem: Mitrigerique alii per te cecidere gigantes. Frrorum per te tenebris, omnique remota Barbarie, extremis Christi lux aurea terris Accensa est, cultuque nitet veneranda sereno Relligio. tua virtutum foecunda quod aetas Floreat, & nondum terras Astraea reliquit, Gloria: quodque artes excultaque dona Minervae Luxurient passim, & messes vix horrea captent, Pieridum quas sacra Pales collegit ab agris.

Quanta sit an liquidae narrem facundia linguae Lactea? quàm cunctas disertè edisseris artes? Seu libet Aonio deducere vertice Musas, Abdita seu Sophiae mysteria pandere sacrae, Seu narrare aevi monumenta recondita prisci, Publica seu juris legumque revolvere scita, Seu dubiis responsa dare, atque aenigmata caeca

Solvere, seu rerum abstrusas exponere causas, Et coeli solisque vias, lunaeque labores Dicere, seu magnum artificem qui lucet in istis Laudare, auctorem naturae ac ordinis omnis. Quis non tam varias vno sub pectore dotes, Totque vno fluere eloquia admiretur ab ore?

Iustitiamne canam? populi quâ in commoda legum Flectis froena, aequo dirimens moderamine lites. Quâ jus pauperibus praebes, curasque potentum Ne tenues infesta premat violentia, nec fraus Artibus exagitet miseros, foenusve dolosis: Quâ facis agricolas & duros ruris alumnos Vt foveat secura quies, armentaque latè Tuta errent vacuos incustodita per agros: Extremo per quam populi sub sole remoti, Hibernique feri, montosaque tesqua colentes, Vivere qui rapto soliti, nunc vincla subire, Et legum assuescant sese submittere habenis.

An memorem, vt toto quae nunc paenè exulat orbo Iustitiae germana, tuo sibi pectore sedem Fixerit, intemerata fides, comes addita dictis, Et factis aeterna tuis, immobile servans Ingenium, solidoque ligans promissa adamante, Nec simulare sinens, ••uco livere nec vllo, Nec meritis frustrare bonos, nec plaudere pravis, Neve odium cordis tacito occultare sub antro, Sed vultum menti componens, factaque dictis.

An repetam vt magni soboles clementia patris, Iustitiae quae difficilem legumque rigorem, Praecipitemque irarum in sontes mitigat oestum, Frigida quae calidis miscens, & mollia duris Temperie res humanas conservat amica, Tota animo, se tota tuis interserit actis? Hinc placidè delicta domas, irâque remotâ Supplicium offensis infers: nec sanguine gaudes, Nec poenis miserorum: hinc stratis parcis, & arma Pace premis, solersque odiorum semina tollis; Aurem supplicibus nec inexorabilis obdis. Ferro alii sese & violento robore jactent Rectores, populi cumulent aeraria censu

Horrorem feritate ferant: tua laus, IACOBE, Parcere subjectis & debellare superbos.

Fontis inexhausti largos anne eloquar imbres? Innumeros opibusque homines & honore levantes? Stagna Tagi venis auri stillantia, & arva Lydia, Pactoli rutilis spumantia arenis, Eoosque Ophyres flavae tua dextra caminos Munifica exsuperat, latè dona aurea fundens. Iupiter auratas olim, vt cecinere Poëtae, Concessit Rhodiis pluvias in Palladis ortu. Dicitur & voti virtute potitus avari Mutasse in fulvum quicquid Mida tangeret aurum. Vtraque verè in te haec impletur fabula: vincit Et pluvias Iovis, atque Midae tua dextera tactum, Per populum variata omnem, auri & divitis agri Muneribus ditans plebem proceresque refusis. Ergo nulla tuum poterunt oblivia nomen Condere: sed memori semper celebrabere fama. Sive hominum vox viva tuos depingat honores: Seu lapides & ligna novis insignibus ornes, Queis aptata manu artificum tibi surgat imago, Cui veteris cedant artisque aerisque s••gurae, Quas vel Apellaeas aiunt animasse lituras, Aut Phidiam rasisse, aut sollicita arte Myronem, Aut quas Pyrgoteles nitidis insculpere gemmis, Aut potuit radianti effingere in aere Lysippus. At tibi Pieridum nomen monumenta parabunt Marmoreis Statuis, omnique perennius aere: Atque immortalem ventura in secula famam.

Ducite lanificae fila interrupta sorores; Ducite laetae IACOBO in longum sila senectae: Serus ut in coelum redeat, multosque per annos Felix intersit terris populoque Britanno. Tum tu, qui aeternâ mundum ratione gubernas, Omnipotens, genus, & generis per secula prolem AEterna, imperii patrii moderamen habere Da pater, & proavis similes regnare nepotes: Flammifero per obliqua means dum sidera curru Obscuris lucem Phoebus distinguet ab vmbris.

MICHAEL WALLAS.

THE KINGS MAIESTIE CAME to Hamilton on Moonday the xxviii of Iuly.

BUrst furth, my Muse, too long thou holds thy peace, Paint furth the passions of thy new-borne joy: Forbear to sing thy lovelie layes a space; Leave wanton Venus, and her blinded boy.

Raise vp thy voice, and now, deare Muse, proclaime A greater subject, and a graver theame.

Since our much lov'd Apollo doth appeare In pompe and pow'r, busked with golden rayes, More brigt heir shyning on our hemispheare, Nor that great planet father of the dayes;

With boldnes offer at his sacred shryne These firstlings of thy weake and poore ingyne.

GReat IAMES, whose hand a thre-fold scepter swayes By heavens exalted to so high à place, Both crown'd with gold, and never fading bayes Who keps three kingdoms in so still à peace,

Whose love, cair, wisdome, grace, & high deserts, Have maid thee Monarch of thy subjects harts.

Thogh thou by armes great empyrs may'st surprise, Mak Europ thrall, and over Asia reigne, Yet at thy feet despysed, Bellona lyes: No crownes thou craves which bloodie conqueis staine.

Whill others aime at greatnes boght with blood, Not to bee great thou stryves, bot to bee good.

Whome snakie hatred, soule conceav'd disdaine, Hart-rooted rancor, envy borne in hell Did long in long antipathie detaine To eithers ruine, as they both can tell,

Uniting them thou hast enlarged thy throne, And maid devyded Albion All Bee one.

O heavenlie vnion! O thryse happie change From bloodie broyles, from battells and debait, From mischeifs, cruelties, and sad revenge To love and peace, thou hes transformd our stait,

Which now confirmed, by thee before begunne Shall last till earth is circuit with the Sunne.

Jov's great vice-gerent, Neptuns richest treasure, Earths glorie, Europs wonder, Britanns pryde, Thy wit (lyk heaven) in such a divyne measure This litle world so happilie doth guyd;

That Caesar, Trajan, Pompey, Alexander, If now they liv'd, the place to thee might rander.

What wants in the (O King) heavens could impairt? Or what is in thee not of highest pryce? A liberall hand, a most magnifick hart, A readie judgment, and a prompt advyse,

A mynd onconquered fearcest foes to thrall, Bright eye of knowledge: singular in all.

Thy waitchfull caire, thy zeale and fervent love, The Church, the laye, each high or low estaite Long-since by many worthie deeds did prove; Bot most of all by these effects of laite.

For thou affects amongst thy high design's To build the Sanctuarie of the King of Kings.

Heavens therefore did thy royall grandeur guaird; Thy Royall person from the cradle keap'd From thousand plots t' eclips thy Sunne prepair'd By these who horror vpon horror heap'd

Their barbarous hands into thy blood to bathe, And mak thee (guiltles) object of their wrathe.

Thogh Anaks cursed children did repyne; Yet heavens made Josua over them prevaill: Thogh hellish harts envyd'd thy glories shyne; Yet in the practise their attempts did faill.

But loe, thy mercie still to be admir'd! Thou spared them, against thee who conspyr'd.

For as in all thou second art to none, To thee all Kings in clemencie give place. Thryce happie people rul'd by such a one, Whose lyfe both this and after-tymes shall grace:

Long may thy subjects, ere thy glasse outrunne, Enjoy the light of thee their glorious Sunne.

What Load-stone strange had such attractive force To draw thee home-ward to these northerne parts? Whill Mars the world affrights with trumpets hoarse, Broyls inhumaine devyding humane harts;

Whill Belgium braine-sick is, France mother-sick, And with Iberian fyres the Alpes doe reik.

Most lyk that fishe, whose golden shape of late Was to thee given, thy love to represent, Which in the Ocean thogh shee doe grow great And many foraine floods, and shelves frequēt;

Yet not vnmyndfull of her native Burnes, Thogh with great toyle, vnto them back returnes.

Rejoyce then, Scotland; change thy mourning weed; Now deck thy selfe into thy best attyre: And lyk a bryd advance thy chearfull head; Enjoy with surfet now thy soules desyre;

Uncessantlie with sighs importune heaven That thou may long enjoy this gift new given.

Welcome, O welcome thryse, our glorious guyd; A thousand tymes this soyle doth thee salute, Welcome, O welcome, Britanns greatest pryd, By thee which happie doth it selfe repute.

Thogh all-where welcome; yet most welcome heir: Long haunt thir bounds, ere thou from hence retire.

Heir plesant plain's alongst the crystall Clyd, Which in a flowrie labyrinth her playes, Heir blooming banks, heir silver brooks doe slyd, Heir Mearle, and Maves sing melodious layes,

Heir heards of Deer defy the fleetest Hounds; Heir wods and vail's, and Echoes that resounds.

Stay then, O stay, and with thy presence grace That noble race, which famous by thy blood, Long toyle and trouble glaidlie did embrace, And wounded oft gusht furth à crimson flood,

In hazards great defending with renowne The liberties, and glorie of thy Crowne.

But leaving more to entertaine thyn ear's With airie accents, hoarse and homelie songs, My solitaire Muse her selfe reteirs Un-usd abroad to haunt such pompous throngs.

Su••renders place that after emptie words, Thou may partack such as this soyle affords.

S^r WILLIAM MURE younger, of Rowallan.

AT SANCHAR THE LAST OF IULY. TO THE KINGS MAJESTIE. SANCHARAE GLORIATIO.

NOn vrbs una simulque Numan, coepitque Lycurgum, Q••ique dedit Sophiae signa Solona suae: Nulla vnq••am Salomona simul cum Caesare: at vna Cunctorum dotes Sanchara nostra capit. Relligione tibi vt primus, sic lege secundus, ••t cedit Sophiâ tertius ille suâ: Quin Salomona aequas sacrâ, clementia cedit Caesaris, O patriae firma columna, tuae. Per te Relligio, per te est suffulta Britannûm Gloria, per te omnis vis inimica cadit. Quare age, nec defiste piis conatibus, inter Primus honoratos vt numerare Patres.

Nobilis Sancharii nomine posuit

Patricius Kinalochus.

NVnc age depositis caput exere, SCOTIA, curis Exere laeta caput, cohibe viridantis olivae ••ronde comam; nam{que} aeternam tibi sidera pacem, Regnaque compositis spondent Saturnia bellis: ••a•…•… redit in terras coelis Astrae•• relictis, Et comes Astraeae pleno bona Copia cornu: Iam redit & laeti reno vatix gloria secli Corda diu exhilarans languenti hebetata veterno: Iam quoque securus patulae sub tegmine quercus Quisque suae recubat, nec jam de nocte silenti Vt jugulent homines, surgunt, velut antè, latrones: Verùm si libeat, tutus discrimine ab omni Carpere iter, vel nocte potest, vel luce viator, Sive per australes obeunda negotia fiaes, Sive per intonsos, ventosa cacumina, montes,

Et loca senta situ, & praedonibus hospita tesqua, Queis corde antè fuit praedari, & vivere rapto; Tuta etiam junco servatur vacca palustri, Nec Marti locus est, Iani compagibus arctis Clauduntur portae: Pax & Concordia dextras Conjungunt, nec-non sibi mutua basia figunt; Omnia florescunt pace, omnia pace vigescunt; Et penitus toto divifa Britannia ab orbe Nec minus in sese (tot enim labentibus annis Nullus amor populis, nec pax, verùm horrida bella; Queis maduere truces fraterno sanguine dextrae, Horresco referens) uni nunc subdita sceptro est, Atque ex oppositis regnum coalescit in unum; Nec-non finitimae coiere in foedera gentes Hinc atque hinc: foris atque intus concordia tanta est: Adde qnod errorum caecâ caligine pulsâ, Haeresiumque Antichristi radiante refulget Luce Evangelii & sincerae Relligionis. Talibus, atque aliis IACOBO Principe raris Aucta bonis, exempta malis, O SCOTIA felix, Quae regio in terris septem subjecta Trioni Prae se non meritò te praedicet esse beatam?

Fare age pro suprà memoratis ordine donis Quid reddes domino? grates persolvere dignas Non potis es, qui te tam raris rege bearît Dotibus exculto, & felici sidere nato. Cujus, Maeoniae detur si gloria Musae, Non omnes modicis possem comprêndere chartis, Omnibus exactas numeris nec dicere partes. Dicere tentanti vellit mihi Cynthius aurem, Et vetat eximias & tanto Caesare dignas Deterere ingenii deducto carmine laudes. Hinc in te apparent divini signa favoris: Namque suo Dominus calidâ inflammatus ab irâ Praefecit populo Saulem Regem improbum, iniquum. Verùm, vbi pacatus vultu huic arrisit amico Rejecit Saulem, & capiti diadema revulsum Jessiadae dedit, huic sacro perfudit olivo Tempora, & impositum solio moderamina Regni Suscipere, & sanctae jussit jus dicere genti.

Ergo tui domino grates cane Davidis ergò SCOTIA, nec cessa supplex in vota, precesque, Hunc super expandat laeti vt muniminis alas, Et circum Angelicae figant tentoria turmae; Praesidioque sient, ne vi, vel fraude feratur Incauto damnum, vires animumque ministret Coelitus, vt legum & juris moderetur habenas Ad regni decus immensum, patriaeque salutem. Numinis auspicio, & fa••nae pernicibus alis Gloria splendescens tlium super aethera tollat; Vtque diu intersit, populo praesitque Britanno, Vivere det faustam longaeva in tempora vitam.

Patricius Johnstonus.

DUm canerent laudes Regum, olim fingere Musas Non puduit falsa, hîc vera tacere pudet. Nam gestis Jacobi aequalia verba modosque Nondum Phoebus habet; quaerito vt in venias: Si invenias, Jacobum aut praefer carmine cunctis Regibus, aut tandem victus, Apollo, tace.

Robertus Wilkie.

PHoebus cùm eoïs nitidum caput exerit vndis; Cùm cursum rapidis fervidus vrget equis; Cùm croceis aurora genis fulgescere coepit; Phosphorus & rutilo cùm vigil axe micat; Tunc laetus pullum mundus deponit amictum, Membraque vestitu millicolore tegit; Tunc volucres tremulas modulantur gutture voces; Tunc renovat solitum rusticus acer opus: Tunc flores, segetes, virgulta, hominesque, ferasque, Et lustrat radiis abdita cuncta suis. Non aliter, Rex magne, orbis Sol, magna Britannûm Lux, Heliconiaci gloria magna chori, Vt Nithiae optatus tetigisti limina amoenae, Omnia laetitiae signa dedere suae. Dulcisonis altè resonant loca cuncta camoenis, Plausibus & laetis compita cuncta sonant. Hinc Themis, & Pallas, Charites{que} & laetus Apollo Harmonicis gressus composuere sonis. Ergó dies lucem, volucres modulamina Soli; Debebunt Musae carmina nostra tibi.

Samuel Kello.

AT DRVMLANGRIG THE FIRST OF AUGUST.

DUGLASSIORUM OFFICIUM REGIAE MAIESTATI.

SCitè dulcis onos Maro poetas (O rarum populi decus Britāni) Cycnos grandiloquus vocavit olim. Scrutanti trutinâ sed hanc severâ Vocem, jure quidem queat videri Mirum, vt conveniat sacro poetae Cum Cycno rationis haud capace. Scruteris trutinâ sed vt severà; Ambo lacteolo colore, plumis Alter candidulis, & entheatus Alter pectore candet; atque juxta Ripas expatiantur ambo opacas; Ambo doctiloquûm choro sororum N••cnon l••urifero Deo sacrati: Ambo dulce melos petente morte Cantant, albus olor, poeta et almus.

Naturae at genii negant Olores Audiri; Zephyri, favoniique Ni spirent placidi. Ergò quis stupes∣cat, Si seclo hoc vario, canorus olim, Vatum laurigerûm chorus silescat? Quum tot terribiles Noti, at{que} tristes Conspirent Boreae, necullus vsquam Af••latus moveat Favoniorum.

At spirante tui sacrâ favoris Aurâ nunc, placido favonioque; Et vultus radiis modò sereni Ictus, doctiloquûm chorus sororum Cycnorum superat melos canendo, Dum certat meritos tuos honores, Et nomen celebre vs{que} ad astra ferre. An tot nobilium virûm vndequa{que} Certatim comitante te phalange, Ingenti vndique gratulatione, Applaudentibus omnibus vicissim Musis, civibus, incolisque regni, Duglassî generis corona sola Misceri medio choro negabit? Absit, qui toties fidem probarunt Pro te, pro proavis manu potente Pugnando, renuant obire pacis Almae munia REGE pro benigno.

Quin fulgente Dei benignitate, Applausuque tuo annuente nobis, Duglassî generis corona tota, Quos bellando Aquil. is probasse con∣stat, Ad coelum quo{que} concinemus vs{que} Laudes percelebres tuas Olorum Instar; seculaque audient futura Laudes percelebres tuas canentes: Phoebeos tamen oda nostra olores Hoc vincet, viridi quòd in juventâ, AEtate & vegetâ canetur illâ, Illi quam recinunt minante morte.

Hoc aequi intereà, bonique carmen, REX dignissime, consulas precamur.

GEORGIUS DUGLASSIUS.

ERgone REX Nithiae nemorosam invisere vallem, Et loca quà natitat Nereus, numerosaque Tempe, At{que} pharetratae tot compita trita Dianae Mens immota manet? calcata vbi prata Napaeis Cernere erit tacitis Nitha quà dilabitur vndis: Pressior ipse solo, ripâ quoque pendulâ opacus, Limpidus ad fundum latices sine vortice euntes Gestit habere suos; per quos numerabilis altè Calculus est omnis; non vllâ turbidus aurâ. In teneris tremulus quà ros argenteus herbis Se glomerans variè gemmis contendit eois: Squamiger obnatitans vbi Salmo plurimus orbes Circinat, oceani spretâ intractabilis vndâ, Donec arenosi Solvaei flumina findat.

Ecce smaragdino vestit se tota virore Florida Flora, levi redimitaque tempora myrto Basia vel pedibus praedulcia in limine libat, Atque autumnalem gazam laeta explicat omnem: Lilia juncta olim rutilanti cana Leoni Pone Rosam, juxta en benedictus carduus haeret; Datque tuis visenda oculis quaecunque retruso Delituere sinu sonuit quando imbrida Bruma, Adventum remorata tuum, quem celsa Tonantis Regia miraturque moratur, & expetit vnum; Occurrensque tibi solennia vota precatur, Gnara tui appulsus totiens totiensque cupiti.

Ecce racemosi subter declivia montis Passibus haud aequis graditur Pomona pudicas Inter Hamadriades, calathis onerata lacertos Liventes, plenis prunis pomisque pyrisque. Munera nec monti, vili nec nota vepreto; Nec quae trita gemens operoso vomere vallis, Ast opus Alcinoi, curata rosaria, fundunt. Nunc rastro gravis est, vncâ nunc dextera falce, Nobile nunc germen peregrino inolescere libro Vulsum matre docet; sed te fugit omnia viso;

Occurrensque tibi solennia vota precatur Gnara tui appulsus totiens totiensque cupiti.

Ecce Ceres flavens maturâ messe minaces In terram fruges atque invitantia liquit Arva manus, subitò collapsaque plurima sicla, Et patulos pleno rimatur lumine campos, Vestibus in cursum laxis, retroque solutis Crinibus, ascendit fastigia montis anheli, Exuperatque aestus & nulli pervia saxa. Nempe sui metuens biberisne oblivia longa Haeret in aspectuque tui pompâque tuorum, Et reduci tetigisse rotâ cunabula gaudet, Occurrensque tibi solennia vota precatur, Gnara tui appulsus totiens totiensque cupiti.

Ecce refulgentem auro pertaesa pharetram Accelerat stipata suis Latonia Nymphis, Atque avida amplexus stringit per densa salicta, Ingeminans Numenque tuum, Nomenque tuorum. Diva vias duce te carpsit per devia saepe, Et supera exuperans longâque indagine cingens Convalles, salebras, saltus, montosaque tesqua Cornibus arboreis longevi tergora Cervi Pinguia transegit, cognato ex agmine lecti: Eminus aut arcu certo vel cominus ictu. His feriata suo meritò gratatur amico; Occurrensque tibi solennia vota precatur Gnaratui appulsus totiens totiensque cupiti.

Magna Pales properat, pecoris cui cura creandi: Tristè priùs siluit, pastores frangere culmos Prae moerore tui fecit, desuescere avitam Ipsa casam, caulam, montes & frigida mulctra Caeperat, impatiens abitûs. Vestigia tantùm Si tulit in sylvas Rex vindex, vndique clamor Mulcebat venienti aures, humilisque myrica, Et salices, coryli tenues, flavensque genista Concipere ingentes animos, & credere visu Hoc se felices solo. Nunc ecce triumphat, Occurrensque tibi solennia vota precatur Gnara tui appulsus totiens totiensque cupiti.

En tremulis ramis gratas jacientibus vmbras

Pendula prospectans Philomela, haud flebile carmen Integrat, vt quondam cum vis illata pudori: Suavibus at cunctis auresque aurasque susurris Implet inaudito cantu, vocemque volutat; Inque vices altùm resonabilis assonat Fcho.

En gemere āeriâ cessavit Turtur ab alno. Atque novos modulans componit Acredula cantus. Intonat excelsà de turre Columba salutem. Plausitat adventum clamans de fronde Palumbes. Asturis ambages, atque artes Ardea temnens, Pica salutatum properant, ac Sturnus, Acanthis, Nil nisi te salvere sonant, nec segnius hisce Regulus & Merops, & pullo pectore Passer. Cuncta calent modulis, concentibus omnia fervent, Occurruntque tibi, & solennia vota precantur Gnara tui appulsus totiens totiensque cupiti.

At ne laetitiâ cedat mortalibus aether, En rerum variique salus Concordia mundi Foederis aeterno complectens omnia nexu, Et sacer orbis amor, movit lactentis ad ora Quae tibi prima, leves coelo delapsa per auras, Vbera sacra, sinuque suo gestavit adultum. En faciles Marti, duce te, nos ponere mentes, Vlteriùs non ire odiis laetatur, vt antè, Nec propria in proprias convertere viscera vires. Semper bellaces egit Bellona Britannos In furiale nefas, fidâ nec pace quiêrunt Angligenae & Scoti, donec te mittere mundo Promissum placuit superis, pacare tumuitus Qui potis es tantos; pacali & nectis o••vâ Foederis auspicio, quod nec jam Martius ardor Frangere quit ferro, nec fraus violare per artem. His gavisa super nutrix Concordia Regi Obvia sit reduci, & solennia vota precatur Gnara tui appulsus totiens totiensque cupiti.

Vltima quaeque orbem divarum Astraea reliquit Prima redit, meritòque suo gratatur alumno, Pax pia ponè sequens properat Pietasque, sororûm Nobile par, sequitur quas caetera turba Dearum, Annuaque alternant aeternae vota saluti.

Scilicet id curae superis, coeloque secundo Adventus tam magna tuos, Rex magne, manebant, Gnara tui appulsus totiens totiensque cupiti.

A•• Lepus & Cervus coeli inter cuncta solique Agmina, par timidum, dolet: his nam tempora prisca Mente manent memori, quando nemora omnia circum Hàc illàc fugerent, pedibusque parare salutem Compulerat tùa turba sagax, & odora canum vis.

Furva repurgato fugiunt en nubila coelo, Nullaque coelestes velant velamina vultus Ast coelum terrae cernunt, ac aethera terras: Ocyor oceano, quàm lex aeterna vocabat, Egit equos Titan, & radios magis aequora circum Distendit nunquam. Quanquam gelidosque triones Ac Helicen anno visitque vnoque revisit, Notus vtrique polo, mundi qui terminat axem, Gratiùs haud quicquam praevasto vidit in orbe. In quo divinum nil non, quin protinus omnes Virtutes coelo reduces coiisse sub vnum Pectus, & in nostros vsus se didere cernit: Cernit & Ausonios lucos, Thaumantis & aedes Pnlsantem, & Themidis penetralia celsa terentem▪ Te ducunt Musae dextrâ, penitusque repleto Vngula quem fecit demergunt fonte caballi, Et laete multâ cingunt diademata lauro. Dulychius Pyliusve senex non pleniùs aures Imbuit eloquio attonitas; non ille disertus Rhetoricae romanus apex, quum fulmine rostris Detonuit, traxitque suos in vota Quirites. Valdiùs excultae vibravit fulmina linguae Sceptrigerum longaeva lues tibi cognita nunquam Auri sacra fames, gaudens nec caede tyrannis; Sed piger ad poenas Princeps; ad praemia pernix.

Propitiis tandem divis & sidere dextro Ingredere, O gratus cunctis, Rex maxime Regûm Vallem, quae quondam studiis exercita belli Multa tulit fecitque ferox: hinc inde pericla Mirificosque experta metus, dum compita circum Hostis Saxo ruit, rursusque repente refugit. Tunc erat implacidi trux campus & area Martis:

Nunc vice mutatâ, versisque ad prosper a fatis Ecce tui hospitio est & facta superba tuorum; Nunc seges est vbi sica fuit; laetantia latè Pascua Pastor habet; declinat lumina somno Securusque sui est; habitu pacisque resumpto, In falcem formari enses, in aratra domari Fraxineum robur, diffindi vomere fundum, Pabula restitui pecudi, collesque colonis Gestit ovans: rigidos & quam vis Mulciber enses Aptârat sudans, multâque incude laborans, Et galeam Brontes, livens thoraca Pyracmon, Et Steropes clypeum, magni gestamen Abantis, Et multi insidias occulto Marte parabant, Et speculis vigil omnis erat, vicinia apertis Faucibus vsque inhians praedamque ardebat opimam; Irrita pace tamen cunctorum vota dedisti; Persidus in vidiâ nigrà rumpatur Abaddon.

Propitiis etiam divis, & sidere dextro, Non jam visa tibi primùm, Drumlanrica castra Ingredere, hospitium, & tibi nota palatia quondam, Saepe tuae coenae fuerant quae & conscia somni; Floribus & fundo, flexis & clara fluentis, Turribus & Tempe, dumis atque hospite danâ: Douglasii ast magè clara domus quòd sint, numeret qui Tot retro proavos, atavosque, & nomina mille Sanguinis vnius per plurima secula ductos. Clara quidem cunctis; hodiernâ ast luce recentem Nacta tuo vultu splendorem, quem neque famae Livor edax, ignis, nec sera aboleverit aetas. Si monumenta juvat memoresque revolvere circos Annorum, invenies regali stemmate cretos Douglasios, BRUSI oque in marte, in morte fidelem Impendisse operam Musarum & Martis alumnum Iacobum, proli peperit qui insignia cordis. Voverat emersus bellis invisere sacras Rex BRUSIUS terras, lapsis & vindice dextrâ Christicolis praestò esse: illos nam infida premebat Gens mentita Sarae: Regi sed membra labore Et senio cum fracta forent, tunc ista dirempta Longae vota viae, pugnaeque: idcirco repôsti

Corporis exectum cor, quodque argentea capsa Muniret, moriens manda vit mole tegendum Telluris sancte statuens fic solvere vota, Iussa sui promtus pia Regis obibat ad vnguem Douglasius; bellum valido cum velite versus Et, sacrosancta Sion, quondàm tua limina coeptum Itur iter: certusque viae tellure repertos Hesperiâ invisos CHRISTO, jam praelia justa Anticipans, hostes difflavit marte secundo Multoties; gentis sed tandem fraude malignae Heu vir tantus obit. Tunc tela ensesque nefandi Et votas vetuere vias, & vertere vela; Et calido Hesperiam satiarunt sanguine terram. At non virtutes saevâ periere sarissà, Intemeratus honosque, fidesque, & bellicus ardor; Mortuus in patrias mifit quae pignora sedes: Misit, & aeternùm mandavit munera stirpi, Quae sacraconservant huc vsque, et quicquid vbi{que} est Gentis Douglasiae nullum violanda per aevum. Non antiqua tibi haec tantùm, non marmore duro Atria structa recens, quae daedala dextra Dipaeni Dedolat, aut amplae fornix circumfluus aulae, Non crustata domus gypso, non fusus abundè Circumquàque tapes, fulvum quem purpurat aurum, (Vt mos est phariis miscendi licia telis) Non tibi calcatus quem olim Mareotica coccus Concha dedit rictu, primâ non ebrius vndâ, Non hîc delitiae, non lautae gloria mensae Plena maris tumidi spoliis, coelique, solique, Non abacus fulvi nutans sub mole metalli, Non famulae numerus turbae, populusque minist ans; Inspicienda tibi tantùm non omnia, quantùm Hospitis in mensâ mens est, prior omnibus vna; Phosphorus vt stellis cùm sera crepuscula sidunt. Ille Iovem hospitibus solitum dare jura precatur Hunc faustum Scotisque diem, sociisque Britannis Esse velit, nostrosque hujus meminisse nepotes. Vtque tibi facilis fuerit dare summa, tueri Idem difficilis non fit; sed vindice dextrâ

Jova tegat, videas post secula sera sepulchrum Laurigero canos quatiens in vertice crines: Quin-etiam, tua tunc tumulus cùm texerit ossa, Qui solio infideat semper sub sole, supersit BRUTIADUM fruticans vestra de vite racemus.

Ioannes Nimmo.

HIS MAJESTIE RETVRNING TO ENGLAND PAST BE DRUMFREIS, ON, MOON DAY THE FERD OF AUGUST

Where at the entrie of the Towne this speach was deliuered by M^r IAMES HALY DAY Commissar there.

[illustration]

YOUR ROYALL MAJESTIE in whose Sacred person the KING of KINGS hath miraculouslie vnited so many glorius Kingdoms, vnder whose Scepter the whyte and reid croc es are so proportionablie interlaced, the Lyon and Leopard draw vp one aequall yok, and the most honourable ordors of the Thistle and Garter march togidder, is most heartelie welcome to this your M. ever loyall Towne: whose Magistrats and People now beholding your long desired face doe imitat the Lizard. For no diamonts or carbuncles by lustre can so allure the eyes, as doeth the brightnes of your countenance our eyes and hearts. Hence it is that the mynds of your good Subjects are filled with such incomprehensible joy. And conside∣ring the innumerable comforts which this your M. auncient and vnconquered SCOTLAND (Vnica vicinis toties pulsata procellis, Externi immunis Domini) hath received vnder your happie gover∣nament both in Kirk and Politie, what merveile is it to see the flamme of their loue kyth in their faces and tongues, two infal∣lible witnesses of their hearts? To recken all it were impossible, to speake of none it wer vngratfull: if I speake but of one, which is Peace, they who with bleeding hearts and weeping eyes did daylie raist of the bitter fruictes of discord, inward and outward broyles, shall acknowledge even that onelie Peace to bee all they could haue wished, and more then euer they could haue hoped for. For what is to be wished that wee doe not enjoy with it? Omnia pace vigent. Now Iustice hath vnsheathed her sword; now basse assentation hath no place, and sycophants ar put to silence; now is not sucked out the marrow of the people by odious and vnjust monopolies; now is not the husband-man his face worne with the grindstone of extortion: but sitting vnder his owne Apletrie hee in Peace eateth the fruictes of his labours; Relligion hath her place; Law is in vigour; Naboth bruketh his owne vin yard; and Achitophell his just reward; Simonie preferreth not Balaam; nor doeth corrupting gold set vp a Iudge in Israel: but euerie place is provyded with some one fitting and suttable for the same.

If silent in these things, should wee not be convinced of ingra∣titude to Almightie GOD, by whose grace wee haue this oure 〈1 page duplicate〉〈1 page duplicate〉

〈1 page duplicate〉〈1 page duplicate〉

Salomon, by whose providence, vnder GOD, these good things ar procured vnto vs? and at the fountaine of whose wisedome so many Kingdomes and States get daylie refreshment? Who wold essey to speake worthelie of your worthie, rare, royall, and hero∣icall vertues should haue Eloquence for his tongue; and let any speak what hee can, what can hee speake but that which everie man doeth know? for there is no corner of the Earth which hath not heard of your M. that yee are not onlie a mirour, but a master of Kings; not onely a patterne to their lyfe; but also a patrone of their cause. Doeth not your royall practise and penning prove all these? and knoweth hee any thing to whome your 〈 in non-Latin alphabet 〉〈 in non-Latin alphabet 〉 and your learned writings against the supporters of the Antichri∣stian Hierarchie is not knowne. O (SIR) your M. oweth much vnto your King, that King of Kings, by whome so much vpon you is bestowed. That wee see the face of him, whome GOD hath anoynted so aboue his fellowes, is the ground of all these joyes which wee enjoy this day. In the fulnesse of which joyes this one thing breeds vs angwish, that this your M. ever loyall Towne (whose people ever were, are, and shall bee resolved to sacrifice their lyues in their Princes service, and of which GOD made choise, that it shuld be the place where your M. most royal Ancester the ••valiant BRUCE, killed the Cumming, extirped the Baliol blood, and reestablished the royall race of our natiue Prin ces) now should bee the last period of your Maiesties progresse within this your most auncient Kingdome. Wold GOD it could bee circular, as that of oure vther Sunne; that all your M. sub∣jects might enjoy the comfort of your presence be vicissitude. ••ut let GODS will, and your M. weel be the measure of our desires.

And since wee perceiue the force of our Load stone failling, so that it hath no more power of retention; seeing your M. will southward, wee would wish your course more Me••idionall, even trans-Alpine, that, that Romish Idol, the whore of Babel might resent of her too too presumptuous sitting in the Kirk of GOD in GODS owne chaire, aboue the Crownes of Kings. Let her feel the furie of your sword, let her know the sharpnes of your Pik, as weel as of your Pen, in that expedition shall not bee last Ma∣vortia pectora Scoti. For may wee not now by GODS assistance, in like courage and magnanimitie levell with the ground their walles there, as wee did heere of old these monstru•• us heapes of Stones and rampires reared be their Emperour Severus and Ha∣drian.

Especiallie now having the concurrence of that bellicose and resolute Natione which GOD hath made to come vnder your Standard with vs, how can wee but haue hope to cause all them who will fight against GOD for Babylon, like as many heards of Animals scattered on mount Aventine, and Appennine make jacks of old dyks? But remitting this and all other your Majesties deseignes to GODS gratious dispensation, and your worthie disposition: Wee close vp our speach, praying Almightie GOD, that you and your H. royal progenie may sit vpon the Thrones of your Dominions with incresse of all heavenlie and earthlie blessings, so long the as Sunne and Moone shall haue place in the firmament of the heaven.

Amen.

Notes

• * 43.1

  ☿
• * 43.2

  ♀
• * 43.3

  ☉
• * 43.4

  ♂
• * 43.5

  ♃
• * 43.6

  ♄